70sle Jaargang ZATERDAG 26 OCTOBER 1929 No. 21355 Dfficieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. Het voornaamste nieuws van heden. MUZIEK. DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIEN: 30 Cis per regel voor advertentiën uil Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertenliën 35 Cis per regel Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cis. bij een maximum aantal woorden van 30 Incasso volgens postrecht Voor evenlueele opzending van brieven 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden 2 35. per weet Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week Franco per post 2.35 portokosten. /0 18 „018 I nummer bestaat uit VIER Bladen EERSTE BLAD. VERGADERING van den GEMEENTERAAD VAN LEIDEN, op MAANDAG 28 OCTOBER 1929, des namiddags te twee nm. HET STEDEL. MUSEUM (LAKENHAL). I te behandelen n& punt 16: [Voorstel tot verhuring van het perceel ^imarkt No. 12, aan J. P. van Berge Heme- iuwen. (187) o BEGROOTING. burgemeester en Wethouders van Leiden kngen ter algemeene kennis, dat, inge- ke artikel 203 der Gemeentewet, de be- poting der plaatselijke inkomsten en uit ten voor den dienst 1930 aan den Raad [aangeboden, op de Secretarie dezer Ge- eente voor een ieder ter inzage is neder- jegden in druk, tegen betaling der kosten, femeen verkrijgbaar zal worden gesteld. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN. Burgemeester. VAN STRFJEN. Secretaris. 21 October 1929. 5695 [Burgemeester en Wethouders van Leiden KDj-ên ter openbare kennis, dat zij, uit ijlend ten aanzien van den 'door den pskrans „Clara Dozy" op 6 en 7 No- |mber a.s. in de bijzondere school aan de pdhouderslaan te houden bazaar, onthef- g hebben verleend van het sluitingsuur for winkels. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN. Secretaris, fen. 26 October 1929. 5707 HINDERWET. [Burgemeester en Wethouders van Leiden; jezien het verzoek van H. van Dalen om fgunning tot het oprichten van een tim- manswerkplaals in het perceel Aloëlaan 2, kadastraal bekend Gemeente Leiden, p L. No. 1157. elet op de artikelen 6 en 7 der Hinderwet; «ven kenni9 aan het publiek, dal ge- rnd verzoek met de bijlagen op de Secre tie dezer gemeente Ier visie gelegd is; pmede dat op Zaterdag, den 9en Novem- [e.k., des voormiddags te half elf uren in p perceel Breestraat 125 (Bureau van Ge- jenlewerken) gelegenheid zal worden ge pen om bezwaren tegen dit verzoek in te fEgen, terwijl zij er de aandacht op ves- p, dat niet tot beroep gerechtigd zijn zij, I niet overeenkomstig art. 7 der Hinderwet F het gemeentebestuur of een zijner leden fin verschenen, ten einde hun bezwaren fndeüng toe te lichten. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN. Secretaris, fcen, 26 October 1929. 5708 pElDSCH STUDENTENCORPS Uet hoofdnummer op de komende Lustrumfeesten. Jhet Leidsch Studentencorps heeft in een P-me -ed.nvc-rgade.ing melezLeung gé- D van de beide voorstellen betrelicnde Mooidnummer van He Lustrumfeesten in a-s. bg de nering van het 355-jarig ptaan der Leidsche Hoogeschool eeae P'-^n is getite.d: „De Vliegende P'ander' en is ontworpen door mr. M. De inhoud hiervan is niet een ro ti €ren van bet Hollandsche gegeven, Ec een v*rk'.aririg voor het op zee gaan J moeten zwerven van den Hollander. T-p °Pv,>ering van dit openlucht-spe! zal, fIe5 daartoe wordt besloten, geschieden F de kaag te Warmond. L manCi:T3 P-an is ontworpen door de hee- friu eSen*« Gerritsen en St'bbe. open-luchtspel. dat, indien daaraan krpr°0 iUr wopdt gegeven, zal worden ■i: y 11211 d?n Zoeterwoudsche Singel Enr» n -no£ K^en officiéele bena- w-r" j f .lna°ud komt in het kort hierop fcs InV 1T1j ^>e.e^ wordt gebracht, hoe lei- Ier? va p^-iteiten opkomen tegen hoe- Lc, I. n Goddelijke macht en wijsheid en Edt van indi^idu zelf de dreg ar ]nstziim;cr60T1 ^1"en re32peusen inhoud. Het mor/ ;n moet znl1 een verbindend e'e- Dp ho-r™ ^^baorrlijke samenleving, ia dp „„v" ,rar- ^vhoff en Wegerif hebban sB L'f- hp-i-ft n ac oom u.cvin i$ de va* ?T' ^vboff en Wegerif hehb! '%ge toe'i^hH ^e"rrod^ringen iiifvoe- |Tln <F u, pannen gegeven. vV, ,a^la?avond te houden vergade- 'annen gegeven. ~~rrog vV) v'i'Vn.v,,I,u re houden ver gade- Bit beid* roa G^idsch Studentencorps zat F0 gedaan^11611 6611 definitieve keus wr OP ALEXANDER'S SPOOR NAAR DEN INDUS. Voordracht van Sir Aurel Stein. Gisteravond heeft de bekende archaeo- Icog en taalgeleerde in Azië Sir Aurel Stein, op uitnoodigine van het Instituut Kern en van de Leidsche Vereeniging voor Wetenschappelijke voord-achten, in het groot-auditorium van het Academiegebouw alhier een lezing met lichtbeelden gehou den over zijn ontdekkingsreis naar het In- dusTelv'ea, waar hij een onderzoek heeft in gesteld, naar de route, die Alexander de Groote op zijn vermaarden veldtocht van Bactria naar Tndië heeft gevolgd. Na een welkomstwoord door prof dr. J. Ph. Vogel ving sir Aurel Stein zijn lezing aan met een overzicht te geven van de landstreek, die hij in 1928 bereisd heeft, nl. dat gedeelte van Azië. dat zich van de bergketen van de Hindu-Kuseh af naar be neden tot nan de Arabische Zee uitstrekt. Spr. voelde zich reeds van oudsher tot deze streek aangetrokken: van de slreek der Swatrivier en het bergland, dat zich Oost waarts daarvan tot aan den Indus uitstrekt. Swat is door krijgslustige en fanatieke Mo hammed a a nsehe Pathanstammen bewoond. Do veldtocht naar het Chitral ontsloot in het jaar 1895 voor de eerste maai den weg. die het beneden Swatdal doorkruist. Buner bereisde spr. reeds in het jaar 189S met een militaire expeditie tusschen het midden Swatdal en de vlakte van Peshavar. De berggebieden hissehen het boven Swatdal en den Indus bleven verder ondoordring baar: en juist hier had zich hel grootsche historische gebeuren afgesneeld. waarvan het nldische grensgebied getuige is geweest: de veldtocht van Alexander den Groote. I Het belangrijkste wapenfeit van Alexan der in dit gebergtegebied was de verovering van de natuurlijke rotsburcht Aornos. Lan gen tijd heeft men den berg Mahaban aan den noordwestelijken rand van het district Peshavar als de Aornos geïdentificeerd. Deze opvatting kon door onderzoekingsrei- zen van spr. in 1904- weerlegd worden. Uitvoerig schetste spr. vervolgens de oor zaken. o.a de oorlogen en binnenlandsche onrust, welke hef onmogelijk maakten tot het jaar 1926 verder onderzoek in te stel. len. Nadat in 1923 Abdul Wahab. de klein zoon van den beroemden Akhund zich van het ge'neele land had meester gemaakt, weiden in 1926 dc voorbereidende maat regelen tot de expeditie getroffen. Wij weten uit bewaard gebleven berichten van den Griekschen geschiedschrijver Ar- rianos, dat Alexander de Groote na zijn veldtochten in het huidige Turkestan in het jaar 327 voor Chr naar Kaboel voorwaarts dringend, do bergketen van Hindu-Kuscn overschreed. Hij vestigde zijn heerschappij in het huidige Afganistan en drong toen verder naar ïndië door. In opdracht van de Indische regeering trok spr. vauit Pesgavar over den Mala- kand-pas naar het land van den vorst .Ab dul Wanab. In de dalen, die het Swatdal begrenzen, stuitte hij op vele interessanle Buddhislisehe ruïnes en gedenksleenen. In het bijzonder trok de ruïne van de rots vesting Bir-Kot zijn groote belangstelling. Onder deze steile klip liep de hoofdweg van het land van Swat door. De halverwege toe gankelijke helling beschutten machtige beTgmuren. De rilswand is met de ruïnen van eeuwenoude woonhuizen be dekt. Onder deze ruïnen vond de expeditie vele oeroude koperen munten van Baktri- sche. Grieksche. Tndo-Scythische- en Ka- boelsche munlstandaard. die den hoogen ouderdom van de vesting bevestigen. Bir-Kot. dat beteekent de burcht van Bir. is identiek met de Basira van Arrionos. Hier wordt de ..Burgt van koning Gira" tot op een hoogte van zeshonderd meter door oude vestingmuren beschut. Curtius be schreef den naam van den burgt Beira. Tn het Swatdal verder doordringend, be reikt? de expeditie hel dorp Ude-Gram Aan de hand van nauwkeurig onderzoek stelde spr. vast, dat dit Ude-Gram bij Ar- riar.os onder den naam van Orn voorkomt. Arrianos vertelt, hoe da Barbaren na de verovering van den Burgt Ora door Alexan der. hun steden verlieten en naar de rotsen van Aornos vluchlfpn. De inneming van deze natuurlijke vesting beschrijven de Grieksche geschiedschrijver? als dc belang rijkste gebeurtenis van den veldtocht van Alexander den Groote In Saidu. de oude res;dentie. bezocht sp- den vorst Abdul Wahab. Zijn toch! door het Swatdal vervolgend, stuitte spr op :1e resten van verscheidene Buddh^tische heiligdommen, die zich m een buitengewoon heiligen roem verheugen Hiertoe behoort de groote steen, waarop bet reuzenvo'dsnoor van Buddha te zien is. Tn het alpenachtige hronnengebied van de Swatrivier kartograohcerde snr die m d gletsehers berUkte tot on zesduizend meter daar boven uitstekende' bergen die tus- schen Swat en Tndus de waterafscheiding vormen Hier bereikt3 hij de noordgrens van he! door den Miangui beheerschte ge bied Zich achterwaarts wendend, gelulde hel over de aan de overzijde van de water scheiding van den Indu9 zich verheffende I berggebied te komen naar het tot heden ondoordringbare Indus-Kobislan, om de j juiste ligging van de Aornosrots vast te kunnen stellen. Dit was een aantrekke- lijke, maar zware opdracht, hetgeen spr. nader uiteenzette. Uitvoerig wees spr. verder op het belang, dat deze natuurlijke vesting voor de bevol king van het oude Swatgehied had, terwijl hij verder een overzicht gaf van de wijze, j waarop Alexander de Groole zijn krijgsver- richtingen ter plaatse volvoerde. Zorgvul- dige onderzoekingen en topografische op- namen, die hij gedurende een driedaagsch oponthoud maakte, overtuigde spr. ervan, dat hij hier de zoo tang gezochte Aornos gevonden had. terwijl spr deze stelling ook aan de hand van hetgeen de geschiedschrij ver Arrianos heeft nagelaten, nader uitvoe rig verdedigde. De voordracht werd door tal van interes sante lichtbeelden, op de expeditie betrek king hebbend, verduidelijkt. o GEM. KWEEKSCHOOL VOOR ONDERWIJZERS EN ONDERWIJZERESSEN. Jaarverslag ever 1928. Ter drukkerij van de firma IJdo is het verslag over 1928 van bovengenoemde school verschenen. Hieraan is het volgende ontleend: Afdeeling A. Het aan<tal leerlingen be droeg aan het begin van het jaar 68, n.l. 28 mannelijke en 40 vrouwelijke. Vóór het einde van den loopenden cursus verlieten twee der vrouwelijke leerlingen de school. De 26 leerlingen der 4de klasse, die eind examen aflegden, slaagden allen. Toegelaten werden 12 leerlingen. De nieuwe cursus begon op 4 September met 64 leerlingen, n.l. 25 mannelijke en 39 vrouwelijke, als volgt over de 4 klassen verdeeld: klasse 1^4 jongens en 10 meis jes; klasse II 11 jongens en 11 meisjes; klasse III 4 jongens en 12 meisjes, klasse IV 6 jongens en 6 meisjes. Aan het einde van het jaar bedroeg het aantal ieer- lingen 66. Afdeeling B.: Met goed gevolg legden het examen voor de akte van bekwaamheid als hoofdonderwijzer(es) af een heer en drie dames. De cursus 19281929 ving aan met een getal van 38 leerlingen en wel 14 in klasse I en 24 in klasse II Vóór het einde van het jaar vertrokken er 8 leerlingen, terwijl er 5 nieuwe cursisten werden ingeschreven, zoodat op 31 December de cursus in to taal 35 leerlingen telde. Ook ditmaal werden door gebrek aan voldoende deelneming geen nieuwe cur sussen geopend voor de akten Hoogduitsch en Wiskunde. De cursussen voor Fransoh en Engelsch begonnen respect, met 14 en 6 leerlingen, welke aantallen in den loop van het jaar vermeerderden met 2 voor Fransch en 3 voor Engelseh In het jaar 1928 werd de akte Fransch behaald door een vrouwelijke cursist: de akte Engelsch door twee mannelijke cur sisten. name uit de statistiek omtrent de werkloos heid blgkt- De uitkeerin^en uit de werkloozenkajsen en de uitkeenngen van de gemeentelijke steunverle?ning toonen eveneens verb.t?ring der conjunctuur. Het totaal bedrag uit de kassen aan te Leden wonende '.eden uitge keerd. verminderde van ruim f. 138.000 in 1927 tot f. 100.000 in 1928, tenvftl het aan tal verzekerden steeg. Het aantal werk'.oozen. aan wie vanwege de gemeente steun werd verleend, vermin derde van 1286 tot 901. Hef verslag bevat tal van gegeven.? uit verslagen van de bjj den Raad aangesloten instellingen. Prof. ANTONIADES. Mej. prof. dr. A. Antonisdes, benoemd tot hoogleerares in de Grieksche taal- en letterkunde van den Byzantjjnschen oud- Christelfjkcn en nienweren tfjd. aan de rtjks- nnivereiteit alhier, zal op IVoen'dag 13 No vember des nam. te 2 uur haar intreerede houden. ACADEMISCHE EXAMENS. Gcslaacd zijn voor hel doctoraat-examen klass. letteren mejuffrouw J. 11. Donker sloot fOverschie); doctoraal-exnmen rechts geleerdheid dc heeren F. J. W. Rooker (den Haagt en A. A. Deenik (Haarlem); doctoraal-examen wis- en nat. hoofdvak Pharmacie do heer J. C. de Keuning (Rotter dam); Propaedeutiseh examen Godgeleerd heid de heeren H. v. Ewijk (Leiden) en K. P. de Graaf (Rotterdam). BINNENLAND. De beercoting der »tad Leiden voor het jaar 1C30. (Gemeentezaken, 3e Blad). Nieuwe herrie in de Tweede Kamer; den heer Wijnkoop is het woord ontnomen. (Uit het Parlement, de Blad). Een zakenbezoek van den vliegtuig bouwer, den heer Fokker, aan ons land. (Binnenland, 3e Blad). Inetellina van een nienw economisch instituut te Utrecht onder directie van Proi. dr. Verrijn Stnart. (Binnenland. 3e Blad). Wijziging van de route voor de postvlnch. ten vnrcchen Nederland en Indii? (Binnen land, 3e Blad). Een bijzondere medewerker schrijft over den strijd om het wereldkampioenschap schaken en over de personen, die In den loop der jaren den titel hebben gevoerd. (4e Blad). De mcordzaak-Lans. (Rechtzaken, le BI.). BUITENLAND. Prins Enmbert van Italië weer uit Brus sel vertrokken. (Buiten!, le Blad). Daladier en de Fransche crisis. (Buitenl. le Blad). China wil 1 Jan. a.s. de exterritoriale rech ten opheflen. (Buitenl. le Blad). KUNSTKRING „VOOR ALLEN". DE ARMENRAAD. Jaarverslag over 1928. Uit het jaarverslag van d&n Armenraad over hei jaar 1928 blijkt o.m., 9at de heer S. de Beer Azn., die zich om gezondheids redenen verpacht zag voor het lidmaat schap te bedanken, werd vervangen door den hear P. A. van Agge'.en, die reeds plaatsvervangend lid was. Hiervoor in de plaats werd nu gekozen de heer A. J. En- sink. Op 1 Maart trad de nieuwbenoemde secretaris, mr. P. A. van Toorenberg, in functie. De Raad is thans samengesteld uit 32 plaatselijke instellingen. Het bureau werd met 1 Aug. overge bracht van Rapenburg 68. waar het sinds de oprichting van den Armenraad geves tigd was, naar Lammermarkt 67. De Raad vergaderde dit jaar twee ma!en. In October richtte het beduur een waar schuwing tot de ingezetenen, om geen steun te verleunen zonder onderzoek. Van de verder door het bestuur behandelde zaken verdienen vermelding: de gestie van de Ccöp Verbruik-ver en. van het spoorweg personeel „Voor Allen"; verkoop van bün- denwerk; de overvloed aan collectes en heft rapport van 1 :n woek?r te Leiden. In 192S werd-n door den onderzoeking^, dienst 347? rapporten uitgebracht tegen 3261 in 1927, een vermeerdering dus van 6 procent. De totale uitgaven hebben bedragen f. 15 976 61. In gebi^ van den Armenraad wor den in *928 ni°t mind r dan 38 openbare in^m'vncre'n of co'Tc'ps -rehoudon. Met betrekkin^ tot dm to"sfan'7 van het armwezen word1 nmg^rn o^kt dat verschil lende teek°nen in 1928 ^r on v>zen. dat de economische en maatschappelijke toe stand der bevolking verbeterde, betgeen met HET PIRANI-TRIO. Het in Engeland gunstig bekende trio Chet echtpaar Pirani, piano en viool, en Charles Hambourg, violoncel) heeft een eerste bezoek aan Nederland gebracht. Aan het Kunët- kring-besluur danken we de kennismaking met deze uitnemende ariisten in onze con certzaal. Het zijn instrumentalisten de tout premier ordre, die een bijna volmaakt samen spel lieten hoeren Ze zijn voorbeeldig op elkaar ingesteld: de strijkers onderling cn i dezen ten opzichte van den pianist, alles I bijzonder fraai van klankevenwicht. I Uit den rijken schat der trio-litteratuur i hebben ze een goede keus gedaan Brahms J c moll, Ravel a moll en Schubert Es dur, 1 gespeeld in de aangegeven volgorde Chrono- I logisch valt hier een opmerking te maken. I Uit een oogpunt van gezonde concertpraktijk, 1 waarbij het „lest best" zijn onmiskenbaar voordeel biedt, is voor de gevolgde opslelling alles te zeggen. Want de Kunstkringlerl^n zullen wel niet allemaal dezelfde geoefend heid bezitten; er zullen er onder zijn die zich bij Brahms niet heelemaal thuis en bij Ravel zich heelemaal niet thuis gevoelden. Voor hen heeft Schubert dan zijn verlos sende woord gesproken. In opus 101 vertoont Brahms zich in zijn volle kracht Ruige, oei-Germaansche, Teu- toonsche muziek in de beide hoekdeelen, conlrasleerend met de beide iniddendeelen van fijner, maar allijd specifiek mannelijk, sentiment. Westphalers kunnen ook week- harlig zijn. naar Heine ons ergens verzekert, als hij ze „sentimentale Eichen" noemt En Brahms was een der hunnen in alle echt en oprechtheid, met alle deugden en ge breken Ravels trio komt niet alleen uit een gansch andere gedachtenwereld, maar ook uit een anderen nieuweren lijd Hier geen overdonderende kracht van den Duïtschen kolossus, maar de charmeerende elegantie van den Gallischen poëet. Want dat is inder daad de karakteristiek van het tno. Niet overal is die charme even evident. Zonder reserve treedt ze op haar allerbeminnelijkst aan den dag in het zeer mooie contrapunt van het „trés large". Maar dat contrapunt is bij Ravel nog al eens erg vrij, bij het brutale af. En dan spreekt hij de meesten onzer niet naar den mond Wat nog geen reden mag zijn om ons van hem af le wenden Heeft het niet zijn aantrekkelijkheid om eens van ge dachten le wisselen met iemand, wiens meening we niet deelen? Alleen daarom al was de uitvoering van dit om zijn moeilijk heid beruchte en daardoor weinig gekende trio volkomen gerechtvaardigd Daar het werk door zijn intimiteit in de groote zaal ten eenenmalemisplaatst is, zouden velen, die het nu verwerpen, er anders tegenover slaan als ze het hadden hooTen voordragen in de kleine concertzaal. Het verrukkelijke Es-dur trio van Schubert spreekt voor zich zelf Dat is muziek die diep in het leven schouwt en tegelijk beminnelijk eenvoudig is Dat is muziek die den kenner een verfrisschend bad is en waaraan de leek zijn hart kan ophalen Daar ligt iets van de eeuwigheid in, die voor geleerd en ongeleerd hetzelfde mysterie is Het Pirani-trio heeft zijn veelzijdigheid geloond door de voortreffelijke uitvoering van deze zoo zeer uileenloopende werken Tech nisch zoowel als muzikaal voldeed het aan de hoogste eischen Maar het allermooiste is het Schuberl-trio geweest, dat eiken toe hoorder zonder onderscheid de zuiverste muzikale emotie heeft geschonken, die lang levend zal blijven in zijn herinnering Ten slotte zij nog vermeld dat de Blüthner- vleugel uit de magazijnen kwam van de firma Duwaer en Naessens te Amsterdam en Den Haag.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1929 | | pagina 1