VISSCHERgJ BERICHTEN.
LONOENSCHE BRIEVEN.
INGEZONDEN.
Directie en Administr. 2500
Redactie 1507
den, Jaji-Kroonsweg 7 P. P. van Rijn,
arbeider, van Katwijk, Boerenburgerweg 90
Johannes Visser, onderwijzer, van Haar
lem, Oude Zeeweg 88 Johan Soerink,
tuinman, van Rijssen, Zwanensteeg 4
Frieda Sohnieöer, dienstbode, van Osna-
ibruck, Lijnbaanweg 13 S. H. Leeumans
Wackerzapp. van Rotterdam, St. Maria-
gesticht Antje NeeftBraken-hoff, van
Assendelft, idem Maria van Veen. re'li-
gieuse, van Leiden, St. Jeroensgesticht
Jacoba Ruighaver, onderwijzeres, van Rid
derkerk, Kerkhofpad 35 R. J. de Rijk,
timmerman, van Wateringen. Zeestraat 30 b
W. v. d. Niet en vrouw, bode, van Noord-
wijkerhout, Julianaweg 29 Karoline Gun-
ther, dienstbode, v. Weenen, Huis ter Duin
straat 35 G. M. van de Laar, van Venray
Mariagesticht; J. L. C. v. d. Heyden, idem,
idem Cornelia van Meel, idem, idem
Cornelia P. Swarttouw, idem, idem Maria
A Wetyde, idem, idem C. A. M. Hilgerson
geb. van Dijk. idem, idem J. H. W. M.
Eisen, van Dordrecht, idem A. C. v. cL
Voort, van Amsterdam, idem Berdina P.
Prins, van Voorhout, Scheveningschestr. 27
Joris Heemskerk en gezin, van Leiden,
v. Limburg Stirumstr. 5 Alyda G. Hoek,
verpleegster, van Amsterdam, Dr. Mr. W.
v. d. Berghsticht. Lucia C. de Potter,
liefdezuster, van Dongen, St. Jeroensgesticht
Vertrokken: Klaas Pranger, carosserie-
bouwer, Voorstr. 15, naar Wormerveer, Kor-
tenaerstraat 4 Hendrikus J. Visser, chauf
feur, Jan-Kroonsweg 76, naar Leiden, Hee-
rensingel 10a Willem van Aken, Klei,
Zwarteweg 22. naar Den Haag. Jacob Ma-
Tisstraat 98 Cornelia M. Meyer, religieuze,
Pickéweg 16, naar Amsterdam, R.-K. Ly
ceum voor meisjes, Vinkeliskade 53 Ma
ria C. M. Verhoek, Koepelweg 16, naar Hil-
legom, Withelminalaan 3 Willempje
Groenendijk, dienstbode, Zandvoortsche str.
39, Zutphen, Deventerweg 12 Jan van
der Niet, arbeider, v. Speykstraat 7, naar
Noordwijkerhout, Heerenweg 158 Con
stants J. Verhaaff, liefdezuster, St. Jeroens
gesticht, naar Leiden, Hooigracht, St. Fli-
zabethgesticht Johanna Smits, liefdezus
ter, SL Jeroensgesticht, naar Dongen. R.-K.
Wijkverpleging Johanna G. Bare 11a, Zd.
Boulevard 39. naar Rosmalen, Hintham
713 b Wil'helmina Vlaanderen, Beetho
ven weg 8. naar Amsterdam, Vijzelstraat
2/H A. P Th. Siemerink. slagersknecht,
Voorstraat 22. naar Delft. Zudderstraat 57
M. den Hollander, kruideniersbediende,
Hoofdstraat 66 B, Hazerswoude B. 28
Helene W. J. van Na'huys—Wilton en kind,
pensionhoudster, Oranjeweg 20, naar Was
senaar, Rijksstraatweg 747 P. Eeden van
Rutgerus, Voorstraat 6, naar Voorhout, Bis
schoppelijke Nijverheidsschool P Voor-
brood en gezin, commdt. der veldpolitie N.
0-I., P. Hein str. 16, naar N. O.-Indië, voor-
loopig Batavia Hendrik P. Thomasse,
kappersbediende, Hoofdstraat 25, naar Zeist,
Montaubonstraat 2.
SASSENHEIM.
Verkiezingen Gerei. Kerk.
Tot diaken der Geref. Kerk zijn gekozen
de heeren M. C. Duyn en E. Dijkstra. Tot
ouderling de heeren A. Warnaar Jzn., B.
v Steensel, J. Dreef, M. Wwarswaard, J.
E. Dijkstra, A. Francken, P. Moolenaar
Fzn., J. Wiepkema en G. Zandbergen.
Ten overstaan van notaris G. ten Brug-
gencate, werd in het hotel ,,Het Bruine
Paard" bij afslag verkocht 4 perceelen
weiland aan den Menrfeweg, eigendom van
de Erven A. Rotteveel. De perceelen ston
den in bod als volgt: Perc. 1 groot 1.62.80
H.A. op f. 5100; 2. 1.47.— H.A. op f. 4300;
3. 1.36.06 H.A. op f. 4700 4. 1.93.30 H.A.
op f. 6000. De afzonderlijke perceelen wed
den niet gemijnd. Alleen de combinatie
11 werd gemijnd op f. 3500, door den heer
J. M. J. L. A Speelman, die kooper werd
voor f. 23.600 en aan wien de perceeirm
gegund zijn.
VOORHOUT.
Het maken van een hekwerk achter de
burgemeesterswoning, is door B. en W.
gegund aan den laagsten inschrijver, den
heer P. Lemmers Jr., voor de som van
f. 705.
Tot gemeentewerkman in deze
meente, vacature A. v. d. Lans, is benoemd
de heer B. J. van der Ploeg.
WARMOND.
GEMEENTERAAD.
Subsidie „de Hanze" Adres Bloembol
lencultuur Verschillende zaken be
treffende het nieuwe Raadhuis,
Heden hield de Raad dezer Gemeente een
openbare vergadering onder voorzitterschap
van den heer A. J Schölvinck, burge
meester. Aanwezig waren alle leden.
Nadat de vergadering op de gebruikelijke
wijze was geopend werden de notulen der
vorige bijeenkomst voorgelezen en onver
anderd vastgesteld. Hierna deelde de voor
zitter mede dat sinds de vorige bijeenkomst
de navolgende stukken waren binnenge
komen:
Dankbetuiging van H. M. de Koningin,
voor de gelukwenschen aangeboden bij de
gelegenheid van Hoogstderzelver geboorte
dag.
Schrijven van H H Gedeputeerde Staten
dezer Provincie houdende goedkeuring van
eenige door den Raad opgenomen Compta-
biliteitsbesluiten.
Schrijven van H.H. Gedeputeerde Staten
dezer Provincie houdende mededeeling dat
de rekening der Gemeente dienstjaar 1927
door dit College is vastgesteld.
Schrijven van H.H. Gedeputeerde Staten
dezer Provincie houdende ontvangst-be
richt ingevolge 167 der Gemeentewet van
de door den Raad dezer Gemeente vastge
stelde verordening tot gesloten verklaring
van wegen in één richting in het belang
van vrijheid en veiligheid van het verkeer.
Bovengenoemde stukken worden voor
kennisgeving aangenomen.
Komt ter tafel:
Een adres van de R. K. Middenstands-
vereemging „de Hanze" alhier, houdende
verzoek om subsidie voor een vanwege deze
vereeniging te geven winterhandelsavona-
cursus, en deze subsidie te willen bepalen
op eenzelfde bedrag als het vorige jaar n.l.
650 gulden.
Wethouder Oudshoorn, die het verslag
over het afgeloopen cursusjaar nog niet
heeft ingezien, vraagt of ook dit jaar weer
een bedrag benoodigd zal zijn van f. 150
voor aanschaffing boeken, waarop de voor
zitter antwoordt dat nu een tweede cursus
jaar wordt opgericht, waarvoor ook weder
nieuw materiaal benoodigd is. Zoowel Wet
houder Oudshoorn als het lid Heijl. infor-
meeren nader naar het ontvangen school
geld en de salarissen uitgekeerd aan de on
derwijzers.
Na eenige bespreking wordt met alge-
meene stemmen besloten ook voor dit jaar
een subsidie te verleenen van f. 650. onder
uitdrukkelijke voorwaarde dat de eventuee*
te ontvangen bijdrage in de kosten van dezen
cursus van het Rijk en de Provincie wor
den gestort in de Gemeentekas ol wel dat
deze bijdragen in mindering zullen worden
gebracht van de uit te keeren subsidie.
Adres van Dr. J. H van Bouwdijk
Bastiaan houdende verzoek aan den Raad
medewerking te willen verleenen om te
komen tot verlaging der buren van de door
hem en anderen bewoonde huizen en de
zelve in goeden staat te doen brengen
De voorzitter zegt dat een afschrift van
dit schrijven is doorgezonden aan den
heer H. Rutgers, eigenaar der woningen en
dezen verzocht is aan dit adres de noodige
aandacht te schenken. Op een vraag van
het lid Heijl hoe de toestand dezer wo
ningen is, deelt de voorzitter mede. dat
te dezer zake een onderzoek is ingesfeld
door den heer C. O de Vroomcn, Gemeente-
opzichter die heeft medegedeeld, dat dp
huizen op het oogenblik in goeden staat
vorkeeren.
Een adres van de Algemeene Vereeniging
voor Bloembollen cultuur te Haarlem, hou
dende verzoek een verordening voor deze
Gemeente in het leven te roepen waarbij
het verboden zal zijn aardappelen die bij
zonder vatbaar zijn voor wratziekte te ver
bouwen.
B. en W. stellen voor in het belang van
het bloembollen'bedrijf een dergelijk ver
ordening vast te stellen. De Wethoudei
juicht het aannemen van een dergelijk ver
ordening natuurlijk ten zeerste toe, doch
vindt het geen afdoende remedie tegen dit
euvel. Immers al wordt een dergelijke ver
ordening vastgesteld, maar op nauwkeurige
naleving hiervan geen toezicht uitgeoefend
zal deze verordening haar doel voorbij
streven. Spreker wil derhalve enkele des
kundigen aanstellen, die moeten toezien of
na het aannemen dezer verordening nog
verboden aardappelen verbouwd woraen.
De voorzitter acht zulks onnoodig daar
het belang der verbouwers zelf eischt dat
aan deze verordening de hand wordt ge
houden. Het lid van Schie informeert of
deze verordening ook zal gelden voor het
Lage Land op welke vraag door den voor
zitter bevestigend geantwoord wordt.
Wethouder Oudshoorn voelt wel iets voor
het idee van Wethouder Zwetsloot en acht
door aanstelling van eenige deskundige
controleurs een goede werking der verorde
ning verzekerd.
Het lid Heijl zou deze aangelegenheid
aan B. en W. willen overlaten Na eenige
bespreking wordt op voorstel van Wet
houder Zwetsloot besloten dat twee des
kundigen zullen worden aangewezen, die op
naleving dezer verordening toezicht zullen
uitoefenen. Verzocht zal worden aan het
bestuur van de Vereeniging Bloembollen
cultuur afdeeling Warmond en het bestuur
van den Kweekersbond elk een lid hun
ner vereeniging hiertoe aan te wijzen.
De door B. en W. ontworpen verordening
op het Openbaar Lager Onderwas in dezo
Gemeente, wordt na voorlezing door den
Secretaris, onveranderd vastgesteld.
De vergoeding als bedoeld in artikel 101
der Lager Onderwijswet 1920. wordt aan
gezien de rekening over 1927 door H.H.
Gedeputeerde Staten is vastgesteld, over dat
jaar bepaald voor de R.K. Parochiale School
op f. 4673.76 en voor de School met den
Bijbel op f. 2402.40.
Uit de drie-jaarlijksche afrekening con
form artikel 101 sub 8 der Lager Onderwijs
wet 1920 blijkt dat de kosten der R.K. Paro
chiale over de jaren 1925, 1926 en 1927
hebben bedragen f. 3465 en die der School
met den Bijbel f. 4636.23.
Hierna wordt overgegaan tot benoeming
van een Hoofd der O.L. School. De door B
en W. opgemaakte voordracht, welke voor
dracht wa9 samengesteld in overleg met
den heer Inspecteur van het Lager OndeT-
wijs, luidde als volgt: 1. D. Janssen, Onder
wijzer te Rotterdam, 2. P. Veldhuizen, Ou
derwijzer te Roterdam, 3. W. v. Bentum, On
derwijzer te Amersfoort
Na gehouden stemming bleek, dat met
algemeene' stemmen was gekozen D. Jans
sen te Rotterdam.
De nieuwbenoemde titularis werd tevens
benoemd als lid der Commissie tot wering
van schoolverzuim en lid van het plaatse
lijk schooltoezicht.
Hierna werd door B. en W. den Raad
aangeboden de door dit College samenge
stelde begrooting van inkomsten en uitgaven
dezer Gemeente dienstjaar 1930, zoomede
die van het waterleidingbedrijf over ge
noemd jaar Het lid van Moorsel vraagt of
•niet elk raadslid een begrooting thuis kan
krijgen waarop door de Voorzitter geant
woord wordt dat dit nog al kosten met zich
mede zou brengen. Na bespreking wordt
besloten de begrooting bij de leden te doen
circuleeren. en een avond bijeen te komen
om hierover een bespreking te houden.
Teneinde over te kunnen gaan tot op
making van de desbetreffende notarieele
akten, wordt goedgevonden dat aan de
Gemeente voor niets wordt afgestaan eenige*
strooken grond dienende voor wegverbree-
ding welke afstand een uitvloeisel is van de
bouwverordening.
B. en W. worden gemachtigd die Comp- 1
tabiliteitsbesluiten te nemen, vjelke noodig
mochten blijken te sijn.
Hierna doet de Voorzitter mededeeling
van den gang van zaken van het nieuwe
Raadhuis. Na mededeeling wat te dezer
zake is geschied en na voorlezing van de
tot heden gemaakte kosten, vraagt de Voor
zitter den Raad een crediet van f. 75000
voor verdere afwerking van het gebouw als
mede voor meubileering van hetzelve. Het
lid van Moorsel informeert naar het hono
rarium van den architect. De' Voorzitter zegt
dat conform de hiervoor bestaande regeling
aan den architect een vergoeding wordt
gegeven van 11.8 pCt. van de bouwsom ge
legen tusschen de f. 15000 en f. 20.000. Het
lid van Moorsel zegt nooit geweten te heb
ben dat de architect een dergelijk honora
rium zou genieten. Had hij dit wel gewe
ten zou hij nooit aan dit voorstel zijn stem
gegeven hebben. De Voorzitter antwoord
dat hij voor zich niet gaarne de verant
woording van den bouw zonder een be
kwaam architect op zich genomen zou heb
ben, men moet hier vooral verschil maken
tusschen den bouw van een gewoon bur
gerhuis en een gemeentehuis. Het lid van
Moorsel antwoordt hierop dat wanneer een
nieuw Raadhuis gebouwd was hij voor een
architect geweest was doch waar het hier
slechts een verbouwing betrof had het toe
zicht even goed aan den Gemeente-opzichter
opgedragen kunnen worden. Dit laatste
wordt door den Voorzitter betwist en ook
het lid Bakker is van oordeel dat in dit ge
val de Gemeente verplicht was een des
kundige te nemen, daar de Raad de ver
antwoording zou dragen wanneer fouten be
gaan waren. Wethouder Oudshoorn vindt
de critiek van het lid van Moorsel ongemo
tiveerd en te laat. U hadt, aldus spreker met
deze bezwaren moeten komen toen wij be
sloten een architect aan te stellen. Toen was
Uw vraag op zijn plaats geweest. Hadit U
er destijds belang ingesteld te weten wat
het honorarium van een architect bedroeg
hadden B. en W. u zeer zeker ingelicht.
Wethouder Zwetsloot zegt dat het geheele
plan is opgezet met een architect, dus was
het vanzelf sprekend dat deze ook bij de
uitvoering van het werk betrokken zou zijn.
Spreker is van meening, dat de door het lid
van Moorsel uitgeoefende critiek terug slaat
od hem zelf. Na nog eenige bespreking wordt
met algemeene stemmen op voorstel van het
lid Bakker besloten B. en W. een crediet
toe te' staan van f. J0.000 teneinde verdere
uitvoering aan de plannen voor den verbouw
en de inrichting wan het nieuwe Raadhuis
te kunnen geven. Wijl de gebruikelijke
rondvraag niets bijzonders opleverde, werd
de vergadering door den Voorzitter gesloten
en overgegaan in geheime zitting.
Burgerlijke Stand.
Geboren: Cornells Johannes Leonardo, z.v.
A. P. C. Papot en M. M. Sohavenmaker
Cornelia Hendrica Maria, d.v. P. J. v. d.
Horst en J. M. M. Clabbers Margaretha
Wilhelmina, d.v. J. ,C. de Koekkoek en A.
J. van Ruitenburg Cornelia Hendrika,
d.v. J. Ch. y- _d. Berg-en M. G. Kerkvliet
Everardus Antonius Mathias, z.v. J. van
Winsen en G. G. Hoek.
Gehuwd: R N. A. Roozen j.m. 29 j. en
B. C. A. M. Roozen j.d. 22 j. B. J. G.
Voornam j.m. 30 j. en M. E. Kerkvliet
j.d. 23 j.
Gevesidgd: G. Mallet, komende van Den
Helder J. de Koekkoek, Voorburg
'C. S. van Immerzeel, Zoeterwoude J. de
Jong, Hoogeveen Th. W. M. van Niekerk,
Zwammerdam H. M. A. van Dam, Lei-
den Th. A. Verkerk, Alphen a. d. Rijn
J. Verdoes, Katwjjk L. J. v. d. Kerk
hof en gezin, Alkemade A. J. Lagas en
gezin. Leiden H. G. van Kesten, Sas-
senheim J. M. Daelman, Leiden P. G.
B. Andrie6sen en 54 anderen, komende van
het Klein Seminarie Heemstede P. H.
van Leeuwen, Noordwijkerhout B. M.
Ebbelaar, Zaandam J .P. Sikking, Noord-
wrjk J. C. van Hoekelen, Hillegom.
VertrokkenB. Röling naar Katwijk a. Zee
F. C. Otto, Oegstgeest J. H. Zorn
en gezin, Voorschoten A. van Zunderen,
's Heerenhoek J. H. Tesselaar, Texel
Th. F. Derriks, Beverwijk H. W. Ag-
teraf, Lisse W. J. M. van Kester. Heilo
C. J. Koning. Leiden J. A. Slijker-
man. Rotterdam A. C. J. van Houten,
Obdam H. B. J. Schrama, Bennebroek
J. de Rooij en gezin, Sassenheim
A M. J. Madlener en gezin, Oegstgeest
J. K. van Lent, Italië M. P. Versluis,
Haarlem J. Immers en gezin, Haarlem
M. de Jong. Beverwijk J. A. M. van
Adrichem, Leuven C. A. Balkenende, Eind
hoven M. J. Meen wissen, Noordwjikerhout
E .Chr. v. d. Ge^pt. Veur G. J. Goe
man?. Leden J G. .T. Rutten, Zwaag C.
A. A. M. Rungrok. Amsterdam L. J.
Beugel°dijk, 's-Gravenhage.
IJMUIDEN, 11 Oct. 1929.
VISCHPRIJZEN.
11 Tarbot per K.G f. 2 45f. 2.10; 1201
Tongen per K.G. f. 4.15f. 3.40; 1 Zel-
schol per kist van 50 K.G, f. 1738; 329
Kleine schol per kist van 50 K.G. f. 36
12.50; 2 Schar per kist van 50 K.G. i. 14;
5 Roggen per 20 sluk9 f. 36—f. 214 Pieter
man en Poontjes per kist van 50 K.G. f. 14
5.50; 3 Middel Schelvisch per kist van
50 K.G. 1.6657-, 22 Kieinmiddel Schel-
visch per kist van 50 K.G. f.44—37 224
Kleine Schelvisch per kist van 50 K G.
f.261150; 23 Kabeljauw per kisl van
125 K G. f 9472; 30 Gullen per kist van
50 K.G. f. 3518; 50 Lengen per stuk
f. 3.10—1; 2 Heilbot per K.G f.2—165;
50 Wijting per kist van 50 K.G. f. 137;
17 Koolvisch per stuk f 31 60: 102 Ma
kreel per kist van 50 K G f. 19 50f. 15.
Aangekomen 7 Stoomtrawlers:
IJM 109 met f 3055: Ti?' 152 met f 2323;
HM 181 met f 2602. MM 121 mei f 3801;
IJM 77 met f 1455: IJM 47 met f 2847;
IJM 42 met f 3895 en de loggers KW 178
mei 1247; KW. 34 m°t 481 en KW 33
met 416 kantjes voor Katwijk; KW. 49 met
i 22 last pekelharing.
(Van onzen Londenschen Correspondent).
DE LUCHTSCHEPEN.
Londen, 1 Oct. 1929.
Op een vlakte in Bedfordshire, zoowat 50
K.M. ten noorden van Londen, staan twee
enorme ijzeren loodsen. In mas^a, waartegen
men op kykt, zijn ze alleen te vergokken met
een groot scnip dat op stapel staat. De daken
zijn waariyk torenhoog. De vermaarde naaid
van NeJson, op het Trafalgar hquare, die
50 M. hoog is zonder het b9eld, zou recht
op in een dier loodsen, kunnen staan. De
meeste groote gebouwen van Londen zouden
er een voor een, of eventueel twee tegelijk in,
opgeborgen kunnen worden.
Een dier loodsen op de vlakte van Bed
fordshire is leeg. De andere bevat de R 101,
wellicht het meest belangwekkende luont-
vaartuig, dat op dit oogenb.ik in de wereld
is te zien. Want belangwekkend en bewon
derenswaardig is het in elk geval, ook al
zal straks wellicht bijjken dat 't niet beant
woordt aan de veel te noog gestelde ver
wachtingen van het publiek.
De R 101 is nu gereed, ten naastenbij* twee
jaar later dan men aanvankelijk zich had
voorgesteld. Het schip kan nu de loods ver
laten en zal dat ook binnen ©nkeie dagen
doen om te gaan „waaien" aan den meer-
mast buiten.
Dit schip, en het zusterschip R 100, zijn
de uitkomst van uiterst interessante experi
menten, die in 't einde bedoelen een nieu
wen vorm van wereidtransport te scheppen.
Het zal den lezer ter oore zijn gekomen
dat de schepen het onderwerp zijn geweest
van scherpe critiek en meeningsverschiL Dat
begon al eenige jaren geleden, toen de popu
laire pers m machtige overdrijving voorstel
lingen gaf van de schepen in aanbouw, die
ze in de werkelijkheid nimmer zouden kun
nen waarmaken. Van technischen kant werd
den geestdriftigen een koude douche toege
diend ,die meteen ook kletsend neerviel op
do hoofden van hen, die voor de constructie
en plannen verantwoordelijk waren, het mi
nisterie voor Luchtvaart, haar ambtenaren,
deskundigen en ingenieurs. De deskundigs
critiek kwam hierop neer in Maart '27
schreef ik er over dat de bouw dier
schepen geld vermorsen was, daar ze nimmer
loonend werk zouden doen. Transport door
de lucht was onder alle omstandigheden en
in welken vorm ook uiterst economisch, daar
do nuttige last altjjd veel te gering zou bla
ken in verhouding tot de kosten van hei
arbeidsvermogen en het gewicht van den
dcoden last. Anders gezegd, een nuttige last
zou alleen theoretisch aanwezig zijn, prac-
tisoh niet, daar niemand die iets te vervoeren
zou hebben, van luchtvaartuigen gebruik zou
maken, omdat andere vervoermiddelen het
altyd voor een vijfde tot een tiende van den
prijs zouden willen en kunnen doen. De
leuze dat tjjd geld is, heeft maar tot op
zekere hoogte en onder zekere omstandighe
den grond van waarheid De kosten, die
worden gemaakt voor het winnen van tijd,
kunnen veel hooger worden dan de gewon
nen tijd waard is. Maar zelfs afgescheiden
daarvan redeneerden de critici der lucht
schepen, dat de tijdwinst bjj luchttransport
zoo gering was dat ze kon worden veron
achtzaamd
Al deze critiek heeft zich den laatsten tijd
herhaald en met een hevigheid, die doet
twijfelen aan de onpartijdigheid er van. Een
der grootste tegenstanders der schepen hier
in Engeland, is een constructeur van oor
logsbodems, de ingenieur Spanner; maar ook
een gezaghebbend vaktijdschrift The Engi
neer heeft dezer dagen de aandacht geves
tigd op wat het ernstige constructiefouten
in de schepen noemt.
Men moet vaststellen, als buitenstaander,
dat zulke critiek, die op de gebeurtenissen
vooruitloopt, niet aileen wat onvoorzichtig
maar ook onbillijk is. Waarom kan men niet
wachten tot de proefvluchten hebben plaats
gehad?
Het is bekend dat deze twee Britscha
schepen op gansch nieuwe beginselen zijn
gebouwd. Er mag wat ervaring van de
Zeppelins in zijn, maar na de noodlottige
ervaringen, vroeger met Britsche Zeppelin-
achtige schepen opgedaan, is men hier be
gonnen de zaak der luchtscheepvaart en
-constructie van een anderen kant aan le
pakken. Men moest een grondslag nemen
en daarop bouwen. Er was weinig of niets
in oude ervaring dat de bouwers kon leiden.
De gedachte die voorzat was, dat men zou
bewijzen, dat luchttransport toekomst had.
Men moest ergens beginnen en het ministe
rie voor Luchtvaart besloot dat het zou be
ginnen met luchtschepen van tennaastenbij
van 200.000 kub. M. gas-capaciteit en een
hefvermogen van 150.000 K.G. Het zijn de
grootste luchtschepen van de wereld. Maat
de bouwers zelf zijn het er al over eens dat
ze geen geschikte vaartuigen voor commer
cieel vervoer zullen blijken Voor geregeld
en loonend werk zijn ze te klein. Maar voor
proefondervindelijk werk acht men ze ge
schikt.
Uit hetgeen men ons over deze schepen
heeft verteld, blijkt dat een luchtschip, wil
't met eenig succes loonend kunnen worden
geëxploiteerd, kolossaal groot moet zijn. Het
gewicht neemt bij vergrooting der afmetin
gen in het kwadraat toe, maar het hefver
mogen tevens tot de derde macht Indien
dus de R 101 drie maal zoo groot was als
thans het geval is. zou ze negen maal zoo
zwaar wegen, maar ook 27 maal zooveel
hefvermogen bezitten. Hoe grooter hefver
mogen, hoe grooter de nuttige last. De thans
gereed gekomen schepen (de R 101 is ook
bijna klaar) zijn klaarblijkelijk niet in do
eerste plaats gebouwd met het doel er geld
mee te verdienen, maar wel in de eerste
plaats om de veiligheid te dienen. Dit laat
ste geldt vooral voor de R 101 die zeer zwa-
t« oliemotoren heeft, daar ze veiliger wor
den geacht dan benzine-motoren. De critici
zeggen dat nochtans een benzine-motor mee
gaat om de oliemotoren aan den gang te
brengen, waarmede die gewenschte veilig
heid dus niets is gediend. Daar zou men
weer op kunnen antwoorden dat een kleine
hulpbenzinemotor heel wat minder gevaar
opleveren zal dan een aantal hoofd-benzi-
ne-motoren, waarvan het schip geheel af
hankelijk is. Maar het is duidelijk dat door
de aanwezigheid dier zware olie-motoren de
zoogenaamde nuttige last, toch al klein, nog
is geslonken zoodat het gebruik er van toch
wel bewijst dat men aan veiligheid de voor
keur heeft gegeven boven loonende dienst
baarheid
Uitvindingen ten behoeve van de lucht
vaart worden natuurlijk voortdurend ge
daan. Het gebied is nog nauwelijks ontgon
nen. Indien de bouwers van de R 101 daar
op moesten wachten of ze al bouwend
moesten toepassen, zouden zij wel aan den
gang kunnen blijven. Men heeft nu uitge
maakt, dat het schip aan redelijke eischon
voor het hoogst belangrijke experimentee-
le werk, dat het moet verrichten, voldoet.
Het is zoodanig geconstrueerd dat de ver
blijven der passagiers (men zou er 100 kun
nen meenemen, maar daar zal wel niets
van komen) binnen de wanden van het
omhulsel liggen De afmetingen van het
schip worden juist geacht De lengte is 51/»
maal de grootste middenlijn.
Zoo men al moet aannemen dat de R101
nooit belangrijk en geregeld passagiersver-.
voer zal ondernemen, laat ze in haar in
richting wel treffend zien hoe buitenge
woon aangenaam een reis met zulk een
schip naar den anderen kant van de wereld
zou zijn, indien veiligheid en vastheid van
ligging redelijk verzekerd waren. Men kan
zich moeilijk een heerlijker reiservaring
indenken dan een rustig zitje in een der
ligstoelen op het bovendek, met mooi weer
en ruim en al-omvattend uitzicht op de
Golf van Napels of andere sieraden van de
Oude Wereldzee.
De R 101 zal van drie tot zes maanden
lang proefvluchten doen boven Engeland en
omliggend zeegebied. En wanneer alles
goed gaat zal men er een reis mee onder
nemen naar Britsch-Indië In de critiek
op dezen luchtscheepsbouw is o.a. ook ge
zegd dat de R 101 alleen aan experimenteel
en voorbereidend werk en aan constructie
2.000.000 pd. st. had gekost. Het ministerie
voor Luchtvaart heeft deze week doen we
ten dat dit sterk overdreven is. De kosten
hebben alles bij elkaar ongeveer 500.000 pd,
st. bedragen.
(Builen verantwoordelijkheid der Redactie}.
Gopie van al of niet geplaatste stukken
wordt niet teruggegeven.
DE EENHEID VAN ONS
VOLKSLIED: 't WILHELMUS.
't Zal iedereen meermalen opgevallen,
zijn, dat orkesten, bij feestelijke gelegen
heden ons Wilhelmus" spelend, dit altijd
anders doen dan wij 't zingen.Ook in de me
lodie bestaat nog steeds verschil. Nu Hare
Majesteit de Koningin is voorgegaan, daar
in verandering te brengen, ligt het op den
weg van directeuren, onderwijzers, zang-
lecraren, volkszangleiders en allen dii<
cenigen invloed daarop kunnen hebbef*
krachtig mede te werken om die eenheid
t« bereiken. In opdracht van Hare Majes
teit de Koningin heeft luitenant C. L.
Boer, directeur van do koninklijke Mili
taire Kapel, het Wilhelmus opnieuw ge-
orchestreerd, met weglating van oude ver
sieringen en herhalingen en volgens de
gezongen melodie. Heeren directeuren wor
den nu dringend verzocht deze zetting ook
voor hun oTkest in to voeren en voorai
om dit zoo spoedig mogelijk te doen. De
heer Boer woont: Weissenbruchstraat 50,
Den Hang, en hij heeft zich bereid ver
klaard op aanvraag gaarne te willen hel
pen bij de aanschaffing van de muziek,
tegen kost-enden prijs. Wat de melodie be-
treft, het volgende: 1) Bij den aanvang
van de 3/4 maat moeten 2 achtsten wor
den gespeeld (gezongen) op het woordje:
,,Een", n.L de terts en de kwart, terwijl
2) in de laatste drie maten op de woorden:
,,Heb ik altijd gecerd'i, op de woorden
,,Heb" en ,,ik" ieder een achtste komt,
terwijl dan op de lettergreep „al" eeni
kwart komt. In cijferschrift aldus:
1) 3 4/5.6/
Een Prin-ce
Dat ik toch
2) 6 7/1 1 7 1
Heb ik altijd geëerd.
Die mij mijn hert doorwondt.
J. D. VAN RAMSHORST.
Zangleider v. d. Ver.
„Ons Hollandsch Lied"
Paulinast-raat 51, Den Haag.
In het door mij gepubliceerde, omtrent!
't Wilhelmus is tot mijn spijt, door onjuiste
inlichtingen een foutieve mededeeling ge
daan. Luitenant C. L. Boer heeft van 'li
Wilhelmus, niet in opdracht van H. M. de
Koningin, een nieuwe zetting gemaakt,
maar heeft dit gedaan, omdat de oude zet
ting dateerende van 1911 niet was
overeenkomstig de melodie van Valerius.
Deze nieuwe zetting is nu sedert 1928 door
de betreffende autoriteit verplicht gesteld
voor do Koninklijke Marine en de Land
macht.
ONZE TELEFOONNUMMERS:
'op 2 lijnen)
3—4
