1$0. De bouw van de grootste sluis ter wereld. EEN UNIEKE PRESTATIE OP HET GEBIED VAN INGENIEURSKUNST Officieele opening door H. M. de Koningin. UITREIKING ONDERSCHEIDINGSTEEKEN VOOR MOED AAN EEN PADVINDER. HET BEZOEK DER BELGISCHE SPOORWEGAUTORITEITEN. Foto Bleuré. De Belgische spoorwegautoriteiten, o.w. zich ook de minister van verkeer, de heer Lippens, bevond, bezochten Zaterdagnn tijdens hun studiereis ook onze stad. Na een lunch in „Zomerzorg", aangeboden door de directie der N. Z. H. T. M.. e n zij de remise en eenige tramwagentype's. Des avonds vereenigde het gezelschap zich in „Hóbel des Indes" te Den Haag ajjn J diner, dat gegeven werd door den Belgischen gezant, don heer Charles Maskens. Hier zaten tevens o.a. aan de heeren he} en De Graaft, reep. minister van Waterstaat en Koloniën Hierboven de gasten na de lunch in „Zomerzorg DE SLUIS, GEZIEN UIT DE LUCHT, NAAR EEN PHOTO GEMAAKT DOOR DE K. L M. sluisdeur als het ware een dok wordt en zoo- grootste schip der Amsterdamsche vloot is. IJmuiden, voorheen een klein plaatsje, op gegroeid tot moderne visschersplaats en voorhaven van Amsterdam, staat in den laatsten tijd in het middelpunt van de inter nationale belangstelling door dun bouw van de grootste sluis ter wereld, welke op Dins dag 29 April a-s. door H. M. de Koningin offi cieel zal worden geopend. Uit de voorge schiedenis van den bouw van deze sluis eerst het volgende. De eenige waterweg van •Amsterdam naar de zee (nadat de groole vaart over de Zuiderzee niet meer bestond) voerde voorheen over het Noordhollandsch kanaal. Het Noordhollandsch kanaal voldeed echter reeds lang niet meer aan de eischen, welke aan een moderne vaart mochten wor den gesteld Op de eerste plaats was de weg veel te lang, terwijl het Noord-Hollandsch kanaal niet meer toegankelijk bleek voor dc steeds grooter wordende zeeschepen. Men besloot toen tot een doorbraak van Holland op zijn smalst, welke in 1876 tot stand kwam. In dat jaar voeren de eerste zee schepen met .beslemming voor Amsterdam door het Noordzeekanaal. Het behoeft geen betoog, dat deze maatregel, de doorbraak van Holland op zijn smalst, van beslissen- den invloed was voor de verdere ontwikke ling van verschillende plaatsen aan den ouden en den nieuwen waterweg gelegen. De eerste sluis, welke tegelijkertijd met den aanleg van den nieuwen waterweg van Am sterdam naar de zee werd aangelegd, had een lengte van 119 Meter, een breedte van 25 Meter en een diepet van 12 Meter. 'De sluis voldeed aldra niet meer aan de eischen van het immer toenemende verkeer; vooral het steeds grooter worden van de zeesche pen baarde veel zorg. Vrij spoedig moest men dus overgaan lot den bouw van een tnieuwe sluis, welke dan ook in 1896 gereed kwam en waarvan de lengte 225 M. werd. Ook deze sluis bleek na verloop van tijd niet meer voldoende voor de vloten van de groote scheepvaartmaatschappijen. In het jaar 1907 werd een commissie ingesteld om het vraagstuk van de sluis bij IJmuiden te bestudeeren en daarover rapport uit te bren gen aan de regeering. De commissie voleindde in 1911 haar taak en gaf in een door haar aan de regeering aangeboden rapport in overweging om een nieuwe sluis te bouwen, waarvan de af metingen 360 bij 40 meter zouden zijn bij een diepte van 14 meier. Toen men reed9 de noodige maatregelen zou treffen, om met den bouw aan te vangen, brak de oorlog uit welke ook hier stagnatie bracht. Na den oor log bleek men van meening, dat een slui9. welke aan alle verwachtingen, ook voor de verre toekomst, moest voldoen, grootere af metingen moesl hebben dan de in 1911 ge projecteerde sluis. Besloten werd daarom tot den bouw van een sluis, welke bijna 400 meter lang en bijna 50 meter breed zou wor den Dt kosten van het geheele werk wer den geraamd op 18 millioen gulden. De diepte van het geheele Noordzeekanaal zou worden gebracht op 12.5 Meter. Deze was tot voor kort 9.2 meter). In dit verband moe ten wij eerst nog iet? over het kanaal mede deelen De breedte van het kanaal, welke 2ooais boven reeds gemeld varieert tu9schen 60 en 100 meter, is niet meer voldoende dat de grootste zeeschepen elkaar overal zou den kunnen passeeggn. (Middelmatig groote schepen kunnen elkaar overal met gemak passeeren) Men heeft bovendien zeer veel last van verzandingen, zoodat men geregeio moet baggeren. De meening, dat het Noord- zeekanaal niet meer geheel beantwoordt aan den eisch'. welke aan een modern kanaal voor de groote scheepvaart mag worden ge steld. is duidelijk uilgesproken door den hoofdinspecteur van de scheepvaart, toen de zaak betreffende de aanvaring door het S.S. Proteus van de Nederlandsche Stoomboot maatschappij en het Engêlsche stoomschip Wennine voor den Raad voor de Scheep vaart voorkwam. Hier willen wij er nog op wijzen, dat in 1929 bijna 8000 zeeschepen het Noordzeekanaal bevoeren, met een ge zamenlijk tonnage van bijna 55.500.000 bruto tonregister. Hierbij is nog geen reke ning gehouden met de drukke binnenscheep vaart en het buurtverkeer. Bij den bouw van de nieuwe sluis moeten vanzelfsprekend ook baggerwerken worden uitgevoerd. Tus- schen de nieuwe groote sluis welke werd gebouwd door de N.V Hollandsche Beton- maatschappij en de firma Broekhoven en van Zuilen onder toezicht van Rijkswater- v-taat de haven, bevindt zich het zoc genaamde buitentoeleidingskanaal, dal on middellijk aansluit aan het buitensluishoofd. Bij het op diepte baggeren van dit kanaal werden aan de walkanten grondverzakkin gen geconstateerd. Door de firma Ghristiani en Nielsen wordt nu aan beide zijden van den wal een ijzeren dam geheid, welk werk nog circa vijf maanden zal duren. Zoodra dit werk gereed is, en daarmede het euvel verholpen, zal men verder gaan met het uil- baggeren van het kanaal. De sluisput zelf was ook geheel omgeven door een diep in den grond gaanden ijzeren damwand. Sinds het graven van het Noordzeekanaal hebben zich in deze streek verschillende groote in dustrieën gevestigd. Wij willen hiervan slechts enkele noe men. en wijzen dan in de eerste plaats op onze artillerie-inrichting aan de Hembrug, waar ook de chemische oorlogvoering wordt bestudeerd. Verder de hoogovenbednjven m Velsen (met een productie aan ruw ijzer in 1928 van 260.000 ton) en haar dochter maatschappij het slikstofbindingsbedruf (waarvoor zich ook onze oliebelangen inte resseerden) en de groote papierfabrieken van Van Gelder en Zonen, welke aan 1600 man werk verschaft. Een ander vraagstuk is hier mede ook hier urgent geworden, namelijk de verontreiniging van het Noordzeekanaal door afvalwateren van de verschillende fa brieken. Speciaal werd geklaagd over het afval water van de papierfabriek. Deze fabriek zal nu haar afvalwater direct loozen op de buitenhaven van IJmuiden. De hiervoor be- noodigde persleiding is bereids door de directie van de fabriek besteld. Een ander vraagstuk bij het aanleggen van het Noord zeekanaal was de verbinding Zuid-Noord, waarbij wij even willen memoreeren, dat wij in de Hembrug de grootste draaibrug van do wereld bezitten. Wat nu aangaat de nieuwe sluis te IJmuiden, kan nog het volgends woTden medegedeeld In 1919 werd een aanvang ge maakt met het grondwerk, namelijk het graven van den 6luisput en de verbindings kanalen met het Noord zeek a naai en de bui- tenhavcn van IJmuiden, onder leiding van Jhr. Panhuys. Op 1 Mei 1921 werd deze vervangen door den l e gen woord iger direc teur-generaal van Waterstaat Ringers, ter wijl na 1 Mei 1927 de leiding van het groote werk in handen kwam van hoofdingenieur Heyning. Voor hel werk van de nieuwe sluis moesten twee miliioen kubieke meter zand worden uitgegraven. Dit zand werd voor namelijk gezonden naaT Amsterdam, waar het werd benut voor ophooging van terrei nen. Verder werden gebruikt 225.000 ton gewapend beton, 15.000 palen (voor de fun- i deering) en 3500 beschoeiingsplankcn. Met de uitvoering van de betonwerken werd een aanvang gemaakt in 1923 De nieuwe sluis deuren wegen ieder bijna 1.200.000 K G. Het middengedeelte van de sluisdeuren is de zoogenaamde drijfkist, bestaande uit 16 afdeclingen, welke naar believen met water of met lucht kunnen worden gevuld. De totale inhoud van de drijfkist bedraagt onge- veer 1400 M3. De drijfkisten dienen o.a. om hij cventueele reparatie aan de sluisdeuren hen geheel met lucht te vullen, waardoor de doende gemakkelijker te hanteeren voor reparatie, terwijl daD tijdelijk een reserve- sluisdeur kan worden aangebracht De sluis- sluisdeur kan worden aangebracht. De sleusdeuren rusten op rolwagens, welke op de rails loopen De sluisdeu ren werden geplaatst op 1 October j.L waarbij gebruik werd gemaakt van de drjj- vende kraan van de firma H. J. Suyer te Amsterdam. Het aanbrengen van de rol wagens, welke op rails loopen (eventueel kunnen de sluisdeuren ook zonder rolwa gens worden gebruikt), was een zeer moei lijke opdracht. Nog lastiger was het aan brengen van de sluisdeuren zelf. De werkzaamheden zijn echter zonder stoornis verloopen. De laatste dam, welke de sluis van het buitenwater scheidde, werd voor het grootste gedeelte door een groo- ten zandzuiger weggegraven. Toen werd een nauwe opening in den dam gemaakt, waardoor hét water langzaam kon binnen stroomen, zoodat het waterniveau binnen en buiten de sluis gelijk kwam te staan, waarna de daan verder kon worden wegge graven. Midden November van het vorig ja-ar was de dam, welke de sluis van de I buitenhaven van IJmuiden scheidde, geheel weggegraven en ging als eerste door de sluis een sleepboot met een sleep zand bakken van de Amsterdamsche Ballast- maatschappij. Dit konden wij met recht een historisch moment noemen, dat echter vrij onopgemerkt voorbij ging. Als eerste groote proef werd de Johan van Oldenbar- neveldt van de Stoomvaartraaatschappg Nederland geschut. Voor het schutten. Voor het schutten van dit 19.000 ton me tende schip had men twintig minuten noo- dig, hetwelk een succes mocht worden ge noemd. Int-usschen moest de officieele da tum van de ingebruikname van de nieuwe sluis, welke oorspronkelijk was vastgesteld op ongeveer 1 Januari, eenige maanden worden uitgesteld in verband met eenige verzakkingen, welke verleden jaar pla-av« hadden en waarvoor nadere voorzieningen noodig waren Het ligt in de bedoeling de opening van de Noordersluis te IJmuiden tegelijkertijd te doen geschieden met het eerste uitvaren naar Batavia van het bijna 19.000 ton groote nieuwe motorschip „Johan van Oldenbarneveldt", dat tot heden het De nieuwe sluisdeuren hebben een lengte van 53 meter en een breedte van bijna 8 meter; de hoogte van de sluisdeuren is ruim 20 met-er. Kon in de oude sluis een scheepsruimte van ongeveer 21.000 ton wor. den geschut, in de nieuwe sluis wordt deze opgevoerd tot 45.000 ton en bij voorzichtig schutten kan dit nog belangrijk worden verhoogd De gTootste schepen van de White Star Line en de Cunard Line, als mede van de Duitsche en eigen scheep vaartmaatschappijen kunnen dus in IJmui. den worden geschut. Menschelijkerwijze ge sproken behoeft men voor de toekomst niet bang te zijn, dat de sluis opnieuw te klein zal blijken Met rechtmatigen trots wijzen wij op deze grootste sluis van de wereld in het land van de waterbouwkunde. Dit willen wij even met een paar getallen toelichten. De sluis van de Bremerhaven, welke nog niet geheel toltooid is, is 350 M. lang en 45 M. breed; de sluis i-n het Kaiser Wilhelmkanaal 330 M lang en 45 M. breed; de Gladstone-sluis te Liverpool is 326 M. lang en 40 M. breed en die van het Panama- kanaal 305 M. lang en 44 M breed. Wij be hoeven dus zeker niet onder te doen venr het land van de onbegrensde mogelijkheden. Men verwijt den Hollanders gaarne, dat zij altijd eerst de kat uit den boom kijken Bij IJmuiden kent men alleen het woord V oorlvaren d h e id Bij de nieuwe sluis worden eveneens ge bouwd een administratiegebouw en een S'hiiswachlerswoning, terwijl tevens plan nen zijn gemaakt voor den bouw van een nieuwe eleclrische centrale te IJmuiden, waarvan de kosten zijn geraamd op f. 12.000.000.Geplaatst zullen worden twee machines met een snelheid van 1500 omwentelingen en een capaciteit van 24.000 K.W. ieder. De bouw van de groole sluis te IJmuiden wekt vanzelfsprekend de bewondering van de geheele wereld Had een bekend Fransch- man eertijds reeds gezegd, doelend op d< Hollandsche waterbouwkundige werken ..God heeft de wereld geschapen, behalve Holland. Dit hebben de Hollanders zelf ge maakt", wij willen dit artikel eindigen met een aanhaling uit een Duitsch blad, dat ziel over dit grootsche werk aldus uitliet: „De geheele bouw is een geniaal doordacht en onovertroffen werk. een buitengewon( prestatie, waarop Holland trotsch kan zijn.' Foto's Bleuzé Hierboven spelt de districtscommissaris der N C. P. V.. de heer Delgeorge, den verkenner der „Leeuwkengroep" Van Appel het onderscheidingsteeken op de borst. X X (SPECIALE CORRESPONDENTIE) RECLAME. 6433 «&®Xe »&®S

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1930 | | pagina 12