DE OOLIJKE OESTERFAMILIE. MAARTJE OFFERS. HET GEHEIMZINNIGE GENOOTSCHAP. 70sle Jaargang LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 4 April 1929 Derde Blad No. 21181 BINNENLAND. FEUILLETON. CHRIST.-HISTORISCHE UNIE. Hz. Schokkang over hel parlementaire stelsel. Gelijk al is gemeld werd gisteren te Am sterdam de jaarvergadering gehouden van de Chr. Hist. Unie Mr. Schokking heeft daarbij een rede gehouden, waarin hij den parlementairen toestand besprak. Hz. dz. Sohokking. Wanneer wij zoo zeide hij als poli tieke partij op onzen landdag hier zijn sa mengekomen en elkander tot een welbe wuste eendrachtige deelneming aan de ver kiezingen opwekken, is dit niet ora daar door een omkeer van onze Staatsinstellin gen te bewerken. Wel, om. als ik het zoo noemen mag, er toe mee te werken, dat die zoo goed moge lijk functioneeren, neen, dit is mij zelfs in dit verband te mechanisch gedacht en daar om zeg ik liever: er toe moe te werken, dat onze Staatsinstellingen ten goede van ons volk als geheel en in zijn deelen worden gebruikt. Wij zijn afkeerig van geweldadige revolu ties en moeten niet vreezen ons tegen de be dreiging daarvan zoo noodig te wapenen of aan de regeering de middelen te onthouden, die zij zelve daartegen noodig mocht achten. Maar wij hebben evenzoo od onze hoede te zijn tegen een dusgenaamde vreedzame re volutie, die. omdat zij schier ongemerkt voortschrijdt, in zeker opzicht nog gevaar lijker dan de andere moet worden genoemd. Het blijft de onvergankelijke verdienste van Groen van Prinsterer voor het verderfe lijke van de revolutie vooral in dezen laat- sten zin de oogen geopend te hebben. Is ons uitgangspunt juist, dat hoofddoel 7an den strijd moet zijn verweer tegen een revolutionair ombuigen van onze Staats- iistellingen. waaronder ik ook begrijp het lermaatschappelijken daarvan, in dezen jin. dat het onderscheid tusschen staat en maatschappij hoe langer hoe meer wordt weggenomen, en dat in het Christelijk begin sel. inzonderheid naar zijn positief Pro- testantsche opvatting, de beste kracht tot verweer ligt, dan behoorden allen, die dit tevens al9 algemeen leidend beginsel voor het politieke leven opnemen, één te zijn. Ik weet. dat dit historisch, voor het oogen blik althans wat de antirevolutionnaire partij aangaat moeilijk zou gaan. Wat dat verschil aangaat, trof het mij in- tu9schen, dal juist kort geleden de tegen woordige leider der anti-revolutionnaire partij in zijn belangrijke rede in de Eerstp Kamer bij de behandeling van de vraag van RECLAME. STADSGEHOORZAAL. DINSDAG 9 APRIL, des avonds 8 uur Liederen- en Opera-avond, door Plaatsbespreking bij de fa. EGGERS, Botermarkt, Leiden. 1197 parlementaire samenwerking met andere partijen o m. ook dit zeide: „Ik behoud mij de vrijheid voor om onder bepaalde omstandigheden aan mijn partij ook een ander advies te geven." Bedoeid werd een ander advies dan samenwerking met de rechtsche partijen en dan gaat de heer Colijn aldus voort. „Maar thans zijn er zulke omstandigheden, die lot dit advies zouden nopen niet of die er waren in 1894, toen dr Kuyper het advies gaf om bij de stembus samen te gaan met de toenmalige radicalen, met de voorstanders der wet-Tak, is niet zoo heel gemakkelijk uit te maken.'* Ik meen twijfel aan 'de juistheid van dit ad vies. hetwelk de onmiddellijke aanleiding was van de scheiding, die tot de vorming van de vrij-anti-revolutionnaire groep leid de, we! eens eerder en zelfs in sterker be woordingen vernomen te hebben. Toch wil ik hierop niet te veel nadruk leggen, omdat, zooals ik zeide, de andere groepen, de Chr stelijk-Historische Kiezers- bond en de Friesch Christel.-Historischen, waaruit onze Unie gegroeid is. vreemd zijn aan dit verschil, en de historie spdert go- leerd heeft, dat er andere verschillen zijn, waarbij als ik het zoo noemen mag. een onderscheiden aanvoelen van de betcekenis van de Christelijke beginselen voor de poli tiek. waardoor het bestaan van beide par tijen naast elkander wordt v°rklaard Maar al botst het op sommige punten ten gevolge daarvan wel eens tusschen haar en ons, toch kan met betrekking tot meerdere en daaronder de voornaamste, gesproken worden van een afzonderlijk marcheeren, doch ..vereint schlagen". Naar ik meen, kan dan ook in oprechtheid in onze algemeene vergadering een woord van gelukwenseh aan het adres van de Antirevolutionnaire partij met de herden king van haar 50-jarig bestaan worden uit gesproken met den wensch, dat de komende jaren meer toenadering dan verwijdering brengen, zooals wij met behoud van dat gene, waarin wij een eigen weg meenen te moetpn bewandelen, daardoor onze houding tegenover de zusterpartij willen laten be palen. •t» Na het zendeo van een telegTam van hulde aan de Koningin, ging men over tot vaststelling van het verkiezingsmanifest, waarvan do inleiding als volgt luidt: ,,De Chr.-Hist. Unie, van oordeel, dat op grond van de aan de Tweede Kaïmer der Staten-Generaa) toegekende bevoegd heden, van haar samenstelling in menig opzicht afhangt in welke richting de gang van ons volksleven zal worden geleid, dringt er bij de kiezers op aan zich daar van wel rekenschap te geven en te ver staan, dat bewaring en versterking vaD de Christelijke grondslagen vaD het volksleven tot de bestaansvoorwaarden van het Ne- derlandsche volk behooren. In behandeling komt de Algemeene Beginselen", waarvan het concept, zooals i het door het hoofdbestuur is goedgekeurd, luidt „Het onderscheid tusschen de bevoegd heid van de regeering en die van de Volks vertegenwoordiging blijve erkend. „De overheid ale zelfstandige macht, *s geroepen in wetgeving en beleid de Chris telijke beginselen te eerbiedigen. „In overeenstemming met de historische ontwikkeling van het Christendom op Ne- derlandschen bodem en dus met de begin selen der Reformatie als beheerschende factor, worde Nederland bestuurd als eca j Christelijke staat in Protestanten zin. „De eenheid des volks wordt bewaard en versterkt, ook door weerstand te bieden tegen steeds verder gaande groepeering naar Godsdienstige, kerkelijke en sociale onderscheiding. „De Zondagsrust en de instandhouding vaD de algemeen erkende Christelijke feest dagen worden bevorderd. „De overheid onthoude zich daarom van alles, waardoor het karakter vaD deo Chris- telijken rustdag zou verloren gaaD en ver- zekere zooveel mogelijk de Zondagsrust van bij baar in dienst zijnde personen. „De gToote waarde var het gezin worde erkend en zijn ongereptheid bliive bewaard overal waar de wetgeving daarmede in aanraking komt. „Bij de herziening van de huwelijkswet geving worde toegezien dat de Christelijke 231. En dan opeenseen raar schurend geluid. De jongens houden den adem inZou er een ongeluk ge beuren? Een aanvaring 232. Maar gelukkig: zóó erg is het nietl Rakelings schuurde slechts een boot langs. Oscar en Theodoor worden door de heftige bewegingen vari hun eigen schip uit hun kooien ge worpen, maar zij zijn dankbaar dat ze er met wal blauwe plekken afkomen. grondslagen van het huwelijk niet worden aangetast." Goedgekeurd wordt een amendement van de afdeeling Dordrecht om de tweede ali nea te lezen: „De overheid, als zelfstan dige macht, is geroepen in wetgeving en beleid de Christelijke beginselen voor te staan en te eerbiedigen." Id bespreking komt vervolgens par. 9: handhaving van onzen regeeringsvorm en onze staatsinstellingen. Na aanva-arding van ©en amendement- Nootdorp luidt deze par. thans* „Het constitutioneele Koningschap ondei het Huls van Oranje blijve gehandhaatö. Ook blijve de daadwerkelijke invloed des volks op het regeeringsbeleid door middel van zijn vertegenwoordiging in de Staten- Generaal verzekerd. Gewaakt worde tegen alle verzwakk'ng of ondermijning van deze instellingen. Tegen elke revolutionaire be dreiging worde van overheidswege krachtig stelling genomen." Ongewijzigd wordt vervolgens goedge keurd de par. betreffende het financieel beleid, luidende Het streven blijve gericht op een lager peil van uitgaven en inkomsteD dan het tegenwoordige. In verband hienmede worde a. aan de overheidsbemoeiing zoo min moge-lijk uitbreiding gegeven; b. geen andere steun uit de openbare kas verleend dan die door het algemeen belane eevorderd wordt; c. de belastingdruk verminderd, waarbij de onderscsheiden draagkracht in het oog wordt gehouden, en de vermindering zoo veel mogelük dienstbaar wordt gemaakt aan een verlaging van de productiekosten, mede tot verruiming van de werkgelegen heid. Teceliikertiid worde toetrezien, dat het staatsbudget niet wordt ontlast ten koste van provincie en gemeente, en worde tegen overmaticren bel astir gdruk door provincie of gemeente van haar ingezetenen ge waakt." Na de pauze werd voortgegaan met de behandeling van het verkiezingsmanifest. Eerst werd aan de orde gesteld de verkiezing van drie leden van bet hoofdbestuur, we gens periodieke aftreding van de heeren ds H van Evck van Heslinga. mr, R van Veen en ds J. Voorsfeegh Tn verband met het feit dat mr R van Veen verzocht had voor een herbenoeming niet in aanmerking te komen waren door bet hoofdbestuur aan bevolen de beeren Van Fvck van Heslinga. Voors*eewb mr dr. A. A van Rhim en mr dr N. G Veldhoen Voorts bad de kiesver- eenifing Amersfoort aanbevolen den beer A Rroen CFnsebedeV Loosdreeht de beeren C E. van Koetsveld en J. Weitkamn en Rotterdam (Het Westen) mr. J. A. de Visser (Rotterdam), Uit de stemming blijkt dat herkozen zijn ds. H. van Eyck van Heslinga en ds J. Vcorsteegh en gekozen i9 mr. dr. A. A. van Rhijn. Een motie-Leiden. Daarna kwam in behandeling de volgende motie, voorgesteld door de afdeeling Leiden: „De Christelijk-Histori9che Unie, in al gemeene vergadering bijeen, gezien het schrijven in de Nederlander van 26 Februari j.l. van dr. J. Th. de Visser en baron de Vos van Steenwijk, met leed wezen vernomen hebbende, dat zij hunne medewerking aan de Nederlander meenen te moeten onttrekken, betreurende, dat zij dit doen in bewoor dingen, waarmede zij den heer J. R. Snoeca Henkemans beschuldigen van een onvader- landschlievende houding, constateert, dat deze beschuldiging, in het publiek gedaan, niet is teruggenomen, blijft haar volste vertrouwen stellen in den heer Snoeck Henkemans en spreekt als haar wensch uit, dat hij onder Gods zegen nog vele jaren met dezelfde opgewektheid als tot heden zijn krachten moge blijven geven lot heil van Unie, Vorstenhuis en j Vaderland." De vertegenwoordiger van Leiden, die j deze motie verdedigde, merkte op dat het de afdeeling heefl gegriefd dat zulk een schrij ven aan den heer Snoeck Henkemans is ge- i richt. Het ligt niet aan ons aldus spr. om over de schrijvers te oordeeten. maar wij keuren het af dat iemand, die midden in het werk van de Unie slaat, van een on- vaderlandlieyende houding beschuldigd wordl. (Applaus.) De heer Snoeck Henkemans, het woord verkrijgende, wees er op dat in de moei lijke dagen en uren, die achter hem liggen, zijn bedoelingen steeds van dien aard zijn geweest, dat hij ze voor zijn geweten en God heeft kunnen verantwoorden In hel belang der Unie dringt spr. er bij Leiden op aan dat de afdeeling de motie zal intrekken. (Applaus.) Onder toejuichingen der geheele vergade ring verklaart Leiden zich hiertoe bereid. De voorzitter zeide, dat dit verloop der kwestie hem bijzonder verheugt en hij knoopt daaraan de hoop vast dat deze be spreking gelijk moge staan met een ver zoening tusschen de betrokkenen Daarom is het voor spr. een aangename taak. de ver gadering voor te stellen aan dr. De Visser bij zijn afscheid uit het actieve politieke leven een telegram te zenden waarin de vergadering hem dank en hulde brengt voor hel vele, dal hij in den loop der jaren heelt gedaan. Door stormachtige toejuichingen hechtte de vergadering haar goedkeuring aan dit voorstel. Nadat na zeer uitvoerige besprekingen, welke nog den geheelen middag in beslag namen, het Verkiezingsmanifest 1929 waarvan in het concept verschillende wij zigingen en toevoegingen waren aangebracht was vastgesteld, trok op voorstel van het Hoofdbestuur de afdeeling Oosterbeek haar voorstel in om aan hel manifest nog een tiende paragraaf, „Justitie", toe te voegen, als gevolg waarvan ook intrekking volgde van het voorstel Oosterend (Friesland- om aan deze paragraal toe te voegen: „Bevor derd worde wederinvoering van de doodstraf, als eisch van Gods Woord". In verband met het vergevorderde uur het was inmiddels zes uur geworden be sloot de vergadering op verzoek van den voorzitter de behandeling van een aantal voorstellen, ingekomen van verschillende al- deelingen, uil te stellen tot de volgende algemeene vergadering. Do heer Viseh uit Haarlem maakte zich tol tolk van de gevoelens der geheele ver gadering. toen hij den voorzitter dank zegde voor zijn goede en bezielende leiding. Ds Heemskerk uit Dordrecht sloot de vergadering ten Slotte met gebed. BOND VOOR STAATSPENSIONNEERING. Jaarvergadering en congres. Gistermorgen werd te 's-Gravenhage de jaarvergadering van dezen bond gehouden onder voorzitterschap van jhr. ir. De Muralt, lid der Eerste Kamer. Het jaarverslag en de rekening van dan penningmeester werden goedgekeurd, evenals de begrooting voor 1930. Aan de orde was daarna de beschrijvings brief Een afgevaardigde van Utrecht, ver dedigde een voorstel van die afdeeling, waarin hel hoofdbestuur wordt opgedragen een wet telijke regeling van het staatspensioen voor te bereiden. Langdurig werd gesproken over het feit dal de A.V.R.O. geweigerd had den secre taris, den heer Van Krevelen, een rede te ltaen houden voor den microfoon. Besloten werd thans zijn geluk bjj de V.A.R.A. te beproeven. I I Gistermiddag werd het nationaal congres geopend. Jhr. De Morale deelde mede dat de heer Arts van de R.K. Volkspartij, die het woord zon voeren, door ongesteldheid ver hinderd was en gaf daaiai het woord aan den een-ten spreker, mr. G. W. Sannes (S.D. A.P.), die sprak over „de onmisbaarheid van het staatspensioen". Vervolgens werd bet woord gevoerd door den heer Braat (P.B.), over „premie-vrij Staatspensioen aan allen, die dat noodig heb ben, met opheffing van de thans bestaande pensioenen", mr. G. A. Boon (Lib.) over „de wenschelykheio en de mogelijkheid van Naar het Eng. »sch van J S FLETCHER door Mej A. T. 51) Uit een verborgen plek op den top onder zocht hij het huis en de tuinen met het doel toegang te krijgen zoo niet bij daglicht, dan in ieder geval nachts. Het huis zelf stond aan bet einde van een groot grasveld, waar van twee kanten door dicht struikgewas waren afgesloten. De tuinen en stallen wa ren achterin en hadden afzonderlijke in gangen. De taxishaag. die de geheele plaals van den weg afsloot, liep naar den rand der aanplantingen en kreupelboschjes; 't kwam Jimmie voor, dat als hij de poort binnen ging. vanwaar hij het eerst het hui9 gezien had. hij door kreupelboschjes en achter heg gen kon doorsluipen, tot hij dicht bij de openslaande ramen kwam. die aan al de kamers gelijkvloers waren. Zulk een onder neming was een groot waagstuk, maar hij was besloten het te doen. bij wilde weten wat Scraye en zijn stiefmoeder daar deden, en wat zij te maken hadden met dien ge heimzinnigen bewoner der eenzaamheid die pen geheele balterij van draden op zijn dak had Toen hij van den top naar bene den sloop, hoorde Jimmie een hel lu'den op de stalplaats van Covert Lodge. Hij keek door een gal in de heg. en zag den koetsier palfrenier der Scraye's en den man, met wieD zij hadden staan praten, langzaam naar een achter ingang slenteren. En toen hij op zijn horloge keek, zag hij, dat het juist één uur was „Etenstijd der bedienden," mompelde Jim mie. „Nu is het tijd om binnen te komen er zal niemand buiten zijn." Er was inderdaad niemand op den weg die iang9 de taxishaag liep Jimmie keek hem geheel af. toen hij voortliep, er was geen levende ziel te zien. toen hij door le poort glipte en achter een dichten struik klimop sloop, die er onmiddellijk tegenover stond Daar stond hij stil om te denken en te overwegen. Van de poort voerde een pad langs de taxishaag; op korten afstand boog het af naar de aanplantingen, die het gras veld omgaven. En Jimmie begon zich een weg te banen door het kreupelboschje, van struik tot struik, steeds verder van het pad afwijken de en toch het grasveld naderend tot een punt dicht bij het hui9 Hij was juist aan den rand van het grasveld gekomen en dook neder achter een groot massa klimop, toen hij twee dames uit een der openslaande ra men zag komen, die het smalle terras er voor op en neer begonnen te loopen Hij her kende lady Scraye en mevrouw Wytken- shawe in haar. Jimmie's hart begon luid te bonzen, toen hij de dame van Wilton Crescent herkende. Hier was in ieder eeval iets tastbaars, iets dat kon blijken een hooge troef te zijn Hij wist. dat ladv Scrave ergens hinnen Covprt Lodge was maaT hij wist piel dat mpvrouw Wytkenshawe haar daar gezelschap hield Waar die heiden waren, zou iets kwaad? zijn en Timmie hield op eens den adem >n en maakte zich heel klpin achter zijn schuil plaats van rhododendrons. Aan een ander venster van het huis verscheen een der zon derlingste gedaanten, die hij ooit gezien of van wie hij ooit gedroomd had de gestalte van een tenger gebouwd, mager man. wiens hoofd veel te groot voor zijn lichaam leek; wiens wit haar veel te weelderig vooi zelfs zijn groote hoofd scheen: wiens gelaat bleek als dat van een doode. verlicht werd door een paar donkere, brandende oogen; wiens handen lang smal en dun, rusteloos zich bewogen; wiens dunne beenige lede maten. die meer schokten dan bewogen, ge kleed waren in somber zwart, overdekt door een groote zwarte cape en een reusachtigen zwarten flaphoed. Deze buitengewone ge daante wenkte gebiedend naar de beide da mes. die naar het verdere eind van het ter ras gegaan waren, zij zagen hel gebaar van onmiskenbare autoriteit, ea zij liepen zooals slaven zouden loopen naar een mees- Ier, die macht over leven en dood had. Zij en de somberp gedaante verdwenen en Jim mie haalde diep adem en richtte zich op. „Frobeniusl" mompelde hij. „Frobenius! Of de duivel in eigen persoon." De druk van iets achter aan zijn hoofd deed hem opschrikken en zich omkeeren. Hij zag in den loop van een revolver en achter den revolver 9tond een groote man met grimmige trekken. HOOFDSTUK XXXII. Dokter Frobenius, In het gespannen oogenblik. dat volgde, werden Jimmie's zinnen zeer levendig en scherp Hel 9ch:-en hem toe dat iets hem in staat stplde een groot aantal dingen tegelijk te hooren pn te zien. ..Handen op. mijnheer Trickett!" zei de 9tem van den eigenaar van het gezicht. „Vlug!" Jimmie wist vlug genoeg bevelen te ge hoorzamen als gehoorzaamheid volstrekt verei9cht werd Hij stak de handen op. „Het is eigenlijk niet noodig," zei hij, kalm; „ik ben niet gewapend „U kunt niet verwachten, dat ik u op uw woord geloof onder deze omstandighe- den." antwoordde de ander. ..Ik zal u de eer aandoen te zeggen, dat ik u geloof, maar ik zal toch tegelijkertijd alle redelijke voor- j zorgsmaatregelen nemen. Ziet u. mijnheer I Trickett, ik ben slechts een schildwacht als het ware; ik ben niet het hoofd. Mijn plicht is, het oog te houden op deze omgeving en natuurlijk op alle menschen, die hier binnen komen. Ik heb u in het oog gehouden van het oogenblik dat u te paard zat bij die poort en naar binnen gluurde. Ik zag u terug ko men. nadat u uw paard had weggebracht, ik zag u den heuvel opklimmen en op ons nederzien. U is gemakkelijk te besluipen, mijnheer Trickett." „Dat schijnt zoo," zei Jimmie. „Wat verder?" „Het verdere is." antwoordde de man met het grimmige gezicht, „dat u de handpn op zult houden, totdat u gezegd wordt, ze te laten zakken. Ga nu daar staan, en denk er aan. dat ik u in mijn macht heb met die be trouwbare rechterhand van mij, terwijl ik u met mijn linkerhand even bevoel. Ik ben zoo iets van een deskundige op dit gebied, denk dus niet. dat u mij bedriegen kunt dat kunt u niet. Zool" ging hij voort, nadat hij handig met zijn linkerhand over Jimmie's kleeren gevoeld had ..Ik zie. dat mijn ver trouwen niet misplaatst was er is niets bij tenzij die gordel, waarin u uw geld heeft, dat kan echter een gewoonte van u zijn. Nu kunt u uw handen laten zakken, omkeeren, ©n vlug door het kreupelhout loopen naar de zijdeur, die u daar aan het eind van het huis ziet." „En gesteld dat Ut het niet wil?" vroeg Jimmie „Dat kan ik niet veronderstellen," ant woordde de ander. „Ik kan niet goed iets veronder9lellen en ik houd u voor een man met gezond verstand. Ga nu, mijnheer Trickett I" Jimmie ging in de aangegeven richting. Tenminste zou aan zijn eerzucht voldaan worden, om Covert Lodge binnen le komen, en hij besloot zich maar te schikken. Hij haalde de schouders op en lachte. „U schijnt mijn naam goed te kennen." zei hij terwijl hij door het kreupelhout zijn weg zocht. „Hoe weet ge, dat ik Trickett heet?" „Ik had gehoord, hoe u er uitzag." ant woordde de bewaker koeltjes De beschrij ving was vrij juist vind ik Klepren maken niet zooveel onderscheid. Ik heb sedert gis terenmorgen naar u uitgekeken." „Zool" zei Jimmie met een spotlach. „U verwachtte me dus?" „Hij verwachtte u," antwoordde de man met den revolver, den nadruk op „hij" leg gend. „Ja hij verwachtte u!" „En wie mag hij wel zijn!" vroeg Jimmi©. „Dat zult u spoedig zienl" zei de bewaker. ..Nu. ga dien drempel over en dan in de ka mer aan uw rechterhand." Jimmie ging een half open zijdeur binnpn, die toegang gaf tot een nauwe met steenen belegde gang of vestibule Hij ging weer een tweede open deur binnen; zoodra hij den drempel overschreden had. wTd de deur achter hem geslotenhij hoorde <»en sleutel in een slot omdraaien. Wat hel ook betteke nen mocht, hij was gevangen. (Wordt vervolgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1929 | | pagina 9