70ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 27 Juli 1929
Vierde Blad
No. 21278
Weekoverzicht.
KUNST- EN LETTEREN.
M Ó-M"
(s Cr ft 6 d ft
UIT RUSLAND.
WETENSCHAPPEN.
FEUILLETON.
irtin's verjongingskuur.
gen' me* ^re^emen*en was
pact en ontwapening Oen Haag
[lereaitiestad Poincaié ongesteld.
t.^Kellogg-pad )9 deze week in werking
flTr, _\iet minder dan <6 landen heb-
■el aanvaard en daarmede officieel
rlog buiten de1 wet gesteld. Kort ge-
uidt jmmers de leus van dit verdrag:
aan den oorlog I Zoowel de auctor
lualis zelt als de huidige Amerikaan-
iinister van buitenlandsche zaken
j, zoowel de oud-president Coolidge
tegenwoordige president Hoover wa-
nwezig bij de in werking stelling
t pact. welk feit natuurlijk met
fechtig ceremonieel gepaard gingl
m dit op zich zelf heuglijk gebeuren Ie
hebben de Engelsche premier Mc
en Amerika's president beide een
gebaar gemaakt in de richting der
ening ter zee en beide hebben aan-
igd, dat voorgenomen bouw van
hepen voorloopig zal worden stop
zulks in de verwachting, dat weldra
emeene besprekingen over de ont-
ng ter zee een aanvang zullen kun-
rinen en tot een tastbaar resultaat
voeren. Mag hieruit worden gecon-
d, dat inderdaad reeds tusschen
voornaamste belanghebbenden een
ompromis is bereikt? De eerste voor-
ia daarvan zijn werkelijk aanwezig;
lijnt, dat in verband met het dade'-
Mc Donald's aan het bewind komen
■eren van een bezoek van den Engel-
premier aan de Vereenigde Stalen
eze materie onderhandelingen
:eluid, die reeds tot eenig effect heb-
leid in dien vorm. dat beide landen
zijn te aanvaarden het standpunt
pariteit", d.w.z. gelijkheid over de
linie, dus voor alle categoriën van
In overeenstemming daarmee is
at thans voor het eerst een datum i9
nd voor Mc Donald's reis over den
lijver, n.1. in October a.9.!
dit opzicht kan men zeggen, dat de
liging van hel anti-oorlogsverdrag
inslige sfeer heeft gevonden!
tegenstelling met het Chineesch-Rus
conflict, alhoewel het, zooals voor
niet tot oorlog is gekomen. Goed be
rd i9 er in deze kwestie nog niemen-
sranderd. Van diverse zijden is gepro-
tot bemiddeling to geraken, maar
«gingen hebben tot niets geleid. De
9 weten, dat zij indirect den steun
cn van alle mogendheden, die in het
bche rijk belangen hebben, met de
Khe op een lijn te stellen. En dien-
olge houden zij voet bij stuk en blij-
aj den eisch stellen, dat China eerst
osler-spoorweg weer moet ontruimen.
aleer zij tot besprekingen bereid
ïoowel de bemiddeling van Frankrijk,
Amerika als Duitschland is op be
wijze afgewimpeld. Alleen recht-
sche onderhandelingen zullen worden
pleerd en dan onder bovengenoemd
iraar voor oorlogsgebeurlijkheden
gelukkig slechts in zeer beperkte
voorhanden, zoodat er tijd voor
is om zich le bedenken en een terug-
te vinden, die niet al te zeer doet
ien, dat het de verliezende partij is.
gen de voorteekenen niet, dan heeft
dezen weg al ingeslagen, zij het
chtig.
de diverse nederlagen der sovjets in het
'Oosten is dat voor hen een meevaller!
'en?, ook in ons werelddeel hebben zij
ein succes te boeken, waar zij een
diging der Engelsche regeering ont-
c, om te Londen te komen praten over
ervalting der verbroken betrekkingen,
uitnoodiging zij hebben aangenomen,
^jet-gezant te Parijs zal zich naar
nd's hoofdstad begeven om deze
landelingen te voeren,
is althans een begin!
delijk schijnt het met de groolc eco-
fch-politieke conferentie ook meenens
nden. Het eindeloos gevecht over de
van bijeenkomst, dat allerminst in
was een hoogen dunk te geven van
rast der voornemens, is afgeloopen
e keus van Den Haag! Voor ons land
een onderscheiding.
Het heeft heel wat voeten in de aarde ge
had, voor men echter zoover was. Parijs
gunde Mc Donald niet de eer der overwin
ning en bleef standvastig in zijn weigering
Londen als conferentie-stad te aanvaarden
en Londen beantwoordde deze weigering
door beslist niet naar Zwitserland te willen
gaan. In deze omstandigheden werd Brussel
opgeworpen, maar daartegen ontwikkelde
Duitschland bezwaren. In België is immers
de stemming nog altijd zeer sterk tegen de
Duitschers, die daarvan gevaren duchten
ten aanzien van een behandeling op voet
van volkomen gelijkheid. Toen is den Haag
voorgeslagen en tenslotte goedgekeurd, na
dat eerst België zich gevoelig had getoond
als reactie op de jongste document-gebeur
tenissen.
Het werd trouwens tijd, dat men tot over
eenstemming kwam, waar toch de confe
rentie legen begin Augustus is gedacht; af
gezien van het droeve beeld, dat de twist
over zoo'n punt van ondergeschikt belang
bood, zoodat in diverse kringen al werd ge
opperd om maar op te houden en de Dawes-
regeling eenvoudig te doen voortduren.
Vooral in Engeland rijst verzet tegen het
plan Young!
Frankrijk heeft na langdurigen strijd door
den zuren appel heengebelen en heeft de
schuldovereenkomsten met Amerika en
Engeland geratificeerd. Het scheelde in de
Kamer niet veel, de regeering verkreeg
slechts een meerderheid van 8 stemmen!
Maar het was precies genoeg voor Poincaré
en Briand. Persoonlijk heeft de Fransche
premier de overwinning niet meegemaakt,
daar een plotselinge ongesteldheid, waarvan
de omvang nog niet bekend is, hem van de
staatszaken verwijderd houdt. Bijkans onaf
wendbaar doemden reeds berichten op, dat
Poincaré regeeringsmóe zou zijn etc., maar
meer dan losse geruchten schijnen deze be
richten toch niet te zijn; wel moet er kans
bestaan, dat de Fransche premier niet naar
de komende conferentie zal kunnen gaan,
evenmin als de Duitsche Rijkskanselier
Hermann Muller, al is de laatste aan de
beterende hand. 't Is een eigenaardige
samenloop van omstandigheden
NIEUWE UITGAVEN.
Onder den titel „Een viertal scholen in
druk" is een brochure in het licht gezonden,
die aan Ministers cn Kamerleden werd toe
gezonden en ook verder op vrij ruime schaal
verspreid. Deze brochure bedoelt blijkens
een ondertitel, te zijn een pleidooi voor het
rangschikken van scholen voor lichamelijk
en zedelijk gebrekkigen onder het buitenge
woon onderwijs.
RECLAME.
9326
HET CONFLICT TUSSCHEN RUSLAND
EN CHINA.
Voor zeer velen, zoo niet voor allen, in
West-Europa waren de gebeurtenissen in
het Verre Oosten, die nu tot zulk een felle
crisis hebben geleid, volkomen onver
wacht. In West-Europa wordt te weinig
aandacht gewijd aan hetgeen in het Verre
Oosten gebeurt. En toch zijn die gebeurte
nissen van buitengewoon veel belang, zou
een oorlog in het Verre Oosten onder be
paalde omstandigheden aanleiding kunnen
geven tot een nieuwe wereld-catastrophe
Het Verre Oosten dreigt in de toekomst,
misschien zelfs in de naaste toekomst, een
rol te spelen als vroeger de Balkan-landen.
Trouwens, een eventueele oorlog tusschen
Rusland en China, indien zulk een oorlog
uitbreekt, zou naar alle waarschijnlijkheid
niet te localiseeren zijn, zou verschillende
andere landen erin betrekken en zoo een
vreeselijk onheil voor de menschheid wor
den.
Voor alles willen wij in het kort de aan
leiding tot dit conflict uiteenzetten. De geo
grafische ligging van Wladiwostok en het
gebied, dat als Russisch Verre Oosten be
kend is. is van dien aard, dat zij zonder een
geweldigen omweg alleen via Mandsjoerije
te bereiken zijn. De Czaristische regeering
heeft daarom besloten een spoorweg aan te
leggen dwars door Mandsjoerije naar Wla-
diwostock. Zij kreeg hiervoor een concessie,
„pachtte" (op dezelfde wijze als de overige
mogendheden Chineesch grondgebied „ge
pacht" hebben) een uitgestrekte strook
langs dezen spoorweg dn wist later, na den
Chineesch-Japanschen oorlog ook op Port-
Arthur en het schiereiland Ljao-doeng de
hand te leggen.
Deze onderneming kostte den Russischen
staat veel geld. Dat geld bracht echter al
leen China nut. Mandsjoerije, dat vroeger
een woest en zeer dun bevolkt land was,
kreeg, dank zij den door de Russen aange-
legden spoorweg, verbinding met de buiten
wereld, zijn graan kon dus geëxporteerd
wordenhet gevolg hiervan was, dat de
bevolking van Mandsjoerije snel toenam en
<3at land nam al spoedig zooveel Ghinee-
sche immigranten op, dat het een zuiver
Chineesch land werd (hetgeen het in de
XlXe eeuw nog niet was).
De toenemende macht van Rusland in
Mandsjoerije leidde tot. den Russisch-Ja-
panschen oorlog van 1904. Zooals de lezer
zich wel herinnert, eindigde die oorlog met
'n volkomen nederlaag van Rusland. De
Russische concessie in Mansjoerije werd
in twee gedeelten gesplitst: de spoorweg in
Mandsjoerije benevens de gepachte gronden
op het schiereiland Ljaodoeng en de stad
Port-Arthur gingen tot Japan over, terwijl
Rusland zijn concessie in Noord-Mandsjoe
rije, en daarmede zijn verbinding met Wla
diwostok, heeft behouden.
De strook langs den spoorweg ontwik
kelde zich snel. Er verhezen steden met een
Russische bevolking, er werden hoogescho-
len opgericht, beschavingscentra gesticht.
Deze Russische steden in het intusschen
Chineesch .geworden Mandsjoerije hadden
voor de economische en cultureele ontwik
keling van dat gewest een niet te onder
schatten beteekenis. De verhouding tus
schen de Russen en de Chineezen was zeer
goed en China zag steeds in Rusland zijn
natuurlijken beschermer en vriend. Onder
normale omstandigheden zou in de toe
komst in het Verre Oosten een driebond
ontstaan zijn, n.l. Amerika, Rusland en
China, wier belangen identiek zijn.
Toen kwam echter de wereldoorlog met
zijn nasleep van revolutie, burgeroorlog en
bolsjewistische heerschappij. In China kre
gen in denzelfden tijd de nationalisten de
overhand, die een einde wilden maken aan
het bestaan van de Voorrechten der buiten
landers. De Russische revolutie was voor de
Chineescho nationalisten een geschikte
aanleiding om de Russische concessies en
voorrechten te annuleeren. De bolsjewiki
hebben, na hun overwinning, verklaard, dat
zij afstand deden van alle voorrechten, die
de Czaristische regecring verkregen had. en
zij trokken de Russische legers, die den
Oosterspoorweg (den spoorweg in Noord-
Mandsjoerije) bewaakten, terug. Spoedig
begrepen zij echter, dat zij een dwaasheid
hadden begaan en zij sloten met de Chinee-
sche machthebbers een overeenkomst,
waardoor het bestuur van den spoorweg
aan een gemengde commissie, bestaande
uit Russen en Chineezen, werd toever
trouwd.
De Chineezen volgden sindsdien een po
litiek, die er op berekend was, de bolsje
wiki langzamerhand te verdringen. Met
echt Ooslersch geduld wisten zij telkens
weer een kleine overwinning te behalen,
den bolsjewiki weer een kleine nederlaag te
bezorgen. Zij konden dat doen, omdat zij
zich volkomen bewust waren van de zwak
heid van de sovjet-regeering, van haar vol
komen onmacht en van het feit, dat de
bolsjewiki een oorlog vreesden, omdat een
oorlog tot een ineenstorting van het tegen
woordige regime zou kunnen leiden. De
eene provocatie volgde na de andere. De
Chineezen, die vroeger een heiligen angst
voor de Russische macht koesterden, be
gonnen de Russen als quantité négligeablc
te beschouwen; zij drongen Russische offi-
cieele gebouwen binnen en hielden er huis
zoeking, sloten Russische scholen, arres
teerden sovjet-ambtenaren, zetten de Russi
sche leden van de directie af, enz.
De sovjet-regeering moest telkens deze
vernederingen slikken en de Chineezen wer
den met den dag driester. Ten slotte kwam
het zoo ver, dat zij besloten beslag te leggen
op den met Russisch geld gebouwden Ooster-
spcorweg en ze arresteerden alle sovjet
ambtenaren. Daarbij beroepen zij zich op
de propaganda, welke die ambtenaren zouden
hebben gevoerd. Het is natuurlijk aan geen
twijfel onderhevig, dAt de sovjet-ambtenaren
in Mandsjoerije, evenals overal, waar de
Sovjet-Unie consulaten, gezantschappen en
handelsvertegenwoordigingen heeft (dat weet
overigens iedereen, behalve de ongeneeslijk
ke bolsjewisanten en al te nai6ve onnoozele
ganzen) propaganda hebben gevoerd, maar
die propaganda diende niettemin den Chi
neezen slechts als dankbare aanleiding om
zich van den spoorweg meester te maken.
De Chineezen waren overtuigd, dat de
bolsjewiki ook deze vernedering zouden slik
ken en dat de s;ovjet-regeering zich tol
papieren protesten zou beperken. Er zijn
echter dingen, die zelfs de bolsjewistische
regeering zich niet kan laten welgevallen.
Toen kwam het Russische ultimatum em de
verbreking der diplomatieke betrekkingen.
Het is echter te hopen, dat Amerika bij
tijds zal ingrijpen en dat een bloedbad in
het Verre Oosten zal vermeden worden,
i Van Russisch standpunt zou dat de beste
oplossing zjjn.
Niet dat Rusland bang zou zjjn voor Chin3.
I Hoe sterk de Russische macht gedaald is,
een oorlog met China is op zich zelf van
weinig belang. Het roode leger is niet op
gewassen tegen een modern leger van een
der groote Westersche mogendheden, maar
het Chineesche leger kan het zonder veei
moeite verslaan. JDr rjjzen echter groote
"gevaten en moeilijkheden. Ten eerste schui
ven de Chineezen geen Chineesche soldaten,
maai Russen naar voren.
Na den burgeroorlog hebben duizenden
„witte" Russen de wijk naar China genomen
en zijn in Chineeschen dienst getrSlen. Zjj
hebben deelgenomen aan de Chineesche bur
geroorlogen en veel Russisch bloed werd
vergoten voor Chineesche belangen. Deze
„witte" Russische legers bestaan uit ultra-
reactionnairen, die niet begrijpen, dat nu
de belangen van Rusland eischen, dat alle
partijen de regeering. al is dat de sovjet-
regeering, een misdadige en minderwaardige
iegeering, die het land in het verderf stort,
moeten steunen, dat in geval van een neder
laag niet alleen de bolsjewiki, maar geheel
Rusland het slachtoffer zou worden. Een
oorlog met China zou dus tot een nieuwe uit
barsting van den burgeroorlog 'eiden, het
geen de positie der bolsjewiki zou ver
sterken.
Veel erger is het gevaar van een Japan,
sc-be interventie. Japan speelt reeds nu een
zeer dubbelzinnige rol. Het is vrijwel zeker,
dat het achter de schermen de Chineezen
ophitst. In geval van een oorlog is het ge
vaar van een Japansche interventie zeer
groot en dat zou voor Rusland ontzettende,
noodlottige gevolgen hebben. Het roode leger
i is niet in staat met Japan te vechtenRusland
zou dus al dadeljjk verpletterd worden. Daar-
na zou Japan een groot gedeelte van Siberië
„bevrijden" en tot een Japanschen vazalstaat
maken, iets, waarnaar Japan reeds lang
verlangt.
De nederlaag van Rusland zou voor al zjjn
vijanden het sein tot den aanval zijn.
Lolen, dat aan mauia grandiosa lijdt, zou
Zuid-Rusland binnenrukken en het geheele
land bezetten (officieel zou dat natuurlijk
heeten, dat Polen de Oekrajine „bevrijdt";
een Oekrajinische „regeering", bestaande uit
mannen, die in Poolschen dienst staan, is
reeds opgericht). Rusland zou dus van de
Zwarte Zee afgesneden worden en zou zijn
rijkste gebieden verliezen. Roemenië, de
bondgenoot van Polen, zou zich uatuurlijk
haasten van de gunstige gelegenheid ge
bruik te maken om nog meer Russisch grond
gebied te bezetten. Polen voert sinds eenige
maanden onderhandelingen met de separa
tisten in den Kaukasus en belooft hen. in
geval van oorlog, militairen 9leun. De Kau
kasus zou dus ook van Rusland afgerukt
worden. Rusland zou dus dezelfde grenzen
krijgen als ten tijde van den burgeroorlog.
Centraal-Rusland is echter niet in staat,
zijn bevolking to voeden en bezit geen
grondstoffen voor zijn industrie De pers
pectieven zijn dus zeer treurig. Het is daar
om to hopen, dat Amerika, de eenige vriend
dien Rusland nop bezit, bijtijds zal ingrij
pen en het vreeselijke onhc-il voorkomen.
Dat is trouwens ook in het belang van de
grooto republiek, omdat het bestaan van
een groot en machtig Rusland voor Ame
rika een noodzakelijkheid is. omdat Ame
rika een te groote uitbreiding van de
machtspositie van Japan, den grooten con
current van Amerika in het Verre Óósten,
vreest.
Het 19 ook in het belang van de mensch
heid en van het blanke ras te hopen, dat
een oorlog in het Verre Oosten vermeden
wordt, omdat zulk een oorlog tot een nieu
we ontzettende slachting zou kunnen lei
den. die misschien een einde zou maken
aan de tegenwoordige beschaving.
Dr. BORIS RAPTSCHINSKY.
TERUGGEVONDEN.
Dr. F. K. D. Bosch, hoofd van den Oud
heidkundigen Diensl in Ned.-India schrijft
aan Aneta:
Mij in opdracht van de Ned.-Indische
Regeering le Parijs bevindende voor het
onderzoek van Boeddhistische handschritlen
in de Bibliothèque Nationale, heb ik zoo
juist het geluk gehad den (eksl terug te
vinden, die de verklaring inhoudt van de
serie basreliëfs aan den hoofdmuur van de
vierde gaanderij van de Boroboedoer Het is
de Bhadracari, een beroemd Boeddhistisch
geschrift, dat den vromen levenswandel
van den bodhisaiva Samantabhadra ver
heerlijkt. Door deze vondsl is ook de belee-
kenis van de reliefs aan den hoofdmuur van
de derde gaanderij, waaromtrent tot dusver
onzekerheid bestond, komen vasl ie staan
en zijn thans de voorstellingen van alle
hoofdmuren van het heiligdom in hootd-
zaken verklaard.
RECLAME.
Door RAFAêL SABATINI.
I het Engelsch door C. M. G. d. W.
HOOFDSTUK V.
hinheer de G ara ache verliest rijn
bedaardheid.
heeft mij laten halen, madame," zei
neisje aarzelend, terwijl zij op den
pel bleef staan; haar stem, een prettige
&99tem. klonk koel en had iets min
nes.
markiezin merkte dien niets goeds
^Peilenden klank op en bêtreurde het
dat zij zulk een vermetel spel had
10 wagen. mijnheeT de Garnache met
te doen kenni9 maken. Het was een
Br,len Z1J had besloten te doen als laatste
om Garnache le overtuigen van de
i Var» haar bewering omtrent de
enng die er met mademoiselle in
Eenegenheid had plaats gehad. Zij had
11 maa«egelen genomen zoodra zij de
Iiil7/Ja:nache vernomen. want
Ü5i dat Z<? aan ma^erT»oi9elle laten zeg-
vp Z1J* wanneer zij geroepen werd, aan
lv 1J1* Parijs moest zeggen, dat het
■L ;ailpn was op Condillac te blijven.
tc t heslist geweigerd dit
te v^h0" ma<*ame om haar toesfem-
i iU*t natuurlijk doen wat je het beste
vindt," had zij met een onheilspellend lieve
stem gezegd. „Maar ik verzeker je. dat ais
je iets anders zegt dan ik je aanraad, je nog
van avond voor zonsondergang met Marius
trouwt, of je wilt of niet. Mijnheer de Gar
nache komt alleen cn indien ik het wensch
zal hij ook alleen vertrekken of in het
geheel niet. Ik heb manschappen genoeg in
Condillac om mijn bevelen ten uitvoer te
laten brengen van welken aard die bevelen
dan ook zijn.
„Je zult misschien denken, dat hij wel
terug zal komen om je te helpen. Misschien
doet hij dat, maar indien hij het doet is het
toch te laat zoover het jou betreft."
Verschrik» door die bedreiging, was Va-
lérie aan het wankelen gebTacht, zij voelde
zich de moed ontzinken.
„En indien ik toestem madame?" had zij
gevraagd. „Indien ik doe wat u verlangt en
zeg dat ik niet meer verlang naar Parijs te
gaan. wat dan?"
Toen was de douairière wat vriendelijker
geworden Zij had het terugdeinzende meisje
op den schouder geklopt. „In dat geval zal
je niet gedwongen worden Valérie; je zu!t
hier voortleven zooals je gedaan hebt."
..En werd er tol nu toe geen dwang op
mij uitgeoefend?" had het verontwaardigd
antwoord van het meisje geklonken.
„Dat wil niets zeggen, kind." antwoordde
de douairière. ..Wij hebben getracht je te
leiden tot een verstandige keuze, anders
niet. En wij zullen later ook niets meer doen
als je mij nu dit genoegen wilt doen en
mijnheer de Garnache het antwoord geven,
dat ik je verzocht heb. Maar als je dat niet
doet. denk er aan dan trouw je voor van
avond me! Marius."
Zij had niet afgewach! of het meisje haar
toestemming beloofde. Zij was een veel te
verstandige wouw om wees te laten blijken
op dal punt. Zij verliet haar terwijl de be
dreiging nog trilde in haar gemoed en zij
vertrouwde stellig, dat zij haar tot gehoor
zaamheid zou dwingen. Valérie zou zich
niet durven verzetten.
Maar nu, bij het hooren van die koude
stem, bij het zien van dat kalme, vastbe
raden gezicht, speet het madame, dat zij
niet gewacht had op een belofte en te veel
verwacht van haar meegaandheid.
Zij keek met aandacht naar Garnache.
Zijn oogen waren op het jonge meisje ge
richt. Hij keek naar het slanke lenige
liguurtje, niet zoo heel lang, maar ze leek
langer in haar rouwkleeren; het ovale ge
zichtje. bleek van agitatie, met de mooie
wenkbrauwenn, de heldere bruine oogen en
het glanzende, bruine haar. weggekamd on
der een heel klein wit mutsje. Ook keek hij
met waardeering naar den slanken neus,
met de fijne neusgaten, de bekoorlijke lijn
van mond en kin, het schitterend blank van
haar teint, niet alleen haar blanken hals
en gelaat, maar ook haar mooie lange,
slanke gevouwen handen. Deze bewijzen
van distinctie, die overal in uitkwamen,
overtuigden hem. dat hier geen bedrog in
het spel was; het meisje, dat daar voor hem
stond, was inderdaad Valérie de la Vau-
wage.
Op madame's verzoek trad zij nader
Marius haastte zich de deur dicht te doen
cn een stoel voor haar klaar te zetten; hij
toonde een zekeren be won deren s waard igen
ijver met eerbied vergezeld
Zij ging zilten, uiterlijk kalm, niemand
zou haar onlzettende agitatie beseft hebben
cn sloeg de oogen op naar den man. door
de koningin gezonden om haar te bevrijden.
Maar men kan niet zeggen, dat het
uiterlijk van Garnache zou doen denken
aan de rol van Perseus, die men hem had
opgedrongen Zij zag een langen schralen
man met uitstekende wangbeenderen, een
dunnen neus, zeer ruwen knevel en een
paar oogen zoo scherp als ten els en even
doordringend. Er was weinig in het uiter
lijk van dien man, dat sprak tot de ver
beelding van een vrouw of haar aandacht
vroeg, zelfs wanneer de omstandigheden
haar belangstelling moesten opwekken, zoo
als nu het geval was met mademoiselle de
la Vauvrage.
Er heerschte eenige oogenblikken stilte,
eindelijk verbroken door Marius, die met
zijn bevallige, lenige figuur met zijn elboog
rustte op den rug van Valérie's stoel.
„Mijnheer de Garnache is zoo onbillijk
niet te kunnen gelooven, dat je niet meer
verlangt van ons vandaan te gaan."
Dat had Garnache volstrekt niet gezegd;
maar daar het zijn meening volkomen goed
weergaf, gaf hij zich niet de moeite Marius
te verbeteren.
Valérie zei niets, maaar zij keek naar het
gezicht van madame cn daar zag zij een
ontevreden uitdrukking. Garnache merkte
het stilzwijgen op en trok er zijn gevolg
trekkingen uit.
„Daarom hebben wij je verzocht hier te
komen Valérie," sprak de douarière, de
woorden van haar zoon aanvullende, „dan
kan je mijnheer de Garnache zelf verze
keren dat het zoo is."
De klank van haar stem was gestreng:
die stem leek haar een herhaling van de
bedreiging, die de markiezin reeds uitge
sproken had. Mademoiselle begreep het en
Garnache begreep het ook, ofschoon hij het
niet zoo precies kon verklaren als hij wel
gewild had.
Het jonge meisje scheen moeite te hebben
om een antwoord te vinden. Haar oogen
dwaalden naar Garnache, maar zij keerde
ze van hem af, schrikte van den glans van
die oogen. De oogen van dien man schenen
in haar ziel te lezen, dacht zij; en plotse
ling gaf die gedachte, welke haar eerst
verschrikte, haar hoop. Als dat zoo was,
wat deed het er dan toe, wat ze zei? Hij
zou toch de waarheid weten, ondanks alles.
„Ja, mevrouw." zei ze eindelijk en haar
stem had hoegenaamd geen uitdrukking.
„Ja, mijnheer, het is zooals mevrouw zegt.
Het is mijn wensch op Condillac te blijven."
De douairière, die een paar schreden van
Garnache af stond, uitte zoo iets van een
zuchtje Aan Garnache ontging niets. Hij
hoorde het geluid en beschouwde het als
een uitdrukking van verlichting. De Mar
kiezin ging een schrede achteruit-, onwil
keurig kon men meenen, dat meende Gar
nache niet. He4 had een voordeel voor haar;
waar zij nu stond, kon Garnache haar ge
zicht niet zien, zonder zich om te keeren.
Hij was blij. dat dit haar beweegreden was.
Om dat doel te doen mislukken, om haar
te toonen, dat hij haar begrepen had. ging
hij ook achteruit met eenzelfde onverschil
ligheid al« zij ook op die nonchalante ma
niet. zoodat hij weer op dezelfde rij stond
als zij. En toen zei hij, het woord richtende
tot Valérie.
(Wordt vervolgd).
