De Tuinbouwtentoonstelling.
705te Jaarpan*
DONDERDAG 5 SEPTEMBER 1929
No. 21312
•Te*
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts. per regel voor advertentiën uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen ran ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertentiSn 35 Cts. per regel. Kleine idvertentiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT5]
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week .-wv. ft0.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week' 0.18
Franco per post 2.35 portokosten.
I nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
EN BELANGRIJKE ENQUêTE.
den gezinswelstand in verband met
den huurprijs.
het September-nummer van ..Volks-
vesting", maandblad der „Federatie van
en Omstreken gevestigde woning-
Inwvei'eenigingen", deelt het bestuur dier
pJeratie mede in den loop van deze
and een enquête te zullen houden naar
d welstand der gezinnen in verband met
a verwoonden huurprijs.
IjUnleiding tot het houden dezer enquête
|een verzoek van het gemeentebestuur
i de Federatie geweest, n.l. om mede
fffillen werken teneinde tot huisnivellee-
l te komen.
is een feit toch, dat de huren van
schillende bouwplannen dikwijls uiteen
pen, ook wanneer de huizen van onge-
dezelfde grootte zijn. Tusschen de
of andere vereeniging is ook nogal
schil. Er zijn vereenigingen, die zulke
huizen bezitten en tengevolge daar-
Ik hooge huren moeten vragen, dat
irige mutatie en leegstaan het gevolg
brengt natuurlijk verlies mee voor
gemeente en vereeniging. De abnor-
hooge bouwkosten in den duren
titijd zijn van een en ander de oorzaak,
falies weer in normale banen is geko-
i zijn de huren, die voor rente en af-
moesten worden berekend, niet
r te verwonen. Wil men voor deze wo-
|n huurders vinden dan moet de huur-
Imet een flink bedrag omlaag.
|zijn echter ook eenige vereenigingen,
den voor-oorlogschen tijd bouwden
lus blokken met voor dezen tijd lage
bezitten. Daar echter de vereeni-
jbouw voor den oorlog nog maar weinig
ekende, is dat aantal in verhouding
k' geringer dan het aantal te dure hulzen
ISe huurnivelleering wil aan deze toe
fden en eind maken. Door verhooging
en verlaging der hooge huren, wil
i tot een soort gemiddelden huurprijs
ben, die te verwonen is en waardoor
D onbillijkheden een einde komt.
Eet is echter begrijpelijk zo<? merkt
t bestuur op dat het effect van het
Hoogen der huren van een klein aantal
Iftoope woningen, voor het verlagen van
groot aantal dure maar zeer miniem
zijn. De nivelleering moet dus meer
i n.l. over de geheele linie een huur-
figing. Bij de huidige inkomens der
aiders vergeleken, zijn de huurprijzen
I rele gevallen veel te hoog. Daar moet
1 êén of andere wijze verandering in
pen.
P? regeering heeft dit ook ingezien en
i commissieVliegen is door haar in
leven geroepen, teneinde te onder-
n, in hoeverre deze nasleep der oor
den is te verhelpen. Het bestuur hoopt,
l deze commissie de Regeering zal ad
en tot afdoende maatregelen,
voor wat Leiden betreft over de
pige gegevens te beschikken, begint do
gratie met genoemde enquête,
*ler huurder krijgt een kaart thuisbe-
die hij zoo spoedig mogelijk dient
|'5 vullen. Er staan acht vragen op ter
Mwoording en het is van belang, dat
p lid eerlijk en onomwonden antwoordt.
De verstrekte inlichtingen blijven strikt
geheim en dienen niet voor belastingdoel
einden. Het gaat enkel om de zaak- komen
tot huurverlaging en daarvoor is met vrucht
alleen iets te bereiken, wanneer het bestuur
gegevens heeft, dat vele leden in ver
houding tot hun loon te veel verwonen.
Het belang van de leden der bouwver-
eenigingen brengt du^ mee, dat zij allen
goede en eerlijke inlichtingen verstrekken.
DE BAZAAR IN HET GEBOUW
„PREDIKER".
Gelijk we gisteren meldden zou de ba
zaar van de Chr. Jeugdvereeniging
„N.O.M.A T.E G." in het gebouw „Predi
ker" aan de Janvossensteeg, waarvan we
reeds een korte beschrijving gaven, des
namiddags officieel worden geopend door
ds. O. D. Meeter, pred. bij de Ned. Her
vormde gemeente alhier. Te twee uur wa
ren met het bestuur een aantal genoodig-
den in de zaal bijeen. Na het reeds ge
noemde inleidend woord van den heer van
't Riet die er ook nog aan herinnerde dat
de bloemist de heer Verbiest de zaal ge
heel belangeloos met groen en bloemen had
versierd en mededeelde, dat de oud-burge
meester jhr. de Gijselaar, die meermalen
had getoond de vereeniging een goed hart
toe te dragen had bericht dat hij zeer tot
zijn leedwezen verhinderd was deze ope
ning bij te wonen ,gaf hij het woord aan
ds. Meeter. Deze merkte op dat eigenlijk
ds. Kuilman tot wiens wijk het gebouw be
hoort, hier had moeten zijn om de tentoon
stelling te openen. Deze was echter door
uitstedigheid verhinderd en spr. had gaarne
deze taak overgenomen, hoewel hij het
jammer vond dat liefdewerk als dit de
middelen op deze wijze moet trachten bij
een te krijgen. Dit achtte hij niet de goede
methode. Niet omdat Christenen afkeerig
zouden moeten zijn van gezellige bijeen
komsten, zooals een theeavondje en derge
lijke maar omdat eigenlijk voor een schoon
liefdewerk als wat deze vereeniging zich
ten doel stelt spontaan, zonder eenige aan
sporing de middelen daartoe moesten wor
den verstrekt. Waar dit echter nu eenmaal
niet het geval is juichte hij het initiatief
van het wakker bestuur tot deze bazaar
genomen toe, dankte de medewerkers voor
hun steun, waarna hij met den wensch dat
de theemiddagen en -avondjes druk zullen
worden bezocht, den bazaar voor geopend
verklaarde. Hierna ging hij voor in gebed,
waarna door dames thee werd geschonken
en versnaperingen rond gediend, 's Avonds
liep het heel druk en we hebben goed ver
trouwen dat dit hedenmiddag en -avond
ook het geval zijn.
PROPAGANDA-OPTOCHT
R.K. SPORTWEEK.
Wederom wordt dit jaar van 815 Sep
tember a s. een Sportweek gehouden. Ter
opening is besloten een propaganda-op-
tocht te houden op Vrijdagavond 6 Sept.
Te half negen uur vertrek van De Burcht
langs Nieuwstraat, Hooigracht, Pelikaan
straat, Haarl.straat, Janvossensteeg, Oude
Vest. Mare, Haarl.straat. Prinsessekade,
Rapenburg, Douzastraat. J. v. Houtkade,
Plantsoen. Kraa ierstraat, Hoogewoerd,
Watersteeg. N. Rijn. Korenbeurs. Koren-
brugsteeg, Breestraat, Gangetje, Botermarkt
Bürgsteeg naar Den Burcht.
Foto Bleuzé.
it
V
<ae&
de Koninginnefeesten te Leiderdorp waren van een groote aantrekkelijkheid
Hierboven de eersteprijswinnaars in den wedstrijd „versierde wagens".
WAT ER TE ZIEN IS.
Het devies van de Ver van Oud-leerlingen
der Tuinbouwcursussen. Lang heef! het ge- I
duurd alvorens deze jonge broekie? op tuin-
bouwgebied het aandurfden om zelfstandig t
iets naar voren te brengen. Dikwijls is er
op bijeenkomsten gesproken over het hou-
den eener bloemendemonslralie. ten gunste
van het vak en ten bate van hei publiek: I
doch telkens weer dezelfdp overwegingen- I
die groote afd Leiden van de Kon Ned
Mij. van Tuinbouw en Plantkunde, met haar j
oude, in het vak doordrongen, energieke,
op het gebied van tentoonstellingen door- j
kneede bloemisten, daar kunnen wij toch
niet tegenop. Totdat eindelijk de spijker op
den kop geslagen en besloten werd om in
1929 een tentoonstelling te houden. En
waarom niet" het zijn immers de jongere
krachten, die in dp toekomst de oude vete
ranen moeten vervangen Maar toch, alleen
is maar alleen, daarom overleg gepleegd
met de Tuiniers en Bloemisten Ver ..Door
Eendracht Verbonden", die door haar jaar-
lijkschen kweekwedstrijd eenigszins onder
vinding op dit gebied had en ziet, thans
is er een bloemententoonstelling tot stand
gekomen die aller verwachtingen verre
overtreft.
Zoo zijn de inzendingen bloemenwerken
tot in de uiterste puntjes afgewerkt, waarbij
vooral rekening gehouden werd met de
kleurencombinatie. De heeren Smit, Gal
jaard, Verver en Uljee hebben hier iets
tezaamgebracht, dat door de ouderen abso
luut niet verbeterd kan worden. De herfst-
idylle, tezaamgesteld uit bessen, vruchten
en herfstbloemen spreekt voor zichzelf, de
mooie bloemvazen met Zinnia's, de man
den met Dahlia's, 2obal9 die met de zuiver
witte Jhr. G. F. v. Tets en herfstkleurige
King George, de manden met rozen, La
thyrus en siergewassen zijn een lust voor
het oog.
Op geen enkele tentoonstelling zagen we
het Dendrologisc-h gedeelte zoo goed opge
steld als hier. De bezitters van kleine zoo
wel als van groote tuinen kunnen uit de
inzendingen van de heeren Mater en Gal
jaard ruimschoots hun keuze doen.
Uit een keurcollectie Heesters die zich
onderscheiden door bloeiwijze. besvorming,
bladkleur en bladvorm; men vindt alles
keurig op naam en met hoogte aangegeven.
Dat er in September nog heel wat één
jarige snijbloemen zijn. toonen ons hier de
heeren den Holder en Uljee met meer dan
honderd soorten. De bewoners in de Stads-
tuinwijken kunnen hier, zooals bij de in
zending afgesneden bloemen v. Vaste plan
ten van den heer Oudshoorn zien hoe op
betrekkelijk goedkoope wijze het geheele
jaar door hun tuin een ware bloemenhof
kan zijn. De najaars-asters, vlambloemen,
zonnebloemen, violen, gipskruid. Heleniums
in diverse vormen en tal van andere bloem
planten worden hier onder ieders oog ge
bracht.
De ingezonden Dahlia's van de heeren
van Egmond en Velthuyzen zijn van het
allernieuwste genre-, onder de laagblijvende
zijn het vooral de Garden Love, Mahony,
Glow en Elsbeth Pape en onder de
decoratieve de H. C. Dresselhuis i
Yersey Beauty. Joh. Mater en Jhr. J. v. i
Vredenburg die in geen enkelen stadstuin
mogen ontbreken.
We hopen dat de keurcollectie cactus- 1
sen van den heer Smit door honderden zal j
worden bewonderd. Het is een werkelijke
prestatie om de uit meer dan 150 verschil
lende soorten bestaande inzending zoo
natuurgetrouw op te stellen. De cactussen
zijn de modeplanten van dezen tijd en
vooral de nieuwe importatie's bij dezen in-
zending vragen ieders bewondering. Ook de
heeren J. J. v. d. Blom Jr. en Verlind heb
ben er toe medegewerkt- dat de cactuslief
hebbers hun hart kunnen ophalen. Bij deze
laatste heeren ziet men nog tal van sier
planten zooals Coleur, Asparagus, mooie
Bladbegonia's en dergelijke.
Schitterende kamerplanten kan men er
aanschouwen Van den heer Albers uit
muntend gekweekte Asparagus Sprengeri:
van den heer Mater mooie Palmen en van
den* heer Streefland goed coleus en Be
gonia's en van den heer Smit een mooie
Nestvaren, de veelbesproken Ster van
Bethlehem. Moederplanten, Balsaminen en
tal van anderen.
Door het Sanatorium Rijngeest (chef
bloemist de heer de Jong) is een groep
sierplanten ingezonden, die ieders bewonde
ring afdwingt en die overheerscht wordt
door een rijkbloeiende stengel begonia,
oracht Varens en Bladb^gonia's.
Werkelijke kunstproducten fijn de rots
partijen van de heeren Lagendijk en Smit,,
en van de heeren R Oudshoom en v. d.
Blom. Hier kan men zien de werkelijke j
i wijze van een rotsaanleg in kleine tuinen j
Zorg voor bloem' in tuin en woning,
Bloemen brengen zonneschijn,
Of ge groot of klein behuisd zijt,
Laat er altijd bloemen zijn.
en kan men een keuze maken uit de hon
derden werkelijke rotsplanten, die er,
keurig op naam zijn aangebracht, alsmede
de wijze hoe men Flagstone moét gebruiken.
Ter opluistering vindt men van de heeren
Favier en de Jongh mooie verzamelingen
sierkalebassen, die gedurende de winter
maanden een sieraad in iedere woning zijn
en des zomers onze tuinen als klimplant
verfraaien
Hei ülantenkasje van den heer A. J.
Lagerberg is keurig afgewerkt en herbergt
tal van kleinere cactussen en vetplanten.
Bij de planteD van den kweekwedstrijd
is merkbare vooruitgang te bespeuren, men
vindt er prachtplanten onder en het zal
menigen liefhebber heel wat moeite en tijd
gekost hebben alvorens hij zijn planten
zoover had gebracht. Vooral de inzending
scholen is zeer interessant.
Zeldzaam i9 de tuinbouwlitleraluur en
vooral leerzaam de Indische Culturen van
den heer Faber, prachtvol de gekleurde
platen van den heer Mater en in details
afgewerkt zijn de tuinteekeningen van de
leerlingen van den teekencursus.
De beide vereenigingen waarvan dez^
tentoonstelling uitgaat kunnen er met trots
op terugzien Het bezoek gisterenavond was
bevredigend, doch moet beter worden, om
dat de opzet dezer bloemenweelde is, het
publiek te doen zien met weinig middelen
hun huis en tuin te versieren, ter verhef
fing van het vak en ter verfraaiing van
onze stad.
Tot slot een woord van dank aan de
harmoniekapel P. C. en L„ die onder lei
ding van haar energieke directeur den heer
M Bolderdijk, welwillend hun medewer
king verleende. De tentoonstelling is nog
twee dagen te bezichtigen, tegen zeer lagen
entreeprijs.
De officieele opening.
Gisternamiddag werd de hierboven be
schreven tentoonstelling officieel geopend.
Daarvoor waren met de besturen van de
Leidsche Tuiniers -en Bloemistenvereeni-
ging „Door Eendracht verbonden" en de
Vereeniging van Oud-leerlingen der tuin
bouwcursussen een aantal genoodigden bij
een, waaronder namens het gemeentebe
stuur de heer A. L. Reimeringer, waarne
mend burgemeester, de heer E. Th. Witte,
voorzitter van de afd. Leiden van de
Maatschappij voor Tuinbouw en Plant
kunde, de voorzitter van de afd. Oegstgeest
en Omstreken van de Vereeniging „Bloem
bollencultuur" de heer van Egmond, een
aantal bloemisten en tuinders uit Leiden
en omgeving en verdere belangstellende
dames en heeren.
De heer M. Galjaard, voorzitter van
„Door Eendrapht Verbonden" sprak een
kort inleidend woord, waarna hij na de
aanwezigen welkom te hebben geheeten en
allen die tot het slagen van deze tentoon
stelling hadden medegewerkt en wel in het
bijzonder de inzenders dank te hebben ge
bracht, het woord gaf aan den voorzitter
van de afd Oegstgeest en Omstreken van
„Bloembollencultuur" den heer T. van
Egmond, die zijn bijzondere voldoening
uitsprak over de hier bijeengebrachte ver
zameling van bloemen en planten.
De bloembollen hebben alleen waarde
BINNENLAND.
Bezoek van Prins Hendrik aan Giethoorn
(Binnenland, Ie Blad).
Motorongeluk met doodelijken afloop op
het Rapenburg te Leiden (Stadsnieuws, le
Blad).
Het nienwe raadhuis van Boskoop offi-
cieel geopend (3e Blad).
Ernstige ontploffing in een slagerij te
Oosterhont; een viouw gewond, twee hui
zen afgebrand. (Gemengd, 2e Blad).
De 40ste diaconale conferentie der Geief.
Kerken (Kerk en School, 3e Blad).
Bij Meppel is hedenmorgen de eerste
trein in de Smildervaart gereden; een con
ducteur werd gewond (Laatste Berichten,
lste Blad).
BUITENLAND.
Overdreven optimisme van Mac Donald;
weinig kans op een Britsch-Amerikaansch
vlootaccoord (Buitenland, lste Blad).
Onderhandelingen over teruggave van
Dnitsche eigendommen in Engeland (Bui
tenland, lste Blad).
In Italifi is een munitiefabriek in de
lncht gevlogen; er zijn vele dooden en ge
wonden (Buitenl. Gemengd, 2e Blad),
wanneer zij vervoerd worden. Zij zijn
slechts de tolken, die den komenden zomer
aankondigen en dan wegsterven. De nijvere
bloemisten, zooals Leiden er zoovele telt,
zorgen den ganschen zomer voor een rijken
afwisselenden bloemenschat en léveren
door de schoonheid van de planten- en
bloemenwereld te demonstreeren, een on
persoonlijke reclame voor de bollencultuur;
waarvoor spr. hun dank brengt. Hij herin
nert voorts aan de opleiding van vele
jongelieden door de tuinbouw-wintercur-
sussen, waardoor Leiden in het bezit komt
van goed onderlegde tuinlieden. Hij herin
nert er in dit verband het gemeentebestuur
aan, dat het voor het zoeken van goede
tuinlieden niet naar buiten behoeft te gaan.
Er is hier voor een zaakkundige beplan
ting in de stad nog veel te doen. Spr. wijst
op de Hooglandsche Kerkgracht, die, nu zij
haar boomen mist, behoefte heeft aan een
doelmatige versiering met bloemen en
planten en op de nieuw gebouwde buiten
wijken der stad, die om plantenversiering
roepen. Daarvoor is een tentoonstelling als
thans wordt geopend ook van belang en
daarom gevoelt hij behoefte hier een woord
te spreken en wensch te hij de tentoonstel
ling veel succes toe (warm applaus)
De voorzitter der vereen, van oud-leer
lingen der winter-cursussen, de heer A.
Galjaard sprak vervolgens eenige woorden
om het doel van zijn jonge vereeniging te
schetsen en prees de gelukkige samenwer
king met de andere, de flora bevorderende
corporaties en personen, waar zij nog maar
de eerste schreden heeft gezet op den weg
Foto KAAY, Katwijk a.
Van de Oranjefeesten te Katwijk aan Zee, welke gisteren geopend werden: de landauer
met vroolijke, rookende boeren en lachende boerinnen, welke den eersten prijs verwierf
onder de leuze van „Katwijksche Bruiloft",
