CACHET
dFAIVRE
Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 28 November 1929
Vierde Blad
No. 21383
GEMEENTEZAKEN.
UIT HET PARLEMENT.
DE VLUCHT UIT DE POPPENKAST VAN JAN KLAASEN EN TRIJNTJE.
KOORTS
HOOFDPIJN
RHEUHATIEK
ZENUWPIJNEN
KUNST EN LETTEREN.
FEUILLETON.
beimzinnige voetstappen
ig van drie leden van het
burg. armbestuur.
v0]ge van het aan den heer J. P.
t verleend eervol ontslag als lid van
.^hjk Armbestuur is in dat Collego
-jjure ontstaan.
(Een zuilen op 1 Januari a.s. twee
c! ontstaan tengevolge van de pe-
aftreding van mevr. C. P. Brag-
poes en den heer J. J. Valent
ie evenwel terstond herkiesbaar
'n(]e voordracht wordt aangeboden
ure J. P. Mulder: lo. H. P. Veld-
2o. W. C- J. Pera.
e mevr. C. P. Braggaar—De
Mevr. C. P- Braggaar—De Does;
Zitman.
,!ure J- J- Vallentgoed: lo. J. J.
tóocd; 2o. M. F. Oostveen.
ts moeten worden benoemd 5 leden
remissie bedoeld in art. 2 dei- ver-
houdende Reglement voor de
isie van Advies betreffende de ar
en dienstvoorwaarden van het per-
in dienst van de gemeente. Aftre-
leden zijn de heeren F. Eikerbout,
brink, K. Sijtsma, M. G. Verwey en
W. Bergers, benevens 5 plaatsver-
cde leden dier Commissie waarvoor
n de heeren H. Parmentier. J. A.
[pvden. mr. A. J. Romljn en J. Val-
Vacature Th. M. W. Bergers.
fSTELLING VAN REKENINGEN
EN BEGROOTINGEN.
Commissie van Financiën deelt mede,
i geen bezwaar heeft tegen goedkeu-
van de suppletoire begrootingen en
ige vaststelling van de rekeningen
Gestichten Endegeest, Voorgeest
ijngeest en van het Openbaar Slacht-
over het jaar 1928.
eeft den Raad derhalve in overwc-
hiertoe te besluiten, waartoe den
door B. en W. het voorstel wordt
INLEG EN EXPLOITATIE VAN
HOOGSPANNINGSLIJNEN.
>]ge artikel 11 der voorwaarden,
der Ged. Staten aan onze gemeente
eheidene vergunningen hebben ver-
mor het plaatsen en exploiteeren
jgspanningslijnen naar en in de ge-
Nieuwkoop, Rijnsburg, Boskoop
•dwijk, zulks ten behoeve van dc
van electrischen stroom in die ge-
worden de vergunningen geacht
;even te zijn, indien niet binnen
inden na dagteekening der besluv
Ged. Staten door den Raad e<?n
ing is ingezonden, houdende dat de
lei gemeente Leiden de vergmrnin
fer de daarbij gestelde voorwaarden
rit.
ezien h.i. tegen die aanvaarding
iwaar bestaat, geven B. en W. in
ing tot het inzenden van die ver
te besluiten.
iURING VAN EEN BERGPLAATS.
e zitting van 9 Mei 1927 werd door
ud besloten de naast het perceel
Haarlemmerstraat No. 165a gele-
jrrgplaats aan L. en W. Kanbier, al-
p verhuren tegen den prijs van f. 250
fs is van hen eon verzoek ingekomen
de gemeentelijke bergplaats voor
fceedschap, welke van de vorenbe-
Ibergplaats door een houten schot is
p?'den, in gebruik te mogen ontvan-
Nen een vergoeding van f. 200 per
ppervlakte van de in 1927 verhuurde
fcats bedraagt 28.8 M2., die van de
voor het rioolgereedschap 16 2
geboden huurprijs van f. 200 is
ïemelijk.
■"oolgereedschap kan worden onder-
Ti in de zandbergplaats bij de Ma-
zoodat ook uit dien hoofde tegen
inwilliging van het verzoek geen bezwaren
bestaan.
De in 1927 aangegane huur loopt telkens
van 1 Mei tot em met 30 April d.a.v., met
dien verstande, dat zij in ieder geval ein
digt op 1 Mei 1938. In verband hiermede is
het gewenscht, dat de onderwerpelijke
bergplaats wordt verhuurd tot 1 Mei 1930,
met stilzwijgende verlenging van jaar tot
jaar eveneens tot 1 Mei 1938.
VERHURING VAN WEILAND AAN DEN
LAGEN MORSCHWEG.
Bij raadsbesluit van 20 December 1926
werd aan P. van Rijn, alhier, tot en met
31 December 1929 verhuurd het niet als
standplaats voor woonwagens benoodigde
gedeelte van het perceel sectie P. No. 245
(thans 1036) groot plm. 1.28.00 H.A. tegen
den totalen prijs van f. 192 per jaar.
In de zitting van 15 Juli 1929 besloot de
Raad o.a. tot den aankoop van de aan
grenzende perceelen weiland, tezamen groot
0.80.80 H.A.
Aangezien de perceelen één geheel vor
men, verdient het, nu daartoe gelegenheid
bestaat, aanbeveling hen als één complex
tc verhuren
De heer P. van Rijn is bereid de geza
menlijke terreinen met ingang van 1 Ja
nuari a.s. voor den tijd van drie jaren te
huren tegen een jaarlijkschen huurprijs van
f. 190 per H.A. of in totaal van plm. f. 397.
OVERNEMING VAN TWEE STROOKJES
GROND.
In de zitting van 6 Mei j.l. besloot de
Raad kosteloos in eigendom en onderhoud
bij de gemeente over te nemen een gedeelte
grond ter grootte van ongeveer 2300 M2.,
gelegen in het verlengde van de Gabriël
Metsustraat, de Frans van Mierisstraat en
de Jan Lievensstraat. Onder deze over
name was nog niet begrepen een tweetal
strookjes grond in de Jan Lievensstraat,
welke ook voor de doortrekking der be
strating noodig zijn. B. en W. geven den
Raad in overweging deze strookjes grond
mede kosteloos in eigendom en onderhoud
bij de gemeente over te nemen.
VERLENGING VAN HET VERLEENEN VAN
EEN BIJSLAG OP PENSIOENEN.
Onder verwijzing naar hun in vorige ja
ren gedane voorstellen geven B. en W.
don Raad in overweging te besluiten om
ook voor het jaar 1930 weer een bijslag op
de in die voorstellen bedoelde pensioenen
te verleenen, overeenkomstig de thans gel
dende bepalingen.
VOORSTEL VAN STRALEN.
Door den heer Van Stralen wordt voorge
steld om in de art. 15 tot en met 19 de
woorden „armmeester" en armbezoeker"
te vervangen door '„ÈQofclcontroleur" en
„controleur."
(Van onzen parlementairen medewerker)
DEN HAAG, 27 November 1929
Luidsprekers in de Kamer. Gunstige
resultaten. Subsidie aan de burger
wachten goedgekeurd. Hoeveel
films er worden goedgekeurd.
Op den keper beschouwd is misschien
wel het belangrijkste feit van den dag van
heden in de geschiedenis van ons Parle
ment het nieuwtje dat er heden gebruik
is gemaakt van een luidspreker. Men weet
dat er niet zoo heel weinig leden van de
Tweede Kamer zijn en ook wel ministers,
die op de perstribune haast niet té volgen
of volkomen onverstaanbaar zijn. Niet al
tijd gewaagt de pers daarvan, uit een
soort van philanthropic misschien, maar
het loopt soms de spuigaten uit en dan
kan men den anderen dag lezen dat me
neer die en die zoo zacht of zoo binnens
99. Na 'n tocht, welke heel lang duurde, kwam een
dorpje in het verschiet. Op palen waren de hutten en de
daken bedekt met riet. Hier en daar waaiden cocospalmen,
uit een der hutten hing een vlag. hel was een oude ver
sleten zwembroek, Jan lachte toen hij het zag.
100. Eindelijk kwamen ze aan het dorpje, 't gebied
van den zwarten vorst, ,,'k Hoop," zei Jan, „dat ik wat
kan drinken, want ik sterf bijna van dorst." Toen Jan en
Duim in het dorp verschenen, vielen de wilden voor hen
neer. Ze betoonden zich onderdanig en bewezen hun
groole eer.
monds sprak, dat hij niet was te volgen.
Vermoedelijk hebben de heeren er met el
kaar ook wel eens over gemopperd, wan
neer een spreker haast niet te volgen was,
maar in ieder geval is de vraag gesleld,
of aan dat euvel niet was tegemoet te
komen. Het middel lag voor de hand: Bij
den Volkenbond gebruikt men luidspre
kers, in den Duitschen Rijksdag kent men
ze ook al lang, waarom zouden wij die
voorbeelden niet navolgen?
Maandagmorgen is toen een proef met 'n
inrichting met luidsprekers genomen in 't
bijzijn van enkele kamerleden en eenige
leden van de pers. De proef schijnt bevre
digende uitkomsten te hebben opgeleverd,
want hedenmiddag was op het spreekge
stoelte. naast het bureau des voorzitters
een microfoon geplaatst op zoodanige wij
ze, dat de eventueele spreker zich geen
moeite behoefde te getroosten om in het
toestelletje te spreken, hij kon het gewoon
weg negeeren. Maar dat verhinderde niet,
dat een electrische stroom zijn geluid van
de microfoon naar een luidspreker voerde
en vandaar met verdriedubbelde luidheid
de zaal werd ingeworpen. Er waren enkele
dier luidsprekers in de hoeken van de ver
gaderzaal opgesteld, wij hadden onder meer
hef genoegen er een in onze onmidtielijke
nabijheid te hebben en het was werkelijk
verbazingwekkend, hoe prachtig verstaan
baar alles was. Een spreker als de heer
Rutgers van Rozenburg (C.H.) waarvan bij
vorige gelegenhedengeen woord was op te
vangen, was nu letter woor letter te vol
gen en bij andere sprekers deden we de
zelfde ervaring op. Geen echo of bijgeluid
was er bij te hooren. alles klonk even dui
delijk en helder ondanks het gewone ru
moer. dat er doorgaans in de Kamer
heerschf. Wij hopen dus, dat het bij dez*,
proef niet zal blijven en ook de ministers
tafel 'n microfoon zal krijgen. Dan hebben
we kans 'n man als minister Donner woord
voor woord te kunnen volgen en dat lijkt
ons puur winst voor alle partijen.
De kamer is hedenmiddag voortgegaan
met de behandeling van de Begrooling van
Binnenlandsche Zaken en zij is begonnen
met te stemmen. In den laten middag van
Vrijdag was er n.l. nog een. wat wij ple
gen te noemen, heibeltje geweest over de
subsidies aan de burgerwachten, den land
storm en de politietroepen. Uiterst links,
speciaal de heer Wijnkoop en de rechter
zijde met den heer Duymaer van Twist als
woordvoerder, hadden met elkander getwist
over de noodzakelijkheid van die instellin
gen. waarbij de minister, in navolging van
zijn voorganger Kan, had verklaard, dat
de subsidieering van die instellingen een
goedkoope wijze was om voor onze bin
nenlandsche rust te zorgen omdat dilettan
ten goedkooper zijn dan beroepsmenschen.
De stemming werd daarop, wegens de
schrale opkomst der leden, verdaagd tot
heden en zij had tot uitkomst dat het
subsidie aan de burgerwachten werd goed
gekeurd met 53 legen 23 stemmen. Tegen
stemmers waren de sociaal-democraten, de
vrijzinnig-democraten, de heeren Wijnkoop
en Floris Vos. Met zitten en opstaan zijn
vervolgens de andere subsidies goedge
keurd.
Daarop is de Kamer voortgegaan met de
verdere behandeling van de Begrooting.
Lang is er gesproken over een Memorie-
post strekkende om de Kamer te doen in
stemmen met dc invoering van een per
soonskaartenstelsel bij de volksboekhou
ding. terwijl thans veel een gezinskaarten-
stolsel bij de Bevolkingsregisters in gebruik
is. Van enkele kanten werd daartegen be
zwaar geopperd omdat de invoering er van
de gemeente weer op kosten zal brengen,
waartegenover de voordeelen niet opwegen
Miister Ruys heeft daarop de Memoriepost
teruggenomen.
Over de uitvoering van de Bioskoopwet
heeft de Kamer niet lang gepraat. Wel is er
gesproken over dc wettigheid van een keu
ring in collectief verband, door den heer
Rutgers van Rozenburg verdedigd, maar de
zaak blijft zooals zij is. Opmerkelijk leek
ons de mededeeling van den heer Van der
Heido (S. D. A. P.) naar aanleiding van
klachten over de keuring, dat van de 8000
films welke de centrale Keuringscommissie
onder de oogen heeft gehad, slechts 27 zijn
afgekeurd. Dat kan waarlijk nogal schik
ken! Nadat hij de afdeeling ..Krankzinni
genwezen" de heer Dr. Vos gepleit had voor
een betere regeling van de nazorg, is er lang
en breed gesproken over de afdeeling
werkverschaffing. Wat op dit gebied minis
ter Kan heeft gedaan werd door alle spre
kers, de heeren Van der Heide (S. D. A. P.),
Bakker (C. II.), Hiemstra (S. D. A. PA Dr.
Vos (Lib.) en Van Voorst tot Voorst (R K.),
ten zeerste geprezen, maar men vreesde
voor toeneming van de werkeloosheid en
drong er op aan. dat de regeering tijdig
maatregelen zou nemen om op praktische
wijze den werkeloozen tegemoet te komen.
Verschillende middelen werden aan de
hand gedaan, maar in het bijzonder werd
den minister op het hart gedrukt om bij het
uitbesteden van belangrijke werken in de
aanbestedingsvoorwaarden de bepaling op
te nemen dat de aannemer 'n deel van zijn
werklieden zal recruteeren uit de werke
loozen. Morgen zal minister Ruys de spre
kers beantwoorden
RECLAME.
Waarom lijden
Een enkel
VAN
heeft een onmiddelijke
pijnstillende uitwerking bij
PIJNLIJKE MENSTRUATIE
Onschadelijk voor
het organisme
7130
TOONEELVER. ..ONDER ONS"
DELFT.
Ter gelegenheid van haar 15-jarig be
staan zal bovengenoemde tooneelvereeni-
ging een Groote Nationale Tooneelwedstrijd
in Tooneel- en Blijspelen in één bedrijf
houden in Sept.Oct.November 1930.
Inlichtingen worden verstrekt bij den
Secretaris II. Houtzager, Koningsplein 67.
faseerde vertaling uit het Engelsch
pn Mevrouw Belloc Lowndes,
door Oswaldi.
F-n' Binnen I"
Pa9 Eva's verwarde stem.
fifcam draaide mevrouw Strain de
D ting de kamer binnen.
T Raydon lag lang uit, dwars op het
Ljf. haliaansche beschilderde bed.
puurde, geel zijden sprei lag ver-
op den grond, de beddelakens wa-
j111 wanorde en daar tusschen lag
het gezicht omlaag, zwakjes te
brandewijn vroeg Eva op-
s^eutel van het wijnkastje
J Raydon heeft hem onlangs
Wnen".
was het fluisterende anl-
i- Birtley Raydon maakte op
e w^ze> dat zij minder bang
S J ;T 7-°o groot, zoo stevig uit, nu
a2; zelfs hemel beware
J^chelijk!
zij zich. met een gevoel
•gelijke verlichting, dat hij van
te keer had gegaan,
Li s onder een van zijn tan-
j. waskleinzeerig en misschien
plotselinge ongesteldheid
Eva haastte zich «naar bed en boog zich
over haar man.
„Waar is de 9ieutel, lieveling de sleu
tel van het medicijnkastje?"
Hij mompelde dof iets onverstaanbaars en
zij keek hulpeloos om zich heen.
„Ik kan niet uit hem wijs worden! O, wat
moet ik beginnen?"
Zij kwam heel dicht bij Adelaide Strain
en zei, instinctief haar stem temperend:
„Addie, ik geloof, dat ik toch dokter Dur
ham maar moet laten komen?"
„Ja, je moet hem maar laten halen", was
het antwoord, niet zonder aarzeling, op de
halve vraag.
Maar een oogenblik later ging zij voort:
„En ik zal zien, of de meiden wat warme
doeken kunnen verschaffen."
Op weg naar de telefoon wekte mevrouw
Strain de meiden en zei. dat de kachrl in de
keuken moest worden aangemaakt. Toen, na
lang wachten en met allerlei moeilijkheden,
kreeg zij aansluiting met dokter Durham.
Hij was een oude heer en zij kon zijn kor
zelige, slaperige stem hooren: „Hé? Wat?
Wie is daar?"
„U spreekt met mevrouw Strain van The-
Mill House. Mijnheer Raydon is plotseling
ziek geworden. Hij klaagt over hevige pij
nen". en zoo ging zij voort in allerlei bijzon
derheden. waarbij zij zijn wagen vlug en
nauwkeurig beantwoordde.
Zij had verwacht, dal de dokter heel ver
wonderd zou zijn, te hooren van Raydon's
plotselinge ongesteldheid. Maar hij riep
enkel door de telefoon op brommigen toon
terug:
„Hfet is een plotseling aanval van indi
gestie, natuurlijk! Het verwondert me niets,
als u me zegt dat hij een groot glas „strandv-
gaft" met ijs binnen de twee uren na zijn
middageten naar binnen heeft geslagen. Ik
moet zeker komen kijken?"
„Ik geloof wel, dat het hoog noodig is,
dokier. Hij schijnt zich erg naar te voelen en
Eva verkeert in doodsangst.
„Goed. Zeg maar dat ik kom.
Maar toén dr. Durham een half uur later
op The Mill House aangekomen, zijn onge-
lukkigen patiënt had onderzocht, werd hij
van kwaadgeluimd. vriendelijk en heel ern
stig. Mevrouw Strain zag een eigenaardige
uitdrukking op zijn gelaat komen en een ge
voel van koude ontzetting maakte zich van
haar meester.
Dokter Durham wenkte de beide dames
naar de gang. en zich tot de vrouw van den
zwaar zieke wendend, zei hij zacht, terwijl
hij haar vol deernis aankeek: „Ik vrees, me
vrouw Raydon, dat u de moeder van uw
man tersfond moet laten waarschuwen."
„Och neen. d5t niet!" Eva sloeg haar han
den ineen. „Hij kan er toch zóó slecht niet
aan toe zijn. dokter? En bovendien zou
Birtley hevig schrikken, als ik de oude me
vrouw Raydon liet komen."
„Volgens mijn oordeel moet u dat toch
doen. Ik vrees, dat uw man stervende is."
„Stervende!"
Hel was een kreet van verzet, dien Eva
liet hooren. „O neen. neen!" gilde zij heftig.
„Wees u niet beleedigd. dokter, maar toe,
laten we naar Londen telefoneeren om den
beroemdsten specialiteit dien u kent, en
als hij het met u eens is, zal ik mijn schoon
moeder laten komen."
„Als u zoo lang wacht om dat te doen,
lieve mevrouw, zal zij te laat komen om
haar zoon nog levend te zien." Met groote,
warme vriendelijkheid keek de oude genees
heer hei arme vrouwtje aan.
„Goed danl Probeer jij aansluiting te
krijgen met Howard Crescent, Addie". en
Eva, als een opgeschrikt kind, baTslte in
een stroom van tranen los, terwijl de dok
ter en mevrouw Strain naar beneden gin
gen. in de tuinkamer, om zoo mogelijk do
twee telefonische gesprekken naar Londen
te voeren.
In antwoord op de uitdrukking van doods
angst, die het gelaat van mevrouw Strain
teekende want vragen deed zij niets
zei de dokter kort:
„Waarschijnlijk voelde hij al de begin-
symptomen van hetgeen nu heeft plaats ge
had. ik bedoel van perforatie, duidelijker ge
zegd doorboring van het darmkanaal, toen
hij mij van morgen opbelde. Ik zou u wil
len raden, mevrouw Strain, eerst naar de
oude mevrouw Raydon te telefoneeren vóór
wij probeeren professor Pringle te berei
ken."
„Pringle?" herhaalde zij. onthutst.
Pringle is de beste voor zulke gevallen.
Eigenlijk is het volkomen overbodig en nut
teloos hem hierheen te laten komen. Maar,
al9 het mogelijk onze arme vriendin wat
gerustheid geeft, moeten we het natuurlijk
doen. U gelooft toch wel. dat zij het consult
kan bekostigen?"
„O ja zij kan alle9 bekostigen", zei me
vrouw Strain op een bijna onhoorharen
fluistertoon.
Zij maakte zich zelf weer wijs. dat dit
alles een droom was, een verschrikkelijke,
afschuwelijke droom, en dat zij heel gauw
zou ontwaken, om te zien dat alles niet
waar was.
Maar 't was geen droom. En nog vóór de
beroemde specialist of de oude mevrouw
Raydon Swanmere kon bereiken, was Birt
ley Raydon dood.
Tot oprechte bewondering van dokter
Durham kalmeerde en suste mevrouw
Strain de ongelukkige, verslagen, diep be
droefde jonge weduwe en wist zij haar te be
wegen naar bed, in haar, Adelaide's kamer
to gaan en een sterken slaapdrank in te
nemen.
Nadat Eva bezorgd was, hielden dokier
Durham en de huishoudster over allerlei te
nemen maatregelen beraad, hetgeen aan het
zwaar beladen gemoed der oude vrouw wat
verlichting, ja zelfs rust schonk.
„Het is een groot geluk, dat ik den armen
kerel nog een kleine veertien dagen geleden
gezien heb! Als dal niet het geval was, zou
ik de verklaring van overlijden niet hebben
kunnen teekenen.
U hebt het misschien opgemerkt, maar
vóór dien tijd meed hij mij vrijwel. Ik
had hem niet gezien ambtshalve bedoel
ik natuurlijk in meer dan twee maan
den. Het wa9. alsof hij me maar niet kon
vergeven, dat ik hem had aangeraden, wat
hij ook werkelijk noodig had. een heel
streng dieet te houden!"
U bedoelt dat. als u mijnheer Raydon
niet onlangs gezien had. een gerechtelijk
onderzoek zou moeten plaats hebben?"
vroeg zij, en in haar stem lag een siddering
van akelige verschrikking.
„Ja, natuurlijk, dat bedoel ik."
Hij zag haar deelnemend aan. Haar ge
laat was bleek en diep gerimpeld en de dok
ter merkte voor zich zelf op. wat een goede,
vriendelijke vrouw zij toch moest zijn. om
zoo mee te leven: altijd had hij het Birtley
Raydon kwalijk genomen, dat hij zoo kort,
zoo ontoegankelijk optrad tegenover die
dame, wel is waar de huishoudster, maar
toch de oudste vriendin van mevrouw
Raydon.
(Wordt vervolgd)'„ 4
