De Radio-zendtijd-verdeeling.
71ste Jaargang
VRIJDAG 30 MEI 1930
No. 21534
OFFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
GOUDEN BRUILOFTSFEEST
Het voornaamste nieuws
van heden. j
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts. per regel toot «dvertentiën art Leiden en plaatsen waar
agentschappen ran ons Blad gevestigd rijn. Voor alle andere
advertentiën 35 Cts. pet regel Kleine Advertentiên uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueels opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:;
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week f 018
Buiten Leidon, waar agenten gevestigd rijn, per week „0.18
Franco per post I. 2.35 rf- portokosten.
Dit nummer beetaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat door hen
vergunning is verleend aan: a. Gebrs.
Slokiermans en rechtverkrijgenden tot het
oprichten van. een veirnikkelinrichting in het
perceel Bouwenlouwensteeg Nis, 25, 27, 29
en 31, Sectie H Nis 2250, 2107, 2578 en
2579: b. K. Louwrier en rechtverkrijgenden
tot het uitbreiden van de brood- en banket
bakkerij in het perceel Zuidsingel Nis 21-23,
Sectie C. No. 1565; c. E. H. F. Passier en
rechtverkrijgenden iot het uitbreiden van de
bewaarplaats voor benzine en herstelplaats
voor auto's in het Perceel Langestraat Nis
13, 15, 17 en 19, Sectie C. No. 1562.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris.
Leiden, 30 Mei 1930.
3-OCTOBER-VEREENIGING.
DE MEI-VERGADERING.
Hel plan voor het middagieest omvat een
bloemen- en fmitcorso.
In de Graanbeurs hield Woensdagavond
de 3-Octobervereeniging haar gebruikelijke
Mei-vergadering, waarin ouder gewoonte de
feestplannen- voor den aanstaanden-herden
kingsdag van Leiden's ontzet zijn vastge
steld.
De voorzitter, de heer W. van der Laan,
sprak een kort welkomstwoord tot de wei
nig talrijke bezoekers en gaf vervolgens
het woord aan den 2en secretaris, den heer
P. Boot Jr. tot het lezen der notulen, welke
onveranderd onder dankzegging werden
goedgekeurd.
Ingekomen was een schrijven van het
L S. C., dat inplaats van den heer De
Kanter, die als praeses-collegii is afgetre
den, de heer A. Ruys zitting zal nemen in
het bestuur der vereeniging; tevens was
binnengekomen een dankbetuiging van
H. K. H. Prinses Juliana voor het op Haar
geboortedag ontvangen telegram.
Tot leden der kascommissie werden be
noemd de heeren H. ten Dijk, P. A. van der
Heiden en Al. Boekwijt.
Hierna kwam het voornaamste punt der
agenda: de plannen voor de feestviering in
behandeling.
De voorzitter gaf een overzicht van de
festiviteiten, welke aan den feestdag zullen
voorafgaan. Het ligt in de bedoeling op
Woensdagmiddag en -avond, 1 October we
derom een kindervoorstelling te organisee-
Ten, waaraan het bekende kinderboek „De
avonturen van Pietje Bel" ten grondslag zal
liggen. In den avond van 2 October wordt
een taptoe door de stad gehoudende voor
zitter sprak de hoop uit, dat vele muziek-
vereenigingen hiervoor hun medewerking
zullen verleenen.
De feestelijkheden op den 3den October
omvatten: 7 uur muziek van het Leidsch
Politie-muziekgezelschap; 8Va uur koraail-
muziek in het v. d. Werffpark en uitdeeling
van haring en wittebrood. De koraalmuziek
zal niet worden begeleid door kinderzang.
Tevens zal in de morgenuren een wed
strijd voor kinderen van leden met vlie
gende Hollanders worden gehouden. Tijdens
den dienst in de Pieterskerk zullen er geen
feestelijkheden zijn.
De hoofdschotel voor het middagfeest
wordt gevormd door een bloemenfeest; een
optocht van versierde auto's, rijtuigen, fiet
sen, enz. Het bestuur hoopt, dat ook de
bloemkweekersvereenigingen uit de omge
ving, zooals te Aalsmeer en Boskoop, hierbij
niet zullen achterblijven. Daarnevens hoopt
het bestuur op de daadwerkelijke medewer
king van de fruitkweekers uit het West-
'land, die hier een prachtige gelegenheid'krij-
gen om reclame te maken voor hun pro
ducten. Voor de verschillende groepen,
waarin de deelnemers worden onderver
deeld, zullen prijzen beschikbaar worden
gesteld.
De heer H. Brouwer juichtte het voorstel
van harte too. Waar het feestplan van de
vereeniging betrekkelijk geringe financieele
offers vraagt, verzocht hij met de prijzen
behoorlijk voor den dag te komen, hetgeen
de deelneming ten goede zal komen.
De voorzitter antwoordde, dat dit inder
daad in de bedoeling ligt, terwijl 'het be
stuur zich bovendien voorstelt aan die deel
nemers, wier voertuigen aan de eischen
voldoen, en ook overigens daarvoor in aan
merking komen, een vergoeding te geven.
De heer R. van Dam stelde voor om voor
de winnaars niet alleen prijzen in den vorm
van medailles of kunstvoorwerpen beschik
baar te stellen, doch tevens geldprijzen.
Het plan voor het middagfeest werd
daarna onder applaus goedgekeurd
Het avondfeest omvat, als gewoonlijk een
cabaret-uitvoering, het feest op» het Schut
tersveld en een vuurwerk. De vergadering
hechtte met applaus haar goedkeuring aan
het geheele plan.
Daar bij de rondvraag geen der aanwe
zigen het woord verlangde, sloot de voor
zitter hierop de vergadering met een beroep
op aller medewerking en dank voor de op
komst.
DE DRUKTE OP
HEMELVAARTSDAG.
Het schitterende zomerweer had gisteren
velen uit hun huizen gelokt, zoo dat reeds
's morgens vroeg talrijke auto's, motoren cn
wielrijders naar builen trokken. Speciaal
Meyendaal mocht zich in een druk bezoek
verheugen, doch ook de badplaatsen waren
goed bezocht. De trams waren den gehee-
len dag door druk bezet, 's Avonds brachten
bezoekers van de Hollandia-Toeiwedstrijden
op hun doorreis een bezoek aan Leiden.
Ook de Spoorwegen deelden in den over
vloed van reizigers. Reeds in de vroege
ochtenduren waren de treinen overvol en
moesten velen zich met een staanplaats ver
genoegen, niettegenstaande de aangebrachte
versterkingen In weerwil van de groote
drukte waren alle treinen echter goed op lijd.
Gisteren was het juist een halve eeuw ge.
Wen, dat voor het echtpaar Jacobus de
Wit en Francina van Oosten de bruidsdagen
'"gingen, terwijl zjj 9 Juni d.a.v. in den
wht werden verbonden. Een groot deel
»an hun leven hebben zij doorgebracht in
"in huisje aan de Waardgracht no. 60. Als
bijzonderheid zij vermeld, dat de oud
je" beiden 72 jaren tellen, waarvan de
Jrouw juist vier dagen ouder is dan de man.
Bun huwelijk werd gezegend door 8 kinde-
t0ni 4 ïoons en 4 dochters; er zjjn 29
kleinkinderen. De echtgenoot was vroeger
achtereenvolgens werkzaam bjj de wolfa-
briek van de firma Van Wensen en gedu
rende mim 20 jaar als metselaar bjj de Ia.
Pclanen. Vier jaar geleden noopte zjjn min
der goede gezondheid hem het werk neer
te leggen. De kinderen voorzien gezamen
lijk in het levensonderhoud van hun ouders.
Mogen zjj erin slagen de periode van
dan gouden bruidstijd te maken tot een van
onverdeeld genoegen, welke ach in hun
verderen levensavond voortzet.
0
Rede van den heer A. van Gent. - Een smadelijke, communistische
nederlaag na een rumoerig debat.
o
De afdeeling Leiden vaïi de Democra
tische Partij had Woensdagavond in de
groote zaal van het Nutsgebouw een pro
testvergadering belegd tegen de radio-zend
tijd-verdeeling. Als spreker trad het Demo
cratische hoofdbestuurslid A, van Gent uit
Waalwijk op; terwijl de leiding der ver
gadering in handen was van dr. Kamerling.
Na den spreker en de aanwezigen welkom
te hehben geheeten hield de voorzitter een
korte inleiding, waarin hij ongeveer het
volgende zeide:
Zelf ben ik niet in het bezit van een
radiotoestel en veertien dagen geleden wist
ik nog niet, gelijk het meerendeel der Neder
landers, het verschil tusschen de A.V.R.O.,
V.A.R.A., K.R.O en N.C.R.V. In veertien
dagen tijds kan echter zeer veel veranderen.
in geen jaren heeft het Nederlandsche
volk met zulk een hartstocht stelling ge
kozen; helzii voor of tegen de door minister
Reymer voorgestelde verdeeling van den
beschikbaren radio-zendtijd. Dit stelling
kiezen kan ons slechts met vreugde ver
vullen, daar hieruit blijkt, dat de Neder
landsche natie nog niet geheel en al is ver
suft dor de sectarische, separistische partij
politiek, dat het volksgeweten nog niet ge
heel en al gesubstitueerd is door partijdisci
pline en gehoorzaamheid aan de voorschrif
ten der politieke leiders. Nooit heb ik, aldus
spr., naar een radio-toestel verlangd; doch
in deze dagen zou ik verlangen er een te
bezitten ten einde met meer nadruk partij
te kunnen kiezen. Het feit, dat hier, waar
het de distributie van de radio-omroep be
treft, het volksgeweten zóó spontaan, zóó
hartstochtelijk ontwaakt, geeft mij nieuwen
moed, dat ook dan wanneer in de komende
jaren nog belangrijker kwesties aan de
orde komen, de snaren van het volksge
weten in trilling zullen kunnen worden ge
bracht en een zuiveren klank zullen doen
hooren.
Het fel oplaaien van de enthousiaste pro
testen, waarmede overal in den lande de
handelwijze van minister Reymer als on
rechtvaardig wordt gebrandmerkt, is een
duidelijke aanwijzing dat het rechtsbewust
zijn nog leeft in het Nederlandsche volk en
dat wij ons nog warm kunnen maken over
datgene, wat wij als rechtvaardig erkennen.
Voor ons leden van de Democratische partij,
aldus vervolgt spr., is politiek bovenal een
zaak van rechtvaardigheid en gemeen
schapszin en niet een kwestie van secta-
risch of separistisch klasse-, secte- of partij
belang. Wii willen een harmonische samen
leving en datgene, wat ons Nederlanders
vereent zoeken en uitbannen datgene, wat
ons verdeelt en scheidt. Wij zien de groote
vraagstukken op maatschappelijk gebied,
nationaal zoowel als internationaal, als ge
wetensvragen, als rechtsproblemen, niet als
belangenvragen waarbij het rechtsbewust
zijn maar al te vaak door de overmacht ge
weld wordt aangedaan.
Voor ons is democratie een. in gemeen
schapszin wortelend verzet tegen alle
heersc.hzuchtige machtsaanmatiging De
maatschappij der toekomst zal in synthe-
tischen zin door samenwerking opgebouwd
moeten worden op rechtsbewustzijn in
tegenstelling met de huidige, steeds verder
gaande versnippering door het voortdurend
zoeken naar datgene, wat ons verdeelt en.
scheidt. Het is allerminst onze bedoeling
hier als politieke groepeering voor de
A.V.R.O partij te kiezen of tegen de
V.A.R.A. of een der andere omroepvereni
gingen te ageeren, maar wij wenschen als
helangelooze buitenstaanders op principieele
gronden verzet aan te teekenen tegen het
onrecht, dat hier wordt gepleegd, tegen
het smoren van de vrije, niet verpolitiekte
omroep, tegen de wijze waarop nu. door
middel van de radio, onze natie nog verder
zal worden uiteengesneden en verdeeld. Wij
verzetten ons tegen het stelselmatig uiteen-
scheuren van ons volk en scherp begrensde
politieke groepeeringen, die willoos loopen
aan den leiband van hun dwaze partij
besturen. Wij pleiten steeds en ook ditmaal
weer voor zuivering in onze politiek, voor
het naar voren brengen van het algemeen
belang, in plaats van partij-, secte- of
klassebelang.
Wij zien in de zendtijd-verdeeling van
minister Reijmer het hoogtepunt, de climax,
de apotheose van onze jammerlijk ontaarde
partij-politiek.
Nadat de vergadering door een krachtig
applaus haar instemming met deze inleiding
had betuigd verkreeg de spreker van den
avond het woord
Als hartstochtelijk aanhanger van de
A.V.R.O. schaamt spr. zich voor de zendtijd-
verdeeling, die minister Reijmer heeft dur
ven publiceeren en acht zich gelukkig in
deze vergadering zijn standpunt omtrent
deze kwestie uiten te mogen zetten, daar
•pr. meer nut verwachtte van een vergade
ring van een politieke partij over dit onder
werp dan van de hoe spontaan ook tot 9tand
gekomen protestvergaderingen van de
A.V.R.O. zelf in de verschillende steden van
ons land, daar de Nederlanders moeten lee-
ren zich met de politiek- althans die der
Democratische, Vrz. Dem. Partijen en van
den Vrijheidsbond bezig te houden daar
anders de politieke klasse- en secte-partijen
zich met de Nederlanders gaan bemoeien.
In tegenstelling met zijn voorganger minis
ter Van der Vegte, die althans ernstig ge
tracht heeeft o.a. door de instelling van den
Radioraad, deze kwestie op te lossen, heelt
minister Reymer het zich gemakkelijk ge
maakt dor eenvoudig na aftrek van eenige
uren voor de kleine zendvereenigingen den
beschikbaren zendtijd in vieren te deelen;
daarmede aantoonende van de geheele zaak
niet het minste besef te hehben. Immers de
radio behoort niet aan de politieke partijen
doch aan het Nederlandsche volk (applaus)
en niet te worden misbruikt om de volkeren
tegen elkaar in het harnas te jagen of de
belangen der partijen te cultiveeren. Gelijk
Zaterdagmiddag j.l. op de protestvergadering
te Amsterdam gezegd is heeft minister
Reymer met deze verdeeling het Nederland
sche volk op de ziel getrapt (langdurig
applaus).
Inplaats van een genotsmiddel is het
radiotoestel thans een bron van ergernis ge
worden, wanneer men thans des Zaterdag
avonds rustig van de radio wil genieten ver
telt de heer Zwertbroek voor de V.A.R.A.-
zender te Hilversum van de ellende in het
donkere Zuiden (U reeds lang bekend uit de
nieuwsbladen); teneinde hier vanaf te
wezen schakelt U in op Huizen waar b.v.
pater De Greve U vergast op een waar
schuwing tegen het socialistische vergif, dit
is de verdeeling van den radiozendtijd. Pater
Perquin noemt deze verdeeling,, een gave
God's" en de heer Zwertbroek „een recht
matige oplossing", doch spr. vond „een
sensationeel luchtdrama van ir. Alberda en
monseigneur Nolens" de juiste benaming
(gelach).
Dan behandelde spr. de vraag hoe het
mogelijk is, dat een sterke organisatie als
de A.V.R.O., welke zich zelf heeft gevormd,
zoo maar willekeurig wordt geknecht en
haar zendtijd gehalveerd. Dit is volgens spr.
slechts een gevolg van de secte- en klasse-
belangen najagende politiek van de groote
partijen; waartegen de Democratische Partij
hij de verschillende verkiezingen vele malen
ten sterkste heeft gewaarschuwd. Het uit
brengen van stemmen op haar werd echter
door vele Nederlanders als nutteloos be
schouwd, doch thans plukken zij door deze
verdeeling de wrange vruchten van eigen
fout. Slechts drie partijen vertegenwoor
digen in Nederland het algemeen belang,
n.m.l. de Conservatieve Vrijheidsbond en
de vooruitstrevende Democratische en Vrij
zinnig Democratische Partij. Ongetwijfeld
zou bij een samensmelting van deze beide
laatste partijen tot een Algemeen Democra
tische Partij het algemeen belang nog veel
meer gediend zijn, doch de leiders der Vrij
zinnigen vinden voor alsnog het voorzetsel
Vrijzinnig onmisbaar. Wat de invloed van
een partij leider vermag leidde spr. af uit de
verschillende opvattingen van de Anti-
Revolutionaire Partij voor 1901 onder lei
ding van dr. Kuiper en thans onder bewind
van den heer Colijn.
Hoewel het veelomvattende A.V.R.O. pro
test bemoedigend is, kan toch zonder poli
tiek niets worden bereikt, daar vertegen
woordigers der verpolitiekte drie andere
omroepverenigingen in de Tweede Kamer
de overgroote meerderheid vormen en de
afgevaardigden, die de A.V.R.O. gunstig ge
zind zijn hiertegen niets uit kunnen richten.
Het feit, dat volgens een daghladbericht van
Woensdagavond de kerkeraad van de Geref.
Kerk te Nijmegen besloten heeft, dat in den
vervolge de ouderlingen der gemeente bij het
huisbezoek er bij de talrijke radioluisteraars
op aan zullen dringen lid te worden van de
Ned. Chr. Radiovereniging en bovendi°n nog
die lidmaten der gemeente, die lid zijn van
een niet-Christelijke Radiovereniging des
wege kerkelijk gemaand zullen worden
(Avondpost) bewijst de ontaarding der cleri
cal© politiek.
Tijdens den 80-jarigen oorlog hebben onze
voorvaderen gevochten voor de vrijheid van
het geschreven en gesproken woord, waarbij
noch Philips de Tweede noch Alva in staat
waren ons te knechten en zouden wij ons dan
thans onderwerpen aan de heeren mr v. d.
Deure, Zwarfcbroek en pater Perquin? Neen!
Al zouden zij hun duivelsch verbond ook in
de hel gesloten hebben! (applaus).
Spr. uitte dan den wensch. dat er ver
tegenwoordigers of aanhangers der genoemde
BINNENLAND.
De verdeeling van den iadio-zendtiid*?
interpellaties-Boon en Oud door de Tweede
Kamer verworpen. (Uit het Parlement, 3e
Blad.).
Op 67-jarigen leeftijd is te Heemstede
overleden de heer J. C. Peereboom. oudste
directeur van Haarlem's Dagblad. (Binnen
land, 2e Blad.)
Twe« Delftsche studenten voor twee jaaf
geschorst. (Gemengd, 2e Blad.)
De jaarlijksche roeiwedstrijden van Hol-
landia (Sport, 3e en le Blad.)
Om het voetbalkampioenschap van Ne
derland; Go Ahead wint met 53 van
Blauw Wit. (Sport, 3e Blad.)
BUITENLAND.
De Engelsche regeering blijft met 29
stemmen in het Lagerhuis in de meer
derheid. (Buitenland, le Blad.)
Thuringen en het Duitsche Rijk. (Buiten-*
land, le Blad.)
Borms weer voor de rechtbank. (Buiteen*»
land, le Blad.)
Een Poolsch-Lihauensch grensincident
(Buitenland, le Blad.)
heeren aanwezig zouden zijn; ten einde mei
hem in debat te treden (geroep „Neem maar
een portret").
In zijn antwoord op de rede van minister
Van der Vegte bij de installatie van den
Radioraad zeide dr. De Visser als voorzitter
„De nationale eenheid van ons land, voort
durend in het oog te zullen houden" doch het
resultaat is het kortwieken van de A.V.R.O.
De gepubliceerde verdeeling vond spr. daal
ook „een radio-vloek" en minister Reymer,
den geestelijken vader „een man zonder
karakter".
Door een krachtig en langdurig applaus gaf
de vergadering haar instemming met het
door den heer Van Gent gesprokene te ken
nen. Na een korte pauze werd gelegenheid
gegeven in debat te treden of vragen te stel
len. Slechts een drietal communistisch ge
tinte jougelui wilde in debat treden; terwijl
eenige andere personen van de gelegenheid
om vragen te stellen gebruik wilden maken.
Daar ons inziens zeer terecht verwacht werd,
dat de drie debaters zich ongeveer op het
zelfde standpunt zouden stellen en hun prac-
tijk van vorige vergaderingen om den ter be
schikking gestelde spreektijd aan elkaar over
te dragen aan den voorzitter bekend was,
werd hun tezamen dezelfde spreektijd (10
minuten) toegewezen als de andere heeren.
Toen de eerste spreker van dezen tijd 8 1/2
minuut verbruikt had om zijn meening over
de „water en melk" .omroepverenigingen ia
Nederland te openbaren en den welgemeen-
den raad te geven toch vooral op Moskou met
zijn cultureel en intellectueel hoogstaande
programma's af te stemmen (groote hilariteit
en geroep „Waar heb je Russisch geleerd")
kwamen de anderen in opstand tegen de lei
ding der vergadering. Nadat zij kans gezien
hadden om 20 minuten obstructie te voeren,
werd 't vijftal door de politie, krachtig geas
sisteerd door de vergadering de zaal uitge
werkt, waarbij enkele fiksche klappen wer
den uitgedeeld. Do beide aanvoerders wer
den buiten door politie ingerekend en zullen
zich ongetwijfeld te zijner tijd wegens orde
verstoring ter bevoegde plaatse moeten ver
antwoorden. Tijdens het gevecht in de gang
zag een gouden horloge kans spoorloos van
de ketting te verdwijnen!
Na dit opwindende intermezzo werden de
gestelde vragen door den spreker beant
woord. waarna de voorzitter met 'n woord
van dank aan den heer Van Gent de ver
gadering 9loot.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging:
Boek-, Courant- en Handelsdrukkerij v.h.
J. J Groen en Zoon, Pieterskerkkoorsteeg
18, Leiden. Overleden procuratiehouder C.
G. van Heuven. Leiden.
L. van Esch Wzn., Nassaulaan 13. Oegst-
geest, handel in leder en schoenen. Pphef-
fing filiaal; Leiden, Haarlemmerstraat 74,
onder den naam: „De Centrale", dd. 24/5
1930. Vestiging filiaal: 's-Gravenhage, le
v. d Boschstraat 209a, onder de naam:
„Elveska". dd 24/5 '30.
Firma P. Gerth Nieuwe Rijn 6465,
Leiden, engros rijwielen en onderdeden.
Wijziging handelsnaam thans; Rijwie'fa-
briek „Boerhaave". firma P. Gerth. Wijzi
ging uitgeoefend bedrijf thans: fabricatie
van rijwielen, verkqpp van rijwielen, rij-i
wielonderdeelen, autotoebehooren, stofzui-»
gers.