I
HISTORISCHE FIGUREN.
UIT DE RIJNSTREEK.
UI
Rit'!
na1'
dot
„en der maatschappij, zegge de verbil-
rde gestraften en de zielszieken? En niet
den vorm van hen alleen te laten luis-
ren naar de voordrachten van gewillige
iuilenstaandera als een soort weldadigheid,
jnaar hen zelf te laten zingen en spelen?
jiu is Amerika voor dergelijke proefnemin
gen altijd een zeer geschikt land: gemak
kelijk gaat het niet, maar op den duur
rindl men wel personen en instellingen
et genoeg financieelen achtergrond, die
ïr zich voor interesseeren en gelegenheid
het doen van proefnemingen zijn er (e
er. Er vormde zich een comité, dat on-
vcer zei: hier is het benoodigde geld, ga
jé gang eens voor een half jaar en laat
lés de resultaten zien. Dr. van de Wall
log san het werk met het gevolg, dat de
Husell Sage Foundation, die zulk maat-
Miappelijk werk altijd de eerste jaren
bfeunt en zich dan terugtrekt, wanneer het
Dj, eigen beenen staat, hem nog steeds aan
■joh verbonden heeft. En dit alhoewel dr.
van de Wall sinds eenige jaren ambtenaar
is aan het Departement of Health van den
Slaat Pennsylvania en zijn succesvol werk
den heelen dag in beslag neemt. Maar het
is iels nieuws en bevat nog zooveel voor
de toekomst in zich, dal de Foundation
•Iet tijdstip nog niet gekomen acht werk
loos toe Ie zien.
Hoe hij in hel klein begonnen is en nu
hel muzikale bestuur op zich heeft van
gevangenissen, tucht-inrichtingen en krank-
Kinnigengestichten met duizenden bewoners
i» het feitelijk niet met een paar woorden
te vertellen; een boek, en een machtig in-
Bressanl ook, zou het beter doen. Toen
jiet comité hem aan het werk zette, ston
den al zijn plannen wel mooi uitgewerkt
op hel papier, maar hij had deze nog nim
mer aan de praktijk getoetst. Zouden idio
ten wat menschclijker worden, zouden
■oeslelingen kalmeeren en misdadigers te
innleeren zijn? Het begin viel niet moe, de
Xedcrztjdsche kennismaking leverde aller
lei onverwachts op, maar de bestudeering
n die problemen was bij van de Wall
goede handen en geleidelijk ging het
ist in de richting, die hij zich wensehle.
iet alleen vond hij misdadigers en abnor-
«len tegenover zich en zijn illusie, ook
iktoren en ouderwelsche voorstanders van
Rel straf- en opbergsysteem werkten hem
Bel niet tegen, maar lieten hem alleen be-
gaan. Tact, liefde voor de kunst en een
Bist psychologisch inzicht hebben hem er
rhcen geholpen.
Bij zijn eerste optreden in een vrouwen-
angenis, vol van de kwaadaardigste
lemenlen, kwam een golf furie's de zaal
nnenslroomen, brullend, opslandig, met
iBrl plan den boel op stelten te zetten on
der aanvoering van een paar voorgangsters.
Liet hij hen als eerste nummer een wiege
liedje zingen? Integendeel, hij liet hen het
volkslied uitjoelen zoo hard ze konden en
daalde geleidelijk af, totdat aan het slot
in den middag inderdaad een slaaplied
zongen werd, zooals hel behoorde. En on-
Ir aanvoering van de belhamels, die het
sl getemd blekenl Aan den anderen
nl heelt hij de ondervinding gehad van
don beginne op onverschilligheid te
ilen vooral bij de geesteskranken
die langzamerhand te zien overgaan in
igeweklheid en algemeene deelname. Hei
e, dat van de Wall door middel van
ziek misdadigers tot engelen zou maken
en krankzinnigen zou genezen, is even
onjuist als overdreven. Maar dat hij in
BWMerden gevallen verbetering heefl ge
bracht, 19 een leit. Daar is de man, die in
Mn dwangbuis met handvatsels rondliep
om hem te kunnen beetpakken en die nu
zender is, maar alle betrekkingen van
^Mpneelknccht, voorzanger^ eerste tenor en
IflZI dies meer zij, rustig en naar behooren
IvulL Hot meisje, dat ais een steenen
ld op haar brits lag en nu meezingt,
de vrouw, die aan vervolgingswaanzin leed
en de passen uit haar jeugd als balletdan-
•res nog niet vergeten zijnde, les geett in
■ylhmische gymnastiek aan mede-patiënten
eo die zich niet meer achtervolgd waant,
r zijn de zangkoren en harmonie-orkes-
in verbeteringshuizen voor de jeugd,
»r bij hel opslaan lichaamsoefeningen
laan worden op de maat van eigen muziek
|en evenzoo naar den maaltijd wordt ge-
"U ■orcheerd. Eens o( meer keeren per jaar
e" ®"^cn er uitvoeringen gegeven voor het
,V* gesluur en naastbestaanden, waarvoor hel
{bade jaar in den vrijen tijd ijverig gestu-
i R"*' en 8erePeleprd en geknutseld wordt,
tjes ITen slotte hetzelfde in de gevangenissen,
'or' Maar toch al een heel andere levensin-
J30 I dctling heerscht dan bij ons, bijv. het ge-
Bmenftjke eien, soms 1500 tegelijk, werken
P de buitenlucht, bioscoopbezoek enz.
Muziek is een wereldtaal; waar het ge-
Iroken of geschreven woord niet vermag
er" ©or te dringen, bereikt de klank van stem
m ol instrument iets. Maar meer nog dan het
a LjMnhooren bevredigt het zelf len gehoore
Men"en- heeft dr. van de Wall terecht in
dien bij menschen, die van de maatschap-
H algesiolen zitten en die, zooals abnor-
glalen, vaak tot niets anders in siaat zijn
pi hun hersenen af te tobben met waan-
rslellingen. De taak is van zulk een
lossale omvattelijkheid, dat men niet
Iers dan de grootste bewondering voor
izen landgenoot hebben kan. De samen
hing van een koor of orkest in onze
en wereld en dan de instandhouding met
■eds beter resultaten is al een arbeid;
horveel te meer onder menschen, afgesloten
het normale leven, voorzien van boos-
ige instincten o( ziekelijke afwijkingen,
gelukte dr. van de Wall boven ver-
■Pchting en zijn bezigheden breiden zich
-met den dag uit. Want de medische en
»en IK,sche werpid, die hem eerst met een
Mhouherophalen had ontvangen, zijn nu
hna tw medewerkers geworden. Eenige
neJ E&11 et'(y'en we,,d hij uilgenoodigd zijn in-
»ie l 'e verdedigen tegenover bekende
he. j'ers 'n het Medical Centre, een
J-i u van Sroo'e Columbia Univt-rsi-
H. "npwel van de Wall doclor in de
P «wphie en niet in de medicijnen is,
MJiht hij zijn toehoorders absoluut van zijn
mgen overtuigen en ontving als gevolg
"un volkomen medewerking.
scholen van New-York bekend werd, kwa
men de aanvragen van buiten de stad
elkaar snel opvolgen en officieel werd zijn
arbeid erkend door den Staat Pensyivania,
die hem benoemde tot reizend vertegen
woordiger van het Ministerie van Gezond
heid met de taak in de staats-inrichtingen te
beginnen. Geen gering werkje, wanneer men
bedenkt, dat er in één vrouwengevangenis
in Allentown vierduizend gestraften zitten.
Ook hier dient men weder te bedenken, dat
de Amerikaansche strafmaat veel grooter
is dan bij ons; vijftien of twintig jaar voor
inbraak, gepleegd door een oude bekende
van de justitie, die een vuurwapen bij zich
iiad bovendien, is geen buitengewone straf.
Opzendingen voor dertig, veertig jaar en
levenslang komen dagelijks voor en hoe
hopeloos verbitterd moeten deze zondaar»
zijn. Tusschen hen en de geestelijk ge
storvenen werkt dr. van de Wall den heelen
dag niet in den vorm van sentimentaliteit en
dilettantisme, die zich zoo vaak voordoet bij
het afleiding bezorgen aan ziekenhuizen of
gevangenissen, maar hij zet hen zelf aan
den gang. In de plaats van het eeuwige
ondergaan en ontvangen stelt hij eigen pres
tatie, die ten slotte het doelmatigste en
dankhaarst is. Zijn ideaal is het voorbeeld
van Pennsylvania door de overige Siaten
te zien overgenomen, dat muzikale therapie
in staatsinstellingen een regeeringszaak
wordt, waardoor de particuliere inrichtingen
vanzelf dit goede voorbeeld zullen volgen.
Men kan hem slechts van harte succes
wenschen in zijn nobele levenstaak.
WOLKENKRABBER.
iiicucwciMlig.
ta» °e-n l ,succe9 van z'in eerste proeven
m huizen van bewaring en tucht
VL
VOORSPEL EN BEGIN.
Zou het mager© mannetje, dat op een
der eeTste dagen van Mei 1789 te Arras
met afgemeten stappen, naast een kruier,
die zijn koffer droeg, zich richtte naar het
marktplein, waar de diligence voor darijs
afreed, eenig vermoeden hebben gehad van
den geweldigen tijd, dien hij te gemoet
ging Hij was, hoewel weinig bemind, door
zijn medeburgers naar de Etats généraux
afgevaardigd, want hij had pas een ge
schrift het licht doen zien oveT de nood
zakelijkheid van hervormingen in de Staten
van Artois. Ook had hij eonigen naam als
advocaat. Maar eigenlijk mocht men hem
niet. Waaraan dat lag is moeilijk te zeg
gen. Populariteit hangt vaak van kleinig
heden af. Lenótre, die zooveel merkwaar
dige dingen uit den Revolutietijd heeft ge^
publiceerd (1), spreekt over een legende,
die in verband met den naam van den ad
vocaat de ronde deed en dien vasthechtte
aan de geschiedenis van een moordaan
slag op Lodewijk XV. Dat verband deed
schade aan zijn reputatie. Lenótre hecht
niet het minste geloof aan de legende,
maar de advocaat zelf schijnt er toch ou
der geleden te hebben, want een zijner
eerste uitingen, toen hij wat raeer. bekend
was geworden, bevat een philippica tegen
de onrechtvaardigheid, welke heel een far
milie doet boeten voor den smaad, dien één
lid verdiende. Uit dit geschrift, gericht tot
de „Académie" van Metz en dat in ma
nuscript nog aanwezig is in de bibliotheek
dier stad, zou ik, zoo ik durfdé, een andere
gevolgtrekking maken dan Lenótre, deze
n.l. dat de bloedverwantschap van den
schrijver met den pleger van den aanslag
stilzwijgend werd erkend, wat niet weg
neemt, dat de samensteller gelijk had in
zijn toom tegen den smaad, waaronder de
andere familieleden gebukt gingen.
Wie is de magere advocaat, op reis naar
Parijs in de diligence, dde 's avonds op het
marktplein aan het eind van de straat, waar
hij woonde, uit Arras vertrok en 35 livres
10 sols per plaats kostte t Laat ik nog pvc
zijn incognito doen voortduren door eërst
twee getuigenissen over zijn uiterlijk
zijn innerlijk mede te deelen. Mirabeau
zeide van hem, dat hij er uitzag „als een
kat, die azijn gedronken zou hebben/' Dat
is niet vleiend, maar het schijnt zeer juist
geweest te zijn ten opzichte van den man,
die door Carlyle „den zeegroene" genoemd
wordt. In die uiterlijke leelijkheid vinden
we misschien ook een verklaring van de*
advocaten impopulariteit, Er zijn nu een
maal gezichten, die men niet kan verdra
gen. Maar en dit raakt meer bet inner
lijk Mirabeau heeft óók van hem gezegd
„die man zal het ver brengen; hij gelooft,
elk woord, dat hij zegt."
Een leelijk, spichtig, afstootend manne
ke, maar iemand met geloof in zich zelf,
ziedaar de persoon, die een der afschrik
wekkend gToote figuren zal worden van de
Fransche Revolutie: Maximilian Robes
pierre. (2)
Waaraan dacht de joDge afgevaardigde!
Zeker niet aan de gedichtjes, die hij als
lid van het „poëtisch en pastoraal genoot
schap" der „Ronati" in amoureuzen stijl
had bijeengeflanst naar de laffe mode van
zijn tijd. Hij is nu een gewichtig man, die
als vertegenwoordiger van den „derden
stand" naar PaTijs trekt. Hij heeft dis
„commissaris" zitting gehad in de Redact'e
der „Cahier", die de wenschen van de
natie zouden uitspreken; toen is hij „dé-
puté du tiers" geworden. Nu kijkt „heel"
Arras hem na. Hij durft de dame in rouw,
die hem tot aan de deur van zijn huis be
geleidde, ternauwernood meer groeten,
wanneer hij in de diligence stapt. Hij leeft
nu „vooruit". „Le tiers" bouwt op hem!
O die „derde stand"! Wat beteekende
ze nog en wat wilde ze beteekenenDe
kleine, schrandere, diepzinnige abbé Siéyès
had het gevleugelde woord gevonden, door
een brochure over Frankrijk losgelaten:
„Wat is de derde stand t D e n a t i e.
„Wat beteek ent de derde stand 1 N i t 8
„Wat moet hij zijn t A 1 i e
En nu zal het wel blijken; in do Etats
généraux zal het blijken! Zooveel millioe-
nen behooren tot den tiers état, wat kan
daartegen de kleine minderheid, bestaande
uit adel en geestelijken, die niet democra
tisch gezind waren 1 In den boezem dier
mindorheid waren or tooh óók nog met
wenschen naar rechtvaardiger toestand! De
Etats généraux zullen dat wel duidelijk
maken!
Maar de werkelijkheid was eenigszins
anders, was een ontnuchtering. Zeker de
„tiers" was in de meerderheid, maar adel
en geestelijkheid willen niet anders stem--
men dan per stand. De „tiers" verzet zich.
Hij wil hoofdelijke stemmine. Er is wrij
ving, tegenstand. Dan doet do „tiers" een
beroep op de hem welgezinden onder de
beide andere standen. Mèt dezen het
is reeds de 17e Juni geworden en al sedert
den öen Mei kwam men bijeen verklaart
hij te zijn de Constitueerende Nationale
Vergadering, in de wandeling genoemd:
de „Constituante" Het is weer de abbé
Siéyès, die de formule vindt.
Dat wordt het Hof, de Regeering, te
bar. De ,<SaIle des Menus" (3), waar tot
dusver vergaderd was en de koning den
6en Mei de zitting der Etats généraux had
geopend met vriendelijke woorden en hoop-
volle beloften, wordt gesloten. De „derde
stand" komt dan den 20en bijeen in een
oude kaatszaal, eveneens to Versailles,
waar de eed wordt afgelegd, bekend onder
den naam „le serment du Jeu de Paume",
waarin verklaard wordt, dat hij, de „tiers'/
niet uiteen zaJ gaan. voordat hij Frankrijk
een grondwet heeft gegeven. De President
Bailly klimt op een tafel en zweert het
eerst. Daarna al de anderen.
De geestelijkheid begint den ernst van
de zaak te begrijpen Twee dageD later
voegen zich 148 barer vertegenwoordigers
bij den „tiers". De koning houdt vol.
's Konings broeder, de graaf van Arfcois,
huurt de kaat6zaaJ voor den neus van den
„tiers" weg. De geestelijkheid opent nu
voor de leden van den „tiers" de kerk van
Saint-Louis. Den 23en een groote séance
royale heeft plaats verklaart de koning
de besluiten van den „tiers" voor nietig
en verbiedt aan de drie standen zich te
vereenigen. Hij eindigt met de woorden:
„Ik beveel u, mijne heeren, onmiddellijk
uitéén te gaan." De adel gehoorzaamt:
eveneens een deel der geestelijkheid. De
rest blijft in de zaal. Dan komt des konings
groot-ceremoniemeester en vraagt den Pre
sident of hij het bevel gehoord heeft. Bailly
antwoordt, dat de in vergadering vertegen
woordigde natie geen bevel heeft ontvan
gen, waarop Mirabeau den markies de
Dreuz-Brëzé den groot-cereraonieraees-
ter toevoegt: „Zeg uw meerter, dat wij
hier zijn krachtens den wil des volks en
dat wij slechts kunnen weggesleurdwor
den door het geweld der bajonetten." (4)
En de koning, in zijn paleis, schikt zich in
de feiten; „men moest eT maar niet verder
op aandringen." Hij geeft zelfs aan de niet
bekeerden uit adc! en geestelijkheid (den
25en waren ook 47 leden van don adel tot
den „tiers" toegetreden) bevel, zich te voe
gen bij do vergaderende Constituante. Dit
gebeurt den 27en Zij komen binnen.
„De familie is cornpleot", zegt President
Bailly.
Nu, zou men denken, is alles in goede
banen. De drie standen zijn weer bijeen.
De Constituante zal een Constitutie voor
bereiden; een commissie daartoe is be
noemd... Maar de oppositie geeft geen
kamp. De koning, vol goede bedoelingen,
is zwak, weifelt, vvii nu het een, dan het
ander. Necker, in wien het volk vertrouwen
had, wordt ontslagen; groote troepenmach
ten, vooral uit vreemde huurlingen bestaan
de, wordeD op bet Champ de Mars, in de
Avenue des Champs Elysées, om Parijs
saamgetrokken, want do Regeering wan
trouwde en terecht een deel van het
eigen leger. Het volk wordt ongerust. Het
is de 12e Juli. Necker's geheime vlucht is
bekend geworden. In den tuin van het Pa-
lais-Royal spoort de jonge advocaat Ca
naille Desinoulins aan tot gewapend verzet,
want anders wordt het volk het slachtoffer.
Zijn opwindende woorden gaan als een
stormwind over de menigte. Getooid met
de groene cocarde kleur der hoop
waarvoor de bladeren van de boomeD wor
den gerukt, vormt zich een groep, die zich
stuwt door de nauwe Saint-Honoréstraat.
Een botsing heeft plaats met een Duitsch
detachement. Later wordt bij den Tuileries-
tuin op de menigte gechargeerd. Een oude
man wordt gedood. De agitatie verspreidt
zich. Te Versailles vraagt de Constituante,
dat de troepen worden weggezonden en
Necker teruggeroepen. Een nationale garde
uit de burgers organiseert zich. Allerlei
schorrimorrie voegt zich bij de ontevrede
nen. Men schreeuwt om wapenen. Zoo
breekt de 14e Juli aan. Een woeste troep
holt en dringt naar het Hótel des Invalides,
plundert het, neemt eenige kanonnen en
acht en twintig geweren mee. En dan gaat
het onder het schreeuwen van „A la Bas
tille" naar de oude staatsvesting-gevange-
nis bij het begin van den faubourg Saint-
Antoine, symbool van willekeur en tyran-
nie in de oogen der Fransche natie. De
kleine bezetting onder bevel van den gou
verneur de Launay moet wijken en des
avonds is de geweldige „forteresse", „raon
ch&teau de la Bastille", zooals de konin
gen van Frankrijk haar noemden, in ruïne.
Toen begreep Lodewijk XVI, dat er iets
ernstigs plaats had in de gemoederen van
zijn volk... „Een oproer?!" Neen, meer
dan dat: een omwenteling!
A. J. BOTHENIUS BROUWER.
hun beider voornamen en heetten „Ro
bespierre". Eén broer verdween spoedig;
de andere vestigde zich te Arras, woonde
er eenigeu tijd, liet een zoon over aan den
liefdadigheidszin van den bisschop, en ver-
dween ook. Die zoon was Maximilien, de
man der Revolutie. Aldus de legende.
Lenótre, die, zooals ik zeide, niet in de
legende gelooft, acht den naam van Ier-
schen oorsprong. In Frankrijk vindt mta
eerst Robeit Spierre, daarna Robespierre.
Aldus staat de advocaat van Arras ook
ingeschreven op de lijst der afgevaardigden
naar de Etats généraux.
De „Grand Dictionnaire Universei*
neemt ook den Ierschen oorsprong als waar
schijnlijk aan. In elk geval zijn er in de
XVIIe eouw al Robespierres gevestigd als
notaris tusschen Ryssel en Arras. In de
XVIIIe eeuw vestigt zich een tak in An-a®
zelf: uit dezen sproot Maximilien voort.
Vader en grootvader toekenden hun naam
Derobespierre; misschien waren zij ten ge
volge hunner functies „de petite noblesse
de robe", hoewel het „de" gescheiden
of niet gescheiden niet altijd het bewijs
was van adeldom.
(3) Een zaal in het „hótel des Menus
Plaisirs" van den koning to Versailles. Er
waren vier zalen voor de zittingen beschik
baar. Elke stand had de zijne; de vierde
was voor de algemeene beraadslagen en
voor de „koninklijke zittingen."
(4) Zoo kan men in alle geechiedenii-
boeken lezen. Maar waarschijnlijk is het
wat anders geweest. Volgens President
Bailly luidden de woorden van Mirabeau;
„Zeg aan hen, die u zenden, dat het ge
weld der bajonetten niets vermag tegea
den wil der natie." De zoon van den mar
kies de Dreux-Arezé verklaarde in een zit
ting van don Senaat van 1833, dat M^a-
beau slechts gezegd zoude hebben: „Wij
zijn hier bijeen ln-achtens den nationalen
wil; wij zullen slechts wijken voor geweld."
In hoofdzaak komt het op hetzelfde neer.
(1) O.m. iD rijn „Paris révolutionnaire",
dat door de Académie franyaise bekroond
werd (Paris, Perrin k Cie.)
(2)' Volgens de legende zou Damiens, die
een aanslag pleegde op Lodewijk XV, twee
broers gehad hebbenRobert en Pierre.
Na de veroordeeling van hun broer moes
ten rij hun familienaam laten vareD Bij
vonnis van het hof. Zij v.reenigden toen
ALPHEN.
Burgerlijke Stand.
Geboren: Hendrika, d. van J. Scholing en
van W. Dekker Goverd Marinus, z. van
A. Huijgens en van J. de Wijs Hendrik
Simon, z. van Lodewikus Vergeer en van
P. M. Pennings Antje Martina, d. van G.
G, den Border en van H. van Tol
Ningetje, d. van J. Biom en van N. J. Schou
ten Adriana Johanna Theresia, d. van K.
Straver en van J. M. van der Werf.
Overleden: Chris',ina Johanna Lourens S
m. Marijtje Muijt 53 j„ gehuwd met Wil
lem Hunink (overleden te Leiden) Ja-
coba Maria Johanna Touw 13 j. Ludovica
F. A. van Zuijlen 39 j„ echtgenoote van An-
tonius W, Fleskens Jurrie van der Eist
8S j.. echtgenoot van Marijtje van Egmond.
Gehuwd: Grrit Bakker 24 j. en Maria Uit
hol 22 j,
Ondertrouwd: J. van der Wind 26 j. en A.
Rijlaarsdam 23 j, W. Rietveld 28 j. en
E. Ossevoorl 18 j. B. Kapteijn 23 j. en G.
H. F. Schouten 23 j.
Ingekomen van Ambt Voliendam: D. G.
Vaartje9, onderwijzer, Rloemhofstr. 29
Apeldoorn: J. D. de Grauw, zonder, v. Boet-
seiaerslraat 43 Groningen: Johanna A.
Hansen, zond°r, Hooftsfraat 138a Amster-/
dam: G. C. van Tienhoven, behanger, Ilooft-
Btraat 89 rood Mijdrecht: W. Bakker, ar
beider, Zuideinde 8 Zoelerwoude: F. van
Tol, watermolenaar, Achtermiddeweg 2
's-Gravenhage' Marijtje Dekker, huishoud
ster, Stationsstraat 28 Zwammerdam: A.
van Breene en gezin, scheepm.kn., Kort-
BteekteTweg 10 Dordrecht: Dina J. Hut-
tenhuis, zonder, Pr. Hendrikstr. 69 Zijp-:
Eitje Rezelman, echlgenoole van L. J.
Schermer, zonder, Leliestraat 25 Lelden:
Maria P. !e Poole, onderwijzeres, Bloemhof
straat 15.
Vertrokken naar Amsterdam, Sloterstraat-
weg: Geertruida Griffioen, zonder, Sleekter-
weg 150 Zwammerdam: Maria C. Sepers,
zonder, Mauriisstraat 8 Oegstgeest: L.
Spreij en echteenoote, advocaat en procu
reur, Hoorn 198 's-Gravenhage: Grietje
de Koning wed. W. Barreveld, zonder,
Dorpstraat 13 Ter Aar: B H. Kroon, bak
kersknecht, Dorpstraat 64 Rotterdam,
Puntstraat 52: T. B Smeding en gezin, ar
beider, Oudsh weg 132 Dordrecht: Jo
hanna C. van Bodem, zonder, Pr. Hendrik
straat 69 Zwitserland. Speicehr: J. Etter,
boomkweeker, Zaalbergstraat 31 Nieuw-
veen: C. Kwakernaak, onderwijzer. Raad
huisstraat 76 Leiden, Haasiandscheweg
70: Cornelia v d. Oudenrijn, zonder. Pr.
Hendrikstraat 69 Bleiswijk: J. Werk
meester. zonder, Raadhuisstraat 44 Tuil
en 't Waai: G. Buurman, zonder, Raadhuis
straat 44 Boskoop: L. van der Zee, zon
der, Raadhuisstraat 44 Boskoop: Johanna
N. Ravensberg, dienstbode, v. Mandersioo-
straat 38 Bepzel: L. M. van Hofwegen,
zonder, Pr. Hendrikstraat 136.
ALKEMADE.
Buoerlijke Stand.
Geboren: Franoiscus Leonardus, Z. v. J.
van Egmond en M. C. Volwatcr. Sophia
Maria Anna, D. v. J. Tb. Juffermans en
A. M. Heemskerk.
Overleden: Adrianue Schakenbos 70 j.
Cornelia Cecilia Verkley 2 j.
Ondertrouwd: Cornelia RuygTck van der
Werven jm. 31 j. en Gerardina Maria Dob-
ben jd. 22 j. Johannes Petrn» Jansen
jm. 23 j. en Hendrika Helena Hogenboom
jd 20 j. Gerrit Hilgersom 25 j. en Ca-
tharina van Klink 23 j.
De keuring van deD dienstplicht voor
de ingeschrevenen van de lichting 1930 zal
in deze gemeente plaats hebben op 2 Mei
a.». m de Paacratiuszaal te Koelofarenda-
veen.
BODEGRAVEN.
Burgerlijke Stand.
Geboren: Wijntje, d. ran E Blok en M.
van Ravenawaaij.
Ondertrouwd: A. Revet, 2S jaar en J. van
der Panne, 22 jaar.
Getrouwd: C. van der Weide, 24 jaar en
M. W. Arende, 23 jaar.
Overleden: M. Halm, 36 jaar, gehuwd
met R. Burggraaf.
In den loop dezer week hebben zich in
onze gemeente de volgende personen ge
vestigd: P. Hogendoorn en gezin, landarbei
der, van Rietveld L. Schouten en gezin,
landarbeider van Alphen a. d Riin A. V,
Omme, zonder beroep, van Zutphen J.
van Reeneti en gezin, landarbeider van Al-
phan a. d. Rijn T Mecrloo, voddenkoop
man van Snelrewaard A. van der Wind.
advocaat van Groningen.
Inmiddels vertrokken: D. Ramp en gezin,
landarbeider naar Waddinxsveen C. van
Laar en gezin, landarbeider naar Zwammer
dam G. Kortlever, zonder beroep naar
Veldhuizen A. Doornik, slagersknecht
naar Doeiinchem A. van Dijk arbeider
naar Ede M. W. Arend9, zonder beroep
naar Montfoorl A. P. Nolet, zonder be
roep naar Loosduinen G. Wijman en ge
zin, landarbeider naar Zegveld P. Verse-
put en gezin, landarbeider naar Texel.
HAZERSWOUDE,
Raadsagenda.
De raad dezer gemeente komt op Din».
dag 16 April bijeen:
1. Ingekomen stukken.
2. Vaststelling van hel vcrmenigvuldL
gingscijfer voor de plaatselijke inkom
stenbelasting 1929/1930.
3. Bespreking opheiting van den lol op
de Koudekerksche brug.
4. Voorstel tot wijziging begroeting in
verband met de aanvrage van gelden
uitbreiding Chriat School Dorp.
6. Vaststelling voorschot op de vergoeding
ingev. art, 101 L.O.-wet voor de R.K.
school in het Wesleinde.
6. Aanbieding verslag toestand der ge
meente over 1928.
Bij de gehouden aanbeateding van
Krooswerken van de Hazerawoudsche
Droogmakerij werden aannemer» van de
perceelen 2, 3, 6 en 6 de heeren J. Lourier
respectievelijk voor de som van f. 60,
f.107, f.29 en (.119, van perceel 4 de
heer G. van Pol voor t 40, perceelen 7 en
9 de heer J. van Haven voor resp. f. 39 en
f. 24, en perceel 8 de heer Joh. van Veen
voor f. 13, terwijl perceel 1 werd aange
houden.
Het aanlal nieuwe teerlingen van de
Openbare School op hel Dorp bedraagt 12,
en dat van de Christelijke school 33.
TER-AAR.
Bnrgerlljke Stand.
Geboren: Gerardus, t.v, G. van Dam en
C. Kouwenboven Henricu» Joannes, z.v.
M. Borst en A. A. van Kinta Clazina Maria
Gjjsfcerta, d.v. S. J. van Smooreoburg en
C. M. Kelder Maria Adriana Barbara,' d.v.
A. de Jong en E. M. Vermeulen,
OndertrouwdP. S. van der Neut jm. 23 J.
en A. Sgpestefii? jd. 22 j. S. P. Kroft jm.
24 j. en A. M. Rekelhof jd. 23 j. Nic. Joh.
Hocgervorst jm. 28 j. en Petr. Maria Voort-
man jd. 24 j.
Overleden: Elizabeth With. Verzaal 1 J.
Bernardua Vork ongehuwd 28 j. Jo
hannes Ger. van Kints 2 m. Leonardos Th.
Versluis lj.
Het lokaal voor de zitting van den
Rjjkeontvanger zal hiervoor niet meer be
schikbaar kunnen blijven. Als zittingslokaal
zal nu worden aangewezen de pers welko
me r vau de nieuw gebouwd» Chr. SchooL
ZWAMMERDAM.
Burgerlijke Stand.
Geboren: Helena Margje, D. v. Amaren»
Wiliemina op 't Landt en Helena Margje
Treur
OndertrouwdCornell» Athonius Joseph
Mulder, jm. 24 j. te Goud» en Athonin
Duits, jd. 25 j.
GetrouwdCornelia Schijf, jm. 22 j. t4
Woubrugge en Aantje Demoet jd. 21 j.
Bij den veehouder T. M. aan deu
Utrechteche straatweg alhier, is een geval
van de besmettelijke veeziekte miltvuur
voorgekomen.
Gevonden voorwerpen. Een brillendoo»
en een rijwielbel-wtingplaatje.
Inliohtingen daaromtrent te bekomen tor
gemeente-secretarie.
De heer I. van der Knijff, tfaeol.
candidaat alhier, die het beroep naar de
Chr. Gerei. Kerk te De Kriro, gemeente
Gramsbergen, aannam, ia voornemens al
daar a.s. Zondag 14 April a.», des nam.
zijn intrede te doen, na des voorm. te zijn
bevestigd door Ds. J. W. Polman te
Almelo.
Ter Gemeenfe-secretarie alhier is tot
en met 2S April a.s. voor een ieder ter in
zage een opgaaf van de uitkomsten der
meting en schatting van gebouwde en on
gebouwde eigendommen, in deze gemeente
gelegen.
