71»te Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 26 Aprfl 1930
Tweede Blad
No. 21506
KUNST EN LETTEREN.
IN VELE DU1TSCHE PROVINCIES houdt men nog trouw vast aan
de oorspronkelijke kleederdracht. Bovenstaande foto toont een vrouw
uit Hessen in haar typische kleederdracht.
ANTWERPEN GEREED voor de ontvangst der Koninklijke familie bij gelegenheid
van de opening der wereldtentoonstelling. De laatste hand wordt gelegd aan de ver
siering van de Keyserlei, waarlangs de koninklijke familie zich bij haar intocht
naar het expositie, terrein begeeft.
DE WERELDTENTOONSTELLING TE ANTWERPEN is heden door den Koning van
België geopend. Nederland is op deze expositie schitterend vertegenwoordigd met een
groot paviljoen, aan welks voorgevel zich een trotsche pijlonen-groep verheft, waar
in den top het wootd „Nederland" reeds van verre te onderscheiden is.
OP HET NENIJTOTERREIN TE ROTTE RDAM wOrdt de groote bloemententoon
stelling en voorjaarskeuring gehouden van de Kon. Ned. Mij voor Tuinbouw- en
Plantkunde, afdeeling Rotterdam en omst reken. Inzending seringen van de coöp. tuin
bouwveiling en bloemenveiling Rotterdam en Omstreken, bekr. met gouden medaille.
EDDA MUSSOLINI, dochter van den
Italiaanscihen dictator, die in het
huwelijk trad met Graaf Galsazzo Clano
den zoon van den Italiaanschen minister
van verkeerswezen.
huldiging van mevrouw
theo mann-bouwmeester
Ter eere van haar SOsten verjaardag.
Zooals wij hebben medegedeeld, is de
Crootmeesteresse van ons tooneel 18 April
80 jaar geworden. Tengevolge van onge
steldheid is toen de huldiging, die 's avonds
zou plaats vinden, uitgesteld tot Maandag
J s. 's Middags is er receptie, 's avonds een
feestdiner in het Carltonhotel. Door den
Senaat van het Amsterd. Studentencorps
"Wordt de tachtigjarige per Senaatsrijtuig
Van haar woning gehaald I
Grootmeesteresse van ons tooneel, dat is
®6vr. MannBouwmeester ongetwijfeld;
bemand heeft uit haar handen den fakkel
kunnen overnemen, een ledige plaats
jjeeft zij achtergelaten, waarvoor geen der
nuidize actrices rijp is.
-Vet haar broeders Louis en Frits de
Matste, hoewel thans niet meer gekend, was
zeker de evenknie van Louis! erfde zii
jan haar ouders, rondreizende tooneelspe-
ers, het echte artistenbloed, dat zich steeds
°et onderkennen. Zij speelden als het ware
comedie, zij vertolkten de uit te bee1-
en figuur met heel hun ziel, met iederen
Veze' van hun zoo rijk geschakeerd kunste
naarshart. met hun hartebloed. Wars waT°n
van al dat onbewogene, dat oppervlak
ke op de planken, dat niets eischt van het
^ken-innerlijk. Zij, ras-arlisten, moesten
Seven van ievens_tooneelhartstocht,
dien zij konden doen oplaaien, dat de von
ken er af sloegen. Inderdaad, dat was
„spel", dat somwijlen den adem benam,
dat deed trillen en beven van ontroering of
beklemming ze zijn voorbij, die uren
van genot, waarvan duizenden en duizenden
•hebben gesmuld.
De 80-jarige.
Het huidige geslacht heeft deze grootste
der grooten niet meer of nauwelijks gekend,
maar de ouderen zullen nimmer wergeten,
welk een „Kunst" het geslacht der Bouw
meesters op ons vaderlandsch tooneel heeft
geschonken, ruimschoots en telkens weder.
Door tooneelmenschen is wel eens ge
klaagd, dat er van hun kunst niets blijft, ook
door de jubilaresse van Maandag a.s., dat
met hun dood alle roem is vervlogen, terwijl
schilders hun werk achterlaten evenals
schrijvers etc. en ongetwijfeld ligt daarin
een kern van juistheid. Achter laten zij al
leen de herinnering aan hun gaven, maar
wanneer deze herinnering zoo diep is ge-
grifd in de zielen der toeschouwers als de
Bouwmeesters dat vermochten, dan kan een
tooneelkunstenaar met volle recht zeggen:
ik heb het hoogste bereikt!
Zulke herinneringen heeft mevr. Mann
Bouwmeester ontelbare nagelaten. Iloevelen
kunnen niet ten allen tijde haar zich voor
den geest terugroepen in een of ander creatie
uit haar uitgebreide repertoire van groot
werk en zich aldus scheppen een schilderij
der ziel? En dat is ook de reden, dat het ge
slacht, dat van haar gaven zoo oprecht en
met volle teugen heeft genoten, haar niet
vergeet, ook al nam zij afscheid van het
haar zoo dierbare plankenland. Bij het af
scheid te Amsterdam verzocht zij den tot
den nok gevulden schouwburg, haar door
een groet op 9traat. later te doen blijken,
dat men haar niet vergeten had.hoe
moet haar nog steeds het hart luider klop
pen. nu allerduidelijkst dit bewijs van
sympathie haar geregeld gewordt!
Gewerkt heeft de toevallig te Zutfen ge
borene, zoolang het voor haar dag was en
door noeste vlijt en zelfontwikkeling be
reikte zij met haar ras-talent den hoogsten
tTap van den looneelladder: eerste kracht bij
het Kon. Nederlandsch Tooneel. waarop zij
zich steeds wist te handhaven. Tal van
hooge onderscheidingen vielen haar ten deel
als b.v. de groote medaille van verdiensle
met oorkonde van wijlen Koning Willem III
en de orde van Oranje-Nassau van onze
Koningin. Ware triumfen vierde zij bij haar
gouden jubileum en het daarop volgende.
Wij achten het bij de viering van haar tach
tigsten verjaardag niet noodig een volledige
„necrologie" te geven, hopende, dat deze
nog lang ongedrukt moge blijven. Slechts
willen wij nog noemen als haar lievelings-
rollen: Margaretha Gauthier, Frou-Frou,
Tosca, Medea, Maria Stuart, Madame Sans-
Gëne, ,enz.. enz.
Nog eens zal haar Maandag toestroomen
datgene, zonder hetwelk een aitist niet kan:
de sympathie en liefde van het publiek!
de amsterdamsche
stadsschouwburgkwestie
Gisteravond heeft de gemeenteraad van
Amsterdam behandeld het voorstel van B.
en W., om als vasten bespeler van den
Stadsschouwburg aan te wijzen de Kon.
Vereen. Ned. Tooneel van Saalborn én
Verbeek. Nadat een amendement van den
heer Klaas de Vries, om de heeren Ed.
Verkade en Van Dalsum tot vaste bespe
lers te benoemen, met 20 tegen 21 stem
men was verworpen, weird het voorstel
van B. en W. eveneens verworpen met 18
tegen 24 stemmen.
De Amsterdamsohe schouwburgkwestie
blijft dus voorloopig onopgelost, totdat
nieuwe voorstellen a. <L Raad rijn gedaau.
weekbladen.
Een unieke foto van mevr. MannBouw
meester, uit Nice opent „Het Leven". Eea
reeks afbeeldingen toont de laatste seconde
voor den dood bij vliegtuig-, motor- eu an
dere ongevallen. Dr. H. van der Luyten
behandelt de vraag: „Kunnen we^diet weer
veranderen?" waarbij foto's van modema
en vroegere apparaten toelichting schen
ken. Volgt een bespreking van de nieuw
ste creatie van Biziau.
Onder het hoofd „Juliaantje" schrijft D.
Hans in „De Haagsche Post" over de aan
staande burgerlijke meerderjarigheid van
H.K.H. Prinses Juliana. De geschiedenis der
winkelsluiting op Zondag wordt besproken
onder het motto: „Hoe men vroeger den
Zondag vierde". Serge Diaghilev behandelt
den wereldreis van het Russische ballet.
Voorts een résumé uit de mémoires van Leo
Trots ki.
In „De Vrijdagavond" zet Moritz Fried1-
niann zijn verhandeling voort over de meest
bekende synagogale componisten, en «oor-
zangers. Tevens het een en ander over de
Joodsch Nat. Universiteitsbibliotheek te Je
ruzalem.
Belangwekkende foto's geeft „De Wereld
kroniek" over leven en dood in de bekende
Amerikaansche „Sing-Sing" gevangenis. Ook
worden wg op de hoogte gebracht van
zeilwedstrijden bij de Papoea's tijdens een
groot feest. Historisch gedenkwaardig is de
foto van de onderteekening van het Lon-
densche vloottractaat. Ten slotte eenige
moderne imposante Amerikaansche schouw
burgen in antiek-Griekechen stijl.