m Buitenl. Weekoverzicht.
BRIEVEN UIT BERLIJN.
EEN VERGADERING
VAN DEN „FAUBOURG"
Ook Uw Radio
BEffEfER
VOOR ONZE POSTZEGEL
VERZAMELAARS.
^1
Schijn-sacces te Londen Mc Donald in
moeilijkheden De sovjets bedreigd I
Schynbaai schiet uien ter Londensehe
Viootconferentio thans eenigszins op, nu
tenminste een der groote vraagstukken is
aangesneden n.l. dat der duikbooten. Maar
duidelijker nog bijkans daü tijdens de pre-
iirninairen der conferentie komt nu naar
voren, hoezeer er nog geen sprake is van
ecnig werkelijk succes. Tijdens de bespre
kingen over de agenda werd een uiterst
vriendelijk cachet getoond, ook al was er
feitelijk wantrouwen over elkaar's bedoe
lingen. Dat viel niet zoo moeilijk, waar
toch niet meer dan een begin in het ge
ding was! Anders werd dit, toen de duik
bootkwestie ter tafel kwam, doch men
slaagde er in. ook bij deze behandeling
naar buiten hetzelfde beeld van een en al
•welwillendheid te bewaren.
Engeland en Amerika zijn voor volledige
afschaffing van het duikbootwapen, waar
van zij geen voordeel, alleen maar nadeel
verwachten. Hun vloten zijn krachtig ge
noeg om elk gevaar te kunneD afwijzen
en voor offensieve doeleinden houden zij
er, naar telkens met den meesten nadruk
wordt verzekerd, geen vloot op na! Anders
staat dat met Frankrijk eD Japan, die
beide de duikboot als verdedigingswapen
onmisbaar oordeelen. Italië staat tusschen
beide standpunten in, hinkend op twee ge
dachten. Vast sta^t dientengevolge, dat
van volledige afschaffing der duikbootei
geen sprake zal zijn. Eerste tegenvaller,
want al heet de duikboot dan voor defen
sieve doeleinden, komt ct oorlog, wie zal
zich dan houden aan deze bewering Te
meer, waar immers altiid nog de aanval het
beste middel ter verdediging heet! Wel
verklaren alle deelnemers der conferentie
zich voor beperking en voor een niet ver
dere vervolmaking en eveneens voor be
paalde Tegelen ten aanzien van het optre
den tegenover koopvaardij schepen. Dat
klinkt heel mooi, maar beteekent in d*4
practbk nog minder dan niets. Als de nood
aan den man komt, stoort niemand zich
uit zelfverdediging aan zulke regelen, dat
is tijdens den wereldoorlog zeker duidelijk
genoeg gebleken. Was toen b.v. het gebruik
van gifgassen niet volgens de regelen van
het bestaande Volkenrecht verboden 1 En
wat is er van terecht gekomen. Zoo zal het
ook 7a an met nu vastvelevde regelen voor
het gebruik van de duikboot: in t"den raa
nood zullen zii slechts zijn een vodje papier
en meer niet!
De Japansche vertegenwoordiger sprnk
trouwens een waar woord, toen hii opmerk
te. dat de duikboot minder gevaarlijk was
dan het vliegtuig, zoo het tot oorlog komt
en wie denkt aaD afschaffing van dat gtr
duchte wapen T
Officieel mae men nog zoo optimistisch
doen omtrent den afloop deT conferentie,
reeds nu staat het voor ons vast, dat in
hoogste instantie slechts een schijnsucces
zal kunnen worden verkregen, al zal men
trachten dit nog zoo schitterend te ca-
moMfleercn
Helaas, het i» niet de eerste maal, dat
wij dat moeten zeggen, is de mentaliteit
der volkeren nog niet rijp voor de war9
ontwaoenincaidee. Ffcceds meer en meeT zal
op dit aambeeld moeten worden gehamerd,
opdat algemeen worde de spreuk: wie den
vrede wil, ruste zich ten vrpdel Algemeen
moet worden het inzicht, dat een oorlog
geen overwinnaar brenvt, alleen maar over.
wonnenen. daar ook de z.g. overwinnaar
slechts in schün voordeel behaalt. Zoo
ooit. dan geldt hier het welbekende: frap-
pez, frapoez toujours!
ïntusschen staoelen zich de moeiliikhe-
'den voor het kabinet McDonald steeds
meer op. Van meer dan een züde verluidt
zelfs al, dat de homogeniteit in het kabinet
zoek bevint te rakennatuurlijk inzake de
bestrijding der werkeloosheid, doch ook in
andpre kwesties. Bovendien keeren zich ook
de münwerkers thans tegen het kahinet, nu
d;t den liberalen concessies wil doen om
dc mb'nwefc er door te kunnen kriïgen.
flroote moeilijkheden wachten der Fngel-
sche reeeerino nog door den onmeedoogen-
looren 6trijd der sovjets tegen dpn gods
dienst. waartegen eindolük de heschanrde
wpreld in het geweer begint te komen. De
Paus heeft reeds een scherp protect tegen
de actie der Soviets, die wel hiizondpr fel
indrnischt tegen iedere vriiheid van eedach-
ten en uiting daarvan, de wereld ingezon
den en ook de leiders vaD andere kerkge
nootschappen beginnen in het gewper te
>omr%n Daartegenover plaatst sovjet-Ru*
land een brutale tegenspraak, die niemand
jr««r gelooft en meer gelooven kan en
slechts getuigt van een hulpelooze negatie
van begrip der dinven. Daarvan maakt de
oppositie in Engeland dankbaar gebruik,
vooral, waa*- immers de erkenning der sov
jets een zwaar aangevochten geste van
Labour is geweest!
Nadat Henderson de vragen aanvnnkr
lijk lanes zich had laten neerglijden. heeft
hi' nu toch reeds de toezeggfng gedaan,
dat de regeering zich met deze aangelegen
heid ernstig zal bezig houden en zal trach
ten te doen ri: kan, voor zoover dit in
overeenstemming is met een onthouding
van inmenging in Rusland s binnenlandsche
toestanden.
Ook de Duitsche liefde voot Rusland be
gint bedenkelijk te dalen, nu de communis,
ten in Duitschland zich niet ontzien om
met de scherpste o^oositie tegen de door
de socialisten gedeelde regeering daar to
velde te trekken. Het sovjet bewind s
druk bezin zelf een soort cirkel rondom zien
vormen van louter tegenstanders, iets.
waarmee zi) in het binnenland alti'd
tracht indruk te maken Sovjet-Rusland
kan Tyl Uilenspiegel nazeggen: ze mogen
m° niet. maai ik heb het er ook naar ge
maakt! Het idee der wereld revolutie is
tus«rhen toch wel een herschen«=chim geblp
ken, gelukkig' Hoe eens het arme. zoo
zwaar hrzrrM.» lard zich aan den green
der bolsjewisten zal ontrekken Bedriegen
de voorteekencn niet, dan nadert ecbt°r
toch de val van het stelsel der vernieti-
ging, dat aiet kan opbouwen I J
(Van onzen correspondent).
Berlijn, 8 Februari.
De geleerden zijn hel er vrijwel over eens,
dat in Berlijn tegenwoordig meer wtTkelijk-
uitnemende tooneelspelers en -speelsters op
de planken staan dan in welke andere stad
ter wereld ook Dat kun je overal hooren. En
dat is hoogstwaarschijnlijk (wel niemand
kent alle theaters in alle steden en is
aldus tot een volmaakte vergelijking in
staat: daarom: hoogstwaarschijnlijk!) ook
de waarheid Men kan hier eiken avond
naar 15 tot 20 schouwburgen gaan en vast
stellen dat ondanks de vaak zeer middel
matige stukken het spel nauwelijks te over
treffen is. Wie van tooneel houdt en er wat
voor over heeft reis- en verblijfkosten
niet alleen maar ook de onbehoorlijk-hooge
entréeprijzen moet naar Berlijn komen
om eens een week en desnoods ook langer
eiken avond dp absolute zekerheid te heb
ben kranig spel te genieten en Voldaan en
innerlijk rijker geworden in zijn hotel terug
te keeren Ik neem deze aanbeveling voor
een stad, die waarlijk niet in alle opzichten
aan mijn ideaal beantwoordt, ditmaal
gaarne op mijn verantwoording.
Is het wonder, dat in deze heerlijke too-
neelslad ook de mogelijkheid gegeven is,
prachtige films tot stand te brengen?
De lezer kent de Duitsche films. Ik moet
het aan zijn persoonlijk oordeel overlaten of
hij ze op prijs stelt; overigens weet ik ouk
heusch niet of de beste yan deze categorie
ook werkelijk haar wee naar de provinciale
hoofdsteden vinden-, maar ik wil, als
iemand die vrijwel alle Duitsche films van
eenige beteekenis bij de eerste opvoeringen
gezien heeft, er hier toch een9 iets naders
over vertellen.
De bioscoop is langzamerhand In vele
leven9 een groote plaats gaan innemen.
Daarom is het niet te verwonderen, dat men
zich gaat interesseeren voor filmcentra van
wereldbcteekenis En zoo'n centrum is Ber
lijn toch zeker wel! Anders zouden bijvoor
beeld niet elke maand weer Nederlandsche
meisjes en jonge mannen naar hier komen
om te trachten, op dit zoo uiterst-moeilijke
en door de hevige concurrentie zoo ondank
bare gebied een snelle carrière te maken.
(Poging dit tusschen haakjes die ik
ondanks het voorloópige. nog zwakke suc
ces van Lien Deijers en Truus van Aalten
ten eenenmale ontraden moetl)
Ja Berlijn is filmslad bij uitnemend
heid.
En als men aan het Berlijnsche (en in 't
algemeen het Duitsche) filmlevun denkt,
dan herinnert men zich ook onmiddellijk
den naam ,,Ufa". eigenlijk „Universum Film
Aktiengesellschafl". die tot de populairste
combinatie van loiters op aarde geworden is.
Ufa dat i9 h«l groote concern van alles
wat in Duitschland met filmkunst en film-'
industrie te maken heeft. Bijna zonder
concurrentie (de z.g. M L. K.. al9 „Emelka"
eveneens bekend geworden, oorspronkelijk
zuiver Beiersch. tegenwoordig onder invloed
der rijksregeering. kan voor de „Ufa" geen
gevaar beteekenen) beheerscht dit concern
oppermachtig de wonderlijke filmwereld,,
terwij! het door contracten met groote Ame-
rikaansche ondernemingen zijn invloed nog
vergroot heeft met het gevolg, dat behalvé
Duitsche en Amerikaansche films het pu
bliek hier te lande productie uit Italië.
Frankrijk. Engeland. Scandinavië en elders
nauwelijks meer te genieten krijgt.
Behoort men niet tot diegenen, die bij
voorbaat dwepen met alles was ook maar
in de verte met film le maken heeft; blijft
men nuchter, maar desondanks bereid om
het positieve, werkelijk artistieke of onder
houdende in de Duitsche filmproductie le
loven en ook den zakt lijken kant van deze
geweldig gegroeidp industrie naar waarde te
schatten dan kan men geen bewondering
veinzen, waarop de filmbranche inderdaad
met het minste recht heeft.
Kranige Duitsche regisseurs en prach
tige tooneelspelers hebben zoo nu en dan
uitnemende films geproduceerd leder trouw
bioscoopbezoeker zal er wel enkele in her
innering hebben De overgroote meerderhe id
ook der Duitsche films echter mag gerust
hoogst middelmatig zoo niet direct slecht
genoemd worden De techniek der zooge
naamde „stomme" films is langzamerhand,
vooral in Duitschland waar de optische
industrie- steeds in hoogen bloei gestaan
heeft. nauwelijks meer te overtreffen. De
Duitsche „cameraman" is vaak geniaal De
wetenschappelijke films van Duitsch
kaat worden door geen enkel ander land ter
weTeld overtroffen In „Neubabelsberg
een der vele voorsteden van Berlijn, waar
zich de grootste ateliers der Ufa" bevinden,
wordt heerlijk gefotografeerd en kent men
de fijnste trucs zoo goed. dat feitelijk geen
tnke«e film door onvoldoende fotografie
meer pleegt te mislukken.
Maar veel zwakker ziin de regisseurs
enkele algemeen bekende kopstukken uit
gezonderd en wel heel miserabel is de
zakelijke leiding, die in vele gevallen de
beste manuscripten tot treinlectuur verne
derde en die de schuld draagt, dat het wer
kelijk kunstminnend publiek in Duitschland
nauwelijks meer naar de bioscopen te krij
gen is.
De heeren directeuren en ..directeuren-
generaal' der filmondernemingen, die in
het groote verband der concerns nog een
zekere zelfstandigheid bewaard hebben en
<jie hun productie ten slotte aan het con
cern overdragen moet men zich niet als
bijzondere genieën voorstellen Men mag nu
eenmaal niet generalise er en Maar men
slaat de otank niel al le ver mis als men
vaststelt dat de meerderheid dezer meestal
opgeblazen, hevigliik van zichzelf over
tuigde steeds uit volkomen ontechnische
beroepen toevallig naar de ..filmbranche
verhui9dp winstmakers bestaat, die (gelijk
trouwens ook menige filmregisseur^ om de
hemel weel welke redpn tot ongenietbare
despolen geworden zijn, met alle slechte
eigenschappen van de slechte afde-eling der
theaterdirecteuren, bovendien nog zonder
eenig begrip van kunst, alleen maar eerbied
tonnend voor dat wat ..geld maakt" en aan
dit vereuropaniseerd Amerikanisme alles
opofferend, wat wellicht in de oorspronke
lijke teksten met kunst het een en ander te
maken had.
De heele filmwereld vooral ook de Ber
lijnsche. lijdt chronisch aan zelfoverschat
ting. Onze „filmsterren", voor zoover ze
succes hebben en het hun financieel goed
gaat. bewegen zich in Duitschlands hoofd
stad als hadden zij een jaarHjksch abonne
ment op den Nobelprijs. Het feit. dat ze
populair zijn. vaak alleen maar door de
omstandigheid, dat ze zoo vaak gekiekt en
gereproduceerd worden. 9chijnt hun een kol
der te bezorgen. Werkelijk groote tooneel
spelers. die niet tevens „filmen", kunnen
niet tegen hen op. genieten althans niet
één procent van de publieke bewondering,
waarmee de filmhelden overmatig bedacht
worden.
Voor een niet gering deel zijn de dag- en
weekbladen daar natuurlijk mede schuld
aan.
Maar minstens even belangrijk (al zijn
ze niel zoo bekend) voelen zich de heeren
„Generaldirektoren" en de ..Oberregisseurs",
die voor de nog onbekende, om populariteit
vrijwel alles opofferende, jonge filmkrachten
een ware schrik beteekenen er» de ii»g&
wijden weten het maar al te- goed een
despot:sch schrikbewind uitoefenen, waar
van reeds menig dweepziek filmmeisje het
slachtoffer geworden is.
Jonge vrouwen, die zich in Berlijn bij de
film een positie willen veroveren, hebben
nauwelijks navertelbare ondervindingen
moeten opdoen; en .over het algemeen «la
gen slechts zij. die zich synisch in het on
vermijdelijke schikken Men beweert vaak,
dat bij het tooneel heden nog soortgelijke
misstanden heerschen. Maar uit ervaring
weet ik. dat de filmwereld in dit opzicht de
„Bühne" verre overtreftl
Maar wenden we eens even den bF.k
van deze dingen af en zien we alleen naar
het eindresultaat.
Nog altijd worden in Berlijn en van Ber-
lg uit uitnemende .stomme" films ge
maakt, ai z\jn de werkeiijk-gbede ook verre
in de minderheid. Veel meer belangstel.ing
toont het pub.iek echter voor de „levends",
de zoogenaamde Ton-films", En juist gis
teravond woonde ik hier de première og van
zoo'n „spnkende fi'm" „Liebeswalzer" ge
titeld die ge stellig niet verzuiinen moogt
ais zie in de stad uwer inwoning op het doek
komt.
Ik heb hier herhaaldelijk in de ateliers
der „Ufa" het out taan van „TonfÜms" mee
gemaakt en met de technici over deze pro-
protlemen gesproken en ik geloof te 'kun
nen voorspellen, dat Duitschland de eerst
volgende jarën op dit'gebied alle andere lan
den de baa-i zal worden. De resultaten, die
iu „Liebeswalzer" (de inhoud is niet nieuw,
ecTaer afgezaagd en alleen genietbaar door
dat de tekstdichter^ en de componist zoo
lich' ovn* alles heenglijden, bereikt djn,
rcog:n ind:rlaad reeds verb'uffond genoemd
worden en schrjnen er op te wijzen, dat bin
nen niet al te langen tijd de stomme film
tegen de jongere zurter, die zooveel meer
mogelijkheden biedt, het g'ad zal afleggen.
Sinds lang heeft de „Ufa", die met gewel
dige verliezen gewerkt heeft ep verleden
jaar de ondergang nabij was. weer eens iets
tot stand gebracht dat de kassen beier vul
len zal dan de wanslallige wonderfilm van
den reeds verbruiklen regisseur Fritz Lang
cn zijn literaire echtgenoote Thea von Har-
bou. voor wie men een zoo onzinnige re
clame gemaakt had.
De sprekende film in de toekomst. Tenzij
de „GeneraIdirektoren" den boel om der wille
van de smeer weer bederven gaan
ROLAND.
RECLAME.
MlJNHARDT's
/.enuw-i abletteo 75 ct
Lnxeer-Aabletten 60 ct
Hoofdpijn-iabletten. 60 ct
3i) vpoui. en Drogisten.
3627
Parijs, 9 Febr. 1930.
De gunst, die over de heele wereld de
politie-romans bij het publiek genieten,
schijnt voorloopig nog lang niet uitgeput te
zijn. Hier in Frankrijk ten minste vertoont
dat soort litteratuur een neiging ora zich
meer en meer uit te breiden. Zelfs wil een
groep bekende schrijvers deze litteratuur,
die tot nu toe enkel nog maar een soort
industrie was, met zyn koningen en slaven,
opheffen tot een werkelijke kunst. Al die
cnoord vergiftigings-, ontvoerings- en op-
sluitings-histories willen ze een aesthetische
aankleeding gaan geven van een superieure
verfijning
Voorloopig zijn er den laatsten tijd alvast
twee tijdschriften opgericht, die ten doel
hebbeq om die voorliefde voor crimineele
kunst een algeheele voldoening te verschaf
fen door al hun bladen van groot formaat
te vullen met niets dan verhalen van de
vreeselijkste misdaden, de meest fantas
tische en ingenieuse oplichterijen met
ter meerdere detailteering en grooter in
drukwekkendheid nog een heele rijkdom
van foto's en documenten daarbij.
Overal sprak men van den smaak m
avonturen die dezen tijd kenmerkt,- over
het streven om het gewone kader van het
dagelijksche bestaan te ontvluchten een
streden, dat eenieszins dpnken doet aan
het tijdperk, waarvan Frankrijk dit jaar
het eeuwfeest viert.
En plotseling., een gebeurtenis, verbluf
fend door het onverwachte, het brutale er
van, een gebeurtenis, die een ieder met
stomme verbazing slaat, een algemecne
hevige emotie verwekt. Op klaarlichten dag.
'9 morgens om 10 uur, midden op straat in
een zeer drukke Parijsche wijk, wordt een
man, een kerel a's een reus, met een her
culische kracht, die volgens het zeggen van
zijn vrouw gemakkelijk zijn vier mannetjes
staat., alsof hij een klein, nauwelijks zicht
baar pakje was zoo maar opgenomen et»
weggevoerd en verdwijnt in het bijna ab
soluut onbekende, in het diepste mysterio.
Generaal Koetjepoff is verdwenen
Het spreekt vanzelf, dat de ,,Club du
Faubourg", een organisatie, die gepresi
deerd wordt door den journalist Leo Pol-
dès, en die twee k drie maal per week eeu
dispuut-vergadering wijdt aan litteraire,
politieke, maatschappelijke of artistieke ge
beurtenissen van den dag, aan zichzelf ve»-
plicht was een réunie te houden over do
verbluffende ontvoering van generaal Koet
jepoff en daaraan dan ook zijn meeting
van 8 Februari gewijd heeft.
Reeds twee uur vóórdat de zaaldeuren
zouden opengaan, stond er een dichte me
nigte opeengepakt voor den ingang van
het Montmartre-theater, waar de debatten
zouden gehouden worden. De meest tegen
gestelde partij-vertegenwoordigers wareu
uitgenoodigd om daaraan deel te nemen,
met garandeeving van absolute vrijheid
van spreken.
Toen de debatten beginneD zouden, was
het theater stikvol met meer dan 2000 men-
schen, terwijl buiten nog een heele me
nigte laatkomers teleurgesteld hadden moe
ten aftrekken.
In dc loges een élite-publiek van be
roemde schrijvers en bekende journalisten,
van politici en partij-leiders.
Wat betreft degenen, wien de ontvoering
of verdwijning van generaal Koetjepoff in
het bijzonder ter harte gaat, die waren
vertegenwoordigd door den beroemden his
toricus en staatsman den oud-minister van
het voorloopige Russische gouvernement
Milioekoff, dien men kan beschouwen als
den intellectueelen chef van heel de anti-
bolsjewistische emigratie; en door een an
deren oud-minister van het voorloopige
gouvernement, Avksentieff, en door Ke-
rencky zelf, die echter in zijn loge bleef
zonder aan de debatten deel te nemen.
In andere loges zaten prinsen en hooge
dignitarissen van het vroegere tsaren-gou
vernement.
De menigte in de zaal was een zeer ge
mengde menigte, waarin natuurlijk het
Fransche element domineerde en van waar
uit vaak heftige interrupties naar de rede
naars geslingerd werden, en de meest di
verse vragen naar hen opstegen.
Over het feit van de verdwijning zelf
werden, behalve de politieke uiteenzettin
gen van iederen Russischen of Franschen
party-vertegenwoordiger, verschillende opi
nies te berde gebracht, die, gezien de
zaken zooals ze staan, natuurlijk al heel
weinig gebaseerd waren op onweerlegbare
argumenten.
De Russen waren het er zoowat allemaal
over eens, dat men in die ontvoering slechts
do hand te zien heeft van den Gepeoe (de
politieke politic van de bolsjewisten) die
daarmee een aanzienlijk tegenstander van
de Sovjets uit den weg wilde ruimen, den
orcanisator van bijna de geheele totaliteit
der ageerende anti bolsjewistische emigra
tie. Én dat ze hem lovend ontvoerd hebben,
om te probeeren door middel van hun ge
wone ondervra.gings-tnethode8 zooveel mo
gelijk inlichtingen van hem te verkrijgen
over zijn organisatie zelve.
Verschillende Fransche redenaars waren
van meening, dat die ontvoering eerder ge
schied moet ziin door Franschen en zelfs
Lngelsche geïnteresseerden, die daarmee 'n
yublieke agitatie hopen te bewerken tegen
de bolsjewisten, en een conflict tusschen
het Fransche gouvernement en dat der Sov
jet-republiek.
Wat de voornaamste geïnteresseerden be.
treft, de heeTen bolsjewisten hoewel die
ongetwijfeld in de zaal vertegenwoordigd
waren, die durfden het licht van de estrade
toch niet te trotsce^en, en bij alle oproe
pingen van den president der vergadering,
Leo Poldès, bleven ze toch maar liever stil
in hun hoekje zitten.
Na afloop van de vergadering verspreidt
de menigte zich in haast, en spoedt zich
naar de kranten-kiosken, omringt ongedul
dig de kranten-venters, die de avondblad°n
verkoopen. En onmiddellijk worden de
groote bladin ontvouwen, en er woTdt ge
zocht naar het laatste nieuws over Koetje-
poff's verdwijning over de grijze auto en
de roode taxi. die tot nu toe. ongeveer de
eenige zekere factoren zijn in de raon-
strueuse ontvoering.
En onwillekeurig volgen de oogen alle
grijze auto's en alle roode taxi's, die langs
somen, en kijken die met een langen, vrar
genden blik achterna.
Want er is een som van een half millioea
francs uitgeloofd voor dengene, die door
zijn aanwijzingen meehelpen zal ora cTen
verdwenen generaal terug te vinden en den
schuldige te straffen volgens alle streng
heid der wet.
Maar er zijn héél font grijze auto's en
roode taxi's in Parijs! Van die laatste we
melt het op alle staanplaatsen, en wat de
eerste betreft, die figureeren in groot aan
tal in alle stationneeringspnrken. die kort
geleden door de prefectuur ingesteld zijn
met het doel het verkeer op de boulevards
en in heel het centrum van de stad wat te
vergemakkelijken.
Voortaan zal het aan iedere particuliere
auto verboden zijn om langer dan 30 minu
ten voor het trottoir van een huis te blijven
stilstaan, op 6traffe van boete.
Voor degenen, die langer dan 30 minuten
hun auto op zich willen laten wachten zijn
die stationneerings-parken aangericht
sommige gratis, andere tegen betaling van
40 centimes 4 cent per uur) op pleinen
of op andere plaatsen, waar het aantal der
wachtende auto's het verkeer niet hindert,
en waar een mannetje met een strengen
helm op over de orde waakt en de
den int.
Hebben ze werkelijk het verkeer in
veel vergemakkelijkt, die stationneerial
parken Over die vraag wordt druk gerJ
twist. In elk geval hebben die parken ei
groot aantal ontevredenen verwekt, die,
alles behalve over gesticht zijn. dat ze
soms. een heel eind te loopen hebben e
hun auto in zoo'n park op te gaan zoeke
en bovendien nog een nieuwe belastii
daarbij te betalen hebben ook. waar r
kere menschen dan zij, die zich met e
auto ook een chauffeur veroorloven F
nen, die elke dertig minuten op een and*
plaats kan gaan staan, vrij van zijn...
M. DE ROVANNO
RECLAME.
Als U tevreden ts over de piano
die wij U leverden, waarom
dan ook niet Uw radiotoestel
van ons betrokken? Wij wejen
welke eischen de muziekkenner
aan de overbrenging stelt
HOOGEWOhKD - LEIDEN
Amsterdam - Rotterdam - Arnhem - Breda
357;
Correspondentie zen.de men aan de red*
onder motto „Postzegelrubriek".
II.
i Hoogdnk
Wij veronderstellen bij onze lezers een
kennis inzake de grondbeginselen van I
drukkersbedrijf. Zoo niel dan kan de kleit
jongen U toch vertellen dat in Nederli
Laurens Jansz. Coster voor den uitvi»
der boekdrukkunst gehouden wo'rdt. Duilj
land echter schrijft deze uitvinding toet
Gutenberg uit Mainz. In de oudste tijd
schreef of teekende men alle9 op perkara?
Later sneed men letters uit in beukenhout
voegde die samen. De kunst om losse, I
weegbare letters te gebruiken wordt loej
schreven aan Gutenberg „De Boekenwea
door R. v. d. Meulen, Leiden, A. W, S
holf. zegt, dat te dozen aanzien iedere h
fel is uitgesloten. Na te hebben gewerkl!
uit hout gesneden letters kwam hij m li
op het idee deze letters te gieten uil erfc
tin, waarvan hij er in zijn lettervormen i
toereikend aantal kon gieten. Zoo was
weg gebaand tot de hedendaagsche bo
drukkerij De afdrukken die kwamen
deze, uit hout, erts of tin vervaardigde I
tervormen, waren nu hoogdruk.
Er zijn in later eeuwen nog wel ani
methodes beproefd, vooral voor het dn
ken van postzegels Zoo werden voordei
gels van de Nieuwe Republiek, Zuid-Air#
1886'87. 191 in getal gummi handsla
pels gebruikt, de zegels werden gedrukt a
paarse inkt. Op een merkwaardige wijzet
hielp men zich in 1901, aan boord vaan
DuÜ9ch schip, Z. K. „Vineta". Er moes!
n.l. tijdens de rei9 die langer had gedea
dan oorspronkelijk het plan was, 3 plea
zegels worden vervaardigd, maar hoe,
mand die dat wist. Totdat een van dei
manning op het lumineuse idee kwam,
uit een brok van een oude india-rutó
dekschrobber een 9tempel te snijden.^
ontstond (oen een 3 pf. noodhulpzege'
Uganda 1895—'96 Tongo 1896 en in L*
Island werden tijdens den laatsten oorlof
gels vervaardigd door middel van eensct.1
machine.
Na aldus eens te hebben laten zien J
men in de oudste tijden en gedurende lij*
van nood zich wist te behelpen, zullen!
in het kort uiteen zetten hoe men tfci
werkt, in onzen modernen tijd. j
Men maakt van het te drukken zega.J
zoogen. standblokje of cliché. Voor posW
maakt men deze cliché's van koper Eeal
peren plaat wordt goed schoon gemaari
geiolijst. Daarna bewerkt men de pl«l11
een etsnaald Door deze bewerking die!
tuurlijk zeer serieus moet geschieden,f
wijdert men uit de plaat alle deeleü d:e!
op het zegel mogen voorkomen WarJj
nu de plaat op een danige wijze i-:-
werkt, ziet men de voorstelling daarop.'
relief. Men ziet dus m. a. w. datgene1
men op het zegel ziel, hoog op de plaat
gen. Nu begrijpt ge natuurlijk dal
zegel met twee-honderd duizend lol een s
lioen oplaag men deze niel stuk voor*
kan gaan afdrukken.
Van het cliché, dat eenmaal gegratf
is. en dat oer-cliché genoemd word: f
den er een aantal nagemaakt. Nu zou
nauurlijk veel te veel werk en tijd
wanneer men al die cliché's ging graTcei
vroeger gebeurde dat wel, maar de b
dere hulpmiddelen waarover de m#
techniek beschkit, maakt dit overbodü 1
vermenigvuldiging van zoo'n ner-cli'' y
sehiodt door middel van galvano-pl^
d i. afdrukken in koper door middelrj3
chemische werking van galvanische^
Dit is de manier waarop tegenwoo"fr
zegels gemaakt worden Ik «chrijf &:sr
zegels, want niel allen worden zoof^j
er zijn nog massa zegels die gemaaj'
den door middel van typografie
voudige boekdruk of gezet werk)
over een volgende maaL
CORRESPONDENTIE.
Mej. V. Leiden Uw zegels heb1';]
vangen, ik geloof wel dat U groob'
kunt geholn^n worden Fen zegel val i
eourseerend tvpe bestaat ech'er niel j_
will U met de zegels die onderaf T
