71,te Jaargang
MAANDAG 31 MAART 1930
No. 21485
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts. per regel voor advertentiën uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertentiën 35 Cts. peT regeL Kleine Advertentiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post f. 2.35 .4- portokosten.
ƒ0.18
018
Oit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
feengen ter algemeene kennis, dat door hen
de beslissing op de verzoeken van de Com
manditaire Vennootschap Tieleman en Dr;s
om vergunning: a. tot het uitbreiden van de
iabriek voor het vervaardigen van verduur
zaamde levensmiddelen in de perceelen
Atiddelstegracht. Sectie I. Nis. 1368. 1909,
1533, 2534. 2067, 2622. 2657 en 5658 en
b tot het-uitbreiden van de fabriek voor het
.vervaardigen van verduurzaamde levens-'
middelen in de perceelen Oude Rijn en Mid
delstegracht, kadastraal bekend gemeenle
Leiden, Sectie I. Nis 2301, 2131, 2103, 2192,
2493 en 461, is verdaagd.
A. VAN DE SANDE BAKHTJYZEN.
Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris.
Leiden, 31 Maart 1930.
7095
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter openbare kennis, dat C. van
Roijen h/v. O. j. R. Helge, te Leiden, een
verzoek heeft ingediend ter bekoming van
vergunning voor den verkoop van sterken
drank in het klein voor gebruik ter plaatse
van verkoop in het perceel Heerensteeg No.
1, alhier.
A. VAN DE SANDE BAKHTJYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris.
Leiden, 31 Maart 1930. 7094
AFSLUITING DOORGAAND VERKEER
MORSCHSINGEL.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat in ver
band met de uitvoering van rioleeringswer-
ken. de Morschsingel bij den Stationsweg
vanaf Dinsdag 1 April a.s. tot nadere aan
kondiging voor alle rijverkeer zal worden
aigesloten.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris.
Leiden, 31 Maart 1930.
INSTITUUT VOOR ARBEIDERS
ONTWIKKELING.
Voordrachten van Em. Kellenaers.
Gistermorgen trad in het Volksgebouw aan
de Heerengracht de heer Emile Kellenaers
voor de plaatselijke afdeeling van het In
stituut voor Arbeidersontwikkeling op De
voorzitter der afdeeling. de heer Hessing,
opende de bijeenkomst, heette de talrijke
aanwezigen van harte welkom en leidde met
enkele goed gekozen woorden den heer K.
bij de vergadering in.
De 9preker stelde zich zelf nog
voor als een jongere in de tooneelwereld,
dankte het bestuur voor de gelegenheid,
welke het hem schonk een paar kunstwer
ken van Multatuli voor te dragen en ving
daarna aan met diens toespraak tot de hoof
den van Lebah. De heer K. had geen tekst
voor zich en steunde evenmin op een souf
fleur. Geen oogenblik van haperen evenwel;
wel een bewijs dat de 9tof volledig be-
heerscht werd. Wij vreesden eerst, dat de
heer K. te vlug zou 9preken en niet vol
doende articuleeren. De vrees werd gelukkig
niet bewaarheid. Spoedig zat de spreker
„er in" en bracht de mooie gedeelten volko
men tot hun recht. Met onverdeelde aan
dacht werd geluisterd en een luid applaus
klaterde op toen de spreker zijn toespraak
beëindigde-.
Na de pauze volgde de aangrijpende ge
schiedenis van Saïdjah en Adinda. Nu toon
de de heer K. zich in zijn volle krachten
en wederom werd de geheele geschiedenis
zonder eenigen steun gedeclameerd. De uit
beelding was werkelijk meesterlijk terwijl
de indruk op de luisteraars nog verhoogd
werd door een passende kleeding en grime.
Onder ademlooze stilte werd geluisterd en
toen de heer K eindigde hield het applaus
niet op, voordat de voorzitter bij open doek
den jeugdigen kunstenaar dank bracht voor
den heerlijken ochtend, welken hij den aan
wezigen had bereid. Hierna werd de bijeen
komst gesloten. Een collecte bij den uitgang
gehouden voor het te 9tfchten Multatuli-
monument bracht ruim f. 8.op.
DE LEDEN DER
CODIFICATIE-CONFERENTIE
TE LEIDEN.
Rede van den burgemeester.
Bij het bezoek van de leden der Codifi
catie-conferentie aan onze stad, Zaterdag
j.l., heeft de oud-minister, mr. Th. Heems
kerk, voorzitter der conferentie de begroe
tingsrede van den rector-magnificus, prof.
dr. N. van Wijk in het groot auditorium
van het academiegebouw, beantwoord
De heer Heemskerk zeide, dat de leden
der conferentie gaarne aan de uitnoodiging
om naar Leiden te komen, hadden gevolg
gegeven. Spr. herinnerde aan den luister
der Leidsche universiteit door de eeuwen
heen en aan de groote geleerden door Lei
den voortgebracht. De wijze, waarop de
rector hem had toegesproken, deed spr.
blozen. Vervolgens vertolkte mr. Heems
kerk de gevoelens van waardeering en
hoogachting van de conferentieleden-hoog
leeraren voor hun Leidsche collega's, on
der wie prof. van Eijsinga vooral aller
sympathie geniet. Spr. besloot met den
wensch: „Vivat crescat floreat, Academia
Leidensis."
Na het bezoek aan de academie gingen
de gasten naar de Pieterskerk, waar de
organist, de heer Leo Mens, enkele nummers
ten gehoore bracht. In twee groepen wer
den vervolgens enkele bezienswaardigheden
van de stad bezichtigd, waarna in „De
Lakenhal" de ontvangst door het gemeente
bestuur plaats had. In
De Lakenhal
werden de conferentie-leden verwelkomd
door den burgemeester, den gemeente-secre
taris en de wethouders Reimeringer en
mr. Tepe.
De burgemeester mr. A. van de Sande
Bakhuyzen, schetste in zijn begroetingsrede
uitvoerig de geschiedenis van onze stad,
zoo nauw verbonden aan de stichting van
de universiteit. Spr. wees er daarbij op, dat
de gasten bij hun wandeling door de stad
de plek waren gepasseerd, waar drie groote
Leidsche geleerden, winnaars van den
Nobelprijs Lorentz, Kamerlingh Onnes
en Einthoven hebben gewerkt en sprak
er zijn leedwezen over uit, dat hij het ge
zelschap niet kon ontvangen in het oude
stadhuis. De Lakenhal brengt echter weer
het werk van andere groote Leidenaars;
van Rembrandt, Lucas van Leijden, Jan
Steen, Jan van Goyen, Gerrit Dou enz. Spr.
hoopt dat de gasten tijdens hun verblijf hier
te lande gelegenheid zullen vinden om de
Leidsche musea te bezoeken en dat zij aan
hun bezoek aan onze stad aangename her
inneringen zullen bewaren.
In zijn antwoord herinnerde mr. Heems
kerk er aan, dat de Leidenaars na het be
leg voor de keuze werden gesteld: vrijdom
van belasting of een universiteit. Terecht
kozen zij toen de academie, die gebleven is
door de eeuwen heen, tot luister en in het
voordeel van de stad. Vrijdom van be
lasting zou in onzen tijd echter moeilijk te
handhaven zijn geweest. Spr. hoopt, dat het
huidige geslacht een even wijs besluit zal
nemen als de voorzaten dooT het stadhuis
te herbouwen met behoud van den ouden
gevel.
Nadat ververschingen waren aangeboden
keerde het gezelschap per extra tram on
geveer te half zes, naar Den Haag terug.
OPERETTE „ROSE MARIE.'
Gezelschap Schakels en Gosschalk.
Een vrij talrijk publiek is gisteravond in
de groote Stadszaal getuige geweest van de
opvoering der operette „Rose Marie", een
aardig zangspel in 12 tafreelen. En laten
we het maar direct zeggen, de aanwezigen
hebben zich kostelijk geamuseerd, hetgeen
aan het daverend applaus aan het einde
en vooral aan de vele open-doekjes duide
lijk was te werken. Niet omdat deze ope
rette uitmunt door fijne humor of weelde
rige aankleeding. maar door de rake, leutige
wijze waarop de gezegden over het voetlicht
kwamen en door het prettig vlotte tempo,
waarin ze werd gespeeld Het corps de bal
let bijvoorbeeld bestond slechts uit vijf
danseresjes, die den geheelen avond in et
telijke variaties en vermommingen ten too-
neele zijn verschenen. Het stemmenmate-
riaal was eveneens van goed gehalte, voor
al Frans Renard alia9 Jim Keynon heeft een
mooi geluid, dat hij evenwel niet al te veel
moet forceeren. Fientje Warmelo was een
aardige Rose Marie, die vooral in haar
duetten met Renard veel succes oogstte.
Heel goed was verder ook Frits Schakels als
Herman de geweldige met „zijn hupca-
tootje". die de lachers gedurig op zijn hand
had. De dansjes zaten er over het algemeen
goed in; de decors waren welverzorgd: de
muzikale illustratie eveneens, kortom alle
factoren om dezen avond te doen 9lagen
waren aanwezig. „Rose Marie" moge dan
niet voor een volle zaal zijn opgevoerd, na
afloop hoorden we slechts waardeering over
het gebodene.
In ieder geval was het een amusante pas
seering voor den Zondagavond.
UITVOERING „HET NIEUWE
TOONEEL'.
Zaterdagavond gaf bovengenoemde tooneel-
vereeniging in de concertzaal van het
„Volksgebouw" een buitengewone uilvoering
Nadat het bekende Jazz-Band Orkest „Auf-
gepast" onder leiding van den heer Alb.
Gerritsen de stemming onder de aanwezi
gen er had ingebracht, verscheen de voor
zitter de heer v. d.Vos voor het voetlicht en
heette in het bijzonder de genoodigden van
verschillende zusterverenigingen en verder
alle aanwezigen hartelijk welkom. Voorts
deelde spr. mede dat deze uitvoering welke
een propaganda-uitvoering was. hoofdzake
lijk diende tot het werven van leden, dona
trices en donateurs. Tenslotte hoopte hij dat
hetgeen geboden zal worden tot ieders ge
noegen zal zijn.
Hierna trad op de heer J. van Rossen
(humorist) die voor het publiek, dat deze
uitvoeringen bezoekt geen onbekende is en
op zeer verdienstelijke wijze eenige liedjes
ten beste gaf. waarmede hij evenate Mej. J.
Kareis ook later in den avond als soubrette
optrad, een hartelijk en welverdiend applaus
oogstte, waaruit dus bleek dat het gebodene
in den smaak viel.
Overigens 9tonden voor deze uitvoering
twee stukjes op het programma n.l. „Ver
loren spel", tooneelstuk in 2 bedrijven door
Robrecht Grombert, en „Dolle Dries", een
kluchtspel. Beide stukjes werden door alle
medespelenden naar hun beste kunnen ge
geven wat dan ook de reden was dat het
geheel goed tot zijn recht kwam.
Dat de opvoering van deze twee stukjes
de goedkeuring van de aanwezigen weg
droeg bleek uit het applaus wat aan het
einde op zeer gulle wijze werd gegeven en
waarvan een groot deel toekwam aan het
spel van Mej. H. Maderv. Rossen en den
heer J. van Rossen.
Een gezellig bal onder leiding van den
heer J. Bink, bracht het einde van een zeer
genoegelijken avond, waarop de veTeeniging
met genoegen kan terugzien.
40-JARIG JUBILEUM.
Het corps jubilarissen bij A. W. Sijthoff
Uitg.-Mij. breidt zich steeds uit.
Heden was het 40 jaren geleden dat de
heer J. J. Bekooy als letterzettersleerling
bij deze firma in dienst trad. Op het direc
tiekantoor uitgenoodigd werd hij door den
directeur den heer v. Looy ontvangen en
toegesproken, die hem huldigde als een zeer
bekwaam vakman die aanvankelijk als let
terzetter opgeleid, doch later in de steriö
typie geplaatst werd, welke functie hij tot
volle tevredenheid der firma behartigt.
Hij wenschte hem toe dat dit nog jaren
zal duren en de jubilaris steeds met de^
zelfde ijver zijn werk zal mogen doen.
Hierna nam de procuratiehouder, de
heer Du Croix het woord die hem namens
procuratiehouders, chef en kantoorpersoneel
feliciteerde met dezen dag, hem nog v?lë
jaren toewenschende.
Voor al deze blijken van erkentelijkheid
dankte de jubilaris met een koTt wooTd.
Daarna was het woord aan den algemee-
nen chef en bedrijfsleider den heer Mcrke-
lijn, die den jubilaris gelukwenschte na
mens zijn chefs en hem nogmaals prees om
zijn ijver en vakkennis, welke hij zichzelf
heeft moeten verwerven. Hij bood hem
een mooie bloempot en een bouquet aan.
De jubilaris zoowel als zijn vrouw, die ook
bij deze en andere huldigingen tegenwoor
dig was, dankt zeer onder den indruk voor
het gesprokene.
Tenslotte was de huldicrinc der kamp
raden aan de orde, Daartoe in een der
lokalen vergaderd sprak do hoer Rosmalen
hem op geestige wijze toe en roemde hem
om zijn kameraadschap die steeds van de
allerbeste is geweest. Namens hen allen
bood hij hem een fraaie rookstoel en zijn
eehtgenoote bloemen aan.
Voor dit cadeau van ziin collega's dankte
de jubilaris hartelük. Met een ..lang zal hij
leven" werd deze huldiging besloten en kon
dc jubilaris den dag verder in familiekring
feestelijk vieren.
TOONEELVEREENIGING
„KUNST NAAR GAVE."
Bovengenoemde vereeniging bestond gis
teren 5 jaar. Op de receptie, welke van 1 tot
4 uur gehouden werd kwamen achtereenvol
gens hun opwachting maken het bestuur
van de Eerste Leidsche Klucht en Revue
Gezelschap en bestuur van de Leidsche Di
lettanten club. welke hun felicitaties resp.
vergezeld lieten gaan van een prachligen
beker en een lauwerkrans terwijl ook van
andere zijde nog twee medailles werden ge
schonken Namens de heeren donateurs en
donatrices waren bloemen gezonden. Te 4
uur dankte de heer v. d Weiden, voorzitter
van K. N. G. allen hartelijk en hoopte dat
de feestavond van 5 April een waardig slot
moge zijn van dit eerste Lustrum.
TH. HAASNOOT t
De heer Th. Haasnoot, reeder te Katwijt-
aan-Zee en voorzitter van het bestuur der
Visscherijschool aldaar, die Zaterdagavond
in den ouderdom van 56 jaar plotseling is
overleden.
DE GERESTAUREERDE
MAREKERK.
Inwijdingsdienst.
Nadat Woensdag de officieele overdracht
heeft plaat9 gevonden van de gerestaureerde
Marekerk door de gemeente-commissie aan
den kerkeraad. heeft gisteravond in een
stampvollen dien9t de inwijding plaats ge
had, waarhij als voorganger optrad Ds.
W. Ilartwigsen, de nestor der Ned. Herv.
predikanten.
Aan het begin van den dienst werd ge
zongen Ps. 27 3. Gelezen werd Ps. 84.
In zijn voorafspraak herinnerde Ds. Hart-
wigsen aan het heugelijke feit, het bijzon
dere van deze ure door het feit, dat na ge-
ruimen tijd, het kerkgebouw weer in ge
bruik kan worden genomen. De gemeente
mag dankbaar zijn, dat ze weer in een zoo
waardig Godshuis kan bijeenkomen. De ge
meente heeft voor de restauratie veel geof
ferd. Spr. brengt daarvoor dank.
In dezen avonddienst moet het kerkge
bouw ingewijd worden. Dat beteekent, dat
het gewijd moet worden aan God, aan God
Drie-eenig. Hij make het voor velen tot een
Bethel. God ontvange de lof en de dankzeg
ging en de aanbidding. De gemeente sprak
dit uit met de woorden van Ps. 116 10.
Na voorgegaan te zijn in gebed en "nadat
nog gezongen was Ps. 84 1 en 5 ving Ds.
Hartwigsen 'zijn eigenlijke predikatie aan.
Als tekst had hij gekozen Ps. 84:2: Hoe
lieflijk zijn Uwe woningen, O Heere der
heirscharen. De dichter van den 84sten
psalm was blijkbaar een innig vrome man.
Hij .verlangde met heel zijn hart naar den
dienst des Heeren.
De woningen des Heeren zijn liefelijk. Het
is Gods woord, dat tusschen de gewijde
muren wordt verkondigd. Dat is de.groote
aantrekkelijkheid van Gods Huis. Er be
hoeft geen verandering in den eeredienst te
komen ons die aantrekkelijkheid te be
reiken.
Er behoeven niet altijd liefelijke dingen
te worden gezegd. Het Woord Gods tast ons
soms zoo krachtig aan. Het houdt ons de
spiegel voor waarin onze eigen gedaante
recht uitkomt.
Toch is de boodschap die het Woord
brengt een boodschap des vredes. Is hel niet
liefelijk te hooren van Hem die als een
lam ter slachting is geleid voor ons; van
God den Vader die daarin zijn liefde aan de
menschheid heeft doen zien-, van God den
Heiligen Geest, die weet henen te leiden
naar Golgotha. De woorden des Heeren zijn
liefelijk voor het schuldverslagen hart.
Laat toch de gemeente beseffen hoeveel
waarde de bediening des Woords heeft.
Liefelijk zijn de woningen de9 Heeren omdat
Hij daar wordt aangeroepen. Er i9 een zoe
ken van God in het eenzame, maar er is
ook een zoeken van God in het openbaar.
God wil gediend worden door menschen, die
daarvoor zijn samengekomen. God wil ge
meenschappelijk gediend worden door rijken
en armen, door geleerden en ongeleerden.
Het is goed en liefelijk dat broeders samen
wonen. De liefelijkheid van het huis des
Heeren komt ook uit in het gemeenschap
pelijk gezang der geloovigen, tot verheer
lijking des Heeren.
Nadat gezongen was Ps. 33 2 wees spr.
er op dat ook daarom de woningen des
Heeren liefelijk zijn, omdat de Heere er wil
komen met Zijn Zegen en ziebgenot schenkt.
Niemand denke dat het vergeefsche moeite
is des Heeren woord te hooren. Zijn woord
za' niet ledig tot Hem wederkeeren. Het zal
voorspoedig zijn in hetgeen waartoe Hij het
zendt. In Zijn Huis laat de Heere prediken
voor een ieder wat hij noodig heeft yoor de
Ziel.
Daarna ging spr. voor in flankgebed. Als
nazang werd gezongen Ps. 86 10.
BINNENLAND.
De 183ete vergadering van de Alg. Ver.
Voor Bloembollencultuur. (4e en le Blad.)
Opgericht is een controlestation voor melk
veeproducten. (Land- en Tuinbouw, 3e BI.)'
Groote brand in de Pieter Pauwstraat te
Amsterdam. (Gemengd, 2e Blad.)
De zaak-Beider Belang; alle gear res-
tetfJea op vrije voeten. (Gemengd, 2e Blad.)
BUITENLAND.
Weer een crisis ter Londensche Vloot-
conferentie. (Buitenland en Tel., le Blad.)
In Dnitschland is een kabinet Brüning
gevormd. (Buitenland, le Blad.)
In Polen is een kabinet Slawek gevormd.
(Buitenland, le Blad.)
Madame Hanau tegen borgstelling is
vrijheid gesteld. (Buitenl. Gem., 2e Blad.)
VEREENIGING
VAN MATHESIANEN.
Lezing van Prof. Wattjes B. I.
Zaterdagavond hield pof. Wattjes voor
bovengenoemde Vereeniging een lezing met
lichtbeelden over „Moderne ardhitectuur in
verschillende landen van Europa", in de
goed bezette collegezaal van het Natuur
kundig Laboratorium, welke voor ddt doel
bereidwillig was afgestaan door prof.
Keesom, prof. De Haas en dr. Grommelin.
Bij afwezigheid van den voorzitter opende
de secre'taris, de heer B. J. B. van Weerlee,
de lezing met een woord van welkom tot
de aanwezigen en wel in he<t bijzonder tot
prof. Wattjes, die zich gaarne bereid had
verklaard een lezing voor de vereeniging
te houden.
Spreker ving zijn lezing aan met er op
te wijzen, dat de architectuur in de laatste
30 jaar een groote verandering heeft onder
gaan. en dat hij in het korte tijdsbestek:
slechts een globaal overzicht hiervan kon
geven.
Als uitgangspunt toonde spreker eenige
landhuisjes in Noorwegen en wees op de
overeenkomst lusschen de Noor9c'he en
Hollandsche architectuur in soberheid en
opvatting, alleen met dit verschil, dat boven
de ramen ornamenten zijn aangebracht,
welke nog geïnspireerd zijn door de oude
klassieke stijlen.
Hierna volgde Zweden, dat ook weer veel
overeenkomst vertoonde, doch waarvan de
verschillende kerktorens ons nog een dui
delijk beeld geven van de typische Zweed-
sche renaissance.
Finland vertoonde een sterke stroom mg
naar het Kubisme met zijn eigenaardige en
toch rustige meetkundige verhoudingen.
Vervolgens bezochten we Denemarken,
Duitschland en Oostenrijk, waarvan de
beide laatste een keurig beeld gaven van de
zich bij de omgeving aanpassenden bouw,
zoodat een hijzonder rustige indruk ver
kregen wordt.
De stedenbouw wend ook niet vergeten en
was o.m vertegenwoordigd door een afbeel
ding van winkelpui van Gerzon in Hamburg.
Uit dezen Stedenbouw waren duidelijk de
beide richtingen te herkennen, het kubisme
en de richting, welke hier te lande met
zooveel succes door dr. Berlage wordt ge
propageerd.
Na de pauze volgden nog vele verschil
lende landen elkander op, o.a. ook Frank
rijk, waar maar heel weinig de kubistische
bouw wordt toegepast, daar deze niet in den
9maak van de Franschman valt en hij meer
ornament-versieringen verlangt, ten einde
een warmer gevoel tot uiting te brengen.
Ook de Hollandsche architectuur werd be
sproken, waarhij spr. er op wees, dat, hoe
wel het kubisme op het eerste gezicht
vreemd aandoet, dit, wanneer men er
eenigszins aan gewend is, rustig, mooi en
eenvoudiig van vorm is.
Hiermede was spreker aan het einde van
zijn lezing genaderd, welke door een krach
tig applaus van de aanwezigen werd beslo
ten. De secretaris bracht prof Wattjes dank
voor zijn zeer interessante lezing en deelde
mede. dat dit het einde van het lezing
seizoen was, daarbij de hoop uitsprekende
allen hij den aanvang van hed nieuwe sei
zoen weer te mogen verwelkomen.
