70ite Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 14 September 1929
Tweede Blad
No. 21320
OUD EN NIEUW LEIDEN.
BINNENLAND.
GEMENGD NIEUWS.
VOORHEEN.
HET POSTKANTOOR EN DE SOCIËTEIT „MINERVA"
EN THANS
KONINKLIJK INSTITUUT
VOOR DE MARINE.
Bezoek der Koninklijke familie.
Naar gemeld wordt, zullen de Koningin.
Prins Hendrik en Prinses Juliana op Zater
dag 21 Sept. a.s. een bezoek aan Den Hel
der brengen, ter gelegenheid van d.e feesten
voor het 75-jarig bestaan van het tegen
woordige Koninklijke Instituut voor de Ma
rine. waar d e o pleiding tot zee-officier
geschiedt
De koninklijke familie zal zich 's morgens
'ïïchepen aan boord van Hr. Ms. mijnenleg-
ger „Meerlandt", teneinde ter reede de zeil
wedstrijden bij te wonen, welke tijdens de
reünie-feesten worden uitgeschreven door de
Kon. Marine Jachtclub; 's middags zal een
vaartocht worden gemaakt aan boord van
Hr. Ms. torpedojager „Kortenaer".
In verband met de zeilwedstrijden zal
eerst in den namiddag een bezoek worden
gebracht aan het Koninklijk Instituut voor
d? Marine, waarbij o.a. het corps adelbor
sten door de koningin geïnspecteerd zal
worden.
'T STAATS VISSCHERSHAVEN-
BEDRIJF TE IJMUIDEN.
De uitbreidingekwestie.
Men schrijft aan de „N. R. Crt."
Door de snelle uitbreiding der sloomvis-
schersvloot te IJmuiden is de uitbreiding
van het Staatsvisschershavenbedrijf zeer
urgent geworden. Reeds nu kwam het meer
malen voor, vooral op Maandagen, dat de
ruimte in de hallen te klein was, waardoor
niet alle schepen hun vangsten konden ver-
koopen. In den zomer is het de slechtste tijd
voor de visscherij, maar nog op 26 Aug. jl.
moesten verscheidene stoomtreilers tot den
volgenden dag wachten om hun vangsten te
verkoopen. Ook de- kadelengte aan de
Trawlerkade, waar de schepen repareeren,
kolen en ijs laden, proviand enz. innemen,
is op drukke dagen vaak onvoldoende ge
bleken.
Thans zijn echter sinds 1 Januari reeds
16 stoomtreilers aangekocht, bijkans alle in
het buitenland en nog verwacht.men meer
dere aankoopen. De stoomvisschersvloot van
IJmuiden telt nu reeds meer dan 200 sche
pen. Behoudens de schepen, die nog niet ge
reed zijn, zullen al deze schepen over enkele
weken, als het drukke seizoen der visscherij
begint, in de vaart zijn. Daarom zijn. naar
wij vernemen, door den minister van water
staat op de straks in te dienen staatsbegroo-
ting gelden aangevraagd voor uitbreidings
werken van de visschershaven. Deze houden
in: het bouwen van nieuwe halruimte en
het verlengen der kade aan de Zuidzijde
der haven Als deze gelden zullen worden
leegestaan, zal men het volgende jaar met
de uitbreidingswerken kunnen beginnen.
Hen za! dan nog een moeilijken winter moe
ien doorworstelen in hel visscherijbedrijf.
De uitbreidingswerken, die thans onder
handen zijn, vorderen goed, ofschoon niet,
zooals men zich had voorgesteld. Het lokaal,
waarin de nieuwe electrische wijze van het
afslaan der visch zal plaats hebben, had met
1 September gereed moeten zijn, doch het
Wordt wel 1 October, wellicht zelfs 15 Octo
ber, alvorens dit gereed is. De nieuwe kan-
laren van het Staatsvisschershavenbedrijf
loeten 1 Januari gereed zijn.
DE POSTVtUCHT NAAR INDIE.
Uit Constantinopel wordt gemeld dat het
Postvliegtuig gisteren te vgf minuten voor
r-er (Amst. tgd) aldaar is aangekomen. Al-
ks wel aan boord. Heden wordt de reis
Voortgezet.
Dr. TH. VALETON t
Dr. Th. Valenton. wiens overlijden wij in
ons blad van Donderdag 13 dezer vermeld
den. was geboren in 1855 te Groningen,
studeerde aan de Universiteit aldaar en pro
moveerde in 1886 tot doctor in de Plant- en
Dierkunde. Zijn proefschrift, over een
systematisch-botanisch onderwerp, wees de
richting aan. waarin hij zich later bij zijn
wetenschappelijk werk in hoofdzaak zou be
wegen.
Een betrekking als leeraar aan het gym
nasium in zijn geboortestad kon hem niet
lang bevredigen. Hij ging naar Indië, waar
hij in dienst van het Smkerproefstation
onderzoekingen verrichtte in verband met
de sereh-ziekte. Spoedig echter, in 1892.
aanvaardde V. een werkkring in 's lands
dienst, te Buitenzorg, waar hij verder zijn
Indischen tijd. tot 1913 eenige malen
door verlof onderbroken zou doorbren
gen.
Samen met den houtvester dr. S. H.
Koorders werkte hij een, aantal jaren aan
de samenstelling van een groot standaard
werk: Bijdrage tot de kennis van de bosch-
boomflora van Java. waarvan het eerste
deel in 1894. het 13de en laatste in 1914
verscheen De botanische beschrijvingen in
dit boek zijn van de hand van dr. Valelon
met uitzondering van die in de laatste dee-
len. waarin men de taak van V. die in
middels reeds geruimen tijd aan het hoofd
stond van het Herbarium te Bzg. door
dr. J. J. Smith overgenomen vindt.
In zijn aandeel van deze .Bijdra
gen" heeft men het hoofdwerk van Va-
leton te zien. Vooral door dezen arbeid die
ook voor de practijk groote waarde heeft,
vestigde hij in de botanischs wereld zijn
naam als ijverig, kundig werker, als dege
lijk natuuronderzoeker, welken naam hij
overigens ook in zijn verdere geschriften
handhaafde.
Na het verlaten van den Indischen
dienst heeft V. meestentijds in Leiden ge
woond, waar 's Rijks Herbarium hem ruim
schoots gelegenheid bood om zijn onderzoe
kingen tot vermeerdering van de kennis
omtrent de flora van Ned.-Indië voort te
zetten en waar hij zich vooral toelegde op
de bewerking van aanwezig materiaal van
Nieuw-Guinea voor zoover dat behoorde
tot de familie van de Rubiaceeën, waarin
hij in bijzondere mate thuis was
In den laatsten tijd werd hem het wer
ken door lichaamszwakte belet. Herhaalde
verandering van woonplaats bracht niet de
gewenschte verbetering, en thans is dit
werkzame leven afgesloten In Valeton
verliest de botanische wetenschap een
uiterst bescheiden, maar voortreffelijk
dienaar.
o
VERSPREIDE BERICHTEN.
Bij de Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend tot goedkeuring van het op
19 December 1928 te Nanking tusschen
Nederland en China gesloten douane-
verdrag.
I VAN DEN WAL IN DE SLOOT.
i
Van het vliegveld de Kooy te Den Helder
vertrok gistermorgen om tien min. voor acht
een tweedekker herkenningsvliegtuig, ge
merkt F 4 met bestemming naar Woensdrecht
teneinde benzine over te brengen naar het
verkenningsvliegtuig F 1, dat eergisteren
nabg deze gemeente een noodlanding moest
maken. Het vliegtuig werd bestuurd door den
bootsman-vlieger Winkelman, vergezeld van
den mecanicien Kruidenier. Toen zg boveo
de gemeente Steenbergen waren moesten
zij wegens den mist naar Waalhaven vliegen,
alwaar zij tot kwart voor twaalf op beter
weer bleven wachten. Toen zij hun reis naar
Woensdrecht hadden voortgezet, maakten zg
om tien over twaalf op een weiland gelegen
naast het terrein waar de F 1 een noodlan
ding had gemaakt, een landing. Hierbg
brak de reminrichting, waardoor het vlieg
tuig ruim 200 meter uitrolde. Het kwam
daarbij in aanraking met twee spandraden,
tengevolge waarvan de beide vleugels wer
dén beschadigd. Ook de propeller en het
landingstoestel kregen eenige averij. Men
heeft toen de F 1 startklaar gemaakt en
om halfvier kon de vlieger Winkelman met
Kruidenier naar Den Helder terugkeeren,
doch thans met de F 1. Zij zullen in Waal
haven benzine innemen. Uit het vliegkamp
Soesterberg zal nu een auto vertrekken
met personeel om het vliegtuig F 2 te demon
tieren
DOOR DEN BLIKSEM
GETROFFEN EN GEDOOD
De 24-jarige arbeider J. H. die per fiels
van Wagenbergen naar zijn werk te Delf
zijl ging, is gisteren bij een kort doch hevig
onweer door den bliksem getroffen en ge
dood.
VURIGE
GEMEENTERAADSDEBATTEN.
Het communistisch raadslid van Hoogkerk,
de heer Horting, die onlangs uit de verga
dering van de gemeenteraad is verwijderd,
heeft een voorstel bg den raad ingediend,
om te besluiten vergunning aan te vragen,
tjjdens de raadsvergaderingen vuurwapenen te
mogen dragen zoolang de tegenwoordige bur
gemeester voorzitter blgft; voorts de intrek-
k.ng te verzoeken van de rechterlijke ver
volging ,die tegen hem is ingesteld.
Gezien de behandeling, welke hij heeft
ondergaan ,acht hg het bezoeken van raads
vergaderingen levensgevaarlijk.
BRANDEN.
ze in was geslaagd de binnenplaats van del
gevangenis te bereiken. Hij was daar op
een vuilnisbak geklommen, waarna hg met
de hulp van een anderen gevangene, die met
hem vluchtte, er in slaagde over den muur
te klauteren. Een sterke politiemacht was on
middellijk op de been en doorzocht de gan-
sohe omgeving met het resultaat dat Kass-
ner werd ontdekt. Hg verzette zich en
poogde opnieuw te ontkomen, waarop de
agenten van hun revolvers gebruik maak
ten. Kassner werd door een schot in den
rug getroffen en terstond naar de zieken
zaal van het huis van bewaring te Moabit
overgebracht, waar hg onmiddellgk werd
geopereerd. Zijn toestand zou niet onrust
wekkend zijn.
VERDRONKEN.
Het 31/2-jarig zoontje van J. v. d. Berg,
veehouder te Streefkerk, is in een onbewaakt
oogenblik in een welput bij de woning geraakt
en verdronken.
ALASTRIM BREIDT ZICH UIT.
Elf nienwe gevallen te Delft.
Gisteren werden te Delft wederom elf
gevallen van alastrlra vastgesteld, het betreft
hier bijna uitsluitend kinderen. Acht patiënten
werden opgenomen in de barak van het
gasthuis.
Te Rotterdam werden twee nieuwe gevallen
geconstateerd.
DIEFSTAL VAN EEN
GELDTROMMEL.
Ten huize van een logementhouder uit de
Prins Hendrikstraat te IJmuiden heeft een
zeeman, die tijdelijk in dit logement ver
blijf hield, een geldtrcsmmel met ongeveer
600 gulden ontvreemd.
In den naoht van Donderdag op Vrijdag
werd de hofstee van B. v. d. Meer onder
Scbarnegoutum, bij Sneek, door den blik
sem getroffen en geheel in de asch gelegd.
Een groote 'hoeveelheid hooi ging mede
verloren.
Tengevolge van hooibroei is te Warga
(Fr.) de koemelkershuizinge, bewoond door
K. P. Veenstra, afgebrand.
Te Zwaa,gwesteinde (Fr.) is de woning
van den venter W. Stienstra verbrand. De
moeder redde met levensgevaar haar beide
kinderen.
Gistermorgen is doordat de vlam uit den
ozen, welke met zaagsel werd gestookt, naar
buiten sloeg, brand ontstaan in de bakkerij
van J. Schipper in de Erasmusstraat te
Rotterdam. De bakkerij is geheel uitge-
brand. Het blusschingswerk leverde veel
moeilijkheden op. doordat de electrische ge
leiding in het huis defect was geraakt,
tengevolge waarvan het geheele huis onder
stroom kwam te staan. Met gummihand
schoenen aan hebbeü de prjpleiders ge
spoten.
0
INBREKER GEGREPEN.
In den nacht van Donderdag op Vrijdag be
merkte de politie te Vlaardingen onraad
in het kleedingmagazgn der firma Hakbijl te
Vlaardingen. Bij onderzoek werd, achter de
toonbank verstopt, de inbreker gevat, die
reeds een zak volgestopt had met regenjas
sen .Bij het verhoor gaf hij op te zijn ont
vlucht uit het krankzinnigengesticht te Voor
burg bij Vugt. Ook had hij denzelfden nacht
ingebroken in het kantoor der goederenloods
van de N.S., doch niets ontvreemd.
De groote Engelsohe dichter Milton was
blind, zooals men weet. Toen hij voor do
de derde maal getrouwd en, helaas, zoo
als de twee vorige keeren, niet zeer geluk
kig, zei hem eens een vriend, met het
voornemen hem te verblijden: ,,Weet gij
wel, dat uw vrouwtje schoon en lief is als
een bloeiende roos1?"
,,Ja, ik weet het, antwoordde de dichter.
Ik kan het weliswaar niet zien, maar ik
merk het aan de doornen 1'
ONTPLOFFING
IN EEN DROGISTERIJ.
In den winkel van een drogist te Barmen
is gisteren een benZinereservoir ontploft.
De ontploffing was zoo geweldig, dat het
huis instortte en in brand geraalrte. Tot nu
toe moeten er 4 dooden en 12 ernstig ge
wonden onder het puin zijn weggehaald. Men
vreest «echter ,dat het aantal slachtoffers
nog aanmerkelijk grooter is.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
DYNAMIET-ONTPLOFFING.
In de fabriek voor ontplofbare stoffen
van de maatschappij SiegenerKöln heeft
een ontploffing in een laboratorium plaats
gehad. De assistent-bedrijfsleider, een che-
miker en drie arbeiders zijn gedood.
WATERMOLEN INGESTORT.
Te Naval Mora! in Spanje werd een
groep vrouwen door een hevig onweer ver
rast. De vrouwen vluchtten naar een na-
burigen watermolen. Het riviertje, waaraan
de molen stond zwol echter in korten tijd
tot een woest stroompje aan. dat den water
molen deed ineenstorten.
Drie vrouwen verdronken, terwijl Iwaalf
ernstig gewond werden.
ONDER EEN AUTO GERAAKT.
Op den gladden b.tumenweg lusscheu
Amersfoort en Soesterberg werd gistermid
dag door het slippen van een melkauto na
bij het gebouw van den Protestantenbond
aangereden de 56-jarige heer J. Jaski uit
Soesterberg, die daar met zijn vrouw aan het
fietsen was. De heer Jaski werd met een
versplinterd been en hoofdwonden opgeno- I
men en is in den loop van den middag in het
St. Elisabetbsgasthuis overleden.
GEVELTOERIST-UITBREKER.
Paul Kassner, de „koning der geveltoe
risten" is gisteren kort voor het middaguur
ontsnapt uit de gevangenis van Berlijn-Te-
ghel. Hij was onlangs tot i\'a jaar gevange
nisstraf veroordeeld wegens het plegen van
belangrijke diefstallen in groote hotels. Kass
ner heeft ditmaal niet veel genoegen van zijn
vlucht gehad, want een uur na zijn ont
snapping werd hjj al weer gepakt.
Kassner was in een bijzondere cel opge
sloten ,die hij slechts onder begeleiding van
een cipier mocht verlaten. Toen nu giste
ren de cipier in de cel verscheen, was Kass
ner verdwenen. Uit het onderzoek bleek,
dat Kassner er op nog onopgehelderde wij
ONGEVAL IN EEN STATION
TE LIVERPOOL.
Bg het binnenrijden van het station Line-
Street ,te Liverpool, is een sneltrein met
geweld tegen 9e buffers geloopen; de twee
eerste wagons werden ten deele in elkaar
gedrukt. Vele reizigers klaagden over kneu.
zingen en tien hunner werden naar het
ziekenhuis gebracht. Volgens de laatste be
richten zijn er slechts vijf daar achterget-
bleven.
a
MIJNONGELUK.
In een kolenmijn in de omgeving van Man
chester zijn twee mijnwerkers gedood door
wagentjes, die op een helling losgeraakt
TIJDSCHRIFTEN.
De Tooneelspiegel.
Bij de N V. Haagsche Drukkerij en Uit
gevers JJij is een nieuw tooneel-maandblad
uitgegeven, dat zal staan onder redaclitl
van Tonny Stevens en Jan van Ees.
De bedoeling van dit nieuwe tijdschrift?,
We laten de redactie aan het woord:
Dat er bladen genoeg in Nederland het
licht zien. zal niemand ons tegenspreken,
doch op het gebied waarop wij ons gaan be
geven is de Nederlander niet verwend; een
werkelijk mooi blad op tooneelgebied, met
artikelen die ideren interesseeren zullen.
Mooie groote foto's en geestige teekeningm
artikelen die iedereen interesseeren zullen,
het beste wat zij geven kunnen, het weet
gierige publiek voor te zetten.
Kunst is internationaal, dus stellen wij
ons voor, hel belangrijkste oprdit gebied van
de geheele wereld in onze kolommen op te
nemen.
De redactie zal zich beijveren de bijdra
gen zoo interessant en tegelijk zoo populair
mogelijk te doen zijn. De doorsneê Neder
lander wenscht zïoh bij dergelijke lectuur
te ontspannen en liefst zoo min mogelijk
te vermoeien. Vooral wanneer het de Too.
neelkunst e.d. betreft, moet het direct „pak
ken", anders legt men het met een geeuw
ter zijde en gaat verder met de laatste Wal
lace of Sapper".
Dat is de bedoelingl
De prijs is f. 6 per jaar. 50 pCt. der netto
winst is besteed voor het Pensioenfonds der
.Neder 1 Tooneelisten.
Het eerste nummer is goed verzorgd in
uitvoering.
