Jaarvan*
VRIJDAG 13 DECEMBER 1929
No. 21396
icieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Cis P«r regel voor advertentiën uit Leiden en plaatsen waar
gentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
'vertentiën 35 Cts per regel Kleine AdvertentiëD uitsluitend
ij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
aximum aantal woorden van 30
casso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2 35. per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post 2 35 portokosten.
ƒ0 18
„0 18
miner bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
emeesler en Wethouders van Leiden
n ter algemeene kenms, dat door hen
ning is verleend aan: a. de N.V. Gon-
abriek „De Verwachting" voorheen
SchoondergangSpeet, en rechtver-
tot het oprichten van een fa-
oor verduurzaamde levensmiddelen
perceel Middelstegracht Nis. 45, 47,
h'iterstegracht No. 60, kadastraal be-
emeente Leiden, Sectie I. Nis. 2249,
1636; b. A. van Tuyn en rechtver-
den tot het uitbreiden van de ijsfa-
in een aan de Nieuwstraat grenzend
e van het perceel Nieuwe Rijn No.
astraal bekend gemeente Leiden, Sec
tio. 2467; c. H. van Dalen en recht-
genden tot het oprichten van een
manswerkplaals in het perceel Aloë-
2 kadastraal bekend Gemeente Lei-
-tiè L. No. 1157. 9176
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris,
en. 13 December 1929.
EN VAN VARKENS EN MAKEN
VAN EEN MESTPUT.
emeesler en Wethouders van Leiden
n ter openbare kennis, dat op Maan-
6 December a.s. des namiddags te
in het Gemeentehuis (Rapenburg 12)
eid zal worden gegeven om he
in te brengen tegen het houden van
en het maken van een mestput op
rein in den Boschhuizerpolder, ka-
bekend Gemeente Leiden, Sectie O.
nabij den Korten VIiel.
ukken betreffende een en ander lig-
het Gemeentehuis ter inzage. 9277
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris,
en, 13 December 1929.
MER VAN KOOPHANDEL
EN FABRIEKEN VOOR
RIJNLAND.
Een langdurige zitting.
et gebouw aan den Stationsweg kwa-
islermiddag de leden van bovenge-
e Kamer in openbare vergadering
voorzitter, de heer D. ten Cate Brou-
ende de vergadering, waarna de notu-
n de vorige vergadering onveranderd
n goedgekeurd.
aanleiding van een ingekomen
'en van het hoofdbestuur der P T. en
reffende de proefneming van bezor-
"an aangeteekende stukken aan huis,
door diverse leden hiertegen bezwa-
gebracht, daar verschillende firma's
js op stellen de aangeteekende stukken
nlijk af te halen of te doen halen.
ve9ligde de heer Wouterlood er do
~ht op, dat de geadresseerden voor
:gst moeten teekenen op een formu-
aarop alle adressen onder elkaar staan
W, zoodat hij precies inzage krijgt
ile personen, die aangeteekende sluk-
ntvangen. De heer van der Laan achtte
et een bezwaar, dat het alleszins toe
ben systeem aantast,
loten werd deze kwestie aan te houden
Februari 1930.
heer de Jong bracht rapport uit over
"r P. T. en T. voorgestelde vervanging
et postkantoor Roelofarendsveen door
,ulpkantoor en deelde mede, dat van
danigen maatregel ter plaatse eerst
iels officieel bekend werd. Oven
's hem gebleken bij vergelijking met
plaatsen, dat door deze vergadering
land er zeker niet slechter op wordt,
pit echter in overweging een beslis-
°P te schorten totdat een conferentie
Plaats gehad tusschen de inspectie en
'hebbenden uit de plaats zelve,
jhs werd besloten.
de Leidsche Handelsvereeniging was
1 binnengekomen inzake de invoe-
een nieuw model binnenlandsche
|r'ef bij de Ned. Spoorwegen. Na 1
1 }930 mogen n.l. de oude vrachl-
1 niet meer gebruikt worden, wat
.e'e firma's, die daarvan een groote
beid voorradig hebben, niet onaan-
J finantieel nadeel beteekent. Na
J discussie werd besloten een verzoek
btón tot de directie der Spoorwegen om
.«aan. dat de oude vrachtbrieven op-
worden.
De overige ingekomen stukken werden
voor kennisgeving aangenomen.
Bij de mededeelingen bracht de voorzitter
dank aan het aftredend lid, den heer Ouwe
hand voor alles, wat hij gedurende de
periode van zijn lidmaatschap voor de Ka
mer heeft gedaan, (applaus).
Tot leden van de commissie tot nazien
der geloofsbrieven van de nieuwgekozen le
den werden benoemd de heeren van Zonne
veld, Wouterlood, van der Steen, en Alke
made en tot voorzitter de heer Boot.
De heer Wernink vestigde de aandacht op
den onhoudbaren toestand bij de brug over
het Oegstgeesterkanaal tusschen Noordwijk
en Wassenaar, de Rooversbrug, welke veei
te 9mal is.
De voorzitter antwoordde hierop, dat deze
brug door de Provincie zal worden ver
nieuwd.
De heer Boot deelde, nadat gepauzeerd was,
mede, dat de geloofsbrieven van de nieuw
benoemde leden in orde zijn bevonden,
waarna tot toelating werd besloten.
De secretaris, mr. P. G. Knibbe bracht
vervolgens rapport uit over de ondernomen
stappen inzake het gesprekkentarief.
Spr. heeft zich daarvoor heel wat moeite
gegeven en talloos is het aantal adhaesie-
betuigingen aan de actie der Kamer ge
weest. Er moge dan weinig direct resultaat
bereikt zijn, de Minister heeft in ieder geval
nadere bestudeering toegezegd en boven
dien is de kennis van deze aangelegenheid
bij zeer vele belanghebbenden aanzienlijk
toegenomen, wat in de toekomst zeer zeker
z'n nut zal hebben.
Nadat mr. Knibbe hierover nog uitvoerig
'had uitgewijd en de voorzitter hem dank
had gebracht voor zijn veelomvattenden ar
beid, werd door het bureau der Kamer een
voorstel ingediend om bij den Minister van
Waterstaat protest aan te teekenen tegen
diens uitlating als zou van bet aantal in
terlocal e gesprekken door de Leidsche Ka
mer een verkeerde voorstelling van zaken
gegeven zijn Weliswaar is de Leidsche
Kamer niet met name door den minister ge
noemd, doch het bureau is de meening toe
gedaan, dat bij den Minister een zoodanige
opvatting beslaat.
De heer Heringa wilde, nu toch geeu
resultaat is bereikt, een streep onder de
actie zetten.
De heer van Appel daarentegen diende
een voorstel in om een schrijven te richten
tot den Minister, waarin de Kamer haar
leedwezen uitspreekt over de invoering van
het gesprekkenfarief en deze aangelegenheid
in zijn voortdurende aandacht aanbeveelt.
De voorzitter ontried zulks en gaf in
overweging eerst de practische resultaten af
te wachten. Zijn deze in overeenstemming
met de door dc Kamer aangevoerde bezwa
ren, dan kan alsnog een actie op breederen
basis worden ingezet.
De heeren Buurman en Wernink wilden
eveneens volstaan met het in eerste instan
tie bedoelde schrijven. Nadat de heer Knibbe
zich ook in dien geest had uitgesproken,
trok de heer van Appel zijn voorstel in.
De directeur-generaal der P. T. en T. had
tot de Kamer de vraag gericht of de bij han
del, nering en industrie betrokkenen prijs
stellen op de instelling van een beroepen-
lijst in de locale telefoongidsen.
De voorzitter stelde voor deze vraag ont
kennend te beantwoorden, aangezien de lijst
onvolledig is en men de risico loopt, dat
deze lijst als een adresboek zal' worden ge
bezigd ITet bureau zal evenwel de uitgave
van een zoodanige lijst toejuichen, mits ge
scheiden van een telefoongids en handha
ving in ongewijzigden vorm van de oude
alphabelische naamlijst.
Inzake de voorgestelde invoering van
brieftelegrammen in het binnenlandsch ver
keer maakle de Kamer bezwaar tegen een
tarief van 7/10 van het thans geldende tele
gram tarief en zal zij aan het hoofdbestuur
der P T. T in overweging geven dit te
9lellen op de helft van het bestaande tarief.
Bovendien zou zij gaarne deze telegram
men zonder extra-belalinc op dezelfde wijze
als exprssebrieven besteld willen zien. Al
dus besloten.
De heer van Zonneveld wilde ook de
huilenlandsrhe uitgestelde telegrammen als
brieftelecrrammen beschouwd zien en be
pleitte tevens uitbreidinrr van de grenzen,
waarbinnen expresse-brieven worden besteld
zonder verplichte bijbetaling door den ge
adresseerde van het zgn. afsta ndsgeld.
Op voorstel, van den voorzitter werd be
sloten dit laatste vraagstuk afzonderlijk
onder de oogen le zien.
Bij de rondvraag vestigde de heer Wer
nink de aandacht on den deplorahelen toe
stand van den Morschweg en van den Lage-
en Hooge-Morsrhweg en verzocht hij de
Kamer bij het gemeentebestuur krachtig aan
te dringen op spoedige en grondige verbe
tering.
De heer Smal wees op den levensgevaar
lijken toes'and in de Bruggestraat te Alphen
aan-den-Rijn en verzocht het Bureau in een
volgendp vergadering mededeeling te doen
omtrent 't stadium, waarin de door de pro
vincie toegezegde verbetering verkeert.
Hierna te kwart voor ze9 ging de
Kamer over in huishoudelijke vergadering.
NED. ARBEIDERSREISVEREEN.
Jaarvergadering.
De afd. Leiden van de Ned. Arb. Reisv.
hield onder leiding van den voorzitter H. v.
Woudenberg haar 6de jaarvergadering.
Uit het jaarverslag van den secretaris
bleek dat het afgeloopen jaar onder alle
omstandigheden gunstig is geweest. Het le
dental steeg van 113 tot 176. Aan een drie
tal autotochten dit jaar gehouden en wel
naar de studio van de V. A. R. A.. naar
Cleef en naar de bloeiende heide namen
ongeveer 150 personen deel Van de buiten-
landsche reizen werd door 28 leden gebruik
gemaakt.
Een aantal excursies naar div. instel
lingen hier ter stede zijn ook uitstekend ge
slaagd. Door de fusie met het Inst. v. Arb.
Ontw. waardoor tevens de naam der ver-
eeniging is veranderd in „Natuurvrienden-
groep" moest het geheele bestuur aftreden
doch was weder direct herkiesbaar. Het is
nu als volgt aangesteld: H. v. Woudenberg,
voorzitter; J. J. Limburg, secretaris; J.
Hoek. penningm. en J. v. d. Steen en H. v.
Liende, commissarissen. De laatste als vert.
van het Inst, v Arb. Ontw. De seer. J. J.
Limburg vertegenwoordigt de Natuurvr.
groep in het Instituut.
Nadat de voorzitter de aandacht van de
leden nog had gevestigd op de lezing voor
a.s. Maandag alwaar de alg. voorzitter M.
Rorsje uit Den Haag dan zal spreken over
de „Reis naar Rood Weenen" werd de ver
gadering beëindigd met de vertooning van
een mooie serie lichtbeelden plaatjes uit ons
eigen land en een „Reisje langs den Rijn".
„SELSKIP FRYSLaN".
In de Jacoba-zaal van het café „Den
Burcht" hield bovengenoemde Leidsche ver-
eeniging van Friezen gisteravond een harer
winterbijeenkomsten.
Het stormachtige weer scheen op de op
komst geen ongunstigen invloed te hebben
uitgeoefend; de belangstelling was zeer groot
Wegens ziekte van den voorzitter, den
heer Nijholt, werd deze bestuursfunctie 'tij
delijk waargenomen door den heer H. de
Roos, die in zijn openingswoord o.a. het op
29 November j.l. overleden lid, den heer K.
Sijtsma, herdacht en in korte trekken diens
groote verdiensten als oprichter en mede
werker van het Friesche vereenigingsleven
te dezer stede schetste en de aanwezigen
opwekte om het door Sijtsma in 1903 aan
gevangen werk. het onderhouden en beoefe
nen van de „mémmelaal" en het bevorderen
van de goede Friesche zeden, moedig voort
te zetten.
Het welverzorgde programma van dezen
avond bestond voor deze gelegenheid in het
doen van voordrachten, zang en muziek
door de leden van de vereeniging. Afgewis
seld door het gezamenlijk zingen van echt
Friesche liederen, hebben verscheidene
sprekers en spreeksters op recht verdienste
lijke wijze ..Frysl&n" schijnt in dat op
zicht over goede krachten te beschikken
een aantal nummers ten beste gegeven.
Er heerschte een gezellige stemming en t
spreekt wel vanzelf, dat zoowel het voor
dragen als de zang uitsluitend in de Friesche
taal plaats vond.
BIT DE KERSTPOTTEN VAN
HET LEGER DES HEILS.
DECEMBER iq2q.
Men verzocht ons opname van het vol
gende:
Zoo blijde het Kerstfeest voor velen kan
wezen,
Zoo droeif is het velen, die zitten in nood,
Ja. zelfs in dien tijd, dat het Licht is
verrezen,
Blijft alles rondom hen slechts somber en
dood.
Toc'h kunnen die' armen ook vurig begeeren
Om mede te zingen van vrêe eens gebracht,
Te paren hun 9tem aan den lofzang des
Heeren,
Het loflied der Eng'len, gehoord in dien
nacht.
Oh, wilt in uw vreugde ook and'ren
gedenken,
En kunt ge iets missen, ach toef dan niet
lang,
Wilt ons in den Kerstpot een kleinigheid
schenken.
Wij vragen voor armen, slechts vragen.
geen dwang.
Nog klinkt steeds het woord, door den
Heiland gesproken:
„Al wat ge hun doet, hebt ge Mijzelf
gedaan!"
Denkt, alles vergaat en wordt eenmaal
verbroken.
Slechts daden uit liefde, die blijven bestaan.
Dan juichen de Eng'len in jub'lende koren
En stemmen hun harpen tot lof, eer en
dank,
Dan wordt in uw harte het Kerstfeest
herboren,
Dat trilt door uw ziele, met godd'lijken
klank!
VOORDRACHTAVOND
Ds. TTALSMA.
Ds. Tjalsma heeft gisteravond in de
Remon9trantsche Kerk Dr. van Holk's reli
gieus dramatisch spel „Het Ontoegankelijk
Licht" voorgedragen en er een aandachtige
schare toehoorders op buitengewone wijze
mede weten te boeien.
Dit spe'l is 5 jaair geleden te Utrecht ter
gelegenheid van het eerste lustrum van oi-n
V. C. J. B. ingevoerd en ook onder leiding
van Ds. Tjalsma twee jaar geleden te Gouda.
Aleer en meer is er in den laatsten tijd,
vooral van vrijzinnige godsdienstige zijde
een streven merkbaar religie en tooneel tot
elkander te brengen. De V. C. J. B. is o.a.
hiermede reeds eenige1 jaren geleden begon
nen op de conferenties in het Volgaardt-
hui9 te Oosterbeek, waar ook de conferenties
van de ver. „Aluziek en Religie" gehouden
wordcli. Verder dient genoemd de arbeid
van Dr. Vetter uit Rotterdam, die reeds wer
ken van Strindberg en Ibzen bracht alsmede
de in den laatsten tijd 6terk naar voren ge
komen Ker9t-, Paasch- en Pinksterspelen.
Hierbij is niet het doel tooneeleffecten na te'
jagen. In de middeleeuwen, de z.g. donkere
jaren, viel ook reeds een nauw contact tus
schen godsdienst en tooneel op te1 merken.
De Renaissance bracht echter de scheiding
tusschen deze beide machten en de ortho
doxie heeft de breuk volkomen gemaakt. Zóó
zelfs dat men sprak van 't tooneel als
komend van den booze.
Vooral van vrijzinnig godsdienstige zijde
is echter een kentering merkbaar. De' gods
dienst dient juist de kunst te zoeken, dient
zich te openen voor alle mogelijke invloe
den en kan slechts dan krachtig en levend
worden. De invloed van de muziek neemt
men gaarne aan. Zoo moet 't ook kunnen
worden met die van het uit 't hart geboren
gebaar. Spr. is er zelf van overtuigd, dat
hier groote gevaren liggen: het verloren
gaan van den eenvoud, 't gevaar voor de
pose. Maar de pogingen mogen niet ver
oordeeld worden. Ook van de zijde der too-
neelspelers openbaart zich het bovenge
noemde streven. Vele tooneelspelers (w.o.
van Dalsum en Kommer Klein) willen
niet slechts een amusementskunst, maar
zij zoeken het dieper-menschelijke, zij trach
ten 't Goddelijke te grijpen in het leven.
Dr. van Holte toont in dit spel de bewust
wording van den groolen afstand tusschen
den Heiligen God én den aardschen, tijde-
lijken men9ch. In de hoofdfiguur is getee-
kc-nd de onstuimige, vermetele mensch die
niets begrijpt en begrijpen wil van dezen
ontzaglijken afstand. Hij wil God zien van
aangezicht tot aangezicht. In hem leven
trots en hoogmoed: Hij gaat op naar Gods
tempel, doch weet echter niets van den
doornigen weg, dien hij nog zal moeten
gaan. Hij komt bij de Tempel en brandt van
verlangen om binnen te treden. Doch zingt
eerst nog de „Hymne des Lichts", een der
schoonste punten van dit boek. Na deze
zang blijft echter alles stil en gesloten.
Slechts de priester, eenerzijds uitbeelding
van den mensch der traditie, anderzijds van
den wijzen, bezonken mensch) treedt naar
buiten en belet hem de toegang. „Roep de
Godheid aan" zoo spreekt hij. maar deze' zal
U met blindheid slaan". Nu komt de twijfel
in den Prins, die God wil zien. Doch hij
roent driemaal en waarlijk: de Eeuwige en
Heilige veTschijnt voor hem, maar slaat
den Prins met blindheid. (Hij die God wil
zien. moet sterven). Maar een wonder is
tegelijkertijd geschied: de groote weder
geboorte heeft zich in hem voltrokken, hij
is herboren van hoogmoed tot deemoed en
gaat de wereld in, om te vertellen van wat
hij heeft gezien en van zijn stil innerlijk ge
luk. De Prins maakt de slavenzielen vrij
maar zij begrijpen hem niet en hoonen hem.
En iets van den Christus leeft in deze
figuur. De menschen drinken zich een roes
aan hun vrijheid, de blinde Prins die van
den God. dien hij zag, vertellen wilde, blijft
eenzaam en onbegrepen achter. Diep reli-
j gituse gedachten liggen in dit spel gebor-
gen: hij die God wil zien van oog tot oog
zal daarvoor boeten en dit met 't licht van
zijn oogen moeten beialen.
In dit spel wordt gesproken van de Liefde,
die dienen wil.
Ds. Tjalsma heeft dit schoon verhaal met
veel uitdrukkingskracht voorgedragen en in
zijn plastische gebaren lag waarlijk iets van
de bewogenheid die uit het hart voortkomt,
evenals in de klank van zijn rijk genuan
ceerd orgaan.
Zijn voordracht deed het verlangen rijpen
nog eenmaal dit spel zelve te mogen zien.
RADIO-DIENST
HOOGLANDSCHE KERK.
Naar wij vernemen zal aanstaanden Zon
dagavond de kerkdienst der Ned Herv Ge
meente, welke in de Hooglandsche Kerk al
hier zal worden gehouden, en te 6 uur aan
vangt, via den radio-zender van Huizen
worden uitgezonden In dien dienst zal
vóórgaan ds. J Riemens, alhier, terwijl het
kerkkoor „Ex Animo" Advents-liederen ten
gehoore zal brengen.
BINNENLAND.
Princes Juliana heeft Katwijk verlaten.
(Uit de Omstreken, 3e Blad).
Minister Terpsfra over zijn plannen. (Uit
het Parlement, 2e Blad).
Het geneeskundig schooltoezicht; bespre
kingen in de Provinciale Staten. (4e en
le Blad).
Be gevolgen van den storm; de visscherij
in last; docdelijk ongeval te Groningen.
(Gemengd, 3e Blad).
Het Engelsche invoerverbod voor varkens-
vleesch blijft gehandhaafd. (Land- en Tuin
bouw, 4e Blad).
Felle brand te Katwijk a. d. Rijn. (Uit de
Omstreken, 3e Blad).
Op 46-jarigen leeftijd is overleden de heer
A. W. Heykoop, lid der Prov. Staten
van Zuid-Holland en wethouder van Rotter
dam. (Laatste Berichten, 1ste Blad).
BUITENLAND.
Een verklaring van den Dnitschen Rijks
kanselier in den Rijksdag. (Buitenl. Ie Blad)
Het debat over de Belgische regeerings-
verklaring. (Buitenl. lei Blad).
Gevaar voor de mijnwet der Engelsche
regeering. (Buitenl. Ie Blad).
PROPAGANDA-UITVOERING
„PATRIMONIUM"- JEUGD-
CENTRALE.
In de groote zaal der Stadsgehoorzaal
heeft gisteravond Patrimoniums Jeugdeen-
trale een propaganda-uitvoering gehouden,
die zeer goed is geslaagd.
Precies kwart voor acht marcheerden
onder tromgeroffel de afdeelingen het po
dium op en brachten onder het spelen v*n
het Wilhelmus den vaandelgroet.
De 2e voorzitter van Patrimonium, de
heer De Jong heette in een kort openings
woord de aanwezigen hartelijk welkom,
speciaal de medewerkers voor dezen avond:
de jeugdafdeeüngen „Hestia", „Leeuwken-
troep", en „Willem van Oranje" alsmede
de heer en mevr. ter Weer. Patrimonium,
zal zichzelf op den achtergrond houden,
aldus spr., maar zal demonstreeren wat in
haar afdeelingen wordt verricht. Spr.
hoopt, dat de sympathie voor het jeugd
werk van Patrimonium door dezen avond
zal toenemen en vestigt de aandacht on
dc afdeelingen, die weer in voorbereiding
zijn.
Daarna werd een aanvang gemaakt met
de afwerking van het programma. Do da
mesgymnastiekvereeniging „Hestia" voerde
keurige standen uit onder de voortreffe
lijke leiding van den heer Dc Bruin. Uit
deze oefening en ook uit de volgende num
mers die „Hestia" verzorgde, bleek zon
neklaar, dat de heer De Bruin eer van
zijn werk heeft. Ook de vlagoefeningen.
het brugturnen en tenslotte de mnziekrij,
waren „af". De fraaie boekwerken die de
heer De Bruin als bink van waardeerinc
ontving, waren wel verdiend.
Ook de padvinders van „Leeuwken-
troep1' hebben een groot aandeel gehad iï
het succes van den a\one.
Het slangpnspel alsook 't meer ernstige
Verkenners en Voortrekkers werk was goed
in elkaar gezet en werd zeer tot tevreden
heid van het publiek uitgevoerd.
Ook de nog slechts 3 maanden bestaan
de schermvereeniein? ..Willem v. Oranje"
was aardig op dreef. Er werd al een aar
dige techniek gegeven en de leider, de
beer Ter Weer, zal wel zorgen, dat het
rnpf deze afdeeling ook in orde komt.
Ter opluistering van den avond demon
streerden de heer en mevr. Ter Weer een
goede partij schermen.
Mevr. Ter Weer ontving bloemen, dp
beer Ter Weer een ets van den Stadhuis
toren.
Aan het eind van den avond bracht de
heer De Jong allen aanwezigen dank voor
hun tegenwoordigheid en sloot nn cm nn-
wpkkend woord, dp uitnemend geslaagde
bijeenkomst met dankgebed.
