70ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 11 Januari 1930
Derde Blad
No. 21418
DE ZIEKTEWET VAN 1929.
DE AVONTUREN VAN ADAMSON.
IB IE IN ID IE IR
m Buiten!. Weekoverzicht.
ANECDOTA LEIDENSIA.
Eindelijk is dan de Ziektewet in werking
getreden Niet de wet-Talma van 1913. die
in dat jaar reeds in het Staatsblad stond,
maar nooit werd ingevoerd, maar de wet
van '29. ontworpen door Minister Slotema-
ker de Bruine. En met bekwamen spoed
werd de wet van kracht Ze geldt reeds van
1 Aug. '29 af.
De wet is verdeeld in vijf afdeelingen. De
laatste bevat overgangs-, 9traf- en slotbepa
lingen en is dus voor ons van minder betee
kenis. De eerste vier bevatten den inhoud
der wet. Afdeeling 1 verklaart ons de begin-
t> selen der wet; „Algemeene Bepalingen
luidt de titel.
Allereerst wordt daar verklaard, wat de
wet onder arbeider verstaat. Arbeider is de
arbeider in dienst van een onderneming.
Wat een onderneming is, zegt de wet niet.
De jurisprudentie vermeldt ons (bij de Onge
vallenwet.), dat een onderneming is „een
zaak, die met winstoogmerk wordt gedre
ven". Een huisknecht, een naaister vallen
dus niet onder de wet. Verdient een arbeider
meer dan f. 3000 -per jaar. dan is hij geen
arbeider in den zin der wet. Evenmin hij,
die in werkelijken militairen dienst is. Ook
de bemanning van zeeschepen is uitgescha
keld. behalve voor de kustwacht, b.v. vis-
scherij.
Losse arbeiders vallen er wel onder, in
dien hun loon. qmgerekenö tot jaarloon,
blijft beneden de f. 3000. Verrichten arbei
ders aangenomen werk. dat in een onder
neming ook door arbeiders in loondienst kan
verricht zoo vallen ze onder de wet Om
vangt iemand bij werkverschaffing uitke^-
xing, zoo wordt dit als loon beschouwd en is
hij verzekenngsplichtig.
Behalve de genoemde personen kunnen
bij Algemeenen Maatregel van Bestuur aan
deze personen, b.v. huisknecht, chauffeur,
ook verzekeringsplichtig worden gesteld.
Naast het begrip arbeider is ook het be
grip werkgever omschreven Werkgever D
de persoon of de rechtspersoon, die een of
meer arbeiders bij 'n onderneming in dienst
beeft. Bij een N.V, is het bestuur, dus de
directie, werkgever, bij'een publiekrechtelijk
lichaam, gemeente of waterschap, hij die de
onmiddellijke leiding heeft van den lak van
dienst, waaraan de verzekerde is verbonden.
Nadat zoo de begrippen werkgever en ar
beider zijn verduidelijkt wordt een aanvang
gemaakt met de omschrijving hunner plich
ten. Beiden zijn verplicht inlichtingen ie
geven omtrent de uitvoering der wet aan
den Verzekeringsraad of den Raad van Ar
beid. Ook aan ondergeschikten, indien dezen
een schriftelijke volmacht kunnen toonen
Zijn werkgevers aangesloten bi] een erkende
Bedrijfsvereniging (waarover later) dan
zijn zij en ook hun arbeiders verplicht aan
het bestuur dezer vereeniging inlichlingen te
verstrekken. Heeft een werkgever bezwaar
tegen het verstrekken van inlichtingen aan
den Raad van Arbeid of Bedrijfsvereniging,
dan kan hij binnen 2 X 24 uren, nadat do
inlichtingen zijn gevraagd, zijn bezwaren
indienen bij den voorzitter van den Verze
keringsraad.
Natuurlijk mag een werkgever aan een
zijner chefs of administratieve ambtenaren
de regeling van de uit deze wet voor
vloeiende verplichtingen overdragen. Deze
wordt dan als werkgever beschouwd, wel te
verstaan t.o.v. de Ziektewet.
Om mogelijk misverstand te voorkomen
voegt de wet er echter aan toe. dat de eigen
lijke werkgever aansprakelijk blijft voor do
betaling van premies en vergoedingen. Er
kon eens een werkgever zijn die dacht ook
dit deel van de verplichtingen aan een zijner
ondergeschikten te mogen overdragen.
De wet hpeft er rekening mee gehouden,
dat er werkgevers en ook arbeiders kunnen
zijn, die gemoedsbezwaren hebben tegen
deze verzekering. Daarvoor gaat de wet op
zij Maar om te voorkomen, dat er werkge
vers zijn die onder den schijn van gemoeds
bezwaren, aan hun financieele verplichtin
gen trachten te ontkomen heeft de wet be
paald dat ze op hun belastingbiljet zulbn
terugvinden, hetgeen ze aan premie op die
manier besparen. Bezwaren tegen de verze
kering, goed. maar betalen zul je toch Zoo
heeft het althans om financieele redenen
geen zin om gemoedebezwaren voor te wen
den. En zij, die werkelijk gemoedsbezwaren
hebben zullen gaarne op deze wijze hun
offer brengen.
De arbeider, die gemoedsbezwaren heeft,
kan op bepaalde, bij Algemeenen Maatregel
van Bestuur te stellen regelen, worden vrij
gesteld van zijn verplichtingen.
Het geval zal zich voordoen dat arbeide-s
van een werkgever, die gemoedsbezwaren
heeft, niet het minste bezwaar tegen de ver
zekering hebben. Deze arbeiders kunnen zelf
voor hun aandeel de premie betalen.
In de 2e afdeeling wordt over de uitkee-
ringen gesproken. Hij, die verzekerd is.
heeft recht op uilkeering indien hij door
ziekte ongeschikt is tot hel verrichten van
zijn arbeid. 19 deze ziekte het gevolg van een
ongeval en krijgt hij dientengevolge uitkec-
ring volgens de Ongevallenwet of de Land
en Tuinbouwongeval'enwet, dan vervalt
het recht op ziekengeld. Zwangerschap en
bevalling van een gehuwde vrouw worden
met ziekte gelijk gesteld. Voor de ongetrouw
de vrouw geldt dat dus niet.
De verzekerden moeien worden ingeschre
ven bij de ziekenkassen van de Raden van
Arbeid of bij erkende bedrijfsverenigingen.
Op hun verzoek worden door het bestuur
van den Raad van Arbeid of door dat der er
kende bedrijfsvereniging vrijgesteld van
verzekering zij. wier loon. over een kalen-
derweek berekend, minder dan f. O.-iO per
dag bedraagt en zij. die bij den aanvang dar
verzekering ongeschikt tot werken zijn.
Overigens moet ieder arbeider ingeschre
ven zijn. Voorzoover betreft de inschrijving
bij de ziekenkassen der Raden van Arbe-d
in den regel bij dien R. v. A., in welks gebied
de verzekerde arbeid pleegt Ie verrichten.
Voor bijzondere gevallen is dal nader gere
geld, ook bij verandering van werkgever in
het gebied van een anderen R. v. A.
Is, tengevolge van onjuiste of verzuimde
aangifte geen of te weinig premie betaald,
blijft hij. die de premie moest betalen daar
voor aansprakelijk; hij moet over hel ach
terstal! iie bedrag 5 pel. intrest per jaar be
talen. Noch premie noch opslag mag dan
van het loon van den verzekerden worden
afgetrokken. Bovendien wordt op den werk
gever, die in verzuim was, de verplichting
gelegd aan den R. v. A. het ziekengeld, dat
is uitgekeerd, te vergoeden.
Van groote beteekenis voor den arbeider
is de hoogte van het ziekengeld. Het be
draagt 80 pet van hel dagloon Hoogstens
wordt uitgekeerd 80 pel van f 8. dus f 6.40
per dag. Onder dagloon wordt verstaan het
gemiddelde loon per dag, verdiend door ge
lijksoortige arbeiders in hetzelfde of een ge
lijksoortig bedrijf.
De eerste (wee dagen wordt bij ziekte ni-^l
uitgekeerd. Den derden dag gaat het zieken
geld in. Het wordt uitgekeerd voor ten hoog
ste zes maanden.
Voor het gebied van een bepaalden Raad
van Arbeid kan hel ook eerder en tot hoog
stens 90 pel. gedurende ten hoogste 12
maanden worden uitgekeerd.
Bij zwangerschap wordt zes weken vóór
en minstens zes weken na de bevalling der
gehuwde verzekerde ziekengeld uitgekeerd
ter hoogle van het dagloon.
Het kan ook gebeuren, dal een verzeker
de. die ziek is, zijn werk gedeeltelijk ver
richt. Indien hij dan minstens de helft van
zijn dagloon ontvangt, is de ziekengelduit-
keering de helft van heigeen hij anders zou
ontvangen Is aan epn verzekerde in 12 op
eenvolgende maanden, tengevolge van een
zelfde ziekle-oorzaak meer dan 180 dagen,
al of niet onderbroken, ziekengeld uitge
keerd, dan zal hij in de volgende periode over
niet meer dan 90 dagen ziekengeld kunnen
ontvangen.
Wordt een verzekerde opgenomen in een
ziekenhuis of gesticht, dan zal den werkge
ver, mits de arbeider inwonend was. 2/3 van
hel door hem. in verband met de wel op het
arbeidscontract le betalen verpleging9geld,
worden uitgekeerd. Is een verzekerde, kost
winner. opgenom'cn dan kan hel ziekengeld,
geheel of gedeeltelijk aan zijn gezin wor
den gegeven.
Het is van beleekenis. dal het ziekengeld
zoo spoedig mogelijk wordt uitgekeerd Daar
om is bepaald dal het uiterlijk in de vol
gende kalenderwpek, waarin het schuldig
weid. wordt betaald.
Beslag op het den verzekerde toekomende
ziekengeld is alleen geldig, indien het ba
slag dient lot verhaal van onderhoud, waar
toe de verzekerde is gehouden Het zou zich
kunnen voordoen bij het leveren van levens
middelen aan het gezin van verzekerde. Hei
Rijk garandeert de uitkeeringen zonder een;g
voorbehoud.
De ziekteverzekering is gebaseerd, even
als de andere verplichte verzekeringen op
verplichte premiebetaling. De regeering stelt
voor iederen R. v. A. de premiën vast. welke
worden gepubliceerd en op de secretarie
voor ieder ter inzage liggen Hoewel het
principe bestaat om de premiën op gelijken
voet te heffen, kunnen ze toch voor som
mige beroepen, in verband mei meer ge
vaar voor ziekte, hoogHf zijn. De helft is
door den werkgever en de helft door den
verzekerde verschuldigd De werkgever moet
de premie betalen en mag het door den ver
zekerde verschuldigde deel van het loon
afhouden. De premie door den werkgever
verschuldigd, wordt afgerond naar boven
tot op een cent. die van den verzekerde
ook op een cent, maar naar beneden Indien
een verzekerde in dienst is van b.v twee
ondernemingen, kan de R. v A. bepalen,
dat de premie betaald wordt door één van
hen Ilij die betaald heelt, kan een even
redig deel der premie op den anderen onder
nemer verhalen.
Gedurende den tijd. dat ziekengeld wordt j
uitgekeerd aan den verzekerde, is geen
premie verschuldigd.
De ziekenkas van den R- v. A. ontvangt
nu de premiën en keert de ziekengelden
uit. De R. v A vormt een reserve door
jaarlijks 5 pCt. van het gezamenlijk be
drag der premiën of te zonderen. Is de
rc-serve gelijk aan de helft van het bedrag
dat de ziekenkas gedurende de laatste drie
jaren aan onkosten en ziekengelden ge
middeld per jaar uitkeerde, dan is verdere
reserveering overbodig.
Het boekjaar eindigt 31 December.
Is iemands verplichte verzekering afge-
loopen, dan kan hij een vrijwillige ver
zekering sluiten bij de ziekenkas
Naast de ziekenkassen van de Raden van
Arbeid, staan nu de erkende bedrijfsver-
eenigingen Als zoodanig treden op vereeni-
gingen, opgericht door erkende werkgevers-
of arbeidersorganisaties, die aan bepaalde
voorwaarden voldoen o.a., dat zij niei ue:
oogen winst te maken De uitkeeringen
mogen niet lager zijn dan die der zieken
kassen van den R. v A Het bestuur der
erkende Bedrijfs-vereeniging kan een af-
deelingskas instellen, die werkt op soortge
lijke wijze als de ziekenkassen.
De premie, vastgesteld door de erkende
bedrijfsvereniging, moet voor de helft
door den verzekerde worden betaald Het
is verboden, dat van den verzekerde meer
wordt gevorderd dan de helft van de premie
die hij anders aan de ziekenkas van den
R v. A zou moeten betalen. Natuurlijk
wordt er van regeeringswege roezicht uitge
oefend op de handelingen der bedrijfs ver-
eenigingen. Daarvoor is bij besluit van 9
Juli een College van Toezicht ingesteld
Naast de ziekenkassen van den Raad
van Arbeid kan deze Raad plaatselijke kas
sen oprichten, waarbij de verzekerden van
die plaats kunnen worden ingeschreven.
De derde afdeeling handelt over de voor
ziening tegen ziekte. Het is voor den R v.
A. en de bedrijfsverenigingen van beteeke
nis preventief te kunnen optreden. Daarvoor
is opgericht een fonds ter voorziening tegen
ziekte, waarvan de gelden worden bijeen
gebracht door den R. v. A. en de bedrijfs
verenigingen. Ze moeten betalen 1/« °/o°
van het verzekeringsplichtig loon
Naast dit fonds bestaat het fonds voor
geneeskundige behandeling, dat door de
werkgevers wordt bekostigd. Daarvoor wordt
hun 4°/oo van het verzekeringsplichtig loon
in rekening gebracht. Het wordt bij de
premie opgeteld en aldus geincasseerd.
De vierde afdeeling, die het beroep tegen
beslissingen van een Raad van Arbeid be
handelt geeft aan, dat het beroep binnen
een maand moet zijn ingediend bij een raad
van beroep, waarvan in bepaalde gevallen
weer beroep openstaat bij den Centralen
raad van beroep.
Het karakter van de Ziektewet is dus.
dat een vergoeding wordt gegeven wegens
loonderving door ziekte. Hel verschaffen
van geneeskundige verzorging, is (op één
uitzondering na) niet het doel. Die verzor
ging wordt geregeld bij de Ziekenfondswet
Tusschen deze beide wellen zal verband be
staan, zoo dat wie niet lid is van een zieken
fonds of kan aantoonen, dal hij geneeskun
dige hulp kan krijgen, niet in aanmerking
kan komen voor ziekengeld.
D. Z.
RECLAME.
Een goedkoope
Rlano is een gevaarlijk artikel
liet dat wij duur zi]n, mstëu
alte instrumenten die wij ver-
koopen. zijn zoowel wat klank
als constructie betreft, deugde
lijk en beproefd, geheel afge
zien van den prijs.
HOOGEWOERD - LEIOEN
Amsterdam - Rotterdam - Arnhem - Breda
HOE ADAMSON EEN „BUBIKOP" KNIPT!
1275
Haagsch optimisme gerechtvaardigd - Mist
over de vlootconferenlie - Vorstelijk
huwelijk Machtsstrijd in China.
Gisteren was het juist 10 jaren geleden,
dat de Volkenbond werd geboren, als het I
ware door Amerika'® president Wilson ten
doop gehouden, alhoewel tenslotte Amerika
zelf afzijdig zou blijven staan tot op den
huldigen dag toe. In deze tien jaren heeft
dit lichaam, ook al had men gaarne nog
meer kracht ervan zien uitgaan, veel goeds
gedaan in het belang van den vrede en niet
zonder bezorgdheid mag men zich afvra
gen, wat er wel -zou zijn geschied, als de
Volkenbond er eens niet was geweest!
Langzaam aan velen te langzaam
heeft het zich ontwikkeld tot het centrum
dc-r vredesaclie en nog steeds gaat de in
vloed geleidelijk vooruit. Alle vooruitgang
pleegt zachtjes aan te gaan.
Tien jaren na deze geboorte zien wij in
onze residentie de leidende figuren van
Europa bijkans alle vereenigd om eindelijk
den wereldoorlog le liquideeren. Niet alleen
voor het Westen, maar ook voor het Oosten.
De Tweede Haagsche Conferentie moet im
mers tevens dienen om de schadevergoedin
gen voor de landen der vroegere Donau-
rr.onarchie en den Balkan te regelen. In
tegenstelling met de eerste conferentie ver
loopt de tweede zeer rustig en kalm; zelfs
zóó kalm, dat van „vervelend" kan worden
gesproken, als men slechts let. op den bui
tenkant der dingen en niet op de groote
innerlijke beteekenis. Geen arises, geen
dreigingen het incidentje tusschen Tar-
dieu en de Duitschers was van te weinig
interesse om er aandacht aan te schenken
in rustig, degelijk, overleg tracht men het
eens te worden en al schiet het niet op, zoo
als blijkbaar verwacht was. toch is er alle
reden voor optimisme. Zeker voor zoover het
betreft de regeling van het Young-plan tus
schen Duitschland en zijn schuldeisohers.
Met de regelingen in het Oosten gaat het
iets minder goed, met name wat betreft Hon
garije, doch verontrustends i9 ook daar
niets!
Voor de conferentie bijeen kwam werd
groot gevaar geducht van Fransche zijde,
daar immers opnieuw de idee van sancties
daar naar voren werd gebracht, maar ook
dit is meegevallen.
Frankrijk, hoewel het idee niet loslatend,
ziet blijkbaar wel in, dat meer dan een soort
leege formule niet is te bereiken, daar hst,
afgezien misschien van België, niemand
mee heeft. Bovendien trof het voor Duitsch
land zeer mooi, dat juist de regeling met
Amerika van kracht werd, waarin geheel
en al vertrouwt wordt op de goede trouw en
eerlijkheid van Duitschland als onderteeks
naar van een contract! Bedriegen de voor
teekenen niet, dan komt te Den Haag hst
Young-plan thans in kannen en kruiken.
Wat-Oostenrijk en Bulgarije aanbelangt,
ook ten aanzien van deze landen is hel
vooruitzicht niet slecht, daar zeer terecht
wordt ingezien, dat het moeilijk om niet te
zeggen ondoenlijk is veeren te plukken van
'n kikker oftewel geld te halen, waar het niet
is Natuurlijk pogen de schuldeischers te
redden, wat er te redden valt en dientenge
volge is men nog druk aan het loven en
bieden. Met Hongarije staat het, gelijk
reeds opgemerkt, minder gunstig; een gevolg
van het feit, dat de politiek daar een woordje
meepraat, hetgeen allesbehalve geëigend :s
om een compromis te bereiken, doch hope
loos staat het toch ook in dit geval geluk
kig niet!
Er zijn bovendien een twee-tal tot spoed
aandrijvende factoren, hetgeen dwingt tot
meerdere haast: Maandag begint de zitting
van den Volkenbondsraad te Geneve en 20
dezer te Londen de vlootconferentie, waar
velen, die nu in Den Haag aanwezig zijn,
niet mogen ontbreken. Is Bnand zelfs ai
niet naar de Vo'kenbondsstad vertrokken?
Men mag als axioma vastleggen, dat alge
meen de be9te wenschen de delegaties der
zeemogendheden naar de Engelsche hoofd
stad vergezellen, maar men ontveinst zich
toch niet. dat daar slechts uiterst moeizaam
eenig resultaat zal zijn te bereiken. Het
vraagstuk is zoo veel omvattend en. zoo ver
scheiden van belangensferen, dat aan een
spoedige, zelfs aan een volledige oplossing
niet mag worden gedacht. Men mag al heel
tevreden zijn zoo daadwerkelijke vooruit
gang wordt verkregen en de ontwapening
ter zee dichter benaderd!
Opmerkelijk 19 ongetwijfeld, dat in Frank
rijk en Italië veel minder aandrang tot
uiting komt om het beste beentje voor te
zetten, terwiil r ,~r.i - .O-.-
Japan niets wordt verzuimd, om daarop het
volle licht te doen schijnen. Of had men
het in Italië te druk met het huwelijk \an
kroonprins Umberto met prinses Marie
José van België? Dit laatste klinkt zeker
zeer aannemelijk! Met grooten luister is dit
huwelijk uit liefde gevierd en gelukkig,
is geen enkele wanklank gehoord. Gevreesd
werd daarvoor maar al te zeer en we ver
moeden, dat het Belgische koninklijk Huis
niet zonder ongerustheid naar Rome is ver
trokken! De prinses, die haar nieuwe vader
land trouwens reeds deugdelijk kende, Gaar
zij immers daar heeft gestudeerd tenge
volge waarvan zij haar huidigen echtgenoot
ook reeds langen tijd had leeren waardeeren
heeft stormenderhand de harten van haar
Snedig antwoord.
Wat hieronder volgt is weliswaar geen
Leidsche anecdote en dat zij onder deze
rubriek verschijnt is het gevolg van de pu
blicatie, 14 dagen geleden, van een verzoek
door zékeren Jacob Viverius gericht tot den
Leidschen magistraat. Wij deelden toen
mede, dat deze Viverius, Gentenaar van ge
boorte, medicus van beroep en tevens auteur
en vertaler (onder den schuilnaam Philo-
logus Philiatros k Ganda) een zoon was van
een der gevierde kunstenaars, die dikwijls
door Prins Willem I placht geraadpleegd te
worden. Welnu, van dezen vader Viverius
gaat het volgende verhaal:
Toen prins Willem I den Hertog van
Alen^on met een geschenk wilde vereeren,
ontbood hij „den ouden Viverius en toonde
aan hem een teekening met rood-aarde ge
daan, waar in zich, tusschen verscheide
bergjes, zommige maagden met bloemkorfken
lieten zien; dit wilde hij van zilver ge-
maact hebben; doch zijne zinnen vielen
daarvan op iets anders- want hij kreeg een
ope Poort, mee met rood-aarde geteeckent.
seggende tegen Viverius: Meester, onze Ber
gen syn in eene Poort verandert; wat of dat
toch wil bedieden?
Daarop Viverius antwoordde:
Genadigste Heer, de Poorte beteekent de
harten der onderdaenen; zoo lange deze,
voor d'over-Heer open blyven, soo tang gaat
het wel; maar worden die eens geslooten,
dan gaat 'et qualick. De Prins sloegh hem
met de handt op de schouders en zev:
Meester! Meester! ghy hebt de regte me
ning geraden."
Gabxiel Metsa's ouders.
Een der sterren aan den Leidschen kunste
naarshemel is Gabriel Metsu, in 1630 10
Leiden geboren waar hij in 1648 een
nieuw gilde stichtte en in 1668 te
Amsterdam gestorven. Zijn Leidschen tijd
is voor zijn kunst niet de meest belang
rijke: eerst in Amsterdam ontplooit hjj z|jn
meesterlijk talent om ten slotte brj uitstek
de schilder te worden van genrestukjes ait
het leven der gegoede Amsterdamsche bur
gerij. Van het leven van dezen kunstschilder
is weinig bekend. W|j laten hier volgeD de
huwelijks-inschrijving van Metsu's vader op
het stadhuis te Leiden.
Metsu's vader is driemaal gehuwd ge
weest. Eerst vóór hij zich le Leiden
vestigde met zekere Marylgen Jansdr.
Daarna in 1620 met Mach telt
I Dircxdr. en ten slotte in 1625 met Jacque-
myntgen Garnyers, uit welk laatste huwelijk
de groole schilder Gabriel Metsu werd ge
boren.
De inschrijving van het tweede huwelijk
van Metsu's vader luidt aldus:
18 April 1620: Jacques Metsu, schilder,
van Belle in Vlaenderen, Wedr van Marytge
Jansar., vergezeld met Eduardus Neel rijn
bekendemet Machtelt Dircxdr., jd. van
Schiedam, woont tot Leyden.
Het derde huwelijk vijf jaren later
werd aldus ten stadhuize te Leiden in
geschreven:
10 Nov. 1625. Jacques Metsuw, schilder,
Wedr. van Machtelt Dircx, vergezeld met Da
vid de Vinder, z|jn bekende; met Jacque-
myntgen Garnyers. Weduwe van Guillaume
Fremont, schilder, vergezeld met Marytje
Matheus, haer bekende".
Jacquemyntgen Garnyers was stads-vroed-
vrcuw te Leiden. Is het niet even merk
waardig, dat een van Gabriel Metsu's be
kende schilderijen een kraamkamer voor
stelt?
Wilsveen bedevaartplaats.
Het dorpje Wilsveen was oudtijds een
bedevaartplaats, hetgeeD begrijpelijkerwijs
in het midden der XVIIe eeuw den gerefor
meerden een doorn in het oog was, getuige
onderstaande klachtbrief van een drietal
Wilsveener inwoners, dateerend uit den
jare 1654:
.,Wy ondergeschreven Mr. Johannes
Heynsius, Schoolmeester te Wilsveen ende
Jan van der Linde, mitsgaders Heyndrick
Maertensz van Vliet, alle ledematen der
gemeynte Jesy Christi en woonende dicht
bij de Capeile van Wilsveen, attesteren
ende getuygen mits desen waerachticb to
zyn, dat omtrent deselve capeile groote
bedevaert wert gedaen van de papisten,
die geduyrichlyck by dage en by nachte,
oock somtyts des sondaghs onder de predi
cate en principalycken voor en na vrou
wen lichtmisse, en hemelvaerte, rontomme
deselve Capeile hare superstitiën plegen,
met daeromme te cruypeD op hare bloote
knyen, hare ave marye aldaer te leseo,
hare offerhanden te doen, tot welcken
eynde aen de Capelle-deur een bos
geldbus) gestelt is.
Getuygen wyders dat deselve afgoderye
in geenderley wyse door den Baillu van
Rhynland geweert wert, maer dat se haren
vollen loop heeft, ende in plaetse van af
te nemen dat deselve dagelycx accres-
seert ende toeneemt; ja, dat de papisten
soo stout zyn dat se die van de Religie be
spotten en uytlagchen, ende haer in haren
godsdienst soecken te verstooren, gelyck
het gebeurt is, dat seeckere papist zyn
broeck afstryekende, tegen yemand van de
Religie seyde: Leest dien brief, daer suit
ghy meer in vinden, als ghy in de Capeile
van uwen predicant suit gesticht werden"
dat se niet alleen haer bedevaert met
groote licentie aldaer plegen, maer oock
deselve gepleecht hebbende, den School
meester aldaer groote overlast soo nu 600
dan doen, vallende in zyn school ende
soeckende hem met gewelt daeruyt te dry
ven, en zyn schoole in ruine te helpen.
Dat oock specialycker de Heere van den
Bos een van de Heymraden van Delftland,
omtrent twee jaren geleden, hebbende de
coorts op zyn lyf, en een bedevaert willende
doen omtrent deselve Capeile, de schooi-
vrouw, in absentie van den Schoolmeester,
met gewelt den sleutel van de Capeile af
gedwongen heeft gehad, en als de school-
vrouw daerm weygerachtigb was hem den
sleutel tfe geven, dat by haer met zyn
degen dreygde en alsoo binnen de Capeile
comende aldaer zyn afgodendienst gepleegt
heeft: al 't welck voors. is, wy bereyd zyn
met eede te bevestigen."
q