70ste Jaarpan?
DINSDAG 28 MEI 1929
No. 21225
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
GEMENGD NIEUWS.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cis. per regel voor advertentiën uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
alrertentiën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cis. bij een
Earimum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor evenlueele opzending van brieven
10 Cis. porto te betalen Bewijsnummer 5 Cis.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden ƒ2.35, per week
Buiten Leiden, waar agenlec gevestigd zijn, per week
Franco per post 2.35 portokosten.
ƒ0.18
„0.18
lllit nummer bestaat uit TWEE Bladen
EERSTE BLAD.
fcEN GOUDEN
HUWELIJKSFEEST.
Zooals wij gisteren reeds meldden, her-
;flkt heden het echtpaar HolmKasteelen,
tonende Levendaal 72a, het blijde feest van
l'jn vijftigjarige echtvereeniging.
I Toen wij vanmorgen met het gouden
ruidspaar een praatje gingen maken, kwam
bruidegom, wien mqn zijn 73 jaren zeker
Jel zou aanzien, ons reeds bij de kamer-
mrinet uitgeslolcen hand tegemoet en even
liter vertelde hij ons het een en ander van
levensloop op zulk een opgewekten
ron. dat het ons alras duidelijk werd, dat
hier geenszins lo doen hadden met
nand, die al met het leven afgerekend
leeft. Integendeel, de wijze, waarop de heer
Jolm ons vertelde van zijn voorvaderen, die
t' Zweden kwamen; van zijn grootvader.
kapitein van een loodsboot was en tot
Iriemaal toe een groot aantal schipbreu-
lilingen met groot gevaar voor eigen leven
tiiouden aan den wal bracht en van zijn
tan levensloop, getuigde van een levens-
Li en blijmoedigheid als men op dezen
leftijd zelden aantreft.
I Voorvallen van meer dan een halve eeuw
lieden releveerde hij met een nauwkeurig-
l"d alsof ze gisteren gebeurd waren en ver
sie hij zich al eens in een of andere bijkom-
|jheid. dan was zijn ega er als de kippen
ij om hem aan te vullen of te verbeteren.
De heer Holm werd geboren te Leiderdorp
n was aldaar werkzaam als bakker en ver-
Lens tc Zoeterwoude en Ie Leiden.
I Gedurende hun huwelijk heeft het echt-
jur sleeds op het Levendaal gewoond en
lichamelijke gesteldheid logenstraft
lecnenmale de bewering, als zouden de
rendaal-geuren schadelijk op dc gezond-
rij inwerken.
Moge het hun gegeven zijn nog vele jaren
ast elkaar in hun keurige bovenhuisjc te
ji?n wonen!
WIJKGEBOUW
^GELOOF, HOOP EN LIEFDE".
[in het jaarverslag van het Wijkgebouw
^loo{. Hoop en Liefde, Langeslraat 6769,
(kaande van den Xed. Prot. Bond, atd.
den over het werkjaar 19281929 wordt
Helding gemaakt van de in dit jaar onder
omen feesten en uitstapjes. Zoowel het
Nefeest ten huize van prof. Hesseling als
pl meisjeskamp te Soesterberg en het
tenskamp te Oisterwijk slaagde bijzon-
f goed.
L De heer Akkerman verving den heer Ei!
als bestuurslid.
I Tenslotte worden do verschillende tak
p van dienst met een enkel woord be
uken, terwijl aan het einde van het ver-
|taT de directeur, de heer Dirkzwager
(gorden van hartelijken dank brengt aan
p begluur, aan de dames en Iieeren leid-
*r> en leiders cn aan allen, die in ceni~
Juicht hel werk steunden.
ACTIE TEN BEHOEVE VAN
ONVOLWAARDIGE ARBEIDS
KRACHTEN.
Het bestuur van den Armenraad, een
lichaam waarvan in den laatsten tijd vooral
veel actie uitgaat, heeft thans het initia
tief genomen tot het voeren van een actie
ten behoeve van onvolwaardige arbeidskrach
ten. Voor dit do.el heeft het zich gewend
tot een aantal ingezetenen tot het bij
wonen van een vergadering in het Nutsge-
bouw op Vrijdagavond 31 Mei ter bespre
king van de vraag wat te Leiden gedaan
kan worden ten behoeve \an de als onvol-
ardige arbeidskrachten bekend staande per
sonen.
LASTIGE REIZIGERS.
Gisteravond kwam bij de stationschef al-
icr, van het station Haarlem, telefonisch
bericht binnen, dat een vijftal Engelsche
zeelui, die met den trein van 21.15 van Am-
terdam naar Rotterdam waren vertrokken
en die eenigszins onder den invloed van ster
ken drank waren, liet hunnen medereizigers
zocr lastig maakten De stationschef gaf
hiervan kennis aan de politie. Rij aankomst
anNdcn trein was toen een aantal agenten
aamvbzig, die de zeelieden uit den trein ver
wijderden pit overbrachten naar het politic-
posthuis aan de Steenstraat. In een ander
uig van denzelfdcn Ircin zat een Hage
naar. die het oveneens zijn medereizigers
aslig maakte. Hij onderging hel zelfde lof.
Tiet overbrengen naar het posthuis veroor
zaakte oen groolcn volksoploop.
Xadat zij een halfuurtje waren vaslge-
houden. hun identiteit was vastgesteld en de
gemoederen wal waren gekalmeerd heeft de
politie hpn weer losgelaten. De trein hal
een tiental minuten vertraging.
EET MEER GROENTEN!
De eet meer dit- en eet meer dat-cam-
wordt thans voortgezet met groenten
Men schrijft
i Op het gebied der voedingsleer heeft men
Jonger, dan op het terrein der hygienic, zich
Jan ten thans verouderd begrip gehecht
H-'-dat het voedsel moest bestaan uit Kool
n, vetten en eierwilten. en deze in
•'J1 zoodanige verhouding, dat het mensche
11,1 ha a in voldoende warmtc-eenhedcn
poriën) werden toegevoegd,
i fbt voedsel werd in dc Laboratoria alleen
_HrfJP onderzocht, evenals thans nog de
l^enieur een monster steenkool op d
pisehe waarde onderzoekt.
rerH sinds 191-1 weet men dat hel voed-
°°k nog bevatten moet stoffen die men
^tzcio direct scheikundig of microscopisch
l^j!j^nloonen, maar waarvan het totaal
leuken allerlei ziekten kan veroorzaken,
I, slotfo z£lfs tot vernietiging van het
organisme kan voeren,
sloffen zijn de Vitaminen,
genten zijn enorm Vitamine-rijkll!
Phosphor, de vitamine, en de phvsio
^'orkzame plantenzouten maken de
lot een onmisbaar en veel nutli
v°edingsorodnct dan alle andere voe
"^middelen.
Win n or2anisme opgehoopte slofwis
ita^'J^iften worden door de werkzame
l' -Mdeelen der groenten afgevoerd,
HANDELSREGISTER VAN DE
KAMER VAN KOOPHANDEL
EN FABRIEKEN VOOR
RITNLAND TE LEIDEN.
Nieuwe inschrijving: XVBloembollen-
kweekerij en -Handel v/h Meyer Co.,
Zandslootkade 18, Sassenheim. Directeur:
J Meyer, Sassenheim. Maatschappelijk ka
pitaal f.25.000, waarvan geplaatst-en ge
stort f. 10.000.
Wijzigingen: Jan Meyer, Jacóba van Beie-
r en laan. 3, Sassenheim. Blocmbollcnhandel.
Bovengenoemde handelszaak is met ingang
van 21 Maart 1929 omgezet in een Xaam-
loozo Vennootschap onder den naam: X. V.
Bloembollenkweekeri.i en -Handel voorheen
Meyer Co., Sassenheim
X.Y. Algemeen© Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. Ballcljee Terpstra. Oude Rijn
39. Leiden. De directeur P. I Eman te
Leiden, is vanaf 21 Mei 1929 geschorst.
Waarnemend directeur W. TT Haigh'ton,
Den Haag.
In 1922 schreef de Nieuwe Vlaardingscho
Visscherij-Courant" een prijsvraag uit,
waarin o.a. voorkwam: Welke soort haring
wordt in diverse tijdvakken in de Noordzee
gevangen
Hierop kwamen 12 opstellen binnen van
ter zake kundige oude en jongere schip
pers ter haringvisscherij.
Door een eveneens terzake kundige jury
weiden dc antwoorden beoordeeld en den
prijs toegekend.
Wat lezen wij in het antwoord dat gepu
bliceerd werd in de ,,N. VI. Cour."' van 22
Aug. 1922 1
Prima vette haring is cr echter in Mei
ock al fee vangen, n.l. de ,,Kolmaatjes", en
wel op 57 gr. N.Br. tot 57 gr. 50' N.Br. en
2 gr. tot J gr. O.L.
In Juni treft men een goede kwaliteit
maatjes veelal aan tussehen 57 gr. 50' en 58
gr. 25' N.Br en 1 gr. 15' lot 3 gr. O.L.
Schrijver dezes ving de eerste week van
Juni 1919 daar ter plaatse een onovertvef
bare soort maatjesharing.
Van dr. J. Metselaar is een boekje ver
schenen over de visehgronden in de Noord
zee. Dit schrijven kwam tot stand door
veelvuldige gesprekken met Vlaardinger
De openbare bijeenkomt wan in de uit- Katwijker en IJmuidcr schippers, en door
reiking van den eereprijs der ïhorbecke- dc antwoorden op de prijsvraag in de „VI.
stichting aan prof. Mevers zal geschieden. Cour." 1922 en tenslotte uit eigen ervaring
vangt aan Dinsdagmiddag a.s. te half drie op zee.
in 'het groot auditorium der tjniver.iteit. j Nadat Jr. Metselaar het eerst heeft over
Prof. mr. H. Krabbe zal daarbij ?e:i j baring .logen maatjes aan en zwart op
toespraak houden. den graad", gaat hij verder en noemt een
j anderen vischgrond waarvan hij zegt: wat
De heer G. L. Qverdiep, chef de bureau j echter dr? hoeveelheid te kort komt moet de
de:* inspectie der directe belastingen, enz. j kw.-üteit en daarmee de prijs goedmaken.
BINNENLAND.
Bezcek van Prins Hendrik aan de Philips-
fatrieken te Eindhoven. (Binnenland, 2e
Blad).
Tal van verdrinkingsongevallen. CGeU.
mengd, le Blad).
Het aantal branden wordt steeds grooter.
(Gemengd, lc Blad).
Het einde van het conflict op de veemark
ten in zicht? (Land- en Tuinbouw, le Blad).
BUITENLAND.
Be conferentie te Parijs voortgezet. (Bui
tenland en Tel. lei Blad).
Verdere gegevens over de Belgische ver
kiezingen. (Buitenl. en Tel. le Blad).
De Chineesche generaal Fena wil een
bondgenootschap met de sovjets. (Buitenland
le Blad).
alhier, 2e afdeeling. is op
met ingang van 1 Juni a.s.
ber.ocmd aan de
zijn verzoek,
als zoodanig
inspectie Leiden le afd.
DE GEVAREN VAN HET
BADEN IN ZEE.
Lezing van den heer Van der NieL
Over de stroomingen aan onze kust cn
de gevaren van het baden in zee heeft de
heer J. van der Niet, bootsman van de
Noord-Zuid-Hollandsehe Reddingsbrigade te
Noordwijk, gisteravond voor Ven vrij talrijk
publiek in een der zalen van „Den Burcht"
het woord gevoerd op verzoek van de Leid-
sche Reddingsbrigade.
Na een welkomstwoord van den heer W.
van fngen Schenau heeft de heer Van
der Niet er op gewezen dat de stroomingen
aan onze kust. waarmede spreker dan be
doel!: Katwijk en Noordwijk, in verband
staan met het wassen en zakken van den
vloedgolf uit het Zuiden. Bij voIIp en nieuwe,
maan 19 het sleeds hoog vvater te halfdrie,
bij eerste en laalsle kwartier (e halfacht,
overigens zijn hiervoor geen vaste tijden aan
to geven en zij. die willen gaan baden, doen
dan ook goed den stand van het water na
(e slaan in een almanak of in het ,,L. IV'
Hel water heeft 8 uur noodig om lc zakken
en uur om (e stijgen. De vóór-vloedgolf
duurt 3 uur cn zij (rekl alles naar zee. de
na-vloedgolf één uur, waarbij nIles naar het
strand wordt geslagen. Bii hef intreden der
eb slaal eerst het water weer eenige uren
naar het strand om vervolgens alles-weer
naar zee te trekken, en de baders doen .ver
standig met deze welenschap rekening lo
houden. Over het algemeen gebeuren de
minste ongelukken bij Noord-Westen, dus
zeewinden cn dit iVverklaarbaar omdat er
dan veel branding staat en men eerder bang
is. Nauwelijks echter staat er een landwind
en is de zee slil of de mensch wordt on
voorzichtig Dikwijls -waadt men dan door
het water naar de veel honger liggende
banken, waar de golven breken en dit juist
is heel vaak het begin der ellende Immers
men vergeet bij het opkomen van den vloed
dat het watér tussehen de hank en het
strand steeds dieper wordt, zoodat men ten
slotte niet meer terug kan. fs het water nan
hel vallen dan bestaat hiervoor natuurlijk
geen gevaar.
Daarnevens moei men voorzichtig zijn
voor muien, d.z geulen in de bank. waar
door het water, dat zich tussehen de bank
en het strand bevindt, mei kracht een uit
weg zoekt. Raakt iemand hierin dan is vrij
wel alleen redding mogelijk door zich op
den rug te laten drijven net zoo lang tot hi]
uit de mui is, om dan te trachlen zwemmend
hol strand lé bereiken fntusschen is er zeer
veel moed voor noodig 0111 zich op die ma
nier naar zee te laten afdrijven!
De heer Van der Niet besprak verder den
springvloed (die altijd plaats vindt 2 etmalen
na volle en nieuwe maan) en zeer fel is, en
de doodstroom (2 etmalen na eerste en laat
ste kwartier waarhij het water bijzonder
ruslig is. terwijl de heëren dr. Hermanides
en Verloop tenslotte eenige woorden hebben
gewijd aan het werk van de Noordvvijksche
Reddingsbrigade en haar hulpmiddelen.
Tot moeder-overste van het St. Elisa-
beth-Geslichl ai hier is benoemd de eerw.
zuster Sebastians, die reeds gedurende jaren
in dit geslicht werkzaam was in dc ver
pleging.
De heer A. J. A Prange alhier is door
den Haagschen gemeenteraad benoemd tot
lecranr in wiskunde en boekhouden aan een
If. B. S. met 5-jarigen cursus .aldaar.
- De 2c ploeg voorgeoefende dienstplich
tigen der lichting 1929, van het -te reg. inf
niet bestemd voor de officiers- of de onder
officiersopleiding. wordt 22 Juli voor eerste
oefening ingelijfd cn vertrekt 3 September
met groot verlof
Men. verzoekt ons mede te deelen. dat
Siemens en lfalske hier "ter stede ook ver
tegenwoordigd wordt door de firma C. J. J.
Koelman. Mare 116.
Donderdag 6 Juni a.s heeft de A. R.
Kiesvereeniging „Nederland en Oranje" in
samenwerking met het bestuur van den
A R Kieskring Leiden in de groote Slads-
zaal een groote propaganda-meeting belegd,
waarin al3 sprekers zullen optreden mr. de
Wilde en mr Briët. respectievelijk nr. 1 en
nr. 5 van de A R. lijst.
Ten nadcele van X. A. is uit dc poort
naast zijn woning in de Pieterskerkkoor-
steeg een heorenrijvviel ontvreemd.
Bij een dame in Amsterdam is een
dobberman pincher komen aanloopen. Het
dier droeg >en halsband, waarop gegraveerd
stond: Tosca, Schelpenkade, Leiden.
Belanghebbenden gelieven zich om inlich
tingen le wenden tot den Commissaris van
Politic, alhier.
PINKSTEREN EN
NIEUWE MAATTESHARING
Katwijkers contra Dr. Van der Laan.
Wij ontvingen nog het volgende schrijven
van den heer E. de Jong, oud-schipper ter
haringvisscherij, Meerburgkade 68, te Kat
wijk aan Zee:
Dc heer dr. Van der Laan (dir. Gem.
Vischvoorziening A'dam schreef in „Voe
ding en Hygiëne":
,,dat de echte „Maatjesharing" (gezien
haar leefwijze) niet vóór Juli verkocht kan
worden, omdat zij zich niet eerder laat
vangen. De eerdere verkoop moet dus
frauduleus heeten, daar clan oude koelhuis-
maatjes zouden worden aageboden
Wij zullen ons niet verdiepen in de kwes
tie van Sehotsche of Hollandsehe maatjes,
ook niet uitwijden over de vangstplaatsen
door v. d. L genoemd, al is over een en
ander ook tiog wel iets te zeggen.
In hoofdzaak komt het neer op de vol
gende vraag: Is het mogelijk of is het nie's
mogelijk dat vóór -Juli, ja zelfs in. Mei reeds
nieuwe mooie, vette, blanke en lekkere
maatjesharing wordt vcvkocht f
Wij zullen enkele feiten laten spreken,
en daarmee terwille van de duidelijkheid,
kort zijn. Wij zijn echter in staat nadere
uiteenzettingen te geven..
Later noemt hij nog dc „Midsummcrvis-
sehevij" (vroege voorjaar) en zegt: De ha
ring is vette maatjes. Vischgrond tussehen
56 gr. tot 57 gr 50' N.Br. en 1 gr. W.L.
tot 3 gr. O.L.
Dan krijgen wij Koknaafcjes, welke hoofd
zakelijk gevangen wordt in Mei, op onge
veer 57 gr. N.Br. De haring bestaat uit
vette maatjes nog wel zoo goed als de Mid-
summerharing.
Reeds eind Mei en begin -Tuni heeft men
op de Lingbaük meestal goede kleine
maatjes.
Later wordt- ook nog meerdere malen
over Maatjesharing gesproken, doch van
betere kwaliteiten wordt niet gewaagd.
Wij zullen niet betwisten, dat er met do
maatjesharing wel eens wordt geknoeid,
cn dat koelhuismaatjes van een vorig jaar
aangeboden wordt als nieuwe. Doch in
welk bedrijf geschieden geen ongerechtig
heden 1 Maar hiermee mag men niet gene-
raliseeren.
LTit. bovenstaa.ndo blijkt wel dat het zeer
goed mogeiijk is, vóór Juli, ook in Mei,
echte, nieuwe, mooie, vette, blanke, en wat
nog meer zegt, lekkere maatjesharing te
verkoopen.
Het publiek kan dus te dien opzichte ge
rust zijn, wanneer zij haar waren betrekt
van betrouwbare personen, Of dat nu zijn
Het Gemeentelijk Vischbedrijf, Vischwin-
kel, Stalletje, Sc heven ingsche vrouwtjes of
anderen, doet niets ter zake.
„Tevens blijkt uit een en ander wel dat
het „groote publiek" niet altijd te veel
waarde kan hechten, aan betoogen welke
wegens haar herkomst zeer geleerd schij
nen, doch welke niet in overeenstemming
zijn met de pr act ijk.
NA HET VLIEGONGELUK
TE BAGDAD.
De gewonden hersteld.
Blijkens door den commandant van net
vliegkamp te Soerabaja van den consul
Bagdad ontvangen telegram zijn sergeant-
vliegtuigmaker Langeraar en korporaal-vlieg
tuigmaker Simons, die bij het ongeluk met
de Dornier Wall-vliegboot te Bagdad ge
wond waren, hersteld en zullen zg van de
week naar Soerabaja vertrekken.
VECHTPARTIT TUSSCHEN
ZUIDERZEEWERKERS.
Eén docde en drie zwaar gewonden.
Tussehen werklieden van de Zuiderzee
werken op Wicringen, heeft Zondag, naar
„ITet Volk" meldt, een vechtpartij plaats ge
vonden. waarbij één hunner werd gedood en
drie ernstig gewonden zijn gevallen.
DE HONGERIGE KOE.
Gistermiddag liep een koe door de Roent-
genstraat te Rotterdam, met nog een koe
rustig achter een veedrijver. Maar de aan
blik van een groentenwinkel, waar zooveel
groen in de uitstalkast lag, is het dier te
machtig gewordenopeens rukte de koe
zich los, nam een aanloop en sprong par
does tussehen de jonge spinazie, de rabar-
bersteelen en de kroppen sla. In de keurige
uitstalling heeft het dier heel wat verwoes
ting aangericht, voordat de veedrijver het
weer behoorlijk op straat had.
VERDRONKEN.
Wees voorzichtig bij het zwemmen.
Gistermiddag lc ruim 3 uur, na het uit
gaan der Oostelijke O. L. school te Papen-
drecht, waren eenige leerlingen gaan baden
in de Merwede, welke achter de school
loopt. Plotseling verdween het 10-jarige
meisje J. Dekker in de diepte, waarop dc 26-
jarige onderwijzer H. Sterkman, wonende
Hendrikstraat, Dordrecht en waarnemend
hoofd der school, haar onmiddellijk na
sprong. Ook deze echter verdween in de
diepte. Aanstonds werd met dreggen aange.
vangen, doch bij het ophalen der drenke
lingen bleken bij beiden de levensgeesten
reeds te zijn geweken. Het lijk van het
meisje is naar het lijkenhuisje te Papen-
drecht en dat van den onderwijzer naar
Dordrecht overgebracht.
Te Werkendam is gistermiddag in de
Merwede bij het baden verdronken de 17-
jarige slagersknecht J. H. Kieboom. Do
mcente-polilie was direct ter plaatse, die er
in slaagde het lijk na een kwartier dreggen
op le halen. Pogingen om de levensgeesten
op te wekken, ook met een zuurstofapparaat
mochten niet baten.
Het achtjarige jongetje H. Kremer tc
Emmer-Compascuum is in het water ge
raakt cn levenloos opgehaald.
Zondagmorgen is le Waarland, gemeente
Haren-Carspel, het 4-jarig zoontje van Th.
Bruin bij het spelen te water geraakt en
verdronken.
Gistermiddag is in een onbewaakt oogen-
blik het 4-jarig zoontje van den heer Lub
bes te Zaandam in de Hanenpadsloot ge
vallen en verdronken.
VROUW IN BRAND GERAAKT.
In ecu vertrek achter de drogisterij, die
gevestigd is 111 cle Jan Mayenstraat 4 te
Amsterdam, was mej. Hartman bezig was
te smelten. Vermoedelijk is de pan omge
vallen en in brand geraakt. De vlammen
deelden zich niet alleen mede aan de om
geving, maar ook aan de kleeren van de
vrouw. Zij liep ernstige brandwonden op
e.i werd in zorgerljjken toestand door den
Geneeskundigen Dienst naar het Tesselscha-
deziekenhuis vervoerd. De braudweer wist
het vuur verder tot het vertrek te beper
ken.
AAN DE GEVOLGEN
OVERLEDEN.
De 56-jarige paardenhandélaar K. te
Culemborg, die voor vijf weken geleden
door een trap van een paard ernstig werd
gewond, is thans aan de gevolgen daarvan
overleden.
LOCOMOTIEF UIT DE RAILS
GELOOPEN.
Gistermiddag is bij het Geremt te Hel-
u.ont een locomotief met tender tegen een
stootblok gereden. De locomotief sloeg niet
om, doch liep uit de rails. De machinist
meende, dat beide seinen op veilig stonden.