70sle Jaargang
ZATERDAG 26 OCTOBER 1929
No. 21355
Dfficieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
MUZIEK.
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cis per regel voor advertentiën uil Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenliën 35 Cis per regel Kleine Advertentiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cis. bij een
maximum aantal woorden van 30
Incasso volgens postrecht Voor evenlueele opzending van brieven
10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2 35. per weet
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post 2.35 portokosten.
/0 18
„018
I nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
VERGADERING
van den
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN,
op MAANDAG 28 OCTOBER 1929,
des namiddags te twee nm.
HET STEDEL. MUSEUM (LAKENHAL).
I te behandelen n& punt 16:
[Voorstel tot verhuring van het perceel
^imarkt No. 12, aan J. P. van Berge Heme-
iuwen. (187)
o
BEGROOTING.
burgemeester en Wethouders van Leiden
kngen ter algemeene kennis, dat, inge-
ke artikel 203 der Gemeentewet, de be-
poting der plaatselijke inkomsten en uit
ten voor den dienst 1930 aan den Raad
[aangeboden, op de Secretarie dezer Ge-
eente voor een ieder ter inzage is neder-
jegden in druk, tegen betaling der kosten,
femeen verkrijgbaar zal worden gesteld.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Burgemeester.
VAN STRFJEN. Secretaris.
21 October 1929. 5695
[Burgemeester en Wethouders van Leiden
KDj-ên ter openbare kennis, dat zij, uit
ijlend ten aanzien van den 'door den
pskrans „Clara Dozy" op 6 en 7 No-
|mber a.s. in de bijzondere school aan de
pdhouderslaan te houden bazaar, onthef-
g hebben verleend van het sluitingsuur
for winkels.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris,
fen. 26 October 1929. 5707
HINDERWET.
[Burgemeester en Wethouders van Leiden;
jezien het verzoek van H. van Dalen om
fgunning tot het oprichten van een tim-
manswerkplaals in het perceel Aloëlaan
2, kadastraal bekend Gemeente Leiden,
p L. No. 1157.
elet op de artikelen 6 en 7 der Hinderwet;
«ven kenni9 aan het publiek, dal ge-
rnd verzoek met de bijlagen op de Secre
tie dezer gemeente Ier visie gelegd is;
pmede dat op Zaterdag, den 9en Novem-
[e.k., des voormiddags te half elf uren in
p perceel Breestraat 125 (Bureau van Ge-
jenlewerken) gelegenheid zal worden ge
pen om bezwaren tegen dit verzoek in te
fEgen, terwijl zij er de aandacht op ves-
p, dat niet tot beroep gerechtigd zijn zij,
I niet overeenkomstig art. 7 der Hinderwet
F het gemeentebestuur of een zijner leden
fin verschenen, ten einde hun bezwaren
fndeüng toe te lichten.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris,
fcen, 26 October 1929. 5708
pElDSCH STUDENTENCORPS
Uet hoofdnummer op de komende
Lustrumfeesten.
Jhet Leidsch Studentencorps heeft in een
P-me -ed.nvc-rgade.ing melezLeung gé-
D van de beide voorstellen betrelicnde
Mooidnummer van He Lustrumfeesten in
a-s. bg de nering van het 355-jarig
ptaan der Leidsche Hoogeschool
eeae P'-^n is getite.d: „De Vliegende
P'ander' en is ontworpen door mr. M.
De inhoud hiervan is niet een ro
ti €ren van bet Hollandsche gegeven,
Ec een v*rk'.aririg voor het op zee gaan
J moeten zwerven van den Hollander.
T-p °Pv,>ering van dit openlucht-spe! zal,
fIe5 daartoe wordt besloten, geschieden
F de kaag te Warmond.
L manCi:T3 P-an is ontworpen door de hee-
friu eSen*« Gerritsen en St'bbe.
open-luchtspel. dat, indien daaraan
krpr°0 iUr wopdt gegeven, zal worden
■i: y 11211 d?n Zoeterwoudsche Singel
Enr» n -no£ K^en officiéele bena-
w-r" j f .lna°ud komt in het kort hierop
fcs InV 1T1j ^>e.e^ wordt gebracht, hoe lei-
Ier? va p^-iteiten opkomen tegen hoe-
Lc, I. n Goddelijke macht en wijsheid en
Edt van indi^idu zelf de dreg ar
]nstziim;cr60T1 ^1"en re32peusen inhoud. Het
mor/ ;n moet znl1 een verbindend e'e-
Dp ho-r™ ^^baorrlijke samenleving,
ia dp „„v" ,rar- ^vhoff en Wegerif hebban
sB L'f- hp-i-ft n ac oom u.cvin
i$ de va* ?T' ^vboff en Wegerif hehb!
'%ge toe'i^hH ^e"rrod^ringen iiifvoe-
|Tln <F u, pannen gegeven.
vV, ,a^la?avond te houden vergade-
'annen gegeven.
~~rrog vV) v'i'Vn.v,,I,u re houden ver gade-
Bit beid* roa G^idsch Studentencorps zat
F0 gedaan^11611 6611 definitieve keus wr
OP ALEXANDER'S SPOOR
NAAR DEN INDUS.
Voordracht van Sir Aurel Stein.
Gisteravond heeft de bekende archaeo-
Icog en taalgeleerde in Azië Sir Aurel
Stein, op uitnoodigine van het Instituut
Kern en van de Leidsche Vereeniging voor
Wetenschappelijke voord-achten, in het
groot-auditorium van het Academiegebouw
alhier een lezing met lichtbeelden gehou
den over zijn ontdekkingsreis naar het In-
dusTelv'ea, waar hij een onderzoek heeft in
gesteld, naar de route, die Alexander de
Groote op zijn vermaarden veldtocht van
Bactria naar Tndië heeft gevolgd.
Na een welkomstwoord door prof dr. J.
Ph. Vogel ving sir Aurel Stein zijn lezing
aan met een overzicht te geven van de
landstreek, die hij in 1928 bereisd heeft,
nl. dat gedeelte van Azië. dat zich van de
bergketen van de Hindu-Kuseh af naar be
neden tot nan de Arabische Zee uitstrekt.
Spr. voelde zich reeds van oudsher tot deze
streek aangetrokken: van de slreek der
Swatrivier en het bergland, dat zich Oost
waarts daarvan tot aan den Indus uitstrekt.
Swat is door krijgslustige en fanatieke Mo
hammed a a nsehe Pathanstammen bewoond.
Do veldtocht naar het Chitral ontsloot in
het jaar 1895 voor de eerste maai den weg.
die het beneden Swatdal doorkruist. Buner
bereisde spr. reeds in het jaar 189S met een
militaire expeditie tusschen het midden
Swatdal en de vlakte van Peshavar. De
berggebieden hissehen het boven Swatdal
en den Indus bleven verder ondoordring
baar: en juist hier had zich hel grootsche
historische gebeuren afgesneeld. waarvan
het nldische grensgebied getuige is geweest:
de veldtocht van Alexander den Groote.
I Het belangrijkste wapenfeit van Alexan
der in dit gebergtegebied was de verovering
van de natuurlijke rotsburcht Aornos. Lan
gen tijd heeft men den berg Mahaban aan
den noordwestelijken rand van het district
Peshavar als de Aornos geïdentificeerd.
Deze opvatting kon door onderzoekingsrei-
zen van spr. in 1904- weerlegd worden.
Uitvoerig schetste spr. vervolgens de oor
zaken. o.a de oorlogen en binnenlandsche
onrust, welke hef onmogelijk maakten tot
het jaar 1926 verder onderzoek in te stel.
len. Nadat in 1923 Abdul Wahab. de klein
zoon van den beroemden Akhund zich van
het ge'neele land had meester gemaakt,
weiden in 1926 dc voorbereidende maat
regelen tot de expeditie getroffen.
Wij weten uit bewaard gebleven berichten
van den Griekschen geschiedschrijver Ar-
rianos, dat Alexander de Groote na zijn
veldtochten in het huidige Turkestan in het
jaar 327 voor Chr naar Kaboel voorwaarts
dringend, do bergketen van Hindu-Kuscn
overschreed. Hij vestigde zijn heerschappij
in het huidige Afganistan en drong toen
verder naar ïndië door.
In opdracht van de Indische regeering
trok spr. vauit Pesgavar over den Mala-
kand-pas naar het land van den vorst .Ab
dul Wanab. In de dalen, die het Swatdal
begrenzen, stuitte hij op vele interessanle
Buddhislisehe ruïnes en gedenksleenen. In
het bijzonder trok de ruïne van de rots
vesting Bir-Kot zijn groote belangstelling.
Onder deze steile klip liep de hoofdweg van
het land van Swat door. De halverwege toe
gankelijke helling beschutten machtige
beTgmuren. De rilswand is met de
ruïnen van eeuwenoude woonhuizen be
dekt. Onder deze ruïnen vond de expeditie
vele oeroude koperen munten van Baktri-
sche. Grieksche. Tndo-Scythische- en Ka-
boelsche munlstandaard. die den hoogen
ouderdom van de vesting bevestigen.
Bir-Kot. dat beteekent de burcht van Bir.
is identiek met de Basira van Arrionos.
Hier wordt de ..Burgt van koning Gira"
tot op een hoogte van zeshonderd meter
door oude vestingmuren beschut. Curtius be
schreef den naam van den burgt Beira.
Tn het Swatdal verder doordringend, be
reikt? de expeditie hel dorp Ude-Gram
Aan de hand van nauwkeurig onderzoek
stelde spr. vast, dat dit Ude-Gram bij Ar-
riar.os onder den naam van Orn voorkomt.
Arrianos vertelt, hoe da Barbaren na de
verovering van den Burgt Ora door Alexan
der. hun steden verlieten en naar de rotsen
van Aornos vluchlfpn. De inneming van
deze natuurlijke vesting beschrijven de
Grieksche geschiedschrijver? als dc belang
rijkste gebeurtenis van den veldtocht van
Alexander den Groote
In Saidu. de oude res;dentie. bezocht sp-
den vorst Abdul Wahab.
Zijn toch! door het Swatdal vervolgend,
stuitte spr op :1e resten van verscheidene
Buddh^tische heiligdommen, die zich m
een buitengewoon heiligen roem verheugen
Hiertoe behoort de groote steen, waarop bet
reuzenvo'dsnoor van Buddha te zien is.
Tn het alpenachtige hronnengebied van
de Swatrivier kartograohcerde snr die m d
gletsehers berUkte tot on zesduizend meter
daar boven uitstekende' bergen die tus-
schen Swat en Tndus de waterafscheiding
vormen Hier bereikt3 hij de noordgrens
van he! door den Miangui beheerschte ge
bied
Zich achterwaarts wendend, gelulde hel
over de aan de overzijde van de water
scheiding van den Indu9 zich verheffende I
berggebied te komen naar het tot heden
ondoordringbare Indus-Kobislan, om de j
juiste ligging van de Aornosrots vast te
kunnen stellen. Dit was een aantrekke-
lijke, maar zware opdracht, hetgeen spr.
nader uiteenzette.
Uitvoerig wees spr. verder op het belang,
dat deze natuurlijke vesting voor de bevol
king van het oude Swatgehied had, terwijl
hij verder een overzicht gaf van de wijze, j
waarop Alexander de Groole zijn krijgsver-
richtingen ter plaatse volvoerde. Zorgvul-
dige onderzoekingen en topografische op-
namen, die hij gedurende een driedaagsch
oponthoud maakte, overtuigde spr. ervan,
dat hij hier de zoo tang gezochte Aornos
gevonden had. terwijl spr deze stelling ook
aan de hand van hetgeen de geschiedschrij
ver Arrianos heeft nagelaten, nader uitvoe
rig verdedigde.
De voordracht werd door tal van interes
sante lichtbeelden, op de expeditie betrek
king hebbend, verduidelijkt.
o
GEM. KWEEKSCHOOL
VOOR ONDERWIJZERS EN
ONDERWIJZERESSEN.
Jaarverslag ever 1928.
Ter drukkerij van de firma IJdo is het
verslag over 1928 van bovengenoemde
school verschenen. Hieraan is het volgende
ontleend:
Afdeeling A. Het aan<tal leerlingen be
droeg aan het begin van het jaar 68, n.l.
28 mannelijke en 40 vrouwelijke. Vóór het
einde van den loopenden cursus verlieten
twee der vrouwelijke leerlingen de school.
De 26 leerlingen der 4de klasse, die eind
examen aflegden, slaagden allen.
Toegelaten werden 12 leerlingen.
De nieuwe cursus begon op 4 September
met 64 leerlingen, n.l. 25 mannelijke en
39 vrouwelijke, als volgt over de 4 klassen
verdeeld: klasse 1^4 jongens en 10 meis
jes; klasse II 11 jongens en 11 meisjes;
klasse III 4 jongens en 12 meisjes, klasse
IV 6 jongens en 6 meisjes. Aan het einde
van het jaar bedroeg het aantal ieer-
lingen 66.
Afdeeling B.: Met goed gevolg legden
het examen voor de akte van bekwaamheid
als hoofdonderwijzer(es) af een heer en drie
dames.
De cursus 19281929 ving aan met een
getal van 38 leerlingen en wel 14 in klasse
I en 24 in klasse II Vóór het einde van
het jaar vertrokken er 8 leerlingen, terwijl
er 5 nieuwe cursisten werden ingeschreven,
zoodat op 31 December de cursus in to
taal 35 leerlingen telde.
Ook ditmaal werden door gebrek aan
voldoende deelneming geen nieuwe cur
sussen geopend voor de akten Hoogduitsch
en Wiskunde.
De cursussen voor Fransoh en Engelsch
begonnen respect, met 14 en 6 leerlingen,
welke aantallen in den loop van het jaar
vermeerderden met 2 voor Fransch en 3
voor Engelseh
In het jaar 1928 werd de akte Fransch
behaald door een vrouwelijke cursist: de
akte Engelsch door twee mannelijke cur
sisten.
name uit de statistiek omtrent de werkloos
heid blgkt-
De uitkeerin^en uit de werkloozenkajsen
en de uitkeenngen van de gemeentelijke
steunverle?ning toonen eveneens verb.t?ring
der conjunctuur. Het totaal bedrag uit de
kassen aan te Leden wonende '.eden uitge
keerd. verminderde van ruim f. 138.000 in
1927 tot f. 100.000 in 1928, tenvftl het aan
tal verzekerden steeg.
Het aantal werk'.oozen. aan wie vanwege
de gemeente steun werd verleend, vermin
derde van 1286 tot 901.
Hef verslag bevat tal van gegeven.? uit
verslagen van de bjj den Raad aangesloten
instellingen.
Prof. ANTONIADES.
Mej. prof. dr. A. Antonisdes, benoemd
tot hoogleerares in de Grieksche taal- en
letterkunde van den Byzantjjnschen oud-
Christelfjkcn en nienweren tfjd. aan de rtjks-
nnivereiteit alhier, zal op IVoen'dag 13 No
vember des nam. te 2 uur haar intreerede
houden.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Gcslaacd zijn voor hel doctoraat-examen
klass. letteren mejuffrouw J. 11. Donker
sloot fOverschie); doctoraal-exnmen rechts
geleerdheid dc heeren F. J. W. Rooker
(den Haagt en A. A. Deenik (Haarlem);
doctoraal-examen wis- en nat. hoofdvak
Pharmacie do heer J. C. de Keuning (Rotter
dam); Propaedeutiseh examen Godgeleerd
heid de heeren H. v. Ewijk (Leiden) en K.
P. de Graaf (Rotterdam).
BINNENLAND.
De beercoting der »tad Leiden voor het
jaar 1C30. (Gemeentezaken, 3e Blad).
Nieuwe herrie in de Tweede Kamer; den
heer Wijnkoop is het woord ontnomen. (Uit
het Parlement, de Blad).
Een zakenbezoek van den vliegtuig
bouwer, den heer Fokker, aan ons land.
(Binnenland, 3e Blad).
Inetellina van een nienw economisch
instituut te Utrecht onder directie van Proi.
dr. Verrijn Stnart. (Binnenland. 3e Blad).
Wijziging van de route voor de postvlnch.
ten vnrcchen Nederland en Indii? (Binnen
land, 3e Blad).
Een bijzondere medewerker schrijft over
den strijd om het wereldkampioenschap
schaken en over de personen, die In den
loop der jaren den titel hebben gevoerd.
(4e Blad).
De mcordzaak-Lans. (Rechtzaken, le BI.).
BUITENLAND.
Prins Enmbert van Italië weer uit Brus
sel vertrokken. (Buiten!, le Blad).
Daladier en de Fransche crisis. (Buitenl.
le Blad).
China wil 1 Jan. a.s. de exterritoriale rech
ten opheflen. (Buitenl. le Blad).
KUNSTKRING „VOOR ALLEN".
DE ARMENRAAD.
Jaarverslag over 1928.
Uit het jaarverslag van d&n Armenraad
over hei jaar 1928 blijkt o.m., 9at de heer
S. de Beer Azn., die zich om gezondheids
redenen verpacht zag voor het lidmaat
schap te bedanken, werd vervangen door
den hear P. A. van Agge'.en, die reeds
plaatsvervangend lid was. Hiervoor in de
plaats werd nu gekozen de heer A. J. En-
sink. Op 1 Maart trad de nieuwbenoemde
secretaris, mr. P. A. van Toorenberg, in
functie. De Raad is thans samengesteld uit
32 plaatselijke instellingen.
Het bureau werd met 1 Aug. overge
bracht van Rapenburg 68. waar het sinds
de oprichting van den Armenraad geves
tigd was, naar Lammermarkt 67.
De Raad vergaderde dit jaar twee ma!en.
In October richtte het beduur een waar
schuwing tot de ingezetenen, om geen
steun te verleunen zonder onderzoek. Van
de verder door het bestuur behandelde zaken
verdienen vermelding: de gestie van de
Ccöp Verbruik-ver en. van het spoorweg
personeel „Voor Allen"; verkoop van bün-
denwerk; de overvloed aan collectes en heft
rapport van 1 :n woek?r te Leiden.
In 192S werd-n door den onderzoeking^,
dienst 347? rapporten uitgebracht tegen
3261 in 1927, een vermeerdering dus van
6 procent.
De totale uitgaven hebben bedragen
f. 15 976 61.
In gebi^ van den Armenraad wor
den in *928 ni°t mind r dan 38 openbare
in^m'vncre'n of co'Tc'ps -rehoudon.
Met betrekkin^ tot dm to"sfan'7 van het
armwezen word1 nmg^rn o^kt dat verschil
lende teek°nen in 1928 ^r on v>zen. dat
de economische en maatschappelijke toe
stand der bevolking verbeterde, betgeen met
HET PIRANI-TRIO.
Het in Engeland gunstig bekende trio Chet
echtpaar Pirani, piano en viool, en Charles
Hambourg, violoncel) heeft een eerste bezoek
aan Nederland gebracht. Aan het Kunët-
kring-besluur danken we de kennismaking
met deze uitnemende ariisten in onze con
certzaal. Het zijn instrumentalisten de tout
premier ordre, die een bijna volmaakt samen
spel lieten hoeren Ze zijn voorbeeldig op
elkaar ingesteld: de strijkers onderling cn
i dezen ten opzichte van den pianist, alles
I bijzonder fraai van klankevenwicht.
I Uit den rijken schat der trio-litteratuur
i hebben ze een goede keus gedaan Brahms
J c moll, Ravel a moll en Schubert Es dur,
1 gespeeld in de aangegeven volgorde Chrono-
I logisch valt hier een opmerking te maken.
I Uit een oogpunt van gezonde concertpraktijk,
1 waarbij het „lest best" zijn onmiskenbaar
voordeel biedt, is voor de gevolgde opslelling
alles te zeggen. Want de Kunstkringlerl^n
zullen wel niet allemaal dezelfde geoefend
heid bezitten; er zullen er onder zijn die
zich bij Brahms niet heelemaal thuis en bij
Ravel zich heelemaal niet thuis gevoelden.
Voor hen heeft Schubert dan zijn verlos
sende woord gesproken.
In opus 101 vertoont Brahms zich in zijn
volle kracht Ruige, oei-Germaansche, Teu-
toonsche muziek in de beide hoekdeelen,
conlrasleerend met de beide iniddendeelen
van fijner, maar allijd specifiek mannelijk,
sentiment. Westphalers kunnen ook week-
harlig zijn. naar Heine ons ergens verzekert,
als hij ze „sentimentale Eichen" noemt En
Brahms was een der hunnen in alle echt
en oprechtheid, met alle deugden en ge
breken
Ravels trio komt niet alleen uit een
gansch andere gedachtenwereld, maar ook
uit een anderen nieuweren lijd Hier geen
overdonderende kracht van den Duïtschen
kolossus, maar de charmeerende elegantie
van den Gallischen poëet. Want dat is inder
daad de karakteristiek van het tno. Niet
overal is die charme even evident. Zonder
reserve treedt ze op haar allerbeminnelijkst
aan den dag in het zeer mooie contrapunt
van het „trés large". Maar dat contrapunt is
bij Ravel nog al eens erg vrij, bij het brutale
af. En dan spreekt hij de meesten onzer niet
naar den mond Wat nog geen reden mag
zijn om ons van hem af le wenden Heeft het
niet zijn aantrekkelijkheid om eens van ge
dachten le wisselen met iemand, wiens
meening we niet deelen? Alleen daarom al
was de uitvoering van dit om zijn moeilijk
heid beruchte en daardoor weinig gekende
trio volkomen gerechtvaardigd Daar het
werk door zijn intimiteit in de groote zaal
ten eenenmalemisplaatst is, zouden velen,
die het nu verwerpen, er anders tegenover
slaan als ze het hadden hooTen voordragen
in de kleine concertzaal.
Het verrukkelijke Es-dur trio van Schubert
spreekt voor zich zelf Dat is muziek die diep
in het leven schouwt en tegelijk beminnelijk
eenvoudig is Dat is muziek die den kenner
een verfrisschend bad is en waaraan de leek
zijn hart kan ophalen Daar ligt iets van de
eeuwigheid in, die voor geleerd en ongeleerd
hetzelfde mysterie is
Het Pirani-trio heeft zijn veelzijdigheid
geloond door de voortreffelijke uitvoering van
deze zoo zeer uileenloopende werken Tech
nisch zoowel als muzikaal voldeed het aan
de hoogste eischen Maar het allermooiste is
het Schuberl-trio geweest, dat eiken toe
hoorder zonder onderscheid de zuiverste
muzikale emotie heeft geschonken, die lang
levend zal blijven in zijn herinnering
Ten slotte zij nog vermeld dat de Blüthner-
vleugel uit de magazijnen kwam van de
firma Duwaer en Naessens te Amsterdam
en Den Haag.