718te Jaargang DINSDAG 1 APRIL 1930 No. 21486 Officieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. Het voornaamste nieuws van heden. 4 LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. PRIJS DER ADVERTENTIEN 30 Cfs. per regel toot advertenfën uil Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad pvestigd zijn. Voor alle andere advertentiên 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 50. Incasso volgens postrecht Voor erentueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT:] k Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week.33F... 0.18 Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post f. 2,35 portokosten. Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. GRONDBELASTING. De Burgemeester van Leiden breigt ter algemeene kennis, dat de opgave dlr uit komsten van de moting en de schattng, be doeld in artikel ló der wet op de gjondibe- lasting, gedurende dertig dagen Ier ge meente-secretarie (Rapenburg 12) itxir be langhebbenden ter inzage is nedergdegd. A. VAN DE SANDE BAKH1JYZEN, Burgemiester. (Leiden, 1 April 1930. 7160 DRANKWET. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter openbare kennis, dat f. Broek- veüdt, h/v. J. M. F. Voogdt, te Loden, een verzoek heeft ingediend ter bekoning van verlof voor den verkoop van alcoholvrijen drank, voor gebruik ter plaatse van verkoop in het perceel Haarlemmerstraat No. 299c, alhier. 7161 A. VAN DE SANDE BAKHJYZEN. Burgmeester. VAN STRIJEN. Secretaris Leiden, 1 April 1930. AFSCHEID Ds. H. I. KOUWENHOVï Dzn. Talrijke gemeentenaren nemen afscheid van Leiden's oudsten predikant. tin dezelfde kerk, waar ds. H. J. Kouwen lhoven 31 jaar geleden zijn intrede had ge daan, beeft hij gisteravond onder zeer fcroote belangstelling afscheid genomen als predikant van de Gereformeerde Gemeente aan de Hooigracht alhier. Onder de talrijken, die zich opgemaakt hadden, om den schei denden herder voor het laatst te hooren preeken, bemerkten wij onder anderen de heeren Goslinga en Splinter, wethouders dezergemeente en het raadslid den heer Parmentier; zóó groot was de belangstelling dat zeer velen in de paden en gangen op gewone stoelen moesten zitten. Behalve de collega's van ds. Kouwenhoven, de predi kanten H. Thomas en Bouwman, was als afgevaardigde van den classis Leiden ds. Brockstra van Rijnsburg aanwezig; terwijl een tweetal oud-predikanten, de heeren Gunst en De Bruin, beiden uit Oegstgeest, door hun aanwezigheid blijk van belangstel ling gaven. Nadat de gemeente het 4de vers van den Morgenzang gezongen en ds. Kouwenhoven het 6de hoofdstuk van den Zendbrief van den Apostel Paulus aan de Galathen bad voorgelezen, opende de voorganger deze bij eenkomst met gebed, om vervolgens onge veer de volgende rede uit te spreken; Geliefde Gemeente. iHet is heden niet de heilige rustdag des Heeren. En daarom zijn wij niet bijeen tot de gewone bediening des Woords, maar op dat mij de gelegenheid geboden zou zijn, een woord te spreken naar de gelegenheid van dezen dag. Gods genadige beschikking heeft hel zoo geleid, dat ik 45 jaren onafgebroken in het ambt heb mogen werkzaam zijn en zij heeft mij een gunst bereid, die slech-ts aan wei nige dienaren des Woords te beurt valt. Doch thans is het einde van den actieven dienst aangebroken. Wie in de 30 jaren, waarin rk de Geref. Kerk van Leiden heb mogen dienen, eenigszins mijn prediking heeft gevolgd, zal. welke aanmerkingen hij ook meent te moeten maken, toch niet be weren, dat ik veel gesproken heb over mij zelf. Ik was steeds de meening toegedaan, dat de persoon van den prediker zooveel mogelijk op den adhtergond! moet treden; het woordje „ik" hebt gij in mijn prediking dan ook zelden vernomen. Laat het mij dan nu in deze samenkomst tot afscheid ver gund zijn, om wat meer dat woordje te ge bruiken, meer dan in de dertig voorafgaande jaren, om als in vogelvlucht mijn thans bijna ten einde loopenden arbeid te over zien. Daartoe grijp ik deze woorden van den Apostel aan; „Het zij verre van mij, dat ik zou roemen anders dan in het Kruis van onzen Heere Jezus Christus" en het slot woord van zijn Zendbrief: „De genade van onzen Heere Jezus Christus zij met uwen geest, broeders, Amen." In deze woorden toch vind ik samengevat: lo. wat ik voor vele jaren als mijn uit gangspunt beleed; 2o. wat ik als voortdurend kenmerk in mijn dienst heb vastgehouden; en 3o. wat ik thans als afscheidsgroet u toe- wensdh. In 45 jaren gaat er in een men- sdhenleven ontzaglijk veel om, zeker niet het minst bij wie als Dienaar des Woords een bijzondere en daardoor in het oog loo- pende plaats inneemt. De tijd is voorbij, dat men zich van het leven van een predikant de voorstelling vormde van een rustig, kalm voorbijgaan van het eene jaar na het an dere-, een ideaal gemakkelijke levensweg. Deze fabel doet onder de menschen weinig opgang meer. Het leven is anders. In de 10 jaren, die ik op de dorpen in mijn geliefde gemeenten van Schoonebeek. Zaamslag en Voorschoten heb mogen doorbrengen was mij wel meer gelegenheid gegeven tot opzet telijke studie dan in de latere jaren, maar ook op de dorpen bruist het leven en vraagt de arbeid den vollen man en de volle toe wijding. Hoeveel te meer nu mijn levens gang aJzoo bestuurd is. dat ik van mijn 31e jaar af tot heden, dus 36 jaar lang geroepen Wend in de aanzienlijke steden Groningen en Leiden te dienen; dan is de rust hooge uitzondering en de arbeid spannend. In deze herdenkingsdagen roep ik me nog herhaald el ijk voor den geest het onvergete lijke uur van 1884, toen wij met ons zeven tienen aan de Theol. Schoot bevorderd wer den tot oandiidaten met een rede van den bekenden ds. J. van Andel, president der Kampensche curatoren .Velen hunner gin gen in rust; sommigen zijn nog in leven, maar hébben ook den zwaren, veeleiséhen- dem aTbeid moeten neerleggen. Daarom nu ik thans de vaart van den wagen eenigszins mag gaan verminderen, zij er een oogenhlik van bezinning; en wel over de vraag „Was er in die 45 jaren van arbeid een eenheid?" En dan vind ik die eenheid liggen in het eerste tekstwoord -. van het begin mijner bediening heb ik dit be leden als mijn uitgangspunt. En dit uit gangspunt heb ik mogen vasthouden als voortdurend kenmerk in mijn dienst. Zeker in de prediking mocht ook van den Christen niet gezwegen worden, mits steeds niet de Christen de hoofdpersoon zij. maar Christus zelf. Aan dien draad trachtte ik voort le spinnen in mijn prediking in de kerken van Voorschoten en Groningen en niet hex minst in deze gemeente. De arbeid was on der dat alles meer uitgebreid en gecompli ceerd geworden dan in de jaren van vroeger; laat ik enkele punten noemen, die beslag legden op mijn geest: de groole en vaak moeilijke vergaderingen van den Kerkeraad; het medeleven met volle belangstelling in de kerkelijke vraagstukken; het opkomen der Stadsevangelisatie met haar straatpre- diking; het jarenlange curatorschap van het Geref. Gymnasium te Kampen; in de latere jaren mocht ik het initiatief nemen tot de oprichting eener Chr. Hoog ere Bur gerschool alhier. Voegt daarbij het optreden op nationale feestdagen en bijzondere ge legenheden om den zegen hoog te houden van het Huis van Oranje. Aan den arbeid voor het Geref. Lager Onderwijs, hoezeer dat ook mijn volle sympathie heeft, heb ik zeer weinig kunnen meewerken, omdat in de eerste jaren onze onvergetelijke ds. Ru- 1 dolph dien last droeg en na zijn heengaan in 1912 geen predikant meer zitting gehad heeft in het bestuur; ook het verenigings leven berustte in andere handen. Wei vroeg de Leidsohe Kerkbode sedert haar oprich ting in 1904 van meet af mijn medewerking, jarenlang ook als eind-redacteur. Zoo zij het mij vergund het slotwoord van dezen brief naar Galafchië te maken tot mijn af scheids wen sch en bede. Ge meente, er is in die jaren veel gebeurd; ik gedenk zoo velen, die weggenomen zijn door den dood. Niet in het minst mijn voor gangers Donner, Holster, Rudolph en Roorda. En nevens hen zoovele anderen. Toch bleef de band der samenhoorigheid be slaan. Deze wensch en bede geldt niet het min9t u mijne collega's met wie ik meer dan 10 jaren heb mogen samenwerken in dezelfde gemeente, al verschillen wij onder ling in afkomst en opvattingen zeer veel. Wij zijn allen Gereformeerden uit volle overtuiging en zoo hebben wij met al onze hoekigheid uitstekend kunnen samenwer ken. Deze wensch geldt ook voor mijn cate chisanten; ik erken, dat nevens de Kefke- raadsvergaderingen ook dikwijls de cate chisatie-uren tot de moeilijkste deelen van mijn arbeid hebben behoord. •Het zij mij vergund mijn dank uit te spre ken aan de 'heeren vertegenwoordigers van het gemeentebestuur voor hun aanwezigheid bij deze gelegenheid. Het is bekend, dat wij als Gereformeerden steeds werken om het wettelijk gezag van onze stedelijke overhe den hoog te houden in onzen tijd, waarin het revolutionaire gift ook in onze kringen tracht door te dringen. Ik achtte het steeds een bezielende en aangename taak te her denken, hoe onze stad uit de handen van den vijand verlost was. Ten laatste mag ook dit slotwoord van Paulus' brief aan de Galathen mijn slot woord zijn; tot de ambtsbroeders uit de classis, hier vertegenwoordigd, en met wie ik steeds in vriendschap en eendracht mocht verkeeren, spreek ik gaarne dezen wensch uit. Ook tot allen, die door opkomst naar deze plaats hun sympathie bewijzen en tot allen met wie ik builen den keihe- lijken kring in aanraking ben geweest geldt dit woord. Vervolgens werd namens de gemeente en den kerkeraad het woord gevoerd door ds. H. Thomas, die allereerst mededeelde, dat een dezer dagen in besloten kring den scheidenden Herder een prachtwerk van ds. Wielinga uit Amsterdam, een kunstig ge- calliigrapheerd album met foto's en hand- teekeningen en een bedrag onder enveloppe namens de gemeente zullen worden over handigd. Uitvoerig stond spr. stil bij het slotwoord van ds. Kouwenlhoven, waarna de aanwezigen op zijn verzoek den scheidende staande Ps. 121 vers 4 toezongen. Daarna nam ds. Bouwman 't woord in de eerste plaats was het diens bedoeling om in verband met een tweetal artikelen van zijn hand in eenige periodieken verschenen, ds. Kouwerihoven te antwoorden op zijn gehou den toespraak. Hoewel, aldus spr., onze op vattingen en karakters ver uiteenloopen; zoover zelfs, dat het moeilijk zal zijn in Ne derland een gemeente met zulke verschil lende predikanten aan te wijzen, was de harmonie in de 14 jaren, we'lke wij met u hebben mogen samenwerken, uitstekendl Spr. besloot met den wensch, dat den schei denden predikant, "Zijp echlgenoote en kin deren nog vele gelukkige jaren ten deel mogen vallen. Als afgevaardigde van den classis Leiden voerde hierna ds. Rroeksfcra uit Rijnéburg het woord. Na den wensch te hébben geuit, dat ds. Kouwenlhoven en zijn echtgenoote nog lange jaren van welverdiende rust zou den mogen genieten, wees spr. er op, dat op vele vergaderingen van den classis de scheidende in zijn opvatting of meening alleen had gestaan en ook meestal de juiste opinie of gevolgtrekking had. Ongetwijfeld zullen, wij, aldus ds. Broekstra. nog wel eens bij u komen om raad en wij allen zijn er van overtuigd, dat gij deze altijd zult verstrekken en dat uw belangstelling in ons werk, dat toch ook uw roeping is, nooit zal verflauwen en we u nog zeer vaak in ons midden zullen zien. Vervolgens dankte ds. Kouwenhoven al len en in het bijzonder de vertegenwoordi gers van het gemeentébestuur voor de be langstelling en de sprekers voor hun vrien delijke woorden. Na alle gemeentenaren voor zich en hun huisgenooten en de Kerk het allerbeste mede namens zijn huisgezin te hebben toegewensoht, verzocht hij te zin gen Ps. 72 vs. 11, waarna de bijeenkomst op de gebruikelijke wijze gesloten werd. Na afloop van den dienst bestond er voor de afgevaardigden, den kerkeraad en be langstellenden gelegenheid om persoonlijk in de consistorie-kamer afscheid van den predikant en zijn familie te nemen. Nog werd ons verzocht de aandacht te vestigen op het feit. dat de door ds Kouwenhoven uitgesproken rede in druk is verschenen bij de Leidsche Handelsdvukkerij J. Karstens. LEIDSCHE BELASTING OPHAALDIENST. Genoemde dienst heeft in de afgeloopen maand aan den Rijksontvanger een bedrag afgedragen van f. 22.806,55. Het aantal aangeslotenen bedraagt thans 3.903. De aandacht wordt er op gevestigd, dat de uitgereikte aanslagen in de personeele- en grondbelasting 1930 zoo spoedig mogelijk ten kantore van den dienst Breestraat 81 moeten worden ingeschreven, daar bij la tere aanmelding dan binnen 4 weken na uitreiking de reglementaire weektermijnen zouden moeten worden verhoogd. Dit geldt ook voor forensenaanslagen, welke, zooals bekend, ook door den dienst worden geïnd. JUBILEUM VAN DEN HEEiR F. P. KIEVIJT. Hedenmorgen te tien uur had de huldi ging plaats van den heer F. P. Kievgt, ohef van den buitendienst bij den Raad van Arb. alhier, die heden den dag herdenkt, dat hjj 25 jaren werkzaam ia bij de uitvoering van de sociale verzekeringswetten. De heer Kievijt werd binnengeleid in de Raadzaal, alwaar het geheele personeel van den "Raad van Arbeid aanwezig was, door den heer A. Parmentier, een der aldee- hngschefs, die hem namens de huldigings commissie in het kort toesprak en daarna het woord gaf aan den Voorzitter van den Raad van Arbeid, den heer T. S. Goslinga. De Voorzitter wenschte hem persoonlijk en namens de ambtenaren van harte geluk met zjjn jubileum en roemde de aangename verhouding en prettige samenwerking, die er bestaat tusschen den heer Kievijt en al het personeel van hoog tot laag. Hij ver klaarde, dat hjj hem niet alleen tijdens zijn werkzaamheid aan dezen Raad, doch ook reeds voor dien tijd, heeft leeren kennen als een zeer kundig en actief ambtenaar. 'Namens de ambtenaren overhandigde hij hem onder een toepasselijk woord ^en prachtige sa'onlamp, zijnde een cadeau voor 'hem en zijn echtgenoote en tevens leen luxe kist sigaren. Namens den buitendienst sprak de heer Noorlandt, die verklaarde, dat het hem bui tengewoon gemakkelük was, den jubilaris toe te spreken, gezien zijn karakteradeL Hjj wenschte hem hartelijk geluk met zijn jubileum. U bent, aldus spreker, man van bezonken levenswijsheid, van een hoogstaand karakter, en fijne omgangsvormen, terwijl U bovendien met de praktijk van ons werk volkomen op de hoogte is. Den heer Kie- viit werd tevens een spoedig herstel van zjin Echtgenoote toegewenscht, die door ziekte de hu'diging niet kon bijwonen. Daarna bedankte de heer K'evrjt in korte woorden allen, die dezen dag voor bem tot een onvergetelijken hadden gemaakt. OSMOSE. LEIDSCHE SPAARBANK. Bij de Leidsche Spaarbank is in de vorige maand (Maait 1930) ingelegd f. 462.118.20 en terugbetaald f. 426.679.49, 194 nieuwe inleggers zijn ingeschreven en 82 boekjes werden geheel uitbetaald. Het tegoed der 18.649 inleggers, inclusief 1.291 deelnemers aan den Afhaaldienst, be droeg einde Maart f. 7.859.-150.41. In 5.384 posten i9 in deze maand door den Afhaaldienst f. 11.634.25 ontvangen. De derde voordracht. Gisteravond hield prof. dr. F. A. II. Schreinema'kers in het Anorg. Chem. Labo ratorium alibi er de laatste wan een reeks van drie voordrachten over „Osmose" voor d;e leden van het Physisch-Ghemiséh Dispuut en talrijke genoodigden. In deze voordracht behandelde spreker eerst met behulp van de absorptie door het membraan de verschijnselen, dio bij de osmose kunnen optreden, als het membraan alleen voor water permeabel is. Met behulp van een „sluis" en kringstroomen wordt afge leid: als twee vloeistoffen aan een membraan hetzelfde waterge'halte geven, dan diffun deert geen water; als twee vloeistoffen aan een membraan een verschillend waterge'halte geven, dan diffundeert het water vanuit de vloeistof, die aan het membraan het gTootere waterge halte geeft, naar de andere. Spreker toonde door beschouwing van ho mogene en heterogene membranen aan, dat men den voorafgaanden regel niet mag ver vangen door: als de twee grensvlakken van een mem braan verschillend wailergehalte krijgen, dan diffundeert het water vanuit het grens vlak met het grootere naar dat met het kleinere watergehalte. Deze laatste regel kan nl. wel juist zijn voor homogene, maar niet voor heterogene membranen, terwijl de eerste regel voor alle membranen geldt. Spr. béhandelde verder de osmose door een membraan, dat voor alle stoffen permeabel is en leidt af, dat de „sluis" nu niet tot een definitieve beslissing voert ten opzichte van het stationaire diffusietype. Daarna weiden verschillende voorbeelden besproken. die door hem en zijn medewerkers, de heeren Werre, v. d. Wolk en De Vries zijn onder zocht, en ten slotte den invloed van de voor geschiedenis en de hysterese; uit verschil lende in het Leidsche Anorg Chem Lab. onderzochte voorbeelden blijkt, dat deze invloed ook bij de osmose een belangrijke rol zal spelen. Om dit op te helderen zou echter een voortgezet onderzoek in deze 1 richting noodig zijn. Mej. C. P. van Kerkwijk sprak daarna namens het dispuut als volgt: Aan het einde van uw derde voordracht wil ik u namens het Physisch-Chemisoh Dispuut en alle andere aanwezigen er har telijk voor bedanken, dat u deze serie lezin gen voor ons hebt willen houden. Door de groole helderheid waarmee u gesproken hebt. werden niet alleen Chemici, maar ook pharmaceuten, biologen en medici in de ge legenheid gesteld deze voordrachten te vol gen; dat zij dat met enthousiasme deden, zal u wel gebleken zijn uit de belangstel lende vragen, die u na afloop der lezingen telkens gedaan werden. Daarom weet ik zeker, dat alle aanwezigen er mee in zullen stemmen als ik u nogmaals hartelijk be dank voor deze voordrachten. Ten slotte sprak de voorzitter van den Leidschen Chemischen Kring, dr. W. P. Jorissen nog eenige woorden van dank. rltt BINNENLAND. Afscheid van ds. Kouwenhoven van zijn Gemeente te Leiden. (Stadsn., le Blad). De bloemententoonstelling te Aalsmeer is heden geopend. Koninklijke belangstelling. (3e Blad). Wat er te Aalsmeer op de tentoonstelling te zien is. (3e Blad). Huldiging bnrgemeester Van Iersel te Noordwijkerbout. (Uit de Omstreken, 3e BI.) Een dubbele moord door een Madoerees te Rotterdam. (Gemengd, 2e Blad). Instorting in de Staatsmijn Manrits te Lntterade; één doode en één zwaar ge wonde. (Gemengd, 2e Blad). Crisis-geruchten betreffende de Enka. (Binnenland, 3e Blad). BUITENLAND. Nog altijd stilstand ter Vlootconferentie. (Buitenl. en Tel. le Blad). Overleden is Cosima Wagner. (Tel. le BI.)* Het Duitsche kabinet Brüning reeds be dreigd. (Buitenl. le Blad). Het rapport over de onlusten in Palestina gepubliceerd. (Buitenl. le Blad). Een nederlaag der Engelscbe regeering zonder gevolgen. (Buitenl. le Blad). GEM. ZANGVER. „CON BRIO". In een gisteravond gehouden vergadering in een der bovenzalen van het café restaurant „de Harmonie" alhier, is beslo ten tot oprichting van een Gemengde Zang- vereeniging, genaamd „Con-Brio". Het voor- loopig bestuur bestaat uit de heeren M. Tegelaar, voorzitter, G. P. de Graaff, secre taris, van Lennepstraat 15a en mevr. W. A, Tegelaarv. d. Berg, penningmeesteresse. Aanmelding tot deelname als werkend lid kan schriftelijk geschieden aan het Secre tariaat. o HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Nieuwe inschrijving: Het Rumboon en huis, Haarlemmerstraat 189, Leiden. Handel in fruit, chocolade. Eigenaar: W. C. van der Lippe, Leiden. Wijzigingen: J. de Groot Jr., Haarlemmerstraat 189, Leiden. Handel in fruit en chocolade. hoofdkantoor is met ingang van 1 April 1930 overgedaan aan den heer W. C. van der Lippe, die deze zaak zal voortzetten onder den naam: Het Rumboonenhuis. Het filiaal: Kort Rapenburg 18, wordt door den eigenaar (J. de Groot Jr.) voort gezet onder eigen naam. Gebrs. Raumann, Haarlemmerstraat 161, Leiden. Handel in Galanterieën. AANBESTEDING. Door Burgemeester en Wethouders dezer gemeente is hedenmorgen aanbesteed het verbreeden van de Maresingelgracht, tegen over het terrein van de Stedelijke Licht fabrieken en het uitvoeren van daarbij be- hoorende werken. Ingeschreven was al9 volgt: Marcelis en Heemskerk, Leiden f. 35.733; wed. H. van Drie!, Koudekerk f. 29.597 v. d. Geer en Stuifzand. Leiden f. 33.300; N.V. Aanne mersbedrijf v.h. v. Wijnen. Dordrecht f. 35.590; C. J. van Dorth, Leiden f. 29.272; H. v. Weers, Haarlem f. 30.160; J. P. Zijn en Co.. R'dam f 36 830; v. d. Voort, Aar- 1 anderveen f. 29.300; Ni Gortemulder, Ouds hoorn f.29 900; A. J. de Later en Meyers, Leiden f. 26.500; v. d. Velde en de Jong, Oegstgeest f. 28.387; fa. Roovers en Co Made f 35.980; G A. Koning. Leiden f. 26.210; fa. A. Verhage, Made f. 34.850; N.V Beton en Woningb. Mij.. Gouda f. 35.999; T. L Zitman. Leiden f. 26.850; Koblenz en Zn.. Haarlem f. 29.950; II. Bax en H. Steenhout Haarlem f. 29.594. T. de Winter en v. Weeren, Leiden f. 27.000. De gunning is aangehouden. ONGEVAL a. d. STATIONSWEG. Aan den Stationsweg is hedenmorgen om streeks 10 uur een ernstig ongeluk geschied De 43-jarige arbeider L. K. had werkzaam heden verricht in een rioolput en klauterde langs een laddertje weer naar boven. Juist toen hij met zijn hoofd aan den bovenka nl van het gat was genaderd, werd hij getrof fen door hel uiteinde van een zware paa', welke eenige arbeiders naar de overzijde van de geul wilden gooien. Hij stortte van een hoogte van 5 meter omlaag en werd met een zware hersenschudding opgenomen. De Eerste Hulpdienst vervoerde den man naar het Sint Elizabeth-ziekenhuis.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1930 | | pagina 1