'Snircsal,
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 30 November 1929
Vijfde Blad
No. 21385
iWKUNSTIG SCHOON.
VOOR ONZE POSTZEGEL
VERZAMELAARS.
LAND- EN TUINBOUW
FEUILLETON.
voetstappen
Jaargang
STUKJE GESCHIEDENIS.
weten het allemaal, maar het heeft
Men zhn goede zijde een en ander
|7ren te memoreeren.
i Verbond der Edelen.
De edelen verzamelen zich te
jgl en bieden de Landvoogdes een
fcchrift aan tot verzachting der bloed
en. De landvoogdes zegt moderatie
r het volk weldra „moorderatie" ge-
De Hagepreeken nemen toe en de
[wordt opstandiger.
j Augustus 1566. Begin van den
postorm in de kathedraal van Antwer
ps als een storm grijpt de beweging om
IJéeïi en woedt over Zuid- en Noord-
tand.
fe. Het antwoord van Filips is de
hf van Alva, den ijzeren hertog, die
folkje van boter wel klein zou krijgen.
volgt weldra de moord op de Gra-
a Egmond en Hoorne, terwijl de Prins
ranje zijn bezittingen te gelde maakt
Ln leger aan te werven.
K. Slag bij Heiligerlee, bezegeld met
lined van een Oranjevorst. En tevens
Tegin van de reuzenworsteling een
[opstand, de oorlog is er. Ontegenzegge-
Spanje den eersten tijd in het voor-
I door zijn organisatie, door zijn macht,
Jrjn onuitputtelijke hulpbronnen. In de
[landen moest macht, organisatie wor-
jchapen en hulpbronnen waren er
De ,,arme schapen in grooten
I waren een verstrooide kudde". Er
oen ideëele kern van verzet zijn. de
•ard heerschte praktisch overal tot
[Dan komt _er systeem in de planlooze
1 en plundertochten der Watergeuzen.
jB'iel wordt genomen en tal van Hol-
khe steden onderwerpen zich aan 't
I van den Prins.
Jntwoord daarop is de roof- en plunder-
I van Don Frederik.
1 1573 is Filips het ontactisch en
[bloos optreden van Alva moede en
hem terug.
1 Beleg van Leiden.
Iden ontzet. Holland gered.
■eerste consolidatie van 't prinselijk ge-
pr een bevrijd stuk land. Requesens.
per dan Alva, weet de tegenstelling
i Noord en Zuid te exploiteeren en
Merken. En na 1579 Unie van
it is Holland geheel op zichzelf
pezen, op de ontwikkeling van een
I cultuur onder de auspiciën van het
Bonaire Calvinisme, terwijl de Zuide-
ïc-derlanden onder de vleugelen kwa-
Ivan het Jezuïtisme, dat door Parma
perd bevoordeeld.
uiteindelijke breuk tusschen Noord en
lilt dus in 1579.
[het Noorden is Holland het centrum
|?t verzet, van organisatie, van econo-
p opbloei, van algemeene staatkunde,
lerenswaard is de handelsgeest, die
t nieuwe wegen en bronnen weet op
Bewonderenswaard is de staat
je dit groote, het remmende, het
f den strijd aangordden voor gewetens-
verketterden elkaar weldra als
jken en preciesen. Vooral na 1600.
tordden Oldenbarneveld; en Hugo
ooi, een wereldgenie, zwierf balling
s in den vreemde.
tijdvak van 1600 tot 1630 vertoont,
Jon wi] den machtigen handel en de
'drijven, vóóral vóór het Bestand,
N heroïsch gesloten karakter. Het
ple leven is niet groot, het rust niet
-eenschapszin en een gemeenschap-
idealisme der bevolking. Er is een
ptig en eigenzinnig individualisme,
peenschappelijke cultuur-idealen uit-
|Er is een op eigenbaat en gelijkheb-
[wdacht particularisme.
Hollanders waren van ouds een volk
Doder architectonischen aanleg. Bij de
pwing der Gothiek in de eerste helft
|de eeuw hadden zij dat voldoende ge-
I en daarbij speciaal aan hun zin voor
Tcturale uiting gegeven. Voor Leiden
bespraken we dat al eens aan den West
gevel van de Pieterskerk en vooral aan den
gevel en den toren van de St. Lodewijkska-
pel. Door de geheele 16de eeuw bespeurt
men de nawerking van dien nieuwen uit
bloei der Gothische gedachte, al blijft 20
Augustus 1566 vooral in bouwkunstig op
zicht voor Noord-Nederland een datum van
beslissende beteekenis.
Maar op den duur vernietigde het theolo
gisch sectansme alle idealen der kerkelijke
bouwkunst. Het was tevens de kanker die
voorloopig heel het kunstzinnig leven door
ziekte.
Wij veroorloven ons in dit verband een
citaat uit „Kunstenaar en samenleving" van
Ada ma van Schel tema,
„Bij ons bracht de vertheologiseering van
den volksgeest een verschraling in alle
beeldende tendens, die zich juist in de eer
ste plaats richtte op dat natuurlijke middel
punt, waar alle kunsten tezamen in oud
heid, middeleeuwen en renaissance zich het
meest volledig konden uitspreken ja.
waar zij immers alle geboren waren, het
symbool aller geestelijke samenleving: hel
godshuis.
De polychrome-versiering der kerken
werd grauw overgeschilderd of wit be
pleisterd, geen gesneden houtwerk aan
bank of kansel meer geduld, alle beeldhou-
werij verbannen geen fraai smeedwerk aan
koor- of kerkhek was meer van noode en
het geschilderde glas werd door bleeke rui
ten vervangen." En wel heel treffend wordt
het begin der 17de eeuw gekenschetst door
het volgende citaat: „Hoezeer de geesten
voor ruimer kunstbeoefening steeds meer
onverschillig werden, blijkt wel het tref
fendst uit de bouwgeschiedenis der Zuider-
kerk te Amsterdam, die men in den aan
vang der 17de eeuw nog ging sieren met
geschilderde glazen, door de verschillende
gilden aangebracht maar die nog voor het
einde der eeuw van al deze schoonheid
werden gezuiverd en voorzien van wit glas,
waarbij men goed lezen kon."
Er kon dus in Holland geen harmonische
ontwikkeling van beeldende kunsten zijn
van uit één ideëel middelpunt. De kunsten
gingen geheel gescheiden hun eigen weg en
voor zoover betreft de bouwkunst openden
zich alleen nog perspectieven voor de bur
gerlijke bouwkunst ofschoon groote op
drachten den eersten tijd op zich lieten
wachten.
In wisselwerking hiermee hebben we
nog het oog te richten op een ander ver
schijnsel. Uit de geschiedenis der schilder
kunst kennen we de z.g. „architectuur-
schilders". We noemen uit de velen slechts
Pieter Saenredam en Emanuel de Witte.
Zonder twijfel waren dergelijke figuren ge
heel aangelegd als bouwkunstenaars. Maar
bij gemis aan groote opgaven wendden zij
zich van hun oorspronkelijken aanleg af en
keerden zich tot de schilderkunst, waarin
zij hun fantasie konden uiten, terwijl de
minder begaafden mochten bouwen, wat er
nog te bouwen viel.
In wezen was dus een geheel nieuwe tijd
voor Holland aangebroken, een tijd in vele
opzichten bewonderenswaardig, een tijd.
waarop het nageslacht ondanks de scha
duwzijden. die we noemden, met recht fier
mag zijn. Maar deze nieuwe tijd bezat geen
architectonische vormkracht voor zoover be
treft het scheppen van nieuwe ruimte-com
posities; hij schiep geen eigen monumentaal
ruimtebegrip. Het eigenlijke renaissance-
ruimtebegrip wordt later we bespraken
het reeds bij de Marekerk geïmporteerd
van elders. Bij het oprichten van openbare
en particuliere gebouwen in de 16de 'oeiiw
en zelfs tot 1630 toe, ging men altijd weer
uit van de grondplannen der Gothiek. voor
zooverre die zich hadden gedemonstreerd
aan de wereldlijke gebouwen.
Men kan dat aanwijzen bij verschillende
gebouwen uit dien tijd, zooals de stadhuizen
te Franeker, Naarden. Woerden. Bolsward
en enkele andere.
Om bij Leiden te blijven, herinne
ren we er aan. dat men daar in 1595 ge.m
nieuw stadhuis bouwde, doch voor het "»ude
Gothische gebouw een nieuwen gevel
plaatste.
Ook bij het woonhuis bleef het Gothische
grondplan bestaan: langerekt, met de smalle
zijde naar de straat. Dat was nu eenmaal
in vele steden met het oog op de situatie
wel noodzakelijk, doch als men over vol
doende ruimte beschikte bouwde men toch
nog volgens de Gothische dispositie.
Het punt evenwel, waaraan we cnze
bijzondere aandacht moeten wijden tn
waaraan de Hollandsche architectuur haar
bizondere charme heeft te danken is de vi
taliteit. de schilderachtige bekoring van den
gevelopstand. Door deze wordt de architec
tuur der 16de eeuw en later, in 't bijzonder
gekenmerkt. En misschien openbaart zich
hieraan treffend de goede zijde van het in
dividualisme, dat overigens niet in alle op
zichten valt te prijzen.
RECLAME.
'Alweer
die ondragelijke
rugpijn, welke
zich vooral bij
het opstaan doet j
gevoelen.
Het beate ia directj
inwrijven met
9 op/ossing
Rcokeloos en spaar
zaam in het gebruik.
Bij apothekers en drogisten verkrijgbaar.
8317
Vragen worden in deze rubriek kosteloos
beantwoord; men adresseëre brieven liefst
met bewijsstukken aan de redactie onder
motto „Postzegelrubriek".
Over liet ontstaan van hel postzegel doen
verschillende verhalen de ronde Een van
deze verhalen is het mqesl aanneembare en
de'ze willen wij dus hier laten volgen.
I-Iet eerste postzegel verscheen in 1840 in
Engeland. Het werd gemaakt na een uitge
schreven prijsvraag volgens ontwerp van
Sir Rowland Hill. Deze Sir Rowland Hill
was iemand, die zeer veel van de wereld
gezien heeft,. en die vaak groote reizen
maakte; zoodoende maakte hij overal kennis
mee, en zoo dacht hij ook over een middel
om een, door het Rijk geëxploiteerden goed
geoutikterden postdienst te krijgen. Hij was
juist weer van een groote reis naar Enge
land teruggekeerd, en ging eenigen tijd hier
ronddwalen. Op een van die ronddolingen
kwam hij in e'en herberg in het Noordelijk
gedeelte van Engeland. Toen hij op zekeren
ochtend aan de deur stond, kwam juist een
bode aan, die een brief bij zich had voor de
dienstbode. Het meisje, die' de bode ook reeds
had gezien, kwam buiten, en pakte gretig
den brief cuin, bekeek hem van alle kanten
en bemerkte toen aan het handschrift, dat
het van haar broer was die ais soldaat in het
k'ger was. Haar vreugde was echter van
korten duur, toen haar medegedeeld werd dat
zij 1 Shilling bezorgloon moest betalen. Een
shilling was in dien tijd een groot bedrag, en
zoo'n looper vroeg in vele gevallen maar wat
hij krijgen kon. De dienstbode weigerde toen
de brief, omdat zij zoo zij zei, geen geld had.
Sir Rowland Hill bood toen aan de shilling
voor het meisje te betalen, maar daartegen
verzette zij zich. De bode nam toen den
brief weer mee retour. Op een vraag van
Sir Rowland Hill of het haar nu niet speet
antwoordde zij lachende; Ach, waarom, het
geen ik weten moest, weet ik toch; om de
vaak hooge portokosten uit te sparen zet
mijn broer eenige teekens op de enveloppe,
en dan weet ik reeds genoeg, als er een
brief in zit die werkelijk beschreven is, dan
zet hij dit op de enveloppe, en dan neem ik
hem aan, maar van de tien keer, lees ik
negen maal het nieuws op de enveloppe.
Dit gaf Sir Rowland Hill de oplossing van
een vraagstuk waarover hij reeds maanden
lang nagedacht had. Toen dan ook de tijd
van inzending daar was, was het Sir Row
land Hill die de meeste en best uitgewerkte
plannen naar voren bracht. Zijn inzending
werd door den Staat bekroond met 10.000
Pond Sterling. Dat deze gewaagde uitvin
ding gunstige gevolgen heeft gehad, behoef
ik hier niet nader uiteen te zetten.
Zoo verscheen dan in 1840 in Engeland
het e'erste postzegel. En dat er een dankbaar
gebruik van werd gemaakt bewijst het feit,
dat daar ter lande van 18-10 tot 1850 niet
minder dan 7 239.962 brieven werden ver
voerd.
Wij zullen deze week do andere rubrie
ken laten vervallen, teneinde onze aan
dacht tcVestigen op de komende:
Weldadi&heidszegels.
Evenals vorige jaren zullen er ook dit jaar
en wel in begin December weer een serie
weldadighc'idszegels verschijnen ten bate
van het kind. Uit philatelistisch oogpunt be
schouwd, zijn de zegels wangedrochten. Wij
willen hier geen criliek uitoefenen op de
symbolische voorstelling, maar alleen deze
voorstelling e'ens even beschouwen uit het
oog der massa. Allereerst dit, de voorstel
ling voorkomende op de thans verschijnende
weldadipheidsserie is absoluut niet nieuw,
want wij zagen haar reeds op een wcldadig-
heidszegel die in 1926 in Denc-marken ver
scheen.' waar het echter niet als poslzegel
werd uitgegeven, maar voor een klein be
drag werd beschikbaar gesteld, om naast het
gewone port te gebruiken; de voorstelling
wijkt in het geheel niet af van die welke
thans hier te lande gaat verschijnen.
Wij kunnen niet begrijpen, waarom men
niet is voortgegaan met de verleden jaar
uitgegeven seiie. Of heeft Nederland geen
beroemde mannen meer? Mij lijkt de keuze
niet bijzonder gelukkig en ik hoop dat ik mij
vergis, maar ik geloof dat, zoo deze zegels
nu zijn uitgevoerd, het netto bedrag kleiner
zal zijn. dan het vorige jaar.
Ik schreef hier, „ik hoop het niet", in
tegendeel ik hoop dat de netto-winst eens
zoo groot zal zijn. Weïkelijk het doel is mooi
immers wat is mooier dan het arme kind te
helpen en te steunen, nu vooral in dezen tijd
dat de levensstandaard zoo hoog is?
Nog weinige dagen en het St. Nicolaas-
feest staat voor de deur.
Re'eds dagenlang slaan Uw kinderen al
het moois te bewonderen in de winkels, dit.
zullen ze krijgen en dal krijgen ze. En als
dan de lang verwachte dag daar is, zijn Uw
kinderen rondom U heen geschaald, geluk
kig met hetgeen zij kregen, speelgoed, sui
kergoed, enz. alles volop.
Maar er zijn anderen, ook kinderen; ook
zij zijn jong, verwachten veel, maar krijgen
weinig of niets; welnu gij kunt hen helpen
door een of meerdere serie's zegels fe koo-
pen en Uwe correspondentie hiermede te
frankeeren.
Koop daarom welaadigheidszegels
voor hei kind.
Suriname.
Wij ontvingen zooeven het bericht dat
ook hier wederom dit jaar c-'en serie wel
dadigheidszegels zal verschijnen ten bate
van 't groene kruis. Zij zullen den lsten De
cember a.9. uitkomen en wel in 4 waarden;
1/2 cent groen;
2 cent rood;
5 cent blauw
6 cent zwart.
Zij zullen resp. worden verkocht voor 3,
4, 8 en 10 cent.
Deze zegels blijven 5 maanden in omloop.
PHILATELIST.
CORRESPONDENTIE.
F. J. de G., Leiden. Wij hebben de'ze
annonce gelezen; zij komt ons ook zeer
vreemd voor. Of U met deze firma in relatie
kunt treden, durven wij niet zeggen, ons is
omtrent betrouw- of onbetrouwbaarheid
niets bekend. Voorzichtigheid is in dezen
echter altijd aan te. bevelen.
F. H. v d. V., O.geest.Wendt U om inlich-,
tingen hieromtrent tot de firma J. H. Rietdijk
Korte Poten 15 a, den Haag, of tot firma
Wilhelm Donath en Co.. N.Z. Voorburgwal
316. Amsterdam.
E. W. v. d. B.. Leiden. De door U gelzon
den zegels heb ik nagezien, het zijn geen
postzegels, ik zal ze U binnen eenige dagen
re'tour zenden, met bemerking, wat voor
zegels het zijn.
Die kwestie met de gomstrookjes ben ik
momenteel nader aan 't onderzoeken. U
moet mij echter even mede deelen, of het
ook het geval i9 met de zegels die U het
eerst inplakte, maar het moeten geen lucht
postzegels zijn; ik heb de vermoedelijke
oorzaak misschien reeds gevonden, maar om
zekerheid te krijgen, moet U mij het boven
staande oven mede deelen.
Over het algemeen houden de zegels,
waarvan de gomlaag verwijderd is, veel lan
ger stand; de waardevermindering door het
verwijderen is nihil, t. z. t. kom ik hier uit
voerig op terug.
Het antwoord op Uw laatste vraag vindt
U lii eronder.
Door velen werd mij gevraagd; bestaat er
in Lnden nog een postzegelbeurs?
Er heeft hier gedurende eenige jaien een
dergelijke beurs bestaan, de belangstelling
hiervoor was echter zoo gering, dat men geen
termen aanwezig vond, haar langer te doen
voortbestaan; m i. lag dit in de eerste plaats
aan de verzamelaars zelf en ten tweede aan
do organisatie.
Wij kunnen echter door eendrachtige
samenwerking hier zeker nog veel bereiken,
en gaarne ben ik bereid hieraan mede te
werken, en door flinke organisatie wederom
op te richten een Leidsche Postze'gelbeurs.
Een ieder, die belang stelt in de oprichting
van een „Pcetzeflelberrs", verzoek ik, hier
van kennis te geven aan de redactie onder
motto „Postzegelrnbriek".
PHILATELIST.
RECLAME.
in het gelaat verdwijnen spoedigdoor
deze desavonds met wat PUROL in te
wrijven en door zich des morgens te was-
schen met warm water en gewone zeep of
beternogmet Purolzeep.'t Voldoet iedereen.
8387
PLANTEN EN VERPLANTEN.
Nu weldra de bladeren van boomen en
struiken zgn gevallen, nu de vaste planten
nog slechts kwijnende bloemen dragen, komt
de vraag op: wat moet nu worden gedaan
om den tuin weer voor het volgend jaar eer»
goed aanzien te geven?
Verschillende plannen zgn in den afgeloo-
pen zomer gevormd; de een heeft het voor
nemen eene uitbreiding aan de beplanting te
geven door op een plek, die daarvoor be
schikbaar is, vmchtboomen te planten of
een border aan te leggen, een ander heeft
opgemerkt, dat heesters en vaste planten
door verplaatsing een beter aspect zullen
opleveren, en ten slotte moet toch ook aan
de vaste planten, die zich zoo mooi ontwik
keld hebben, wat paal en perk worden ge
steld, om te zorgen dat zjj het volgend jaar
geen woestenij worden en de bloei wordt
verstikt Er moet dus geplant en verplant
worden.
De eerste vraag, die zich voordoet is:
wat is het juiste tijdstip van handelen? en
de tweede: hoe moet worden geplant?
Indien wjj voornit wisten hoe de a.s. win
ter zal verloopen, d.w.z. of wjj een strengen
winter te verwachten hebben of dat op mild
weer gerekend kan worden, ook of wjj een
nat of droog voorjaar kunnen tegemoet zien,
dan zou de eerste vraag gemakkelijk te be
antwoorden zijn. Nu staat deze kwestie zoo,
dat voorstanders van het in het najaar plan
ten bijna evenveel tegenstanders hebben in
hen, die zweren bij het planten in het voor
jaar, maar ten slotte komt het hierop neer,
dat de voorjaars-planter bij mislukking denkt
had ik dit jaar maar van den milden winter
geprofiteerd, dan zouden mijne planten heel
wat beter aangeslagen zijn, terwijl het even
dikwijls kan voorkomen dat de voorstander
var. in het najaar planten tot de ontdekking
moet komen, dat hij niet op zoo'n strengen
winter had gerekend, want dat een gedeelte
van zijne illusie door vorst is gedood.
friseerde vertaling uit het Engel9ch
j van Mevrouw Bellbc Lowndes,
door Oswaldi.
HOOFDSTUK XVII.
•hiisteie factoren in deze zaak
j-Durham was geen jongmensch meer.
Indien morgen om ongeveer drie uur
FJJ en met meer naar bed gegaan,
r de plotselinge dood van zijn pa-
r.^ tad hij het nooit bijzonder op hem
dien hij nooit in werkelijk ge-
geacht, hem een hevigen schok
r' En daarom vond hij het alles be-
W'S. dat Raydon's moeder hem
veracht nog vóór de lunch bij
*i!len aanrijden. In een kort
met stevige steile oude
~*ad geschreven, dat hij bij zijn
7an zijn ochtendloer vond. ver-
ii2oo gp0edig mogelijk" te ko
ttas vertrok hij opnieuw naar het
zooals hij wist, voortaan een treu-
Pijnlijke herinnering voor hem zou
kis indrukwekkends, machtigs en
t-.C°cVer The Mill House, dien storm
ig'tar,,pmberdag.
was gesloten, de blinden
|t ,-ai< ht en de tuin lag eenzaam,
i-, ,aan de bel en na een poosje werd
JMpend door Powell, het karaer-
-s vanzelf liet hij zijn stem dalen,
toen hij de reden van zijn beznek zei: „Ik
kom om mijnheer Raydon's moeder te spre
ken."
Stil. gedrukt liet Powell hem in den duis
teren salon en eenige oogenblikken meende
de dokter, dat hel vertrek ledig was. Toen
zag hij een tengere, bejaarde dame. een
kalme rustige verschijning, uit haar stoel
opstaan en hem ernstig aankijken. Naderbij
komend, merkte hij met diepe deernis.op,
dat, hoewel haar gelaat onbeweeglijk, zelfs
strak stond, haar handen zich zenuwachtig
ineen strengelden.
„Ik heb u verzocht to willen komen,
dokter." sprak zij met zachte, doch duide
lijke stem, „om u mijn wensch le kennen
te geven, dat er zoo spoedig mogelijk een
lijkschouwing moet plaats hebben. Ik neem
geen genoegen met den uitleg, dien mijn
schoondochter mij heeft gegeven, wat de
oorzaak van mijn zoon's dood betreft."
Dokter Durham voelde een feilen striem
van verontwaardiging zijn vermoeid hoofd
doorsnijden. Maar aan den anderen kant
kon hij zich voorstellen, hoe verward, mis
schien geheel verkeerd, mevrouw Birtley
Raydon zijn diagnose had weergegeven, om
haar duidelijk te maken wat volgens zijn
onomstootelijke overtuiging de oorzaak van
fhet onverwacht drama moest zijn geweest.
„Het gebeurde is doodeenvoudig, mevrouw
Raydon!" riep hij misschien wat al Ie
heftig uit.
Hij wachtte een oogenblik, waarop de
oude dame kalm vroeg: ..Wal gebeurde er
dan volgens u. dokter?"
Zorgvuldig zijn woorden kiezend, ant
woordde dokter Durham:
„Uw zoon was al geruimen tijd aan indi
gestie lijdende. Eenige maanden geleden
gaf ik hem den raad een streng dieet le
houden, maar hij sloeg dat in den wind en
wilde .ondanks mijn advies, evenmin een
voornamen specialist raadplegen. Ik hoor
van mevrouw Strain wat hij niet aan
zijn vrouw schijnt te hebben verteld. dat
hij gisterochtend wat pijn had. Daarom te
lefoneerde hij naar mijn huis, om te zeggen
dat hij bij mij wilde aankomen, op weg
naar het station. Ongelukkigerwijze was ik
uit. Ik mag aannemen, dat hij in Londen
niets at, want hij had heel laat ontbeten.
Maar hoe het zij, later gebruikte hij een
zwaar diner en toen. heel korl daarna,
dronk hij een glas gembeTlimonade met ijs.
Vroeg in den ochtend trad perforatie met
doodelijk gevolg in, nog vóórdat er tijd voor
een operatie was."
„Mijn zoon heeft eergisteren ongeveer
een uur bij mij doorgebracht. Hij was toen
volkomen gezond", zei mevrouw Raydon
met nadruk.
„Menschen, die aan een maagzweer lij
den. schijnen dikwijls wat men noemt „vol
komen gezond" te zijn. Maar dan komt een
plotselinge aanval, zooals ik daareven heb
aangeduid, en hangt het leven aan een
draad. In dat geval is de draad afgebroken.
De knapste chirurg had uw armen zoon
vanmorgen niet kunnen redden."
„Moet ik daaruit opmaken, dat u weigert
een lijkschouwing te laten houden, dokter
Durham?" vroeg zij. hem onderzoekend
aanziend.
„Als zijn weduwe op een lijkschouwing
mocht aandringen, zal er natuurlijk een ge
houden worden. Maar ik heb reden le ge-
looven. dat mevrouw Raydon zich sterk
tegen het denkbeeld zou verzetten."
„Laten we het haar even vragen."
De oude mevrouw Raydon liep vlug, onge
woon vlug voor een dame van haar leeftijd,
naar de deur. Terwijl zij naar buiten trad.
in de hall, hoorde hij haar zeggen op een
toon van verlichting:
„Bent u daar. mevrouw Strain? Wilt u
alstublieft aan Eva vragen, even beneden
te komen?"
In den salon teruggekeerd, merkte me
vrouw Raydon op: ..Ik moet u nog zeggen,
dokter, dat, wèl ook het gevoelen van mijn
schoondochter in deze zaak zal zijn, ik niet
zal nalaten er bij haar op aan le dringen,
dat zij laat doen wat volgens mij gedaan
moet worden."
Zij zwegen beiden een geruime poos en
ofschoon dokter Durham erg met Birtley
Raydon's moeder te doen had. vond hij haar
toch een allervervelendste deftigheid en de
onaangenaamste vrouw, die hij ooit ont
moet had.
Eindelijk verscheen Eva in de kamer. Zij
zag er als een toonbeeld van ellende en ziek
van het huilen uit.
..Ik wilde graag weten," sprak haar
schoonmoeder kil. „of je ernstige bezwaren
hebt tegen een lijkschouwing. Ik sta er op,
dat er een gehouden wordt, met het oog op
de bijzondere omstandigheden van....", zij
brak plotseling af, bedwong zich toen den
zin af te maken „Birtley's dood."
In het bleeke gezicht der vrouw kwam
een roode tint.
..Och moet dat?" Sraeekcnd wendde zij
zich tot den ouden dokter. ..Ik zou dat lie
ver niet willen!"
..Volgens mijn gevoelen is een lijkschou
wing geheel overbodig," antwoordde hij. „Ik
heb uw echtgenoot den derden Augustus
bezocht, nauwelijks twee weken geleden,
toen hij. zooals u weet. aan acute indigestie
leed. Ik heb hem toen op het hart gedrukt,
en niet voor de eerste maal, dat hij een
specialist moest raadplegen. Hij zei toen,
dat hij er over zou denken."
Hij schrok hevig terug voor het denkbeeld
op rantsoen te worden gezet", zei Eva
zachtjes.
„Ik twijfel niet in het minst aan den aard
van zijn noodlottige kwaal. Wat vanmorgen
gebeurde, was het gevolg van het overda
dige diner, dat hij gisteravond gebruikt had
en waarop hij een groote hoeveelheid, naai
ik begrijp meer dan een halven liter gem-
berlimonade met ijs dronk."
„Dat geloof ik ook", zei Eva haastig.
„Jij?" riep de oude mevrouw Raydon uit.
Hoewel dokter Durham geen 9cherpe op
merker was. keek hij toch verbaasd op, door
den gloeienden haat en diepe verachting, die
uit dat ééne woordje spraken.
Wat een gevaarlijke, kwaadaardige oude
vrouw!
Dokters zijn, soms legen wil en dank, ge
tuigen van de familietwisten, die vaak vol
gen op een sterfgeval, maar ditmaal drong
het tert den bejaarden geneesheer door, dat
hij nog nooit iemand had zien optreden, als
do oude mevrouw Raydon thans deed.
„Moet ik het zóó opvatten, dat u geheel
tegen den duidelijk uitgesproken wensch van
uw zoons weduwe wilt ingaan?" vroeg hij
driftig.
„Neen, dokter, ik wil niet tegen haar be
sluit ingaan. Ik ben van gevoelen, dat m
een sterfgeval zoo plotseling en geheimzin
nig als dat van mijn eenigen zoon. maar één
ding te doen valt. dat is: een gerechtelijk
onderzoek."
„Gerechtelijk onderzoek?" Verontwaardi
ging on verbazing deden hem zijn kalmen
toon verliezen.
{Wordt vervolgd).
