I
JOH. GEIJTENBEEK
JGottandsrdvi
Oude, Meeste/is!
IÉC
F0T0PANDEI
f I<
AGENDA.
St. Nicolaas-cadeaux
3 MOOIE VERGROOTINGEN
GRATIS VERKRIJGBAAR
minimum:,
WILT U NIET.
lllllllllllllllillf
Zaterdag.
Ned. Leger des Heils (Lammermarkt):
Bijeenkomst 8 uur nam.
Zondag.
Concordia: N.V. Holt. Tooneelgez. „Geor
gië wil wel", 8 1/4 uur nam.
Jeruël (Groenesleeg 16): Bijeenkomsten te
10 uur voorm. en halfzeven nam.
Leidsche Schouwburg: Ned. Operette „De
Boemelbaron"8 uur nam.
Phebe (Oude Vest 91): Kinderkerk, voor
middag 10 uur.
Ned. Lègèr des Heils (Lammermarkt):
Bijeenkomsten te 10 uur voorm. en halfvier
en halfacht nam.-
Oegstgeest (Terweeweg 1): Evangelisatie
bijeenkomst te. 8 uur nam.
Haandag.
Casino-theater: Filmavond Ned. Vacaritie
kinderfonds. 8 uur nam.
Clubhuis Ned. Meisjes Gilde (Pieterskerk-
gTacht 11): Fancy-fair 71/»10 uur.
Nutszaal: Openb. verg. „De Dageraad",
8 uur nam.
Stadszaal: Reeidentie-orkest; 8 u. nam.
De avond-, nacht- en Zondagdienst der
apotheken wordt van Maandag 25 Nov. tot
en met Zondag 1 Dec. waargenomen door de
apotheken van de heeren G. F. Reyst, Steen
straat 35, Telef. 136 en A. J. Donk, Doeza-
straat 31. Telef. 1313.
De geneeskundige Zondagsdienst te Leiden
wordt van Zaterdagavond 8 uur tot Maan
dagmorgen 8 uur waargenomen jjoor de
doctoren v. Boekei, Boonacker, Janssens,
Muyzert, Veldhuyzen.
Te Oegstgeest wordt deze dienst waarge
nomen door dr. Timmermans, lel. 390. De
Oegstgeestsche apotheek, de Kempenaer-
straat 4. tel. 274 is dag en nacht geopend.
ADRES AAN DEN RAAD.
Aan den Raad dezer gemeente is het vol
gende adres verzonden:
Ondergeleekenden W. F. v. d. Broek en
J. G. Valkenburgh, resp. voorzitter en se
cretaris van den Neutralen Bestuurders-
bond. te Leiden, en ten dege domicilie kie
zende Sleenstraat 35. te Leiden, geven met
rerschuldigden eerbied te kennen, dat zij
hebben kennis genomen van de voordracht
voor een lid van het Burgerlijk Armbestuur,
luidende in de vacature J. .1. Vallentgoed,
le .T. J. Vallentgoed, 2e M. F, Oostveen.
Overwegende dat de Neutrale Vakbewe
ging geen zitting heeft in het Burgerlijk
Armbestuur en thans de voordracht daartoe
de gelegenheid biedt, mede gelet op de uit
breiding van het ledental van den Neu
tralen Be9tuurdersbond, verzoeken zij Uwen
Raad hiermede wel rekening te willen
houden en No. 2 der voordracht n.l. M. F.
Oostveen te benoemen.
RECLAME.
KANUNNIK P. L. DESSENS t
Wijlen oud-deken Dessens.
In den ouderdom van 79 jaar is heden
morgen alhier ter stede overleden de hoog
eerwaarde heer kanunnik P. L. Dessens. se
dert 1901 en tot voor luttele dagen deken
en pastoor van Onze Lieve Vrouwe Hemel-
vaartparochie te Leiden.
Petrus Laurentius Dessens werd 15 Oct.
1851 te Delfshaven geboren Hij werd
priester gewijd op 15 Augustus 1874 en was
korten tijd als assistent werkzaam te Noot
dorp en Brielle. In de jaren 18751882 was
hij achtereenvolgens kapelaan te Amster
dam (H.H. Nicolaas en Barbara), Noord-
wijkerhout en Leiden (O L Vr. Hemelvaart),
Den 19on December 1882 werd hij be
noemd tot professor aan hel Groot-Semina.
rium te Warmond, waaraan hij bijna twin
tig jaar verbonden bleef, totdat hij op 14
■Tanuari 1901 benoemd werd tot pastoor en
deken te Leiden.
Deken Dessens, die bij zijn parochianen
en alle Leidsche Katholieken zeer bemind
was, vierde in 1924 onder groote belang
stelling zijn gouden priesterfeest. De over
ledene was bovendien eere-kanunnik van
het kathedraal Kapittel in hef bisdom
Haarlem.
De teraardebestelling van het stoffelijk
overschot zal plaats vinden a.s. Woensdag
morgen.
De Mellen zullen worden gehouden a.s.
Dinsdagavond en de Lauden Woensdag
morgen le 10 uur, waarna de Heilige Mis
wordt opgedragen. Al deze plechtigheden
zullen plaats vinden in de Mon Pêre Kerk
aan de Haarlemmerstraat.
ïm
VOOR AMATEUR-FOTOGRAFEN
in ruime keuze bij: 8411
Fotohandel - Breestraat 79
KON. NED. MAATSCHAPPIJ
VOOR TUINBOUW EN
PLANTKUNDE.
Lezing over Bloemen en Insecten.
In de overvolle collegezaal van het Bota
nisch Laboratorium, hield gisteravond de
heer H. de Boer, voorzitter van de afd.
Noordwijk, een gloedvolle en interessante
lozing over ..Bloemen eh Insecten" voor
de kringvergadering der omliggende ftfdee-
lingen.
Na een inleidend woord van den voorzit
ter der Leidsche afd. den heer E. Th. Witte,
waarin deze spreker voorstelde als een der
beste kenners onzer duinflora en als een
liefhebber voor de natuur in hart en ziel,
begon spreker met te zeggen; dat hij als
pederig men's,ch, met een zekere schroom
stond in dit Solioone gebouw, 'van waaruit
zooveel wetenschap de wereld ingezonden
wordt. Hij zou trachten deze voordracht
op voor ieder begrijpelijke wijze te houden.
Aan de hand van een reeks schitterende
lichtbeelden, werd ons de samenstelling
van een bloem vertoond: kelk. bloemkroon,
bladen, bloemdekbladen, vruchtbeginsel,
stijl, stamper met stempel, meeldraden,
helmknoppen; de verschillende onderdeelen
der geslachtsorganen, waarbij de -stuifmeel-
korrels met de verschillende voor bestui
ving onmisbare aanhangsels en de stem
pel wel de voornaamste zijnhet stijlka
naal en het poortje, dat men vindt bij den
ingang van het vruchtbeginsel waarin do
eicellen, die mede de bevruchting moeten
bewerkstelligen liggen versoholeD de stand
der stuifmeelkorrels, de wijze waarop deze
zich beschermen tegen weersinvloeden van
buiten, en hoe de stuifmeelbuds tot in de
geheimen der zaak indringt.
Hierop volgden eenige voorbeelden
van windbestuiving. Het snel groeien der
meeldraden, werd aangetoond evenals het
zich verlengen van de helmknoppen en dr
kleverigheid van den stempel om het stuit-
roeel te ontvangen. Men zag eenige water
planten en de hazelaar waarbij de manne
lijke organen, de katjes in groote bundels
vereenigd zitten om meer wind te vatton
ter bestuiving der in de oksels zittende,
stengellooze vrouwelijke bloemen. Spr. gaf
mooi© voorbeelden van een Irisbloem,
waarbij de meeldraden op de rug van de
stamper geplaatst zijnvan Impatiens
noli-tangere, waarbij de bloemen zich bij
mooi weer ter bevruchting aanbieden en
zich bij donker of regenweer schuil houden
onder de bladeren.
Hierna behandelde spreker de verschil
lende voedingsstoffen die de bloem afschei
den tot voeding der insecten, als loon voor
de bestuiving; do samenleving der insecten
met de planten, waarbij in vele gevallen
de. laatste aan de eerste vrije huisvesting
geven op en in verschillende organen.
Wanneer geen kruisbestuiving heeft plaats
gehad is er nog gelegenheid voor zelfbe-
stuiving.
Verschillende lichtbeelden toonden ons
de insecten, aan buik- en rugzijde bela
den met stuifmeel korrels.
Wij mensoh^n aldus spreker moeten ons
op alles voorbereiden. Bij de natuur is
échter alles klaar, hetgeen duidelijk werd
bij de vlinderbloemige, waarbij de geslacht©
organen beschermd worden door den vleu
gel en dc keel waarin de meeldraden, 9
tezamen en 1 vrijliggend, worden aange
troffen waartus8chen uit de stamper naar
buiten steekt.
Bloemen waarbij het stuifmeel door ex
plosie verspreid wordt en meeldraden die
bij de minste aanraking zich verplaatsen
en daardoor zich in verbinding stellen met
het vrouwe.ijk orgaan, boeiden het oog. De
bevruchting der orchideeën, waar de poii-
niën in een bakje liggen opgesloten, dat
door het insect met den kop wordt opge
licht, waarbij dan de poliniën op den kop
vastkleven en worden overgebracht op de
kleverige stamper van een andere orchi-
deeënbloem.
Verder werd duidelijk gemaakt dat de
kleur der bloemen een groote aantrekking®,
kracht voor de insecten heeft en dat in
sommige gevallen de ligging der haren en
bet stijlkanaal een groote rol speelt; dat;
bij de Labiaten eem stuifmeeldraad als hef
boom werkt, zoodat de stempel op de met
stuifmeel bezwangerde rug van het icsect
slaat; dat bij de Primula de eene bloem eoa
lange stempel en korte meeldraden, bij de
andere lange meeldraden en korte stempel
worden aangetroffen, dus ook hieT weer de
organen gereed staan om het stuifmeel
door middel van de insecten te ontvangen;
dat bij de V allieneria spiralis het water de
rol der bestuiving speelt doordat de vrou
welijke bloemen aan de oppervlakte drij
ven en de mannelijko aan den voet der
plant. Zijn deze rijp dan laten zij zich los
en drijven naar de oppervlakte, alwaar tfi
door den stroom met elkaar in aanraking
komen. Tot. slot bracht spreker de interres-
sante bloeiwijze van de vijg.
Met een hartelijk woord van dank en
weerziens aan de-n spreker en aan prof. dr.
J. M. Janse, voor het belangloos afstaan
van zijn Laboratorium, sloot de heer Witte
deze belangrijke, uitnemend geslaagde
eerste kringbij eenkomst.
VER. TOT BEVORDERING DER
BOUWKUNST.
De Leidsche Hout.
De voorzitter de heer J. A. Verhoog,
opende deze 225© vergadering, met een
woord van welkom aan genoodigden en
leden.
In de Maartvergadering was de wensch
uitgesproken iets naders te hooren over den
Leidschen Hout. Het was nu den voorzitter
gelukt den heer K. C. van Nes. landschap
architect le Apeldoorn bereid te vinden,
hieromtrent iets mede te deelen. aldus
schrijft in de heer Fred. A. Wempe.
Spreker begon met een vergelijking te
maken met het Leiden van thans en het
Leiden uit zijn jongelingsjaren, toen hij veel
hier logeerde. Wat het meest frappeerde, in
tegenstelling met andere plaatsen, dat is
dat Leiden niettegenstaande haar proote uit
breiding, in die jaren, toch nagenoeg het
zelfde cachet heeft bewaard. Eén ding ech
ter wat opvalt in den tegenwoordigen tijd.
is het enorme verkeer. Er is nagenoeg geen
plaats in Nederland waar. in aanmerking
gonoraen het zielental, de drukte op straat
zóó is toegenomen als juist te Leiden.
Auto's en fietsen hebben beslag gelegd op
grachten en Singels ert de wandelaars van
vroeger, is zijn rustig loopje kwijt. In het
laatst der vorige eeuw, toen de Rijnsburg-
sche weg nog zijn limdelijk karakter had,
met zijn 2 rijen boomen en 9looten en
Iïegjes langs den kant, toen was het voor
de Leidenaars een genot een „Maredijkje"
om te gaan en zoo langs genoemden weg
terug, of wilde, men zoover niet, dan wan
delde men ruslig langs grachten of Singels.
Dit is echter uit en vdbral met slecht weer.
moeten de lichte dameskousen van thans
hot ontgelden .door de wegvliegende mod
derspatten der auto's. Vroeger was er dus
zoozeer geen wandelpark noodig, doch juist
dat snelverkeer deed er geleidelijk de be
hoefte aan gevoelen. En zoo ontstond dan
op initiatief van enkele vooraanstaande per
sonen de idee om te komen tot de stichting
„de Leidsche Hout" en hierbij bracht spre
ker een woord van stille hulde aan de na
gedachtenis van den heer D. J. J. do
Koster, die den eersten stoot gaf.
Toen er nu besloten was een wandelpark
aan te leggen, stond de commissie voor een
moeilijke taak De terreinen om Leiden zijn
als polderland niet zoo gunstig voor bosch-
bouw en het mocht ook niet veel kosten.
Eindelijk was dan de keuze gedaan op het
tegenwoordige terrein; eigendom van de
gemeente.
Allereerst werden de terreiben zuiver op
gemeten en in teekening gebracht, wat veel
geld kostte, doch wat zeer noodig was daar
de bestaande topografische kaarten, slechts
op een schaal van 1 2500 zijn geteekend
en niet geheel secuur zijn en temeer was
dit noodig omdat het terrein uit polder en
boezemland bèstaat.
De helft is zand (geest) grond en de an
dere helft zware rivierklei waaronder een
laag veen.
Aanvullen met zand was uit den booze.
daar de kleilaag geen water doorlaat en dus
het zand zomers zou uitdrogen en 's win
ters een modderbak zou ontstaan. Daérom
besloot do heer van Nes in dezen polder
tusschen de verkeerswegen, die als dijkjes
fungeeren, slooten le graven, die door mid
del van duikers onder de wegen door, in ver
binding staan met een groot riool, dat door
electrisehe bemaling het overtollige water
loo9t op den boezem van Rijnland en bij
langdurige droogte door inlaatschuiven
wederóm op het vereischte peil gebracht
kunnen worden. Een polder dus in den
polder: oen waterbouwkundig werk in
miniatuur.
Wetende nu wat alzoo in en onder
den grond is geschied, gaf spreker aan de
hand van aanwezige plattegronden een dui
delijk inzicht van de indeeling van den toe-
komstigen Leidschen Hout.
De lezer zal zich dit ongetwijfeld herin
neren van vorige beschrijvingen.
Hri fonds werd tenslotte door spreker
warm in de belangstelling van het publiek
aanbevolen.
Aan het einde van zijn causerie gekomen,
gaf spreker met een aantal fraaie lichtbeel
den te zien. welke bloemen en planten ge
haaid zullen worden, terwijl mooie schetsen
in zwart krijt van sprekers hand, zelfs nu
reeds een kijkje gaven op den L. Hout in
vogelvlucht, waarbij zelfs de restauranis in
Oud-Holl. stijl niet ontbraken.
Trouwens een landschap-architect ziet
zijn werk steeds visioenair; hij ziet het
nooit af. omdat de boomen nu eenmaal niet
sneller groeien en toch wist spreker de aan
wezigen den L. Hout als toekomstbeeld zóó
op het doek te tooveren, alsof alles reeds in
vollen bloei stond.
Een hartelijk woord van dank van den
voorzitter van .Bouwkunst" was zeer op
zijn plaats, terwijl de heer Krantz mede
namens het Bestuur van de Stichting de L.
Hout de Vereeniging complimenteerde
om het initiatief te nemen voor het houden
van deze voordracht, wat naar hij hoopt,
ook ten bate van de fondsen wel naar bui
ten zal werken.
Na afdoening van enkele huishoudelijke
zaken, sloot de voorzitter deze welgeslaagde
vergadering.
RECLAME.
OP PASSEPARTOUT (FORM. 25 x Sljc.M) NU
TECEN INWISSELING VAN DE
BIJ
EGYPTIAN CIGARETTES
VERPAKTE REPRODUCTIES
Zie bijzonderheden in elk doosfe
DE BIOSCOPEN.
Het City-theater vertoont deze
week een tweetal Metro-Goldwyn-Mayer-
films, die van uitnemende kwaliteit zijn.
De eerste hoofdfilm ,,De gemaskerde
vreemdeling" verplaatst ons naar Califor-
nië in den tijd, dat de goudkoorts daar
nog onbeperkt woedde, en toen de zucht
paar goud, de delvers verdierlijkte en als
gevolg daarvan zich misdadigersbenden
vormden, waarbij macht als recht gold en
een menschenleven geen waarde had. Deze
benden hebben het vooral gemunt op een
goudmijn van een Spanjaard, die helaas ge
dood wordt De onverlaten worden echter
tenslotte in de handen van het gerecht ge
speeld. Dc hoofdrol wordt meesterlijk ver
tolkt door Mac Roy, die door zijn handig
heid, vooral in het schermen, sterk herin
nert aan Douglas Fairbanks. Na de pauze
gaat als tweede hoofdfilm Binnen vier
muren". Wij worden hier in de misdadi-
gerswereld van New-York gevoerd. De
hoofdrol speelt op eminente wijze de be
kende acteur John Gilbert. De film is vol
ontroerend teedere oogenblikken, terwijl,
er ook voldoende spanning bij komt, die de
overtuiging schenkt, dat een ieder gaarne
dit verhaal zal volgen.
Trianon-theater. Harry Liedtke
blijft voor velen een der meest geliefde film
acteurs, wiens charme als onweerstaanbare
gentleman-verov^raar vooral de vrouwelijke
filmenthousiasten nauw in het hart beslo
ten ligt. Ook ditmaal is hij als ,,vroolijke
weduwnaar", terwijl zijn vrouwtje ver weg
in de bergen zit, weer bezig als enter
tainer" in een luxehotel aan de Riviera
vrouwenharten te breken, evenals eenige
andere armoedzaaiers met. aristocratische
of interessante gezichten dat doen, daartoe
geëngageerd door den handigen en vin
dingrijken hoteldirecteur, om de noodza
kelijke en tot nu toe weggebleven gasten-
stroom naar binnen te lokken. De velerlei
avonturen en amoureure perikelen, waarin
de geliefde Harry verwikkelt raakt duren
op de film misschien een uur. maar voor
het weggeloopen en onverwacht weer op
gedoken weeuwtje van dezen onbestorven
weduwnaar minstens een eeuwigheid. Ten
slotte vinden zij elkander weer en voelen
zich in hun eenvoudig huisje gelukkiger dan
ooit te voren.
De immer jeugdige en kinderlijke Mary
Pickford is als moedertje van een troepje
verwaarloosde kinderen, die aan hun rijke
ouders werden ontstolen en onder do ver
vaarlijke hoede van een schurkachtig echt
paar op een eenzaam en moerassig eiland
verborgen zijn, weer allerliefst. De oude
Grimes, met een boosaardig voorkomen,
zooals men het zich in zijn meest lugubere
nachtmerrie nog niet droomen kan, zwaaft
de scepter en deinst niet terug voor de af
grijselijkste wandaden. Gelukkig weten de
arme stumpers uit deze hel te ontbomen en
gaan een gelukkiger leven tegemoet! Maar
voor zij zoover zijn, speelt de duivel hun
nog heel wat parten, die den toeschouwer
niet dan met rillen en beven en vol onder
drukte woede kan aanzien. Twee films, die
voor een voldoening schenkend bioscoop-
program ruim voldoende zijn.
L u x o r-fc h e a t e r. Een theater in
Broadway, centrum van jazz en van liefde...
Een tooneeluitvocring en een raadselach
tige moord op den hoofdpersoon van het
stuk... Ziedaar de inleiding tot de geschie
denis, die onder den titel van ,,De laatste
waarschuwing" deze week als hoofdnum
mer wordt vertoond en een gruwzame
angstwekkendheid met zich mede voert!
Jaren achtereen werd tevergeefs getracht
het Woodford-drama genoemd naar het
slachtoffer tot een oplossing te brengen
en nog waren de gemoederen niet geheel
tot bedaren gekomen of het theater werd
verkocht en groote biljetten brachten ue
tijding dat het binnen enkele dagen zCU
worden heropend met hetzelfde stuk
en met dezelfde spelers, als van
den beruehten moordavond. Sensatie
ondei het publiek, sensatie niet minder
onder de acteurs en actrices, die zich
slechts door heel mooie beloften lieten
overhalen de contracten te teekenen. Het
was als voorvoelde men dat het jaren ge
leden begonnen drama thans een vervolg
zou krijgen... Niet ten onreohte trouwensI
Waren daar niet bet telkens verschijnen van
Woodford's geest en meerdere geheimzin
nige waarschuwingen aan de directie om
niet tot heropening over te gaan, om het
te bewijzen 1 Snel ontvikkelde zich nu de
gebeurlijkheid, die tenslotte tot de ont
dekking van den dader zou leiden!
..hoe" en ,,wie" blijve hier onbespro
om de spanning voor de honderden,
stellig deze week nog naar het Luxor-'t!
ter zullen gaan, niet te verminderen,
noeg zij te zeggen dat de geheimzinnig
stijgt met de minuut, dat deuren op
verklaarbare wijze open en dicht t
kasten omvallen, ijzige geluiden weeri
ken en een lijk op raadselachtige mi
verdwijnt... Dank zij vooral het kei
spel van Laura la Plante in de hoof
verdient dit detective-verhaal de voilé
dacht, van allen, die nog waardeering
nen hebben voor de boeken van I
Wallace e.a. Dit griezelstuk bij uitnen
heid zal hun eenige zeer „genoeglj
uren bezorgen...! Het programma tooi
pauze brengt een Indianen-roman, een
komische verwisseling van een paard
een schilderij, alsmede het optreden
een Xyophonist. die een levendig app
oogstte voor zijn goede prestaties.
De directie, van het druk bezochte Ca
Theater laat ons deze week allereerst
interessante Orion-nieuws zien Daarna
een komische twee-acter „Gevaarlijke
belganger", waarbij de lachspieren
eens goed aan de gang gaan.
Nog voor de pauze de zeer interes
en spannende film „Dc prairie Tooth
waarin Rex Bell de hoofdrol uitstekend
tolkt. Ook de andere acteurs dedep
werk Na de pauze de Hoofdfilfl
Spook van het Lunapark" waarin
rol wordt vervuld door Paul Richter
Ilam heeft een voorechtelijk kit*
door zijn moeder verwisseld is me-
wettigen zoon. Hiervan is echter haar
genoot niet op de hoogte, daar deze bl
Na veel pogingen gelukt het den wette
zoon. de misdaad die zijn moeder hee'
gaan aan het licht te brengen. Een
aan het Casino-Theater kunnen wij
de groote veelzijdigheid hijzonder
velen.
HET PRENTENKABINET.
Met ingang van 16 December
wordt het Prentenkabinet der Rijksuni
siteit aan het Rapenburg, voor onbep
den tijd gesloten, wegens de verplaa!
der inrichting naar het gebouw Kloks
23 (voormalig Gymnasium), dat vooi
doel inwendig geheel i9 verbouwd en
richt.
De overbrenging en plaatsing der dui
den prenten en geïllustreerde boekwtf
zal in den loop van het volgend jaar s®
komen, terwijl tevens het Kabinet zal
den uitgebreid rpet een passende
toonstelhngszaal. waaraan in de huidige
richting zoozeer behoefte was.
N.V. MEELFABRIEK „DE RI,
In de gisteren gehouden algemeen®
gadering van aandeelhouders der NA'. 1
fabriek „De Rijn" v.h. firma wed. t
Bots. werd de balans en winst- en vfl
rekening over het boekjaar Augustus 13
1929 goedgekeurd.
Ofschoon de resultaten belangrpk ga
ger zijn, dan die van het vorige jaar,]
toch het geheele winstsaldo voor aischrj
aangewend. j
De heeren L. A. Roozen en P-
Gooyer werden als commissaris herk<
RECLAME.
teleurgesteld word
ga dan voor een P'
tret naar den j
PORTRETFOTOGRAAF
Deze is alleen.
Leiden
Breestraat 4 - Telepk
ingang portie
