7l'te Jaargang
ZATERDAG 15 MAART 1930
No. 21472
J
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
DE OVERDRACHT VAN DE KLINIEK VOOR HUID- EN GESLACHTSZIEKTEN.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts. per regel toot advertentiên uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alie andere
advertentiên 35 Cts per regel Kleine Advertentiên uitsluitend
tij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending yan brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35. per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post f. 2.35 4- portokosten.
ƒ0.18
„0.18
Dit nummer bestaat uit ZES bladen
EERSTE BLAD.
INENTING TEGEN DIPHTHERIE.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
trengen ter algemeene kennis, dat op
19 Maart e.k., des namiddags
2 tot 3 uur op het bureau van den
>:meentelijken Geneeskundigen en Ge-
ndheidsdienst, in bet perceel Breestraat
So. 119, gelegenheid zal worden gegeven
kostelooze inenting tegen d i p h -
i
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
i Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris.
Leiden, 15 Maart 1930. 5917
INENTING TEGEN POKKEN.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat de in
richting voor inenting en herinenting tegen
pokken, in het Elisabethshof aan de Oude
Test, na Woensdag 19 Maart e.k. tot na-
toe aankondiging is gesloten.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 15 Maart 1930. 5918
Burgemeester en Wethouders van Leiden
rengen ter openbare kennis, dat zij, uit
atend ten aanzien van den door de
.ommissie voor het aanbrengen van de
dichting in de Marekerk" op 18, 19, 20
^21 Maart a.s. in den foyer van de Stads
te houden bazaar, ontheffing
verleend van het sluitingsuur voor
rakels.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris.
Leiden, 15 Maart 1930. 5919
GOUDEN TUBILEUM
N.V. T. T. POLLMANN.
Op 19 Maart zal de firma N.V. J. J. Poll-
Mnn in galanterieën haar 50-jarig jubi-
iun vieren. Deze firma werd opgericht
BMaart 1880 door den heer J. J. PollmanQ
ia perceel Nieuw,e-Rijn 21. Zij werd ver
plaatst in 1884 naar 't grootere perceel
■iieuwe-Rijn 20. Vervolgens in 1894 ver-
rasde zij naar Nieuwe-Rijn 1, tegenover
lischbrug. Uitbreiding vond plaats op 19
ïaart 1900 met het perceel Hoogstraat 4,
tr> in Juli 1908 met het#perceel Hoogstraat
3. waarheen de aideeling Religieuze arti
kelen werd overgebracht
De heer J. J. Pollmann trok zich 1 Juli
'918 terug"en is sindsdien woonachtig te
Princenhage. De zaak werd omgezet in een
YV. onder directie van zijn zoons, wa-ar-
'an de oudste juist 25 jaar in de zaak is.
TONGEREN VREDES-
FEDERATIE.
P. J. Schmidt contra mr. A. M. Joekes.
Op uitnoodiging van de Jongeren Vredes
Federatie heeft gisteravond een debat
avond plaats gehad tusschen de heeren P.
J. Schmidt, lid der S. D. A. P., en mr. A.
M. Joekes, Vrijzinnig Democratisch Tweede
Kamerlid
Nadat de voorzitter der Federatie de aan
wezigen hartelijk welkom geheeten had op
deze eerste openbare bijeenkomst, gaf spr.
een korte uiteenzetting van het streven der
federatie: nml. het door middel van studie
kringen bijbrengen der jongeren tot het stu-
deeren der problemen, welke samenhangen
met oorlog en vrede. Vervolgens verkreeg de
heer Schmidt gelegenheid tot het houden
zijner inleiding.
Spr. ving aan met de mededeeling, dat er
geen gedachten wisseling noch correspon
dentie plaats gevonden had tusschen hem
en mr. Joekes; zoodat geen van beiden op de
hoogte was van wat de ander zou zeggen.
Volgens velen is de vredesbeweging met
behoud van het heerschende kapitalistische
stelsel mogelijk het z.g. burgerlijke paci
fisme in tegenstelling met het kapitalis
tische.
Vervolgens stond spr. stil bij de totstand
koming van den Volkenbond: deze is vol
gens hem onlstaan door de revolutonaire
woelingen na 1918, waardoor de bourgeosie
gedwongen werd belangrijke concessies *oe
te staan aan de arbeiders, die herhaaldelijk
door de regeeringen hunner landen waren
bedrogen- als „antipode" tegen het verdrag
van Versailles, dat geheel op den oorlog he-
Tustte. De resultaten van den Volkenbond
hebben echter geenszins aan de verwach
tingen voldaan en bij de oplossing van
groote vraagstukken, zoowel op economisch
als op politiek gebied heeft de Volkenbond
geheel gefaald. De bewijzen hiervoor waren
volgens spT..: dë inval wan Frankrijk in het
Roergebied; de onderdrukking van Zuid-
Tirol dr>or Italië: de invallen van Polen in
Kiew. Ukraine en Wilna: de behandeling
van Nicaragua door de Vereenigde -Staten
van Noord-Amerika: het conflict tusschen
Bolivia en Paraguay en de bedreigingen van
ver-achillende staten aan China gericht, door
middel van oorlogsbodems en dergelijke.
Voor de oplossing van het mililnire vraag
stuk noemde spr. den Volkenbond ..het best
georganiseerde, internationale volksbedrog",
daar de vredesbeweging gesaboteerd, verhin
derd en tegengewerkt is geworden De eenige
persoon, die werkelijk ernstige voorstelen
tot ontwaoening heeft gedaan is Litwinoff,
waarbij Rusland eerst voorstellen deed lot
directe en later tot geliidelijke ontwapening.
De Russische voojstcllen zijn echter nooit
ernstig door den Volkenbond behandeld.
Algemeen staat de geheime diplomatie als
het gevaarlijkste hulpmiddel van den oorltg
bekend en nog steeds worden belangrijke
onderwerpen als het verdrag van Locarno
en het Kello^g-naet geheim en geheimzin
nig behandeld. De onlangs gehouden vloot-
conferentie was volgens den heer Schmidt
repds van te voren tot mislukking; althans
uit pacifistisch oogpunt, gedoemd, daar het
van geen nut is een kruiser van dertig dui
zend ton {p schrappen, wanneer er van tien
duizend ton gebouwd mogen worden wier
vernielende uitwerking vele malen grooter
is: terwijl bovendien de oorlog ter zee in de
toekomst hij een eventueelen oorlog onder
geschikt zouden zijn aan dien in de lucht
en dien met behulp van de verderfelijke
gifgassen. Bij de onlangs gehouden manoeu
vres in Amerika is vast komen te staan, dat
één bom uit een vliegtuig naast een kruiser
van 10 000 ton voldoende is om deze te
doen zinken. Terwijl de Britsche president
van de Chemische Association naar aanlei
ding van de vlootconf eren tie gezegd heeft,
dat het eenige resultaat van deze bijeen
komst slechts kan zijn. dat men in de toe
komst meer aandacht zal gaan besteden aan
het gifgas-materiaal: hetwelk in landen
met kunstmest- en verfstqffenindustrie zeer
gemakkelijk te vervaardigen is Dat de be
wapening sedert 1914 is toegenomen, be
wijst de uitlating van president Hoover in
1929. dat er op dat oogenblik in de geheale
wereld 30 millioen soldaten (10 mil lieten
meer dan in 1914) beschikbaar waren en
dat sedert de sluiting van den vrede het be
schikbare oorlogsmateriaal was vervijf
voudigd.
Volgens den heer Schmidt is echter een
totstandkoming van ontwapening met be
houd van het huidige kapitalistische stelsel
niet mogelijk daar voor de koloniale politiek
van de kapitalistische dictatuur in alle lan
den een afschaffing van de bewapening
niet mogelijk is. Daardoor ziin de aanhan
gers van het burgerlijk pacifisme wanneer
een oorlog uitbreekt tot onderwerping ge
doemd: terwijl alleen de socialistische par
tijen met hun uitgebreide organisaties en
hun massa's aanhangers in staat het mili
tarisme in West-Europa ten val te brengen.
Vervolgens kreeg de heer Joekes het
woord, die allereerst den heer Schmidt com
plimenteerde met de inhoud van zijn inlei
ding. Spr. onderscheidde de aanhangers der
vredesgedachte in drie groepen, nml. 1). De
moedeloozen en lakschen, die reeds van te
voren elke poging' tot ontwapening tot mis
lukking gedoemd achten en toch de mea
ning zijn toegedaan, dat de mensch niet kan
geschapen zijn om zijn mede-menschen met
opzet te.dooden.
2). De revolutionaire pacifisten, die echter
door de onderlinge verdeeldheid, welke alle
communistische partijen kenmerken, uitge
schakeld kunnen worden.
3) De groote midden-groep, welke door
spr. uitvoerig werd behandeld. Zoowel de
eerste als de laatste groep heeft een zeker
religieus element in zich; hetgeen een tee-
ken van voorifitgang is, daar gedurende den
laafsten oorlog zoowel de Protestantsche als
de Katholieke hoogwaardigheidsbekleede^s
de wapenen zegenden en in de kerken de
overwinning van de nationalistische troe
pen afsmeekten. Als onjuist in het betoog
van zijn voorganger noemde spr. het aan
wezig zijn van een kapitalistische dictatuur,
daar in Nederland de S. D. A. P toch ook
zitting heeft in het Parlement en zoodoende
medewerkt aan de koloniale politiek der re
geering, welke de aanleiding is voor de beter
gesitueerden tot kapitaalbelegging in die
landen. Als de grondgedachte van de derde
groep, welke spt. de niet-revolutionaire paci
fisten zou willen noemen en welke ook vele
socialisten omvat, zou hij de opvatting
willen noemen, dat de menschen in de we
reld. gescheiden als zij zijn, in zooverre een
eenheid vormen, dat zij niet geschapen zijn
om elkaar te verdelgen. Bij de religieuze
aanhangers komt deze overtuiging natuur
lijk op andere wijze tot uiting. Niet eens
was spr. het vervolgens met den heer
Schmidt omtrent de stichting van den Vol
kenbond: daar do feitelijke grondlegger van
den Bond. de bekende Amerikaansche pre
Foto's Bleuzé
Gistermiddag vond onder groote belangs telling van autoriteiten en hoogleeraren d e overdracht plaats van de Kliniek voor
Huid- en Geslachtsziekten in bet N ieuwe Academisch Ziekenhuis. Hierboven een foto yan de aanwezigen.
sident Wilson reeds bij de Amerikaansche
interventie in den oorlog gezegd heeft, dat
bij het sluiten van den vrede niet voor
naamste punt van overweging moest zijn
het opleggen van betalingen aan den ver
liezer, doch het nemen van maatregelen ter
voorkoming van een herhaling.
En wat betreft de door deze instelling
behaalde resultaten, wees spr. allereerst op
de moeilijkheden welke daarmede gepaard
gaan en vervolgens op talrijke belangrijke
beslissingen op sociaal, hygiënisch en in
mindere mate op economisch gebied. Boven
dien vestigde de heer Joekes de aandacht op
de instelling van het Internationale Hof van
Justitie te 's-Grayenhage waarbij thans 44
landen zijn in gesloten en waarvan reeds
20 de hulp van het instituut tot slechting
van geschillen hebben ingeroepen; terwijl
door interventie op verzoek van het oritwa-
Dende Bulgarije èen oorlog tusschen Grie
kenland en Bulgarije in 1925 is voorkomen.
Uitvoerig besprak hij vervolgens de ontwa
peningsvoorstellen van Litwinoff welke
volgens hem slechts ten doel hadden, om
wanneer Europa eenmaal was ontwapend
Rusland aan de macht te helpen. De voort
gaande bewapening van sommige landen in
West-Europa moei volgens spr. beschouwd
worden als voortkomende uit den rechtvaar
digen vrees voor herhalingen der ellende
van den laatsten oorlog in deze landen.
De eenige manier volgens den heer Joekes
om te komen tot een algemeene ontwape
ning is versterking van het rechtsgevoel der
volkeren onderling.
Nadat beide heeren nog in repliek geweest
waren, dankte de voorzitter de beide spre
kers voor hun interessante uiteenzetting.
Rest ons nog mede te deelen, dat een aan
tal „Russisch getinte jongeren" hun inter
rupties geleidelijk tusschen do beide sprekers
verdeelde.
VERHUURDERSBOND VOOR
LEIDEN EN OMSTREKEN.
De Voorjaarsvergadering.
In het Bondsgebouw aan de Hooglandsche
Kerkgracht heeft de Verhuirrdersbond voor
Leiden en Omstreken een goed bezochte
ledenvergadering gehouden. Na een kort
openingswoord van den voorzitter den heer
H. D. van Weizen werden de notulen van
de ledenvergadering, 29 October 1929 ge
houden. ongewijzigd goedgekeurd.
In het door den secretaris, den heer P. T.
de Jong. samengesteld jaarverslag, werd
medegedeeld, dat in de samenstelling van
het Bestuur geen wijziging is gekomen. Het
ledental van den Bond bedroeg 31 December
I.1. 400. met een totaal bezit van 4-831 wo
ningen. Een belangrijke, bij de leden popu
laire Commissie is de Commissie van Ad
vies welke wekelijks zitting houdt. In 1929
werd over 70 vraagstukken, betreffende
huur- en huisaangelegenheden, alsmede
over ontvangen aanschrijvingen van het
Gemeentelijk Bouw- en Woningtoezicht, ad
vies aan leden uitgebracht. Een tweetal le
den. die ernstig tegen de bondsbepalingen in
hebben gehandeld, ondervonden hiervan de
nadeelige gevolgen. Voor de leden bleef ge
legenheid gratis rechtskundig advies in te
winnen betreffende Huur-, Bouw- en Be
lastingzaken.
Op uitvoerige wijze werd in het verslag
uitgewijd, over de aansluitingen van den
Bond bij de nationale en international
bonden van huiseigenaren, en over het nood
zakelijke bestaansrecht van deze organisatie.
Op de congressen van den Ned. Bond van
Huis- en Grondeigenaren en Bouwonderne
mers te Arnhem en Amsterdam gehouden,
was de Leidsche afdeeling vertegenwoor
digd. De heer H. D. van Welven werd in het
hoofdbestuur en de heer P. T. de Jong in de
verificatie-commissie van den Ned. Bond
gekozen, terwijl de heer J. Meijer als lid
van het Ned. Centraal Comité zitting bleef
houden.
De 2e voorzitter, de heer J. Zitman, werd
tot lid van den Leidschen Gemeenteraad be
noemd. De secretaris vertrouwt, dat de heer
Zitman als expert op huizengebied, aan de
Vroede Vaderen belangrijke woning-advie
zen zal kunnen geven, en dat hij voor de ba-
langen van den Bond en de leden paraat
zal staan bij de behandeling van het nieuwe
uitbreidingsplan voor de gemeente, en bij de
besprekingen over de verbetering van de
volkshuisvesting.
Het beheer op het Bondskantoor onder
ging belangrijke mutatiën. De controleur de
heer J. van Leeuwen werd vervangen door
den heer P. de Gunst, oud-hoofdagent van
politie, en de inspecteur, de heer W F.
Landzaat, werd opgevolgd door den heer J.
H. Buijs. oud-ambtenaar van "het voormalig
Rijksopvoedings-gestieht alhier. Het. kantoor
behandelde 399 klachten, enz. betreffende
huurders van woningen, terwijl 104 huur-
opzeggingen werden gedaan. Ingevolge
bonds-opdracht bracht de deurwaarder 25
dagvaardingen tot woningontruiming uit,
waarvan 6 werden ingetrokken. 9 leidden
tot een schikking. 15 huurders verlieten
vrijwillig de woningen, terwijl 5 huurders
gerechtelijk uit de woningen moesten wor
den gezet. De Bond betaalde in deze geval
len voor de leden 2/3 van de zegel-,
registratie-, griffie- en deurwaarderskosten.
BINNENLAND
Het vraagstuk van den radio-omroep;
hoe de radio-raad den zendtijd wü ver-
deelen. (Binnenland, 2e Blad.)
De moord Mi Bennekom; Dinsdag wordt
de instructie tegen den verdachte geopend,
(Gemengd, 2e Blad.)
Een overzicht van den varkensstapel in
ons land. (Land. en Tuinbouw, 2e Blad.)
BUITENLAND.
Hugenberg tegen Hindenhurgs* manifest.
((Buitenland, le Blad.)
Het Engelsche rapport over een tunndt
onder het Kanaal. (Buitenland, le Blad.)
Weer eens een regeeringscrisis in Polen.
(Buitenland, le Blad.)
Aan oude huurschuld werd f. 498.54 ten
gunste van de leden geïnd, terwijl 556 huur-«
briefjes, inhoudende dat huurders aan hun
nen verplichtingen jegens andere leden
hebben voldaan werden afgegeven.
Aan het einde van het verslag sprak de
secretaris den wensch uit, dat de Bond als
de organisatie die de eigendommen van de
leden met alle ten dienste staande wettigen
middelen beschermd en behartigd, mogo
blijven het onmisbare vertrouwensbuTeau
voor de huiseigenaren van Leiden en om
streken.
De heer J. van der Steen, penningmees
ter, gaf een breedvoerig overzicht van dert
stand der financiën. Hoewel een achteruit
gang van het bezit moet geconstateerd wor
den, mag de toestand der geldmiddelen tochi
gezond genoemd worden. De heer H. van
Leeuwen bracht namens de kascommissie
rapport uit over het ingesteld onderzoek
naar de financiën. Hij roemde het juiste be
heer, en stelde de vergadering voor den pen
ningmeester over 1929 décharge te verlee-
nen. Door applaus betuigde de vergadering
instemming met dit voorstel.
Bij de bestuursverkiezingen werd de heen
J. Zitman bij enkele capdidaatstelling tot
voorzitter gekozen in de plaats van den heer
H. D. van Weizen, die medegedeeld had!
voor een herbenoeming niet meermin aan
merking te willen komen. De heer Joh.
Verhoog werd als 2e secretaris en de heeren
H. P. L. Vorst en N. A. van Zijp werden als
Commissieleden van het Bestuur herkozen.
In de vacature van 2e voorzitter werd de
hoer IT. van Leeuwen benoemd, die de be
noeming onder dank aan het Bestuur en de
leden aanvaardde.
Tijdens de rondvraag werden door enkele
leden vragen gesteld in zake de afkoop door
de gemeente van voortuinen van huizen aan
den Haarlemmerweg. De voorzitter gaf op
uitvoerige wijze inlichtingen, welke door de
vergadering aandachtig werden aangehoord.
Toegezegd werd. dat spoedig een spreker
met een voor de leden belangrijk onderwerp
een lezing zal komen houden.
Alvorens de vergadering werd gesloten
maakte de heer P. van 'Bergen Henegouwe
zich de tolk van de leden, om met hartelijke
woorden van den scheidenden voorzitter af
scheid te nemen. Namens het Bestuur
sprak de heer J Meijer den heer van Wei
zen toe. herdacht wat hij in de 18 jaren van
ziin bestuurslidmaatschap voor den Bond is
geweest, en sprak den wensch uit. dat Be
stuur en leden steeds een beroep op zijn
welwillende hulp en gewaardeerd advies
zenden mogen blijven doen.
De heer van Weizen beantwoordde in
keurige, bewoordingen beide sprekers, en
deelde mede. dat zijn heengaan uit het Be
stuur om zuiver particuliere redenen is. dat
hij steeds met zijn mede-bestuurders op aan
gename wiize heeft samengewerkt en dat de
belangen van den Bond immer zijn groote
bel a mrs'piling en zorg hebben gehad. Hij
eindigde' met een waarschuwend woord aan
de leden om in den Bond vereend te blijven,
versterking te zoeken in uitbreiding van het
ledental, en ernstig te blijven waken tegen
invloeden van buitenaf, welke het eigen
domsrecht van hel huizenbezit meer en meer
bedreigen.
HET LEIDSCHE TENNISPARK.
Het Leidsche Tennispark is heden weer
voor het publiek opengesteld. De banen zijn
in uilstekenden staat.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd is voor het doctoraal examen
rechtsgeleerdheid de heer A. A. van de
Valk (Heemstede.)