AGENDA.
VISSCHERÜ-BERiCHTFN.
SCHEEPSVERBINDINGEN?"
INGEZONDEN.
BUITENLAND.
BRIEVEN UIT BERLIJN.
Woensdag.
Den Bnrcht: Vergadering van slagerspa-
Irouns. Nam. 8'A nur.
Niitsgebojuw: Chr. Hist Unie, afd. Leiden
Lezing mei lichtbeelden 8 uur.
Sladszaal: „Die Kreuzlahrer." door het
kerkkoor Chr. Zangver. Ex Animo; 8 uur
nam.
Vrije Evang. Gemeenseh. (Middelstegr. 3)
8 uur, de heer v. d Horst.
Donderdag.
Graanbeurs: Ondnrl. Ver. voor Zieken-
huisverpleging, 8 uur.
In den Vergulden Turk; Jaar] Alg. Leden
vergadering Ver. tot Bevordering van het
Vreemdelingenverkeer te Leiden en Om
streken. 8 uur.
Luxor-theater: Nederl. Reis-Vereen. Afd.
Leiden. 3 1/4 uur.
Rapenburg 31;. Tentoonstelling Holt. Kant-
vèreenjgrag ..Het Molenwiekje". JÓ 1/g
12 1/2 en 25 1/2 uur.
Sladszaal (g'roole zaal): Concert II. O. V.
ten Bate van nel Sladhuis. Soliste mevr. van
ïïeinurn.lansen. 8 u. 15 nam.
Den Haag:. Gebouw van K. en W.:
Frilz Krrisler. 8 uur.
MUSEA.
Stedelijk Museum de Lakenhal, Lange
Scheislraat 2 Geupend in Noyénijjcr. De
cern Lier. Januari en Februari van 103 uur.
Zuiidag'* vanaf hailéên Enlrèe Zundags» bus-
téiuüs. Maandag* f0 25. overige dagen f 0 10
Rijksmuseum van Oudheden, Rapenburg
28 Ut-iipend' van 104. uur. Zondags van
1—4 uut- 'Ëntrée Maandags 0.25, andere
diageu f. O. I(
Geologisch Mineralogisch Museum, Garen-
markt ledtren dag vap 9—12 en van
1,3.0yr4 uur Zondagen gesloten Kosteioos.
Eiknogtaphisch Museum, Rapenburg 07—
69 en Breestraat 18 Op werkdagen van
10—4 uur Enirées Maandags f.0 25;
overige dagen f 0 10.
Rijksmnseum v. Nat. Historie, v d Werff-
park Werkdagen 83012; 1.305. Zater
dags 8 3012 Kostloos.
Prentenkabinet, Rapenburg 71. Werk
dagen \-r-4 uur Kosteloos.
Herbarium, Nonnensteeg. Dagelijks van
9—12 30 en 26 uur Kosteloos.
Hortus Botanicus, Rapenburg 73. Alle
werkdagep van 1 April30 Sept 96 uur;
1 October—31 Maart 9i uur Op Zon
dagen alléén van 1 April30 Sept. 10i
uur. Kosteloos.
Dage'ijks.
.Casino-bioscoop", Hoogewoerd: Voorstel
lingen te 8 uur
Woensdag en Zaterdagmiddag van 2 tot
4 uur kinder- en familie matinée.
„Lusror Iheater", Stationsweg: Bioscoop-'
en Vanëlè voorstellingen Dagelijks-te 8 uur.
'9 Woensdags en 's Zaterdags matinée te
2 uur
..Trianon Theater", Breeslraat: Bioscoop-
en Variétévoorstellingen Dagelijks te 8 uur.
's Woensdags en Zaterdags familiemalmée.
,.Ci!y theater". Haarlemrnerstr.Bioscoop
voorstellingen Dagelijks te 8 uur. 's Woen-
dags. en "s Zaterdags matinée te 2 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
Apotheken wordt van Maandag 22 tot en
mei. Zondag 28 April waargenomen door de
Apotheken van de heeren: GP H Blanken,
Hoogewoerd 171, telef. 502 en D. .1. van
Driesum. Mare 76, télef. 406.
IJMUIDEN, 24 April. 1920,.
VISCHPRI1ZEN.
Tarbot pep, kilo f. 1.60f. 1.05, Griet per
kist van 60 kilo f. 54—36, Tongen per kilo
f i 80— 1 15, Groote Schol per kist van 50
kilu 1.25, Middelschol f.31, Zetschol f. 36-
29. Kleine Schol 1,26—7, Bot f. 11.50—7.50
Sciiar 1.1-12 30, Tongschar f. 45, Roggen
per 20 stuks f. 32—17, Vieeten p. st f 3 50-
1.80, Groote Schelvisch per kist van 50 kilo
f.54—-51, MiddelSchelv. f.4540, Klein-
middel Schelv f. 33—28, Kleine Schelvisch
f.2417 50, Kabeljauw per kist v. 126 kilo
f 5342, Gullen per kist van 50 kilo 1 26-
21, Lengen per stuk 4 601.70, Heilbot
per kilo f 1.45—1.40, Wijting per kist van
50 kilo f. 11 505 Koolvisch per stuk f 0.90
0 38. Makreel per kist van 50 kilo f 14.
Aangekomen 16 stoomtrawlers: IJM 74
met f.2798, IJM 107 met 1 2224, IJM 27
met f.3175, IJM 147 met 1 2814, IJM 41
met f 2587 IJM 136 met f.2127, IJM 155
met. 1.2386, IJM 50 mei f. 30(6, IJM 161
met f 2600, IJM 10 met (.4000, IJM 203
met r 2000 IJM 4 met I 900. IJM 55
met f 800, IJM 78 met f. 1800. IJM 93 met
f 260(1 VL 9 met f. 2589 en de loggers' KW
67 met f 570. KW 48 met f. 1078, KW 132
met f 368 KW 45 met f 603, KW 89 met
I 756 en KW 138 met f. 71 besomming.
De volgende passagiersschepen zijn Don
derdag 25 April in radio-telegrafische ver
binding mei de daarnaast vermelde kust-
statiuns en via die station? rechtstreeks te
bereiken. (Medegedeeld door de N. T. M.
„Radio-Holland"
A Ida biRughy radio: Chr Huygens, Wel
tevreden radio-, Crynssen, Scheveningtn
Hav Hadio; Flandria, Gerrilo radio: Gelria,
Rugby radio-, Indrapoera, Scheveningen Hav
Radio Insulinde, Scheveningen Hav Radio;
Jan Pietersz Goen. Scheveningen Hav Radio
J. de Will, Scheveningen (lav Radio. K d.
Nederl Bonifacio Radio- Orame Nassau,
Rughv Radio. Patria, Srheveninge-n Hav.
Radio- Prinse? Juliana. Ouessant Radio-,
Rotterdam, Scheveningen Hav Radio Rijn
dam. Chatham Massachusetts Radio; Siha-
jsk Singapore Radio Slamal. Schevtningen
Hav Radio Springfontein. Alexandria Radio
Veendam Porlishead Radio; Zeelandia
Rugby Radio.
(Builen verantwoordelijkheid der Redactie).
Copie van al of niet geplaatste stukken
wordt niet teruggegeven.
OPENBARE LEESZAAL EN
BIBLIOTHEEK „REUVENS".
Geachte Redactie.
Het ingezonden stuk v«an F, A. W. in uw
Bla.d van 19 dezer heelt het bestuur van
bovengenoemde instelling met veel geóoe-
gen en instemming gelezen, in de eerste
plaats, omdat uit ait stuk nog eens Wijkt,
dat de O. L. en B. een door velen gewaar
deerde inlichting iö eü dit stuk er toe bij-
idryaagt, de aandacht, ook van hen die er tot
'nu tóe geen gebruik van maakten, op te
vestigen, V por al echter, is bet bestuur in
genomen met dit Ingezonden Stuk, om
dat hierdoor aap de leden de fipaqcipele
bezwaren; waarmede bijna alle leestalen
in ons land te kampen hebben, eens nader
onder het oog worden gebracht. -
Het ideaal zou zijn, dat allen geheel
kosteloos van de gelegenheid om boeken te
leenen zouden kufiqén gebruik maken, zoo
als bijv. het geval is in de geheel door do
gemeente geëxploiteerde Stadsbibliotheek
en Leeszaal te Haarlem. In Leiden is do
O. L. en B. echter een particuliere instel
ling, die van het Rijk, de Provincie en de
Gemeente geldelijken steun ontvangt. Ter-
Wijl de toegang tot de leeszaal, alsmede de
■couranten 'en de studiezaal voor iedereen
vrij is (een der voorwaarden van Rijkssub
sidie),' is 'voor het leenen van boeken: het
lidmaatschap een verei6chte: zonder1 de
contributies der leden zou de inrichting
niet kunnen bestaan. De bepaling dcf' mi-
Dimum-contributie is een lastige kwestie,
tri Leiden bedraagt deze slechts éérrgtdden,
ten einde iedereen in staat te stellen'van
de uitleening gebruik te maken. Stelt men
Öit minimum hooger, dan zullen de minst-
vermogenden afgeschrikt worden lid te
worden en wordt niet voldaan aan clen
eisbh, dat de O. L en B iv 'één iririchting
vdor allen. Doch het steljen va.n eén-fhini-
hinm-contributfe heeft, het groote beüwaar,
dat ook zij wier inkomen hen Stellig' m
staat sfëlti, een hóogeré contributie te'be
talen, meeneh te kunnen volstaan mét het
geringe bedrag van één gulden per jaar!
Helaas moet geconstateerd worden, dat velo
beter gesitueerden van deze regeling mis*-!
bruik mnkeD om voor zoo min mogelijk
geld zoo veel mogelijk te profiteeren. In
sommige O. L. en B. wordt aan de leden
verzocht hun contributie te bepalen op
bijv. f. 1 per duizend van hun inkomen,
doch met zeer weinig succes. Een vaststel
ling der contributies op grond van ieders
aanslag in de inkomstenbelasting is natuur
lijk practisch onuitvoerbaar.
Het bestuur der O. L. en B. zou voor-
loopig, niet gaarne tot yerhooging der mi-,
nimum-cpDtributie overgaan, daar de er
varing in apdere leeszalen hiermede opge-
daan, leert, dat dit een groote achteruit^
gang van het ledental ten gevolge heeft en
dus ook de verwachte sti'ging der inkom
sten achterwege blijft. Doch wel zal liet
gaaj-ne zien dat de leden de aansporing
van den geachten inzender ter harte nemm
en uit eigen beweging hun contributie naar
draagkracht verhoogen. Zeer, aan gen nam
is het te kunnen vermelden, dat reeds ver
scheidene leden dit gedaan hebben; mo
gen nog velen dit voorbeeld volgen. Teij
slotte moge er nog op gewezen worden hoe
het aantal donateurs, d.w.z. van hen die
de O. L. en B. steunen door een jaarlijlc-
sche bijdrave van f. 10 of f. 100 in eens,, de
laatste iaren sterk verminderd is en thans
nog slerht-s 10 bedraavt. voor een stad. van
70^0 in^ooprs toch beschamend weinig
Met dank voor de verleende plaats
ruimte,
A. A. VAN RIJNBACH, secretaris.
Leiden, 23 April 1929.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Herstel en Ontwapening.
Na afloop van de^ plenaire vergadering
der deskundigen van g.stermorgen werd een
officieel communiqué uitgegeven,, waarin
gezegd wordt, dat aan de commissie van
deskundigen het rappoit der sub-commissie
over de beraadslagingen van de vorige
week is voorgelegd, waarin vastgesteld
werd, dat over cle cijfers geen overeenstetm-
m.ng kon worden bereikt.
Het rapport zaJ bij de acten van de cun«
ferentie worden gevoegd.
Daarop heeft de commissie van deskun
digen met algemeene stemmen besloten,
dat een subcommissie zou worden gevormd
niet de opdracht de hoofd richtlijn en vast
te stellen, die in een nieuw rapport opge
nomen zullen worden. Deze subcoinmissir.
is gevormd uit de eerste geleerden van
iedere delegatie.
Tijdens de behandeling van de vraagt
Btukken, waarover reeds overeenstemming
kon worden bereikt zullen alle groepen er
naarstig naar streven, om ook over die pun
ten tot overeenstemming te geraken, waar
voor deze nog niet bereikt kon worden.
Men verwacht, dat door deze methode
niet alleen tijd zal worden bespaard, do<h
ook, dat door het vaststellen, in welken
omvang reeds overeenstemming is bereikt,
ook de uiteindelijke taak der conferentie
bevorderd zal wolden.
De volgend0 plenaire vergadering zal
bmnen redelijken tijd door den voorzitter
worden bijeengeroepen
De ingestelde si.bromimissie heeft reeds
haav eerste vergadering gehouden Daar
in zitten voor Duitschland dr. Schacht,
voor Frankrijk Moreau, voor Engeland Sir
Josian Stamp, voor Amerika Owen Young,
voor Italië Pirelli, voor België Francqui
en voor Japan Mari.
,,De Temps" meent, dat de taak van de
commissie omvat - bet statuut voor de bank
voor internationale betal ngeD eD de ver
deeling van de Duitsche annuïteiten in eeD
gedeelte dat onbeschermd gecommerciali
seerd kan worden en een ander dat ook
verder een bepaaldelijk vastgelegde trans
fer- of moratorium-bescherming genieten
zaL.In de eerste zitting is het werkpro
gtdm vastgesteld. De volgende wordt Vrij
dagmiddag gehouden Verwacht wordt dat
dje opstelling van haar rapport ten minste
Wél 10 "dagep dureD zal.
Intusschen blijft de pers natuurlijk haar
oordeel gevep al naar gelang van haar
standpunt. "Het pessimisme blijft overheer-
schen
.4
De voorbereidende ontwapeningscommis
sie heeft den dëfinitieven tekst vau het
hoofdstuk over den chemischeD en bacte-
riologischen oorlog na vrij langdurige be
sprekingen .aangenomen. Volgens de thans
Aanvaarde le2)ng verplichten de mogend
heden zich, on (iet beding van wederkee-
righe-id, in geval van oorlog geen gifgas
sen of dergelijke stoffen te gebruiken. Dit
geldt ook voor elke aanwendmg van bac
teriologisch strijdmateriaal. Op voorstel
van den Poolschen afgevaardigde werü
vervolgens besloten, dat dé. ontwapenings
commissie zich het recht voorbehoudt op de
algemeene ontwapeningsconferentie het gif-
gasprotoyol van 1925 aan te vullen of te
wijzigen. Vervolgens werd een sovjet-voor
stel- aangenomen, waarbij de regeeringeu
worden uitgenoodigd het gifgasprotocol van
1925 te ratifioee.ren, hetgeen tot dusver
maar door 13 staten is geschied.
De pers heeft ^geprotesteerd tegen, het
houden vaD zoovele zittingeD met gesloten
deuren, hetgeen zij niet in het belang, van
de ontwapenings-ideo acht.
o
DUITSCHLAND.
it r
Uit den Rijksdag.
De Rijksdag is aan de begrooting begonnen.
Toen cle begrooting van cleh Rijkspresident
•iiï'behandeling kwam, stelde de communist
Bcutlwg voor het salaris van den Rijkspre-
stdent te schrappen. De tegenwoordige pre
sident was de steunpilaar van de nationa-
iislen en de monarchisten. Hij is eerelid van
het Nationaal Verbond van Duitsche officie
ren, dat zich bij e!ke gelegenheid voor het
monarchisme uitspreekt. Hij is eere-lid van
de Stahlhelin, wiens vijandige stemming
tegenover den slaat en de republiek voor
niemand een geheim zijn.
De begrooling van den Rijkspresident werd
echter zonder verder debat aangenomen.
Enkel de communisten stemden tegen.
Vervolgens werd dé begrooting van den
Rijksdag zonder debat aangenomen.
Bij de bespreking der bogrooting van den
rijkskanselier en het rijksministerie be
treurde de Duitsch-nationale fractieleider,
graaf Westarp, dat dé rijkskanselier geen
regeringsverklaring had' afgelegd ten aan
zien van de wijziging van de samenstelling
van de regeering., Bij de Parijsche schade
vergoedingsonderhandelingen gaat de tegen
partij nog steeds van de valsche veronder
stelling uit, dal Duitschland op grond van
de léugeii omtrent de schuld aan den oorlog
een moreel onrecht goed te maken heeft De
Duitsch-nationalen zijn vast overtuigd, dat
het in het Duitsche rapport genoemde be
drag van 1650 millioen mark, Duitschlan Is
betalingsvermogen overtreft Graaf Westarp
verklaarde ten slotte, dat zijn fractie thans
geen motie van wantrouwen tegen den rijks
kanselier zal indienen maar tegen het sala
ris van den rijkskanselier zal stemmen.
Rijkskanselier Müller antwoordde, dat ook
de regeerïng-Luther Van welke de Duitsch-
nationalen deel uitmaakten, geen vaste coa-
litie'-regeenng geweest is. „Maar zij kon ten
minste werk leveren" roept graaf WeStarp,
waarop Müller antwoordt: „U deedt, geloof
ik, beter, niet te herinneren aan de regee
ringen, bij welke de Duitsch-nationalen be
trokken waren De laatste zóódanige regce-
ring (s immers jammerlijk in haar werk blij
ven steken en de Rijksdag moest ontbonden
worden." 1
De tegenwoordige regeering zal onbekom
merd haar weg gaan en heeft groote en ge
wichtige wetgevende ontwerpen onderhan
den. In de eer9te plaats de hervorming van
het wetboek van strafrecht, waaraan de af
getreden minis'pr van justitie Koch zulk
een'groot aandeel heeft gehad. Anderè be
langrijke ontwerpen zullen onmiddellijk
aangekondigd worden nadat hel eindresul
taat van de onderhandelingen te Parijs be
kend zal zijn, omdat zij er ten nauwste mee
samenhangen.
Bij deze onderhandelingen heeft de rijks-
r.egee'ring -haar onderhandelaars volkomen
vrijheid gelatpn en de politiek is er in-seen
enkel opzicht bij te pas gekomen. Ook de
kwestie der verantwoordelijkheid voor h?t
ontslaan van den oorlog speelt hierbij geen
rol, ofschoon de basis op welke de onder
handelingen gevoerd worden, niet volkomen
met onze wenschen strookt. ..Dat komt door
de leugen van onze uitsluitende schuld -aan
den-oorlog' roept rechts. ..Neen", antwoordt
MüHpfv ..dat is de schuld van den verloren
oorlog, waardoor wij in een andere positie
gebracht ziin."
De regeering i9 verheugd dat de voorzit
ter, van de Rijksbank de moeilijke en vaak
teleurstellende onderhande'inpen ten einde
wil voeren en hoopt alsnog dat het hem en
zijn medeonderhandelaars gelukken zal lot
overeenstemming te komen Hoe echter ook
de afloop dezer onderhandelingen moge
zijn. 't zij positief of negatief, de staatslie
den zullen in beide gevallen toch nog moe
ten samenkomen om het resultaat te veri-
fiecren.
Graaf Westarp heeft in dit verband over
een crisjs van het parlementarisme gespro
ken Hij, is niel de eenige maar al dit ge
praat isi op hel oogenhlik volmaakl hutte-
loos Wat ,wi'l gij hèeren der rechterzijde,
in 'd- plaats van dit parlementaire stplsel
zeden dat nog door Wilhelm fl in October
1918 in de plaats gesteld is van het totaal
ineengestorlte „oude systeem"? Graaf
Westarp heeft ook niets anders weten aan
te geven en ofschoon hij geen direct votum
van wantrouwen heelt ingediend, is uit zijn
rede duidelijk gebleken dal hij de tegen
woordige regeering niet zijn vertrouwen
schenken wil Ik ben hem dankbaar voor
deze verklaring van welke ik acte neem.
ti
Het rijksgerechtshof te Leipzig heeft dr.
Kleppker, deD secretaris van de commu
nistische rijksdagfr actie, tot een jaar ves
tingstraf en een boete van 150 mark veroor
deeld wegens, voorbereiding van landver
raad, waaraan hij zich volgeDS de opvatting
vaD het rijksgereohtshof heeft schuldig ge
maakt in een reeks artikelen, welke hij
als redacteur van het blad ,,De socialis
tische republiek", dat te Keulen verschijnt,
heeft .gepubliceercL
FRANKRIJK.
Pokken gevalles.
Ta Parjjs is een geval van pokken vasU
gesteld. Het zou gaan om een reiziger uit
Bombay. Te MarsH.le zijn eveneens pokken
geconstateerd bij een reiziger.
ENGELAND.
Het herstel van den koning Oe vrede
in de industrie.
De koning bevindt zich nu definitief op
den weg naar volkomen herstel. Men ver
wacht geen inzinkiDg meer. Het bof zal
CraigweThouse te Bognör half Mei veriaten,
nog vodr linksteren, om naar Windsor te
gaan, waar de koning ongeveer een maand
zal blfiven, om hem in de gelegenheid te
stellen met Londen in verbinXng te blijven
tijdens de periode der algemeene verkiezin
gen. Daarna zullen de koning- en koningin
Daaf Sandringham (Norfolk) gaan tot begin
Augustus, waarna het hof naar Balmoral
Cattle in Schotland vertrekt. Een nationale
dankdienst voor het herstel van den koning
zal waarschijnlijk in Juli gehouden worden
in de abdij van Westminster, -
De conferentie vöor den vrede in de in
dustrie is gisteren weer eena bijeen geweest,
doen spoedig verdaagd, om een gemengde
commissie te benoemen, welke dë beste
metbodes van overleg en samenwerking tus-
scben de drie organisaties (twee werkgevers-
en de groote werknemersorganisatie) zal be-
studeeren.
OOSTENRIJK.
De crisis.
De politieke toestand is ten gevolge van
de weigering van dr. Endër om het bonds-
kahselierechap te aanvaarden .zeer verward
geworden, aangezien er geen andere can-
didaat is, over wien de partijen het gemak
kelijk eens zullen worden.
De Chr. Socialisten hebben echter aan
beide andere coalitiepartijen professor Mit- v
telberg „Landesfinanzreferent" van Vorarl-
berg als candidaat voor den post van bonds
kanselier voorgesteld.
RUSLAND.
Wijziging in de tinantieele functies.
Aron Scheinmann, de president van de
Staatsbank in sovjet Rusland, is na zijn
terugkeer te Moskou, na een verblijf vau
enkele maanden m de Vereenigde Staten,
door een decreet van het Kremlin uit ai
zijn functies ontslagen, dus uit de functie
van president vaD de Staatsbank, plaats
vervangend volkscommissaris van Financiën
en lid van den Raad voor arbeid en veroe-
digmg.
Over de motieven van dit besluit is niets
bekend.
Scheinmann wordt aan de Staatsbank op
gevolgd door Pjatakof, die tijdens de jong
ste onderhandelingen ipet de vertegen
digers der Engelsohe industrie een leidende
rol gespeeld heeft.
VEREENIGDE STATEN.
Weer een klacht.
De kapitein van het steenkolenschip „Tad
Jones" verklaarde ,dat in den avond van
20* April, toen het schip ongeveer 60 mijl
verwijderd was van de kust van New Jersey
het Amerikaansche kustvaartuig „Seneca",
hem er van verdenkend, sterken drank te
willen smokkelen, het schip heeft beschoten
Twee officieren van het kustvaartuig
klommen aan boord van het kolenschip en
zouden, naar men verzekert, den kapitein
van 't schip herhaaldelijk beleedigingcn
hebben toegevoegd.
De voorzitter van de scheepvaartmaat
schappij. waartoe het schip behoort, heeft
verklaard voornemens te zijn over het ge
beurde te Washington te protesleeren.
CHINA.
Maarschalk Tsjang Tsjoeng Tsjang.
Maarschalk Tsjang Tsjoeng Tsjang is door
de Nenking-troenen verdagc-n. Hij vlurhfte
naar Korea, waar hij te Dairen door de
Japnnsehe politipfóulor.\feten "0°rresteerd
Op hem zijn aanz'enljiYe boHr^wen in.goud,
en groóte voorraden edelsfpenen aangetrof
fen. Aan de Ja panache pers verklaarde hij,
dat zijn nederlaag uitsluitend ie wijlen is
aan verraad van ziin generaals, die zich
voor de som van 190 duizend dollar aan
de regeering van Nanking zouden hebben
verkocht.
(Van onzen Correspondent.)
EERLIJN, April 1929.
Neen komt in deze dagen nog nie(
naar dé hoofdslad van hel Duitsche RijR
Blijft nog een week of vier, zes in d6
warme binnepkamer, in uw eigen milder
zeeklimaat. Ik weel wel en lees hel in
de Nederlandsche bladen dat het bij u
ook nog geen ténte ie. Maar zoo bitter koud
zoo guur, zoo'onvriendelijk als in he|'
hartje vap Pruisen is het in de Lage Lan
den dan toch niet.
Welk een toestand, dat op 6 April heel
de „Mark Bfandenburg" nog onder de
snèeuw ligt; en in de buitenwijken de-
wereldstad de daken nog wit zijnl Dal
nauwelijks eenige sneeuwklokjes zich aan
het daglicht wageti én de boomen in hei
land nog zoo kaal zijn als in December!
En dan die zotte temperatuur. Zes tot ach!
graden vorst, zoodra de duisternis invalt
Overdag, zelfs bij „koesterend" zonlicht
nog twee tot drie graden onder nul.
Dat de stemming der menschen daar ge-
voelig onder te lijden heeft, is het ergste
niet. Onze Pruisen zijn nooit een bepaald
beminnelijk slag geweest. Nu zijn ze, on
der den invloed van het weer. nog ietwat
stuurscher en mopperiger dan anders. Hel
valt nauwelijks op. Erger is. dat de sociale
gevolgen wehjra bemerkbaar zullen worden.
De huisrvrouwen klagen al, dat op de
markten nauwelijks 'meer iets behoorlijk;
te krijgen is.. De jonge groente ontbreekt
natuurlijk geheel. En toch zijn de land
bouwers nog tevreden, dat de natuur met
het ontluiken.ditmail voorziöhtigér geweest
rs. Immers ,hpt is in vorige koude lente-
weken herhaaldelijk voorgekomen, dal do
plantenwereld; ziéh door voorbarige zomer-
sche, warmte verleiden liet, om dan ten
gevolge van strenge nachtvorsten in April
een ellendigën dóód te sterven. Nu zijn,
begin .April, nog nergens knoppen o|
bloesems te zien.
AMeen de wijnbouwer heeft gevoelige
verliezen geleden. Honderdduizenden wijn
stokken zijn doodgevroren en zelfs ai wordt
de zomer zoo warm pn zonnig als in 1924
dan (och zal mert helditmaal hoogsteni
van qualiteit reri zekef niet van quantiteii
moeten hebben. Maar men voorspelt om
een killen, regenaehtigen zomer-, en komt
ditmaal de weerprofétie uit het zou wel
een wonder zijnl dan zal men „jaargang
'29" stellig niet op de wijnkaart der dure
restaurants aantreffen.
Zoolang hel builen nauwelijks om uil
te houden is, beieven de tallooze lokalen
waar nog gemoedelijke binnenhuiswarmle
tot oponthoud lokt, een ongekenden bloei
tijd. Tijdens de totaal verreger.de Paasch-
dagen hebben de bioscopen, restaurant
bierpaleizen en danshuizen in de stad zelf
winsten gemaakt, gelijk ze dezen winler
zeker niet hebben durven droomen.
Maar het moet erkend worden: ze doen
dan ook alles, om het den gast zoo aange
naam mogelijk te maken De Duitsche ar
chitecten hebben de laatste jaren veel
moois naast evenveel wonderlijks tot stand
gebracht. Daarbij is hier met echten, bijn:-
onartistieken volkssmaak rekening gehou
den, daar weer dwars tegen alle traditie in
gewerkt. Het hyper-moderne op het gebied
van binnen-décoratie is waarschijnlijk ner
gens zoo volledig te studeeren als juist in
Berlijn.
Men moet die (iitgaande kringen inder
daad in groepen verdeelen. En komt dan lot
lezenswaardige resultaten!
De. „beste" kringen.... gaan niel meer
uit. Omdat ze geen geld hebben, en uilgaan.
werkelijk uitgaan, in Berlijn allesbehalve
goedkoop is. Natuurlijk zijn hier nog fami
ne's uit den „besten stand", die rijk zijn
en overal té vinden, waar iets bijzonden
aan de hand .is. Maar deze vormen dan toch
een zoo kleine minderheid, dat ze in de uil-
gaande wereld nauwelijks, opvallen. Enkel®
hebben nog haar salons, waar de adel en
de vroegere hofkringen verkeeren. Ze heb
ben ook haar „nationale verëenigingcn"
met bijbehoorende dans- en sportclubs, die
natuurlijk uiterst exclusief zijn. Én deze
clubs en vereenigingen geven jaarlijksche
bals. waar het intusschen opvallend een
voudig en spaarzaam toegaat. Nog typischer
is in dit opzicht de Potsdamsche hauH
volde, waarin de niet-adelijke out-sider
geen schijn van kans heeft, ooit te worden
opgenomen. Tenzij hij over de geniale on
verschrokkenheid van den lustigen oplich
ter Harry Domela beschikt, die zich maan
denlang door zijn avonturen als pseudo-
zoon van den ex-kroonprins een wereld-
reputatie wist te verschaffen.
De „uitgaande wereld" bestaat hier dus
tegenwoordig in hoofdzaak uit de kringel
der bankdirecteuren en hun film-nasleep,
dc rijke handelskopstukken, de best behaal
de kunslenaar? en de diplomatie, die zich
wil zij op de hoogte blijven en niel alle
bronnen van informatie tpegêdekt vinden,
wel genoodzaakt is, ook de nieuwe-rijte»
in haar anders zoo gezeefde kringetje op te j
nemen.
De intellectueele Berlijners, rechters, ad
vocaten. ambtenaren, leidende middenstan
ders. geven de voorkeur aan de bierlok:; 'eu
en dan nog in hei bijzonder aan die, w I
in pseudo-,.altdeulschen" stijl zijn opge- I
trokken. Dg beschaafde Duifscher voelt z-co I
nergens meer op zijn gemak dan in .J'tv I
ders", waar het daglicht niet ol sic''1' I
door kleine gekleurde ruiten binnenvalt.
humoristische teekeningen de wanden sic-
ren, namaak-anliguileilen opgesteld z,:» I
en .tallooze gemoedelijke hoekjes gevormd
zijn Hoe meer verrookt zoo'n lokaal
ho.e harder de banken en hoe nuchterder
b'ank-geschuurde tafels znndpr laken. H
boter het hem bevalt Het ideaal is natuur-
lijk zijn „S.tammlisch" en ge kunt 4- H
Duilscher niel meer uit zijn humeur brr«-
gen dan door kwnsi onverschillig aan z""a H
noc sleohls door weinige stamgasten bezet-
te clubtafel mede plaats te nemen, ffj H
meeste gevallen zal men u, hetzij I