70sle Jaargang
VRIJDAG 5 JULI 1929
No. 21259
OFFICIEELE KENNISGEVING
De Uitslag der Verkiezing.
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cis. per regel voor advertentiSn uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertentièn 35 Cis. per regel. Kleine \dvertenliSn uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor evenlueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:'
Voor Leiden per 3 maanden ƒ2.35, per week
Buiten Leiden, waar agenler gevestigd zijn, per week
Franco per post 2.35 portokosten.
ƒ0.18
„0.18
Oit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
De Voorzitter van het Hoofdstembureau
ter verkiezing van de leden van de Tweede
Kamer der Sfcaten-Generaal in Kieskring
VII (Leiden) maakt bekend dat het pro
ces-verbaal van de zitting van het hoofd-
stembureau in 'het gemeentehuis is aange
plakt en ter Gemeente-Secretarie voor een
ieder ter inzage is nedergelegd.
De Voorzitter voornoemd,
'A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Leiden, 5 Juli 1929. S016
i
Vlug, zeer vlug is het met den uitslag der
verkiezingen verloopen. Kort nadat de
laatste Kieskringuitslagen bekend waren
geworden, bereikte on9 reeds de samen
stelling der Nieuwe Tweede Kamer, weldra
gevolgd door de namen van hen. die' de
eerste vier jaren geroepen zullen zijn, mede
ons schip van staat te leiden.
Tegen half zeven konden wij in een
Extra-Editie den volledige1» uitslag publi-
ceeren. Dat deze Extra-Editie met groote
belangstelling werd ontvangen spreekt van
zelf. Zoowel -in de stad als in de dorpen in
de omtrek, -waar wij- met auto's zoo spoedig
mogelijk op r.uime schaal dezei bijzondere
editie -hebben verspreid.,
Zonder snoeverij duiven, we zeggen, dat
wij aan alle gerechtvaardigde belangstel-
lingseischen. .van.de. zijd'e. van .het publiek
ruimschoots hebben kunnen voldoen, zon
der ons-daarbij tc wagen aan ontijdige gis
singen, die. slechts verwarring kunnen stich
ten in plaats van voorlichting te geven.
Wat den uitslag zelf betreft, feitelijk is er
niets veranderd. De' R.K. Staatspartij,
S D.A P. en Chr. Historischen blijven
precies gelijk. De Anli-Revolutionaire ver
liezen 'een 'zetel, die echter door een
Kerstiaan wórdt bezet; de Vrijheidsbond
verliest een zetel die men echter kan be
schouwen als de zetel-winst voor Floris Vos
.den held" der Muideftot. die zonder deze
affaire o.i". geen kans zou hebben gemaakt.
Zijn verkiezing is weer eens een bewijs,
hoevele kiezers'reageeTen op feiten van den
dag.
De eenigc' vertegenwoordiger der R.K.
Volkspartij heeft het veld moeten ruimen.
Zijn plaats wordt ingenomen door den com
munist Wijnkoop. Wijnkoop en de Visser
'beide in de Kamer,-dat belooft een elkaar-
vli^en-afvangen op groote 6chaal!
Als vanzelf doemt, nu voor 4 jaar de
:slembus heeft gesproken, do vraas op: wat
nu? Zal het extra-parlementair kabinet de
Geer, zij .het ook in gewijzigden vorm en
desnoods zonder de Geer zelf, terugkeeren
of zal een parlementair kabinet worden ge
vormd?
Zonder ons schuldig te maken aan pro
fetie van den kouden grond staat o.i. wel
•vast, dat het uiterste zal wonden gedaan om
een parlementair ministerie in elkaar te
timmeren. Een extra-parlementair kabinet
,is immers slechts een soort noodhulp, dat
de staatsmachine op gang houdt zonder
zich te wagen aan nieuwe richtlijnen ten
aanzien van 's landsbestier.
Ook al kan men over het kabinet-de Geer
tevreden zijn denk b.v. aan de' wet inzake
de finantieele verhoudingen tusschen Rijk
en Gemeenten het was toch een nood
hulp!
Een parlementair kabinet zien wij alleen
als mogelijkheid zoo de drie partijen, die
destijds de coalitie vormden, het weer eens
.kunnen worden. Zij beschikken over 53
zetels met nog ee'n achterban van 4, de
aarihansers van d^. Kersten en ds. Lingbeek
dm weliswaar tegen de coalitie zijn doch
.meestal natuurlijk toch rechts stemmen,
y Eén andere combinatie zou nog kunnen:
de combinatie rood-zwart. m. a. w. S.D.A.P.
cn R.K., doch voor deze „uiterste nood
zaak". zooais de heer Nolens d'sze destijds
noemde, rs dc tijd nog niet gekomen. De
verkiezmgsredevoerir.gen laten daaraan
geen twijfel bestaan-, ook al doet men in
doorsnee- goed. daarop niet al te zeer af te
gaan.
Dus herstel der coalitie? Vele moeilijk
heden zijn daarbij nog te overwinnen, doch
ongetwijfeld zal alles worden gedaan om
te trachten, dit te bereiken. In deze richting
mag men vooreerst de ontwikkeling van
I onze parlenrentaire situatie tegemoet zien.
In regeeringskringen schijnt men nogal
optimistisch; verwachting is n 1.. dat met
een paar wek*-- een nieuw kabinet zal kun
nen treden voer het Nederlandsche Volk
Laten we afwachten, waf de naaste toe
komst in dezen voor on9 in haar schoot ver
borgen houdt.
TER-AARDE-BESTELLING VAN
HET STOFFELIJK OVERSCHOT
VAN DEN HEER
D. J. T. DE KOSTER.
Onder zeer groote deelnemende belang
stelling heeft hedenmiddag te 12 uur op do
begraafplaats aan de GToenesteog dc droeve
plechtigheid plaats gehad van de teraarde
bestelling van het stoffelijk overschot van
den heer D. J. T. de Koster, in leven mede
directeur der N.V. Meelfabriek „De Sleutels"
Voorheen De Koster en Co.
Op de begraafplaats was een groote schare
vrienden aanwezig om den algemeen be
minden overledene de laatste eer te be
wijzen.
Onder hen merkten wij o.m. op het be
stuur van de Stichting ..De Leidsche Hout"
vertegenwoordigd door haar voorzitter, mr
Van de Sande Bakhuyzen en de hceren
Krantz en Bosman, het voltallige plaatselijk
departementsbestuur van de Maatschappij
voor Handel en Nijverheid, de Commissie
voor de Yolksbijeenkomsten. directie en
commissarissen der Leidsche Verzekerings
maatschappij, het bestuur van de Leidsche
Vereeniging van Industriëelen, het geheele
kantoor- en fnbriekspersoneel, wethouder
Splinler en zeer vele zaken- en persoonlijke
vrienden van den ontslapene van hier en
elders
Nadat de kist met het stoffelijk overschot
tusschen een dichte haag belangstellenden
grafwaarts was gedragen en in de groeve
was -neergelaten, werd medegedeeld, dat op
verzoek van den overledene aan het graf
niet zou worden gesproken.
Een broeder van den overledene, de heer
A de Koster, dankte, nadat versche bloemen
in het graf waren gestrooid, voor de be
toonde belangstelling, waarmede deze droeve
plechtigheid was geëindigd.
AFSCHEID van den CONCIERGE
DER H.B.S. MET 5-JARIGEN
CURSUS.
Hedenvoormiddag had in het gymnastiek
lokaal van de Gem. H. B- S. met 5-jarigcn
cursus aan de Burggravenlaan door direc
teur, leeraren en leerlingen met het overige
personeel der school het afscheid plaats
van den concierge, den heer B. G. v. Vliet,
wien om gezondheidsredenen eervol ontslag
werd verleend.
namens den heer Massink bood hij hem een
keurige bloemenmand aan.
Het deed spr. met de leeraren leed, dat de
heer Van Vliet gedwongen is heen te gaan.
Zeker zou hij nog vele jaren gebleven zijn,
hadden B. en W. hem naast de werkzaam
heden als concierge niet opgedragen de func
tie van stoker, die boven zijn krachten ging
en tengevolge hadden, dat hij moest worden
afgekeurd. Spr. is van meening, dat het
verkeerd gezien was van B. en W. om uit
bezuiniging van enkele honderden guldens
een uitstekend beambte te noodzaken lot
heengaan. Daaraan is nu niets te doen en
spr. hoopte, dat Van Vliet, in wiens aard
het ligt steeds werkzaam te zijn, en die voor
rust nog te jong is, in Rotterdam, waarheen
hij gaat vertrekken, nog een nuttigen werk
kring za! vinden.
Namens directeur em leeraren bood ver
volgens de heer B- M. Noach als oudste
leeraar in dienstjaren den scheidenden
concierge ter herinnering aan de school
een fraaie hanglamp met een kistje sigaren
aan en aan mej. Van Vliet een palm. Ook
hij prees Van Vliet's buitengewone ijver en
trouw en zijn welwillendheid en hulpvaar
digheid voor de leerlingen, zoowel als de
leeraren ook als het hun persoonlijk be
trof, waarvan hij enkele treffende staaltjes
meedeelde.
Voor de talrijke leerlingen sprak de
voor het eindexamen zoo juist geslaagde
heer W. Kerpel, die onder herhaald ap
plaus de goede eigenschappen van den
concierge schetste, wien ze zijn gestreng
heid gaarne vergaven, omdat zij wisten dat
hij het goed met hen meende. Nadat hij
hem een eikenhoutdh stoel met rooktafel
tje efi rookstel had aangeboden, ging er
een luid driewerf hoerah crp uit de leer
lingen.
De twee amanuenses, de heeven Winter
dijk en Van den Berg schonken hun trouwe
mede-beambte een schoorsteenloopcr. De
oudste amanuensis die het geschenk zou
aanbieden, was door het afscheid zoo aan
gedaan. dat hij dit intrest overlaten aan
den directeur.
Eindelijk kwamen crcrk irog de twee werk
vrouwen der school, mej-. Hermans en Van
der Heedp' uit den hoek, met een mooie
plant.
De heer Van Vliet dankte in eenvoudige
maar treffende woorden, waarmede hij lee
raren en leerlingen soms hartelijk deed
lachen, mede namens zijn vrouw, die trou
wens ook niet van vriendelijke attenties
bleef verstoken allen die hem blijken van
belangstelling hadden gegeven, waardoor
hem het heengaan nog zwaarder werd ge
maakt. Hij hoopte dat het de Leidsche H
B. S. tot in lengte'van jaren goed moge
gaan.
Allen drukten vervolgens het echtpaar
Van Vliet de hand.
CHR. KWEEKSCHOOL.
Geslaagd zijn de dames S. M. Mechelse.
E. Raapsen, X H. Trimp, A. Visser, C.
Wille en P. Zonneveld.
De heer B. C. van Vliet.
Onder de aanwezigen' mérkten we ook op
den oücl-lëëraar, den 'lieer J." Draayer en de
echtgenoote van dèn directeur, mevrouw
Schalkwijk—Japikse. Enkele oud-leeraren,
die wegens examiüeeren bij de eindexamens
niet aanwezig konden zijn, hadden schrifte
lijk afscheid genomen en de Commissie van
Toezicht op het M. O. had bericht gezonden,
dat zij 'tot haar spijt verhinderd was op dit
uur tegenwoordig te zijn.
Nadat de heer Van V1 ret met zijn echtge
noote was binnen geroepen, nam allereerst
de*directeur, dr. A C. Schalkwijk het woord.
Hij-begon met er aan te herinneren, dat
het in Juni 1 l 20 jaar was geleden, dat Van
Vliet zijn betrekking aanvaardde. Spr's
voorganger ir. Massink, die ook niet tegen
woordig kon zijn, was evenals spr. zelf zeer
tevreden over de prestaties van den heer
Van V en had hem in deze niet gemakke
lijke betrekking leeren waardeeTen weger,s
de bijna vaderlijke zorg voor de school
daarbij aan den dag gelegd Hij roemde zijn
accuratesse en zijn vooruilzienden blik, be
treffende de regeling van schoolzaken. Mede
OVERGANGSEXAMENS
CHR. H.B.S. MET 5-JARIGEN
CURSUS.
Toegelaten tot de 2de fctasse: W. Bonte,
J. P. Fontein. L. de Graaft, C. de Jong'n,
J. Laman, A. den Ouden. W. Ouwehand, A.
Parmentier. F J. G. la Rivière, C. Wil
brink, G. Zandbergen. A. Sloeke, W. Ba
tist. A. Bosrh, 11 I Broekhuizen. H. Groe
nendijk, F. Hes?elink, Betsy Huurman, F.
W. v. Limburg Stirum, L. Parlevlièl, J
Rotteveel, J Vcrsluys, P. Weeda. J.
Zwieten.
Toegelaten lot de 3de klasse: B. Arent--
horst, F. v. Eysinga. D. de Graalf, A. v. d.
Horsl, A. Heymans, .1. v. d. Hoek, G. Jan
sen v. Mantgeru, \V. Kasten, Pb. Koning,
G. Kuilman. A. Lekkcrkerkec, L. Meerburg,
J Mulder. T. Muntmg. D. Parlevliet, W
Storm v. Leeuwen, D Taat, P. Waltez,
Dien Bender, G. Betist, J. Bonte, Greta
Breedijk, L v Budke, Toos Dirkse, Marie
de Graaf, Riek Heertjes, Joh. de Jongh,
Tonny Mulder, Theo Ouwehand, Netty
Planjer, Ditje Wiersma. B. v. Wijhe.
Toegelaten tot de -tde klasse: A. Bol, C.
v d. Brink, P. Budke, E. Doedens, L. v.
Duyvendijk. J. lansen Schoonhoven. A.
Kromhout, J. Lange. W. A W. v. Limburg
Styrum, A Mieng D. Xeysingh, W. Ouwe
hand. J. v. d. Vijver. A F de Wolff, A. v
Zanlen, G. v Zwielen, I H v. Arkel. Annie
Bakker, E. B. Bosschieler, J. Burgerhout, C.
J. H. v. Buuren. H. Doedens. W. F. Eggink,
Ali Huurman. Coolje de Jong. W. F. Mal -
Ihijs, P. Meerburg, Fr. Xeysingh. Fien de
Reede,.
Toegelaten tot de 5de klasse: W. Buys,
B Corts. J Pluymgraaff. F. Tieleman. A.
Gos. H. v. Heek. Soph Hennemann, J. v.
Hollen, L. F. Karstens, W. Kruyt, G.
Mieog, W. Taat, M. VerkammaD, Jozephins
v. Aarem.
25-JARIG BESTAAN DER
LEIDSCHE COÖPERATIEVE
SCHOENMAKERSVEREENIGING
„ONS BELANG".
Gisteravond hield bovengenoemde ver
eeniging ter gelegenheid van haar 25-jang
bestaan een propaganda-fecslavond in de
concertzaal ..Concordia", Steenslraat 39,
waarin de schoenmakersvereeniging „Door
Yrienschap Vereenigd", waarvan ..Ons
Belang" een onderafdeeling is, oprecht
deelde, zoodat de groote zaal geheel bezet
was.
Behalve bestuur, leden en gebruikers
waren vele' genoodigden aanwezig waar
onder de heeren G. de Jong, als vertegen
woordiger der firma BackerMichielsc, le
derfabrikanten te Loon op Zand, W. de
Boer en W. Lesserie, namens de firma De
Boer en Co., Den Haag en B. Kreft en W.
Wilmink, fabrikanten van Gulta- en Lijin,
benevens de heer Versendaal als vertegen
woordiger van den Xederlandschen Bond
van Schoenfabrik. en Schoenmakers. Nadat
de muziek zich onder de uitstekende leiding
van den heer W. der Kinderen, reeds eenige
malen had laten hooren. heette de voor
zitter van de feestcommissie, de heer 1'.
Spaanderman die met zijne medeleden de
heeren J. Stafleu, P. Hakkaart en H. L. van
Kampenhout den avond op uitnemende
wijze had voorbereid, en de zaal in een
feestzaal had herschapen, het bestuur en
de leden hartelijk welkom en sprak zijn
beste wenschen uit voor de vereeniging, d:e
in het verleden zooveel voor hun leden in
het bijzonder en voor het schoenmakers
bedrijf in het algemeen deed en bood allo
leden van het bestuur een fraaie zilveren
herinneringspiaquette in lijst aan, waarop
een daverend applaus volgde.
Hierna hield de heer P. Hakkaart een
feestrede, waarin hij de oprichting van de
Coöpératie en hare geschiedenis gedurende
een kwarfeeuw schetste. Op i Juli 190 L
werd na eenig overleg met het bestuur van
D. V. V de vereeniging opgericht door de
heeren .1. Ober. C. van den Berg, G. van der
Witte: G. F. Meyer en J Broekhuizen, met
het doel inkoopen Ie doen voor gezamen
lijke rekening van grondstoffen voor het
bedrijf Onmiddellijk (raden 20 leden toe
Het eerste wat men meende Ie moeten doen
voor koopen is geld noodig was een
spaarfonds te vormen en alzoh kapitaal te
verkrijgen Elk der teden moest drie aan
deeltjes van t. 10 nemen en verder zou geld
worden geleend Met groote waardeering
voor hun initiatief en ijverig arbeiden, her
dacht spr. wijlen den heer Meyer, voorzitter,
Ober en Dc Jong opvolgende penning
meesters.
De heer C. van der Wilk stelde zijn wo
ning Ier beschikking tot bureau. Door het
toenemend aantal leden ging dit weldra niet
meer en werd een afzonderlijk pand noodig
geacht gevonden in perceel 30 in de
Pieterskerkkoorsleeg, met den heer Streef-
land als Winkelhouder. Toen dit perceel
wegens het toenemènd aantal leden en
verbruikers te klein werd moest weder
worden omgezien naar een ruimer lokaal
dat werd gevonden in No. 19. aan dezcltde
straat,, dat nu tot winkel werd ingericht
en op 30 October J901 geopend.
Toen de zaken goed. bleven piarchceren,
werd besloten het pand aan Ie koopen,
zcodat. de vereeniging in het bezit kwam
van een eigen huis Dq zaken gingen zóó
goed dat reeds een behoorlijk dividend kon
worden, uitgekeerd.
Toen de oorlog uilhrak kwamen echter
moeilijkheden, die dank zij de energie van
hel bestuur en de kapitaalkrachtigheid van
de Coöperatie glansrijk werden overwon
nen. Juist in dezen tijd heeft de vereeni
ging voet voor de vakgenooten kunnen doen.
Na den oorlog is de vereeniging nog
weder in. bloei toegenomen en thans telt
zij 65 .leden en J30- verbruikers en het ge
middeld dividend, dal kon worden uitge
keerd bedraagt 11 pCL
Met eenige trots constateerde spr. ten.
slotte dat. terwijl de Coöperatie te 's-Gra-
venhage. Rotterdam, Breda en andere
grootere en kleinere plaalsên. na een kwij
nend bestaan het hebben moeten opgeven,
Leiden is blijven groeien en een sieraad
is voor den Lejdschen scboenmakersstand.
(Luid applaus.)
Dat de feestredenaar niel te veel had
gezegd moge blijken uit bet feit, dat ge
durende 25 jaar in leder is omgezet voor
een bedrag van f. 1.206.000 en dat in to-
taal in al die jaren een som van f. 75000
aan dividend werd uitgekeerd, terwijl naast
den winkelhouder de heer Streetland. de
heer J. Peter is aangesteld als inkooper.
die geregeld de lederfabrieken in Noord-
Brabant afreist om contracten af te sluiten
met de fabrikanten van leder en andere
schoenmakersbenoodigdheden.
Op deze wijze komen leden en verbrui
kers op de meest economische wijze aan
hun grondstoffen wat tenslotte ook weder
,in het belang is van de burgerij.
Nadat de muziek Zich nogmaals had laten
hooren gaf het trio "Van der Woerd
Beurse een komisch zangduet getiteld:
„Jaap en Pteun" dat zeer in den smaak
BINNENLAND.
Nadere gegevens over den Verkiezing!-
nifdcg Oste en te Blad.)
De 100 Twosde Kamerleden ln beeld.
(3e Blad.)
Deensche officieren leggen een krans op
het graf van admiraal van Wassenaar,
heer van Obdam. (Binnenland, le Blad.)
De Amsferdamsche Rechtbank heelt
Salomon Liebermann wegens bediiegelijke
bankbreuk tot 3 jaar gevangenisstraf ver
oordeeld. (Rechtzaken, lste Blad.)
Te Oldebrcek is een onderofficier tijdens
de oefeningen door den bliksem getroffen
en ernstig gewond. (Gemengd, 3e Blad.)
Het tennistonrnooi te Wimbledon; ook
de Nederlandsche dames uit den strijd.
(Sport, 3e Blad.)
De Nederlandsche sciffenr Gunther won
gisteren te Henley van Lee. (Sport, 3e BI.)
BUITENLAND.
Nog altijd moeilijkheden in Frankrijk
over de schuldkwestie. (Buitenland le BI.)
Vrcgendag in het Engelsche Lagerhui».
(Buitenland, le Blad.)
Noodweer in Dnitschland en Oostenrijk.
(Buftenl.Gem. 3e BI en Telegramm. le BI.)
viel, waarna een door den heer P. Spaan
derman ontworpen en onder zijn leiding
vervaardigd schitterend tableau werd ver
toond toegelicht door den God van den
Tijd „Chronos", den heer C. Spaander
man, die, in dichtvorm declameerend, het
„voorheen en thans" der Coöperatie nog
maals schetste, daarin bijgestaan door den
zang van mej. Stafleu.
Dit nummer van het feestprogram sloeg,
dank zij zijn artistieke samenstelling ge
weldig in en werd terecht zeer toegejuicht.
Daarop werd gepauzeerd In de pauzu
hield het bestuur een drukke receptie in
de bovenzaal van „Concordia", waarbij
het bestuur van verschillende zijden werd
gehuldigd.
De voorzitter de heer J. Broekhuizen,
reageerde op gepaste wijze op de toege
brachte felicitaties, terwijl de heer Peter
gelegenheid vond om de waardeering van
het bestuur uit te spreken voor deze emi-
nenten winkelhouder, den heer Streefland.
die zooveel tot den bloei der Coöperatie
bijdraagt.
Daarna werden dc feestelijkheden in de
zaal weder hervat. Het bekende trio werkte
in afwisseling met dc muziek van den heer
Der Kinderen, een mooi programma af
waarop nog een geanimeerd bal volgde.
Geslaagd is voor het Mulo-examen B.
J. J. Wassenburg alhier.
Onze stadgenoot, de heer S. Broek
huizen promoveerde aan de Utrechlsche
Universiteit tot doctor in de wis- en natuur
kunde op proefschrift getiteld: „Wond-
reacties van hout", het onstaan van
thy lien en wondgom, in het bijzonder in
verband met de iepenziekte.
Gevonden tijdens de drukte voor ons
bureau Woensdagavond een armband»
Terug te bekomen bij den portier van onze
courant.
Bij de firma P. J. Mulder en Zoon is
in druk verschenen het jaarverslag over
1928 van het Genootschap ..Kennis is
Macht".
Wij vestigen de aandacht op de morgen
te houden verkoop van het „Voordorpbloem
pje'', ten bate van voogdijkinderen. Voor
bijzonderheden van deze collecte, welke wg
warm aanbevelen kunnen, verwijzen wg naar
de ir» dit nummer voorkomende advertentie.
Na afloop van de verkiezingen had
gisteravond de Leidsche afdeeling der S.D.
A.P. in de groote Stadszaal een samenkomst
belegd, waarin o.m. werd gewezen op den
bier ter stede bereikten vooruitgang.
Omstreeks halftien was de vergadering
geëindigd en trok men in optocht naar het
Volksgebouw, waar nog langen tgd een groo'.e
drukte heersrhte.
Wethouder Splinter is verhinderd mor
gen spreekuur te houden.