70ste Jaarpan?
MAANDAG 16 SEPTEMBER 1929
No. 21321
STADSNIEUWS.
HET AFSCHEID VAN DEN HEER HAAS.
BINNENLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts. per regel roor advertentiSn nit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertentiën 35 Cts. per regel. Kleine idveTtentiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden f 2.35, per week ƒ0.18
Buiten Leiden, waar agenter gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
LEIDSCH
UNIVERSITEITSFONDS.
Aan het in het heden verschenen Jaar-
5oek der Leidsche Universiteit, voorko-
aend jaarverslag van het Leidsche Uni-
rersiteitsfonds is het volgende ontleend:
De commissie van uitvoering heeft haar
rerkzaamheid onder iets gunstiger om
standigheden dan te voren kunnen voort
zetten; meer dan voorzien in de meest
dringende behoeften der verschillende fa
culteiten en universitaire vereenigingen
heeft zij ook dit jaar niet gekund.
Evenals het vorige jaar werd de theolo-
psche faculteit in staat gesteld tot het
•ben houden van wijsgeerig-theologische
voordrachten, de juridische faculteit tot
het doen geven, door professor Sneller,
van een viertal lezingen over de econo
mische betrekkingen tusschen Nederland
en Indië.
Het onderwijs van dr. I. M. van der
Vlerk, den plaatsvervanger van dr. Gerfh
als privaat-docent in de geologie, werd
opnieuw gesteund; aan professor Escher
*erd de publicatie zijner physisch-geolo-
gische experimenten mogelijk gemaakt; de
redactie der ..Fauna van Nederland" ont
ving bij hare uitgave steun.
Het instituut voor tropische geneeskun
de ontving, evenals vorige jaren, een sub
sidie; professor Gorter werd in staat ge
steld bij zijne onderzoekingen contact te
houden met het physisch-chemisch labora
torium te Upsala.
Aan het Instituut-Kern werd steun
v'rleend voor de inrichting van .,de oude
vierschaar" (gebouw Gravestein) tot een
collegezaal en voor de aanvulling der
boekerijverder werden gesteund een
cursus in levend Arabisch en een cursus,
zegeven door dr. Z. Kamerling, in de tro
pische Flora en Fauna.
In de faculteit der letteren en wijs
begeerte werd dr. J. .Af. Buffin namens
bet Leidsche Universiteits-fonds tot hoog
leraar in de nieuwere Fransche letter
kunde benoemd; voorts werd het privaat-
docentschap van dr. N. B. ten Haeff in
de hulpwetenschappen der geschiedenis
vergemakkelijkt en werd het aan professor
Verwey mogelijk gemaakt de jeugdige stu
denten tot het verkrijgen xan een overzicht
der Nederlandsche letterkunde door een
assistentie te doen bijstaan.
Aan professor Koolemans Beynen. hoog-
S leraar in de tTODische geneeskunde, is
zijn verzoek onder dankbetuiging ont
slag verleendook de leerstoel van pro
fessor Polak, hoogleeraar in de wijsbe-
ieerte des rechts, is door zijn benoeming
Groningen onbezet. Er zijn gedurende
iit jaar vijf door 't L U. F. benoemde
bijzondere hoogleeraren werkzaam ge
weest, terwijl door 't Fonds het onderwijs
in 't Hebreeuwsch, 't Fransch en de Ne-
derlandsche letterkunde door een subsidie
bij de aanstelling van assistenten ge
steund wordt. Hierbij betreuren wij het ver
lies van mejuffrouw W. Rijke, assistente
bij het onderwijs in de Fransche taal,
die in November overleed; in haar plaats
werd benoemd de heer L. Delibes.
De Universiteitsdag werd dit jaar te
Zutphen gehouden, voorbereid door een
op initiatief van jhr. mr. B. de Jonge
gevormd comité en opgeluisterd door voor
drachten der professoren Meyers en
Eschers, slaagde de dag uitstekend; een
woord van dank aan de hoeren, die daar
toe hebben medegewerkt, is hier op zijn
plaats.
Sedert 1 Juli 1928 traden tot het fonds
toe 1 donateur en 2 begunstigers, krach
tens een bijdrage in ééns, benevens 321
ondersteuners krachtens een jaarlijksche
bijdrage; 3 ondersteuners verhoogden hun
jaarlijksche bijdrage.
Door overlijden en bedanken verloor
het fonds 2 begunstigers krachtens een
bijdrage m ééns, benevens 73 ondersteu
ners krachtens een jaarlijksche bijdrage.
Het aantal ondersteuners bedToeg op
1 Juli door een gift in eens 149 door een
jaarlijksche bijdrage 2002.
In het geheel dus 2002 er. 149 is 211.3.
waarbij echter 42 personen dubbel geteld
zijn; dus totaal 2109.
In 1928 bedroeg dit aantal 1860.
NED. HERVORMDE KERK.
Zestal te Leiden (vacature wijlen
Ds. Beekenkamp).
In alphabetische volgorde: Ds. Bouthoorn
te Putten, dr. van Dorp, Den Haag, dr. Kie
vit, te Baarn, ds. Kijftenbelt te Feijenoord,
ds Ottevanger, te Papendrecht en ds. van
Wijngaarden te Veenendaal.
DE HEER A. J. DE LA COURT
TACHTIG JAAR.
Woensdag 2 October a.s. hoopt een in
Vrijzinnig Godsdienstige kringen hier ter
6tede bekend persoon de heer A J. de la
Court zijn 80sten verjaardag te vieren. De
heer De la Court heeft 36 jaar deel uitgu-
maakt van het bestuur van het Wijkgebouw
„Geloof, Hoop, Liefde". Oranjegracht en
Langestraat, waarvan 21 jaar als voorzit
ter, in d'e plaats van wijlen prof. dr. Oort,
na wiens bedanken hij de aangewezen man
was. Tot voor een aantal jaren was hij
werkzaam op de Zilverfabriek te Voor
schoten doch vond na een drukke dagtaak
nog steeds gelegenheid zijn krachten te
wijden aan den arbeid in deze destijds don
kere fabriekswijk. Hij was er mede oprich
ter van e'en zangkoor, een spaarkas, een
wijkverpleging en allerlei andere zaken in
het belang van den fabriekssland met name
voor de kinderen.
Zaterdag heeft de heer M. Haas. tijd. Hoofd der O.L.-School Leidsche buurt te
rjpgstgeest afscheid genomen van de leerlingen, die in hem een liefdevollen leer-
1 tester gehad hebben. De heer Haas wist zich in den korten lijd dat hij hier werk
zaam was den kinderen het leeren zeer aangenaam te maken en de kinderharten
J jjt zich te trekken, hetgeen wel zeer goed uitkomt op bovenstaande foto: de heer
I «aas te midden van de leerlingen zijner klas. Moge het den heer Haas in elk
opzicht goed blijven gaan!
Naar wij vernemen ligt het in het voor
nemen van hen die op eenigerlei wijze met
dezen wijkarbeid in verbinding 9taan den
heer Dei la Court, die nog zeer kras is te
huldigen.
REDDINGSBRIGADE.
Zaterdagmiddag zijn in de zweminrich
ting nabij den Hooge-Rijndijk de examens
gehouden voot de diploma's A en B.
Geslaagd zijn voor diploma A: mej. H.
Pas9ier en de heeren M. A. Duindam, J.
Crabbendam, W. N. Broekhuizen en J.
Cortenberg.
Afgewezen drie candidaten; herexamen
één candidaaf.
Geslaagd zijn voor het diploma B: de
heeren M. A. J. Duindam. J Crabbendam,
W. N. Broekhuizen, H. C. Kosto en J. Cor
tenberg.
Afgewezen geen.
VEREEN. TER BEVORD. VAN
DE OPLEIDING TOT
INSTRUMENTMAKERS
TE LEIDEN.
Na gehouden practisch en theoretisch
examen vanwege bovengenoemde Vereeni-
ging in het Natuurkundig Laboratorium
alhier zijn geslaagd:
Voor leerling-instrumentmaker: K. A.
Abrahams. Amsterdam; I. Verhoeven, Lei
den; A. Verhoorn, ZoetenvoudeT. Zunder-
man. LeidenP. J. J. C. Zaalberg, Leiden;
J. Toering, Nieuw-Beets; A. van Reen,
Maassluis; J. B. Brepols, Utrecht; J. W. v.
Eekeren, Rotterdam; A. Luteyn, Sasput bij
Schoondijke-, J. Kanbier, Leiden; P. I.
Jongbloed, Deventer; A. T. de Boer, Ber-
gum; J. W. Wurzer, Leiden; H. G. Wer
ners. Zuidwolde.
Afgewezen zeven.
Voor gezel-instrumentmaker: L. W.
Muller, Leiden.
Afgewezen zes.
Voor leerling-glasblazer: W. Tuinman,
Amsterdam; H. Koning, Amsterdam; J. te
Pas. Amsterdam; M. Joon, Leiden; H. Wind
Leiden; L. Kooien, Leiden; G. A. de Vries,
Leiden. F. A. Visser, Schiedam; A. Lee
mans. Leiden; G. H. Schouten, Rotterdam.
Afgewezen één.
Aan het examen voor meester-instru-
mentmaker en voor meester-glasblazer na
men resp. één en twee candidaten deel, die
echter allen moesten worden afgewezen.
„DE TREKVOGELS".
Zaterdag hield de Leidsche H. B. S.-ver-
eeniging „De Trekvogels", haar jaarlijksche
algemeene vergadering in de Harmonie1.
Om 8 uur opende de voorzitter, de he'er
W. Kerpel. de drukbezochte vergadering, en
heette de aanwezigen hartelijk welkom.
Nadat de verschillende punten van de
agenda besproken waren, ging men over tot
de bestuursverkiezing. Gekozen werden de
heeren H. Holst, voorzitter, L. Lijklema, le
secretaris. Verhoog, 2de secre'taris. J. v. ?>~e9
le penningmeester, Hilarius. 2de penning
meester. Voordat het nieuwe bestuur in
functie traden dankte de voorzitter het
scheidend lid van den raad van advies, den
heer De Bink. voor alles wat deze voor de
vereeniging gedaan had Spreker merkt op,
dat de raad van advies voor het bestuur een
groote steun is, en dat de heer De Bink
hiertoe veel heeft bijgedragen, doordat dezeJ
zeer in 'het vereeniging9leven thuis is.
De heer De Bink dankte den voorzitter
voor zijn woorden, en bracht het aftredend
bestuur hulde voor de wijze, waarop het de
vereenigingsjaar dit jaar geleid had.
Hierna vond de bestuurswisseling plaats
en ging men over tot de rondvraag. Hiervan
werd o.a. door dr. Brouwer gebruik gemaakt
om op te merken, dat de geest in de ver-
eehiging dit jaar veel beter was. dan het
vorige jaar, wat bleek uit de enthousiaste
deelname aan verschillende tochten. Spreker
hoopte dat ook dit jaar het enthousiasme
onder de leden niet zou verslappen.
Niets meer aan de orde zijnde, sloot de
voorzitter de vergadering.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijving:
Woningbureau „Oegstgeest", de Kempe-
naerstraat 22. Oegstgeest. Verkoopen en
verhuren van huizen.
Eigenaar: A. Goekoop, Oegstgeest.
Ter voorkoming van misverstand maakt
de Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Rijnland te Leiden bekend, dat de op
gave d.d 13 September j.l inzake de op
heffing van de handelszaak C. van Aalst
Gzn., Hazerswoude. Dorp 137, niet be
treft de handelszaak C. van Aalst (graan
handelaar), Hazerswoude, Westeinde E30.
STAGNATIE
IN DEN TREINENLOOP.
Tengevolge van het afloopen van een
wielband is gisterenmorgen te ruim elf uur
nabij Noordwijkerhout een wissel defect
geraakt, waardoor het afkomend hoofdspoor
niet gebruikt kon worden en op dit gedeelte
in beide richtingen enkel spoor gereden
moest worden.
Te circa kwart voor een was het euvel
verholpen, doch het duurde tot halfdrie
voordat de treinen, waarvan er enkele
werden opgeheven, terwijl andere aanzien
lijke vertraging ondervonden, weer op tijd
reden
Zaterdag 1.1. slaagde te Amsterdam
voor het diploma A landmachinist stoom-
bedrijf de heer C. A. Vi9ser alhier, leerling
van den landmachinstencursus, ver
bonden aan de Ambachtsschool te dezer
stede.
De heer J. J. Hollander alhier verwierf
het politie-diploma van den Alg. Ned.
Politiebond.
Wij vestigen de aandacht onzer lezers
op de advertentie in dit nummer van de
Geref. Schoolvereeniging alhier, waarbij
de aanvang der lessen voor Chr. Vervolg
onderwijs worden aangekondigd, tegen
1 October a.s.
In de Stedelijke Werkinrichting waren
opgenomen:
Datum Volw. pers. Kinderen. Totaal
Maandag 9 Sept. 27 1 28
Dinsdag 10 Sept. 24 1 25
Woensdag 11 Sept. 24 1 25
Donderdag 12 Sept 27 1 28
Vrijdag 13 Sept. 23 1 24
Zaterdag 14 Sept. 26 1 27
NIEUWE VERLAGING VAN DE
POSTTARIEVEN voor BRIEVEN.
Van 7Va op G cent.
Overwogen wordt om, zoo mogelijk met
ingang van 1 November a.s., over te gaan
tot verlaging van het port voor brieven tot
20 gram in het binnenlandsch verkeer van
77» tot 6 cent, alsmede van het minimum-
port voor monsters in het binnenlandsch
verkeer van 5 tot 3 cent.
Het is de bedoeling deze verlagingen te
vens toe te passen in het verkeer met Ned,-
Indië, Suriname en Curasao, mits tijdig met
de postbesturen van deze gewesten overeen
stemming wordt verkregen. Voorts wordt
met de Ned.-Indische postadministratie over
leg gepleegd om op een nog nader te bepalen
datum tot eenige verlaging te geraken van
het port der pakketten, welke met de zee
post naar Ned.-Indië worden verzonden.
DE WERELDTENTOON
STELLING TE ANTWERPEN.
I)e minister van Arbeid. Handel en Nij
verheid heeft in een der zalen van zijn
departement de bij K. B. ingestelde Centrale
Commissie voor de deelneming van Neder
land aan de Wereldtentoonstelling voor
Koloniën. Zeevaart en Vlaamsche Kunst,
welk© in 1930 te Antwerpen zal worden
gehouden, geïnstalleerd.
In de officieele Nederlandsche afdeeling
zal speciaal naar voren worden gebracht;
een maquette en overzichtskaart van de
Zuiderzeewerken, een maquette van de sluis
van IJmuiden-, een diorama van de haven
van IJmuiden. een diorama van de Maas
kanalisatie-. een diorama van het Juliana-
kanaal; een diorama van het aandeel van
Nederland in het verkeer door het Suez-
Kanaal; een verlichte overzichtskaart van
de waterverbindingen van Nederland met
de Oostelijke landen; twee voorstellingen
van de afd. luchtvaart van het dep. van
Waterstaat; een inzending (wandkaart en
doorloopende film) van het Hoofdbestuur
der P. T. T.; een inzending van de Rijks-
kustverlichting:
BEGRAFENIS-VALETON.
°p de begraafplaats Oud Eik en Duinen
te Den Haag is ter aarde besteld het stof
felijk overschot van den heer Th. Valeton,
oud-chef van het Herbarium van 's Lands
Plantentuin te Buitenzorg, oud-inwoner van
Leiden.
Onder de aanwezigen werden opgemerkt
dr. L .G. den Berger, directeur van het al-
gemeeP proefstation van den Landbouw te
Buitenzorg, en de heer H. J. Wigmar, ad
ministrateur van den Plantentuin te Bui
tenzorg.
Aan de groeve voerde dr Boorsma het
woord. Spr. herinnerde aan Valeton's veel
zijdige kennis en aan zijn goedhartigheid.
Dr. den Berger bracht daarna een laat-
sten groei namens den directeur van den
Landbouw, namens den directeur van den
Plantentuin en names de jongere generatie.
BINNENLAND.
Overdracht van het rectoraat aan de Leid*
sche Universiteit (2de Blad).
De moordzaak Giessen-Nieuwkerk; Klunder
en Tennissen in vrijheid gesteld; groot
enthousiasme bij het publiek (3de en 1ste
Blad).
Het einde van het Zaansche hontconflict
in zicht (Binnenland, 1ste Blad).
Met 1 November verlaging van de brief
port van 7Va op 6 cent (Binnenland, 1ste
Blad).
Bij Breda heeft een ernstige aanrijding
plaats gevonden, waardoor een 21-jarig
meisje werd gedood en een ander zware
verwondingen bekwam. (Laatste Berichten,
lste Blad).
BUITENLAND.
Het werk te Genève (Buitenland en Tel.,
lste Blad).
De ontwapeningsovereenkomst tnsschen
Engeland en de Ver. Staten. (Buitenland,
lste Blad).
Redevoeringen van Mussolini en Tardien.
(Buitenland en Tel., lste Blad).
'T ZAANSCHE HOUTCONFLICT.
Naar het einde?
Van vier tot acht uur hebben Zaterdag in
de „Industrieele Club" te Amsterdam de
voortgezette besprekingen tusschen de bij
het conflict in het Zaansche houtbedrijf be
trokken partijen geduurd. Opnieuw vier
uren van wikken en we'gen, van gezamenlijk
confereeren, afgewisseld met nader overleg
der werkgevers en -nemers afzonderlijk in
eigen kring. En 't is inderdaad ten slotte
gelukt de onderhandelingen over het ge
vreesde doode punt heen te helpen. De
wederzijdsche besturen zijn tot overeen
stemming gekomen en de besturen der
arbeidersorganisaties zullen heden het re
sultaat der onderhandelingen aan de leden
vergaderingen voorleggen.
Bij de besprekingen is van den kant der
werknemers het voorbehoud gemaakt, dat
opheffing der staking slechts mogelijk is,
indien ook het conflict tusschen de werk
geversorganisaties en de scheeps- en boot-
werkersvereeniging „Eensgezindheid" tot
oplossing komt, terwijl de werkgevers hun
toezeggingen slechts gestand kunnen doen
indien uiterlijk op Maandag 30 September
a.s. het werk is hervat.
DE POSTVLUCHT NAAR INDIE.
Met postvliegtuig naar Indië is gisteren te
Bagdad aangekomen. Aan boord is alles wel.
HULP AAN ONGEHUWDE
MOEDERS.
Dezer dagen i9 te Utreoht, onder voor
zitterschap van den heer E. René v. Ouwen-
aller, een vergadering gehouden van be
stuursleden van alle vereenigingen in den
lande, welke zich bezig houden met de zorg
voor de ongehuwde moeder en haar kind,
ter bespreking van de vraag, of het wen-
schelijk en mogelijk is te komen tot de
oprichting van een nationale unie van
instellingen, welke zich practische hulp
verleening aan de ongehuwde moeder ten
doel stellen, in den geest als te Amsterdam
reeds bestaat in de (plaatselijke) U. V. O. M.
Het denkbeeld vond op deze vergadering
veel sympathie, al konden de aanwezigen
hun vereenigingen uit den aard der zaak
niet verbinden. Besloten werd. dat een com
missie zich zal belasten met de samenstel
ling van statuten en verdere voorbereidende
stappen zal doen om te komen tot een cen
traal land-el ijk orgaan. Deze commissie zal
bestaan uit ongeveer negen personen.
Staande de vergadering werden benoemd
de heeren mr V. de Graaf, dr. N. M. Jose-
phu«> Jitta, dr. J. Lammerts van Bueren. dr.
C. Meuleman'. E. René van Ouwenaller en
mej mr. E. C. Simons, welke leden zich
nog enkele personen uit verschillende dee-
len van het land en van verschillende
richting zullen assumeeren.