2 AGENDA. Jullie man nen weet blijkbaar welke de beste siga ret voor je gezondheid is! c VIRGINIA Ook met kurk en goud. JURKEN Zaterdag. Jaarlyksche verg. N.V. Boekdrukkerij v.h. J. J. Groen Zoon; 3 uur. Jeruël (Groeneateeg)Bidstond. 8Yj uur. Katw ij k a. d. R ij n (ten huize van A. v Zuilen): Jaarl. alg. verg. v. aandeelhou ders N.V.'s „Katwijk 1, 2, 3 en 4". Halfacht uur nam. Zondag. Jeruël Groen es te eg)Samenkomsten 10 en 6Vf} uur. Stadsevangelisatie (Morschweg 59) Open bare samenkomst. 8 uur. Volksgebouw: Cabaret. 8 uur. Vrije Evang. Gemeenschap (Middelste Gracht) 10 en 7 uur. Maandag. Jeruël (Groenesteeg)Bijeenkomst. 6% Uur. Leidsche Schouwburg: Ver. Haagsch Too- neel: „De Butler", 8 uur nam. Vrije Evang. Gemeenschap Middelste gracht 3), De heer Schalkwijk, 's Morgens. Katwij k-a a n-Z e eCasa Cara. Ds. Leenmana. 7% uur. De avond-, nacht- en Zondagdienst der apotheken wordt van Maandag 25 tot en met Zondag 31 Maart (len Paaschdag) waargenomen door de apotheek van den heer: C. B. Duyster. Nipue Rijn 18. Telef. 523. Maandag 1 April (2en Paaschdag) neemt waar de apotheek van den heer: P. du Croix, Rapenburg 9. Telef. 807. De geneeskundige Zondagsdienst te Lei den wordt van Zaterdagavond 8 uur tot Maandagmorgen waargenomen door de doe. toren De Jager, Jasperse, Meyboom en Rassers. Van Maandagmorgen 8 uur tot Dinsdagmorgen 8 uur wordt deze dienst waargenomen door de doctoren De Graaff, De Jager, Kist en Poortman. Te Oegstgeest wordt deze dienst op Eer sten Paaschdag waargenomen door dr. Timmermans, tel. 390 en op Tweeden Paaschdag door dr. Varekamp, tel. 1916. RECLAME. LIJSTENMAKERIJ. Uw voordeeligst adres voor het omlijsten van platen, foto's, enz. is het van onds bekende adres 7289a „DE CONCURRENT" - HAARL.STR. 62. welke de hoofden van scholen voor het on derwijs hebben. De opoffering van onze mooie opleidingscholen aan de politiek; do voortdurende veranderingen en verslechte ringen die buiten de ouders en buiten ons om tot 9tand kwamen, deden u mede op gaan naar Apeldoorn om daar getuigenis af te leggen Dat gij dit met zooveel kracht en zoovee.l enthousiasme deedt, geeft het Hoofdbestuur het vertrouwen, dat didactische onder werpen van den beschrijvingsbrief u weer tot nadenken en bespreking hebben ge bracht en wij verwachten, dat u vandaag weder hetzelfde bewijs, dat de leden der hoofdenvereeniging ons onderwijs koesteren als een dierbaar bezit. De overgang van het lager naar het mid delbaar en gymnasiaal onderwijs is op degelijke wijze in uwe afdeelingen bespro ken. alsmede in ons orgaan. Weinig onder werpen zullen aanspraak kunnen maken op zooveel aandacht en zulk een omvangrijke •literatuur Ieder vindt wel middelen tot selectie; da oude schoolkennis, als onder bouw voor het volgend onderricht, wordt gewantrouwd: aan den eenen kant hecht men gen waarde aan het rekenonderwijs, zooals wij dit altijd gekend hebben, als fun dament voor de wiskunde: men hecht meer nan een onfeilbaar kunnen van het betrek kelijk eenvoudige: doch de andere zijde ziet wel kans aan die voorwaarde te kunnen vol doen. zonder nog zeker te zijn de knapste leerlingen te leveren. Uit de voornaamste periodieken over paedagogiek blijkt, dal de eischcn aan het Nederlandsch gesteld enorm verschillen Kortom, aan alles wordt ge- cchud en gerukt. Wij betreuren die geens zins, maar moeten toch constateeren. dat er in de scholen, die verantwoordelijkheid hebhen te dragen een geest van onrust komt. die niet anders dan noodlottig kan werken. Ook het experiment vraagt een plaats naast onzen 9choolarbeid. zoowel het een voudige. dat gelijk te stellen is met het sim pelste examinatorisch onderzoek, als dat, hetwelk wil doordringen in de verschillende zielskwaliteiten. Het hoofdbestuur mag niet vooruitloopen op de besprekingen, die van daag aan de orde komen over dit punt,, maar wel meenen wij te mogen vaststellen, dat wij het experiment met volle aandacht blij ven beschouwen: nuchter staande tegenover elke nieuwigheid, die een eeuwenoude waarheid komt bevestigen, vol belangstel ling voor elke groote ontdekking op het gronte veld der kinderpsychologie. Of het vraagstuk der toelating tot hoo- gere onderwijsinrichtingen afdoende te re gelen zal zijn? Wij durven niets voorspel len. doch duidelijk staat ons voor oogen de moeilijkheid, ontstaande uit het differente der beide instellingen, mede voortvloeiende uit het groote verschil van leerlingen. Een soortgelijk wezensverschil bestaat tusschen voorbereidende en lagere school en deze overtuiging gaf het hoofdbestuur aanleiding mede te gaan met het voorstel tot verplaatsing van den leeftijdsgrens; en dit voorste! om de overgang van de lagere 6chool naar de andere kunnen alleen dan goed bekaken worden als men er diep van overtuigd is dat de voorbereidende school en de H B S of grmnasium niet per se hetere of mindere inrichtingen zijn dan onze lagere school maar dal ze moeten verschil len in wezpn doordat de behoeften der leer lingen zoo totaal ander? zijn Dat de spellingkwestie op de agpnda voor komt. zal niemand verwonderen: de toene- mende taaiverwildering, de ontzettende J slordigheid in schrijfwijze, ook en vooral van onderwijzers; het hinken op twee of drie gedachten bij hen, die in de eerste plaats geroepen zijn in dezen leiding te geven, maken het noodig, dat wij onze hou-t ding bepalen. Met teleurstelling maakt spr. vervolgens melding van ekele zaken, die de positie vau het hoofd betreffen Meerdere waardeering daarvan door de Regeering hebben wij niet kunnen ontdekken. De vereeniging is wat de salarissen betreft, in de Bijzondere Com missie vertegenwoordigd door twee hoofd bestuursleden, die eindelijk vóór of tegen een karige regeling moesten stemmen, met de overtuiging, dat de Regeering klaar stond met het dreigemeiü der overeenstemming. Wie voor zoo'n keus staat heeft geen be nijdenswaardige positie. Hoé' onze vertrou wensmannen ook stemden, vast stond wel dat de hoofden van scholen niet zouden vooruitgaan; en als de regeering nu rust en vrede van ons verlangt, is zij even onbillijk als bij vorige regelingen. Rust kan en zal er niet komen alvorens onze positie gehono reerd wordt op een wijze, die van meerdere waardeering getuigt. Een afzonderlijke sala risregeling hebben we altijd verlangd en daarom zal u vandaag de vraag worden voorgelegd, of het niet billijk is, dat wc daarop met klem blijven eindringen. Maar ook onze positie in de school dient ver sterkt; we moeten niet beschouwd worden als of we enkel lucht waren; we zouden voor den jongen en onervaren onderwijzer ook licht willen wezen, overtuigd als we zijn dat we hem en daarmede de kin-deren zouden dienen. En ook is het volstrekt geen overdreven eisch, dat we gelegenheid willen hebben, en dat als plicht vastgelegd willen 1 zien, dat we op de hoogte zijn van den loc stand onzer school. werd als punt a aan de conclusie toege voegd. waardoor de overige worden b, c. en d. De conclusies» a en b werden met algemee- ne stemmen aangenomende afdeelingen Delft en Dordrecht verklaarden zich tegen de con clusie c.. Na een kort woord van den heer Tepe, waarin hy zich kantte tegen de in den laat- sten tyd op het boofschap gerichte aanval len, welke volgens spr. niet ta verklaren zyo uit democratische overwegingen, doch slechts oit leuter anarchie; kwam in behandeling het voorstel van de afdeeling Rotterdam, lui dende als volgt: a. Het H.B. dringe er by de regeering op aan zoo spoedig mogelijk eesn uitspraak te doen inzake een vereenvoudigde spelling. De heer Verburg, die dit punt namens zijn af deeling toelichtte, zeide, dat er aan de bui- gings-n op vele inrichtingen van M.O. geen waarde gehecht wordt. Er zyn volgens spr. twee mogelijkhedenóf afschaffing (en dan ook op de lagere scholen) óf handhaving en verplicht voorschrift. Hoe ook de uitspraak der regeering moge uitvallen, het is in het belang der leerlingen, dat er eenheid komt. Het H.B. prae-adviseerde tot aanneming, waartoe met alg. stemmen werd besloten. b. Het H.B. rjvere voor wijziging van hot K.B., waarbij de leeftyd van toelating tot de Lagere School werd vastgesteld op 6V» jaar, in dien zin, dat geen leerlingen tot de school worden toegelaten vóór den 6-jari- gen leeftyd. In de toelichting wordt gezegd, dat vele kinderen, die op oVs-jarigen loef- tjjd op schooi komen, lichamelijk en geeste lijk nog niet geschikt zyL om het ondeiwijs te volgen. Gevolg is, dat zy als rem wer ken voor de kia.-se>, waardoor het heele peil van het onderwijs daalt. Bovendien ontstaan RECLAME. 823 Dit beduidt jeen depreciatie van goede moeilijkheden, wanneer op het einde van het i zesae leerjaar du ouder» ban kind willen j laten gaan naar het M.O. Het is dan vaak 11 Vs j^ar, dus nog te jong, I Als overgangsbepaling kan bijv. worden vastgesteld het le jaar 6 jaar ©n 7 maan den; het 2de jaaT 5 jaar en 8 maanden, enz., zoodat alles in 5 jaar geregeld ia. Het H.B. had dit voorstel geamendeerd met do bepaling, dat toelating op öVfc-jari- gen leeftijd mogelijk moet blijven in ge meenten, waar voorbereidend onderwijs ontbreekt. Na de toelichting door den heer Hoppe- ner ontspon zich een uitvoerige discussie tusschen voor- en tegenstanders. Het voor stal-Rotterdam werd, geamendeerd door het H.B. aangenomen. Tenslotte werd besloten het art. 34a van het H.R. aldus aan te vullen: Algemeene leden, die geen lid eener af deeling kunnen zijn, genieten, als zij de onderwijzers, maar het bcteekent wel de erkenning, dat er in iedere school een man moet zijn, dien men verantwoordelijk kan en moet stellen voor den toestand van het onderwijs. Met belangstelling volgen wij den boycot van het hoofdschap in Amsterdam. Een treurige beweging als deze, die onnoeme lijke 9chade berokkent aan het openbaar onderwijs, kan slechts daar onlstaan, waar men het hoofdschap door verschillende mid delen, waaronder die der politiek en der intimidatie, dermate heeft ondermijnd, dat sommigen niet voor dat hoofdschap uitko men, niet kunnen oproeien tegen den stroom, die ellende en onrust meevoert. Zou het niet meer dan lijd worden, dat de betrokken onderwijzers zich er eens van vergewissen, hoe de mentaliteit der hoofden is, zoowel voor als na de benoeming? Het hoofdbestuur blijft van meening dat Chief Whip ARDATH LONDON een intensieve en nooit ophoudende pro- algemeene vergadering bezoeken, een tege- j paganda noodig is. Tevens doet het hoofdbe- j m0etkoa»ng in de reiskosten tot een maxi- mum van f. 2.50. stuur vandaag het voorstel tot aansluiting bij het Verbond van Vakorganisaties van i Hoofdarbeiders. Tenslotte weeë spr. op de percentsgewijze zeer sterke vooruitgang in ledental van en- j kele afdeelingen. en dat is zonder twijfel te j danken aan de kracht, die van bestuur en leden uitgaat. Moge ik, aldus besloot spr., het volgende jaar kunnen constateeren, dat die vooruitgang blijvend is gebleken en teven9, dat het aantal dergenen, die hoofd van een school zijn en tevens vijand van eigen ambt, zeer 9terk is geslonken, mede door uwe activiteit. Met d^zen hartgrondigen wensch open ik onze 31ste algemeene vergadering. (Ap plaus). Hierna kwam het jaarverslag van den secretaris, den heer E. J. Blekkink, uit Driehuis (Velzen) in behandeling. Hierin wordt gezegd, dat wat het ledental aangaat 1928 niet voordeelig is geweest. De aanwinst van leden werd door overlijden en bedan ken overtroffen met 8, zoodat het aantal leden van 701 terugliep tot 693. Eenige ver spreide leden in den N O -hoek van de Veluwe vereenigden zich tot een afdeeling. In de samenstelling van het hoofdbestuur kwam gepn verandering. In het verslag wordt verder melding gemaakt van hetgeen op velerlei gebied in het belang der leden is verricht. Het verslag werd goedgekeurd. Uit de rekening en verantwoording van den lsten penningmeester, den heer D. Tjalsma uit Arnhem, bleek dat de rekening een totaal aanwijst met inbegrip van een batig saldo van f 121, van f 7368. Ook dit verslag werd goedgekeurd. Terloops zij opgemerkt, dat de vergade ring werd bijgewoond door mej. Wester man, lid der 2de Kamer, den wethouder van Onderwijs, mr. Tepe, den heer Vriend, chef van de afdeeling onderwijs ten stad- huize, de heeren Rienks en Baak resp. hoofdinspecteur en inspecteur bij het on derwijs en eenige leden der plaatselijke schoolcommissie. Besloten werd de volgende jaarvergade ring te Amsterdam te houden. Daarna bracht de voorzitter de volgende conclusies betreffende den overgang van de Lagere naar de Middelbare School in behandeling. a. Het is gewenscht, dat het aandeel, van het hoofd der opleidingsschool èn bij 't opmaken van het examenwerk èn bij de beoordeeling daarna wettelijk wordt vastgelegd. b. De opgaven voor het schriftelijk on derzoek behooren voor alle H.B.S. en in dezelfde gemeente gelijk te zijn. c. Het is wenschelijk het examen zoo veel mogelijk te complefecren door teston- dtrzoek Dit nu reeds als een der factoren van beslissing te aanvaarden, schijnt onge- wcnscht Voorop wordt gesteld, dat het nood zakelijk is de opleidingsscholen in eere te herstellen. De heer G. Kielder lichtte namens het H.B., deze conclusies toe. De heer Hibma (Leiden) maakte bezwaren tegen de sub a genoemde conclusie, om dat het z.i. niet op den weg ligt van de L S. zich op het terrein der H.B.S. te be geven. De afdeeling Leiden kan er zich mede verccnigen wanneer daaraan wordt toege voegd de zinsnede: „de beslissing blijf! aan de Middelbare School". De noodzakelijkheid der opleidingsscholen Hierna werd gepauzeerd. DRIE BRANDJES ACHTER ELKAAR. Donderdagr.amid'Iaj even voor zes uur werd de brandweer gealarmeerd voor een brand in perceel Zijlsingel 11 bij de Schrij- verslfru» bewoond door den scheepsbe vrachter J M. S. De brandweer rukte met beide motor- spuilen uit. doch behoefde geen water le geven. S. wist met behulp van de buren den brand in den aanvang le onderdrukken. De vrouw des huizes was aan het linnen 9lrijken geweest en had het verhitte strijk ijzer op een plank in een kast gezet. Deze plank heelt wellicht vuur gevat dat zich met genoemd gevolg aan do omgeving mee deelde Was het in den kast later begonnen le smeulen, dan zouden de gevolgen allicht ernstiger geworden zijn. De geringe malerieele schade wordt door verzekering gedekt. 's Avonds te halfacht werd de brandweer opnieuw opgeroepen voor een ontstaneu brand in perceel 16a van de Pasleurstraat in de buurt van het Openbaar Slachthuis en bewoond door G. J. de W. Bij het aanmaken van de kachel was er vuur op den grond gevallen, dat zich had medegedeeld aan de omgeving. Men kon liet vuur gelukkig met eenige emmers water onderdrukken. Da brandweer behoefde geen water te geven. Vrijdagnacht brak in het politieposthui» aan de Haven een schoorsteenbrand uit De brandweer, die ook hier spoedig bij was heeft de schoorsteen lalen vegen. In ver band met de nieuwe Havenbrug zal trou wens dit posthuis moeien worden ver plaatst. HANDELSREGISTER VAN DE KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN VOOR RIJNLAND TE LEIDEN. Nieuwe Inschrijving: Firma A. Vianen Zoon. Nieuwkoop No. 15 b. Bicrbottelarij en Limonadefabriek. Ven noten: A. Vianen en J. A, Vianen, beiden te Noorden. Op heffing: E. G. C. Barendso Bik, Hoefstr. 11, Leiden. Radiohandel (geen wnikel). Tj. Kuyper.-, Hooigracht 31, Leiden. Groen ten en zaadhaudel. W ij zig.ng: G. van Meygaarden, Decimastr. 23, Lei den. Aannemer en metselaar. Uittreden eige naar: G. van Meygaarden, te Leiden d.d. 26 Jan. 1929. Wijziging handelsnaam thans:Mey gaarden Smit. Nienwkoopsche Stoomsmederij v.h. N. G. Bon, Zuideinde 89, Nieuwkoop. Uittreden com missarissen: G. Bon en J. C. Bon, beiden te Nieuwkoop, d.d. 30 April 1929. J. Koning, Varkenmarkt 32, Leiden. Krui deniers- en Grutterswaren en aanverwanten. Uittreden eigenaarH. W. Schwagmeyer, te Leiden d.d. 1 Juli 1928. Wijziging handels naam thans: Chr. de Graaf. Sigarenmagazijn „Sumatra'', Hooge Rijn dijk F. 106, Zoeterwoude. Wijziging handels naam filiaal: „Het Nieuwe Kappershuis" ver valt thans: Kapsalon „Modern". NUT EN VERMAAK. Ook bij de tweede tooneelvoorstetling, welke dit seizoen door het Hofslad-Tooneel werd gegeven voor de leden van „Nut en Vermaak" was de Schouwburg zoo goed als uitverkocht, en ook thans is het suc ces buitengewoon groot geweest. „Het pro ces van Mary Dugan" is een stuk vol 9en salie met vele momenten van trillende emotie, waarin de talrijke toeschouwers volkomen hebben meegeleefd. Die voort durende strijd tusschen Jimmy en z'n zus ter ecnerzijds en den officier van Justitie met mevr. Rice aan den anderen kant is heel den avond met intense spanning ge volgd en met een donderend „neen" werd tenslotte vanuit de zaal de vraag beant woord of Mary Dugan schuldig wasl Niet slechts voor het Hofslad-Tooneel, dat een gave vertolking gaf, doch vooral ook voor „Nut en Vermaak", dat deze voor stelling organiseerde, is het een goede avond geweest. DE VLEESCH DIEFSTALLEN BIJ DE FIRMA DROS TIELEMAN. In verband met de diefstallen van vleesch uit de Fabriek van Verduurzaamde Levens middelen der firma Tieleman en Dros al hier, reeds door ons vermeld, is als ver dacht van heling ook nog aangehouden, de 11-jarige D J. v. d. B., slager en worst fabrikant (e Veur. Deze v. de B. zou ge- ruimen tijd partijen gestolen vleesch tegen lagen prijs van de dieven hebben afge nomen. Hel vermoeden ligl voor de hand dat de slagersknecht A. J. M. V. uit Zoeterwoude, tevens in dienst bij de firma die reeds ter beschikking van de justitie is gesteld, nog meerdere medeplichtigen heeft gehad. V. houdt echter hardnekkig vol dat hij deze niet kent. Wel haalde hij op een aan gegeven plaats s'avonds vleesch met den wagen, maar hij zou niet weten hoe dat vleesch er kwam en wie het er bracht. RECLAME. VEREEN. TOT BEVORDERING DER BOUWKUNST. KINDER óroofe sorleenng in lieve en aardige modellen». loonl V werkelijk de - moeile om onze schitterende collectie eens te bezichtigen Popeline Kinderjurken in 10 kleuren, maat 60 tl. 4.25. Stij ging per 5 e.M, I. 0.35 HAAPLEMMERfTR. 952 Lezing over „Achitectuurvormen". Aan de 223e Vergadering ging vooraf een kunstbeschouwing van een eiken friesvul- ling, gebeeldhouwd door den 78-jarigen heer H. Th. Boode, Oude Vest alhier. Drie jaren heeft deze nog zoo krasse grijsaard aan dit stuk geaffbeid. hetwelk voorstelt het Ver slaan van den zomer door den winter, naar copie van een schilderij. De heer Boode, die aanwezig was mocht op zijn ouden dag nog de voldoening smaken, zijn mooi stuk handwerk bewonderd te zien door velen, die algemeen erkenden dat er tegenwoordig weinigen meer zijn, die tot zulk een prestatie in staal zijn. Verder had de heer Fred. A. v. Kieef gezorgd voor een collectie motieven voor plafond en wandde coratie. De voorzitter de heer J. A. Verhoog, thans wederom geheel hersteld, opende deze laatste vergadering van het seizoen en gaf na het goedkeuren der noturen het woord aan onzen vroegeren stadgenoot, den heer M. Sirag Jzn., leeraar aan de M. T. S. te Utrecht, die tot onderwerp had gekozen: „Architectuurvormen". Het was sprekers be doeling te doen zien. dat reeds van oude tijden hèr, de mensch en speciaal hij die bouwt, heeft getracht zijn werken te doen aanpassen aan wat veranderende en ver zuimende, verfijnde en versoberende Cul- tuureischen hem deden verstaan, aldus schrijft ons de heer Fred. A. Wempe'. De bouwers moeten echter niet alleen de be hoefte kennen der maatschappij waarin zij leven, doch veelal zullen zij de nieuwere gedachtenmoeten doorgronden om daaraan in hun werken vorm en gestalte te geven en aldus niet al9 volgers, maar als weg-bereL ders mede te werken aan 's werelds evolutie» Die vormen toonen zich meer dan andere ook aan de groote massa. Zij blijven sprei- ken ook tot het nageslacht van de tijden waarin en de omstandigheden waaronder zij ontstonden .als stille getuigen van vooruit gang, stilstand of terugval. Dit als inleiding beschouwende, gaf spre ker een vlot historisch overzicht van al die architectuurvormen, vanaf de vroegste tijden tot op heden. Zoo volgden zij e-lkander op in groote reeks die onderscheiden stijlvormen. Vanaf de Egyptische Kunst, behandelde spreker de Assierische. Grieksche en Ro- meinsche Kunst en verder uit het bloeitijd perk van de Christelijke stijl bij uitnemend heid, het Romaansch en hel Gothisch, met zorg en liefde voorbereid in de klooster scholen der geestelijke Benedictijnen en Cislerzienter orden. Het eenvoudige zuivere geloof, de gemeenschapszin en offervaardig heid alsmede het algeheel opgaan der volks massa's in hun kerk gepaard aan groote toe wijding en aan een volkomen begrijpen door bouwmeesters en hun helpers van wat er omgaat in de volkszie'l, deden de won deren van Bouwkunst ontstaan, dikwijls ver geleken met gebeden in steen. Misbruik van macht, verslapping der hooge idealen, weelde en verfijning leidden ook hier tot verval Zoo leidden op geestelijk gebied wijs- geeTen als Dante en Erasmus de renaissance in, d.i de wedergeboorte der klassieken en weldra slaan de nieuwe ideën ook over op de architectonische vormen en in het meer speciaal de Italiaansche renaissance die in deze de toon aangeeft. De opgaande lijn zou echter weldra weer neerbuigen en na de groote kracht en de zelfstandige ontwikke ling der Gouden Eeuw kwam de inzinking. Fransche invloeden brachten de barox en. rococovormen een verfijning, waaraan schoonheid die eerder past bij verwerkeling dan bij stoere kracht. De woelige tijden aan het einde der 18e en begin 19e eeuw hadden veel doen versoberen ook op het gebied der architectuur (Louis XVI en Empirestijl) doch oorspronkelijk waren die vormen niet. Dat 2—1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1929 | | pagina 2