70*te Jaar^ancr WOENSDAG 4 DECEMBER 1929 No. 21388 icieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. m OP DEN DAG VAN HEDEN... Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIEN I Cts per regel voor advertentiên uit Leiden eD plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertentiên 35 Cts per regel Kleine Advertentiên uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30 Incasso volgens postrecht Voor evenlueele opzending van brieven 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden 2 36. per weet Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week Franco per post 2.35 portokosten. 018 „018 I nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. HINDERWET. Jurgemeester en Wethouders van Leiden jen ter algemeene kennis, dat door hen beslissing op het verzoek van: a. de Wernink'9 Beton Maatschappij om pinning tot het uitbreiden van de heton- kalkfabrieken gelegen aan den Hooge ■schweg No 114, kad. Sectie P. Nis. 339, lot en met 348 en 1460; en b. J. A. om vergunning tot het oprichten van meubelmakerij in het perceel Bouwe- steeg No. 17, kad. Sectie H. No. 3438 Terdaagd. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN. Burgemeester. VAN STRIJEN. Secretaris. Leiden, 4 December 1929. MESTPUT. irgemeesler en Wethouders van Leiden [en ter openbare kennis,"dat op Maan- December a.s. des namiddags te 3 het Gemeentehuis. (Rapenburg 12) jenheid zal worden gegeven om be ren in te brengen tegen het verzoek de Leidsche Coöp. Groe ntenveilingsver- jing om vergunning tot het hebben van mestput op het terrein aan den Zoeler- ichen Weg, kadastraal bekend Ge ste Leiden, Sectie O. No. 201. edurende drie werkdagen vóór het tïjd- hierboven genoemd, kan op het Ge- huis kennis worden genomen van rerzoek en de stukken, die daarom- mochten zijn ingekomen. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 4 December 1929. RVOL ONTSLAG VERLEEND AAN PROF. KLUYVER. Prof. dr. J. C. Kluyver. wij gisteren nog in een gedeelte oplaag konden mededeelen, is van 15 September 1930 op zijn \eervol ontslagen, met dank voor de fike in die betrekking bewezen dr. J. C. Kluyver. als gewoon -"iaT aan de Rijksuniversiteit alhier. Cornells Kluyver werd 2 Mei 1860 ^aan-de-Zaan geboren. Op 21-jan- i^'tijd verwierf hij te Delft het diploma ingenieur, waarna hij ongeveer werkzaam was bij het Middelbaar 1892 werd hij benoemd tot hoog- ^.de hoogere stelkunde, differen- ïning, integraalrekening. theorie '®cliên en waarschijnlijkheidsrek°- de Rijksuniversiteit alhier.' welk ij °P 28 Sept. van dat jaar aan- *net een rede ..Beschouwingen over jj*ere Algebra". L~ Kluyver was in het academiejaar •W rector-magnificus en hield op 8 oratie over „De gestadige ver- J** wiskunde". -Laten zijner studiën publiceerde i^jver in hoofdzaak in de ..Revue Cf des publications mathómati- 'v M ..Nieuw Archief voor wiskun- LTe'ke beide tijdschriften hij mede- Tas. Verder vindt men bijdragen in de „Verhandelingen, ver slagen en medcdeelingen der Koninklijke Akademie van Wetenschappen", de „Ar chives Néerlandaises", de „Mathematische Annalen", de „Comptes Rendus". de „An nates de l'école normale" en in nog andere periodieken. In samenwerking met Corn. L. Landré bracht hij in 1901 rapport uit over „Wet telijke verplichtingen van werklieden om zich te verzekeren legen geldelijke gevol gen van invaliditeit en ouderdom". Boven dien was hij vele jaren adviseur der Ne- derlandsche regeering bij het voorbereiden van wetsontwerpen betreffende pensioenen. In Juni 1896 werd hij door de Senaat van de Groningsche Universiteit benoemd tot doctor honoris causa in de wis- en na tuurkunde. HET SINT NICOLAASFEEST VAN „NOORDERKWARTIER". Gisteravond gaf het bestuur van boven genoemde vereeniging voor de kleinste kin deren een feest, waarbij ze recht genoten hebben. De copcertzaal „Concordia" was bijna geheel gevuld met kinderen en ouders. Voor de grootere kinderen is er iets anders op til De avond werd ingezet met goocheltoe ren van den bekenden heer Van Gemme uit Den Haag. Het sprekende en rookende jongetje (een pop) lokte naast verbazing ook veel applaus uit. Ook de andere toeTen deden de jeugdige feestgenooten schateren van het lachen. Onder het zingen van de bekende St. Ni- col aasliederen kwam de Sint. met den on- afscheideiijken zwarten Piet. de zaal door, de kinderen vriendelijk toewuivend en toe sprekend. Hij gaf ze, op het podium geko men, heel wat vermaningen, waarvan één zeer zeker geen overbodigheid mag ge noemd worden, n.l. het hangen aan de vrachtauto's. De poppekast vermaakte, als altijd, de kinderen in bijzondere mate. Tusschen de bedrijven door liet het kin derkoor van „Noorderkwartier", onder de bekwame leiding van den dirigent, den heer G. Mulder, zich enkele malen hooren. Ge zongen werden „Ochtendmarsch", het be kende „De Nacht", voorts „De Smidse „Naar Buiten", .Het Vaderland" en „Slaap zacht". De stilte, waarmee de liederen ook door de kinderen, werd aangehoord, 19 het beste bewijs, dat het gebodene in goede aarde viel, en het koortje zich in de sympathie van ouderen en jongeren mag verheugen. Verschillende versnaperingen weiden den kinderen aangeboden. Een St. Nicolaasfeest blijft voor de kleintjes toch altijd zijn aan trekkelijkheid behouden. HET SINT NICOLAASFEEST VAN DE L.G.V. EN D.C.L. In de groote Nuts zaal werd gisteravond een St Nicolaasfeest gehouden vanwege bovengenoemde vereenigingen. Wal hebben kinderen en geleiders(sters) een heerlijken avond gehad! Die avond was georganiseerd op initiatief van den heer J. M. v d. Moo- len. den altijd even werkzamen secretarie der L. G. V. Voor zijn initiatief wist de heer van der M. het bestuur der L. G. V. te win nen, waarna samenwerking werd gezocht en gevonden met D. C. L. Dank zij den steun van meerdere zijden wij noemen b.v. het hoofdbestuur van Dierenbescher- I ming, de dames v. d BaanVellinga en j mevrouw PoelgeestBrand kon deze avond slagen. De zaal was eivol en niets als vroo- hjke kindergezichten. De heer J. v. Schaik. hoofd der School aan de Duivenbodestraat. was zoo welwi'- lend om een vertelling voor de kinderen te- houden. Met zijn onderhoudend betoog wist deze van begin lot het eind de kleuters te boeien. De feestvreugde steeg natuurlijk ten top toen de Sint met zwarte Piet in de zaal verscheen. De kinderen werden allen getracteerd op chocolademelk, speculaas en suikerwerk en kregen ten slotte elk een cadeautje mee Na tuurlijk hebben de kleinen naar hartelust gezongen. Rest ons nog te vermelden dat het ge heel uitnemend is geleid, door den heer v. Zijp. voorzitter der L. G. V. en voorts dat het trio Mazurel muzikale medewerking verleende En eindelijk- de samenwerkende vereenigingen zijn veel dank verschuldigd, aan het groepje dames dat de tractatie's heeft verzorgd. Vlug en goed werden de kiemen can versnaperingen voorzien, wat veel tot het welslagen van het feest bij droeg. voor de dames echter was het „aan pakken" Samenvattend: een geslaagd kinderfeest, een waar succes voor de organisatoren! HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Nieuwe i n s c h r ij v i n g Fa. P. HouweMng. Hooft-tr. 213. Alphen a. d. Rijn. Man ufac turen handel. Eigenaar: P. Houweling, Alphen a. d. Rijn. DE BETEEKENIS DER JONGSTE OPGRAVINGEN TE GIZEH. Lezing door Br. W. D. van Wijngaarden. In het Rijksmuseum van Oudheden heeft gisteravond dr W. D. van Wijngaarden, conservator aan dat museum, een voor dracht over bovengenoemd onderwerp ge houden, waaraan het volgende is ontleend: De groote begraafplaats uit het Oude Rijk bij de pyramiden van Gizeh is reeds in de vorige eeuw meermalen voorwerp geweest van wetenschappelijk onderzoek maar eerst in het begin van deze ec-uw i9 men begon nen het geheele gebied systematisch te onderzoeken Zoo werd het terrein ten Wes ten van de groote pyramide van Cheops onderzocht achtereenvolgens door prof. Steindorff uit Leipzig ea prof. Junker uit Weenen, met steun vooral ook van het Polizaeus-museum te Hildesheim. Voor het terrein ten Oosten van de pyramide van Cheops krees prof. Leisner concessie, die' hier arbeidde voor de Harvard-University en het Museum of Fine Arts te Boston. Spr. behandelde eerst de resultaten van het Duitsche opgravingswerk, daarna die' van het Amerikaansche. Al deze onderzoe kingen werpen nieuw licht over de oudste periode der Egyptische beschaving. De graven te Gizeh zijn meest z.g. Mastaba's; zij worden zoo genoemd naar hun vorm (mastaba bank). Het zijn langwerpige recht hoekige gebouwen met hellende zijden, van kalksteen of gebakken tegels. Zij bevatten een grafkapel en een ruimte waarin het beeld van den overledene was opgesteld, ter wijl een diepe schacht voerde naar de eigen lijke grafkamer, meters diep onder den grond, waar de kalksteenen of granieten sarcofaag stond. Dit grafveld van Gizeh is volgens een bepaald plan aangelegd. De mastaba's zijn zeer regelmatis gebouwd in welgeordende rijen. De wanden der kapellen zijn voorzien van gekleurde reliëfs, die allerlei uit het dagelijksche leven voorstellen. Ook beelden der overledenen werden gevonden, vaak zijn hier meesterwerken van beeldhouw kunst bij. In het bijzonder werden besproken de mastaba van Sesjem-nefer, die een merk waardige open hof vertoont, voor welks in gang twee levensgroote be'elden van den overledene zijn opgesteld, en die van den dwerg Seneb, die een ingang heeft, gevormd door een vierkante kamer met koepelvormig dak. Deze koepel is een unicum in de Oud-Egyptisclhc bouwkunst. De' beelden groep van dezen dwerg met zijn-gezin be hoort tot het beste van wat in de laatste mren aan sculpturen uit het Oude Rijk aan het daglicht is gekomen. Ook de opgravingen van Reisner ten Oos ten van de pyramide van Cheop9 hebben tot belangrijke resultaten geleid. Zoo werden hier twee kleine graven van priesters uit de zesde dynastie gevonden: Qa'ar en zijn zoon Idne, van een geheel nieuw type. met een open hof en een hal met beelden, zuilen en reliëfs. Bijzonder mooi is het gehurkte, levens groote beeld van Idne. De belangrijkste ont dekking op dit terrein was echter de ont dekking van het geheime graf van koningin Hetepheres, de moeder van Cheops. Hel werd bij toeval ontdekt. Het bovengrond- sche gedeelte ontbreekt hier geheel. Er is slechts een 30 Meter diepe schacht in den kalksteenen rotsbodem, die naar de graf kamer voert, waarin eei) albasten sarcofaag stond. Inscripties wezen uit. dat dit het graf van Hetepheres was. De sareifaag bleek ledig te zijn. Ook elders in het graf werd de mummie niet gevonden. Wel werden er een groot aantal andere kostbare voorwerpen in ge vonden, die aan deze koningin hadden toe behoord, als een draagstoel, een rustbed, een kistje met ingelegde zilveren enkelban den; dit alles wel erg beschadigd, doch het is thans goed gerestaureerd. Voorts allerlei instrumenten van goud, koper en vuursteen. Reisner kwam tot de overtuiging dat dit niet het oorspronkelijke graf der koningin geweest kan zijn. Hij geeft een zeer drama tisch verhaal omtrent hetgeen na haar be grafenis in het origineele graf te Dahsjoer is geschied en waarom de ledige sarcofaag in het geheime graf te Gizeh werd geplaatst. De laatste belangrijke ontdekking was die van het graf van Meres-anch een achter kleindochter van Hetepheres ,dat interes sante reliëfs en wandschilderingen heeft, waarop o.a. een prinses met blond haar is afgebeeld, een unicum in dezen tijd. Deze jongste opgravingen te Gizeh heb ben ons dus vele nieuwe gegevens verschaft voor onze kennis van het Egyptische Oude Rijk. Zij leverden ons veel waardevol ma teriaal van een eenvoudige en verheven schoonheid en toonen ons de artistieke ont wikkeling van het Egyptische volk in een tijd, 12 k 14 eeuwen voordat het eerste ko ningsgraf bij Thebe werd uitgehouwen. is het 250 jaar geleden, dat de invloedrijke Engelsche wijsgeer Thomas Hobbes stierf. Thomas Hobbes wordt geschilderd als een man van de wereld, bescheiden, vrijgevig, door en door rechtschapen en vol geestdrift voor wetenschap en kunst. Zijn volledige (deels Latijnsche, deels Engelsche) werken, waaronder eenige zuiver mathematische en natuurwetenschappelijke geschriften, zijn door Molesworth in 16 deelen uitgegeven. Hobbe9 publiceerde van zijn eigenlijk wijs- geerig systeem het eerst het derde deel „De Cive", vervolgens het eerste „De Corpore", en eindelijk het tweede deel „De Homine". Het eerste deel bevat de logica en natuur- philosophie met een bestrijding der theolo gische methaphysica; het tweede de leer van den mensch, het derde: de staatsleer. In zijn methode, naar het voorbeeld der natuurwetenschappen empirisch te werk gaande, is hij volgens zijn wijsgeerige grond stellingen materialist. Zijn leer werd in zijn vaderland weldra heftig bestreden, vooral door de platoni-me rende school van Cambridge en door Bis schop Cumberland. Zij heeft echter in wij den kring grooten invloed geoefend, met name op Locke, Berkeley, de Fransche Fn- cyclopaedisten, Spinoza, Leibniz en Pufen- dorf. Den 4den December 1679 overleed deze Engelsche wijsgeer op Hardwicke, een '.and- goed van den graaf von Devonshire. DE PLECHTIGE UITVAART DIENSTEN VOOR DEKEN P. L. DESSENS. Zeer groote belangstelling. In de Mon Pèrekerk aan de Haarlemmer straat alhier zijn gisteravond onder buiten gewone belangstelling van geestelijken en leeken de plechtige Metten der Overledenen voor wijlen deken P. L. Dessens, kanunnik van het Haarlemsch Kapittel en pastoor der O. L. Vrouwekerk alhier gezongen. 's Middags was het stoffelijk overschot naar de kerk overgebracht en voor het al taar opgebaard. Terwijl de zusters uit de parochiale gestichten de doodenwacht hiel den, brachten de gemeentenaren een laatst bezoek bij het stoffelijk overschot van hun herder, hetwelk in priestergewaad met de kelk in de handen in de lijkkist rustte. Bij het plechtig doodenofficie, des avonds gehouden, zongen een ruim vijftigtal priesters de gebruikelijke psalmen, telkens door de cantors, pastoor Th. Beukers van de St. Petruskerk alhier en pater Ezechiël van der Helm, directeur van het St. Willi- brorduscollege te Katwijk, ingezet, beurte lings met het zangkoor. Als agens trad op Mgr. H. J. Taskin, pre sident van het seminarie te Warmond en proost van het Kapittel, die in zijn hoeda nigheid van protonotarius apostolicus ge mijterd de plechtigheid leidde, daarbij ge assisteerd door pastoor Mersel uit Rotterdam en deken Jansen uit Zoeterwoude. Nadat hedenmorgen te 10 uur de Lauden waren gezongen werd de Plechtige Mis van Requiem opgedragen door Mgr. J. D. J. Aengenent, bisschop van Haarlem. Z. D. H. werd daarbij geassisteerd door de kanunikken dr. van Noort, deken van Am sterdam en dr. Vlaming, uit Heemstede als troondiakenen; Mgr. Taskin uit Warmond, presbyter assistens; kapelaan P. J. Simons van Rotterdam, diaken en kapelaan W. Hes- sing, alhier, sub-diaken, terwijl de zeereer- waarde heer W. van der Tuyn, secretaris van het bisdom Haarlem fungeerde als cere- monarius. Vervolgens sprak de hoogeerwaarde heer J. P. Huybers, deken van Hoorn, en oud kapelaan der kerk, de lijkrede uit. Als tekst had zijn Hoogecrw. de woorden gekozen uit Rom. XV 4: „Al wat geschre ven werd, is tot onze leering geschreven, op dat wij door de lijdzaamheid en vertroosting de hoop bezitten". Monseigneur, aldus ving de gewijde re denaar aan. een der meest achtenswaardige priesters, is aan Haarlem's kerk ontvallen. Dat getuigt wel de komst van Uwe Door luchtige Hoogwaardigheid om zelf deze plechtige uitvaart te komen vieren; dat getuigt de aanwezigheid van zulk 'n breede schaar van priesters uit de eerste rangen van ons bisdom; dat getuigt deze opge propte en biddende menigte van geloovigen, die allen zich verdringen om een laatsten tol te betalen van dankbare liefde of diepe vereering of hartelijke vriendschap bij het stoffelijk overschot van hem, die hier eens een gevierde meester of een trouwe vriend, of een zorgzame vader was. Wat zal ik hier zeggen voor U, die hem allen zoo goed en van zoo nabij kent? Wat zeggen over een leven, dat in de pers reeds zoo schoon en zoo treffend juist is belicht? Laat het zijn een eenvoudig woord, een flauwe herinnering vair wat hij was voor ons priesters en wat hij was voor zijn pa rochianen. De spreker bracht dan in herinnering het leven van den ontslapen priester als profes- BINNENLAND. De vaccinatie-kwestie in de Tweede Kamer. (Uit hei Parlement, le Blad). Het derde retourvliegtuig tusschen Neder land en Indië heeft gisteren een noodlanding gemaakt te Deventer. (Binnenland. 3e Blad). Vergadering van den Prov. Bond van Rnndveefokvereenigingen. (Land- en Tuin- bouw 2e Blad). De berooving bij Hilversum; de daders hebben bekend. (Gemengd, 2e Blad). Een onderhond met ir. Kips, den voorzitter van den jubileerenden Kon. Ned. Voetbal bond. (Sport, 3e' Blajd). BUITENLAND. Hoover's boodschap aan het Amerikaan sche Congres. (Buitenl. Ie Blad). Splitsing in de Dnitsch-nationale partij. (Buitenl. le Blad). Het Chineesch-Russisch conflict is opge lost. (Buitenl. le Blad). Het afgetreden kabinet Jaspar in België teruggekeerd (Tel., 1ste Blad). sor in de H. Schriftuur te Warmond, waar hij met diepe kennis en geleerdheid in dich terlijke taal zijn leerlingen meesleepte en opvoerde tot bewondering voor de diepte der schoonheden der H. Schriftuur. En wat zijn woord daar leerde, dat toonde zijn daad. Hij was een voorbeeld van echte mannelijke godsvrucht, van groote nauwge zetheid en plichtsbetrachting, van strikte rech Vaardigheid, van eenvoudig, sober leven, die voor zich zelf weinig behoeften had en zich nooit aan aardsche dingen hechtte. Daarna werd de overleden Deken her dacht in zijn zegenrijken arbeid voor Lei den en in het bijzonder voor zijn parochie, die uitkwam in de verfraaiing van het kerk gebouw en het opbloeiend Katholieke leven, in onderwijs en ziekenverpleging en in de tallooze Katholieke instellingen dezer stad. In een gebed vroeg de gewijde redenaar ten slotte aan de patroonsheiligen van den ont slapen priester om dezen op te voeren tot voor den troon van God. De plechtigheden werden door een groote menschenmenigte bijgewoond. Onder hen bevonden zich o.a. eenige wethouders en de gemeente-secretaris, mr. dr. Van Strijen. De burgemeester was wegens een vergade ring van curatoren der universiteit verhin derd. Na afloop der kerkelijke plechtigheden werd het stoffelijk overschot vervoerd naar de R.-K. begraafplaats aan de Zijlpoort, waar ondanks den stroomenden regen even eens zeer velen den langen stoet 9tonden af te wachten. De beaarding geschiedde door den zeer- eerwaarden heer J. C. F. Jansen, deken- pastoor te Zoeterwoude en. waarnemend deken van Leiden, met assistentie van de beide kapelaans der parochie. AANBESTEDING. Commissarissen der Stedelijke Fabrieken van Gas en Electriciteit alhier, hebben gis termiddag aanbesteed: A. Het bouwen van een hoogspannings- huisje nabrj de brug over de Stingsloot in de gemeente Alkemade. B. Het bouwen van een hoogspanriings- huisje aan den H&erenweg in de gemeente Noordwijkerhout. Hiervoor was ingeschreven als volgt: J. Warnaar en W. Hoogstraten, Leiden A f.4825,— B f. 3698,— De Later en Meyers, Leiden A f. 4780, B f.3470,— v. d. Lelie en Kantebeen, Leiden A f. 4350,— B f. 3578,— W. C. Langhout, O.-Wetering Af. 3816, Fa. v. Du n Vink, No dw'ik B f. 3195. H. Bakker, Voorhout B f. 2989, Gebrs. P. en A. Meeuwisse, Sassenheim B f. 2350,—

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1929 | | pagina 1