Oe/iAacbó CïmmüvobcAeAA
ZIJN LAATSTE WENSCH
71,te Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 17 Maart 1930
Derde Blad
No. 21473
BINNENLAND.
DE VLUCHT UIT DE POPPENKAST VAN JAN KLAASEN EN TRIJNTJE.
SCHEEPSTIJDINGEN.
FAILLISSEMENTEN.
FEUILLETON.
NA HET DRAMA OP
CURACAO.
Zullen de officieren gestraft worden?
Xaar wij vernemen, aldus de N. R. Crt.,
0 kapitein Borren en luitenant Berger, de
jlficieren die hij de gebeurtenissen van 8
(j 9 Juni te Willemstad betrokken zijn ge-
reest, voor een militaire commissie van
nderzoek gedaagd.
„Hoewel ons de redenen, die daartoe heb-
len geleid, onbekend zijn, moet hierbij wel
Vt vermoeden rijzen, dat dit geschied is
ngens het gedrag dier officieren in ver
laad met den aanslag van Urbina. Zou dit
•jut zijn, dan moet ons een woord van ver
vaardiging van het hart. Het culmina-
tepunt in de de ergerlijke partijdige hou
tig der regeering met betrekking tot de be
ramende handelingen van het Nederland-
rhe gezag op Curasao tegenover de Vene-
vlaansche bende zou dan met de besluiten
Ier regeering, ten aanzien van den ex-gou-
reraeur, tegenover welke besluiten in de
yeide takken der Staten-Generaal tot dus-
rer zoo pijnlijk lankmoedig is opgetreden,
y,l niet zijn bereikt.
„De heer Fruytier, de hoogste gezagdra-
jer, krijgt den 9den November bij zijn eer-
tol ontslag op verzoek een dankbetuiging
mor de aan den lande bewezen diensten.
Twaalf dagen daarna blijkt inmiddels ont-
fctt te zijn, dat er een nieuw hoofdinspec-
kurschap bij de centrale arbeidsinspectie
Bodig is voor diensten, die reeds bij de in-
iiemng van de begrooting van arbeid in
September bekend konden zijn geweest, en
ei-gouverneur zal door middel van een
untal overplaatsingen worden benoemd in
io plaats van den Haagschen hoofdinspec
teur, die naar Maastricht moet verhuizen,
h tegenstelling tot die uittarting van de
publieke opinie zouden nu twee van zijn
Ouagaosche subalternen, wat er ook op
ton beleid moge zijn aan te merken ge
west (voor zoover de gebeurtenissen ons
(etend zijn is er ongetwijfeld reden van
ernstige kritiek op de handelingen van den
hepen-commandant), als zondebokken aan
sa militair onderzoek worden onderworpen
ia wellicht terecht staan?
„Het lijkt ons hoogst gewenscht, dat om-
kal het bericht van dit disciplinair onder
eet, waarvoor de ex-gouverneur werd ge
gaard, zekerheid wordt verschaft.
,01 is het de bedoeling, om met dit on-
sizoek ook die officieren te rehabilïteeren
n krijgen zij ook nog een bedankje?"
BEHOUD VAN
NATUURMONUMENTEN.
In de groote aula van het Koloniaal In
laut te Amsterdam is de jaarlijksche alge-
sne vergadering gehouden van de „Ver-
oiging tot behoud van Natuurmonumenten
Nederland", onder leiding van mr. P. G.
nn Tienhoven.
Prins Hendrik en de heer P. Visser, hoofd
nu de afdeeling Kunsten en Wetenschap-
ten van het departement van Onderwijs,
en W., woonden de zeer druk bezochte
tergadering bij.
De aftredende bestuursleden werden her
ren. Tot nieuwe leden van het algemeene
testuur werden gekozen de heeren H. P. J.
fomers, burgemeester van Rheden, dr. W.
de Leeuw, geoloog te Bilthoven, J. Drij
ver te Santpoort, prof. dr. Th. Weevers, te
lmersfoort en mr. A. C. baron van Voorst
'ri Voorst, commissaris der Koningin in
Overijsel.
_De oud-minister van koloniën, dr. J. C.
ï'iningsberger, sprak hierna over interna-
Sonale natuurbescherming en haar beteeke-
tis voor tropisch Nederland.
DE CRISIS IN DE NEDERL.
REISVEREENIGING.
De commissie is haar werkzaamheden
begonnen.
Naar wij vernemen is de commissie
onder voorzitterschap van Dr de Visser
haar werkzaamheden reeds begonnen. Tegen
morgen (Dinsdag! avond zijn de eerste per
sonen opgeroepen, die gehoord zullen worden
Allereerst zijn geconvoceerd verschillende
hoofdbestuursleden van de oppositie-zijde
en leden van de commissie voor de zee
reizen
Vergaderd wordt op het hoofdkantoor der
N. R V. te 's-Gravenhage.
Intusschen duurt de onderlinge oneenig-
heid tusschen bestuurders en leden dapper
voort. Er bestaat in den boezem der ver-
eeniging verontwaardiging over het feit,
dat in het officieel orgaan de geheele zaak
wordt doodgezwegen
Het schijnt dat in de laatste hoofdbe-
sluursvergadering, de voorzitter, mr. v. d.
Flier heeft medegedeeld, dat hij aan het
Centraal Bureau opdracht heeft gegeven,
hangende het onderzoek, behalve het dage-
lijksch bestuur geen andere hoofdbestuurs
leden toe te laten.
Bovendien moet na de beruchte vergade
ring te Utrecht en een hoofdbesluursverga-
dering alsnog een motie van vertrouwen in
den penningmeester zijn aangenomen, on
danks het protest van sommige aanwezigen,
die zulks niet oirbaar achtten, nu de zaak
in onderzoek is.
Het schijnt dat de oppositie overweegt een
nieuwe vereeniging te slichten. Reeds is
daarover huishoudelijk vergaderd zegt het
„Dagblad van Rotterdam."
NACHTVERLICHTING ROUTE
AMSTERDAM-HANNOVER.
Naar men aan het „Hbl." mededeelt, zul
len op het traject van het luchtvaartterrein
Schiphol bij de Nederlandsch-Duitsche
grens bij Ootmarsum van de route Amster
dam-Hannover voor het luchtverkeer bij
duisternis vier luchvaartverkenningslichlen
worden geplaatst van aanzienlijke sterkte,
n.l. van ongeveer 200 millioen Hettnerkaar-
sen.
Wegens de aan een rechtlijnige route
voor het vliegen bij duisternis verbonden
voordeelen, is het traject van het verken-
ningslicht op Schiphol naar het Duitsche
verkenningslicht, dat bij Heitel, nabij onze
Oostelijke grens is ontworpen, geheel als een
rechte lijn uitgezet.
Op die lijn zullen de lichten worden ge
plaatst als volgt:
1. het luchtvaartlicht Muiderberg op den
kerktoren aldaar (52 gr. 19 min. 5 sec. NB-
5 gr. 6 min. 5 sec OL. van Greenwich);
2. het luchtvaartlicht Oldebroek, bij de
buurtschap Tongeren, gemeente Epe, ten Z.
van de legerplaats bij Oldebroek (52 gr. 22
min. N.B.5 gr. 55 min. 5 sec. O L. van
Greenwich)
3. het luchtvaarlicht Hellendoorn op plus
minus 1,5 K M. ten Z.W. van het dorp Hel
lendoorn (52 gr. 53 min. N.B.6 gr. 26 min.
O.L. van Greenwich);
4. het luchtvaartlicht Groot Agelo in de
gemeente Denekamp bij de buurtschap
Groot Agelo op pl.m. 1.75 K.M. ten Z.W.
van Ootmarsum (52 gr. 24 min. N.B.6 gr.
53 min. O.L. van Greenwich).
Indien zich geen onvoorziene moeilijkhe
den voordoen, zullen de lichten omstreeks
Mei in bedrijf worden gesteld.
Voorts is in beginsel besloten in Harder
wijk. dat juist op de route ligt, bij wijze van
proef een draailicht van geringere sterkte
te plaatsen (52 gr, 21 min. N.B 5 gr. 37
279. Ook Katrijnlje was aan het gooien „Natuurlijk,"
zei ze, „doe ik mee. 'k Zal de borden laten rammelen, als
bij een (linken storm op zee." „Schei toch uit, lieve beste
menschen", bad de man overluid. En zijn wanhopig
schreeuwend klagen, klonk boven alles uit.
280. Na die schoone heldendaden van de ballengooierij,
gingen de lui kermishouden, met hun vijven in een rij. En
zesprongen en ze zongen het schoone welbekende lied: „We
gaan nog niet naar huis, nog lange niet, nog lange niet."
min. 5 sec. O.L. van Greenwich). Deze ver
lichting van het genoemde traject zal die
nen te worden beschouwd als voorloopig, de
practijk zal moeten uitwijzen, in hoeverre
met deze verlichting kan worden volstaan,
dan wel of het nog noodig zal zijn, op dat
traject meer luchlvaartverkenningslichten
op te stellen, en zoo ja, van welke capaciteit
die lichten dan zullen dienen te zijn.
HET LANDGOED
„SORGHVLIET".
In een nota naar aanleiding van het ver
slag der Tweede Kamer over het wetsont
werp, houdende machtiging tot het aangaan
van een overeenkomst van schenking (be
treffende het landgoed „Sorghvliet" te
's Gravenhage) zegt minister De Geer, dat
ook de regeering het voorbarig acht thans
reeds van gedachten te wisselen over de
bestemming van het te stichten gebouw.
Wel kan zij mededeelen, dat de stichting
van een gebouw voor één van de beide
Kamers der Staten-Generaal of voor den ge
meenteraad van 's Gravenhage, naar haar
gebleken is, niet in den geest van de schen
kers zou zijn. Om dezelfde reden moet uit
gesloten worden geacht de stichting op het
landgoed van een gemeentelijk museum of
van een paleis van Justitie.
Daarentegen zal de inrichting in het te
stichten gebouw van een aantal receptieza
len, inzonderheid te gebruiken bij interna
tionale conferenties door vele leden ge
wenscht geacht met de bedoeling der
schenking niet in strijd zijn. De wensch,
zoodra dit mogelijk is, tot een beslissing
omtrent de beslemming te komen, wordt
uiteraard door de regeering gedeeld. Zij wijst
er echter op, dat de te nemen beslissing
haars inziens onder volkomen instemming
van de schenkers zal moeten genomen wor
den en dat zulks allicht eenigen tijd van
beraad en overleg zal vorderen.
Aan den wensch tot openstelling van het
park voor vrije wandeling, zoolang een be
slissing omtrent de defnitieve bestemming
nog niet is gevallen, kan onder zeker voor
behoud worden voldaan. De bedoeling is, dat
het karakter van gesloten park worde ge
handhaafd, maar dat de hekken tot zons
ondergang worden opengezet, opdat, onder
voldoende toezicht van de gemeente, ieder
tot het landgoed toegang hebbe.
RECLAME.
4740
VERGOEDING
EERSTE KAMERLEDEN.
De minister van Financiën heeft thans
uitvoering gegeven aan zijn voornemen om
het wetsontwerp inzake regeling der reis
kosten van de leden der Staten-Generaal en
der verblijfkosten van de leden der Eerste
Kamer in te trekken.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Aan dr. R. N. de Haas is op zijn ver
zoek met ingang van 1 September a.s. eer
vol ontslag verleend als leeraar aan de
Rijks H. B. S. te Wageningen.
Met ingang van 1 September a.s. is tot
leeraar aan de Rijks H. B. S. te Den Helder
benoemd J. de Vries, thans tijdelijk; is tij
delijk benoemd tot leeraar aan de Rijks H.
B. S. te Warffum S. S. Mensonides te
Baarn.
B. en W. van Nijmegen hebben op ad
vies van de Commissie tot verzekering eener
goede bewaring van gedenkstukken van ge
schiedenis en kunst besloten geen voorstel
len tot inrichting van een raadhuiskelder
aan den raad te doen of zulk een inrichting
te bevorderen. Hierbij overwegen B. en W.,
dat de behoede aan een dergelijke inrich
ting zich niet doet gevoelen, terwijl zij ove
rigens van meening zijn, dat de oudheid
kundige en architectonische waarde van het
stadhuis door de inrichting van een raad
huiskelder geschaad zal kunnen worden.
STOOMVAART-MIJ. „NEDERLAND".
P. C. HOOFT, uitr., p. 15 Mrt. Perim.
KON. DER NED„ uitr., 18 Mrt. te Al
giers verwacht.
CHR. HUYGENS, thr., 19 Mrt. bij Perim
verwacht.
FOELAU LAUT, 15 Mrt. v. Amst. n.Java.
KON. HOLL. LLOYD.
.ORANIA, uitr., 17 Mrt. te Rio Janeiro
verwacht.
ZEELANDIA, thr., 15 Mrt. v. Pernambuzo.
SALLAND, thr, 14 Mrt. v. Montevideo.
MAASLAND, 13 Mrt, v. B. Aires n. Amst.
HOLLAND—O.-AZIE LIJN.
GEMMA, uitr., 13 Mrt. te Kobe.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
BILDERDIJK, 14 Mrt. v. R'dam te Balti
more.
EDAM, 15 Mrt. v. Havana n. R'dam.
HOLLAND—BRITSCH-INDlfi LIJN.
VEENDIJK. uitr., 15 Mrt. v. Colombo.
STREEFKERK, thr„ p. 15 Mrt. Gibraltar.
ROTTERDAM—Z.-AFRIKA LIJN.
ALPHARD, thr., p. 14 Mrt. de Can. Eil.
ALCYONE, 14 Mrt. v. B. Aires n. R'dam1.
ALWAKI, 14 Mrt. v. R'dam te B. Aires.
JAVA—NEW YORK LIJN.
BOSCHDIJK, N.-York n. Java, p. 15 Mrt.
Gibraltar.
BEEMSTERDIJK, 15 Mrt. v. Bat. n. New-
York.
KON. PAKETV.-MIJ.
MAROS, R'dam n. Bat., p. 14 Mrt. Kaap
Tenes.
TOMORI, 15 Mrt. v. R'dam n. Batavia.
TOEOALI, R'dam n. Bat., p. 14 Mrt. Be-
vezier.
KON NED. STOOMB. MIJ.
NICKERIE, 14 Mrt, v. Paramaribo n. Anv-t.
PRINS FKED. HENDRIK, 14 Mrt. v. Ma
deira naar Paramaribo.
TITUS, 14 Mrt. v. Madeira n. San Juan,
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
ALELASSERDAM, R'dam n. Riga, pass. 19
Maart Brunsbuttet.
ALGENIB, 14 Mrt. v. Diamante n. Dieppe.
ALCOR, 13 Mrt. v. Roeario n. Londen.
COLYTTO, arr. 13 Mrt. te Sau Nicolas.
JONGE MARIA, arr. 14 Mrt. te Candia.
JONGE ELISABETH, 14 Mrt. v. Alicante
naar Burriana.
MAAS, Dakar n. Antw., p. 14 Mrt. St.
Vincent.
NOORDWIJK, 14 Mrt. v. Bouceau n. Bil
bao.
RIJN, arr. 15 Mrt te Cardiff.
ROZENBURG, 14 Mrt. v. Rivadeo n. Im-
mingham.
SCHIE, R'dam n. Algiers, p. 14 Mrt. FT-
nisterra.
STAD ZAANDAM, 13 Mrt. v. Vigo n. San
Joan.
TELA. 15 Mrt. v. R'dam te Oran.
■WASSENAER, Caen n. Lubeck, pass. 15
Mrt. Brnnsbuttel.
ZAAN, 14 Mrt. v. Sevilla n. Valencia.
Uitgesproken: Abr. Teljeur, Leiden. Ge-
rard Doustraat 69. R.-c. jhr. mr. Th. W. G.
Calkoen, cur. mr. J. J. L. Temminck. Voor-
scholen.
Opgeheven wegens gebrek aan actief het
faill. van P. van Kreuningen, Alphen aan
den Rijn.
In de week van 1015 Matert 1930 wer
den in Nederland uitgesproken 67 faillis
sementen.
(„Ueber den Tod hinans").
Roman van ANNY VON PANHUYS.
CU het Duitsch door W. H. C. BOULLAARD,
(Nadruk verboden.)
21)
"Hooge koorts", fluisterde hij Walter toe,
mevrouw Berner in de kamer van den
Prolessor had gelaten. De zieke zag er
toeierig en opgewonden uit, terwijl hij
Potstukken van zinnen fluisterde. Met
onnatuurlijke schitterende oogen
®0terde hij alle aanwezigen aan. zonder
teaiaud te herkennen, want hij ontwoordde
teen hunner vragen.
'n den blik, waarmede mevrouw Berner
ringen ingenieur aankeek, lag iets wan-
pon oaimi.cn, ru0 ix-vc? uau
^uwends, wat deze instinctief voelde en
kt hem pijnlijk aandeed.
.Aannacht heeft Maurer mij weer geroe
te3'. vertelde de dokter, „en sindsdien ben
u ^et naar huis gegaan. Hij en ik konden
^en een paar uur geleden den professor
gelijks in bed houden hij schreeuwde,
f oude Thomas hem kwam halen en
^ora wilde hij zich vlug verstoppen Dat
bepaald een griezelige scène." En toon
iller zweeg, vervolgde hij: „er bestaat na-
:')k pen sage in Schneiditz.
die ken ik", onderbrak de ander hem,
jj® professor vertelde mij die, toen hij mij
-ren naar het hotel bracht.
„Zoo! Nu wordt mij de zaak veel duide
lijker. Hij heeft zich waarschijnlijk erg opge
wonden over het verhaal."
„Juist". Walter voerde een strijd mot
zichzelf zou hij den dokter vertellen wat
hij van den professor had gehoord en ten
deele zelf bijgewoond had, of zou het beter
zijn te zwijgen. Voorloopig besloot hij het
laatste te doen Toevallig ontmoetten zijn
oogen, toen hij „juist" zei, die van mevrouw
Berner en weer meende hij daarin wantrou
wen te zien.
Walter begreep, waarom zij hem zou kun
nen wantrouwen. Hij was de laatste per
soon geweest, met wien de professor, voor
dat de aanval van onmacht hem had ge
troffen. had gesproken; zij kon denken, dat
een meeningsver3chil tusschen haar man
en hem de oorzaak was geweest van d^n
toestand waarin de professor zich thans
bevond.
De zieke was langzamerhand rustiger ge
worden en lag nu tamelijk stil. slechs af en
toe sprak hij een enkel woord
De dokter schoof zijn stoel op zij en
wenkte den juist binnentredenden huis
knecht zijn plaats in te nemen, daar hij i.u
naar huis moest om zijn speekuur te houden.
Mevrouw Berner verzocht met bevende,
zenuwachtige stem haar te zeggen of de toe
stand van haar man bedenkelijk was. De
dokter antwoordde niet dadelijk, maar zei
na eenigen tijd dat hij hoopte, dat dit niet
het geval was Wel achtte hij het echter in
het belang van den zieke, dat er niet zoo
veel personen tegelijk in de ziekenkamer
waren, omdat dit den professor, als hij he.-
derder mocht worden, zou kunnen doen
schrikken en dat zou nadeelige gevolgen
kunnen hebben Het beste zou zijn, dat voor
loopig alleen Maurer bij den zieke bleef.
Toen verlieten allen, behalve Maurer, de
kamer. Met de belofte zoodra mogelijk weer
terug te komen ging de dokter heen. Me
vrouw Berner ging wat rusten, want ze kon
van vermoeidheid nauwelijks meer staan.
Vluchtig reikte zij Walter de hand en ver
dween.
Walter en Else gingen nu in de anders zoo
gezellige woonkamer tegenover elkaar zit
ten. Beiden waren stil, een gesprek wilde
niet vlotten en het wa9 hun alsof er iets
duisters tusschen hen lag, iets dat hen de
lippen sloot. Al dat heerlijk stralende, bezie
lende. dat hen had omhuld als met een man
tel van louter geluk, waar niets doorheen
kon dringen, dien mantel had een booze
windvlaag, dien het noodlot zond, hun van
de schouders gerukt, en thans stonden zij
blootgesteld aan zorg en kommer.
„O, Walter, ik heb zoo'n angst", kwam het
plotseling met bevende stem over Else's
bleeke lippen.
„Waarvoor ben je bang, mijn lieveling?"
vroeg Walter op zachten, teederen loon.
„Dat vader zou kunnen ster
ven". bracht Else er slootend uit en haar
behuilde oogen vulden zich weer met
tranen.
Walter stond op en met zijn hand over
Else's haar strijkend, zei hij troostend: „Huil
niet. Elsje, het is immers nog zoover niet.
Je vader zal wel weer beter worden en, naar
wij hopen, nog lang voor ons gespaard
blijven."
Else schudde het hoofd: „Neen Waller, ik
voel het. vader wordt niet, meer beter." Rij
kelijker vloeiden haar tranen. „In den laat-
sten tijd sprak hij zoo dikwijls van sterven."
Zij sloeg haar bedroefde oogen naar Walter
op. „Het leek me of vader ook in den laat-
sten tijd iets met zich meedroeg dat hem
drukte en kwelde, iets, waarover hij niet
wilde of kon spreken."
Walter wist wel wat den ziekelijken, ner-
veuzen man had gedrukt en gekweld, maar
het zou geen zin hebben dit aan het arme,
zenuwachtige meisje te openbaren. Het zou
haar nog meer van streek brengen, dacht hij
en zei toen voorzichtig en tastenderwijze:
„Je moeder schijnt nog altijd iets tegen mij
te hebben, tenminste in haar blik, dien ze
mij zooeven toewierp, lag wantrouwen. Maar
misschien vergis ik me."
Else brak in een hevig snikken uit en het
duurde een poos voordat zij weer bedaarder
werd. „Neen, je hebt je niet vergist", beken
de zij. „Moeder denkt namelijk dat vader's
flauw vallen een directe oorzaak moet heb
ben gehad. Niemand anders dan jij was bij
vader toen hij in elkaar zakte en
Else's stem begaf haar bijna, „zij beschul
digt jou de schuld te zijn van vader's ziek
worden."
Walter zuchtte even. Dus had zijn voor
gevoel, toen hij zoo iets vermoedde, hem
toch niet bedrogen. Nu moest hij dubbel
moeite doen den geheimzinnigen ouden Tho
mas te vinden, want dat was hij nu ook aan
zichzelf verschuldigd. Hij stond op en
strekte zijn rijzige, breede gestalte tot in de
volle lengte uit terwijl een diepe rimpel zich
in zijn voorhoofd groef.
„Je moet het mijn moeder maar verge
ven", vervolgde zij vriendelijk verzoekend,
„zij is heusch goed, alleen dikwijls te vlug
in haar oordeel."
„Zeker, lieveling, zeker". Nauwelijks gaf
hij acht op hetgeen zij nog in het raidden
bracht, om haar moeder te ontlasten, hoewel
Else onder de beschuldiging, die Walter trof,
nog het meest leed. Hij overlegde, hoe en
waar hij het spoor van den „ouden Thomas"
zou kunnen vinden, maar tot een resultaat
kon hij niet komen.
Zonder te klopnen kwam haastig de huis
knecht binnen eirriep Walter toe om bij den
professor te komen, die deed zoo vreemd*
Zelf zou hij den dokter gaan roepen. „Ik
vrees, dat het spoedig met den professor ge
daan zal zijn", fluisterde hij den ingenieur
in den gang toe. Op Walter's verzoek was
Else voorloopig in de woonkamer gebleven.
Hij schrok toen hij den zieke zag; wat was
de arme man in dien korten tijd veranderd I
De oogen waren gesloten en over het ge
zicht lag een starre, akelige rust, het lichaam
lag doodstil en alleen in de handen scheen
nog leven te zijn. Met haastige bewegingen
gingen die over de deken heen en weer, a's
om ergens een rustpunt te zoeken. Steeds
sneller werd dit znuwachtige spel der
handen.
Walter stond aan het voeteneind van hek
bed en keek naar die arme nerveuze han
den, die angstig rondzochten en toch niets
konden vinden om vast te houden. Zooals een
schipbreukeling in zee naar een reddings
plank zoekt om er zich aan vast te klam
pen, zoo zochten de schokkende handen van
den stervende naar een steunpunt, om zich
aan het leven vast te klemmen, zochten en
doolden en joegen steed9 tevergeefs.
Vervuld van warm medegevoel voor den
vader van zijn geliefd meisje, tiad Walter
nader en greep, om den zieke (e kalmeeren,
naar diens hand, die zich echter onmiddel
lijk weer vrij maakte.
(Wordt vervolgd).
