DE OOLIJKE OESTERFAMIIJE.
YtMantef?
costume
hl
pOO-£imP5 rots
70"e Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 6 Mei 1929
Derde Blad No. 21298
[JUBILEUM Ds. R. P. A. RUTGERS
KATWIJK AAN ZEE.
SCHEEPSTIJDINGEN.
KUNST EN LETTEREN.
SPREEKCEL.
FEUILLETON.
if V
f-
Ds. Rutgers.
Heel kerkelijk Katwijk aan Zee viert
<5t! Men zal, dezen regel lezend, denken:
dat mogelijk? Ds. Rutgers is predi-
fait in de Ned. Herv. Kerk en er zijn toch
Ll; gereformeerden?
I Hij, die zoo denkt, is geen rechtgeaard
Katwijk aan Zee'cr en weet niet, hoe deze
predikant door alle Protestanten op handen
cdragen wordt. Hervormd en Gereformeerd
?ft in deze dagen met het jubileum van
Iden door ieder geliefden, geachten hoog-
Igceerden Dominee Rutgers mede. Eer. ieder
zonder onderscheid!
8 Mei a.s. is wel de, eigenlijke gedenk-
Ê3g, waarop Ds. R. te Nieuwkoop nu 25
jar geleden in het ambt werd bevestigd,
loeh daar men om bijzondere redenen van
Jiliemen aard. reeds morgen officieel in de
l:nieente dit feest zal vieren, meenden ook
pij goed te doen eenige woorden van hulde
Mn den vooravond van zijn feest neer te
Khrijven.
1 Ds. Rutgers werd 25 jaar geleden te
Kieuwkoop in het ambt bevestigd, slechts
f jaren bleef hij daar om vervolgens naar
fVarmond te gaan.
1 Toen deed al spoedig de Katwijksche Ge
kante een beroep op hem. hetgeen hij aan
kun. 11 ij trad in de plaats van Ds. A. J.
p;ii Wijngaarden en op 1G Juli 1911 had
bevestiging plaats.
I En vanaf dat oogenblik zijn dc banden
pschen Ds. Rutgers en onze gemeente
perbreekelijk geweest.
Kie echter mocht meenen, dat het Ds.
aan gelegenheden om van standplaats te
Ierwisselen, heeft ontbroken en ..hoogerop"
|k raan •'toëêft' het' mis.
Want verschillende eervolle beroepen,
par bloeiende gemeenten, werden door den
■f?r gezicnen herder en leeraar afgeslagen,
"n- (ot groote vreugde der Katwijk aan
!*>ehe Gemeente.
I goed herinneren wij ons dat een be-
P':1 kwam uit een stad. waar pas zijn
Twnd-collega Voorsteegh heengetogen is en
N toen. heel Katwijk te hoop liep cn
km vroeg: blijf toch bij ons!
En Ds. Rutgers bleef tot vreugde van
Nerven
Ds. R. onderscheidt zich van sommige
mjfere, zijner amblgenoolen vooral hierin.
T?' Dij zich slechts op zuiver kerkelijk-
pfstelijk gebied beweegt.
1 In den tegenwooi-dijjen tijd vinden velen
'-t gewenschl dat een predikant van alles
P de hoogte is!
I Ook Ds R. rrincr hierin met zijn tijd mede
faarhij houdt geen „lezingen"; is
R rn n,instaand candidaat voor de 2e Kamer
J^'l niet minister worden oT in colleges van
I'' k-^ri aard dan ook. zitting nemen. Neen!
Iis hechts Dominee! Maar dat in de
IfteMe beteekenis van het woord En wij
|*:nlen zulks een groot voorrecht.
J Onze tegenwoordige tijd heeft dringend
l'dioefle1 aan mannen die alleen ..maar" dal
Rondere ambt vervullen willen!
En het is juist om die reden dat Ds. Rut
gers. zoo populair, zoo buitengewoon gezien
cn geliefd is te Katwijk aan Ze-e.
Juist omdat hij ..dominee" is en dat wel
met als zijn krachten en zijn geheele hart.
Voor hem is het ambt van gemeente-her
der en leeraar inderdaad een ..goddelijk"
beroep.
Niet slechts omdat Katwijk aan Zee een
Kerksche gemeente is. niet omdat Ds. R.
zulk een begaafd, schitterend redenaar is,
hec-'ft hij altijd volle kerken. Maar ook omdat
men gevoelt: hier wordt nog meer gegeven,
dan een weloverwogen, vroom-ernstig men-
scheliwoord Men beluistert bij hem een ge
tuigenis van het eeuwige-, goddelijke. Evan
geliewoord.
Dc eenvoud, de waardigheid en de groote
ernst van zijn preeken. zijn oorzaken dat
hij ook bij niet-directe geestverwanten, groo-
tc-'ïijks gewaardeerd wordt.
Ook als catechist, onderwijst hij rustig
de groote groepen van leerlingen, hen on
derwijzend in de Goddelijke waarheden der
Schriften.
Geen jeugdpredikant in den nieuweren
zin van het woord, zoekend en vorschend
hoe hij de hedendaagsche jeugd zal weten
te boeien! Neen, op echt ouderwetsche
wijze, eenvoudig de leer der zaligheid aan
prijzend, gedragen'door een persoonlijk ge
tuigenis. spreekt hij voor jonge harten.
Als herder, is dl*. Rutgers trouw als geen
Aan tal van ziek- en sterfbedden wijst
hij op de Eenige Troost, waardoor men
het eeuwige leven verkrijgt en zalig ster
ven kan. Bij menige geopende groeve
en hoevelen waren er dat in die 17 jaren I
wist hij steeds een woord van troost voor
leven en sterven te brengen en de breede
schare van belangstellenden wees hij rustig
op de moeilijkheden van het leven.
In de moeilijke oorlogsjaren, toen zoo
vele vissc'hers op wreede wijze, door hel-
sche machines, duivelachtig verrast, don
dood vonden, opgeblazen met hun schepen,
dan was het ds. Rutgers die als Jobsbode
de droeve tijding moest brengen bij de
vrouwen, moeders en de weezen
Waarlijk, de band die ds. Rutgers aan
Katwijk aan Zee bindt, is een hechte en
geen wonder dat hij dan ook voor elk be-
voep bedankte.
Zou c* wel één gezin zijn te Katwijk aan
Zee, dat met een persoonlijke herinnering
aan ds. Rutgers heeft? Hetzij door eeD
huwelijk, doop van eeD of meer kinderen,
een reeks van catechisaties, een bevesti
ging tot lidmaat, een ziekbed of sterfgeval.
En bij pd in dat alles was hij alleen maar
dominee
Wat ligt er een heerlijkheid in, zulk een
dominee te mogen bezitten
Ongetwijfeld zal de bevolking van Katwijk
aan Zee in al haar lagen op spontane, op
grootsche en ook op ontroerende wijze, aan
2ï.»n „dominee", bij zijn 25-jarig ambtsjubi
leum. hulde betoonen en dankbaarheid be
wijzen. Daardoor wordt vanzelf de band die
hen- aan Katwijk aan Zee bindt, nóg hechter.
En in veler harten zal.de bede opstijgen:
dat God dominéé Rutgers nog langen tijd tot
rijken zegen voor de gemeente zal mogen
stellen en dat hij met dezelfde ijver en toe
genegenheid nog vele jaren als herder voor
de gemeente zal werkzaam blijven!
RECLAME.
2S5. Ziezoo, de schoonmaak is afgeloop<. n, maar nu vindt
vader Oester het toch hoog noodig dat dc heele familie eens
nieuw in de kleeren gestoken wordt. De pakjes die ze dragen
zijn al erg oud, nog van vóór hun reis naar de menschen-
wereld en de groote schoonmaak heeft er ook geen goed aan
gedaan.
286. Eendrachtig slappen ze dus naar kleermaker Kreeft,
die erg blij is dat hij de familie weer eens ziet Ja. eigenlijk
is de kleermaker heel nieuwsgierig en zou hij dolgraag te we
ten komen, waar ze toch al dien tijd gezeten hebben Maar
Oesters zijn nu eenmaal niet spraakzaam en mr. Kreeft ver
neemt niets.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
GAROET, uitreis. 3 Mei van Suez.
TAMBORA, uitreis. 7 Mei te Tanger verw.
SIEAJAK, thuisreis, 8 Meei bij Perim ver.v.
KON. NED. STOOMB. MIJ.
FOLi.üX en FAUNA, 4 Mei van Amst. n.
West-Indië.
ARIADNE, 4 Mei van Amst. n. Middl. Zee.
SIMON BOLIVAR. Amst. n. W. Indiê, 4 Mei
van Dover.
PRINS FRED. HENDRIK. Amst. n. \Y.-
Indië, 3 Mei van Madeira.
STUYVESANT, W. Indië n. Amst., 6 Mei te
Plymouth verwacht.
POSEIDON 2 Mei van Port au Prince n.
Kaap Haitien.
HOLLAND—AFRIKA-LIJN.
AMSTELKERK, 4 Mei van Amst. n. \V.-
Alrika.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
MAASDAM. New-Orleans n. R'dam, 3 Mei Ie
Havana.
RIJNDAM. "4 Mei van New-York n. R'dam.
MOERDIJK, 2 Mei vpn R'dam. te Las Anse-
Ics.
DINTELDIJK, 4 Mei van Pacific Kust te
Rotterdam.
HOLLAND—OOST-AZlE-LIJN.
OLDEKERK. thuisreis, 4 Mei van Sabang.
ALDERAMIN, thuisreis, 4 Mei te Genua.
JAVA—BENGALEN-LIJN.
JACATRA, 4 Mei van Calcutta n. Batavia.
JAVA—NEW-YORK-LIJN.
BOSCHDIJK, 3 Mei van Norfolk te N.-York.
HOLLAND—BRITSCH-INDIË-LIJN.
HOOGKERK, thuisreis, 8 Mei te Antwerpen
verwacht.
WILLEM KLOOS 70 JAAR.
Willem Kloos, de bekende aanvoerder
der beweging van '80 is 70 jaar geworden.
DEN HAAG. ROTTERDAM.
Alléén Hofwsg 6. hoogstr. hoek Spui.
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
HILLEGOM, 3 Mei van Beaumont n. Bof-
deaux.
HOFLAAN, 4 Mei van Antwerpen n. Puerto
C-ab ell o.
JONGE ELISABETH, 3 Mei van Cartagena
te Valencia
MAASHAVEN, 3 Mei van Gent n. Kirkenaes.
TWEED, 3 Mei van Oran te Melilla.
9812
WILLEM KLOOS.
Hel is thans nog niet do lijd, om over
het werk van Kloos een eindoordeel te vel
len. Ontegenzeggelijk heeft deze litterator,
die op de grens staat tusschen twee perio
den, groote beteekenis, maar het is nog
niet aan ons zijn plaats te bepalen.
Zoo zouden wij ook geenszins reeds het
oordeel willen onderschrijven, dat zijn la
ter werk, dat van zijn vroegere tijden niet
zou evenaren.
Zaterdagmiddag is de 70-jarige echter te
Den Haag op waardige wijze gehuldigd ia
een kring van letterkundigen en andere be
langstellenden, die in een der zalen van
Kleykamp daartoe waren samengekomen.
Naast zijn echtgenoote, Jeanne Reyneke
van Stuwe, werd dc 70-jarige, die bij bin
nenkomst met hartelijk handgeklap werd
ontvangen, in de bloemen gezet, welke van
vele zijden waren toegezonden. Wij zagen
onder de belangstellenden in de eerste
plaats den burgemeester der residentie en
mevr. Patijn, voorts letterkundigen, verder
deputaties van letterkundige en andere ver-
eenigingen, van den schoolraad, van gym
nasia, lycea, H B S en vele anderen.
Allereerst sprak de lieer Alberdingk
Thijm (Lod. van Deyssel) den 70-jarïgen
toe, vooral als vriend sedert nagenoeg 50
jaren, die de zuiverheid van Kloos' men-
schenaard in het licht stelde, de zuiverheid
van diens bedoelingen, van diens kunst.
Zijn alleen naar het ideaal handelen, des
noods tegen alles in schouwde spr. in
Kloos als een van de symptomen dier zui
verheid, welke Kloos van jongsaf tot op
heden heeft behouden.
Burgemeester Patijn zcidc, dat Den Haag
trotsch op Kloos is en wanneer spr. hier
eenige woorden wil uiten, dan is dat om
dat hij groote bewondering koestert voorde
mannen van '80. waarvan Kloos een der
voornaamste is. Wat Kloos voor onze taal,
ons denken on ons nationaal bewustzijn
heeft gedaan, dwong spreker diepen eerbied
af. Spr. wenscht hem nog vele jaren in
goede gezondheid toe.
De heer L. Symons huldigde den 70-jarige
namens het comité, dat zich daartoe ge
vormd had en ook namens het Willem
Kloosfonds. waarvan spreker penning
meester is. Dit fonds, dat overigens zóó in
stilte ten behoeve van anderen werkt, heeft
ditmaal gemeend, zijn eerepalroon niet tc
mogen voorbij gaan. Daartoe bood spr. na
mens het fonds een album aan, bewerkt
door mej. M. Rueter en met opdracht varf*
George Rueter. waarin Kloos wordt ge
schetst als dirbler en letterkundig essayist
en blijkens hetwelk hem een lijfrente wordt
toegekend.
De heer Kloos dankte, getroffen, meteen
handdruk.
Nog vertolkte de heer F Batten in
schoone taal de gevoelens der rijpere jeugd.
Voorlezing werd gedaan van een groot
aantal ingekomen telegrammen van geluk-
wensch, waarna alle aanwezigen den jubi
laris en diens ega persoonlijk complimen
teerden. Intusschen werd thee geschonken.
's Avonds had een intiem diner plaats,
waar ook nog menig hartelijk woord is
gesproken.
EEN VRAAÓ.
Abpnné vraagt de Singelgraclilen wat te
willen laten schuimen, d. w. z. ontdoen van
oude matrassen, rieten stoelen, doode hon
den. eartonnen doozen enz. enz.; 't staat
er? vuil. I
Ook de afrastering van gras cn perken iu
het Plantsoen en omgeving vraagt noodig
om herstel; 't staat erg slordig en is ge
vaarlijk.
Naar hel Enge'ach van
A T. QU1LLER—COUCH.
HOOFDSTUK VII.
AV.aaiin word! verteld hoe oom Loveday een
ontdekking deed en wat het blikken
doosje bevatte.
i» uur later zal ik aan hel sterbed van
jn moedor. De schok van d.t vie..- 'iijke
'èenb ik had haar haar verstand terug-
I ePVc'n ^laar was. tevens de oorzaak van.
non r.i wanl loeD ZG begon •(-' begrij-
j;), vlood het leven zachtjes weg. Rustig en
ro lag zij daar en sprak geen woord;
'"haar oogen kon men lezen dat de
v naderde en ik zag nog iets anders, iets
l- n']r.iijker?, pen teeder maar eeuwig ver-
t-n wereld is vol onbegrijpelijke din-
rnaar zelden kan men zoo iets wan-
ihopijs
ondervinden Hoe kou ik hel haar
h°e zou ZG bet ooit begrij-
üV was *aa*- "Te 'aab 1° laaif
vervolgden mij. toen het hc!-
Ifchee ^°°r neer?e'aten jalouzieén
Debia en kaar heilig gelaat verhelderde
1 m^i nit haar lieve oogen heeft mij memg-
dot .Un'0,?d en hel zachte verwijt zou mij
jei7°le€n. wanneer ik niet overtuigd
I ^zal Z'' nu einde,|ik de waarheid we-
Zij was stervende langzaam en vreed
zaam stervende en dit was het einde van
haar geduldig wachten. Hij was eindelijk
teruggekeerd, de man naar wiens komst zij
zon lang verlangd had. Hij was eindelijk te
ruggekomen. na al zijn arbeiden en zwoe
gen cn was neergelegd aan haar voeten als
een doode. Zij was bereid heen te gaan en
bij hom te wezen dien zij liefhad. Maar voor
mij. hun kind was dit bitter wreed.
Hel bleeke zonlicht verscheen, flikkerde
en verdween maar zij lag daar neder en
hol was of zij niet veranderde. Haar pols
slag hield op; het gebroken hart zweeg,
maar in haar droevige oógen zag ik nog den
zelfden vragenden blik maar zonder
eenige hoop voor mij om antwoord en ver
klaring te geven. Dat bleef zoo toen dc snik
kende visschers haar wegdroegen, totdat zij
eindelijk voorgoed gesloten waren. Het was
bi tier wreed
Mijn vadhr lag nog beneden in de kamer,
bewaakt door oom Loveday en vrouw Bus-
fargus. Nu en dan 9loop mijn oom zachtjes
naar boven en kwam even zachtjes terug
zonder de minste hoop in de oogen. Het tik
ken van de klok was 't eenige geluid dat ik
hoorde, alsof hij de voetstappen telde van
don doodsengel, die al nader en nader
kwam Tweemaal opende noeder den mond,
alsof zij iets zeggen wou. maar ofschoon ik
mij voorover boog om haar woorden op te
vangen, ik hoorde geen enkel geluid.
En terwijl ik bij haar zat. de oogen steeds
gevestigd op dat wasbleeke gelaat, kwamen
i! de lieve herinneringen bij mij op. freurig
on verwijtend Nogmaals zaten wij -amen
bij den haard le lezen, of wij stonden op den
rntsiohligen rand van een rots en keken
in een schilferenden zonsondergang ..naar
vader's schip", of wij knielden neder in de
kerk te Polkimbra en baden of hij veilig
terug mocht keeren. en dan hoorde ik die
zachte, lieve slem 'nog eens? O neen,
nooit, nooit meer!
Oom Loveday 9loop de kamer binnen n
keek haar aan; foen wendde hij zich lot mij
en vroeg:
„Heeft zij nog iets gezegd?"
„Neen."
Hij was op het punt heen le gaan toen de
lippen weder vaneen gingen en nu sprak zij:
„Hij komt hij komt Siil! dat is zijn voet
stap!"
De donkere oogen gloeiden van spanning:
de bleeke wang bloosde van hoop. Ik boog
mij over het bed heen. want zij sprak zeer
zacht.
„Hij komt! *Ik weet het zeker. Luister
maar! O mijn lieve man. kom snel. sneller!"
„Daar is hij! o mijn man! mijn lieve man,
je komt mij halen!"
Een oogenblik zal zij overeind met uit
gestrekte armen en stralend gelaal. toen
viel zii achterover.
Nadat de eerste schok", het vreeselijke ge
voel van scheiding voorbij was .bracht oom
Loveday mij naar bed en daar sliep ik ein
delijk in. De folterende pijn van zooveel
vefdriet dwong mij te slapen, en die slaap
was noodzakelijk; ik was zoo uitgeput door
gebrek aan slaap en door opgewondenheid,
dat zelfs geen droom mijn slaap verstoord
Het was tien uur 's morgens toen ik wakker
werd en ik zag oom aan mijn bed zitten
Weder scheen de zon vroolijk daar buiten:
de geheele wereld zag er zoc kalm en geluk
kig uit en mijn mrste gedachte was het bed
uit te springen en naar mijn moeder? kamér
te loopen. Toen vielen mijn oogen op oom
Loveday en de geheele vreeselijke waarheid
kwam spoedig terug in mijn ontwakende
hersenen. Met een zucht viel ik terug in het
kussen.
Oom Lovedav zag mijn ontwaken: hij
kwam bij mijn bed en vatte mijn hand.
„Jasper, mijn jongen, ben je wat beter?"
Na een korten strijd tegen mijn smart
vatte ik moed en antwoordde bevestigend.
„Je bent een dappere jongen. Ik vraag het
je omdat ik je nog iets te zeggen heb. Ik ben
dokter, dat weet je. Jasper, en dus kan ;c
mij vertrouwen wanneer ik je zeg dat het
nergens voor dient iemand wat wijs te ma
ken om bom te sparen Hel is altijd het
beste de pijn ineens te voelen en er geen
doekjes om te winden, lenminste dat is
mijn ondervinding. Welnu, mijn beste jon
gen. ofschoon de herae! weet dal je a! ver
driet genoeg geh3d hebt. er nog iets dat
ik je vertellen moet en a!s jij de jongen bent
waar ik je voor aanzie, dan is het het beste
het je dadelijk te zeggen."
Ik vroeg mij af wat mij nu wepr zou
wachten; ik ging overeind zitten en keek
mijn oom wanhopig aan.
.Jasper, je denkt, niet waar, dal je vader
verdronken is?"
„Natuurlijk, oom'"
„Hij is niet verdronken."
„Niet verdronken?"
..Neen, Jasper, hij is vermoord."
De woorden kwamen langzaam en plech
tig over zijn lippen en zelfs bij den eersten
schok van verbazing begreep ik de geheele
waarheid Dit was dus de verklaring van
den indruk dien hel noemen van mijn naam
op die twee vreemde nannen gemaakt
had. Dit was d° reden waarom toen wij
samen op de Doodeman? Rot? zafpn. de
oogen van John Railton de mijne nooit
hadden willen ontmoeten: dit was de reden
waarom de moordenaar mij zoo kwaadaar
dig op de Ready-Money-kust had aangepakt.
De weinige woorden die mijn oom had uit
gesproken begonnen het vreeselijke raadsel
der twee laatste dagen op te lossen, zoodat
ik al half kon vermoeden >val het antwoord
zou wezen toen ik vroeg:
„Vermoord! Hoe dan?"
„Hij werd doodgestoken."
Ik wist hel want ik herinnerde mij dc
leego seheede die aan Rhodojani's gordel
hing cn hoorde weder Railtons woorden*
„Kapitein, het was uw mesEven zeker
als ik het wapen in de seheede had kun
nen steken, wisl ik dat die man mijn vader
had vermoord. En zoodra ik dat wist ver
dween mijn angst voor hem en werd ver
vangen door een doodelijken. woesten haat,
op hot oogenblik kon ik niets uitvoeren.
maar de dag zou komen wanneer hij op zijn
hoede moe9l wezen Dal de man die zich
uitgaf voor Georgio Rhodojani, schuldig was
aan den dood van één persoon, dat had ik
met eigen oogen gezien; dat hij nog twee
levens meer op zijn verantwoording had
want de hand die mijn vader had vermoord
was ook schuldiz nan den dood van mijn
moeder dat wist ik maar al te goed.
„Hij werd doodgestoken." herhaa.de oom
Loveday. „in het hart gestoken, van achle-
ren. Ik heb dit iemmet gevonden, toen ik
het lijk van je armen vader onderzocht. Het
was afgebroken bij het gevest en in d* wond
blijven zitten welke niet veel gebloed kan
hebben Dp dood moet onmiddellijk zijn in
getreden. Het i* een zonderlinge gosehiedo-
nis. Jasper, en oen zonderling lemmet ook."
(Wordt vervolgd).
