financieel overzicht.
m Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 1 Maart 1930
Vijfde Blad
No. 21469
RADIO-PROGRAMMA.
tde gedenkschriften van
een ouden visschersman.
omvang van zaken ter Beurze De
^xichlen der rubbermarlct blijven on-
LGans'ige rcan'.taten der Amsterdam
ia bet aigeloopon jaar, dank ztj
.-Tt'.ocpzn Dividendnitkeerlng in aan-
ia |er handhaving der liquiditeit Ee-
.jjj ras den thee-oogst De prijsdaling
ie prodnclenmarkten - Overproductie
ion petroleum in de Ter. Staten.
H omvang van zaken op de inlernalio-
J, fondsenmarkt ia in de afgeloopea
jeie: beperkt geweest. Hel publiek
j. nog altijd weinig le ondernemen »n
jopwairsrhe koersbeweging in de een 01
jat aldeeling moei dan ook wel dootl-
-10 op hel gebrek aan belangstelling, Ier-
diarentegen aanbod van slechts enkele
ijs voldoende is. om een naar verhouding
rp koersverlies uit le lokken Zoo heelt
ie Amslerdamsche brure de koersverbi-
■ijin de rubberafdeeling. die in de voor
de week was ingetreden, zich niet
handhaven en heeft zij zelfs we»r
uljjemaakt voor een koersdaling, waar-
w vooral hel hoofdfonds. Rubber Cultuur
i .Amsterdam" in vrij sterke mate werd
yfen.
SI heeft in de eersle plaafs zijn oorzaak
noden in het feil. dal het door de rubber-
alps in Amsterdam genomen besluit tot
fie'ling der produelie gedurende de
jsd Mei op de rubhermarkt slechts eon
tfiijfaanden invloed heelt uilgeoerend,
Inks hel feit, dal het desbetreffende
vilei ook door de Vereeniging van Engel-
arobberproducenten is overgenomen, lO"-
jwn groep Chineesche rubberplan Iers in
Brihche koloniën zich eveneens bere'd
jt verklaard lot medewerking Aan eenig
o Jer Europeosche belangen, dal tot een
Katie van de verhoudingen op de rub-
raarkt zou kunnen leiden,
k rabberprijs le Londen, die aanvanke-
bt 85/16 pence per Ib. was geslegen, :s
Is laatste week weer ingezakt tol 8
«.Blijkbaar vreest mrn, dat de vermin-
•r jer productie, die door de stopzetting
«orden veroorzaakt, onvoldoende zal
ra le zijn. In hoofdzaak is een verbele-
Iop de rubbermarkt echler slellig wol
ajehouden door de ppseimislische op-
jpn betreffende de algemeene econ.i-
ii ontwikkeling, die overal heerschar)
Ëi slechte dan zullen verdwijnen, wan-
zich duidelijke feekenen van een
itif ïerstel voordoen.
de vooruilziclilen der rubbermarkt ;n
ogen dor rubberplanters zelf voorals-
onzeker worden geacht, ondanks de
tot stand gekomen samenwerking tus-
sde Engelsche en Nederlandsche pro
llen blijk! wel uil hel dezer dagen
rkencn jaarverslag van de Rubber Cul-
illij „Amsterdam" Op zich zelf zijn de
killen over het afgeloopen jaar nog zeer
dijend geweest. Er werd nl een winsl
euti op producten van f L.27 millioen,
Hf.4.21 millioen in het vorige jaar. na
ei van alle afschrijvingen, ook die op
lislingen
'1 bevredigende cijfer is voor een belang
eer! loc le schrijven aan het feil. dal de
ieedam-Rubbpr niet alleen afhankelijk
nis van den toestand op de rubbermarkt,
den zij zich geleidelijk hij tal van
'ge producten heeft geinleresseerd Aan
einde van 1929 bedroeg de oppervlakte
den olie-palmenaanpiant ruim een
leran die van den rubheraanplant Hoor
nnkoop van gronte terreinen Ier West-
'an Sumalra, die in hoofdzaak bestemd
m worden voor de thee-cultuur zal da
kerdam-Rubber ook haar thee-belangen
-!r uilbreiden. Aan den koffie-aanplant
dteen verdere uitbreiding gereven. Wel
te! in de bedoeling, de aanplant voor
t»fdproducl. rubber, nog verder le ver-
'lea
ti'fezien echter ook de prijzen van de
Wmds produclen lager zijn geweest dan
»l voorafgaande jaar zou hel finan-
e resultaat van de Amslerdam-Ruhher
niet zeer gunstig zijn geweest, ware het
f dst zij nog belangrijke conlraclen had
loopen, die in de periode der hoogconjunc
tuur op de rubbermarkt waren aangegaan.
Dank zij de destijds gevolgde voorzichtige en
vooruilzi-nde politiek heefl de gemiddelde
verkoopprijs van den ruhberoogst in hel af
geloopen jaar nog 73 17 cent ter h. kg. nello
bedragen, d i nog gepn drie cent per h'. kg
minder dan in hel vorige jaar.
Ook voor dp kom°nde jaren zijn nog
gronte hoeveelheden op latere levering ver
kocht. Voor een vrii grooie hoeveelheid uit
den ruhberoogsl 193D zijn deze prijzen in
verhouding lot de thans geldende, nog bui
tengewoon goed voor de daarop volgende
jaren moest echter voor deze verkoopen met
veel lagere prijzen genoegen worden ge
nomen.
Hoewel hel behaalde rcsullaat een uit-
keerinz in contanten aan aandeelhouder»
ten volle wettigt, stelt het bestuur der maat-
schapij niettemin voor, om het dividena
van 15 pCt ditmaal niet zonder meer in
contanten te betalen, maar hel aan de
houders der aandeelen over te talen, om het
in contanten te ontvangen dan wel in den
vorm van aandeelen der maatschappij, in
welk laatste geval de aandeelen lot den
koers van 121) pCI zullen worden berekena.
Aangenomen mag worden, dat. wanneer
tenminste de beurskoers der aandeelen niet
belaneriik verder daalt, yerreweg de meeste
aandeelhouders de voorkeur zullen geven
aan betaling in aandeelen die feitelijk ge
lijk slaat met de uitkeering van één gratis
aandeel op elke achl oude aandeelen zoo
dal hel stock-dividend hij den legenwoordi-
pen beurskoers een waarde vertegenwoor
digt van 2(1 pCI. Mochl echter een groot
aantal aandeelhouders trachten, dil etnea-
dividend onmiddellijk ten geide te maken,
dan zou hel wel eens kunnen gebeuren, da-
hel hierdoor ontstaande overgroofe aanbod
het extra profijt voor een belangrijk deel
iiiu'oir maakt
De beurs heeft het voorstel dan ook niet
gunstig opgeval, en wel vooral omdat het
door hel bestuur gemotiveerd wordt met de
wenscheliikheid. om met hel oog op ae
onzekerheid op de rubbermarkt de te-schik
bare middelen der maatschappij niet te ver
minderen Voorts geeft men er zich reken
schap van. dat door daze kapilaalsvprgroo-
ting. die geen nieuwe middelen inbrengt,
de dividend-kansen niet grooter worden,
zoodat men hierbij feitelijk te doen heeft
met e»n verwatering van het kapitaal, zij
hel ook. dal deze binnen beperkte grenzen
blijft, terwijl hij de krachtige intrinsieke
poritie der maatschappij voor een enkel
maal een kapitaalsuitbreiding op deze basis
weinig kwaad kan.
Hel heeft de aandacht gelrokken dal de
Amsterdam-Rubber tot een uitbreiding van
de thee-cultuur overeaat. juist in een lijd,
waarin het streven der internationale thec-
producenlen gericht is op een inkrimping
der productie Nadat reeds hieromtrent
principieel overeenstemming was verkreeei.
tussehen dp Britsch-Indische en dp Neder-
Inrdsrh-tndivhe producenten is dezer dagen
bekend gemaakt dat de leden der Vereeni-
ging voor de Thee-cultuur in Ned -Tndië.
waarbij vrüwel alle in Europa eevesliide
tbee-maatsrhapnijen zijn aangesloten, met
nagenoeg alle stemmen besloten hebben om
den Nederlandsch-lndischen thee-oogst van
1930 le beperken tot den oogst van 19°fl,
verminderd met 12 midioen K.G Dit be
treken! een vrij belangrijke inkrimping —r
productie De onbrer-st der Iheo-nlentaaea
had in 1929 147 miltinen h K O. bedragen,
en aangezien zij in de laaK'e jaren vrii ge
regeld met 9 millinen h K G was toegeno
men znu men zonder productie-beperking
voor 1939 een oogst hrhlten mngen verwach
ten van minstens 155 millioen h KG
Thans zal d» opbrengst slechts 135 millioen
h K O bedragen d i vier millioen h. K.G.
minder dan in 1928
Aangenomen mag worden, dal ook «ie
Brilseh-Tndische producenten Z'ch lot beper
king van den nngsl lol een bepaald minimum
hebben bereid verklaard, zoodal men in
thee-kringen rekening houdt met een ver
mindering van den wcelduilvner met c a.
70 i 75 millinen pond Wordt deze rekening
bereikt. dan mag men stellig een deling te
gemoet zien van de gronte LnndPnv-he voor
raden die tot dusverre zulk een 9lerken
druk op de markt hebben uitgeoefend, en
die thans meer dan 50 millioen pond boven
het normale zijn
Dit zal niet anders dan een gunstigen in
vloed kunnen hebben op de thee prijzen, die
echter nog heel wat mogen verbeteren, al
vorens zij weder op het in de eerste helft
van het vorige jaar bereikte niveau zullen
zijn aangeland, [n de thee-veiling te Am
sterdam van begin Februari werd slechts
een gemiddelde prijs gemaakt van 57 1.'2
cenis per h K.G., tegen 61 1/4 cent in die
van begin Januari, en 74 cent in Februari
1929 Sindsdien is een licht herstel inge
treden tol 58 8/4 cent in de veiling op
20 Februari j.l.
Van de andere koloniale produclen is oak
de kotfie-prijs sinds het begin van dit jaar
iets verbeterd. Rio No 7 noleert thans in
New-York 10 14 cents per Ib., tegen 9 1/4
pence begin Januari, doch 18 1/2 cents in
het begin van het vorige jaar De suikerprijs
legt nog weinig leekenen van verbetering
aan den dag en is met een noleering van
8.55 cents per Ib. voor centrifugaal te New-
York weder aanmerkelijk lager dan in het
begin van het jaar, toen hij 3 83 bedroeg.
Geen wonder, dat onder deze omstandig
heden het animo voor het beleggen van
gelden in Indische fondsen op de Amster-
damsche beurs vooralsnog beperkt blijft, al
zal men goed doen, de bewegingen op de
productenmarkten nauwlettend te blijven
gadeslaan, daar bet eenmaal in gang zijnde
streven naar productie-beperking en inter
nationale samenwerking op de prijsvorming
wellicht niet zonder invloed zal blijven.
In industrieele waarden is op de Amsler
damsche beurs opnieuw weinig omgegaan.
Zoowel Margarine Unie als Philips brokkel
den in koers af, waarop echter eenii herstel
volgde, in aansluiting aan de betere stem
ming, die zich tegon het einde der week
op de New-Yorksche (ondsenmarkl heelt
baangebroken Of deze laatste ditmaal van
langeren duur zal zijn dan de reeds in de
laatste weken herhaaldelijk ingetreden,
maar spoedig weer geëindigde verbetering,
blijft iutusschen af te wachten.
Koninklijke Petroleum-aandeeien ont
moetten eveneens weder weinig belangstel
ling. Het heeft cenigc teleurstelling gewekt,
dat de Amerikaansche petroleumproductie,
ondanks de overeenkomsten tussehen de
grooie producenten, tot beperking der pro
ductie, in den jongsten tijd weer gestadig
toeneemt. Nadat de gemiddelde dagelijkschc
produelie in de op 1 Februari j.l geëindigde
week lot 2.695.000 vaten was teruggegaan,
is zij sindsdien voortdurend gestegen tot
2.722.000 vaten in de op 22 Febr j.l. ge-
eindigde week. Het vraagstuk der overpro
ductie, zoowel van pelroieum als van ben
zine, is dan ook nog lang niet opgelost. De
voorraden ruwe olie, die aan bot eind van
1929 530 millioen vaten bedroeg, legen
490 millioen eind 1929. en de voorraden
benzine, die in 1929 reeds met 43 millioen
vaten waren toegenomen, zijn tn de eerste
maanden van dil jaar verder geslegen, wat
een ongunsligen invloed op de prijzen heeft
uitgeoefend. Een definitieve verbetering zal
slechts dan kunnen intreden, wanneer de
vraag en hot aanbod weer met elkandor in
overeenstemming zullen zijn gebracht. Dat
dit zal geschieden door een stijging van
net verbruik, als gevolg van grootere toe
neming der productie dan in het vorige jaar
lijkt, vooralsnog weinig waarschijnlijk. Men
zal dan ook wel een oplossing van hel pro
bleem trachten te vinden door een strengere
toepassing van de productie-beperking.
Het onderstaande koerslijslje geeft een
overzicht van het koersverloop op de Ain-
sterdamsche beurs in de afgeloopen weak:
i
Koloniale Bank 221 1/4. 222, 217 L'2.
A. K U. 114 3/4, 108 3/4.
Kuchenmeister Accoustiek P201/9, 122,
116, 118.
Margarine Unie 335 1-2, 328, 330 1/2.
Philips Gem. Bezit 465 456. 462.
Woud en Bekkers Blikfabr. 100, 117, 116.
Aniem Nat. Bezit 322 1/2, 315
Algemeene Exploratie 180 1/2, 184, 178
Boeion Mijnbouw Mij 176, 177 1/2. 172 1'2
Singk. Tin 199. 186. 188.
Koninklijke 383 3/4. 377 L'2. 381 1/2.
Amsterdam Rubber 190 1 2. 174 3/4.
Deli Batavia Rubber 129 1/2, 114.
Serhadjadi 138. 124.
Kon. Ned. Stoomboot 81 3/4, 77.
Ned. Scheepvaart Unie 1831'2, 163, 173.
H. V A 582. 566 1/2. 567
Deli Batavia Mij. 417. 392. 397
Deli Mij. 383. 362. 363.
Senembah Mij 424. 407.
Goaipara 518. 570. 559.
Melangbong 120. 137. 132.
Bongga Landbouw Vlij. 242. 279. 271
West lava Thee Cult. Mij. 68 3/4. 8ö,
84 1/2
Ngredjo Cult. Mij 440, 425
VOOR ZONDAG 2 MAART.
Huizen, 1875 M. 9.00 VARA. Orgelspel
9.30: VARA. Le-iftg 9.45: vai.\.
Declamatie 10.16: VARA. Concert en
declamatie 12.0112.30: AVRO. Le
zing ov\r Techii ci:e en eoonooiï o'.e viaag-
EtuKken van het luchtverkeer, door Om
bert Spit 12.302.0JConcert door het
A V RO-Üctet 2.00—2.30: AVRO-Loe<cen-
halfuurtje. De nieuwste poëzie van A. Ro
land Ho^ts besproken door dr. J. Slauer-
hoff 2.30: Aaaal. van hoi Concertgeb.
te Amtirdam, Doppcr-Feeitconccrt Het
Concertgebouw Orkest o.l.v. dr. W. Men
gelberg. met medewerking van leden van
het TooDkunótkantoor. Na afloop; Gramo-
Xoonmuaes 4.50—4.45: Douwei Dekker-
herdenking, door D. Wehrens 4.45
6.00 Sportuit»:. 5.00: VARA. Weke],
nieuws 5.15: VARA. KiniUrjurtjc
b.30: VPRO. K.rkuitzending 8.0J:Tijd
sein AVRO, PcTi- en Sportnieuws 8.15
9.15: Concert door bet Versterkt Om
roeporkest. W. Andrieesen (piano) —9.15
—9.45: „Be-rtie helpt Dora... maar zich
zelf in de misère". Radio-verbaal naar P.
G. Wodehoase 9 45: Voortz. concert
10.30: Met de microfoon midden in de
Carneva!.-pret. Uitz. vanuit de feestzaal der
Vereen. „Concordia" te Breda, m m.v. Is.
Zwaag, Wie ja Eouwmeest r. A ex de Mees
ter, Frans Bogaeirt 12.00: Si uiting.
Hilversum, 1071 M. 8.309.30:
KRO. Lezing 9.50: NCRV. Kerkdienst
vanuit de Ned. Herv. Kerk te Eu sum
12.30—1.30: KRO. Concert dopr KRO-Trio
1.30—2.00: KRO. Goddienstondejricht
2.00—2.30: KRO. Lezing over: Sim-
sod, Deel I, De Godgewijde en Deel II
Ontreddering, door I ra.-l Querido 2.30
4.00: Gramoloomnuziek KRO. 4.00
—5.00: KRO. Ziekeniof 6.00—5.16: Za
keneender Scheveningen 6.60: NCRV.
Kerkdienst vanuit de Ge>ref. Kerk Keizers
gracht 566 te Am terdam 7,307.55:
KRO. I/ezing 7.558.00: KRO. Voet
baluitslagen 8.00: Tgdsein KRO.-klok
8.01—8.05: KRO. Vojtbalutd. —8.03
-8 20: KRO. Praatje door den KRO-voor-
ritUr - 8.20—10.45: KRO. Concert. Or
kest en zangeres 10.4511.00: KRO.
Epiloog door Klein Koor ca. 9.30:
Per-berichten.
Bnventry, 1554,4 M. 3.20: Kerk-
cantate No. 127 \an Bach 4.05: Bijbel
lezing 4.20: Kinderkerkdienst 4.50:
Concert. Orkest, J. Farrington (bas) (bas)
6.05—6.35: Viool-recital door Albert
Sammone 8,20: Kerkdienst vanuit de
studio 9.06: Liefdadigbeidsoproep
9.10: Nieuwsberichten 9.25: Concert. M.
Meyer (piano), Symphonie-Orkest 10.50:
Eriloog.
Parijs „Radio Paris", 1725 M —7
12.20. Re'.;gieuse causerie en. gewyde mu
ziek 1.20: Gramoloonmuziek 2.20;
Gramolooamuzi?k 3.20: Concert 5 20:
Gramofoonmuzick 6.50: Dan muziek
7.20: Popp3oka>t 8.20: Concert —10.20:
Dansmuziek.
Langenberp, 473 M. 6.207.20:
Cramoioonrauaek 8.25—9.00: Morgen-
weding 11.20—12.15: Kerkmudek
12 20—1.50: Concert, Orkest en cello
2.16—4.05: Voetbalwedstrijd: Duitech'.and-
Italie 6.50: „Die Flederraaus". Opo-
rette in 3 bedreven van Johann Strauss,
Daarna tot 11.20: Dansmuziek.
K&lundborg ,1163 M. - 1120-12.20:
Orkestconcert 2,50—4.50: Concert. Cr-
Kast en p*ano 4.505.20: Kinderuurtje
5.40—6.10: Harmonica-muü.k 7.20
—8.20: Zang en voordracht 8 50 —9.05:
Liederen-voordracht 9.0510.05: O.k.-
conctTl 10.0511.50: Dansmudek.
Brussel. 503,5 M. 5 20: Dansmuziek
6.20: Ceüo-solist 6.50: Gramotoon-
muz. 8.25: Piano- oi 8.50: TsciKChc-
Slowaaksche avond.
Zeesen, 1635 M. 6.208.15: Le
angen 8.15: K.okken:>peI 8.20: Mor
genwijding eu klokge.ui 9.2ö10.50:
Lezing en b.richten 10.50: Gramolooc-
muziek 11.20: Orkestconcert 1.20:
KindtTuurtje 1.50: Concert. Ss^kkwar-
tet en sopraan 2.56: Cranio loon muziek
3.20: Verslag voetbalwedstrijd Duits:h-
kwd-Ita.ië 4.20: Dansmuzi.k 5.20-
7.20: Lezingen 7.20: Coacirt. Mando
line-Orkest 8,20: Concert. Cello, so
praan en piano. Daarna: Dansmuziek
11.20: Verlog van de Zesdaagsche.
VOOR MAANDAG 3 MAART.
Huizen, 1875 M. 10.0010.15: Mor
genwijding. 11.1511.45Joh. Kaatgevcr
over: Reislectuur voor kinderen. lü.15
2.00: Concert door het AVRO-Trio. 2.00
2.45Kookpraatje door P. J. Kers, 2.40
—4.30: Aansl. van het Rejnbrandt-Theater
te A'dam. 5.006.00: Kinderuurtje.
6.016.45: Gramofoonruuziek. 6.45—7.15:
E. d'Oliviera bespreekt Jacob Wasser-
mann'8 ,,De zaak Maurizius". 7.157.45:
Engelsch: Beginners. 8.01—11.00: Con
cert. Het Omroeporkest. Dubbel-mannen-
kwarfcet „Octavo", Iuit-orkest „Caecilia".
In de pauze* Persber. Na afloop: Gramo-
foonmuziek. 12.00: Sluiting.
Hilversum. Tot 6 uur: 298 M. Na 6 uur:
1071 M. Uitsl NCRV-Uitz. - 8.15—O.uo:
Concert. 10.3011.00: Ziekendienst.
11.00—11.30: Lezen. 12.30—1.45: Orgel
concert. 2.00—2.35: Uitz. voor scholen.
2.453.15: Lezing over: Het aanleggen
van borders. 3.153.45: Knipcursus.
4.005.00: Ziekenuurtjo - 6.006.30: Gra-
mofoonmuziek. 6.306.40: Koersen.
6.40—7.10: Lezing over: Landbouwstatistick'
eD de praktijk. 7.10—8.00: Uurtje. vooC
de Rijpere Jeugd 8.00—10.30: Toespra
ken. Concert door Zangvereen. en Strijk
kwartet. 1030—10.40: Persber. 10.40
11.00: G ram o foon muziek.
Daventry, 1564.4 M. 10.35- Morgen
wijding. 11.05: Lezing. 11.20: Gramo-
foonmuziek. 12.20: Orgelconcert door E.
T. Cook. C. Cope, bariton. 1.35—2.20:
Orkestconcert. 2.20. Uitz. voor scholen*
3.40: Dansmuziek. 4.35: Orkestcon-
cerfc. 5.35: Kinderimrtje. 6.20: Le
zing. 6.35* Nieuwsbzer. 7.00: Piano*
rócital door E. Isaacs. - 7.207.40: Lezing
7.45: »Spaansfhe lezing. 8.05: Vaude
ville. 9.20: Nieuwsber 9.40: Lezing.
10.16: Concert. M. Bennett, sopraan, H«
Nash. tenor. Orkest. 11.20—12.20: Dans
muziek.
Parijs „Radio Paris", 1725 M. 1.05—
2.20: Gramofoon<muziek. 4.05: Concert»
Orkest en solisten. 6.55: Gramofoonmu-
ziek. 8.20: Concert. Orkest en solisten#
Langenbern, 473 M. 6.20720: Gra-
mofoonmuziek. 9.3511.15: Gramofooo*
muziek. 11.30 Gramofoonmuziek.
12.251.10: Gramofoonmuziek. 1.10— 2.V)
Alaafl Helaut Camevalsoptochten, 4.50
—5.50: Concert Piano, viool en cello.
7.20: Orkestconcert. Intermezzo: ,.HochJ
zeitsreise". Tafreel naar A Tschechow van
Karl Kostlin Na afloop van het concert:
Tot 11.20 dansmuziek
Kalundborg, 1153 M. 11.201.20:
Orkestconcert. 2.554.55: Orkestconcerfc
en voordracht. 7.20— 8.30: Orkestconcert.
8,50—9.30 „En Glaedeliv Fastelavn".
Klucht met zang in 1 bedrijf van Frik
Bögh. 9.46—10.05: Liederen-voordracht.
10.0512.20: Dansmuziek.
Pmnsek 508 5 M. 5.20: Trio-concert
6.50: Gramofoonmuziek. 8.35: Grarao-
fonn mil riek. 8.50: Concert. Orkest en
alt-viool.
Zee-en. 1635 M. 6.1511.50: Berich
ten en lezingen 11.50—12.15: Gramofoon
muziek. 12.15—3.50: Lezinven. 3.60—
4.50: Concert. 4.50—6.15: Concert voor 9
piano's. 5.15—7.50* Lezingen. 7.50:
Concert. Orkest, koor en solisten. Daarna:
Dansmuziek. 11.20: Verslag van do Zes
daagsche.
Willem van der Pla3 de wereld rondtrok
(Nadruk verboden.)
X.
besloot hen met een roeiboot te
1,5 redden Willem was hierbij slechts
houwer, doch zag dat het verkeerd
Urn.
jl hielden achter en voor in de boot een
- ïast. die van den wal naar de bom
wanneer nu de boot overbevolkt terug
eu zp bleven achter en voor de lijn
jonden bestond ér groote kans,
door de felle stroom evenwijdig roet de
de boot om zou slaan.
*1 waarschuwde, dat als straks de boot
^enschen van de bom zou terugkeeren
Melden het touw op die manier vast,
(Ll °m zou 8^aan- Maar blijkbaar waren
■'hevpningers niet gediend van den raad
onbekende; althans Willem zegt,
ik nog een standje."
leider do roeiboot bii de bom rs ge
vaan alle opvarenden er in. Do"h
j"", riin ze in de geul die de bank
strand scheidt of de boot slaat om
..alle hens" er in „daar dreefe die
Wonr die Bomme (die op strand
k# 'aries) d^or die genl heen op hun
j, ri* een ton, daar kon geen red
k*nei»vanvpn worde, maar om dat de
'trppkpn |nrd waüde kwaniue
*^PF nndet "R-i ik denk zoo in mnn
t ^1 een te rak k-1 ik waadde
n 'ptpTi m vie was het( e«o Kat.
®Qig de jong zijn vrouw die leeft
hier op Kat wijk daar kan uw dat nog ver-
Demen maar hij is al lang over leden."
Met deze weinige woorden bewijst Willem
zijn zich onvervaard in zee begeven om
tenminste een van de drenkelingen uit do
omgeslaeen boot op het droge te brengen.
En als hij den drenkeling grijpt blokt het
een goede bekende van hem te zijn.
De volgende redding deed Willem toen rpj
kleine reisjes ter houtvaart deed. Op een
Zaterdag was hij thuis en ging ouderge
woonte naa' de buitenkant (de tegenwoor
dige boulevard) om wat op to frisschen en
het nieuws te vernemen.
Het was een „hooge wind" (d.w.z. een
lagerwale-wind) of om het nog duidelijker
voor buitenstaanders te zeggen, de wind
woei van uit zee naar den wal), met een
beetje onstuimige zee.
Er is een schip in 't zich dat al nader
en nader komt: ten laatste zóó dicht bij
do kust dat de commissie (van de Noord
en Zuid-Hollandscho Reddinemaatschappii)
bevel qepft de reddingboot 'klaar te makei>.
Naiiwejijht hebben we hem klaar ge
maakt, zeat Willem, of er wordt order ge-
gpvon in zee te sleken.
Wij komen, na door de branding heer,
te zi;n reroeid bii het schip en vrao-pn of
de kaniteir ,as7estenzie" moot hebben
„Nee" was het antwoord omdat het niet
noodis was om te stranden. Het bleek een
Noorman te zijn.
Het schip gaat weer aan zee liggen (zee
waarts aan en wij maken ons weer klaar
om terug te roeien Tk kijk nog even om,
I omdat hii op oen bank gestooten was en
ik roep den kapitein in 't Engelsch toe*,
„daar sraat uw looze kiel I"
Toen durfde hij niet meer in zee te gaan.
De kapitein haalde het roer over en liep
200 voor den wind op het land aan. Er
stond wel wat zee (1) en toen het schip
stranden zou gelaste de kapitein dat het
want zou worden gekapt, waarop de mas
ten over boord vielen. Hot schip strandde
ongeveer recht voor den welbekende thans
uitgedoofden vuurtoren.
Toen het eenmaal zat, zijn wij er mep de
reddingboot heen gegaan en hebben er de
equipage afgehaald, te weten kaptein.
stuurman, 5 matrozen een kok en een juf
frouw. Het schip was geladen met hout.
We hebben het gelost en intusschen was
het in het Nieuwediep aangekocht, waar
heen ik het heb helpen brengen.
De laatst verhaalde redding van Van der
Plas wa9 er een waaraan door meerder©
personen werd deelgenomen De vierde red
ding evenwel komt weer geheel voor per
soonlijke rekening van onzen Willem. Hoorl
hoe hij vertelt.
Op een keer in Augustus kwam er e'en
haringbom aan t strand die wij als anker-
zetters moesten bedienen. Wij hadden er
wat in gewerkt en waren daar mee gereed
gekomen en vervolgens naar huis gegaan
om schoon Boe^ aan *e trekken. Na een
poos. het was ongeveer neg#m uur b morgens
denk ik- ik ga eens kijken hoe het met die
bom staal want er was een stijve bries Op
't strand gekomen zag ik geen mensch Doch
wat een geluk dat ik gegaan wa9 wanl bij
de bom gekomen zag ik onder de anker
touwen iets bewegen.
(1) Als Willem dit zegt moeten we be
denken dat de maatstaf waarmede hij als
man van ervaring meet een andere is dan
die van een leek.
Ik denk bij me zelf: „is er daar een aan
het „Baje?" (baden). Ja, zoowaar, een
dame-, doch er liep een harde stroom on ik
Ml haar achterover liggen en zich aan de
ankertouwen vasthouden „dan en is boven
en eris onder"
Ik denk: „dat gaat niet goed met u en
geen men9ch bij de hapd". Ik ga te water
met mijn goed aan. ik help haar van het
touw hel was nogal diep ik breng haar
aan land. zij gaat naar de „Batkoes", (Stijl
van Willem).
Ik denk: „Zou ze er niet uitkoome? Ik
hep staan wachte een half uur toen ben
ik naar huis gegaan en droog goed geno
men. Ik hep van die daame nies (lees:
nooit meer) gelhoori. maar gaan ik
niet kijken naar de schuit dan moet ze zoo
verdrinken aan die touwe".
Willem vermoedt dan dat zij hem niet
heeft willen aanspreken uit vrees een be
looning te moeten geven waartoe zij wel
licht niet bij machte wa9 Er zijn natuurlijk
nog honderd andere veronderstellingen
mogelijk maar het i9 meer dan dunnetjes
dat men den persoon waaraan men het be
houd van zijn leven te danken heeft, geen
teeken van erkentelijkheid waard acht.
I Op zekeren nacht kwamen er bommen
aan het strand van de haringvisscherij Het
weer was zeer ongunstig. 9tijve bries, de
zee ruw. en donker. Dit veroorzaakte dat
de bommen op elkander kwamen en vol
water liepen Men hoorde het hulpgeroep!
Pe reddingboot werd klaar gemaakt en te
water gebracht maar er waren er velen, die
bezwaar maakten, mee te gaan ..Je zal ver
ward raken in al die touwen" zeiden ze.
Hiermede werden voornamelijk de anker
kabels van de aan het 9trand staande bom
men bedoeld en inderdaad in de aardo
donker en bij felle stroom is hel dan niet
i benijdenswaardig om met een kleine open
boot in de branding te opcreeren.
Doch Willem zei „We kennen toch erri9
passenI" maar hóe hij ook redeneerde, hij
kon op dat moment geen meeleggers genoeg
krijgen om een poging te wagen.
Toen daarna het water ging vallen en er
geen direct gevaar meer dreigde, ging de
een na den ander weg en heeft Willem den
gansrh^n nacht op de te water liggend©
reddingboot moeien passen. Dat heb ik ook
meegemaakt zegt Willem en hij kon daar
van vertellen op een wijze waarop een oudi
strijder een geleden nederlaag zou memo*
reeren Toen het water voldoende gevallen
was zijn de opvarenden der beide bommen
met paarden gered.
Doch spoedig kwam een nieuwe gelegen
heid om weer ..koraazie" te toonen.
Op een nacht was er een Scheveninper
lovger gestrand een eindje benoorden de
Uitwatering te Katwiik Daarhii moest de
reddingboot worden gebruikt om de dertien
opvarenden er af te halen Hef was storm
weer en hel kostte veel moeitp. om door de
branding heen te kompn Maar tpn slotte i9
het toch getukt en zijn allen behouden aan
land pehracht
Toen wij er hij kwamen stond de ..inkom-
pazie" al klaar om in de reddingboot te
springpn Wij zeiden toen haal eerst ie
good maar voor den dag want jp hebt direet
nog geen nood" Toen dal klaar wa? kwam
nlie's in de hooi pn znr» naar land Maar het
duurde geen halfuur of het 9chip stond
onder water,
j (Wordt vervolgd).
