Onze Nieuwe Prijsvraag. 70sle Jaargang ZATERDAG 23 MAART 1929 No. 21173 Officieele Kennisgeving. STADSNIEUWS. Wie kent de Leidsche Hofjes? Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIEN: 80 Cts per regel Toor sdvertentiên uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertenliên 36 Cts per regel Kleine Viverlentifin uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 Cts bij een maximum aantal woorden van 80 Incasso volgens postrecbl Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden 2 35. per week Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week Franco per post ƒ2 35 -f- portokosten. ƒ0 1» „0 18 Dit nummer bestaat uit ZES bladen EERSTE BLAD. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Leiden; Gezien een brief van Gedeputeerde Stalen ran Zuid-Holland, houdende verzoek om toe passing van de artikelen 6 en 7 der Hinder- vet ten aanzien van een door het gemeente bestuur van Leiden ingezonden aanvraag om rergunning tot het uitbreiden van de Stede lijke Electriciteitsrabriek, gelegen op het krrein aan de_ Langegracht. kadastraal he tend Gemeente Leiden, Sectie B. No. 2839; Geven kennis aan hel publiek, dat ge noemd verzoek met de bijlagen op de secre tarie dezer gemeente ter visie gelegd is; alsmede, dal op Zaterdag 6 April e.k., des voormiddags te haltell uren in hel perceel Breestraal No 125 (Bureau van Gemeente verken) gelegenheid zal worden gegeven om bezwaren legen dit verzoek in te brengen, terwijl zij er de aandacht op vestigen, dat mei tot beroep gerechtigd zijn zij, die niet overeenkomstig art. 7 der Hinderwet voor bet gemeentebestuur of een zijner leden zijn verschenen ten einde hun bezwaren mon deling toe te lichten. 371 A. VAN DE SANDE BAKHUIJZEN, Burgemeester. VAN STRTIEN. Secretari». Leiden, 23 Maart 1929. MUZIEKUITVOERING „PER ASPERA AD ASTRA". 't Was werkelijk een genoegen met de prestaties van deze dilellanlenvereeniging eens te mogen kennis makenI Het harde werken van den kundigen dirigent, den heer Noordanus en van de leden heeft uitsteken de resultaten gehad Men waagt zich nog niet aan te zware composities, zocht h*t blijkbaar in muziek, die naar de amuse mentskunst overhelt en ons uit het bios cooprepertoire welbekend voorkomt. Maar in dit genre heeft deze vereeniging een aar dige hoogte bereikt Men merkt onmiddel lijk. dat er hard gewerkt i9 en gestreefd werd naar een vol-klinkende. aangenaam- beschaafde klank, terwijl elk valsch effect Zorvuldig vermeden wordt. T Doet prettig aan naar dit kleine, maar gezond-muzikale ensemble te luisteren: wij hopen slechts, dat in de toekomst ook weer eens naar het meer klassieke repertoire gegrepen zal wor den. Wat zou men denken van een Mozart of Haydn werkje, zoo bij uitstek geschikt voor kleine bezetting? Men zou er succes mee hebben en voor de enthousiast-spe lende musici kan 't slechts genoegen betee nen. Een herhaling van Mozart's „Eine kleine Nachtmusik", dat. naar wij hoorden, in ►vroeger jaren reeds eenmaal werd uitge voerd. zou juist ook voor het tegenwoordige ensemble uitstekend geschikt zijnl Intusschen, ook dit programma sloeg bij- Zonder in, vooral Dvorak's teer-doorzichtig en gevoelig gespeelde bekende „Humoreske"' en de „Ungarische Tanz" van Johannes Brahm9, oorspronkelijk voor piano geschre ven. De greep naast 't overige, uitsluitend aan de zeer lichte muze gewijde programma willen wij slechts beschouwen als een nood zakelijk gevolg van de groote moeilijkheden, die deze vereeniging moest doormaken en waarvan de voorzitter, de heer P J. van Leeuwen in zijn rede getuigde. Wij hopen met hem. dat de toekomst weer groei en bloei moge brengen: men verdient 't waar lijk ten volle! Men kan zich veilig aan de muzikale intenties van den directeur toe vertrouwen en een dilettant kan niet beter doen dan zich bij deze vereeniging aan te sluiten, om er ensemble routine op te doen en tot meerdere muzikale ontwikkeling te geraken. De zeer geslaagde avond bood verschillende attracties: zoo de Xylophoon solo van den beer Kriek Jr.. die met vaardig-vlotte hand dit aparte instrument betokkelde in het souvenir de „Cirque Renz" van Gustav Peters, de heer Carl Hellman in zijn koste lijk zang- en moppenrepertoire en tenslotte de tombola zonder nieten met mooie pr'j- zen. waarna tijdens hel ba! de voeten, die reeds bij de lichte nummers van het orkes'. nauwplijk? rustig bleven, eindelijk pas goed actief in beweging konden komen Een aar dige avond die het beste doet hopen voor de toekomst van een vereniging, die zeker de moeilijke periode, waarin zij schijnt te 'eikeeren, spoedig te boven komen zall Inzending tot 3 April a.s. o De historische ramp van 12 Februari heeft ons op smartelijke wijze getoond, hoe door een kleine oorzaak, een schat van schoonheid, van nauwelijks te taxeeren historische en aesthetische waarde, verloren kan gaan. Vernietigd, verdelgd kan worden. Ons Stadhuis, pronkjuweel van Neder- landsche renaissance, is niet meer. Hun die het voorrecht gehad hebben het te bezoe ken. bleef niets dan de. zeker, dierbare her innering aan zijn ongebreidelde gave pracht. Wij treuren, om niet te zeggen rouwen over wat wij verloren hebben. En dat is te be grijpen! Doch wij mogen niettemin bedenken, dat het Stadhuis niet het eenige bouwwerk van groote architectonische waarde was, dat Leiden bezat. Zeker, het was onze trots, onze glorie. Doch welk een rijkdom is ons gebleven 1 Het Rijnlandshuis, de Waag, de verschillende gevels aan hel Rapenburg, onze poorten... En tenslotte onze Hofjes! Onze Hofjes ja, daarop willen wij door den wedstrijd welken wij heden openen, do aandacht van onze lezers vestigen. Zeker, wij weten wel dat wie onze pagina's met foto's van de poortjes van die hofjes bekijkt, zal uilroepen: ja inderdaad, wij bezitten in die hofjes nog een benijdens waardige serie voorbeelden van het rijke talent onzer bouwmeesters uit vroeger eeuwen. Uit de jaren waarin het Lugdunum Batavorum een rijke 9tad was, die onder haar notabelen talrijke philantropen telde aan wie wij deze hofjes danken. Hoe weinig zullen zij hebben kunnen vermoeden dat voor wal zij uit barmhartig heid stichtten, niet slechts degenen tot wier heil en lotsverbetering zij dit deden hun dankbaar zouden zijn, maar dat vele eeuwen later nog het nageslacht ze erken telijk zou zijn. Ja, dat men nog eens het volle licht op hun groot en onvolprez°n werk zou doen schijnen, door de poorten van hun hofjes allen tegelijk in beeld te brengen op twee speciaal gereserveerde pagina's van het „Leidsch Dagblad" anno 1929. Waarom wij hiertoe besloten? Wel. wij beoogen er een dubbel doel mede. In de eerste plaats te toonen, op de meest sprekende wijze, dat Leiden door den brand die het Stadhuis verwoestte, niet a 1 I e 9 verloren heeft. En ten tweede: onzen lezers een attractie te bezorgen, die zal blijken even leerzaam te zijn. als gewaardeerd vanwege haar oor spronkelijkheid. De lange vorstperiode behoort tot het ver leden. Vele stadgenooten hebben meer dan hun eigenlijk wel lief was de warmte van hun haardsteden gezocht in uren waarin ze vrij waren. Uren die ze liever in de verkwikkende buitenlucht zouden hebben doorgebracht. Thans heeft de lente haar intrede gedaan. Daarom noodigt thans het „Leidsch Dag blad zijn lezeressen en lezers naar buiten te komen, de 9traat op te gaan en drti ver kenningstocht langs de hofjes aan te van gen. Het zal een verkenning worden, die of schoon door iederen lezer met succes te ver richten. niet gemakkelijk zal zijn. Op twee pagina's vindt n de afbeeldingen van fragmenten zichtbaar aan den ingang gewoonlijk, van de meeste Leidsche hofjes. Alleen is alles weggelaten, wat direct tot herkenning zon kunnen leiden, als namen, nummers etc. Iedere afbeelding is genum merd. Al wat de lezer in den tijd dien wij hem laten voor de deelneming aan den wed strijd is ons voor of op Dinsdag 3 April te zenden een lijstje vermeldende de namen van de hofjes waaraan men de door ons af gebeelde gevelfragmenten toeschrijft, van No. 1 tot en met No. 23. in volgorde te be ginnen met 1. Ook de aanduiding van de plaats, dus straat, steeg of gracht, enz. waar de hofjes te vinden zijn wordt verlangd. Men zende ons dus de oplossing voor Dinsdag 3 April, op welken dag na des mid dags 5 uur geen oplossingen meer aan de loketten van onze administratie worden i aangenomen. Wal nadien, ook voor wie per j post zijn oplossing inzendt op dezen dag, i binnenkomt, wordt onherroepelijk ongespend door ons terzijde gelegd. Men zende de oplossing in, in een gesloten enveloppe, waarop slaan moet: A. in het midden: „Leidsche Hofjes"; B. links bovenaan: een motto en twee willekeurige hoofdletters (dus hijvoor beeld. Op Hoop van Zegen P. Q., of Minerva G. D., enz.). De bijvoeging van de twee letters is uitsluitend om in het geval meer inzenders een motto bezigen, ze te kunnen onderscheiden. De enveloppe en het daarin gesloten ant woord moeten met inkt geschreven worden. De lijst bevattende de namen en adressen van de hofjes moet. eveneens links boven- j aan, dezelfde motto en letters vermelden als j de enveloppe. In de enveloppe moet een andere gesloten j worden, vermeldende hetzelfde motto en de zelfde letters en bevattende een briefje, ver meldende naam en volledigadres van de inzendster of den inzender. Ook deze enve loppe moet ons gesloten worden toegezonden. Uit een gezin mag slechts één oplossing worden ingezonden. Wenschen meer leden uit een gezin aan den wedstrijd deel te nemen, dan moeten zij er rekening mede houden, dat indien na de opening van de naambriefjes blijken mocht dat meer leden uit een gezin dezelfde goede oplossing hebben ingezonden, door het tot beslist zal worden aan welk gezinslid een prijs zal worden toegekend. Een en, ander ter wille van de billijkheid tegenover andere deel nemers. Binnen den kortst mopeliiken tijd na den sluitingsdag van den wedstrijd, zullen door ons onder de rubriek ..Stadsnieuws" bekend gemaakt worden de memo's waaronder een goed antwoord is ingekomen, resp de motto's onder wel-ke antwoorden inkwamen met het minst aantal fouten. De auteurs van deze motto's zullen op dien dag gelijktijdig worden uitgenoodigd op een door ons te bepalen dag en uur op ons bureau te willen verschijnen, opdat wij de enveloppen, bevattende hun namen en adressen in hun tegenwoordigheid kunnen openen. Wij beoogen met deze regeling tegemoet te komen aan het bezwaar van sommigen, dat men gewoonlijk evenzoovele malen hoort als er sprake is van een wedstrijd. ..daaraan doe ik niet mee. dat gaat tóch nooit eerlijk." Er is dus geen enkel excuus lezeressen en lezers, waarom gij niet zoudt meedoen aan dezen, men zal het gaarne erkennen, even oorspronkelijken als „echt Leidschen" wedstrijd. Daarom, lezeressen en lezers, doet allen mede. Laat u verlokken, door de Lente, door het aardige werk dat wij van u vragen, uw eigen stad te gaan verkennen. De prijzen. Wij stellen hiervoor de volgende prijzen beschikbaar: lste prijs: f. 40 of kunstvoorwerp ter waarde hiervan. 2e prijs f. 30.idem. 3e prijs f.20.idem. 4e prijs f. 10.idem. en 4 prijzen ieder van f.5. Bij meerdere goede oplossingen zal het lot beslissen aan wie de prijzen zullen worden toegekend. ONRECHTMATIGE DADEN TIJDENS STAKING. Wg hebben onlangs bericht, dat in de pro cedure, die door mr. H. W. J. A. Aver- becu, advocaat aihier, in zyn hoeuamgnoid van curator in hot faillissement van J. Roptie, werd gevoerd» tegen den Alg. Ned. Bond van Arbeiders in het Bakkersbedrijf, wegens on rechtmatige uaden tydens de stading en tegto de bakkersiirma Gobrs. G. en J. v. d. Oord, de Arr. Rechtbank ie Den Haag mr. Aver- beck heeft toegelaten tot bewys zgner stel lingen. De motiveor.ng van dit vonnis is voor hei bedryis- en zakeu.even van zuik belang, dat wy die in haar gen eel laten volgen: Overwegende, dat eischer zyn vordering tegen den eersten gedaagde verder te noemen den Bond grondt op het feit dat door de bestuuiaieden der aideshag Leiden v d. Bond biljetten zijn verspreid waarvan da inhoud in de dagvaarding en couciusie van eisen is vermeid, alsmede op het verder onrechtmatig optreden van die bestuursleden, bestaande in het posien voor den winkel en zaak van Poptie en het tegenhouden van de klanten, het molesleeren van de werkwillige gezellen en het hinderlijk volgen van de broodbezorgers en het bedreigen van da klanten en depothouders: dat ten deze een nader onderzoek naar den geheeien inhoud van de bedoe.do biljeUan ach terwege kan blijven, daar in ieder geval het verspreiden daarvan, terwgl zy inhielden een verzoek aan het pub.iek om niet by Poptie te koopen, ondör de omstandigheden zooals blij ken uit de overige beweerde gedragingen van do bestuursleden van den Boud, even ais die gedragingen zelve, zouden opleveren een handelen iridroizchend tegen de zorgvul digheid, we.ke in het maatschappelijk verkeer betaamt ten aanzien van een anders persoon of goed: dat een cn ander zoude zyn een onrecht- maiig optreden tegen Poptie, en als onjuist moet worden verworpen de bewering van den Bond, dat met name het molesteeren en hin derlijk volgen van de werkwilligen hoogstens een onrechtmatige daad tegen hen zou zijn, daar stellig ook tegenover Poptie, legen wien zij iu de eerste piaats gericht en bedoeld wa ren ,dio handelingen onrechtmatig waren; dat de Bond echter ontkent, dat personen, waarvoor hij aansprakelijk is, zich aan de bo venvermelde gedragingen hebben schuldig ge maakt .zoodat eischer zulks zal moeten be wijzen en hij tot dat bewijs, zooals hij heeft aangeboden te leveren door getuigen, be hoort te worden toegelaten. Overwegende dab de eischer zijn vordering tegen den tweeden gedaagde verder te noemen van den Oord doet steunen op het feit, dat van den Oord tijdens de staking bii Poptie, klanten, voorheen hun brood enz. betrekkende van Poptie, heeft geworven, daarbij gebruik makende van den steun van en iü samenwerking met de stakende gezellen en bestuursleden van den bond; dat indien dit laatste zoude komen vast te staan, inderdaad door v. d. Oord zoude ge handeld zijn in strijd met de zorgvuldigheid welke in het maatschappelijk verkeer betaamt ten aanzien van eens anders persoon of goed, immers het werven van klanten dat op zichzelf geoorloofd moge zijn, in samenwerking met personen er op uit zijnde 'om def klanten van een concurrent wegens hunne betrekking tot dezen lastig te vallen en schrik aan te jagen, onrechtmatig moet worden geacht; dat tegenover van den Oord's ontkc-uteuis eischer behoort te worden toegelaten tot het bewijs van de door hem gestelde feiten, waar bij de stelling, dat J. A. v. d. Oord, firmant van de gedaagde firma, de colporteurs mee» Dam eiï ook meehielp depothouders van Pop tie te bewerken, moet worden uitgelegd naar hare duidelijke bedoeling, dat dat bewerken ter. doel had om die depothouders te bewe gen om niet langer van Poptie afkomstige voorwerpen te verkoopen. NA DEN STADHUISBRAND Gisteren is men onder leiding van den heer ir. van Heeswijk, architect van den Rijksgebouwendienst en» lid van de commissie voor men urnen tenzorg, begonnen uit de puin- hoopen van het Stadhuis, de steenen uit te zoeken, voornamelyk afkomstig van den voor- gei el. welke voor een eventueele reconstruc tie nog gebruikt zouden kunnen worden. De brokstukken worden op groote platte wagen overgebracht naar de Hooglandsche Kerk en daar in afwachting van eventueele bewerking, opgestapeld. Het spreekt vanzelf, dat zoowel hel uitzoe ken als het transport met groote omzichtig heid geschiedt. Het ijs blijkt slechts weinig of geen schade aan de zandsteen te hebben aangebracht. Men gaat gedurig verder met het schoren van den gevel, terwijl men er ook toe is over gegaan het geraamte van den toren te stut ten. Bij h.et gemeentebestuur is een schrijven binnengekomen van den Delftschen burge meester, dat voor de hulp. door de Uelftsche brandweer bij den brand van ons stadhuis verleend, geen rekening zal worden ingediend. ACADEMISCHE EXAMENS. Geslaagd is voor het doctoraal-examen wis- en natuurkunde mei hoofdvak natuur kunde de heer H. B. J. Florint (Den Haagh VEREENIGING VOOR CHRIST. MIDDELBAAR ONDERWIJS. Gisterenavond hield de Ver. voor Chr. Middelbaar Onderwijs haar algemeene jaar vergadering. Ds. Broekstra, de voorzitter, opende met gebed waarna hij in een kort openingswoord de weinige aanwezigen wel kom hette en vast stelde, dat ook in hel af- geloopen jaar er alle reden tot dankbaarheid was. De secretaris las de notulen van de vori ge vergadering en ging daarna over tot uit- breifging van. zijn jaarverslag, waaruit bleek, dat er eenige verandering gekomen was in het laerarencorps ook door uitbreiding van het leerlingenaantal. Nu gaan weder een tweetal leeraren ds. Wielenga en de heer Posthumus de school veriaten, beide wegens benoemingen naar het Lyceum te Bandoeng. De finantieele positie van de school is dank zy de subsidies van de gemeente Le.den en van de buitengemeenten beter geworden, al blijft er voor bel bestuur altijd nog heel wat zorg over. In de plaats van den heer Lou- rens Bosch, die moest aftreden en niet her kiesbaar was, werd benoemd mr. P. E. Brïet. Na de rondvraag, werd de vergadering op de gebruikelijke wijze gesloten. BINNENLAND. Nog eenige persstemmen over de Utrecht» sche documenten. (Uit de Pers, 4e Blad.) Minister Beelaerts van Blokland ovei de publicatie dei „goheime documenten" (Uit het Parlement, 2e Blad.) De vliegaschplaag in de Residentie. (Binnenland, 2e Blad.) Nog steeds geen nieuws omtrent den ge stolen posttrommel. (Gemengd. 2e Blad.) Regeeringscontrole op den nitvoer van bepaalde groenten. (Land- en Tuinbouw, lste Blad.) BUITENLAND. Hel Deensche parlement wordt ontbon den. (Buitenland, lste Blad.) Twee nieuwe nederlagen voor de Engel» scha regeeringspartij. (Buitenland, le Blajd.) De Saksische Landdagverkiezing is on geldig verklaard. (Buitenland, lste Blad.) LEZING VAN MEVR. C. M. v. HILLE-GAERTHé. Over „Lezen en vertellen". Op uitnoodiging van de afdeeling Leiden der iNed. Vereeniging van Huisvrouwen heeft gisteravond de bekende eschrijlster mevr C. M van HilleGaerthé in een der zalen van hel NuLsgebouw een lezing gehouden over „Lezen en vertellen". Het kleine zaaltje was tot de laatste plaats bezet, toen mevr. DuysterBorn de bijeen komst opende met een woord van welkom tot de aanwezige dames. Hierop gaf zij hel woord aan de spreekster van dezen avond, die zeide, dat zij voor de pauze wilde spreken over kinderlectuur en daarna over de macht van het vertellen. Spr. begon met eenige regels voor te lezen uit Louise Alcotl's bekend boek „Onder Moe ders vleugels met name waar de dochter des huizes den familiekring ontvliedt om in een afgeschoten hoekje van den zolder van haar boek te genieten. Ook Jan Liglharl had zijn „kokertje", waar hij zich rustig in zijn kinderlectuur kon verdiepen. Spreekster is hel mei hem e«.ns, dat het eerste, wat een kind noudig heeft om een boek te genieten is een zuivere dampkring voor zijn gemoed. Over de slechte boeken als detective- en moordverhaien wilde spr. het dezen avond niet hebben, daar deze uil den aard der zaak niet onder de kinderlectuur ressorteeren. Er zijn lal van boeken, welke te beschouwen zijn als een reactie op den tijd van de ..Brave Hendrikken" en die van de eerste tot de laatste bladzijde vol staan met ondeugende streken, plagerijen van volwassenen en dik wijls lage spot. Wil een boek goed zijn, dan moeten de kinderen daarin de weerklank vinden van hup betere gevoelens; het moet hen intro- duceeren in een beschaafd milieu, waaruit de moraal zóó duidelijk spreekt, dat zij er niet aan het slot door den auteur aan be hoefd te worden toegevoegd. Het moet zóó geschreven zijn. dat de in houd in de kinderziel blijft doorleven, zoodat de jeugd in haar groote verbeeldingskracht in staat is de hoofdpersonen in haar eigen wereldje in te voeren en uit te beelden. Het verdient aanbeveling, dal de ouder9 de kinderen voorlezen en daarbij die boeken uitkiezen, welke waard zijn meer dan één maal gelezen te worden. Spreekster somde dan een aantal boeken op, welke in het bijzonder aanbeveling ver dienen Helaas geeft een blik in stations- en andere kiosken ons de overtuiging, dal het meerendeel van onze lectuur minderwaardig is. En juist hierin schuilt het grnole gevaar, dat de kinderen deze boeken zoo gemakke lijk in handen krijgen. Hoe kunnen wij dit voorkomen, vraagt spreekster Het antwoord daarop i9 moeilijk te geven Wil men zijn kinderen het lezen van een bepaalde catpgorie boeken v.rhie- den. dan is hel vnnreerri noodzakelijk dat er een geest van vertrouwen hoersrht. En hoe kan men deze verwachten wannéér de waarde van een goed hook nooit in dt-n fa miliekring erkend is? Een hopk voor vol wassenen geschreven, heef! voor een kind op rijperen leeftijd een bijzondere nnntrek- kingskrachl Daarin toch worden alle levens verhoudingen der volwas-enen en wat die9 meer zij beschreven En het kmd zal van het lezen slechts afzien, wanneer iemand,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1929 | | pagina 1