Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag 27 November 1929
Derde Blad
No. 21382
UIT DE RAADZAAL.
BINNENLAND.
DE VLUCHT UIT DE POPPENKAST VAN JAN KLAASEN EN TRIJNTJE.
FEUILLETON.
|geheimzinnïge voetstappen
Teel gerucht voor niets I
Wederom heeft de Raad getoond onbere-
j te zijn. Van de 37 agendapunten
i„er32 binnen I'/j uur afgedaan; het
tirirt voor zes en men bleef nog in
laatste punt zitten!
renoemingen leverden anders weinig
'üjkheden op, liepen van een leien dakje;
bij de laatste onderwijzersbenoeming
co. twee der voordracht gekozen, het
geen jouTe dame op de publieke tribune
hartgrondig „Goddank" ontlokte, duide-
hoorbaarl
de laatste punten dan zoo belangrijk
ia? Wel neen, doch blijkbaar speelde
denkbeeld: wij hebben den tijd den
weer een9 parten!
beer Manders nam het op voor par-
Sere belangen, hetgeen op zich zelf nog
elecht niet is, daar de geneigdheid dik-
I; groot is om in het algemeen belang
licht heen te loopen over zuiver parti-
■e belangen. Maar in dit geval was de
Manders er wel geheel naast, zoodat
[ielfs door zijn eigen partijgenooten Vol
ga in den steek werd gelaten, zelfs
den Benjamin van den Raad, mr.
ders, die kort na zijn beeëdiging der-
re reeds zijn maidenspeech hield.
een verkeerde conclusie van den
Sehüller, die op zich zelf begrijpbaar
traineerde daarop de verpachting van
itiggerwerk eenigszins, doch lang duur-
it toch niet. Dit in tegenstelling tot de
adeling der nieuwe verordening voor
rroeger heette „Burgerlijk Armbestuur"
ia men tenslotte is blijven zitten!
schuld daaryaan ligt geheel bij het
van B. en W.; of moeten we zeggen
thouder Goslinga? De kwestie wa»
dood-eenvoudig. Voor twee jaren nam
iii met groote meerderheid een voor-
ra Stralen aan, om het B. A. te her
in Commissie voor Maatschappelijk
«loon en dat moest in de verordening
n neergelegd. Twee jaar heeft het
daarvoor noodig gehad, mede een
van het feit, de wethouder moest
rennen, van de legenzin van het B. A.
:e naamsverandering. En in plaats
het Raadsbesluit, waarover uit den
destijds was gesproken, zonder meer
voeren, werd heel naief geprobeerd
el raadsbesluit te saboleeren, door tus-
haakjes den ouden naam te hand-
Het deed ons genoegen, dat de Raad
r-groote meerderheid van zoo'n klein
niet was gediend, dat even klein werd
digd met de duidelijke bedoeling te
feu den Raad te doen terugkomen op
as genomen besluit. Stel eens, dat
erslagen partij geregeld aldus han-
Dan kon men iedere zaak wel een
naai gaan behandelen
[n de Raad niet gediend van zoo'n
Iwijze als weihouder Goslinga, blijk-
mmens B en W., volgde, te betreuren
dal de Raad daarop zelf de kluts
I kwijt raakte, zoodat meerdere voor-
ia in deze materie nog voor den dag
«n. Gelukkig werd het beste daarvan
idle aanvaard, een voorstel-Wilbrink.
den naam bracht op „Gemeentelijke
üssie voor Maatschappelijk Hulpbe-
1 einde van den dag was een debat
|de wenschelijkheid om eens per week
picht le vergaderen, doch terecht werd
worpen; het zou de leden der com-
al te zeer belasten,
li het antwoord van den voorzilter aan
l^eer Huurman op diens klacht over de
prhiktheid van de Lakenhal-zaal voor
rergaderingen bleek duidelijk, dat ook
W naar een andere gelegenheid om-
1 Wij hopen, dat zij mogen slagen!
DE ONBEWAAKTE
OVERWEGEN.
RECLAME.
8057
WAARSCHUWING!
"toon van deze advertentie geven wij
Radag 3 December op al onze goederen
i. Korting!!!
Het van ouds bekende adres-
ÏNMAKERIJ „DE CONCURRENT",
HAARLEMMERSTRAAT 62.
Proeven met llikkerlichten.
Naar het „Hbld." verneemt zal vermoe
delijk nog wel een half jaar verloopen al
vorens de Ned. Spoorwegen er toe over
gaan op groote schaal proeven te nemen
I met flikkerlichten bij onbewaakte over
wegen.
Het betreft hier, zooals men zich zal her
inneren, lichten die onafgebroken aan- en
uitgaan, ook overdag, waardoor men de
aandacht der automobilisten op het drei
gend gevaar hoopt te vestigen. Thans ma
ken in Utrecht de punten, waar deze lich
te® geplaatst zullen worden, een onder
werp van studie uit; vervolgens zal aan
den Minister een voorstel worden gedaan,
terwijl eerst daarna de seinen besteld kun
nen woTden Vandaar het betrekkelijk lange
oponthoud.
Int-usschen is reeds een dergelijk signaal
in werking n.l. in Slochteren, tusschen Gro
ningen en Delfzijl. Dit flikkerlicht hadden
de Ned. Spoorwegen ter plaatse reeds aan
gebracht, voordat de Minister opdracht had
gegeven tot het nemen der bewuste proe
ven. De Minister is dan ook geadviseerd
door een Staatscommissie, waarin o.a. ir.
H. P. Geesteramis, chef van den dienst
van weg en werken zitting had, zoodat het
initiatief tot de proefneming, die nu van
hooger hand gelast wordt, eigenlijk bij d<t
Ned. Spoorwegen zelf is getroffen.
DE EUROPEESCHE
DOUANE-ENTENTE
Het Nederlandsche comité.
Sedert eenige jaren werken in het buiten
land, onder den naam van Union douanière
européenne (Europeesche Douane-unie; co-
mité's, die propaganda maken voor plaDnen
om het onderlinge handelsverkeer in de
landen van Europa, door verlaging van de
tolmuren, gemakkelijker te maken.
Deze Unie steunt het denkbeeld érm de
regeeringen in Europa door het aangaan van
een collectief verdrag, tot onderlinge verla
ging van de douane-tarieven te doen beslui
ten. Deze actie krijgt bijzondere betcekenis
door de conferentie, welk in het begin van
1930 te Genève zal worden gehouden, en
waarbij het voorstel tot een wapenstilstand
in den tarievenstrijd aanhangig wordt ge
maakt. Naar men hoopt zal daarop en be
raadslaging volgen over een coüastief con
tract tusschen de staten om de tarief;®uren
te verlagen, zegt de „N. R. Crt.".
Sedert korten tijd heeft zich ook hier te
lande een comité gevormd om v.ao adhacsie-
betuigingen blijkt te geven. Om beter te doen
uitkomen, dat men denkt aan een gezamen
lijke afspraak tot tariefsverlaging en niet
aan de stichting van een tolverbond, waaruit
zoo licht gevaarlijke politieke tegenstellin
gen met buitenstaanders kunnen ontstaan,
heeft men aan het Nederlandsche comité
den naam gegeven van Entente douanière
européenne (Europeesche douane-entente)
Tot dit comité zijn de volgende heeren
toegetreden: mr. P. J. Aalberse. D G. van
Beuningen, S. v d. Bergh Jr., H. Colijn. E.
Heldring, E. H. Krelage, mr. W. M. van
Lanschot, ir. A. Plate, mr. dr. L. F. H.
Regout, prof. dr. J. R. Slotemaker de Bruine,
dr. M. P. L. Steenbergen, dr. ir. Chr F.
Stork, prof. mr. F. de Vries. dr. ir. Th. v.
d. Waerden en J. B. Westerdijk.
97. En ondanks het geschreeuw van Duimpje,
liepen de wilden harder door, tot Duimpje van de
draagbaar rolde, daar hij zijn overwicht verloor.
Pats. Hoofd en rug waren zeer pijnlijk en hij had
een stijven nek. De Lange schreeuwde tegen de wil
den: „jullie lijken stapelgek.
98. ,,'tls niet onze schuld," zeiden de wilden,
„we konden u niet goed verstaan, we geloofden dat
u harder wilde, en zijn wij er vandoor gegaan. Ge
lukkig heeft u niets gebroken; 't zou ons spijten,
beste heer ,wij tillen u weer in den draagstoel, gaat
langzamer deze keer."
HET GESPREKKEN-TARIEF.
Vragen van den heer Smeenk.
Het Tweede-Kamerlid de heer Smeenk
heeft den Minister van Waterstaat de vol
gende vragen gesteld:
Is de minister bereid om, waar uit de
beantwoording van vraag 5 en 6 van de
vragen, dd. 24 Oct. j.l. door den heer van
den Heuvel gesteld, blijkt, dat in verband
met de invoering van het gesprekkentarief
voor locaal telefoonverkeer over volkomen
juiste gegevens betreffende de aantallen ge
sprekken beschikt kan worden, mede te
deelen, hoeveel locale gesprekken zijn aan
gevraagd in elk der gemeenten, behoorende
tot het geautomatiseerde net Arnhem en
omstreken, in elk der maanden Mei tot en
met October van dit jaar?
Is de minister bereid het juiste of ver
moedelijke aantal districtsgesp rekken in
elk dier gemeenten en in elk dier maanden
mede te deelen?
Is de minister bereid mede te deelen, hoe
groot het percentage volgens juiste bereke
ning of volgens vermoeden is, waarmede
het aantal gesprekken, tengevolge van de
invoering van het gesprekkentarief, verge
leken met de overeenkomstige maanden
van het vorige jaar in bedoelde gemeenten
is verminderd?
NEDERLANDSCHE VEREEN.
VAN VISCHHANDELAREN.
SECRETARIS-GENERAAL VAN
FINANCIEN.
Met ingang van 1 Januari is benoemd tot
secretaris-generaal van het Departement v. j
financiën jhr mr. A. M. G. van Asch van j
Wijck. administrateur bij genoemd departe-
ment.
Tegen het werktijdenbesluit voor winkels.
Onder leiding van den heer Th. J. van El-
linkhuizen, van 's-Gravenhage, vergaderde
te Utrecht in „Terminus" de Nederlandsche
Vereeniging van Vischhandelaren ter bespre
king van het werktijdenbesluit voor winkel
personeel. en het transportbesluit.
De voorzitter gaf in zijn inleidend woord
een overzicht der bedrijfsmoeilijkheden, en
wees op de noodzakelijkheid om de veTeeni-
ging, met het oog daarop, krachtig cn sterk
te maken Hij deed verschillende mededee-
lingen over aan de regeering verzochte wij
zigingen in het werktijdenbesluit, speciaal
voor het visch winkel bedrijf. Vermoedelijk
zullen deze alsnog worden geregeld. De heer
J» N. J. de Booy, adjunct-secretaris Haag-
schen Middenstandsbesturenbond. zilte
daarna het verband tusschen winkelslui
tingswet en arbeidswet uiteen, en wees op
de als het ware automatische inschakeling
van elk der bestuursmaatregelen, ook in het
winkeliersbedrijf. De directe en indirecte :n-
vloed van het mede ,per 1 Januari J930, ko
mende transportbesluit, raakt in bijzondere
mate het vischhandelaarsbedrijf.
Na deze rede werd besloten aan da regee
ring te verzoeken: uitstel der invoering van
beide bestuursmaatregelen, totdat de defini
tieve winkelsluitingswet door het parlement
zal zijn aangenomen.
De vergadering achtte dit uitstel noodig,
door heel het land door, zoowel de arbeids-
indeeling, als de kwestie van den vrijen
halven dag, en den Zondag, lot allerlei on
gelijk drukkende branche-toestand m leiden
zal. De Middenstand heeft o.a. op het con
gres in Den Haag 1927 hetzelfde standpunt
ingenomen. Ook achtte men het nooJig, ge
let op de inzichten van den opgatoxDn mi
nister van arbeid, over art. 135 G.W.
Voor Amsterdam namen o.a. de heeren
Eijgenraam, Gijs, Riemstra en Saur de toe
komstige regeling der plaatselijke organi
satie op zich. Voor Leiden de heer Roos. De
heeren Jansen. Utrecht en Gijs. Amsterdam,
werden in het H.B. gekozen. Voor onder
scheidene plaatsen verklaarden zich aan
wezige leden bereid om de aclie plaatselijk
te regelen. De heer W. Dil Jr.. Den Haag,
heeft den bondsvoorzitter, den heer Van
El linkhuizen, voor zijn werken in de orga
nisatie gehuldigd, waarmede de vergadering
instemde.
CENSUUR OP SLUITZEGELS.
Het Tweede-Kamérlid de heer Wijnkoop
heeft den Minister van Waterstaat de vol
gende vragen gesteld:
Is het den Minister bekend, dat volgens
bestuursmaatregel van den directeur-gene
raal der P.T.T. geen poststukken mogen
worden verzonden, die voorzien zijn van
sluitzegels, welke op de een of andere wijze
tegen oorlog en militarisme bedoelen op te
treden? Acht de minister dit niet een in
breuk op het grondwettig recht der vrije
meeningsuiting?
Vindt de minister er niet een tegenstel
ling in, eenerzijds van regeeringswege aan
een verdrag mede te werken, waarin den
oorlog in den ban wordt gedaan, en ander
zijds dergelijke sluitzegels in den ban te
doen? En is de minister van plan de noo-
dige orders te geven, opdat deze maatrege
len onmiddellijk ongedaan worden gemaakt?
VERSPREIDE BERICHTEN.
Benoemd zijn tot notaris in het arron
dissement 's-Hertogenbosch, ter standplaats
Eindhoven mr. H. Ph. M. J. Janssen, can-
didaat-notaris te Eindhoven en P J. Steens-
ma, candidaat-notaris te Arnhem in het
Arrondissement Breda ter standplaats Til
burg Chr W. van Dam, candidaat-notaris
te Druten en E. J. Hoekx. candidaat-notaris
te Tilburg in de plaats van P. W Maas,
eervol ontslagen.
Benoemd is tot buitengewoon hoog
leeraar in de faculteit der wis- en nutuur-
kunde aan de rijks-universiteit te Utrecht
voor onderwijs in de erfelijkheidsleer dr.
J. A. Honing, hoogleeraar aan de land-
bouwhooggeschool te Wageningen.
Beoemd is tot gewoon hoogleeraar in
de faculteit der wis- en natuurkunde aan de
rijks universiteit te Utrecht voor onderwijs
in de crystallografie de mineralogie en de
petrografie, dr. ir. J. Schmutzer, te Buiten
zorg (Ned. I.)
De directie van ,,De Tijd" deelt mede,
dat dit blad binnenkort, vermoedelijk in
de tweede helft van December met een
Ochtendblad zal verschijnen.
UIT NED. OOST-INDIE.
OUD-RESIDENT MEISTER.
BATAVIA, 27 Nov. (Aneta) De oud
resident, de heer T. A. Meister is benoemd
tot adjunct-secretaris van de Zuid-Sumalra
Landbouw- en Nijverheidsvereeniging.
SABOTAGE.
MEDAN. 27 Nov. (Aneta) Op de onder
neming Dolokilir is een geval van sabotage
voorgekomen. Over een afstand van 500
M. zijn telefoonpalen omgekapt en de dra
den afgerukt. Met die draden zijn later de
wissels van de railbaan vastgebonden. Het
onderzoek had nog geen resultaat. Vermoed
wordt dat Inlandsch personeel dat ontslagen
was, uit wraak gehandeld heeft.
RECLAME.
DEN HAAG, ROTTERDAM,
Alléén Hofweg 6. Hoogstr. hoek Spui.
7954
friseerde vertaling uit het Engelsch
Mevrouw Belloc Lowndes,
door Oswaldi.
I avond, na het bier en het gemberbier
TrvW kan<* le hebben ingeschonken en
yeel ijs in 't groote glas te heb-
gaat Z1^ °PnicUW ^en 111
tt ibÏi zij het grintpad en
j op het grasperk. Daar
a wal roer^0(>s' zich rekenschap gevend
Lv.J?' boeven gedaan heeft.Dan
vouwend, wordt zij zich bewust
hing nog niet geworpen is.
uS? Z^' ZÖ. naar hal terug-
sdD^T het dienblad loopen en den
ïet ?roote glas dat daar staat
°P het gras, waar zij nu als vast-
ku'.f v^ak bij de halldeur.
u?'°P dit oogenblik van haar
Ull- daar klinkt in de drukkende
F* 5eer die hatelijke, die bekende
Fw11?7 Ra^don-
lV-i. ".v ('l leis over het boothuis.
Zii Weer naar binnen en het
-^e sal°ndeur wijd openstaat.
H niet opgemerkt, toen zij in de
V -r het dan vijf minuten of een
Zelden?
Met een ellendig gevoel van angst loopt
zij de deur in en knipt het eleclrisch licht
aan.
Natuurlijk is er niemand verscholen in
de mooie ruime ontvangkamer die zoo weinig
gebruikt wordt in de zomermaanden, be
halve dan 's avonds, en zij dwingt zich
zelf met kracht tot de overtuiging, dat het.
dwaas van haar was te denken, dat daar
iemand zijn kon.
Zonder zich te bedenken draait zij het
licht weer uit, en op den tast af naar een
stoel schuifelend, zinkt zij neer. buiten
adem, alsof zij aan een wedloop heeft deel
genomen.
Al zou het leven van haar kind er van af
hangen, het is haar onmogelijk te zeggen
hoe lang het duurt, eer zij Eva's lichten
tred in de gang hoort, gevolgd door het ge
luid van iets dat uit een kan in een pias
geschonken wordt. Maar terwijl zij dat alles
hoort, kan zij zich niet langer stilhouden.
Adelaide staat uit haar stoel in den donke
ren salon op en komt in de hal.
„Addie? Ben je nog niet naar boven! Je
laat me heusch schrikken! Heb je al dien tijd
daar in het donker gezeten?"
Mevrouw Strain wendt de vraag met een
andere vraag af.
„Waar is mijnheer Raydon?"
„Hij dacht dat hij wat in het boothuis
hoorde. Het i9 zoo vervelend, dat hij dat al
tijd denkt 1"
Op hetzelfde oogenblik komt Birtley Ray
don haastig uit den tuin de hal binnen.
Straoogend kijkt Adelaide Strain naar hem
Hoe merkwaardig, dien man daar Ie
zien staan, zoo sterk.
Ten 9lotte keert zij zich om, wendt haar
oogen naar den wand met de groene lam
briseering, blijft er op staren. Zij ondergaat
lichamelijk een gevoel, dat zij nog nimmer
te voren heeft doorgemaakt. Het is of haar
tenger lichaam in een staat van hevige, in
wendige beroering verkeert.
Zij verbeeldt zich een stem te hooren
zeggen: „Neem dat glas op! Vlieg er mee
naar de open deur. Smijt het op den grond!
Maar het is, alsof zij die geheimzinnige
9tem niet kan gehoorzamen. Zelfs de macht
over haar ledenmalen ontbreekt haar, zij
kan geen stap doen.
„Ik hoop, dat u er vanavond voldoende ijs
in hebt gedaan?" hoori zij Raydon op zijn
onaangenamen, bedillerigen toon zeggen.
„Ja, u zult vanavond wel ijs genoeg heb
ben, hoort zij haar eigen stem toonloos ant
woorden.
„Mooi!" roept hij luid. En bet groote glas
vol gemberdrank van het glas nemend,
drinkt hij het achter elkaar tot den laatsten
druppel uit. Dan merkt hij luchtig op: „Zeg
Eva, je zal wat moeten aanpakken, als me
vrouw Strain weg is! Je mag wel goed toe
zien. of onze nieuwe keukenmeid altijd vol
doende ijs in voorraad heeft; ik heb een
hekel aan lauw drinken!"
Zijn vrouw geniet nog hij kleine teugjes
van haar gla9 limonade met ijs.
„Lieve jonge®, 's winters hebben we geen
last, dal ons drinken lauw is. Over een paar
weken zullen we geen ijs meer noodig heb
ben."
Adelaide Strain drinkt nu eveneens een
weinig ijslimonade Het is al9of haar keel
verschroeid, ja bijna dicht zit. Op haar
bleek gelaat Hgt een zonderlinge uitdruk
king van verwondering en twijfel Zij heeft
een gevoel alsof er iets ten eenen male on
gelooflijks en onherroepelijks heeft plaats
gegrepen.... Maar zou zij het niettemin
nóg ongedaan kunnen maken
HOOFDSTUK XVI.
„Wat eenige uren daarna gebeurde
Hoe lang duurde het wel? Eén, twee of
drie uren? Adelaide Strain zou het niet
hebben kunnen zeggen hoe lang het duurde
en dat hoewel zij toch al dien tijd van fol
terende spanning en benauwend wachten,
waarvan zij zich ternauwernood reken
schap durfde geven, klaar wakker had lig
gen luisteren vóór er een luid, gejaagd
kloppen op haar deur klonk en Eva's ang
stige slem zich liet hooren: „AddieI AddieI
Sta opl Birtley is verschrikkelijk ziek!"
Een paar seconden lang kroop de vrouw
in bed onder de dekens, deed alsof ze niets
hoorde. Toen ging haar deur open en stroom
de het volle licht van de gang de kamer
binnen.
„Addie! Addie 1" trilde weer de troetel
naam van vroeger, de naam dien Eva nooit
gebruikte in bijzijn van haar man.
„Sta op! Ik sta doodsangst uit! Birtley is
zoo ziek.
En eindelijk ging Adelaide rechtop in bed
zitten. "Was het gekomen, het verschrikke
lijke, het afgrijselijke?
Eva stormde de kamer binnen en vloog
op het bed toe.
„Wat scheelt er aan?" vroeg mevrouw
Strain op verwonderden toon.
„Biriley is doodziek en klaagt over hevige
krampen."
Iets kalmer voegde zij er aan toe: „Mis
schien is hef dwaas van me. zoo bang fe
zijn. Mannen zijn zoo kleinzeerig
De huishoudster gleed uit haar bed: zij
greep haar ochtendjapon en stopte zich zorg
vuldig m.
Och, dat was toch zeker maar een droom
een akelige nachtmerrie, ontsproten uit
haar overprikkelde, koortsachtige verbeel
ding? Maar neen, helaas: het drong maar
al te wreed tot haar door, dat dit geen droom
was.
Eva greep zenuwachtig haar koude hand:
„Luister.
Maar van het oogenblik af, dat de deur
was opengegaan, had Adelaide reeds dat
vreeselijke gekreun gehoord.
„Ik denk dat het van dien ijsdrank, na
zijjj diner komt", ging Eva voort.
„Ik denk het ook".
Vreemd, dom kwam haar het eigen ant
woord voor. Klappertandend onderging zij
even dat vreemde, verontrustende, inwen
dige gevoel van daar straks.
„Zou je denken, dat wat brandewijn hem
goed zal doen?" vroeg Eva angstig „Hij wil
dat ik dokter Durham laat halen, maar dat
doe ik liever niet in het holle van den
nacht als het misschien niet anders is
dan een aanval van slechte spijsvertering".
Adelaide moest zich geweld aandoen, om
te zeggen: „Ik denk, dat het enkel van de
slechte spijsvertering is. Ik zal den bran
dewijn even van beneden halen.
Alles, alles alleen maar uitstel, tijd
winnen alvorens in die weelderige1 slaap
kamer van benauwenis en doodstrijd te
gaan.
Ze ging de eetkamer binnen en draaide er
het licht op, tegelijk zich herinnerd, dat
Raydon eenigen tiid geléden als regel had
ingesteld, den sleutel van het wijnkastje te
houden hii de sleutels die hij gewoonlijk bij
zich droeg
Als met lood in de schoenen ging zij weer
naar boven en klopte', na een oogenblik
wachtens, aan Raydon's slaapkamer.
(Wordt vervolgd).
