70sle Jaar^an* DINSDAG 16 APRIL 1929 No. 21191 STADSNIEUWS. LEIDSCHE SCHOUWBURG. Het voornaamste nieuws van heden. DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIEN: 30 Cts per regel voor advertentiSn uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertentiën 35 Cts per regel Kleine Wvertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 CLs bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postreeht Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maand|n f 2.35, per week Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week Franco per post 2.35 portokosten. ƒ018 „018 Oil nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. NA DEN STADHUISBRAND. Het onderzoek dooi de deskundigen. Hedenmorgen i9 het onderzoek door de eskundigen van de Rijkscommissie B. voor "onumentenzorg naar den toestand waarin evel en toren na den Stadhuisbrand ver eeren, officieel aangevangen Van deze commissie waren aanwezig dr. Kalff, directeur van het rijksbureau voor "onumentenzorg. prof. Odé en prof. van er Steur uit Delft, prof. Martin, dr. Bor age benevens ir. van Heeswijk, de van jeeringswege ter beschikking van het ge- eentebestuur gestelde architect. Uit den aard der zaak konden de heeren "ch over hun voorloopige bevindingen enover de pers niet uitlaten; men zal us rustig het officieel? rnpp-ri dienen af e wachten. DE ZEEREIZEN DER N. R. V. Lezing van den heer Dijkman. Op uitnocdiging van de afdeeling Leiden "er Ned. Reisvereeniging heeft gisteravond n de Oranjezalen van „de Harmonie" de neer lokman uit Rotterdam, secretaris van de ommissie van voorbereiding van de ze«> eizen een met lichtbeelden geïllustreerde ezing over bovengenoemd onderwerp gehou- Jea. De matig bezochte bijeenkomst werd ge pend door den heer Van der Horst, die allen hartelijk welkom heette, in het bijzonder den heer Dijkman en vervolgens het woord gaf aan den spreker, die aanving met op to mer ken, dat deze avond een propagandistisch irakter draagt. In het kort schetste spr. hoe in de laatste jaren de zeereizen meer en meer in den sm&ak van de N.R:V.-leden be ginnen te vallen. De tocht per s.s. „Rijndam" het vorige jaar naar Noorwegen ondernomen i> etc geweldig succes geworden, niet alleen dcordat er intensief genoten is, maar vooral ook doordat de zeereizen zich beter eigenen tot bet aanknoopem van vriendschapsbanden ea het aankweeken van wederzjjdsche waar dering dan landreizen. Groote reizen heb ben bovendien nog het voordeel, dat ze be halve in hooge mate m algemeenen zin ontwik kelend en leerzaam, ook nationaal propagan- 'ittisch werken en de deelnemers in aanraking brengen met landen en volkeren, waarmede ze cp eigen gelegenheid gelet op de groote finan- tieele offers, welke daarmede gemoeid gaan, aiirmer kennis zouden makes. Uitvoerig stond spr. stil bij de vele voor- deelen van het reizen per schip: geen ge sjouw met bagage; geen vermoeiende spoor- reizen in gloeiend heete treinen; gedurig de fc&sche eetlust-opwekkende zeelucht, enz. Achtereenvolgens vertelde spr. dan van de bekende week-end-reisjos naar het eiland Wight en de Zuidkust van Engeland, waar over wjj bier niet zullen uitwijden, waar het bezo&k aaD deze contreien onzen lezers uit e6D voordracht uit het vorige seizoen nog in het geheugen zal liggen. Bet s.s. „Oranje-Nassau" van de Mg. ..Zee land" bracht ons achtereenvolgens naar Tor quay Weymouth, Cowes, Newport, terwijl vandaar uit diverse uitstapjes we den onder nomen. Met een tochtje door Londen besloot spr. het gedeelte voor de pauze. Daarna voerde hij z\jn gehoor in gedach- ten per s.s. „Alésia" mee op een kruistocht naai de Balearische eilanden en Spanjc's Oostkust met bezoeken aan de wereldtentoon stelling te Barcelona, Palma. enz. Een collectie lantaarnplaatjes gaf beter nog dan het gesproken woord een denkbeeld van den grootschen opzet dezer machtige expiisitie. Met den wensch, dat* zjjr. lezing er toe zou hebben bijgedragen om de animo voor de zeereizen der N.R.V. in het algemeen onder de leden te vergrooten, eindigde de heer Dijkman zjjn causerie. ACADEMISCHE EXAMENS. Geslaagd zijn voor het doctoraal examen geneeskunde mej. J. M. .Mulder (Leiden) en de heer A. H. Molhuvsen (Den' Haag). Bevorderd is tot doctor in dc rechtsge leerdheid op proefschrift, getiteld „De Staatsschulden in het Internationaal Recht" mej-. M. Bosch creb te 's-Hertogen- boscb. Bevorderd is tot doctor in de wis- en na tuurkunde. op proefschrift getiteld: „Proe yen over deD Koperbal van Trischoptera- laroen", d eheer F. J. Gorter (Leiden). DE BAZAAR VAN „VOORDORP" Ten bate van het Tehuis. „Den 23en Maart was het juist twintig jaar gei eden, dat vanwege de diaconie der Ned. Herv. Gemeente te Leiderdorp werd geslicht het Kinderhuis „Voo.dorp", alwaar minderja rigen, die door den rechter aan de ouderlijke macht waren onttrokken een gastvrij tehuis vonden. Werden bij de opening 23 kinderen aan" de zorgen van het bestuur toevertrouwd, thans bedraagt dit aantal ongeveer 165, waar van een 90-tal in het huis zelf worden ver pleegd. Het behoeft geen betoog, dat met de uit- breioing der werkzaamheden de finanti:ele zorgen eveneens zijn toegenomen en hoewel dankbaar erkend mag worden, dat „Voordorp" de liefde heeft van zeer velen, blijft toch altjjo groote voorzichtigheid met betrekking tot de uitgaven geboden". Aldus schrjjft het dames-comité in een circulaire, waarin wordt, opgewekt tot daad- werkelrjken steun ten behoeve van er*i ba zaar ter bestrijding dier steeds stjjgendo uitgaven. Zooals bft zooveel andere zaken heeft ook hier de Stadhuisbrand in figuurlijken ria roei. gegooid in het eten van het volijverige darn es- comité, dat reeds maanden te voren druk in de weer was om alles in gereedheid te bren gen .doch voorloopig de uitvoering van haai planner, vertraagd zag. doordat de foyer van de Stadszaal niet beschikbaar was. Ternau wernood hebben evenwel de gemeente-ambte naren hun hielen gelicht, of het comité heeft er haar in trek genomen. Vanmorgen in de vroegte begon het lieve leven alwaren tien tallen rappe handen druk doende met het aan sjouwen en bekleeden van tafels, het ar.an- geeren der artikelen en zooveel andere din gen meer. Er heerschte een groote bedrijvigheid en de resultaten werden al spoedig zichtbaar. Tc-en wü er vanmorgen tegen half elf eens een kijkje namen, waren de werkzaamheden nog in ellen gang, maar het „groote" werk was gc-oaan en het lijdt geen twjjfel of met ver eende krachten zgn ook vanmiddag bij de officieele opening de details gereed. Wat er te zien is? In trouwe: het antwoord is moei lijker dan de vraag. Het is net een waren huis in het klein en daaraan dan nog ver bonden een miniatuur-lunapark. Eerstens is er een uitgebreide collectie linnengoed: lakens, sloopen, theedo ken. enz., mitsgaders een groote ver.ameing traaie en nuttige handwerken; de heeren kunnen er allerhande soort rookartikelen koopen; voor de kinderen worden tal van sprookjes aau- aehouweltjk voorgesteld: Sneeuwwitje, Klein Duimpje, Roodkapje prijken er eensgezind Daast elkander als vertoefden zij op' een ge noeglijk onder-onsje in het sprookje rijker is een compleet poppenhuis met tal van pop pen .groote en kleine. Een vri.udelijke geef ster schonk een aantal rieten manden en zoo zouaen we kunnen doorgaan. Particu.ieren eo\ zakenmenschen van allerlei gezindten droe gen bg om het mooie „Voordorp"-werk te steunen. Vóór allee is deze bazaar erop ingericht om het batig saldo, hetwelk het comité aan het bestuur hoopt te overhandigen, zoo hoog mogelijk op te voeren; vandaar de tallooze gebruiksvoorwerpen, welke er tegen een mati gen prijs worden aangeboden. Aan attracties geen gebrek: een grabbel ton, schiettent, cleclrische molen, tombola, sjoelbak zijn aanwezig om te zorgen, dat de bezoekers en bezoeksters ook op deze wijze uiting kunnen geven aan hun sympathie jegens „Voordorp". Niet onvermeld mag ten slotte blijven de theeschenkerij van dc fa. Wed. van Nelle en een in werking zijnde pottendraaierij, waar Frieseh kunslaarde- werk wordt vervaardigd. Men ziel: er is „elck wat wils" en wij vertrouwen dan ook, dat het morgen- en Donderdag beide dagen van 35 en 7—10 uur, storm zal loopen en dat wanneer rij- dagavond de sluiting zal plaats vinden op ecnigszins feestelijke wijze, het comité haar naarstig werken beloond zal zien met leege tafels een gevulde porten)onnaie. In tegenwoordigheid van dc leden van eere- en uitvoerend comité is hedenmiddag om 3 uur de bazaar officieel geopend met een kort openingswoord van ds. Locher. Deze releveerde het een en ander uit de ge schiedenis van het Tehuis en bracht dank aan allen, die tot de samenstelling van de zen bazaar hadden bijgedragen. Sp. betoog de, hoe door middel van dezen bazaar aan allen, die het wèl meenen met ..Voordorp" hier een prachtige gelegenheid geboden wordt die sympathie in daden tot uiting te laten komen en eindigde met een hartelijke aanbeveling en de beste wenschen voor het welslagen. De presidente van het eere-comité, mevr. S A. W. van de Sande Bakhuyzen-Gericke knipte vervolgens het lint, door. dat den 'toegang nóg versperde en verklaarde hier mede den bazaar voor geopend. Vóór en na de openingsplechtigheid ver gastten mej L. Fontein (cello) en dr. J. Riemens (piano) de aanwezigen op muziek. PROF. Dr. H. W. SIEMENS. Prof. dr. H. W. Siemens, buitengewoon hoogleeraar in de huid- en geslachtsziekten te München. benoemd tot gewoon hoog- leeraar in deze vakken aan de Leidsche universiteit bevindt zich sedert eenige da gen hier ter stede om zich van de inrichting van de voor hem bestemde nieuwe kliniek op het terrein van het nieuwe academisch ziekenhuis op de hoogte te stellen, alsmede lot het bespreken van diverse aangelegen heden. VERTRAGING IN DEN AFBOUW VAN HET NIEUWE ACADEMISCH ZIEKENHUIS. Met het voltooien van het nieuwe acade misch ziekenhuis wil het nog maar steeds niet vlotten In November jl. had het patho logisch anatomisch laboratorium van prof. Tendeloo in de Bocrhaavestraat in het voor hem bestemde nieuwe gebouw behooren te zijn ondergebracht. Thans, ofschoon we reeds een half jaar verder zijn, is dit nog steeds niet het geval Ook met de voltooiing der overige gebou wen van het nieuwe academisch zieken huis schiet men slechts uiterst langzaam op. Zoo zijn het administratiegebouw en de waschinrichting nog steeds niet gereed ge komen en het laat zich aanzien dat het nog geruimen tijd zal duren voordat deze ge bouwen in gebruik zullen kunnen worden genomen. Een groot bezwaar, aan de vertraging m den afbouw verbonden is vooral dit, dat het ziekenhuisbednjf nog steeds gesplitst is, namelijk een deel in het nieuwe ziekenhuis complex en een ander deel o.a. de afdeeling heelkunde eD die voor inwendige ziekten m het oude academisch ziekenhuis. Daarbij komt nog dat het gesplitst blijven der beide ziekenhuizen neerkomt op hekbe- kostigen vin een dubbele huishouding, het geen de exploitatiekosten innoodig hoog maakt. TERAARDEBESTELLING VAN HET STOFFELIJK OVERSCHOT VAN DEN HEER D. A. GIJBELS. Nadat gisteravond het stoffelijk overschot naar de parochiekerk van den H. Petrus aan dc Langebrug was overgebracht, had hedenmorgen de plechtige uitvaartdienst plaats van den heer D. A. Gijbels. die de vorige week tengevolge van een noodlottig ongeval op het terrein der Hollandsche Constructiewerkplaatsen om het leven kwam. De plechtige Mis van Requiem werd op gedragen door den zeereerwaarden heer pastoor Beukers. Daarna had onder zeer groote belang stelling op de R -K.-begraafplaats aan de Zijlpoort de teraardebestelling plaats. De absoute en beaarding werden verricht door den eerwaarden heer. kapelaan van der Ven. De kist was gedekt met een zestal bloemstukken t.w één van de firma Bik cn Breedeveld. de patroons van den over ledene; één van de directie der Hollandsche Conslructiewerkplaatsen benevens een vier tal van het kantoor- en fabriekspersoneel. De heer Nijhuis bedankte namens dc familie voor de laatste eer en belangstel ling den ontslapene bewezen. HANDELSREGISTER VAN DE KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN VOOR RITNLAND TE LEIDEN. Opheffing: Grossierderij „De Nachtegaal", Raadhuis straat 223. Alphen aan den Rijn. Chocolade en suikerwerken. Mr. dr. J. C. Overvoorde verzocht ons mede te deelen, dat hij den 5den Mei. den dag waarop hij 25 jaar geleden werd be noemd tot conservator aan het Sted. Mu seum „de Lakenhal" geheel onopgemerkt wil laten voorbijgaan. Ter bloemcnkeuring van gisteren van de Algemeenen Vereeniging voor Bloem bollencultuur te Haarlem werden door de Commissie voor de Nomenclatuur aan de inzending Alphenplanten van den heer K J van Veen alhier, een verguld zilveren medaille en drie Getuigschriften van Ver dienste toegekend aan de volgende soorten Saxifraga Burseriana-, Saxifraga Jcnkinsonii en Saxifraga Imngi. De eerstvolgende vergadering van den gemeenteraad zal plaats hebben op Maan dag 22 April sls. Zooals wij indertijd mee deelden heeft ook de afd. Leiden van de Ned. Vereen, van Huisvrouwen 'n referendum uitgeschre ven onder hare leden over de vraag gelijk luidend aan die van het Stadhuiscomité. Volgens mededeeling in het Maandbericht der afdeeling hebben de leden druk gestemd. Het grootste aantal sprak zich uit voor wederopbouw van den ouden gevel en den ouden toren. Door de Directie der Nederlandsche Spoorwegen werd heden met een specialen stoomtrein een inspectiereis gemaakt op de lijn Amsterdam Haarlem Leiden Den HaagRotterdam. Van 12.15 tot 14.15 ver toefde de directie te Leiden, waar de ver schillende gebouwen en goederenbureaux werden bezichtigd. Na in „Zomerzorg" te hebben geluncht, vertrok het gezelschap naar Den Haag. Gisteren werd onder groote belang stelling in de zalen van hel Kon. Oudheid kundig Genootschap van het Rijksmuseum te Amsterdam de tentoonstelling geopend van Grieksche en Romcinsche Kunst. Hel las en Rome. uit het Rijksmuseum alhier. Aan mej. Joh. P. J. Brants, conservatrice van het museum, alh-er, die de tentoon stelling heeft ingericht, werden bloemen aangeboden, terwijl dr. J II. Holwerda, directeur van het museum, een inleiding hield Prof dr. D Cohen, lid van het (entoon stellingscomité maakte de aanwezigen op merkzaam op het fonds, door vrienden van het Rijksmuseum te Leiden opgericht cn waarvoor men gaarne bijdragen in ontvangst neemt. Bij de Stadhuis-quae9tie is gebleken, dat bij tal van personen in Leiden hetzij volslagen onkunde hetzij verkeerde voor stellingen beslaan omtrent de beteekenis der moderne buuwkunst in Nederland. Om die reden heeft het bestuur der Leidsche Kunstvereeniging den bekenden Amster dams»" hen architect J Gratama verzocht hier door m.ddei van een lezing met licht beelden. die beteekenis toe te lichten, deze wordt morgenavond haUnegen gehouden in de Jacobazaal van hotel den Burcht. Morgenavond zal in de groote Stads gehoorzaal de film Feesten worden vertoond door de afdepling der A. .T. C. Deze film geeft 'n onovertroffen beeld van 't leven en 't werken der Arbeiders Jeugd Centrale. Eens in 't jaar viert do A.J.C. feest op de heide in Vierhouten, waar vele. vele hon derden samenkomen uit alle deelen van 't land. Hoé dit feest daar gevierd wordt, laat de film „Feesten" zien. Tn 1926 werd dit feest in Amsterdam ge vierd met duizenden jeugdgenooten uit Duilschland. Oostenrijk. Zweden enz. Ook van deze gebeurtenis zijn filmopname ge maakt en deze zijn thans verwerkt in de film .Feesten." Voor nadere bijzonderheden zie men de advertentie in dit nummer. HET NED.-INDISCH TOONEEL. „HET GROOTE A B C", satyre, in A bedrijven van Marcel Pagnol. Wanneer men de mensuhheid den 6piegel der waarheid voor wil houden, dan bereikt men meestal het beste resultaat, als men dit doet met een grapje of althans zonder veel zwaarwichtigheid. Anders wordt het mensohdom maar boos en keert het zich nijdig af van de beeltenis, door den spiegel vertoond, hoe juist deze ook overigens moge zijn De waarde van deze algemeenheid heeft biijkbaar Marcel Pagnol ook begrepen, toen hij in zijn „Monsieur Topaze" besloot om den vinger te leggen op de corruptie etc. van de na-oorlogsohe tijden en voor te houden aan ons, bewoners van dit aard- sche, den spiegel der waarheid ten opzichte van eerlijkheid, waarde van het geld, ma nier „om er te komen", enz. Zeer terecht nam hij niet daarvooT deD drama vorm maar den vorm van eeD satyre, die luchtig verloopt, doch niettemin den toeschouwers voldoende bijbrengt, wat hij hen verkoos voor te leggen. Bovendien slaagde Pagnol er in over 't geheel, een lossen, geestigen dialoog tc vindeD voor zijD satinek uitgewerkt ge geven, dat nu en dan als vuurwerk knet tert, cvcd terugvalt bij den aanvang van het derde bedrijf, wanneer het ietw.u trekt, om zich daD volledig te herstellen tot het slot, dat ietwat gezocht is, zooals bii vele satyres het geval is. Het beele gegeven is, wanneer men het diep gaat ontleden, ietwat overdreven, maar in eeD satyre kan dat geen kwaad en bovendien, weldra is men door de on waarschijnlijkheid z.g. „overspeeld" en merkt men er niet veel meer van. Zoo is „Monsieur Topaze'* gegroeid tot een aardig stuk. dat aangenaam bezig houdt, doch daarnevens nog een mori*»^ BINNENLAND. De installatie van het Minahasa-comité. (Binnenland, 3e Blad). Het verkeerstoezicht door de politie. (Bin nenland. 3e Blad). De 20.000ste arbeider van Philips feeste lijk ontvangen. (Binnenland, 3e Blad). De brand te Rotterdam. (Gemengd, 2o Blad). BUITENLAND. De kwestie van Herstel en Ontwapening. (Buitenl. en Tel. Ie Blad). Churchill dient de Engelsche begrooting in. (Buitenl. Ie Blad). schildering bevat, waarvan onwillekeurig iets zal blijven hangen. De inhoudt Wel eon arm onderwijzer, meneer Topaze, leert aan een kostschool het ABC aan zijn leerlingen en tevens ale moraalgeld maakt niet gelukkig etc. Onkreukbaar vaD eerlijkheid, weigert hij ieder klein accoord met zijn consciëntie. MeD voelt natuuilijk reeds, dat dit huldi gen der waarheid door dik en dun bt m noodlottig moet worden en dit geschiedt, wanneer hij een baronesse precies de waar heid zegt over haar achterlijk zoontje: hij wordt op staanden voet ontslagen. Heeft hij daarbij zelfs niet de brutaliteit gehad, het oog te doen vallen op de dochter vtui den directeur... Geiukkio of ongelukkig voor he»m het is uet zooals men het beschouwen wil komt hij dan juist op tijd les geven aan het kind van een door hem zeer hoog ge achte dame, die echter de maftresee is van een specimen gemeenteraadslid, dat zijn baantje der gemeenschap slechts ge bruikt ten eigen bate en daarbij geen scrupules kent: deze heeft een sfcrooman noodig en Topaze wordt daarvoor geno men. Weldra blijkt hem eohter wat voor zaken er gedaan worden en wil hij terug, maar terwille van de lieve Suzy gaat hij door, tot ook over hem vaardig wordt de levens les van deze tijdenalleen met brutaliteit, die zich niet bemoeit met moraal, kan men slagen in het leven en eenmaal aangevreten door het „Groote A B C' des levens gaat hij door tot de Z! Zijn patroon zet hij een voudig de zaak uit, neemt hem zijn maï- tresse af en veel geraffineerder en met meer lef dan ooit zijD „opvoeders" toon den, streeft hij voortaan mee naar bezit van het Gouden Kalf en wat daar meer bij hoort Met een prachtige reeks kleine maar uit stekend gevonden trekjes krijgt een en an der kleur en leven en al lacht men koste lijk, tooh blijft voelbaar als onaerkern de moraal schildering eD ziet men in den spie gel het beeld van valschheid en bedrog... Voor een prachtig bezetten schouwburg is de opvoering door het Nederl.-Indisch Tooneel, d^r^teuT de heer Cor Ruys, een groot succes geworden. Speciaal de rol van Topaze, verzorgd doer Cor Ruys, was één groot genot. Hi.i deed deze figuur leven ten voeten uit. Prachtig was zijn inzet als eerlijk, zielig onderwijzertje en heerlijk werd het zicb ontwikkelende tvpe volge houden tot tenslotte de Streber pur sang uit hem is gegroeid Met een schat van nuances wiet hij deze ontwikkeling duide lijk aaD te geven. Nu en dan ,,Moi Mars "-de hij ietwat, doch afbreuk aan ziju creatie deed het met. Cor Ruys is toch wel een groot acteur! Naast hem dienen iD één adem genoemd Lola Cornaro als Suzy en Nico de Jong als het gemeenteraadslid zonder geweten. Slechts zeer sporadisch herinnerde nog even iets aan baar aan het cabaret, doch zij bracht deze rol keurig over het voet licht. Nico de Jong kon zich zoo heerlijk laten gaan en deed dat naar behooren, toch wakend voor een te veel. De bijrollen waren voldoende bezet. Noe men willen we neg den onderwijzer van Jan Waarts, den directeur van Louis Pool man en den grijsaard van J. C. de Vos Jr., die daarvan een prachtig type maakte. Louis Borelen de typist#» daarentegen bleven beneden voldoende, doch het eeheel werd niet daardoor eesrhaad. eelnkkig. De kostsohoolleerlingen g-ootendeels van de R B. S. gerecruteerd. deden het uit stekend 't Was een mooie tooneelavond en we kunnen de afd Leiden van het Nederl. Tooneelverbond niet dan dankbaar zijn, deze avond mogelnk te hebben eemaakt. Het applaus was uiterst warm.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1929 | | pagina 1