bp Jaargang
ZATERDAG 23 NOVEMBER 1929
No. 21379
ICIEELE KENNISGEVING
Het voornaamste nieuws
van heden.
MUZIEK.
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN
j pis per regel voor advertentiën uit Leiden en plaatsen waar
jj-entscbappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
itverlentiên 35 Cts per regel Kleine Advertentiën uitsluitend
.ijj vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
rniïiimim aantal woorden van 30
[bcasso volgens postrecht Voor evenlueele opzending van brieven
llOCts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per weet0 IS
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per weet „0.18
Franco per post 2.35 portotosten.
nummer bestaat uit ZES bladen
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
rgemeester en Wethouders van Leiden:
een hel verzoek van.
Nozeman om vergunning tot het
den van de inrichting voor het be-
i van vleesch in het pgreeel Hooge-
Xo 71, kadastraal bekend Gemeente
d, Sectie D. No. 1-466;
H. Gijsman Jr. om vergunning tot
itbreiden van de verffabriek in het
■1 Dvars-Bolwerkstraat Nis 13. ka
al bekend Gemeente Leiden. Sectie D
13 en 236.
et op de artikelen 6 en 7 derHinderwct
•en kennis aan het publiek, dat ge
le verzoeken met de bijlagen op de
arie dezer gemeente ter visie gelegd
alsmede dat op Zaterdag, den 7en
iber e.k. de% voormiddags te half elf
in het perceel Breestraat 125 (Bureau
■meentewerken) gelegenheid zal wor-
geven om bezwaren tegen deze ver-
n in te brengen, terwijl zij er de
chl op vestigen, dat niet tot beroep
itigd zijn zij, die niet overeenkomstig
der Hinderwet voor het gemeentebe-
of een zijner leden zijn verschenen,
inde hun bezwaren mondeling toe te
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Burgemeester.
VAN STRTJEN. Secretaris.
fcden. 23 November 1929.
De architect, de heer Van Nes nam aller
eerst het woord en wees op de tegenstelling
tusschen ruim 350 jaaic geleden en nu.
Toen legerden hier de Spaansche legerscha
ren en spr. vermoedt, dat burgemeester Van
der Werff in die dagen vaak in deze rich
ting gezien zal hebben of het water nog
niet den gehaten vijand kwam verjagen.
Thans wordt op deze plaats wederom in den
grond gegraven, doch aller hoop is er nu op
gevestigd dat het water er vandaan zal blij
ven, zoodat de burgers hier droogvoets zul
len kunnen wandelen.
Op één punt van overeenkomst hoopt spr.
evenwel en dat is, dat het werk hetwelk hier
thans wordt verricht, voor de stad een even
groote beteekenis zal mogen zijn als het be
leg van 157-4- met dit verschil .dat haar be
teekenis eene zal zijn van rust. vriendschap
en vooruitgang.
Tenslotte dankte de heer Van Nes, mr.
Van de Sande Bakhuijzen, èen als burge
meester èn als voorziter van den Leidschen
Hout, én als persoonlijk, warm voorstander
van dit wandelpark, voor de bereidwillig
heid om den eersten boom te komen plan
ten. Hij hoopte spoedig in staal te zijn dozen
eensteling door vele te laten volgen en be
sloot met den wensch, dat wat nu nog de
Leidsche Twijg zou mogen heelen, spoedig
zou uitgroeien tot den echten Leidschen
Hout.
Lc- burgemeester, hierop het woord verkrij
gende, zeide den heer Van Nes dankbaar te
zijn voor de uitnoodiging den eersten boom
te komen planten als symbool van de ver
bintenis tusschen dit park en de burgerij.
In het bijzonder dankte hij ook den ar
chitect voor den velen arbéid hier in het af-
geloopen jaar verricht. Er is inderdaad hard
gewerkt, al waren de resultaten dan ook niet
voor het oog der buitenwereld zichtbaar Heel
wat moeilijke problemen zijn er opgelost
moeten worden, heel wat methoden toege
past om dit polderland geschikt te maken
voor bebossching en alles zoo te regelen dat
geen overlast kon worden ondervonden* van
het polderwater. Dit alles h.eeft aan de ar
chitectuur zware eischen gesteld; trouwens
ook de uitvoering kostte v/el hoofdbrekens,
daar er slechts met een kleine groep arbei
ders gewerkt is, die bovendien geen vak
lieden waren.
Spr. verheugde zich evenwel over de goe
de resultaten, welke dit systeem van werk
verschaffing heeft opgeleverd; niet alleen
dat er goed werk is verricht, maar er zijn
ook vaklieden gevormd. Deze medewerk
zaamheid van Leidsche werkeloozen is ook
volkomen in overeenstemming met den
wensch van den stichter, dat de gemeente
zelve zich zou beijveren om dit kostbaar be
zit te verwerven. Spr. dankte daarvoor de
arbeiders en verzekerde hun dal het nage
slacht er hun dankbaar voor zal zijn.
Op hoe hoogen prijs spr. het overigens
stelde in zijn hoedanigheid van burgemees
ter den eersten boom te mogen planten, lie
ver had hij de spade gegeven aan den man,
wien geen moeite te veel is, waar het den
Hout betreft en die de geheele intelleelueele
leiding op zich nam, den heer B. F Krantz,
wien spr mede namens den heer Bosman
den bartel ijken dank overbracht van het be
stuur der stichting. Dat bestuur aldus
spr. is met de uitvoering van een ge
deelte der plannen begonnen in de hoop en
het vertrouwen dat dan voldoende geld
binnen zou komen om binnen afzienbaren
tijd het geheele plan te verwezenlijken. He
laas, die hoop is ijdel gebleken, want de
stroom van geldelijke bijdragen is steeds tra
ger gaan vloeien Wanneer de Leidsche bur
gerij prijs stelt op een groot boch, zal zij die
per in den zak moeten tasten. Van harte
hoopte spr. dal dit het geval zal zijn, nu
dezer dagen de resultaten in den vorm van
de beplanting ook van buitenaf waarneem
baar worden en hij besloot met een krach
tige opwekking om zoo veel en zoo spoed
mogelijk den penningmeester met bijdragen
te verrassen teneinde den aanleg van dit
wandelpark te bespoedigen.
Daarna weTd dè eerste boom, een balsem-
populier, in den grond gezel en bedolf de
burgemeester de wortels met aarde.
DE BIOSCOPEN
C a s i n o-T heater. Lén van die ge
heimzinnige rijns, die steeds vode za.en zul
len trekken is z^ker „De Apache uit den
Kattenkelder", die deze week in het C&sino-
theater loopt. Len fiim, die ieder in een
angst- en huiveringwekkende spanning noudt
in een verhaal vol geheimzinnigheden van
dreigbrieven en bevelen, waarvan de afzen
der „onbekend" is en waarvan de identiteit
door niemand gegist kan word.-n. 't Vreemde
ervar. is wel, dat die opdrachten dan ge
geven worden aan een millionairszoon, die
geprest wordt groote inbraken te plegen,
daar anders zijn leven ermee gemoeid is.
Daarbij komt nog, dat de detective, belast
om deze geheele zaak tot ontmaskering te
brengen, zelf één der grootste rollen in de
affaire vervult en zoodoende geen ophelde
ring volgt. Ieder verkeert in een hooge
spanning, omtrent de oplossing van dit moei
lijke probleem en het lijkt ons ter wille van
die spanning beter geen fijnbsschrijving van
dit buitengewone verhaal te geven. Geen
cogenblik dwalen des toeschouwers gedach
ten af. ondanks de geweldige lengte van
de film.
Wij durven een ieder op te wekken deze.
week het Casino-theater met een bezoek te
vereeren.
C i t y-T healer. In het Gity-theater
draait deze weck een programma vol ver
scheidenheid. Twee hcoldiijns van verschil
lend genre, doch van buitengewone kwali
teiten worden er deze week vertoond. Die
veer de pauze, „De Jantjes op stap", is er
een, waarin de groote komieken Karl Dane
en George K. Arthur de hoofdrollen vertol
ken op een manier, die de geheele zaal
aldoor in een lachbui weet te houden. De
kcstelgke inhoud en tekst zjjn zeldzaam en
in staat den meest zwartgalligen pessimist
van de onaangename stemming, waarin hg
verkeert, te verlossen. Kortom, een film,
die in alle opzichten geslaagd mag heeteni
Het journaal en een vermakelgke twee-acler,
waarin de bekende kinderspelers(sters) van
d? Metro-Goldwyn plus de even bekende
honden optreden.
Na de pauze een film. waarvan het scena
rio is geschreven naar het beroemde boek
dat juist hier ter stede is uitgegeven
van Thomston Wilder, getiteld: „De brag
van San Luis Rey". met in de hoofdrollen
bekende sterren als Lily Damita, Raquel Tor
res, Don Alvarado en Ernest Torrence, die
den toeschouwer volledig weten te boeien
in dit buitengewone verhaal, dat zich af
speelt in het zonnige Spanje, het land van
zen. wjjn en schoone vrouwen.
Waar men in deze film genieten kan van
zeldzame s'aa'.tjcs van filmtechnisch kunnen,
kunnen wij een ieder aanbevelen, deze film
te gaan zien.
Het program van CSty is deze week van
zeer goed gehalte.
T r i a n o n-l h e a t e r. De Patriot!
Waarlijk een film. zooals men er slechts
zelden een in het seizoen te zien krijgt!
Zij is vap een beklemmende, angstaanja
gende, gruwzame realistiek.
Alles in dit sobere en logisch op
gebouwde verhaal is toegespitst op de mach
tige expressiviteit van twee zeer groote kun
stenaars: Emil Jannings en Lewis Stone.
Het is slechts te hopen, dat de lalloozc
schoonheden van dit machtig spel, die tal
rijker en talrijker worden naarmate men er
meer over nadenkt aan een ieder geopen
baard mogen worden.
Czaar Paul I van Rusland is krankzin
nig en wantrouwt een ieder met slechts één
uitzondering: Graag Pahlen. Deze beheerscht
hem. De Czaar ziet na zijn razende, wil-
looze driftbuien, waarin hij zijn meedoogen-
BINNENLAND.
De Tweede Kamer is begonnen met db
behandeling van de begxooting voor binnen-
Iandsche zaken en landbouw. (Uit het Par
lement. 2e Blad.)
Op Donderdag 28 November, spreekt H.M.
de Koningin bij de onthulling van een twee
tal gedenkramen te Amsterdam voor de
microfoon van Huizen. (Binnenland. 2e BI.)
De memorie van antwoord op de be-
giooting van arbeid, handel en nijverheid.
(Binnenland, 2e Blad.)
Vergadering van den R. K. Partijraad.
(Binnenland, 2e Blad.)
Een felle brand heeft gewoed in het
nieuwe redeelte van de Z. H. Bierbrouwerij
te Den Haag. (Gemengd. 2e Blad.)
Ir. Croesen heeft bedankt als voorzitter
van het Kon. Ned. Landbouwcomité. (Land
en Tuinbouw, 2e Blad.)
BUITENLAND.
Congressen der Dnitsch-nationalen en
Engelsche conservatieven. (Buitenl le BI.).
De Bnitsche boeren in Rnsland keeren
terug. (Buitenland, le Blad.)
Clemencean's toestand is zoodanig, dat
hel einde nabij lijkt. (Buitenland, le Blad.)
De Rossen zijn op Chineesch grondge
bied opgerukt. (Buitenland, le Blad.)
looze machtswellust botviert en waaraan
duizenden opgeofferd worden, tot dezen
eenen man vol kinderlijk ontzag en liefde
9lechts nog op
Maar Pahlen. hoewel als mensch met
diep medelijden vervuld voor dezen gek,
ABONNEMENTSCONCERT
Dr. DE KOOS.
Mischa Elman,
woordigheid van een aantal officieele personen heeft gistermiddag de burgemeester, mr. van de Sande Bakhuyzen den
eersten boom in den Leidschen Hout geplant Foto Bleuzé.
Mischa Elman.
Volgens het prospectus zou dit de avona
zijn geweest met het Concertgebouw-orkest.
Dil is helaas ".iet door kunnen gaan, on
getwijfeld lot spijt van alle inteekenaren.
Hun aantal is ljeneden een gerechtvaardig
de verwachting gebleven van de concert-
directie, wier levensbeginsel nu eenmaal niet
uilsluitend in idealisme en philanlrophie wor
telt. Daarom heeft ze zich genoodzaakt gezien
met haar abonné's in overleg le treden, het.
welk heeft geleid lot de vervanging van het
beioofde concert door het Concertgebouw
orkest door twee solistenconcerlen. een met
Mischa Elman. het andere met Iturbi. De
inteekenaren hebben zich te oordeelen naar
de opkomst, blijkbaar over de teleurstelling
heen gezet. Wat zal men ook al anders
doen. En zoo hoorden we dus gisteravond
den beroemden Russischen violist Elman.
die, als wonderkind begonnen, gedurende
een kwart eeuw zich met uitnemend suc
ces deed hooren in de concertzalen van de
oude en de nieuwe wereld We hadden
hem in lange jaren niet gehoord, oude ge
negenheid prikkelde ons tot bijzondere be
langstelling Ook het feit dat Elman na een
optreden in een onzer groote 9teden een
minder goede pers had. In samenwerking
inet den pianist Marcel van Gooi heeft hij
hier voorgedragen Handels sonatie in E,
Brahms' sonate in d. het concer» van Men
delssohn en een viertal kleinere stukken,
waarin ook hel specifiek virtuose om aan
dacht vroeg. Een programma dus dat ruim
schoots gelegenheid bood om er de violis-
tische en artistieke hoedanigheden van hem,
die het uitvoerde, aan te toesten. Bezwaai
tegen het programma zelf kan men niet
maken, of het zou dit moeten zijn, dat het
altijd aan bedenking onderhevig is een
concert als het Mendelssohnsche met piano
begeleiding voor le dragen.
Over Elmans techniek kunnen we. kort
zijn Die is verbluffend. De toon is van
prachtig gehalte, groot zelfs heeft draag
kracht tot in hel teerste pianissimo (hij be
speelt ook een magnifiek instrument). Het
pas9age9pel is zoo duidelijk en fijn (finale
Mendelssohn bijv.) al9 men alleen van de
heel grooten te hooren krijgt. Toonzuiver-
heid is vlekkeloos en de zekerheid van
greep bewonderenswaardig (de dubbel-
flageolellen in Sarassate bijv.) Die dezen
allerhoog9ten trap van technische volma
king heeft bereikt, is alleen daarom al een
muzikale natuur. Het tegendeel is eenvoudig
ondenkbaar Wel is muzikaliteit een zeer
samengesteld begrip dat ook nog uit andere
factoren, dan het natuurlijk vermogen om
zich techniek eigen le maken, bestaat
hetwelk dan aanleiding geeft tot individu-
eele verschillen tusschen de virtuosen on
derling. ook tot verschillen bij de bpoor-
deeling, omdat de ernstige beoordeelaars,
wier muzikaliteit niet minder gecompli
ceerd is. onderling zeer ongelijk zijn
maar dat moet oi noodzakelijk leiden tot
het besef van de betrekkelijkheid van elk
oordeel ten deze Wir irren aüesamt, nur
jeder irref anders. Elmans muzikaliteit was
het die zijn voordrachten tot levende mu
ziek maakte ook al constateert men dat het
af en toe leek alsof de zorg voor de uiter
lijke verschijning, den schoonen violisG-
schen klank, hem op dat moment meer aan
't hart ging dan de muzikale uitbeelding
der interne gedachte. Boeipnd was ziin
spel in hooge mate Voor ons zijn de heide
sonates van Handel en Brnhms. zuiver in
sliil en vol innerlijke warmte voorgedragen,
hel hoogtepunt van den avond gebleven.
Ook in Mendelssohn en het (raditioneele
kleingoed toonde Elman zich de virtuoos,
die mef zijn kunst de zaal in den ban kan
s'aan. Zijn succes was groot en welverdiend
Toen het enthousiasme aan het riot van den
avond in een ware huldiging overging,
speelde hij een eenvoudig stukje Mozart,
roerend schoon.
Wij mogen dit verslag niet beëindigen
zonder den pianist Marcel van Gooi hulde
le brengen voor zijn subliem snel. Prachtig
heeft hij de pianopartij voorgedraqën jn
Prahms-sonafp. zoodat hef nief het minst
aan hem wae te danken dat we een der
mooiste (na-Beefhovensche) vioolsonafen
zoo gaaf fe hooren kregen Fn in de kunst
van begeleiden heeft hij zich pen meester
geloond Herinneren we alleen maar aan
ziin parelend spel in de finale van Men
delssohn.
De Sfeinwav-vleugel kwam uit het
magazijn Bender.