Kreymborg
7ös!e Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 1 November 1929
Derde Blad
No. 21360
BINNENLAND.
KUNST EN LETTEREN.
Haarlemmerstraat 143.
FINANCIEN.
FEUILLETON.
geheimzinnige voetstappen
ftVn^aar--zinnen op *el(S gezet
SAMENVOEGING
DER LUCHTSTRIJDKRACHTEN
Kolonel Hardenberg met het commando
belast?
Kolonel J. M. Hardenberg.
Naar mei^ weet heeft de vorige Minister
an Defensie plannen ge/had om de lucht-
2art-afdeeling te Soestert>erg en de marine-
liegdienst samen te voegen tot de vereenig-
luchtstrijdkrachten. Indertijd is, om deze
ilannen te bestudeeren, een commissie in
et leven geroepen, welke o.a. tot taak had,
voor- en nadeelen na te gaan. De be
prekingen dieT commissie zijn evenwel op
*d dood spoor geloopen en den laatslen
'jd heeft men over de samenvoeging der
»e:de diensten niets meer gehoord.
Thans echter bereikt ons. aldus meldt men
it Den Haag aan het „Hbld.", het stellige
erucht, dat de plannen inzake de samen-
oeging, zoo al niet weer opgevat zijn, dan
och nog niet geheel vergeten zijn. Wanneer
lenechter dergelijke plannen wil uitvoeren
iet men eerst uit naar iemand die met het
ommando over de vereenigde luchtstrijd-
nchten zou kunnen worden belast. Deze
:-ioon zou zijn onze inlichtingen juist
jezocht moeten worden in den kolonel
jaóenbeTg, oud-commandant van de iuchl-
üfdeeling te Soeslerberg en tegenwoor-
commandant van de IVe infanterie bri-
le Arnhem.
deelde tevens mede, dat kolonel Har-
iberg dan eventueel over zou gaan naar
Generalen Staf. doch deze mededeeling
iica wij ten stelligste tegenspreken, aan-
■ien hiertegen bezwaren bestaan in den
ran promotie, zooa'ls deze bij iederen
f-officier geschiedt en in de toekomst
ook bij kolonel Hardenberg.
1HR. MR. VON FISENNE.
[Hed?n zal hel 25 jaar geleden zijn, dat
ror. L. E. M. von Fisenne, lid van de
K Staten van Zuid-Holland werd. Da
p Von Fisenne maakt sinds 1907 deel
van het College van Gedeputeerde
Ihlen.
Ir. E VAN KONIJNENBURG
V::ns de bladen uit Boekarest is ir. E.
i Konijnenburg, hoofdingenieur-directeur
i den Waterstaat met verlof, benoemd
v>' de Roemeensche regeering tot adviseur
P°r de indijkingen van de Donaugebieden.
x'aar gemeld wordt, zal ir. Van Konijnen-
die lange jaren in Egypte werkzaam
fï? bij de verbetering van het Suez-kanaal
die bij ons sindsdien meer bekend werd
door de oplossing, die hij tezamen met
J. Klink vond voor de Maasbrug-
ftstie te Maastricht en door het ontwerp,
hij met Belgische deskundigen maakte
r ^n kanaal AntwerpenMoerdijk,
jknkort voor eenigen tijd naar Roemenië
f ikken, teneinde zich ter dispositie der
*nsche regeering te stellen.
OPNIEUW: DE RADIOREDE
VAN VOGT.
Floria Vos stelt weer vragen.
Het Tweede-Kamerlid de heer Floris Vos
heeft de volgende schriftelijke vragen tot
den minister van Waterstaat gericht:
Is het den minister bekend, dat omtrent
de plannen van den Radioraad aangaande
de verdeeling van den zendtijd over de om
roeporganisaties hier te lande in de pers
mededeelingen waren gedaan, voordat de
heer Vogt, directeur van het omroep-be-
drijf van de A.V.R.O., op 21 Oct. jl. zijn op
last van het Hoofdbestuur der Posterijen
gestaakte redevoering hield?
Is de minister bereid, mede te deelen,
door welke bewoordingen of uitdrukkingen
de heer Vogt tijdens zijn redevoering om
trent bedoelde plannen van den Radioraad
zakelijke mededeelingen heeft gedaan, die
door de onder de eerste vraag vermelde
publicaties nog niet van algemeene be
kendheid waren?
Wil de minister mededeelen, waarom de
rede van den omroeper van de Vereen,
van arbeiders-radio-amateurs voor de mi
crofoon op 19 Oct. jl. dus vóór de rede
voering van den heer Vogt gehouden, niet
cp last van bet hoofdbestuur der Posterijen
is gestaakt, hoewel daarin omtrent bedoelde
plannen van den Radioraad mededeelingen
werden gedaan van geheel denzelfden aard
als die, welke daarna aanleiding gaven tot
het doen staken der redevoering van den
heer Vogt?
Is de minister bereid, den weltelijken
grondslag aan te wijzen van de bevoegdheid
der regeering om een radio-redevoering te
doen staken, anders dan wegens de bezwa
ren, die deze naar haar oordeel oplevert
voor de veiligheid van den Staat, de open
bare orde, of de goede zeden, en wil de
art. 3 ter sub b van de P. en T. wet door
hem niet limitatief wordt beschouwd?
Is de minister bereid, de spoedige tot
standkoming te bevorderen van wettelijke
regelingen, die de vrijheid tot het houden
van radio-redevoeringen waarborgen in
dezelfde male, waarin de vrijheid van druk
pers voor de geldende wetgeving is ver
zekerd?
DE POSTVLUCHTEN.
Hei tweede retour-vliegtuig, op den terug
weg naar Nederland, is gistermorgen 6 uur
uil Konstaniinopel vertrokken en om 12 u. 5
te Boedapest aangekomen.
Heden wordt het op Schiphol verwacht.
Het vijfde postvliegtuig is gisteren te
Weenen aangekomen.
SPOORWEGPERSONEEL.
Naar wij vernemen is in de gisteren ge
houden conferentie tusschen de Directie der
Nederlandsche Spoorwegen en den Perso-
neelsraad, in de plaats van dr. F. M. Wibaut,
die wegens drukke werkzaamheden bedankt
had, als voorzitter van het scheidsgerecht
benoemd de heer Henri Polak, lid der Eerste
Kamer en voorzitter van den A. N. D. B.
Hbld."
HET GROENE KRUIS.
De 33ste algemeene vergadering te
Rotterdam.
De Zuid-Hollandsche Vereeniging „Het
Groene Kruis" heeft in de/groote zaal van
de Doele aan den Coolsingel te Rotterdam,
haar 33sle algemeene vergadering gehouden,
onder voorzitterschap van dr. J. Ph. Elias.
De voorzitter, dr. J. Ph. Elias. hield de
openingsrede, waarin hij o.m. zeide dat het
aantal afdeelingen van de Z.-H. vereeniging
„Het Groene Kruis" van 1919 af tot heden
is toegenomen van 108 tot 139. terwijl haar
ledenaantal is gegroeid van rond <£3.000 tot
rond 73.000
Aan het eind van zijn rede richtte de
voorzitter een bijzonder woord van welkom
lot den directeur-generaal van de Volksge
zondheid den beer mr. Lietaert Peerbolle en
tot de heeren dr. van Gils, secretaris van
de Ned. Vereeniging tot bestrijding der
T.B.C. en Troost, burgemeester van Wad-
dinxveen.
Achtereenvolgens kwamen de verslagen
der verschil lende commissies, alsmede het
jaarverslag in behandeling, die tot geen
wijdloopige besprekingen aanleiding gaven.
De rekening en verantwoording over 1928
sloot in ontvangsten en uitgaven tot een
bedrag van f. 25607.55.
Aan de orde was de benoeming van drie
leden van het hoofdbestuur voorde plaatsen
opengevallen door het statutair aftroden van
den heer J. A. Baikhuizen. mevr. F. Keyzer
la Plein en Ants. W. Poolman. Gekozen
werden de heer A. van Walsum, burge
meester van Vlaardingen en de heer dr. A.
J. Bossers te 's-Gravenhage. Herkozen werd
de heer arts W. Poolman.
Na een voordracht van dr. J. D. Hefting
over verzekering van maatschappelijke
werkers werden nog eenige voorstellen in
behandeling genomen. De vaststelling der
begrooling van inkomsten en uilgaven over
1930 ad f. 24130 werd na eenige discussie
door de vergadering goedgekeurd.
Hierna volgde sluiting.
RECLAME.
6034
VERSPREIDE BERICHTEN
Kolonel O. Bueno de Mesquila die met
ingang van heden den militairen dienst gaat
verlaten met den rang van generaal-majoor,
heeft gistermiddag als commandant van het
regiment genietroepen te Utrecht afscheid
genomen.
MAATSCHAPPIJ VOOR
TOONKUNST.
De afdeeling Leiden van bovengenoem
de Maatschappij zal 5 Nov. in het Nut een
uitvoering geven. Verschillende leerlingen
zullen zich dan doen hooren.
TIJDSCHRIFTEN
ASTRA.
Het November-nu mmer van „Astra",
waarvan de omslagplaat ditmaal door een
Nederlander geteekend is. biedt den lezers
een rijke novellistische lectuur. Joh. VV.
Broedelet begint een geschiedenis uit Haag-
sche patriciërs- en artistenkringen, door H.
Schotel geïllustreerd. Eveneens in de kun
stenaarswereld speelt' het verhaal, dat Mr.
G. P. v. Wageningen voor „Astra" afstond.
Daan de Vries teekende geestige krabbels bij
een schets van Hans de la Rive Box. Een
novelle door Catharina van Raalte schetst
het eigenaardige leven van een geëmanci
peerde Amerikaanse he; Herman van Wei
deren vertelt, bij humoristische plaatjes, over
Jan van de Krant; Mala Boeka vervolgt haar
serie Indische griezel-verhalen. Vermelden
wij bovendien een philosophie over schoon
heidskoninginnen door Piet Kloppers, een
onderhoudende „slorie" door Liane van
Hoogherwegen en Pepin's fraai geïllustreerde
film-rubriek, dan is daarmede de lijst vaji
landgenooten, die aan het nummer mede
werkten, nog niet uitgeput.
Behalve een veertiental Nederlanders
schrijven in „Astra" ditmaal o ar O'Henry
en Philips Oppenheim.
Het kindertijdschrift Zonneschijn"
maakt weer oen verzorgde indruk. Het be
vat verhalen en teekeningen, die de jeugd
een heerlijken avond bezorgen zullen. Al
lereerst een tooneelstukje ,,Niet alleen",
van David Tomkins, dan een spannende
geschiedenis „Onschuldig verdacht", ter
wijl „Shasta onder de Wolven" en „De
Zwerver" heerlijke Karl May herinneringen
wakker roepen. Geopend wordt met een
pakkend versje „Herstvacantie."
UIT DE TEXTIEL-INDUSTRIE.
De gezamenlijke textielfabrikantenver-
eenigingen hebben aan de arbeidersorgani
saties in de textiel-industrie een schrijven 1
gericht, waarin zij mededeelen bereid te
zijn lot een conferentie op 5 Nov. a.s in
het Concertgebouw te Hengelo (O.), ter be
spreking van de vraag, of het mogelijk is.
te geraken lol oprichting van een volwaar
dige vereeniging als bedoeld bij de Ziekte
wet.
dat deze Krcymborg-jassen
zoo vlot en chic passen als U
weet. met welk een meester
schap deze gemaakt zijn door
de bijzondere bewerking der
beroemde Kreymborg-coupe.
Kijk eens hoe die kraag zui
ver om den hals sluit en wat
een mooie valling er zit in
die prachtige brecde revers.
Maar U kunt er pas goed
over oordeclen.aIs U zelf deze
Krcymborg-Jas aanpast,din:.
Vóèll U de kwab'teitl
minui iffunnnniinr..
NOORDHOLLANDSCH
LANDBOUWCREDIET N.V.
(Gevestigd te Alkmaar.)
In de gisteren gehouden vergadering van
Commissarissen is besloten op de 6 pCt.
cumulatief preferente aandeelen een inte
rim-dividend ad 3 pCt. of f. 30 uit te kee-
ren, betaalbaar van 2 November a.s. af
op dividendbewijs No, 23.
DE BEURS TE NEW YORK.
Het begin van de beurs te New York j
bracht gisteren geen voortzetting van de j
tot dusverre zoo opwipdende prijsdalingen.
Daar men in de V. S. tengevolge van de
Londensche discontoverlaging een gelijken
stap venv^ehtte, werden uit het geheele
land kooporders gegeven. Reeds in het eer-
ste half uur werden 21./2 millioen aan- i
deelen omgezet, terwijl de omzet 1,30 u.
Amerikaansche lijd tot 4 l/2"millióen stuks
gestegen was. De koersen liepen sprongs
gewijs omhoog, tot ongeveer 30 punten. De
algemeene stemming was rustjg en kal
meerend. In den loop van den dag werd
de verwachte discontoverlaging verrassend
snel werkelijkheid. De Federal Reserve
Board verlaagde het disconto met een pro
cent van 6 op 5.
Tijdens het verder verloop van de beurs
konden de hoogste noteeringen zich welis
waar niet handhaven, doch ze liepen toch
slechts weinig terug, hoogstens 6 punten.
DE RENTESTAND DOOR DE
NEDERLANDSCHE BANK
VERLAAGD.
De rentestandaard werd gisteren door de
directie van de Nederlandsche Bank ver
laagd en vastgesteld als volgt: Wisseldis
conto 5 pCt., Promessedisconto 5 1/2 pCt.,
Beleening van effecten 5 1/2 pCt., beleening
van Goederen 5 1/2 pCt.. voorschotten in
rekening-courant 6 1/2 pCt.
^autoriseerde vertaling uit het Engelsch
van Mevrouw Belloc Lowndes,
door Oswaldi.
[Eren keek hij gespannen in zijn vrouw
riu hoog blozend en slagvaardig ge-
F'-Mje. Eva kon wel eens heel koppig zijn,
Etf' baarbij, zjj waren overeengekomen,
r1 als zij hun „droomhuis" vonden, het
l J ^onïen betaald met het legaat, dat Eva
*angs van haar eersten mans vader had
bat zou voor hem, Birtley, moei-
G fn 0P'everen. om Eva's uilgelaten-
laie plotselinge dweperij van haar
I r House", te temperen.
I hij was op geld en behalve
geld eigenlijk het éénige waar
m J ?ïdon °P was betreurde hij
tas v k ziin vrouw het genot
Wl? "el aardige inkomen, dat op haar
)etPr 7 Was va9t?ezet Eigenlijk kon men
h€t als een vaT1
len' 'r;'ï beschouwde, dat zij de za-
jj1'" 2oc^anig had geregeld, dat Eva
ir»?;-* bezeten en hij, haar wijze,
'ril r;Vch!genoot jaarlijks vijftien hon-
"H Wl« rijker was.
°igenden ar birtley Raydon kwam den
kid1v p. "aargen aan het kantoor van
mg' juist toen ce deur Open-
Ell |)11
v?°r Eva een half uur van
spanning en onzekerheid. Ray
don was er van overtuigd, dat een „gega
digde" altijd iets van den prijs af kon krij
gen van wal hij wil koopen. als hij maar
niet te happig is. Daarom zat zijn vrouw er
verontwaardigd, verveeld en vooral zwij
gend bij want de ondervinding had haar
geleerd, dat het onverstandig was, tus-
schenbeide te komen, als haar man pro
beerde. met iemand een „koopje" te sluiten.
Na wat heen en weer gepraat, dat bijna
den vorm van een twislgesprek had aange
nomen. merkte de agent op: „Vierduizend
pond is ongetwijfeld een groot bedrag,
mijnheer. Maar daar staat tegenover, dat
The Mill House op het oogenblik meer
waard is. Als wij het in de veiling brach
ten, zou er stellig hoog op geboden worden.
Dat heb ik mevrouw Brown meer dan eens
gezegd."
„Het is heel vreemd, dat zij uw raad dan
niet opvolgt", zei Raydon niet zonder spot.
„Zij geeft er de voorkeur aan, het land
goed uit de hand te verkaiopen aan iemand
die het bedrag ineens kan betalen. En
eigenlijk mag ik u eerlijk verklaren, dat als
ik den prijs noem van vierduizend pond, ik
feitelijk vijfduizend zou rr.oeten zeggen,
want ik ben er zeker van. dat de antieke
meubelen, waarvan sommige buitengewoon
mooi en goed onderhouden zijn. een waarde
vertegenwoordigen van ongeveer duizend
pond".
„Dat wil dus zeggen, dat ik zoowat ze
ventig pond jaarlijks moet betalen, voor het
genoegen om tegen een hoop oud huisraad
te kijken? Ik heb liever moderne meu
belen"
Eindelijk zei de man ongeduldig: „Als u
het goed koopt, mijnheer, voor den prijs
dien ik heb genoemd, en als hef u in een
óf ander opzicht tegenvalt, dan sta ik er u
borg voor. dat u er in den loop van den
zomer of het najaar duizend pond meer
voor maakt, dan u er voor betaald heeft".
„Daar houd ik u aan!" viel Birtley gre
tig in, maar toen hij den ander het hoofd
zag schudden, voegde hij er bij: „Nu goed,
geef mij de voorkeur lot morgenavond".
En de huisagent, wien Raydon al dadelijk
gruwelijk tegenstond en die de bekoorlijke
jonge vrouw in zijn hart beklaagde, dat zij
met zoo'n heerschap getrouwd was. stemde
koeltjes met dat voorstel in.
Dien middag reden de Raydons nog eens
naar Swammere en daar lukte 'l Eva's echt
genoot waarlijk, honderd pond van den
koopprijs af te krijgen.
Dit bracht hem in een buitengewoon
goede stemming. Onderweg, op den terug
rit naar huis. legde hij zijn arm om de
schouders van zijn vrouwtje en riep hij uit:
„Ik heb je twee en een half procent voor
deel verschaft op den koopprijs van he'.
buiten, schat! We moesten het er van avond
maar eens van nemen bij Claridge als je
er wat voor voelt".
Raak er op antwoordde zij: „Best!"
„Maar je moet mij die honderd pond ge
ven, Birtley. Het is ten slotte mijn geld!"
Hij lachte vroolijk. Dat „ten slotte" van
Eva was goed! Wat van haar was was
immers van hem Maar toch... Raydon's
overtuiging was, dat zijn lief vrouwtje één
font had. haar zorgeloosheid waar het geld
betTof.
Hij zag niet in. dat deze vrouw, die al'e
mannen met wie zij in aanraking kwam,
hem zoozeer benijdden, e?n luxe popje was,
en daarom niet beschouwd en behandeld
kon worden als misschien het soort van
meisjes, zooals Birtley's moeder had ge
hoopt, dat hij er een zou trouwen.
Zijn moeder? Birtley Raydon wist, dat
zijn moeder volstrekt niet was' ingenomen
met zijn huwelijk en de nadere kennisma
king had geenszins haar afkeer van Eva
verzacht. De laatste maal, toen hij haar be
zocht, ongeveer een week geleden, had hij
den onaangenamen indruk gekregen, dat
zijn moeder, al zei ze het niet met zooveel
woorden, in de meening verkeerde, dat zijn
vrouw hem er toe bracht, ongehoord vee!
geld uit te geven.
Wat zou dat een heerlijke overwinning
zijn, als hij zijn moeder nu kon vertellen,
dat Eva's buitenkansje zóó meevipl, dat zij.
als zij wilden, van die vijfduizend pond bin
nen het half jaaT zesduizend konden maken!
Den eersten Augustus waren de Raydons
behoorlijk op orde in The Mill House en
Eva bracht vier heerlijke weken diyir met
de bezoeken te ontvangen van al haar
vrienden welgesfelde jonge paren, zoo
als zij en Birtley zelf waren het geven
van danspartijtjes in haar ruimen koelen
salon en het orgamseeren van heerlijke
roeitochtjes, heele dagen lang, op de prach
tige, in de zon schitterende rivier, die een
der grenzen vormde van hel langoed.
Maar toen, tegen het einde der maand,
kwam een Ieelijke ..krach". De knappe, ge
schikte. ongeloof elijk zuinige meid-huis
houdster. die het hun in alles zoo gemakke
lijk had gemaakt, wie geen werk te veel
scheen te zijn. was op een Zaterdagavond
spoorloos verdwenen. Meneer en mevrouw
kwamen toen tot de ontdekking, dat zij zich
niet alleen het geld had toegeëigend, da:
Birtley haar wekelijks persoonlijk gaf voor
de huishouding en voor allerlei rekeningen,
maar dat zij ook verscheidene waardevol:e
sieraden edelsteenen en zoo meer
gestolen bad, die Eva zelden droeg, en on
achtzaam in een ongesloten lade had laten
liggen.
Birtley Raydon was vooral nijdig, omdat
hij bemerkte, dat de politie, wier hulp hij
had ingeroepen, hem voor een dwaas hield,
en in zijn woede keerde hij zich tegen zijn
vrouw.
Hoewel zij nooit iets van twist of on-
ecnigheid moest hebben, was Eva ditmaal
fel opgekomen tegen de verwijten van haar
man ...Tij hebt alleen maar wat geld ver
loren Ik ben verscheidene mooie diaman
ten kwijt Jij hebt gewild, dat ik dat mensch
in dienst nam. Jij koos baar. omdat ie
dacht, dat ze zoo zuinig zou zijn. Ik heb al
tijd het land aan haar gehad! Als jij vindt
dat Ik zoo'n slechte huisvrouw ben en als
je al het hatelijke dat je me daarnet gezegd
heb. meent, geloof ik dat ik beter doe. een
tijdje op mezelf of met een vriendin te gaan
wonen. Ik kwam vroegeT heel goed uit met
mijn eigen geld. toen ik samenwoonde met
Adelaide Strain.
En toen. terwijl zij den naam Adelaide
Strain noemde, en zij een glimp van pijn
lijke verrassing en voorbijgaande teleur
stelling op het gezicht van haar man las.
over haar gewaagde bedreiging van heen te
zullen gaan. kwam er een zachtere uitdruk
king in haar lieve violet-blsuwe oogen en
speelde een gjimlach om haar fijn. nog iet
wat pruilend mondje.
„Hoor 'ns. Birtley! Tk heb een pracht
idee! Zouden we Adelaide Strain niel kun
nen nemen om voor ons het huishouden le
besturen? Ze zou ons volstrekt niet tot last
zijn. Ze zon alles kunnen doen voor dri^
pond p^r week! Ze is niet heel sterk en ze
heeft Gilly. haar lieven kleinen jongen, om
voor te zorgen.
(Wordt vervolgd).
