f. -0
7ösle Jaar^an?
DONDERDAG 31 OCTOBER 1929
No. 21359
STADSNIEUWS.
i veertig jaar bij het
Christelijk onderwijs.
Sir -
academische examens.
25-jarig jubileum.
bloemen-bertha
jubileert.
liefdadigheidsconcert
mevr. offers.
luthersche kring, leiden.
ruiling van professoren
leidsche
belasting-ophaaldienst.
indische lezingen aan de
universiteit.
leidsche nachtveilig
heidsdienst en controle.
centraal isr. wees- en
doorgangshuis.
handelsregister
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Het voornaamste nieuws
van heden.
binnenland.
buitenland.
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts per regel voor advertenliën uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenliën 35 Cts per regel Kleine Advertenliën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2 35. per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post 2.35 -f portokosten.
ƒ018
„0.18
I nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
De heer G. de Jong.
k heer G. de Jong zal morgen gedenken,
jaar bij het Chr. Onderwijs is
i geweest. Geboren te IJlst ontving
n particuliere opleiding van den heer
die tal van jonge menschen aan-
lele gaan studeeren voor onderwijzer,
i door den Jubilaris nog steeds met
tyen dank en eerbied wordt genoemd.
D die jaren werd tweemaal per jaar exa-
I afgenomen, omdat er een tekort was
f onderwijzers.
jen 15den October 1889 slaagde de
s en reeds den 22sten October d.v.
I hij als onderwijzer benoemd aan de
[.School te Bodegraven, hoofd wijlen de
r van Andel, en waarvan de voorzitters
Verhoef. Den eersten November
1 de heer G. de Jong in dienst,
wee jaar daarna werd hij benoemd als
lerwijzer te Enkhuizen aan de Chr.
ol, hoofd wijlen de heer S de Jong,
r van den jubilaris.
>ch ook te Enkhuizen zou de heer de
I niet lang blijven.
Chr. M.U.L.O.-school aan den Stille
hoofd de heer J. B. Meijnen, moest uit-
fiden en de jubilaris werd met ingang
i 1 Dec. 1893 als onderwijzer benoemd
Chr. M.U.L.O.school alhier,
kze school heeft hij zien groeien. Toen
[aankwam werkten aan de school de heer
Meijnen. Mej. Coolsma en de heeren
en Postmus. Al spoedig moest
tote gezocht worden in Patrimonium en
fel en ten slotte kreeg de school haar
raming in het tegenwoordige gebouw
Noordeinde 40. Door den snellen
werd in 1921 besloten de school te
in een Opleidingsschool en Kop-
un de
eerste werkt de jubilaris nog da
's school en het werk zijn hem lief. Neg
geeft hij met opgewektheid en lust
la*n zijn leerlingen. De kinderen houden
D hem, omdat hij zich kan indenken wat
jj kind behoeft. Hij spreekt met hen ais
vader en een vriend Zes en dertig jaren
f" hij in zijn tegenwoordige school biina
Fej"kt. Honderden leerlingen zijn onder
Pn leiding geweest en nog behoudt hij een
Fr4raeht die bewondering afdwingt. Zijn
Rondheid is van dien aaid, dat zijn col
lide stille hoop hebben, dat hij zijn 40-
PK jubileum aan deze school mogen vie-
9e dag van morgen zal heel veel her
ringen in h^m wakker roepen. Tal van
pingen zullen in zijn gedachten passé;-
taf k °.n^er ken zÖn menschen in de
I lScnappij geworden, waarbij mannen
[vrouwen, wier namen met eere genoemd
^en en de jubilaris is er met recht
5ch op. Vele leerlingen zijn hem dank-
|ji V(lor z'ïn bemoedigend woord, vele
I i dan ook niet nalaten hun vroegeren
^eesl te wenschen.
Laid Vee' ?elukklSe iaren &e"
Ihool ]ven voor zÖn gezin en voor de
voor het doctoraal examen
f deh®. Pn rae' J v Vliet Wen Haa^
ten zenoftttv 70nn (Delft); doctoraal exa-
fcnsburej j heeren G. J. Rijkmans
|v jj de Bruyne (Leiderdorp) en
recbfc» I a,ar<^mgen); candidaats-exa-
®dorp e^rclheid de heer J. A. v. As-
De heer J. Keizer.
De heer J. Keizer vierde heden onder
groote belangstelling zijn 25-jarig jubileum
als baas-schilder bij de firma Gebr. Boot.
Hij werd door het werk- en kantoorperso
neel op waardige wijze gehuldigd. Een der
voormannen de heer L. Meyer sprak
hem in hartelijke bewoordingen toe, schet
ste zijn groote verdiensten en overhandigde
hem namens het geheele personeel eenige
fraaie geschenken, t. w.: 4 eikenhouten
stoelen, 2 fauteuils met losse kussens, een
pluche tafelkleed en, daar de jubilaris zoo
veel van een pruimpje houdt, tenslotte nog
een tabaksdoos.
Namens de directie werd de jubilaris
ontvangen door den oudsten directeur, die
hem in welgemeende bewoordingen com
plimenteerde en een enveloppe met inhoud
overhandigde.
Den jubilaris werd verlof gegeven den
f eestelijken dag verder in zijn familiekring
door te brengen, waar velen ongetwijfeld
hem nog een bezoek gebracht zullen heb
ben.
't Is niet onze gewoonte hier njeldins te*
maken van jubilea buiten onze stad, doch
een uitzondering meenen we toch te mogen
maken van Bloemen-Bertha, eigenlijk ge-
heeten Bertha Gerritsen en wonende te den
Haag, Zuilichemstraat 19.
Wie kent in een Universiteitsstad niet de
altoos even vriendelijke, de altoos even be
leefde bloemenverko.opster, die1 met zooveel
handigheid, vrij van alle opdringerigheid
haar bloemen weet te plaatsen?
Nooit mankeert zij op de groote studenten
feesten, op de roe'i wedstrijd en. Vol tact treedt
zij op en hoe groot de verleiding ook was, zij
wist zoo resoluut deze te doorstaan, dat
zelfs ietwat „angeheiterten" het nog niet
zouden wagen, tegenover haar minder nette
opmerkingen te maken, Iaat staan verder te
gaan.
Altijd heeft zij een goed gevonden woord,
een juist geplaatste opmerking.
En zou zij nu zij 25 jaren haar bloemen
heeft verkocht, niet mogen jubelen? Met alle
recht zal zij de ongetwijfeld haar gebrachte
hulde in ontvangst kunnen nemen. Zij heeft
deze verdiend; ten volle! 2 Nov. a.s. i9 de
groote dag.
Het bestuur van de Toevlucht, Christe
lijke Jeugdhulp, gevestigd Utrechtsche Jaag
pad 20. welke ten doei heeft ongehuwde
moedere en hare kinderen te verzorgen als
mede de kinderen van onbemiddelde mot
ders, die tijdelijk in een ziekeninrichting
moeten worden verpleegd is zoo gelukkig
geweest onze groote Leidsche zangeres,
mevr Maartje Offers bereid te vinden een
liefdadigheidsconcert ten bate der toevlucht
te geven en wel op 15 November in de
Pieterskerk.
Het bestuur vertrouwt dat velen een ge
notvollen avond zullen willen combineeren
met een daad van liefdadigheid en zich zoo
spoedig mogelijk bij de firma Eggers van
kaarten zullen voorzien.
Door bemiddeling van de Wetenschappe
lijke Sectie yan het Genootschap „Nederland
Frankrijk", dat daarbij den krac'htigen
steun der regeering mocht ondervinden, zal
ook in dit academiejaar, evenals in het
vorige, een uitwisseling van professoren
plaats hebben tusschen Frankrijk en ons
land. Prof dr. J. Huizinga, van de Rijksuni
versiteit alhier, zal in het voorjaar 1930 ge
durende een maand college gaan geven te
Parijs en te Dijon, terwijl in dien tijd zijn
plaats te' Leiden zal worden ingenomen door
den hoopleeraar Henri Hauser. van de
Panjsche Universiteit .die ook in enkele
andere universiteitsteden van ons land de
uitkomsten zijner studiën zal mededeelen.
Genoemde dienst heeft in de afgeloopen
maand aan den Rijksontvanger een bedrag
afgedragen van f 12 496.05.
Het aantal aangeslotenen nam belangrijk
toe, n.l. 143, zoodat dit thans 3.590 be
draagt.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat.
nagenoeg alle aanslagbiljetten der Rijks-
mkomstenbela-ting 1929-1930 zijn uitge
reikt, belanghebbenden die dit voornemens
zijn zich thans nog zr-nder vooruitbetaling
van termijnen kunnen laten inschrijven
ten kantore van den dienst Breestraat 81.
Luther's leven en brieven.
Over bovenstaand onderwerp sprak gis
teren ds. J. Ph. Makkink. alhier, in de
Jacobazaal van „Den Burcht" De samen
komst had plaats aan den vooravond van
den 31sten October, had een algemeene
inleiding voor de kerkelijke feestviering
van dien Protestsnlendag ien doel en was i
daarom toegankelijk gesteld voer alle be-
lang9tellenden In overvloedigheid is door j
velen uit verschillende gemeenten gebruik
gemaakt van deze gelesonheid om hun
kennis aangaande het leven van den
grooten Hervormer te vermeerderen. Op
het stramien van den gewonen, is den ziu
van alombekenden, levensloop van dezen
merkwaardigen Reformator weefde spre
ker in zijn voordracht een patroon van
minder bekende bijzonderheden en karak
ter schetsende gebeurtenissen en anecdoten
uit Luther's leven, waardoor een bijzon
dere indruk werd gewekt van dezen zeer
ongewonen. originelen en stoeren held,
die niet alleen der Middeleeuwen doch ook
nog onzen tijd toebehoort.
In bonie rij ging ons het rijke leven van
den grooten Wittenberger Doctor aan geest
en oog voorbij want de seiopticon illustreer
de aardig en mooi in treffende pro
jecties op het doek het kenschetsend ge
sproken woord van dien welgeslaagden
avond. Wij stonden stil bij de schoonheden
van Luther's geboorteland, de boerenfami
lie te Mötra. stammend uit het krachtige
Th ringer-volk. luisterden naar de be
schrijving van des hervormers kindsheid,
studentenleven en hoe de kloosterpoort zich
voor den 22-jarigen jongen man oDende en
voor jaren sloot, hoe hij te Wittenberg
professor in de wijsbegeerte werd en te
Rome de z.g. Scala Santa de Pilatus-
trap kruipend opging, lot door Tetzel's
aflaathandel de schokkende aanleiding ge
geven werd tot die beweging, die tot kerk
hervorming uitgroeide.
Verteld werd van Cajetanus. von Mil-
titz en Dr Eek. den gevaarlijk knappen,
harfstochtelijken debatteerder en disputeer-
der, den buitengewoon welsnrekpnden
man, van wien Luther heel goed begreep,
dat „de kikvors"hen on vliegen", welke
aan Carlstadt beloofd waren, -eigenlijk te
gen hemzelven waren losgelaten. De ban
bliksem trof den ontrefbare, de pauselijke
banbul za/ren wij branden buiten de Elster-
poorf. De Rijksdag te Worms werd ons !e-
vendig en aanschouwelijk gemaakt. Wij
toefden met ..jonker George" op den Wart-
•burg en hoorden, hoe hij zich keerde tegen
de Wittenberger dwepers en hoe ook kalme
hervormingen tot stand kwamen. Toen nog
over zijn huweliih het godsdienstgesprek te
Marburg en overlijden.
Ten slotte las spr. eenige van de tref
fendste en meest ontroerende brieven van
Luther voor. waarna bij bet verschijnen
van den tekst van bet Lutberlied op het
d'-vek de vergadering verrijzend van hare
zitplaats instemde met het klass;eke. oude
en altijd nieuwe: ..Een vaste Burcht is
onze God".
De secretaris van den Lutherschen Kring
dankte den spreker namens de vele aan
wezigen voor zijn belangwekkende voor
dracht.
Evenals het vorige jaar zullen in de
maand November eenige Indische lezingen
worden gehouden. Op Dinsdag 12 November
wordt in het Trianon-theater des nam. te
kwart over drie een film vertoond over
„Dessaleven, „Minangkabausch huwelijk en
Sumatra". Op Woensdag 13 November des
nam te 4 u. 15 spreekt in het klein audi
torium Raden Adipati Aria Ahmad Djaja-
diningrat over „De positie van de regenten
op Java en Madoera in het huidige be-
stuursstelsel", terwijl op Vrijdag 15 Novem
ber dr. D A. Rinkes, oud-hoofd van Volks
lectuur in het Botanisch laboratorium een
voordracht zal houden over „Een en ander
over het bureau voor de Volkslectuur te
Batavia".
De toegang is vrij voor studenten en an
dere belangstellenden.
Onder bovenstaande naam is van morgen
af hier ter stede een particuliere bewakings
dienst gevestigd onder directie v. d. heeren
I.. Lam en C. Schout, die hun kantoor heb
ben gevestigd in de benedenverdieping va^
het perceel Heerengracht 18 Zooals de naam
reeds aangeeft belast deze dienst zich met
de bewaking van en de controle op villa's
huizen, pakhuizen, garages, terreinen enz.
in de nachtelijke uren. De gewone wijkbe-
waking vindt plaats tusschen de9 avonds
10 uur en 's morgens 6 uur, gedurende welk
tijdvak de nachtwakers drie ronden maken
volgens door de directie te bepalen route.
Bij eiken abonné worden dan ramen,
deuren en tosgangen nagezien teneinde
zich te overtuigen of alles goed gesloten is,
niets onbeheerd is gebleven of beschadigd
zoomede of niet noodeloos licht is blijven
branden. Voorts wordt erop gelet of er geen
brandgevaar dreigt of leidingen zijn defect
geraakt. Voor verschillende kleine diensten
zooals het ter post bezorgen van brieven,
waarschuwen van een dokter of anderszins
is de nachtwaker eveneens beschikbaar.
De wakers worden met zorg gekozen, hun
verleden nauwkeurig nagegaan, terwijl geen
personeel wordt aangenomen dan na inge
wonnen advies van een commissie van aan
beveling. bestaande uit de heeren Jac.
Creygthon, J. Karstens en J. Zitman De
controle op het bewakend personeel wordt
toegepast middels tijd-klokken. welke de
wakers op verschillende plaatsen in hun
wijk in werking moeten stellen. Gedurende
tijdelijke afwezigheid belast de dienst zich
met de verzorging der centrale verwarming
het besproeien van den tuin, het verzorgen
van kamerplanten, het nazenden van po<n-
stukken, enz. De tarieven varieeren in ver
band met de ligging der perceelen en den
omvang van de opdracht, doch zijn zoo
danig gesteld, dat zij binnen ieders bereik
vallen. Het minimum-tarief bedraagt ge
middeld 35 40 cent per week: voor groote
afgelegen villa's die een uitgebreide he-
waking eischen of gebouwen, die ook in
wendig moeten worden gecontroleerd kan
dit tarief opklimmen tot 75 cent per \ve°k
Deze dienst is een zusteronderneming
van de te Haarlem gevestigde diensK waar
van de heer Lam eveneens de leiding heeft
en die daar reeds meer dan 20 jaar met
stijgend succes functionneert. De bewaking
wordt daar ter plaatse en in de omliggende
villadorpen, Heemstede, Aerdenhout en
Bloemendaal door ruirn 30 personen uitge
voerd Maandelijks worden daar meer dan
1200 onregelmatigheden ontdekt.
De onderneming wordt aanbevolen door
den wethouder, den heer Goslinga, den oud
wethouder. den heer Sanders, terwijl de
commissaris van politie desgewenschf in-
'ichtingen verstrekt over de betrouwbaar
heid
Wij wenschen den heeren Lam en Schout
ook hier ter stede veel succes toe.
Nieuwe Inschrijving: G. P. J. Corba.
Hoogew. 64 Leiden. Broed- en banketbakkerij
Eigenaar: G. P. J. Corba, Leiden.
Opheffing: M. C. van (Lrle, Hooglandscbe
Kerkgracht 46, Leiden. Vergunning.
Wijzigingen: „De Nijverheid", Hoogew.
64, Leiden. Brood-, beschuit- ea banketbak
kerrj. Wijziging handelsnaam, thans: G. P. J.
Corba.
J. Zuidervaart. Hooft-iraat 213, Alphen
aan den Rijn. Hsvbl in manufacturen. Uit
tredend c-genaar: J Zuidervaart, Alphon a. d.
Rijn, d.ct. 1 Aug. 1929, Wijrigiug handels
naam, thans P. Houweling.
De slotvergadering van het Leidsche
comité.
OndeT voorzitterschap van wethouder T.
S. Goslinga heeft gistermiddag in het nieu-
I we gebouw van het Centraal Israëlietiseh
Wees- en Doorgangshuis aan de Rooden-
burgerstraat alhier de slotvergadering
plaats gehad van het Leidsche comité.
Na een openingswoord van den heer Gos-
j linga, bracht de penningmeesteres, mevr.
i O. de Marcas—Hes verslag uit over hec
door het Comité bereikte financieele resul
taat. Hieraan is het volgende ontleend:
Op ae verzonden circulaires werd ont-
vangen een bedrag van f. 1029.09; de door
1 verschillende dames gebrachte bezoeken
brachten op f. 561.50; de straatcollecte met
muziek bracht in f. 581 terwijl door de
Bank Associatie aan rente werd vergoed
een bedrag van f. 32.19, zóodat de totaal
ontvangsten hebben bedragen f. 2203.78.
De inrichting van de Leidsche zaal met
inbegrip der aan de propaganda verbonden
kosten heeft bedragen f. 1803.78 zoodat een
bedrag van f. 400 nog beschikbaar is.
Nadat de inkomsten en de uitgaveD aan
de hand van de desbetreffende officieele
bescheiden waren gecontroleerd, werd met
algemeene stemmen aan mevr. De Marcas
Hes décharge verleend voor het gehouden
beheer, terwijl haar hulde werd gebracht
voor de omvangrijke werkzaamheden, door
haar verricht.
Op voorstel van den voorzitter werd
hierna besloten het nog beschikbare saldo
van f. 400 te plaatsen op een spaarbank
boekje roet de bedoeling, dat uit de rente
bekostigd zullen wordeD de onderhouds
kosten van de Leidsche zaal.
Ten slotte nam een der leden van het
darreh'ksch bestuur van het college van
f' en het woord om namens het col
lege den leden van het Leidscb Comité
dank te betuigen voor hun bemoeiingen.
In het bijzonder bracht hij mevr. De Mar-
Het Suikerwetj'e verworpen. (Uit het Par
lement,4e Blad en Laatste Berichten, 1ste
Blad).
De R.-K. Filmcentrale is door de regeering
erkend. (Binnenland, 3e Blad).
Nieuwe onthullingen over het geheim
van Cnlemborg (Gemengd, 2e Blad).
Clementel optimistisch over het vormen
van een Fransch kabinet. (Buitenl.le Blad)
Het Volksbegehren in Dnitschland als
mislnkt beschouwd. (Buitenl., le Blad).
Krijgt Britsch-Indië spoedig den Dominion-
status? (Buitenl., le Blad).
cas dank; zij heeft het grootste aandeel in
de werkzaamheden gehad. Bovendien hul
digde spr. den heer Goslinga, die zich zeer
veel moeite voor het welslagen van het ge
stelde doel. dat zoo schitterend bereikt is,
heeft gegeven en die bij alle werkzaam
heden van het comité, al waren deze soms
nog zoo talrijk of van nog zulk een onder
geschikt belang, krachtige leiding wist te
geven.
Maar ook buiten de leden van het Co
mité, buiten de leden vaD het eere-oomitó,
heeft het Centr. 1st. Weeshnis alhier van
de Leidsche bevolking zoo vele blijken van
belangstelling en sympathie mogen ont
vangen, dat spr. die allen hiervoor hulde
bracht, in vol vertrouwen op de toekomst,
de hoop uitsprak, dat mocht hulp voor deze
nuttige instelling nog eens noodig zijn, deze
op dezelfde algemeene en spontane wijze
geeeven zal worden.
Met een slotwoord door den voorzitter
werd het Comité hierna ontbonden.
Op de gisteren te Utrecht geopenCö
Chrysanthemum-tentoonstelling werd aan
de inzending Aster Amellus, Miss A. E.
Groll en Aster Amellus, mr Willem v. Veen
ingezonden door de vaste plantenkweekerij
K J. v. Veen alhier, een eervolle ver
melding toegekend.
In do collegezaal van prof. Tenddoo
heeft hedenmorgen prof. Gustave Roussy uit
Parijs een voordracht gehouden over
„L'oeuvre" de Xavier Bichot, son influence
sur la biologie moderne".
Men deelt ons mede in aansluiting op
het uit het Ned. Archievenblad overgeno
men artikel van den adj-archivaris mr. Ver-
burgt, omtrent de technsche verzorging der
fc|j den stadhuisbrand, zg het dan ook in
meer of minder beschadigden toestand, be
houden bescheiden, dat daarmede ook andera
boekbinders belast zjjn geweest dan den
heer A. de Bruin, oud-boekbinder van het
Gem een te-Archief, hoe verdien telijk werk
deze ook verrichtte. In het bijzonder werd
ons genoemd nu wijlen den heer H. L. Lan-
cel, die tok aan zgn dood toe als boek
binder bij de gemeente werkzaam was en
ook inten; meegewerkt heeft om van de uit
den brand geredde zwaar beschadigde be
scheiden, nog te maken wat er van te maken
viel.
Voor een stampvollen Schouwburg
heoft „Lilleris Sacrum" gisteravond een
prachtig geslaagde tweede uitvoering ge
geven van „Dat wat je niet hebt". Een t?n-
thousiast publiek heeft door luiden en tel
kens herhaalden bijval aan zijn waardeering
uiting gegeven.
Het Bestuur van de Afdeeling Leiden
van het „Nederlandsche Roode Kruis" ver
zoekt ons mede te deelen, dat op Woensdag
6 November a s bier ter stede gehouden zal
worden een collecte langs de huizen en
bloempjesverkoop op straat, teneinde het
„Roode Kruis" in staat te stellen zijn
vredestaak naar behooren te vervullen.
Waar vroeger de taak van het „Roode
Kruis" was, uitsluitend hulp te verleenen
in tijden van oorlog, heeft het zijn werk
zaamheden uitgebreid tot het in vredestijd
bevorderen van de volksgezondheid, hygiëne
en hulpverleening bij nationale rampen
enz enz.
Hiervoor is veel geld noodig!! Wij sporen
ipdpreen aan naar vermogen bij te dragen
om het Neder^andsche Roode Kruis" in
9taal te stellen zijn vredestaak naar be
hooren te vervullen wal aan het geheele
Nederlandsche volk ten goede zaJ komen.