1t/at 4
B. DE KONING
AGENDA.
0.67
1.95
0.62
HOLLANIDIA 5PECERUEN
Laat deze vraag U geen hoofdbreken kosten geef
hun één der mooie groote doozen Chief Whip
het is juist het cadeau, dat vader, verloofde,
broer enfin iedereen boven alles prefereert
En dan vergeet niet dat het de beste sigaret voor
ieders gezondheid is!
I
.1
VTDrxINIA
AP0THEKER5DIJK-27-
KERK- EN SCH00LNIEUWS.
UIT HET PARLEMENT.
St. Nicolaas-Cadeaux
SWOENIN S
Vrijdag.
Leidsche Schouwburg: Ver Rott.-Hofslad-
Toonee). „De man in de monnikepij".
8.15 nam
Stadszaal Cgroole zaal): Mij. tot Bev. der
Toonkunst. 8 uur nam
K a t w ij k-a a n-Z e e (Gemeentezaal)
Spr. ds. Zandt van Delft. Halfacht nam.
Leiderdorp (Ned. Herv. Kerk): Spr.
ds. Gravenmeijer van Den Haag; TVs u nam.
Oecstgeest (Geb. v. Chr. Bel. H.-
Morsch) Bazaar 35 en 710 uur nam.
Zaterdag.
Clubhuis Ned. Meisjes Gilde (Pieterskerk-
gracht 11): Fancy-fair 21/2—5 uur en TVs
10 uur.
Zondag.
Leidsche Schouwburg: Ned. Operette „De
Boemelbaroo'18 uur nam.
Maandag.
Casino-theater: Filmavond Ncd. Vacantic
kindertonds. 8 uur nam.
Clubhuis Ned. Meisjes Gilde (Pieterskerk-
grachi 11): Fancy-fair 71/210 uur.
Stadszaal: Residentie-orkest; 8 u. nam.
De avond-, nacht- en Zondagdiensl der
apotheken wordt van Maandag 25 Nov. tot
en met Zondag 1 Dec. waargenomen door de
apotheken van de heeren G. F. Reyst, Steen
straat 35, Telef. 136 en A. J. Donk, Doeza-
straat 31. Telef. 1313.
RECLAME.
PRACHT COLLECTIE in
FRAAIE POMPADOUR SATINET.
Gegarandeerd echte kleuren,
1.65, 1.25, 1.07, 0.79,
Prachtige groote modellen,
3.25, 2.85, 2.45,
Leidsche Fantasie Kinder-
Schortjes 1.05,0.95,0.85,0.75
SATINET VOOR SCHORTEN
Nieuwste dessins. - Enorme keuze
HAARL.STR. h. D0NKERSTEEG 2-4-6
8302
ALLIANCE FRAN5AISE.
Eerste winterbij eenkomst,
In de eerste bijeenkomst van de afd
Leiden van de Alliance Francaise trad als
spreker op de heer E. Driault uit Parijs
die het onderwerp behandelde Le Roi de
Rome. Deze naam. dien Napoleon gaf aan
den zoon, geboren uit zijn huwelijk met
Maria Louise, is meer dan een titel Hij is
het symbool van den droom, dien Napoleon
wilde verwezenlijken, nl. keizer te worden
van de vereenigde staten van Europa.
Wanneer die bond gevormd was. zou er in
Europa vrede heerschen. een vrede, zoo
als Europa eeuwen achtereen gekend had
onder de Romeinsche heerschappij. Hoe hij
die plannen wilde verwezenlijken, nl. de
vorming van dat machtige rijk met Rome
als tweede hoofdstad, daarover vertelde do
spreker op boeiende wijze. Hij sprak over
de scheiding van Josephine, het huwelijk
met Maria Louise, de geboorte van <5^rr
troonopvolger, de uitvoering van de
plannen van Napoleon, die mislukten door
de nederlaag in Rusland, de ballingschap
van den keizer, de door hem zoo gevreesde
ontvoering van zijn zoon naar Oostenrijk;
over al deze dingen vertelde de conférencier
op levendige wijze. Er werd een geheel
nieuwe kijk op Napoleon gegeven. Voor (Ten
heer Driault is hij niet de despoot, maar het
genie van de orde hij zou Europa een lang-
durigen vrede hebben geschonken, als do
mislukking van den tocht naar Rusland
die plannen niet had verijdeld
Een aandachtig en voor Leiden vrij tal
rijk publiek bracht den spreker een dank
baar applaus De voorzitter, de heer M.
Bresson, dankte den heer Driault voor zijn
belangwekkende en boeiende rede.
INFORMATIE-BUREAU V.V.V.
Het Informatie-Bureau van de Vereeni-
ging tot bevordering van het Vreemdelingen
verkeer Stationsplein is met ingang van 1
December tot nadere aankondiging ge
sloten.
Schriftelijke en mondelinge inlichlingeq
worden alsdan verstrekt de Kempenaer-
straat 52. Oegstgeest.
OPVATTING VAN DE TAAK
VAN DE OVERHEID IN DEN
HERVORMINGSTIJD.
Lezing van mr. P. J. Idenbmg.
Voor de Chr, Hist. Unie, Afd. Leiden hield
Mr. P. J. Idenburg. secretaris van Curatoren
der Universiteit, zijn tweede lezing ovei
Reformatie en Overheid; in het bijzonder
over de opvatting van de Taak van de
Overheid in den Hervormingstijd.
De inzichten der twee grootste hervor
mers over dit vraagstuk werden allereersw
besproken. Allereerst besprak spr. Luiheid
Deze schreef een boekje: „Van de wereld
lijke Overheid; hoe ver wij haar gehoor
zaamheid verschuldigd zijn" en kwam tot
de volgende conclusies- 1. de Slaat heeft
niet dc taak zich met den godsdienst in le
laten. 2. De Staat raag geen gewetens
dwang uitoefenen.
Luther predikt daarom dc verdraagzaam
heid: niemand mag de ziel bevelen dan
God Wel mag de Staat ordenend in de
Kerk optreden: de Vorst had het recht pre
dikanten aan te stellen en Kerkordeningen
tc ontwerpen.
Calvijn's hoofdwerk is de Institutie
C1536), waarvan de conclusies zijn: 1. De
Staal moet een Christelijke staat zijn. 2
De Staat moet Gods wil op aarde verwezen
lijken.
Calvijn kreeg de gelegenheid zijn ideeën
in Genève door te voeren.
Geroepen door de protestanten naar Ge
nève heeft hij daar met gestrengheid een
regeering gevormd, waarbij de Kerk (in het
bijzonder de predikanten) den Slaat re
geerde. Calvijn kent geen verdraagzaam
heid: hij voelt zich geroepen de ziel van
den zwakke te beschermen, door alles te
weren (zoo noodig door verbannen of
straffen), wat in strijd is met de Heilige
Schrift Bekend is hierbij de verbranding v.
Servet (1553) verdacht van kelteTsche ge
voelens.
Zelfs de naaste geestverwanten van
Calvijn in Genève konden zich hier niet
mede vereenigen, en Calvijn moest zich in
een geschrift (Defensie) verdedigen tegen
deze aanvallen en zich verantwoorden,
waarom ketterij met den dood gestraft
moest worden.
Ook in ons Vaderland is een groote
strijd gevoerd over de Verdraagzaamheid.
Prins Willem van Oranje spreekt zich
reeds in 1572 uit voor volle verdraagzaam
heid tegenover andersdenkenden. Niet al-
lijd kon hij zijn wensch verkrijgen; de cal
vinistische predikanten in ons land waren
op dit punt zijn tegenstanders.
Bij de Pacificatie van Gent (1576) werd
een voorloopige regeling getroffen: de gods
dienststrijd werd gestaakt.
Een definitieve regeling de vrijheid van
Godsdienst, kon de Prins niet doorvoeren.
Het bekende artikel 13 van de Unie van
Utrecht (1579) bevat slechts dat Holland
en Zeeland zullen handelen naar goedvin
den: de andeTe provinciën zullen zich
houden aan do bepalingen van 1576 (Gods
vrede.)
Voor Vrijheid van Godsdienst was de lijd
nog niet gekomen, wel vrijheid van ge
loofsovertuiging: niemand mocht om des
geloofswille vervolgd of onderzocht worden.
Leiden heeft in den strijd tusschen kerk
en overheid een belangrijke plaats inge
nomen: de overheid van Leiden (van der
Werff Jan van Hout) oefenden invloed
op de Kerkelijke regeering, om daarmede
onverdraagzaamheid van de zijde der Kerk
te voorkomen. Niet altijd ging dat zonder
strijd gepaard: predikanten en hoogleeraren
waren zeer verdeeld; zoo verklaarde Caspar
Coolhaas (predikant) zich voor de maatre
gelen van de Overheid, maar Pieler Cor-
neliszoon en prof Danaers tegen elke in
menging van de Overheid in kerkelijke
zaken. Een scherpe strijd was het gevolg,
waarin het geheele land betrokken werd.
de strijd eindigde door uitzetting van enkele
onwelgevallige personen uit de Kerk door
de Overheid
Jan van Hout en Burg. van der Werff
mogen genoemd worden strijders voor ge
wetensvrijheid en godsdienstige verdraag
zaamheid En hun houding getuigt van veel
moed, omdat art. 36 der Gereformeerde Ge
loofsbelijdenis fin die jaren opgesteld)
eischte een Chr Staal, waarin de ketterijen
door de Overheid geweerd moesten worden.
Ook in deze eeuw is dit artikel 36 nog een
twistappel- tegenover groepen die dit arti
kel geschrapt hebben, en dus een betrekke
lijke neutraliteit voorstaan, slaan andere,
groepen, die uitvoering van dit artikel, door
de Overheid eischcn
RECLAME.
8201
Zuiver-hygiënisch-gemakkelijk
OVERAL VERKRIJGBAAR IN HALF-ONS BUSJES EN
IN GOEDGEVULDE 10 CTS. WITTE STROOIBUSJES
RECLAME.
Het bestuur van hel Leidsche Studen-
tenlooneel is voor het jaar 19291930 als
volgt samengesteld: J. G. Kist, praeses; .T.
R. van Blom. abactis; G. L. H. van Gheel
Gildemeester, quaestor; P. F. .T. de Kok. as
sessor I; J. de Blieck. assessor II.
Bij het 2e regiment veldartillerie
(oefeningsregiment) Ie 's-Gravenhago zal
van 6 t/m 25 Januari een theoretische cur
sus in de schietopleiding worden gehouden
voor hoofdofficieren, van wie te verwachten
is. dat zij binnenkort met de functie van
hoofdinstructeur zullen worden belast. Voor
deelneming aan dezen cursus is o. m. aan-
II gewezen majoor A. E. W de Jong, van het
6e regt, veldartillerie.
In de legerplaats bij Oldebroek zal voor
vhen van 26 Mei t/m. 4 Juni een practische
cursus worden gehouden,
i
Voor den Hoogen Raad is heden
beëed-igd als advocaat en procureur mr. L.
1 Weijl, alhier.
Luxe gedecoreerde blikken
doos inh. 50 stuks fl. I .-
Idem inh. 100 stuks fl. 2.-
Luxe „Guildhall" vergulde]
presenteerdoos inhoudende
100 stuks
fl. 2.75
i/Jy}:
v-vi
WHIP
::r.<7;-Y'.v
ARDATH
Met ingang van 1 Dec. a.s. zal door de
Leidsche Burgerwacht inplaais van op
Woensdagavond, op Maandagavond van
8 3010 uur geschoten worden in de
Morschpoort-Kazerne, terwijl de buitenge
wone Yrijw. Landstorm op Woensdagavond
inplaats van op Maandagavond schiet.
De tentoonstelling van moderne kunst
in het Stedelijk Museum „de Lakenhal", ge
organiseerd ter gelegenheid van hel dertig
jarig bestaan der Leidsche Kunslvereeni-
ging wordt a.s. Zondag gesloten.
Gistermiddag omstreeks 4 uur wilde
de 25-jarige hulpmonteur ..G. v. R.. werk
zaam -op het terrein 'dor* Gasfabriek, zich
van een 8 Meier hoogen steiger langs een
takel naar beneden laten glijden. Zijn ge
makzucht kwam hem evenwel duur te
staan, want door de gladheid bood de takel
weinig houvast en siorlte Van R. omlaag.
Hij bekwam vrij ernstige wonden aan de
linkerslaap, welke door den E. II. D. wer
den verbonden. Daar de man weigerde zich
in het Academisch Ziekenhuis te laten
opnemen, werd hij per ziekenauto naar
zijn woning in de Anna Paulownastraat
overgebracht.
Hedenmorgen legen 9 uur ontstond
een felle schoorsteenbrand ten huize van
R. A in de Julianastraat 21.
Eenige pblilie-agenten wisten met behulp
van een zak zout en een minimax het ge
vaar te bezweren, zoodat de gerequireerde
motorspuit geen dienst behoefte te dom.
RECLAME.
LONDOf
VAN OUDS BONSENAAR TEL 308
8303
PREDIKBEURTEN
VOOR HEDEN.
WADDINXVEEN.
Ned. Herv. Kerk: Nam. 7 uur, ds. Leen-
mans van Delft.
GEREF. KERKEN.
Tweetal: Te Rotterdamds. J. Gil-
lebrand, Zeist en ds. W. H. v. d. Vegt,
Bergum (Fr.)
Beroepen; Te Kralingen; ds. F .A.
den Boeit-, Amersfoort»
(Van onzen parlementairen medewerker)
DEN HAAG. 28 November 29.
Weildcozenkwesties Zoo noodig zullen
nieuwe credieten worden aangevraagd.
De landbouw in noodlijdenden
toestand.
De luidsprekers waren heden alweer uit
de Tweede Kamer verdwenen. Het was
gister slechts een proef geweest en vandaag
waren ze. als we goed gehoord hebben, tb
Utrecht noodig Maar. werd ons verzekerd,
ze komen terug en dan zal er niet alleen op
het spreekgestoelte een microfoon worden ge
plaatst maar ook voor den stoel dos Voor-
j zitters en een op de ministerstafel. Laten
j we dus hopen, dat we on9 gister niet met
een doode musch hebben verblijd!
Eerst om twee uur begon heden de ver
gadering in verband met een langdurige af-
deelingsvergadering in den voormiddag.
Hard opgeschoten is men dus niet. ook om
dat de vergadering niet te lang kon duren
vanwege de uitgeschreven avondvergade
ring. De Kamer is dus blijven steken m
een breed opgezet debat over den landbouw.
Alvorens daarover de algemeene be
schouwingen werden geopend, heeft de mi
nister van Binnenlandsche Zaken, de heer
Buys de Beerenbrouck. geantwoord op de
opmerkingen van verscheidene sprekers v.
gister over de afdeeling Werkverschaffing.
Hij verzekerde daarbij, dat hij de politiek
van zijn voorganger zal blijven volgen, ook
omdat dit vroeger zijn eigen politiek is ge
weest. Het denkbeeld om bij de aanbeste
ding van groote werken aan de aannemers
de verplichting op te leggen om een zeker
percentage der benoodigde werkkrachten te
recruleeren uit de werkeloozen. heeft wel
aantrekkelijkheid maar in de eerste plaats
zou het vrije bedrijf daardoor benadeeld
worden, in de tweede plaat? moet men
niet uit het oog verliezen, dat juist in den
wintertijd, als de werkeloosheid het grootst
is, groote werken doorgaans stop moeten
worden gezet, en eindelijk bedenke men wel.
dat er heel wat werkeloozen zijn juist in
de 9teden. die niet geschikt zouden zijn om
bij groote werken aangenomen te worden,
i Maar de minister wees er ook op. dat ds
j werkeloozen zelf ook naar werk moeten
i zoeken en dat als er b.v in België behoefte
is aan arbeidskrachten, zij ?oed zullen doen
zich daarvoor aan te melden
Aan den heer Van den Tempel, die 6e
vrees had uitgesproken dat bij toenemende
werkeloosheid de Regeering in haar hulp
te kort zou schieten, verzekerde de Ministei
dat indien het noodig mocht blijken, de Re
geering niet zal aarzelen nieuwe cred-ieten
aan te vragen Binnenlandsche kolonisatie
van werkeloozen hij land- cn tuinbouw
weigerde de minister le bevorderen
Daarna is de Kamer aangevangen met
de bespreking van de afdeeling Landbouw.
Meer dan eon dozijn sprekers had zich
daarvoor opgegeven en er zijn nog ettelijke
bijgekomen, zoodat er niet aan te denken
viel, dat de Minister nog heden aan het
woord zou komen. De grondtoon van nage
noeg alle redevoeringen was. dat de land
bouw in noodlijdenden toestand verkeert.
Een stadsmensch zal dat wanneer hij niet
bij den handel in onze landbouwproducten
betrokken is. niet zoo gauw merken Er
worden voor wat te koop wordt geboden
behoorlijke prijzen gevraagd en betaald, de
oogst van land- en tuinbouwproducten, niet
in de laatste olaats van het fruit is boven
verwachting, maar wanneer men de agra
riërs in de Tweede Kamer hoort, vermeent
men slechts jammerklachten, waarvan de
den niet gedekt door de prijzen, welke
er voor kan maken En dus wordt er
verlies gewerkt. Nu wil men eenerz
dat de regeering zal zorgen, dat de pri
van verkoop worden opgedreven door
tectionistisch? maatregelen, onderhal
lingstarieven de heer Fleskens (R
maakte zich o.a. tot tolk daarvan art
zijds vraagt men meer directen steun
premieuitkeering aan exportproducten,
suiker de heer Van den t'
(A..-R,) kwam daarop weer terug
er is nog een derde groep waarvan w
meer de katholieke leden Van Voort
Ament.de woordvoerders waren, die
dat de steun van overheidswege geschie
zal door ruimer voorlichting, dus b
organisatie van den inlichtingsdienst,
lager landbouwonderwijs, zorg voor de
breiding van den cultuurgrond enz
Wij komen morgen, als minister R
aan het woord is geweest, op dit debat Ie
Met het oog op de avondvergadering
we heongeggaan vóór het laatste woord
den middag was gezegd.
M
DEN HAAG. 29 Nov. 192!
Begroeting voor Waterstaat
De scheepvaartverbinding Amsterda
met den Rijn.
Het was even middernacht toen de
de Kamer gisteren huiswaarts toog me'
voldoening de Begrooting van Waters taai
gehandeld te hebben. Zelfs is zij
stemming goedgekeurd, ondanks de aai
zigheid van den op stemmen zoo
geselden heer Wijnkoop.
Door belangrijkheid heeft de ge®
wisseling, welke onder leiding van den
den president, den heer Schaper heeft
gehad, veelal niet uitgemunt. Slechts
punt van beteekenis heeft aanleiding
tot een breedvoerige discussie. Het w
de nieuwe scheepvaartverbinding van
sterdam met den Rijn. Op de begrw
was een memoriepost daarvoor oitg
ken en van alle kanten verhieven zien
men ten gunste van bespoediging vW
nu zooveel jaren hangende kwestie.
een volgens deden zich hooren de heer®L,
ger (C.H.), dr. Vos (Lib.), Ketelaar (VJ
Van den Tempel (S.D.A.P.), Bongaerts
en Wijnkoop (Comm.). Zij spraken a
RECLAME.
DE BESTE
Dames Handschoen^
met mooie facta-
siekap, *5
Nappa DamM-M"*
schoenen,
met bootrand 2,Pt)
4.25, 3.45
He aren Handsel^
pracht kwahtci
modellen, m
1.05, 95
Pri™ Nappj nflC
Haarl.straat hoek Donkerste 1
voornaamste hier op neer komt: de produc
tie is wel goed maar de kosten er van wor-