AGENDA.
BUITENLAND.
TELEGRAMMEN
Donderdag.
Academie (Klein-auditorium): Wetensch.
voordracht over het Katholicisme van
dr. van Lieshout. 8 uur nam.
Remonstr Kerk: de Faustlezing ds. P. D.
Tjalsma 8'/j uur.
Volkshuis: Spr. de heer Verkruijsen
8.15 uur nam.
Valkenburg (Wapen v. Valkenburg)
Bazaar ten bate der Ned. Hen'. Kerk: 2—5
en 710 uur nam.
Vriidag.
Pieterskerk: Liefdadigheidsconcert mevr.
Xlaarlje Offers en de heer L. Mens 8 u. n.m.
Oegstgeest: N.V. Het Witte Huis.
Buitengew. alg. verg. v. aandeelhouders.
2 uur nam.
De avond-, nacht en Zondagdicnst der
apotheken wordt van Maandag 11 tot en
met Zondag 17 November as. waargenomen
door de apotheek van den heer P. du Croix,
Rapenburg 9. telefoon 807.
MOEILIJKE KINDEREN.
Voordracht van Dr. Querido.
In een vergadering door den Leidschen
Armenraad voor zijn leden en verdere be
langstellenden belegd hield gisteravond in
dp groote zaal van het Nulsgebouw dr. Arie
Querido, geneesheer aan het gesticht voor
zwakzinnige kinderen „Voorgeest", onder
deel van het krankzinnigengesticht „Ende
geest" en het Sanatorium voor zenuwlijders
„Rhijngees!" te Oegstgeest, een voordracht
over „Moeilijke kinderen".
De zeer druk bezochte vergadering werd
me! een kort woord geopend door den voor
zitter van den Armenraad, den heer Smit,
pastoor der Oud-Katholieke gemeente, die
voorts den spreker bij de vergadering in
leidde.
Dr. Querido ving aan met op te merken
dat z.i de reden van het actueel worden
van het probleem der moeilijke kinderen
ligt in het zich ontmoeten van twee stroo
men, die uit geheel verschillende bronnen
zijn ontstaan. Hier hebben een psychologisch
kunnen en kennen aan den eenen kant; en
een dringende maatschappelijke noodzaak
aan den anderen zijde er toe samengewerkt
om het probleem der ..moeilijke" kinderen
in het zoeklicht der belangstelling te bren
gen. Van deze twee stroomingen is er een
door den drang der maatschappij ontslaan
in Amerika cn de andere, oorspronkelijk
Iheoretisch-psychologisch, in Duilsch spre
kende landen.
Elk jaar komen er in de Vereen. Stalen
7000 nieuwe krankzinnigen bij. Is het won
der dat de vraag rijst: is het mogelijk
dezen stroom te verminderen op te vangen
of om te buigen, voor hij zich op de maat
schappij ontlast?
Het spreekt haast vanzelf, dat men zich
daarloe in dc eerste plaats tot dc jeugd
wendt. Hierbij komen dan psychologische
en opvoedkundige vragen naar voren, vragen
naar de oorzaken van het gedrag van ab
normale kinderen. Het beantwoorden dezer
vragen wordt mogelijk gemaakt door de
resultaten der tweede stroom-ng, door spr.
zoo even genoemd: het zoeken naar de mo
tieven van een daad. de geestesgesteldheid,
waarvan de daad een uiting is.
Men zal dan niet straffen om le vergelden,
maar hoogslens straf toepassen als genees
middel Zoekende naar de motieven vindt
men deze als een eindelooze kelen aan el
kaar gebonden. De daad vloeit logisch
voort uit voorafgaande handelingen en be
levingen. Wij zijn. als wij het hoe en waar
voor van een handeling willen weten, ver
plicht den kelen der motieven zoover moge
lijk te volgen, zeide spr., zoo doenlijk om
de gesprongen leiding te repareeren
Uil deze twee stroomingen is dan de
noodzakelijkheid aan den eénen kant en de
mogelijkheid aan de andere zijde ontstaan,
om zich mei moeilijke kinderen bezig te
houden. Spr. hield zich daarna bezig met
de vraag wat moeilijke kinderen zijn.
Alle kinder-conflielen zijn groci-conflicten.
d.w.z. conflicten van gebrekkige aanpassing.
In de eerste plaats moet het groeiende kind
aan sleeds grooler wordende maatschappe
lijke cischen voldoen Het kind groeif licha
melijk en gecslelijk en komt daardoor in
een telkens andere verhouding len opzichte
van de omgeving, waaraan hel zijn houding
en gedrag moet aanpassen. Wanneer deze
aanpassing te langzaam of te vlug gaat,
of wel uitblijft, ontslaat er een conflict.
Wanneer men moeilijke kindeTen gaat be
handelen met het doel laler conflicten in
de maatschappij le vermijden, dan kon men.
volgens spr.. niet vroeg beginnen en hij
deed uitvoerig uitkomen waarmeede men al
zoo te doen krijgt. Het eerste contact met de
maatschappij komt in den vorm van den
schooltijd, mei alle conflicten die daaruit
voortvloeien. Ten slotle, na den school-
plichligen leeftijd, koml het gebrekkige
aanpassingsvermogen direct in conflict mei
de maatschappij; men kan sexuecle ol
vermogensdclicien vinden, vagebondage en
prolislutie. Al deze afwijkingen kunnen,
wat hun ernst betreft bcleckeni9 hebben,
als bedwaleren of slapeloosheid bij een kind
van drie jaar. Slechts het plan waarop zij
zich afspelen is verschillend, maar hun
beleekenis dezelfde Getracht moet worden
de oorzaken (e vinden en hel kind verder
opvoeden, opdat de aanpassings-moeiiijk-
heden verdwijnen. Daarvoor is nauwkeurige
studip noodig van den lichamelijker en
geestelijken groei van het kind en van hel
milieu
Op welke wijze dil geschieden moet werd
vervolgens door spr. met voorbeelden ver
duidelijkt Zijn de oorzaken in drieerlei op
zicht gevonden dan kan er gepoogd worden
deze weg te nemen Hoe jongpr het kind. hoe
eenvoudiger deze taak in hel algemeen is.
De grnolsie moeilijkheden Schept veelal
he1 milieu.
Zoo kwam spr. eindelijk tot praclische
queasties.
Hoe moet de behandeling van moeilijke
kinderen georganiseerd zijn? Het actieve
deel der organisaties staat vooral in Amerika
op den voorgrond Daar beslaat het insti
tuut van de „visiting teacher". Het is een
aan iedere school verbonden onderwijzeres,
die geen klas heeft maar de ouders thuis
bezoekt
In Nederland zou. volgens spr dergelijke
„dwarskijkster" niet veel succes hebben.
Het belangrijkste blijft echter het consu-
latiebureau, het centrale lichaam dal advies
gcefl en eventueel ook de kinderen behandelt
Door eenvoudig te wachten totdat ouders
met kinderen om raad komen vragen, za'.
men slechts een beperkt aantal en nog
wel een bijzondere categorie kinderen
in behandeling krijgen. Juister achl spr. het
't grootste contigent van materiaal le pullen
uil samenwerking met allerlei lichamen
die zich mei kinderen bezig houden: Pro
juventule. Voogdijraad, kinderpolitie, enz.
Het consulatiebureau blijft eciiter de orga
nisatie die uil al deze bronnen het materiaal
ontvangt
De vraag of het bureau zelf zal behande
len dan wel <le kinderen die behandeling
noodig hebben, raar psychiaters verwijst,
is eigenlijk een financieele quaeslie, welke
ook samenhangt m.d. vraag o( hel overheids
instelling moet zijn of door particulier ini
tiatief gesticht Met de beginselen van de
werking heeft dit echter niets te maken.
Spr gelooft dat het belang van een derge
lijke inrichting buitengewoon grool kan zijn.
en dat zij in slaat zal wezen datgene te
doen, wat toch het ideaal i9 van alle me
disch werk en medisch sociaal werk vooral
in de eerste plaats, nl. le voorkomen in-
plaals le genezen.
Er volgde op de inderdaad belangrijke
voordracht eenige gedachtenwisseling. Na
dat de heer Zitman had gevraagd hoeveel
krankzinnigen in ons land er jaarlijksch bij
komen. constateerde de heer Sylsma dat hoe
belangwekkend het betoog van den spr ook
mochl zijn. en hoe logisch in theorie de be
handeling van het moeilijke kind moge op
gezet zijn er geen verbetering. eer vererge
ring zal plaats hebben, tenzij de mensch-
hcid terugkeert tot een meer natuurlijke leef
wijze Niet slechts moet aard en neiging
van het jonge individu worden omgebogen
maar ook de maatschappij en samenleving
veranderen waarvoor naast de psychaters,
geestelijke en zedelijke leiders noodig zijn.
Ds Groot Enzerink, zich daarb" gedeelte
lijk aansluitend hield een pleidooi voor het
geloof en de liefde voor individu, gezin en
maatschappij en dehionslreerde een geval
uil hel psychopalhenasyl alhier.
Mr. Idenburg vroeg naar do practisehe
resul talen na een onderzoek
De inleider constateerde dal het aantal
krankzinnigen in ons land verhoudingsgo.
wijs kleiner is dan in Amerika, maar toch
groot en toenemend; de opmerkingen van
do hoeren Sytsma en Groot Enzerink be
aamde hij voor een grool deel: arbeid in
die richting zal het probleem echter niet
oplossen.
Naar aanleiding van de opmerking van
mr Idenburg zeide hij, dat dr Jelgersma,
prof. Gorler en hij zelf sporadisch wel met
moeilijke kinderen in aanraking komen on
deze onderzoeken, maar dat in hel alge
meen de gelegenheid ontbreekt ze in een
ander milieu te brengen.
Dit gaf den heer Sytsma aanleiding den
Armenraad in overweging te geven slappen
te deen om te komen tol de sliehlirg van
oen consulatie-bureau zooals door spr. bc-
doell is. waarioe naast het particulier ini
tiatief ook de overheid zou kunnen mede
werken.
De voorzitter wilde daaraan wel gevolg
geven als de vergadering het denkbeeld
steunde Een warm applaus uit de vergade
ring gaf daarop hel antwoord
De vnorzilter deelde vervolgens nog mede
dal op 22 Januari onze vroegere stadgenoot
dr Meuleman uit Heerlen zal spreken over:
De ongehuwde moeder in verband met dc
nieuwe zieklewet" en dat de Armenraad een
lijst heeft doen samenstellen, waarin alle
in Leiden en omgeving bestaande vereenl-
gingen en instellingen zijn opgenomen, die
arbeiden op hel lerrein dat ook de Armen
raad bestrijkt Hij beval deze lijst (er kennis,
making aan
Hierna werd de zeer geanimeerde bijeen-
komsl door den voorzitter gesloten.
RECLAME.
7006
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De Londensche en Haagsche conferenties.
Te Londen zijn tuschen de gezanten der
betrokken zeemogendheden wederom bespre
kingen gehouden over de komende conferen
tie. Of in verband daarmede ook moet wor
den gebracht een bezoek van sir Eric Drum
mond?
In het Engelschp Lagerhuis heeft de eer
ste Lord van de Admiraliteit aangekondigd,
dat de regeering besloten heeft, dat geen
nieuwe werkzaamheden aan de marinewerf
té Singapore zullen worden aangevangen en
dat alle reeds aanbestede werken vertraagd
zullen worden.
Natuurlijk ook met -het oog op de confe
rentie van Januari.
In verband met de berichten noemende
een datum van aanvang der tweede Haag-
sche conferentie meldt Parijs thans officieel,
dat er nog geen datum bepaald is. Toch
schijnen de berichten, die tegen December
aangaven, kans te hebben te worden be
waarheid.
Na een zitting van zes weken heeft de or
ganisatie-commissie 'der In Ier nationale
Bank te Baden-Baden haar werkzaamheden
besloten. Na afwikkeling der laatste geschil
punten in de trusteeverdragen kon over
gegaan worden tot onderteekening der afge
handelde drie documenten nl. de statuten,
charter en trusteeverdragen. De ondertee-
keningen zijn zonder reserve en door alle
afgevaardigden verricht, behalve door de
Belgische gedelegeerden. De documenten
worden thans doorgegeven aan den presi
dent der Haagsche Conferentie. Een rapport
is daarbij nog niet uitgewerkt. Te vermel
den is nog dat over den persoon van den
a.s. president der 'wereldbankdirectie in
Baden-Baden niet is gesproken.
Aan mej. prof. Anloniadis werden
gistermiddag bij haar inaugureele rede bloe
men aangeboden door de Y. V. S. L., Colle
gium van het L. S. C. en de Ned. Ver. van
Vrouwen met academische opleiding
Te Amsterdam slaagde voor het exa
men: „Getuigschrift Spreckondenvijs". afge
nomen door de Vereeniging van Spraak
leeraren, mej. J. C. G. de Thouars. alhier.
A.s. Zondag zal 't 2de middagconcert
gehouden worden in 't Leidsche Volkshuis
De eerste maal was de belangstelling reeds
groot en wij twijfelen niet of nu we dit
maal het Haarlemsch dameskoor zullen
hooren onder de muzikale leiding van mej.
Pijzel, zal de zaal wederom goed gevuld
zijn. Voor programma en toegang zie ad
vertentie in dit Blad.
Op uitnoodiging van de Leidsche Ver
eeniging voor Wetenschappelgke Voordrach
ten zal op Woensdag 4 December des avonds
te 8 uur in het groot-auditorium der uni
versiteit prof. dr. A. Hekier, hoogleeraar
in de kunstgeschiedenis te Budapest, een
lezing met lichtbeelden houden.
j Op uitnocdiging van de Medische fa-
culteit der Leidsche Studenten heeft gister-
avond prof. Calmette uit Parijs in de college
zaal van prof Kuenen een voordracht, toe
gelicht door lichtbeelden, gehouden over:
Het Vaccin G. C. B.
I
Op 13 November 1929 stonden 516
j werkzoekenden bij de Arbeidsbeurs inge
schreven tegen 699 op 13 November 1928.
ENGELAND.
Viagenriaa in het Lagerhuis Bezoek van
Kellcgu Scheuring onder de
mijneigenaren.
Gisteren was het weer vragendag in het
Lagerhuis. Behandeld werden daarbij de
onlusten in Palestina, waarbij de regee
ring zeide. dat er voldoende gewapende
macht ter beschikking was en voorts nog
eens de toestand in Hongarije.
Henderson zeide. dat Engeland zich nooit
beziggehouden heeft met de vraag een er
herziening van het Verdrag van Trianon
en zich ook in de toekomst met deze aan
gelegenheid niet zal bezig houden.
Nog werd gevra-agd of de minister wilde
nagaan, of er in deze aangelegenheid iets
gedaan kon worden, om de door het Ver
drag in het leven geroepen ernstige geva
ren in Europa te bezweren. Op deze vraag
kwam geen antwoord.
De vroege Amerikaansche Staatssecreta
ris, Kellogg, heeft zich op de „Aquitania"
ingescheept naar Londen. Naar verluidt,
betreft het een privéreis. Kellogg zal tij
dens zijn bezoek aan Engeland het ecre-
doctornat der Universiteit van Oxford ont
vangen. Zijn terugreis is vastgesteld op 29
November.
De mijneigenaars uit Zuid- en West-
Yorkshire hebben een motie aangenomen,
waarin de regeeringvoorstellen voor de be
perking van het aantal arbeidsuren tot 7V2
per dag, voor de regeling van de produc
tie en den verkoop door districtscombina
ties worden aangenomen, en waarin ge-
i vraagd wordt, dat de mijneigenaars met
de regeering zouden samenwerken om wet
telijke bepalingen op te stellen. De motie
is een verloochening van de beslissing der
mijnfederatie.
Dus scheuring onder de mij neigen aren 1
FRANKRIJK.
Overwinning der regeering.
De Kamer is begonnen met de behande
ling van de begrooting. De socialisten stel
den voor hoofdstuk I van de begrooting van
het ministerie van financiën aan te houden
om de noodzakelijkheid te doen uitkomen
van een onderzoek van den toestand der
kleine renteniers, dicJ een kapitaal in gou
den francs stortten en slechts een mini
malen interest ontvangen.
De minister van financiën Chéron ver
klaarde, dat de regeering binnen bet kader
der begrooting naar verbetering van hun lot
zal streven.
Tardieu stelde do quaeStio van vertrou
wen tegen de aanhouding. Het socialistisch
voorstel werd daarop niet 317 tegen 257
stemmen verworpen.
Ook de landbouwpolitiek der Tegeering
werd in de Kamer besproken. Een dertigtal
afgevaardigden hebben interpellaties inge
diend. Allen zullen dezelfde argumenten ge
bruiken en de regeering verzoeken tot een
regeling van de graanmarkt over te gaan en
actief op te treden.
BELGIE.
Naar een crisis Betoogde veroordeeld.
De Vlaamsche Katholieke groep van de
Kamer, die gisteren bijeengekomen is om
den toestand te overwegen, die door de
taalontwerpen ontstaan is, heeft een motie
aangenomen, waardoor het standpunt bo*
vestigd wordt, dat alleen de volledige ver-
vlaamsching der Gentsche Universiteit een
duurzame oplossing zal brengen en waarin
zij aan haar drie vertegenwoordiger in d©
regeering haar steun verzekert.
Na afloop van de vergadering was de
stemming in de wandelgangen van het par
lementsgebouw zeer pessimistisch voor wat
betreft het lot van het kabinet-Ja spar. Vrij
algemeen is men van oordeel, dat aan een
crisis moeilijk te ontkomen valt, daar be
sprekingen tusschen Jaspar en de liberalen
niet tot een resultaat hadden geleid.
De katholieke Vlamingen blijken in hun
vergadering trouwens reeds aan een Vlaam
sche formule te hebben gedacht, welke bij
de samenstelling van een nieuw kabinet
met of zonder Jaspar te pas zou komen. De
bespreking van deze formule werd echter
Diet voortgezet, daar zij door sommige lei
ders nog voorbarig geacht werd. De minis
ters zijn tegen hedenmorgen bijeengeroe
pen teneinde over den toestand te beraad
slagen.
Voor de rechtbank te Brussel stonden
twee Belgische communisten terecht, die
op 18 October hebben deelgenomen aan de
betooging voor de Italiaansche ambassade
naar aanleiding van de terechtstelling va*
den Sloveon Wladimir Gortan, te Pola. Zü
werden wegens beleediging van den am
bassadeur tot twee maanden gevangenis
straf veroordeeld en tot een geldboete van
60 francs.
ROEMENIE.
Kabinetswijziging De liberale oppositie.
Minister-president Maniu is gisteren door
den regentschapsraad in audiëntie ontvan
gen, waarbij hij het'besluit tot samenvoe
ging van 6 ministeries tot 3 voorlegde. Te
gelijk overhandigden de minister van gods
dienst en de minister van volksgezondheid
hun ontslagaanvragg, daar hun ministeries
worden opgeheven. De minister van arbeid
Radoecanoe blijft in het kabinet als minis
ter van volkswelvaart. Madgearoe zal be
last worden met de portefeuille van finan
ciën. Dc minister voor Zevenbergen, Hites-
coe, wordt minister van handel en de m;
nister van openbare werken wordt minister
van het verkeerswezen.
De uitvoerende commissie voor de libe
rale partij heeft op voorstel van Vintila
Bratianu besloten, dat de partij aan de
volgende zittingen van het Parlement en
den Senaat demonstratief niet zal deel
nemen.
DENEMARKEN.
LJsland viij?
Het schijnt, dat IJsland zal i.
reeds thans een regeling te tref-^7
Denemarken, waardoor IJsland zi:\
hankelijkheid zou terug krijgen, in a
van te wachten op den afloop van
tract in 1940. Te Kopenhagen vers?
men, dat indien IJsland voorstelt om?»,
nu een einde te maken aan de Unie, J
Decnsche zijde geen moeilijkheden r
worden gemaakt.
RUSLAND.
De Dnitsche kolonisten.
Naar uit Moskou wordt gemeld htó
Sovjetregeering tot nu toe geen bes'jg
genomen omtrent de emigratie der Duft
kolonisten uit de Sovjet-Unie naar hel
tenland. In Moskou kwamen opnieuw
kele groepen Duitse he kolonisten ai*
van de Sovjelambtenaren paspoorten
langden voor het vertrek uit de Sovjetj
De Sovjetregeering eischt voor de a
van ieder paspoort 220 Roebel.
De regeeringsoTganen der Wolga-Dvii
Republiek voeren eon hevigen strijd i
de emigratie waarbij zij beweren du
Duilsche kolonisten in Canada en aa
landen slecht behandeld worden. Naai
der wordt medegedeeld, willen ook es]
loden der Duilsche kolonies in de Nw
lijken Kaukasus dc Sovjetunie verlate»
naar Canada ernigreeren. De kolonisten
klaarden dat de emigratie noodzakelijk
aangezien het leven in Rusland tenge;
van den strijd tegen de boeren vclko
onverdragelijk is geworden.
IRAK.
Do premier doodgeschoten.
Sir Ahdoel Moesjin, de Premier van!
is gisteravond doodgeschoten gevondei
is nog geen verklaring voor de tragedie
publiceerd.
AFGHANISTAN.
De vorming van een leger.
Volgens een bericht uit Konslail
zal een geregeld leger gevormd si
Voor de oefening der troepen zal etn
sehe militaire missie naar Kaboel konst
Afghaansobe regeering zou verder ra
mens zijn, nieuwe wapens in EnfeUs
Frankrijk te bestellen. De Koninf, 1
Chan, zou zich verklaard hebben lip
aanwending van Russische officieren
Afghaansche leger.
CHINA.
Vergoeding aan Engelsche onderdal
De nationalistische Chineesche :e?
heeft er in toegestemd een som van t
dollar ter beschikking te stellen vu
gevolmachtigden, één aan te wijzend?
Engelsche regeering en één door
neesche, welke gezamenlijk de eischs
schadevergoeding zullen behandelen tis
Engelsche onderdanen te Tsjinkian.
gens verliezen, geleden in 1927 bij den -
van Chineesche troepen in de Britschel
cessie aldaar. Alleen directe verliezen 1
den vergoed.
DE INTERNATIONALE
BANK.
BERLIJN. 14 Nov. (Wolff.) Hel S-<
onderleekende statuut van dc Baok«
Internationale Herstellingbetalingen a
Öen worden bekend gemaakt.
'Het statuut bestaat uit 60 artikelen
Bank zal de Duitsche herstelling^®1
in ontvangst nemen, deze verdeelen
de commercialisatie der annuiteilen i
dragen.
Het kapitaal der bank bedraagt
lioen Zwitsersche francs. Het bestuff
bestaan uit 12 directeuren der ^ee'DC
landen en uit 9 directeuren der and-rt
den. Hierbij komen nog een Duitscbe
Fransche directeur.
DE ONTRUIMING.
PARIJS, 14 Nov. (Ned. Tel. Ag)
gens de „Matin" heeft Tardieu
Duitschen gezant te Parijs dc ver#
gegeven dat de Fransche regeenng^
mogelijke zal doen om in de
maanden van het jaar 1930
ontruiming der derde zone te om
hebben.
SCHEPEN AAN RUSL#]
VERKOCHT.
WASHINGTON, 14 Nov. (Re°ler^
is de verkoop bekend gemaaktvaDi^
pen door de Amerikaansche ShipP1
onder voorwaarde dat zij zu'
ingeschreven als buitenlandsche -
in dienst zullen worden gesteld J
Russischen handel tusschen j|
de Russische havens aan de
de Golf van Perzië en in Siben -
In de politiek der Amerika^.
ring, die de Sovjet-regeerin? 0
wordt geen enkele wiizicin?
De prijs van de door Rus,'!lJ| f-jl
men schepen bedraagt 1.471 - J
