718te Jaargang
DONDERDAG 8 MEI 1930
No. 21516
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cis. per regei voor advertentiën uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertentiën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiên uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 5 Cis.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:;
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per weekf 0.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat alt DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
Dr. J. J. L. D U Y VEN DAK.
Bötbemd tot gewoon hoogleeraai in h©t
Chineesch.
Prof. dr. J. J. L. Duyvendak.
Bij K. B. van 1 Mei 1930 is benoemd tot
gewoon hoogleeraar in de faculteit der lette
ren en wijsbegeerte aan de Rijksuniversiteit
alhier te geven in 'het Chineesch dr. J. J. L.
Duyvendak, lector aan die Universiteit.
Jan Julius Lodewijk Duyvendak werd
28 Juni 1889 te Harlingen geboren. Hij be
zocht het openbaar gymnasium te Schiedam
en liet zich in 1908 als student in de Neder
landsche letteren aan de Universiteit alhier
inschrijven. Na eenige jaren voelde hij zich
zoo zeer tot het Chdneesch aangetrokken, dat
hij de colleges ging volgen van prof. de
Groot, den toenmaligen lector in het Chi
neesch. Van September 1910 tot Juli 1911
volgde hij aan de Sorbonne te Parijs de
colleges van de hoogleeraren Chavannes,
Cordier en Vis9ières, terwijl hij zich van
Januari 1912Augustus 1912 aan de Uni
versiteit te Berlijn onder leiding van de
hoogleeraren de Groot en Forke verder be
kwaamde in de wetenschappelijke beoefe
ning van het Chineesch. Van 1912'14 was
hij als leerling-tolk werkzaam bij het
Nederlandsch Gezantschap te Peking en
yan 1914—18 als adjunct-tolk.
Op 19 Maart 1919 aanvaardde hij het
ambt van lector aan onze Universiteit met
een rede over „Chineesche godsdienst
oorlogen". Den 27sten April 1928 deed hij
des morgens zijn candidaats-examen en des
middags zijn doctoraal examen in de Chi
neesche taal- en letterkunde, beide keeren
met lof.
Omstreeks Kerstmis van dat zelfde jaar
promoveerde hij als eerste in de Chineesch
Japansc'he sectie tot doctor in de letteren
en wijsbegeerte op een in het Engelseh ge
steld proefschrift, getiteld: „The book of
Lord Shang a classic of the Chinese school
of law".
Een hoogleeraarsbenoeming aan de
Columbia Universiteit te New-York werd
door dr. Duyvendak afgeslagen.
Vele studies over China zijn van zijn
hand verschenen o.a. in „Onze Eeuw", de
Gids en het Haagsc'he Maandblad.
INBREKER GEARRESTEERD.
De politie heeft hedenmorgen aangehou
den den 35-jarigen arbeider A. v. d. H.,
alhier, onder verdenking van diefstal in de
kantoorgebouwen der N.V. Bataaf9che Im-
■portmaatsc'happijij en de Leidsche School-
vereeniging. Hoewel de aangehoudene blijft
ontkennen iels met den diefstal uitslaande
te hebben, zijn er tal van aanwijzingen, dat
de politie den dader te paikken heeft. Zijn
vingerafdrukken komen o.a. precies overeen
met die, welke in deze gebouwen zijn ge
vonden.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd is voor het candidaatsexamen
Indisch recht de heer A. J. A. Prange
(Den Haag).
De -minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen heeft benoemd tot leden
der Commissie in 1930 belast met het afne
men der examens in de Fransche taal. de
heeren dr. C .de Boer en L. Delibes, beiden
alhier.
Het provinciaal kerkbestuur van
Friesland heeft tot de evangeliebediening
der Ned. Herv. Kerk toegelaten den heer G.
F. Voorhoeve, te Nijmegen, candidaat te
Leiden
De tweede ploeg dienstplichtigen der
lichting 1930 van het Ode B. V. A. en be- 1
slemd voor het bereden gedeelte wordt 1 Ju'i
alhier voor eerste oefening ingelijfd.
Bij de Arbeidsbeurs stonden op 7 Mei i
1930 479 werkzoekenden ingeschreven, ter-
wijl op denzelfden datum van 1929 dit aan-
tal 375 bedroeg.
Gisteravond is op de Breestraat een
auto, bestuurd door den 22-jarigen A. E. uit
Loosduinen tengevolge van de gladheid van
den weg tegen een haltepaal van de N.Z.H.
gereden, waardoor de paal afknapte en de
auto ernstig werd beschadigd.
Voor wat West-Indië aangaat, acht de
regeering voor een blijvende stationneering
aldaar noodig een flottille-vaartuig in
grootte ongeveer gelijk aan de thans tot de
zeemacht in Oost-Indië behoorende „Flores"
en „Soemba" en twee torpedobooten van
pl.m. 300 ton, geschikt voor de kruisings-
dienslen. Aangezien in Nederland niet over
een flottille-vaarluig beschikt wordt, wordt
thans een eerste termijn van f. 520.000 voor
een flottilje-vaartuig aangevraagd. De totale
kosten van aanbouw kunnen op 2ftA» mil-
lioen geraamd worden.
Voor de kruisingsdiensten wil de regee
ring bestemmen twee der in Nederland aan
wezige torpedobootjagers (Z-booten), welke
in verhand met hun bewapening en snel
heid, na het ondergaan van eenige wijzigin
gen voor dezen dienst in West-Indië ge
schikt worden geoordeeld.
Aan het wetsontwerp is als bijlage toege
voegd een schema van aanbouw voor de
eerstvolgende tien jaren, dat een overzicht
geeft, hoe de bedragen kunnen worden be
steed.
BRANDGEVAAR IN GARAGES.
EEN KRUISER VOOR
NEDERL. OOST-INDIE.
LIEFDADIGHEIDSCONCERT.
Ia samenwerking met het symphonie-
orkest „Per Aspera Ad Astra" heeft het
mannenkoor „De Vereenigde Zangers" gis
teravond in de Stadsgehoorzaal een welda
digheids-uitvoering ten bate van de veree-
Diging tot verbetering van het lot der blin
den in Nederland en Koloniën, afdeeling
Leiden, gegeven. Het uitstekend verzorgde
Programma omvatte o.a. de zangnummers
»Slernennacht" van H. Schulken, „De
Ruïne' van L. F. Brandts Buys en „De
Broederschap" van J. P. J. Wierts; terwijl
het symphon ie-orkest o.a. de ouverture
j.Egmont" van L. v. Beethoven, „Frühlings-
erwachen" van E. Bach en het „Suite
Ballet" van Fr. Popy ten gehoore bracht.
Zoowel het zangkoor als het orkest heeft
zich van zijn beste zijde getoond. Daar
heide gezelschappen reeds meerdere malen
mr gelegenhgid van gezamenlijke of afzon
derlijke uitvoeringen besproken zijn,
zullen wij zulks ditmaal achterwege
Jïr11* soede doel der uitvoering èn
Jk prestaties der executanten hadden een
"ter gevedde zaal verdiend!
De suppletoire defensie-begrooting.
Bij suppletoire defensiebegrooting 1930
wordt f. 250.000 aangevraagd als eerste ter
mijn voor een kruiser, bestemd voor de
scheepsmacht in Nederlandsch Oost-Indië.
Voor dezen kruiser wencht de regeering te
volstaan met een kleiner type dan de „Java"
<m de „Sumatra".
De nieuwe kruiser zal een hoofdbewape
ning krijgen van zes kanonnen van 15 c.M.
en een snelheid van 32 mijl. Vertrouw
wordt dat het schip in 1934 gereed kan zijn. j
De regeering meent voor de eerstvolgende
jaren, wat betreft de behoefte voor de zee
macht in Oost-Indië zich te moeten bepalen
lot het in aanbouw brengen van een kruiser
en de vervanging van eenige onderzeeboolen.
Daarna is de uitbreiding van het aantal
jagers het meest urgent.
De taak der zeemacht in Nederland om
vat in de eerste plaat9 de eigenlijke kust
verdediging, waarvoor met klein materieel,
bestaande uit onderzeebooten, mijnenleg-
gers en pantserbooten kan worden volstaan.
Daarna zullen echter nog schepen noodig
blijven om de scheepvaart haar drieledige
taak te kunnen doen vervullen, nl. bescher
ming der Nederlandsche belangen buiten het
rijk in Europa; opleiding van personeel en
vlagvertoon. Thans worden voor dat doel
nog de oude pan tserschepen „Jacob van
Heemskerck" en „Hertog Hendrik" gebruikt,
■welke reeds de grens hunner bruikbaarheid
voor het genoemde doel naderen, zoodat ge
leidelijke vervanging van die schepen in de
komende jaren onder de oogen moet worden
gezien.
De minister is voornemens op de begroo
ting van 1931 gelden aan te vragen voor een
eerste termijn voor een flottille-leider, welk
schip het midden houdt tusschen een kleine
kruiser en een torpedobootjager en reke
ning houdend met de financieele middelen,
voor het beoogde doel het meest geschikt
wordt geacht.
Nadat de eerste flotille-leider omstreeks
1935 gereed is gekomen, zal met den aan
bouw van een tweede dergelijk schip begon
nen worden. Is ook dit geTeed. dan kan met
de vervanging der oudere onderzeebooten
worden voortgegaan. Naarmate de floltille-
leiders gereed komen, zullen de .Hertog
Hendrik" en de „Jacob van Heemskerck"
achtereenvolgens aan den dienst ontvallen.
Voor opleidingsdoeleinden zullen deze sche
pen voorloopig nog goede diensten kunnen
bewijzen.
Door aan de scheepsmacht in Neder-
landsch-Indië floltille-leiders toe te voegen.
wordt tevens het voordeel verkregen, dat
dit materieel ook past in het kader van de
zeegaande vloot in Oost-Indië en de moge
lijkheid bestaat deze daarmede te ver
sterken-
Een Commissie van Onderzoek.
De schade, die jaarlijks in ons land ge
leden wordt door brand in garages en auto
mobiel werkplaatsen, is vrij aanzienlijk; de
schade, die ontstaat door het verbranden
van automobielen is eveneens niet gering.
Omtrent de eerste soort zijn nog geen ge
gevens beschikbaar; omtrent de laatste
soort staat vast, dat bij de verzekerings
maatschappijen pl.m. 41./2 pCt. van het totaal
uitkeeringen der auto-verzekeringen brand
schade betreft.
Het is daarom zeer noodig, dat alles in
het werk gesteld wordt om het gevaar voor
deze branden te voorkomen. Naa9t de ver
mindering van materieele schade is van
groot belang het voorkomen van persoon-
li jke ongelukken, die in den regel bij brand
of ontploffingen niet ontbreken.
De B. B. N., Bond van Bedrijfsautohou
ders in Nederland, heeft het daarom wen-
schelijk geacht een speciale commissie in
te stellen, die ihet vraagstuk zal bestudeeren
en daarbij in de eerste plaats de volgende
vraagpunten aan de orde zal stellen;
le. Welke zijn de beste middelen om
automobielen, garages en autoherstelwerk-
plaatsen in den ruimslen zin tegen brand
gevaar te beveiligen?
2e. Welke apparaten moeten bet meest
doelmatig worden geacht om onverhoopt
uitgebroken branden zoo spoedig mogelijk te
onderdrukken, in allen gevalle uitbreiding
daarvan zooveel mogelijk tegen te gaan.
Bij de beantwoording van de laatste
vraag zal het waarschijnlijk noodig zijn,
naast het geven van een oordeel omtrent de
waarde van de verschillende brandiblusch-
apparaten, ook den weg aan te geven, waar
door voorkomen wordt, dat ondeugdelijke
npparaten worden gebezigd en de maat
regelen vast te stellen, waardoor zoowel
autohouders als eigenaars van garages en
werkplaatsen ervan verzekerd kunnen zijn
inderdaad behoorlijke brandbluschapparaten
bij aankoop te verkrijgen.
In de commissie hebben de volgende hee
ren zich bereid verklaard zitting te nemen*
dr. ir. M. de Bruijne, dir. v. d. Gem. Verv.
en Motordienst te Rotterdam; C Gordijn Jr.,
commandant van de brandweer te Amster
dam; dr. J. D. Jansen, directeur Gem. Keu
ringsdienst van Waren te Rotterdam; dr.
W P. Jorissen, lector in de scheikunde a. d.
Universiteit te Leiden; ir. F. Krüger, hoofd
der brandweer bij de N.V. Philips' Gloei
lampenfabrieken-, prof dr. W. Reinders,
hoogleeraar in de scheikunde aan de Tech
nische Hoogeschool te Delft; prof. dr. J. G.
Sleeswijk, hoogleeraar in de hygiëne a. d.
Technische Hoogeschool te Delft; ir. W. Val-
derpoort, adj.-directeur van de Bouwpolitie
te Rotterdam; ir. H. Zoetelief Norman. advi-
seerend ingenieur te Ooslerbeek.
Als lid en secretaris der commissie zal
optreden de 'heer ir. L. Swaab, hoofd-inge-
nieur B.B.N.
Het ligt verder in de bedoeling, dat voor
zitter van de commissie zal zijn de heer
Adr. Beers, vice-voorzitter B.B.N.
De Kon Ned. Brandweer Vereeniging
(K. N. B. V.) is aangezocht een vertegen
woordiger aan te wijzen in de commissie.
De commissie zal 14 Mei a.s door den
Voorzitter van den B. B. N. geïnstalleerd
worden.
BEZOEK VAN DEENSCHE
DAGBLADSCHRIJVERS
Op aanstichting van de K. L. M. zullen
acht vertegenwoordigers van de Kopen-
haagsche pers van Vrijdag tot Maandag
a.s. een bezoek aan ons land brengen. De
heeren zullen Vrijdag met de Scandinavian
Air Express den gecombineerden dienst
van de K.L.M en de A.B. Aero-transport
op Schiphol aankomen.
Behalve bezoeken aan Schiphol, de Fok
leerfabrieken Rijksmuseum, oud- en nieuw
Amsterdam staan op het programma be
zoeken aan de bloemenvelden, Warmond,
Den Haag, Scheveningen, Rotterdam ën
Waalhaven*
PERSONEELE EN
VERMOGENSBELASTING.
Een interessant overzicht.
Het door het Centraal Bureau v. d. Sta
tistiek bewerkte overzicht belastingdruk
over 1929/1930 bevat wederom een aantal
belangrijke gegevens, zoowel voor de per-
soneele, als voor de Vermogensbelasting.
Zoo wordt voor elke gemeente vermeld,
hoeveel opcenten ten behoeve der gemeente
in minimum en in maximum geheven wor
den van de hoofdsom der personeele belas
ting. Van elk der gemeenten boven 5000
inwoners treft men bovendien voor een
aantal huurwaarden, varieerend van f. 150
tot f. 1200 het hiermede correspondeerend
aantal opcenten aan. Voor de grootste vier
gemeenten is het aantal opcenten vermeld
voor enkele huurwaarden, terwijl boven
dien is aangegeven bij welke huurwaarde
het hoogst aantal opcenten wordt geheven.
Amsterdam Den Haag R'dam Utrecht
f. 250 90 103
300 90 90 50 105
400 109 90 53 105
500 124 90 57 105
600 130 90 62 105
800 142 95 75 105
1000 144 95 92 105
1200 144 100 102 105
maximum 145 130 125 105
f. 1201 f. 2001 f. 1451
Amsterdam is deels gerangschikt in de
le, 4e en 6e klasse, bedoeld in art. 5 der
wet op de personeele belasting; 's-Graven.
hage in de 2e en 5e klasse; Rotterdam in
de le, 3e, 5e en 7e klasse en Utrecht uit
sluitend in de 3e klasse. In het staatje
zijn van elke gemeente alleen de aantallen
vermeld van het deel der gemeente, be
hoorende tot de !aagst genummerde klasse.
Van de 1078 gemeenten zijn er 108, die
geen opcenten op deze belasting heffen.
122 gemeenten met hoogstens 25 opcenten,
terwijl 579 gemeenten vallen in de groep
van 26 tot en met 50 opcenten, 97 in de
groep van 51 tot en met 75 opcenten, 130
in de groep van 76 tot en met 100 opcenten
en 42 gemeenten, in de groep van meer
dan 100 opcenten.
Eveneens stelt genoemd overzicht in staat
berekeningen te maken hoeveel betaald
moet worden aan belastingen, drukkend op
het vermogen. Deze belastingen zijn de
vermogensbelasting en de verdedigingsbe
lasting I, die aanvangt bij f. 51.000. Bij
eerstgenoemde belasting worden opcenten
geheven ten bedrage van 55 ten behoeve
.van het leeningsfonds van het Rijk, terwijl
bovendien door de provinciën tot een maxi
mum van 25 en door 591 van de 1078 ge
meenten opcenten moeren worden geheven
tot een maximum van 100 Van deze 591
zijn er 36 eemeenten. die 1 t/m 25; 211 ge
meenten die 26 t/m 50; 60 gemeenten die
51 t/m 73; 22 gemeenten die 76 t/m 99 en
263 gemeenten, die 100 opcenten deden
heffen. Van de grootste vier gemeenten
worden 50 opcenten geheven door 's-Gra-
venhage en Rotterdam en geen opcenten
door Amsterdam en Utrecht.
BINNENLAND.
Br. J. J. L. Dnyvendak is benoemd tot
gewoon hocgleeraar in het Chineesch aan
de Leidsche Universiteit (Stadsnieuws, 1ste
Blad).
Do Tweede Kamer heeft de wijziging der
Gemeentewet goedgekeurd (Uit het Parle
ment, 3de Blad).
De minister van defensie vraagt gelden
aan voor een krniser voor Ned. Oost-Indiö.
(Binnenland, 1ste Blad).
Het brandgevaar in garages; een com
missie van onderzoek benoemd (Binnen
land, 1ste Blad).
Te Meeissen bij Maastricht is een paard op
hol geslagen; een persoon is gedood, een
ander gewond (Gemengd, 2de Blad).
Yje Wijkstra voor het Gerechtshof te
Leeuwarden (Rechtzaken, 1ste Blad).
BUITENLAND.
Duitschland in verzet tegen het uitstel
der Voorbereidende Ontwapeningsconfe
rentie (Buitenland, 1ste Blad).
Na Ganlhi's arrestatie (Buitenland en Tel.
lste Blad).)
De Belgische soldaat De Leenw in vrijheid
gesteld (Buitenland, lste Blad).
Mislukte staatsgreep in Spanje (Tel., lste
Blad).
R.-K. BOND VAN
ZIEKENVERPLEEGSTERS.
De R.-K. Bond van Ziekenverpleegsters
heeft gisteren zijn 25-jarig bestaan her
dacht Dinsdag is de algemeene vergade
ring te Haarlem gehouden en gistermiddag
recipieerde in de bovenzaal van ,,de
Kroon" het hoofdbestuur. Deze receptie
werd o.a. bezocht door mgr. J. D. J. Aen-
genent, bisschop van Haarlem, mr. J. N. L
E. Heerkens Thyssen, wethouder van Haar
lem; vertegenwoordigers van het hoofdbej
stuur van het Ned. Roode Kruis, van de
R.-K. Artsenvereeniging, de Nat. Federatie
het Wit-Gele Kruis; ds. J. F. J. ten Berge,
namens de Ver. van R.-K. ziekenhuisdirec
teuren en de Ver. tot bevordering van hefc
ziekenhuiswezen in Nederland en Koloniën;
de heer Derks, namens het Limburgsche
Groene Kruis; mevr. A. H. Kleipool na
mens de federatie van R.-K. Vrouwenbon
den en de heer J. Beyerman, socretayrs-
gencraal van het Ned. Groene Kruis.
Tenslotte is een auto-tocht naar Noord-
wijkerhout gemaakt, waar het nieuwe R.-K.
gesticht is bezichtigd.
DAADWERKELIJKE
DIERENBESCHERMING.
Een commissie tot wetsverbetering.
Naar het maandblad „Daadwerkelijke
Dierenbescherming" mededeelt is een com
missie gevormd, welke zich ten doel stelt
het vraagstuk ter verbetering van onze
tegenwoordige wetgeving ten opzichte van
het. dier, nader te bestudeeren en een ver
beterde wetgeving te verkrijgen.
Dit voorloopige werk-comité bestaat uit
mr. N. de Beneditty, rechter in de Arr.
Rechtbank, voorzitter; jkvr. mr. J. E. van
Lennep, advocaat en procureur, secr.-penn.,
jhr. mr. W. v. d. Goes van Naters, ambte
naar van het O. M., mr. G. H. Arnharot
Jr., ambtenaar en G. F. J. Brands, notaris
allen te Amsterdam.
GEVAAR VOOR ONZEN
HARINGHANDEL.
Een tegen-actie tegen de Duitsche
invoerrechten bepleit.
Het departement van Ëinn. Zaken en L.
heeft de aandacht van de haringexporteurs
gevestigd op het door de Duitscü-Nationale
Volkspartij in Duitschland ingediende voor.
stel tot verhooging van het invoerrecht op
haring.
Den exporteurs wordt verzocht hiv
Duitscbe relaties op deze groote verhor>gin2
van bet invoerrecht te wijzen en te trachten
hen te bewegen hiertegen zoo krachtig
mogelijk stelling te nemen en een tegen
actie tegen deze tariefsverhooging te ont
wikkelen.
.UIT DE SIGARENINDUSTRIE
In verband met de opzegging der C.A.O.
tegen 31 Mei a.s. door de Werkliedenorga
nisatie in de Sigarenindustrie had in hotel
„Krasnapolsky" te Amsterdam een confe
rentie plaats tusschen vertegenwoordigers
der beide Patroons- en den 4 samenwer
kende Werknemersorganisaties in de Siga
renindustrie.
De besprekingen liepen over het afwij
zend standpunt der Patroonsorganisaties om
onderhandelingen over de door de Werklie
denorganisaties ingediende voorstellen te
openen. De besprekingen hebben tot geen
resultaat geleid. De vertegenwoordigers der
Patroonsorganisaties handhaafden hun
standpunt. De vertegenwoordigers der
werknemersorganisaties bleven van oordeel
dat gezien de sinds eenige jaren te consta-
teeren verbetering in de bedrijfsconjunc
tuur en gezien de positie waarin de werk
nemers in dit bedrijf ook verkeeren in ver
gelijking met die in andere industrieën,
alle aanleiding geeft thans verbeteringen
toe te staan. Het tenslotte door do werk
geversorganisaties aan de werknemersorga
nisaties gedane verzoek de voorstellen
terug te nemen werd dooT de laatste ver
tegenwoordigers afgewezen, welke afwijzing
nog schriftelijk zal worden bevestigd.
LUCHTVERBINDING
NEDERL.-INDIE—AUSTRALIË.
Naar Reuter uit Sydney seint, heeft do
Nederlandsche Consul-generaal aan een
persman meegedeeld, dat thans de lucht-
verbinding tusscheD Nederlandseh-Indië en
Australië in studie is genomenDe dienst
SingaporeBataviaSoerabaja is thans in
gesteld. Voor voortzetting naar Australië
blijft dus nog maar een korte afstand van
500 mijl over. Met Australische belangheb
bende personen zal worden samengewerkt*