BOVRIL
BRIEVEN UIT BERLIJN.
SPECIAAL ZAKENVERVOER
Opgewarmde Schotels
HISTORISCHE FIGUREN
RADIONIEUWS.
i
(Van onzen correspondent).
HET „PRESSEBALL".
BERLIJN, 27 Januari.
Natuurlijk wil ik even van het „Pres
seball" vertellen.
En daartoe moet ik extra vroeg of laat.
hoe u 't nemen wilt. het bed uit. ofschoon
ik. waarom dit met valse he schaamte ver
borgen. pas om vijf uur in den witver-
snepuwden winterochtend even een paar
uren slaap gezocht en nauwelijks ge
vonden had.
Telken jare neem ik mij voor. niet meer
naar het „Presseball" te gain. Och wal -
zeg ik dan knorrig waarom dat vele
geld uit te geven om tien tot twaalf met
ijdele menschen volgepropte balzalen te-
zien. verdrongen te worden een uur op
een souper te moeten wachten, dat dan
nog 9!echt uitvalt. en ten slotte voor
zuurverdiende duiten een reeks nieten uit
de Tombola te trekken?
En telkens weer besluit ik op het laatste
©ogenblik, toch maar te gaan.
In volle oprechtheid omdat ik nieuws
gierig van nature ben en er bij deze ge
legenheid zoo geweldig veel le zien is.
Menschen. beroemde menschen, voor-
aanslaande menschen. kopstukken, mooie,
uitnemend-mooie en ook wel rpinder-
mooie en zeer on-elegante vrouwen. Oud-
Duitschland en Nieuw Duil9chland dooreen.
Dat is nu eenmaal ons Berlijnsche
„Presseball."
Telken jare komen zegge zevenduizend
nieuwsgierigen en hun slachtoffers in rok
met alle ridder-onderscheidingen en daar
naast in groot avondtoilet naar het on
vergelijkelijke zalen complex van de go
bouwen van den Zoölogische Garten.
Weken te voren praat men al over deze
jaarlijksche gebeurtenis.
Ondanks het feil. dal Berlijn met open
bare bals van meer of minder kolossar*
afmetingen eenvoudig vergiftigd i9 en,
om u een enkel staaltje van dien over
daad te geven deze zalen vin den Die
rentuin voor de winlerspizoens der eerst
volgende vier jaren alweer avond aan
avond verhuurd zijn!
Twintig, dertig jaren lang hoert zich in-
tusschen de oorlogsjaren natuurlijk uit
gezonderd het „Presseball" gehandhaafd.
En ofschoon tegenwoordig de buitenland-
sche journalisten, die in Berlijn gevestigd
zijn en die hier hun eigen vereeniging
hebben, gevaarlijke concurrenten op feest-
gebied zijn. minder om den omvang van
deze soorl festijnen, die daarin niet bij
de Duitsche halen kunnen, dan wel om de
omstandigheid dat de bals der „Ausl&ndi-
6chen Presse" zich in de aanwezigheid
van het corps diplomatique plegen te ver
heugen kunnen toch de Berlijnsche col-
Iega'9 met het permanente succes van j
hun ..Presseball" meer dan tevreden zijn.
De griep heerschl bij ons epidemisch in 1
deze weken. Alle hospitalen zijn bezet, j
Duizenden zieken worden in hulp-barakken j
verpleegd. En ondanks die ongunstige om
standigheid en de vrees van het publiek
in zulke overvolle feestzalen nieuwe infec
ties op te loopen. is het festijn der Ber
lijnsche journalisten weer meer dan uit
verkocht geweest.
Een weldadigheidsfeest. Als altijd. Ten
bate van de ondersteuningskassen voor
arme dagbladschrijvers.
Nu ik geloof, dat alle vereenigingen
van journalisten over de geheele aarde
jaloersch zullen zijn op de bedragen, die
bij deze gelegenheid binnenstroomen! Tk
heb mij door bestuurderen van den „Ver-
ein Berliner Presse" laten vertellen, dat
hef ..Presseball" elk jaar tusschen de 180
en 200 000 Mark zuivere winst oplevert
Wat men gaarne gelooft als men bijv.
bedenkt, dat ieder van de 7000 aanwezigen
80 Mark voor zijn toegangsbiljet betaafv.
de loten van de tombola (waarvoor de
meeste prijzen geschonken worden oTschoon
de vereeniging toch nog voor 50.000 Mark
prijzen pleegt te koopen!) 5 Mark kos'en
en voor benedenloge's in de hoofdzaal 500
Mark, voor bovenloge's 250 Mark extra be
taald wordt.
Men kan gerust aannemen, dat op dezen
avond in dit zalencomplex voor een dikke
half millioen wordt uitgegeven
Maar het uiterlijk beeld is dan ook
„navenant".
Vóór den oorlog zag het er nog heel
anders uit. Fn had men een werkelijke
concurrentie: de Opera-redoute, le vree
zen waar ook de keizer met zijn schitte
renden hofstoet verscheen en de pracht'ge
en zeer kleurige Duitsche uniformen met
de costumes der dames een sprookjesachtig
geheel vormden.
Nu zijn uniformen uitzonderingen. Eenige
tientallen officieren van de Rijksweer ver
zinken in hef niet temidden van het zwart-
en-wil der rokken. En waren daar niet de
ridderkruizen met briljanten en andere
versierselen die de rechtsche kringen in
Duitschland bij zulke gelegenheden met
voorliefde blijven dragen, als 't ware uit
protest tegen de nuchterheden der republiek
die geen lintjes en andere kruizen meer
kent. dan zou het opfleuren van het be
weeglijk geheel volledig aan de dames
overgelaten zijn.
Nu ook dan ware een en ander in
goeoe harden!
Hef „Presseball" is onder meer degrao-
ta modes^n-^'ie van Berlijn. Dn Iaat ik er 110
RECLAME.
GARAGE VAN NIEUWKOOP
XELEF. 2527.
5865
onmiddellijk aan toevoegen, dat onze lezer-
etser goed z ollen doen, niet al te slaafsch
meer aan het Parijsche voorbeeld vastte
houder. Sinds jaren is Berlijn op het
gebied der damesmodes meistens evenzeer
toonaangevend als Parijs. En eerlijk ge
zegd, de moderne Du'tsche v rou vtjes, toon
beelden van de slanke lijn en de over het
aigemeer voortreffelijke houding en ver
nissende beminnelijkheid, zijn heel wat
dankbaarder objecten voor den damestail-
leui dan de Parijsche mondaines, die het
in hoofdzaak van charme hebben moeten.
Dit jaar hebbm we vastgesteld, lat voor
bet groote balcostuum de korte rokken vol
ledig uit de mode zijn.
Ik heb geen twintig dames, onder de
zeker 4000, meer met korte costuums ge
zien. De modellen zijn alle van voren kort,
maar van achteren zoo lang als een 20
jaren geleden. Sleepen worden door liohte
stoffen reeds aangeduid. En de echtgenoo-
ter brommen. Want de mode van heden
eischt weer h et dubbele aan stof en de re
kening is das dienovereenkomstig!
De hoofdzaal van den „Zoo" is als altijd
de bijzondere attractie.
ir het midden „danst" men zoo goed
als 't gaat. Maar dat dansen is bijzaak.
Men wil zien en gezien worden.
Daarom paradeert men uren aaneen langs
de beneden.oges.
L-aar zijti allereerst de eereloges.
Men pleegt er den Rgkókarfse.ier en de
leden van zijn kabinet in te zien zitten.
Vcor de socialistische m nisters is het al
lerminst een pretje. Zo voelen en weten,
dat een deel van het voorbjjschuifelend
publiek hen aanstaart maar nog meer op
bui ecbtgencoten let. Het hoort er nu een
maal bij, dat mtn zich tactloos als
eeuwig herinnert, dat sommige minis-
terevrouwen even goed als hun heeren
gebieders uit den arbeidersstand afkomstig
zijn en dal het dus mogelijk is, dat 7.9
zicb zoo in het openbaar minder gemak
kelijk bewegen en wel eens hilariteit uitlok
ken.
Is het wonder, dat haar collega's van
den „beteren stand" er een speciajteit va:-
maken, op zoo'n „Presseball" critiek uit
te oefenen, vooral als politiek, die hier
nog altijd op elk gebied de stemming en
de onderlinge verhouding pleegt te ver
giftigen, de ma. ne® dezer vrouwen re>eds
over twee vijandige kampen verdee.d neeft?
Daar z itten ook de groote too iee spelers
en de tot in het groteske overschatte film
sterren met haar mode-beroemdheid van
meestal slechts drie of vier seizoenen.
En waarlijk: ook de kopstukken der we
tenschap zijn tegenwoordig. Maar hen kent
m«. nauwelijks. Een Nernst, een Einstein
kan het nu eenmaal met Willy Frits;h
cf Lia Mara niet opnemen!
En zie daar: in de hoofdloge met de
ministers en de vereeaiiging-sbesluurders,
vlak bij den socialistischen kanselier en
zryc. partijco.lega dr. Hilferding, blozenden
opgewekt als altijd ai s tralend van feest-
voldoening, onze Prins Hendrik der Neder
landen!
Onze Prins is met de jaren in Berlijn
een populaire figuur geworden.
Het hotel Esplanade in het hartje van
de stad is zijn hoofdkwartier.
Wekenlang vaak zwerft hjj door de-
de wereldstad eti vooral het tooueel heeft
zijn belangstelling.
Maar hij kent ook vele kunstenaars per-
soon lijk en als we hem zoo zien dwalen
don de drukkende volte, zien we menig
verheugd artiskxigelaat, dat met voldoe
ning bemerkt, hoe Zijne Koninklijke Hoog-
heio zich bijzondere presta'irs in de nieuw
ste s tukkn herinnert ej ez even een praat
je over komt maken.
Hij is de eea.ge „royalty" ditmaal, op
het ..Presseball".
De Prinsen van Pruisen en hun bloed
verwanten uit de .andere Duitsche staten
zijn in Doorn om den 70-jarigen ex-kedzer
de hand te drukken.
W't kussen de handen van bekoorlijke
Berlijniiche schoenen, aan wie ditmaal de
bai-almanak gewijd is.
Acht beroemde kapellen spelen in de
diverse zalen den „Schlager" van bet sei
zoen
„lob küsse Ihre Hand, Madame,
Und traum' es war Ihr Mund".
Er is maar één „Pressebal" en wie
het er v oor over heeft, moge hert. vol
gend jaar op het appèl verschijnen!
ROLAND.
RECLAME.
zillen nooit «ma-
kolooz xfjn als
Gjj ov wat Iluvril
In doet. Bovril
brenatdvinsmnaie
weer toriig. ËeD
lepel rol bij Uw
gestooM ot ge
hikt vieeach 01
bf} pasteitjes
geeft een groot
voordeol tegon
over de gerlsge
kost?n.
ts méér dan enkel Vleesohoxtiact.
EenJj Importeur; nRiUAMA", Heerengr. 178
Amsterdam:
n.
DE VROUW VAN EEN KONING.
daar ik een raadsel voor
het nageslacht wilde zijn
„Neen, een raadsel voor hel nageslacht
te zijn, dat is haar niet gelukt, hoewel zij
onmiddellijk na den dood van Lodewijk
XIV alle brieven van den koning aan haar
en haar geheele correspondentie met hem
verbrandde.
Voor het nageslacht is zij geen raadsel
gebleven, ook al vernietigde zij eveneens
haar intieme briefwisselingen met haar
vriendin, mevrouw de Montchevreuil, met
haar geestelijken leidsman, den bisschop
van Chartres, en anderen. Vier dikke deelen
brieven, die overgebleven zijn geven een
vrij duidelijk beeld dezer vrouw, al moge
dan ook niet alles opgehelderd zijn in dit
belangrijke leven. Mevrouw de Mainlenon,
over wier eersten man Paul Scarron. ik in
mijn vorig artikel heb geschreven en bij
welke gelegenheid ik de geschiedenis harer
jeugd heb verteld, mevrouw de Mainlenon
heeft hel grootste deel der geheimzinnigheid
waarmede zij zich voor haar tijdgenoolen
omhulde, niet kunnen bewaren in den loop
der beide eeuwen, die sedert baar overlijden
zijn voorbijgegaan. De archieven hebben
zich geopend, dichte gordijnen van anti
chambres en boudoirs zijn weggeschoven
en we kennen vrij goed haar. die eens de
aantrekkelijke en beklagenswaardige Fran-
Coise d'Aubigné was. die daarna als de
mooie Madame Scarron haar opmerkelijke
schoonheid toevoegde aan de aantrekkelijke
geestigheid van den kring, door haar man
geschapen, en die eindelijk, bij geheim
huwelijk aan den Zonnekoning verbonden,
over den vorst en zijn zich verzwakkenden
geest heerschte. niet tol Frankrijk's heil
Ja. we kennen haar vrij goed. al was
ook bij den dood van de koningin waarop
zij zoo zorgvuldig gewacht had om haar
grooten slag te slaan, haar gedrag een oogen-
blik niet strak van lijn. noch consequent
geweest. Zij had, toen zij uit de sterfka
mer was gekomen, toegegeven aan den
wensch van den hertog de la Rochefoucauld,
die haar bij den arm genomen had en tot
haar gezegd had:
„De koning heeft u noodig."
Zoo was ze. als bij overrompeling, het
vertrek van den vorst binnengeduwd en
met dezen ha!s over kop naar Saint Cloud
vertrokken, waarover de omgeving, en spe
ciaal de dauphme. die om de situatie te
rpdden wilde meegaan, zóó ontzet waren,
dat zij als met stomheid geslagen werden.
Het was eeq te geweldige schennis van het
decorum Men verloor er de sprank bij. Want
dat onthutsende gebeurde vijf dagen na
den dood van Maria Therpsia.
Maar de krachtige, berekende wil van
mevrouw de .Mainlenon wist zich le her
vatten; zij liet haar bezitster de allures aan
nemen eener boe (vaardige, zóó konden ei^
mochten zij, hij én zij, niet langer door
gaan. haar scrupules, haar vroomheid
èn de zijne, beweerde, zij verzetten er
zich tegen. En zij trok zich terug, men-
srhenkensler als zij was kenster vooral van
den koning, die. zooals terecht gezegd was.
„haar noodig had."
Toen gaf Lodewijk XTV zich gewonnen
In het geheim zegende de aartsbisschop van
Parijs. Du Harlay (1,) het huwelijk in van
den koning van Frankrijk en de weduwe
Scarron, eens de arme uitgestootene, dia
kippen en ganzen verzonrde tegen een
schamel loon in ondergesrhikt dienstver
band bij hardvochtige bloedverwanten- la
ter na den dood van haar eersten man,
de opvoedster der koninklijke bastaarden,
wier moeder was mevrouw de Montespan
Het huwelijk had plaats in December 1685.
De markies de Montchevreuil. die de op
voeder geweest "was van een der kinderen
van mevrouw de Montespan en later gouver
neur van Saint Germain-en I aye, was een
der getuigen; de tweede was Bonlemps eer
ste kamerd:enaar van den koning Ii'r wera
geen ruchlhaarheid aan gegeven. De omge
ving moest het maar raden aan allerlei
dingen van ernsfigen of minder belangrijken
omvang. Dat op 7 Januari 1686 het huwelijk
een voldongen feit was. mag wel blijken uit
het volgende tyiefje van dien datum door
mevrouw de Maintenon gericht tot oei»
abbé Gobelin die haar een zeer kostbaar
geschenk had gezonden-
ik moet er u echter gelijktijdig een
verwijt van maken, dat gij te respectueus en
te ceremonieus zijt in den brief, dien gij mij
schrijft, fk weet niet of de eerhewijzingen,
waarmede men mij omringd heeft (2) .11
iets nieuws voor mij inspireeren, doch wat 1
mij betreft, ik ben te uwen opzichte niet
veranderd en ik ontvang de bewijzen van
uwe vriendschap op dezelfde wijze waarop
ik dat gedaan heb gedurende de zestien jaar,
dat ik u ken."
In de vier deelen correspondentie, die voor
mij liggen, is het niet moeilijk haar drijf
veer te raden Duidelijk zegt zij het- „Ik
gaf niet om rijkdommen-, ik stond honderd
voet hoog hoven geldelijke begeerte maar
ik wilde eer". Waar zij komt wordt zij
omringd door aanbidders Maar haar koude,
berekende geest maakt het haar gemakkelijk,
op allerlei voorstellen niet in te gaan. Zelfs
het huwelijksaanzoek van een markies slaat
zij af. onder het voorwendsel, dat het ver
schil te groot is tusschen den geestrijken
Scarron en dezen pretendent naar haar hand
Men doet haar waarschijnlijk geen onrecht
met te zeggen, dat zij over dat aanzoek
heen keek naar den ééne. den groote. dien
zij begeerde in haar forsche eerzucht. En
dien eene. dien groote. kreeg zij
Zij was van goede familie, al had het lot
haar ouders geschonken, over wie maar lie
ver niet gesproken moest worden. Ziehier,
vertaald, de inschrijving van haar doop,
zooals die voorkomt in het register van
Notre-Dame van Niort. thans berustend in
het archief ten gemeenlehuize van deze
departementale hoofdstad:
„Den acht en twintigsten dag van No
vember 1635 werd gedoopt Francoise. doch
ter van messire Constant d'Aubigny. beer j
van Aubigny en Surimeau. en van dame
I Jeanne de Cardilhac, echtelieden. Haar
peter was Francois de la Rocbefoucault zoon
van den hoogen en machtigen messire
Benjamin de la Rocbefoucault, heer van
Estissac en van Maigno. en haar meter de
moiselle Suzanne de Beaudóan, dochter van
den hoogen en machtigen Charles de
Baudóan. heer-baron van Neuilhant. goe-
verneur voor Zijne Majesteit van deze stad
en dit kasteel."
Daaronder de namen van den vader, den
peter en de meter, benevens die van
„Menulme" (curé).
Als bijzonderheid: peter en meter waren
negen tien jaar oud. De jonge Rochefon-
cault is een neef van den beroemden schrij-
vér der Maximes.
Gehuwd met den koning! De droom van
haar eerzucht was vervuld. Zij nad daarop
stepds het oog gericht gehad, sedert zij na
Scarron's dood in 1660, met het hof in aan
raking was gekomen na een tijd van bit
tere armoede. Haar man had haar bijna
niels nagelaten; zelfs zijn toelage van ..ot-
ficieele zieke" hem door de koningin
moeder toegekend was natuurlijk opge
houden en hoewel zijn weduwe er de ver
lenging van vroeg, werd dit wat begrijpe
lijk is. geweigerd Mazarin had spottend ge
vraagd. „Is zij ziek? Neen! Welnu, hoe
wil men dan. dal zij die een goede gezond
heid geniet, den titel drage van ..offieieele
zieke!" Gelukkig was Anna van Oostenrijk
milder dan haar minister. Zij schonk dt>
moo:e weduwe epn jaargeld van *2000 livres.
waarmede de begiftigde zich in 'n Ursulinen-
k'oosler vestigde, want van .terugtrek
ken" kan men moeiliik «preken Immers zij
zechl de wereld de kringen, die het hof be
naderden. Dfiór vermoedde zij haar toekomst
Dat is dus in 1035. Zestien jaar later
leert zij, na de moeilijke jeugd, waarovei
ik sprak. Scarron kennen. Weer een jaar
later, in Juni 1652 trouwt zij met hem De
lezers weten reeds welk een toewijding
Scarron voor haar bezielde. Bij zijn in
schertsenden vorm gedaan huwelijksaanzoek
schertsend, opdat zij ook in scherts hen»
zou kunnen weigeren bood hij haar zelfs
de middelen aan om zich in een rijk kloos
ter in te koopen. opdat zij beschermd zou
zijn tegen de gevaren, die haar. de mooie
doch arme. overal zou den bedreigen Zij
neemt zijn hand aan en is ruim zeventien
jaar lamg de trouwe en geduldige gade die
op geestelijk gebied in Scarron's tintelend
gezelschap won wat zij menschelijker wijze
gesproken, in dit abnormale huwelijk met
den gebrekkige te kort kwam.
In 1670 bleef zij bij Scarron's dood on
verzorgd achter, maar zij had in het salon
van haar man mooip relaliën geknoopt, zoo
als met mevrouw du Sóïgné, mevrouw de
la Fayette, mevrouw de Coulanges en óók
metde vriendin van den koning, me
vrouw de Montespan.
Door deze laatste gevraagd en betaald
om de zevén kinderen, die uit Lodewijk
XIV's liaison geboren werden, op te voeden, j
aanvaardde de weduwe Scarron een taak,
die haar nader bracht tot den koning Het
koninklijk „geheim" te deelen, was reeds
den koning nabij zijn. Toen een der kin- 1
deren als .due du Maine" bekend zou zijn,
werd de weduwe Scarron naar Versailles
geroepen; zij kreeg als vorstelijke belooning
het landgoed Mainlenon. dat tot een markie-
zaat werd verheven en waarvan de koning
haar beval naam en titel te dragen, fn dien
tijd werd de afstand tusschen Lodewijk XIV
er. mevrouw de Maintenon kleiner. In da-
gel iiksche gesprekken drong haar beeld
heel diep in het hart van den vorst. Zijn
liefde voor „la Montespan" werd minder;
I.odewijk's tweede ..vriendin" de hertogin
de Fontanges. st;erf. De gcesteliikheid de
kerk, verontwaardigd over de losbandigheid
van den koning, trachtte hem op het goede
pad terug te brengen en de koningin min
der te doen verwaarloozen. Mevrouw <5»
Montespan werd verslooten: had de koning
door haar beschuldigd van ontrouw, niet
hard met de vuist op tafel geslagen en ge
zegd: „ik wil niet gehinderd worden'"?
Maar de toenadering tot de koningin blijft
achlerwege. De monarch had een nieuwe
neiging en die gold mevrouw de Main
tenon.
Maar deze. krachtig gesteund door haar
biechtvader, den abhé Gobelin houdt zich
hoog. Lodewiik XIV. niet gewend aan ob
stacles, botst tegen een vasten, koelen wil.
De koningin leeft altijd nog. Wanneer deze
sterft in 1683, draait mevrouw de Mainte
non's leven als op scharnieren naar de toe
komst, die zij zich gedroomd en waarvoor
zij zoo lang en zoo in het geheim gewerkt
heeft. Dan is zij een oogenblik onvoorzich
tig; we zagen het al Doch zij hervat zich.
Zij laat den liefdesz-eken koning wensrhen
er. zuchten, tot dat de kerk hun beider han
den ineenlegt en daarover haar zegen uit
spreekt.
heime huwelijk legimiteerde wale.
blik een nieuw overspel dreigde |eT
Enkeje geschiedschrijvers beweren.4,
verbintenis gesloten werd den da{3
herroeping van het Edict.
Dan is Francoise d' Aubigné left,
plaatse. Haar vorstelijke echtgenijc
jaar jonger dan zij is ziekelijk, d?
wordt ziekenverpleegster, maar zrj
a! niet koningin, de vrouw des b
Dót had zij gewild Haar macht
van een mooie, koel berekende, hite-
vrouw, was door de sanctie van bel!
lijk nog grooter geworden. Zij was dei
durende raadsvrouw van den kon3
bijna dertig jaar lang zal zij het blip
Dat zij die macht, dien invloed i*
wijls niet tot Frankrijk's heil maart
ongeluk aanwendde, kan, naast veel
dat zij deed, niet worden ontkend. Wi
het reeds in haar houding tegenop
Edict van Nantes. Zij had de hand 13
diplomatieke intrigues. De geldelijk?
waardoor in ferland de burgeroorlq
blijven voortwoekeren, was haar werl
sonen kwamen of verdwenen in c
kring, die door |iaar werden besche;
vervolgd. Een bigotte stemming, nu
vroomheid kwam over den kring i
sailles en maakte de copieën der Tan
door Molière zoo schrijnend getypeerd
tegen wegen niet op haar fundalf
Saint-Cyr, opvoed in gs gesticht voor
meisjes van adellijken huize, voor n
Racine zijn Athalie en zijn Esthers
noch al hare, inderdaad vele, ..goed-
ken." Het leven dezer vrouw, die
lende had gekend in haar jeugd
derworpen aan een eerzucht, die 3
daden scheen te inspireeren en in
voldoening ontnam, dal hare goede
haar door vele harer tijdgenooten indi
als goede werken werden aan?e:
Men wantrouwde haar en kon niet
ven, dat wat zij deed als oprechte 1
van een goed hart en een rechtse
gtest beschouwd mochten worden
door haar overwicht over den koning
licht veel kwaads heeft kunnen verb
wordt bij velen niet als een credit-p
haar rekening gezet.
Heeft zij begrepen, dat zij, zooi
Zonnekoning er niet meer zou zijn,
plaats meer zou hebben aan hel T
Versailles? Vermoedelijk wel. Haar
om de correspondentie met haar vors
gemaal te vernietigen, doet dit gcloorr
viel haar blijkbaar nog mee dat dei
de hertog van Orleans, haar in haar
le Sainl-Cyr, waarheen zij onmiddelü
met de gewapende macht, was ver
kwam bezoeken en haar een lijfm'
acht en veertig duizend iouis toekende
Mevrouw de Maintenon heeft in
brieven soms geklaagd, dat zij ees
moest amuseeren, die „niet meer 1
bel" was. En zij verklaart, in een lis
varing van het leven, hetwelk ha
hoogste eere bracht, geleerd te hebhe
alle levensomstandigheden „een vers
kc'ijken leegte" achterlaten.
Voor een zoo eerzuchtige en ii
eerzucht zqo zekér slagende vrouw
wel eene droevige bekentenis.
Te Sainl-Cyr gingen haar laatste!
jaren voorbij. Daar werd zij begrave
zoeke haar graf. noch haar stoffelijl
biijfsel, in dit haar zoo vertrouwds
haar geslichte en geïnspireerde Hc
Fransche Revolutie wreekte zich over
gehech'heid aan de monarchie en bi
wantrouwde vroomheid door haar I
rustplaats op aarde te vernielen en 1
van haar lichaam overbleef, te verK'
en de asch naar alle winden le doei
stuiven. Al heeft Bonaparte. Eerste G
haar een gedenkteeken opgericht d?
geslachten hpbben in haar niet dèl
waarvoor zij wenschte door te gaan.
herinnering aan haar zal sleed? p
gaan mei huivering voor den invloed
zij. gedreven dit is aan te nemen-
anderen, welke haar eerzucht oen»
buil voorhielden, uitoefende op
wiens reieering naast veel uiterliikf"
eenige der somberste bladzijden I»
geert van Frankrijk's historie.
A. J. BOTHEN1US BROt
6783
(1) De ceêchledscbrUver Wchetot noem! e«n een-
voudlijen parochie-pastoor; Hébert.
I (2) Eerai had zij gasohreven: „gokroond heelt".
Dat huwelijk aan het eind van 1685 ge
sloten was een feit. parallel loopend met
een ander: de herroeping van het Edict van
Nantes, dat Frankrijk berooven zou van
een zeer groot aantal zijner beste burgers
en voor de in den lande blijvende Hugenoten
den lijdenstijd der dragonades zou verlen
gen en verzwaren. De kerk had dit ge
eischt en van den invloed van mevrouw de
Maintenon gebruik gemaakt om deze felle
vervolging der Protestanten van den koning
tf verkrijgen. Waarschijnlijk heeft zij lan
gen tijd geaarzeld. Eindelijk gaf zij toe en
ried zij aan tot de herroeping. Haar be
taling was de toestemming dpr geestelijkheid
to' haar huwelijk met den koning Lodpwiik
XfV boog voor de machten, die hem dwon
gen. Die herroeping wischte in zijn oog veel
weg van de vlekken op zijn huwelijksleven
en als loon verkreeg hij de vrouw, die hem
van „la Mohlespan" had verlosL Haar ge
MEDISCH ADVIES PER EAl
De voor een jaar door de België
geering ingestelde geneeskundige
per radio ten behoeve van zePVi.
blijkt in alle opzichten voldaan te
Deze dienst stelt de kapiteins van
sche schapen m staat oro via
kustö'ations medi» h advies in tp
van het Militair Hospitaal te An
Het lijkt ons echter niet altijd doeüfi
de artsen om in alle gevallen uit
den kapitein gegeven omschrijving 1
ziekle-versriiijnsel bi) een lid der
ning, een juiste diagnose te stellen.
INTERFERENTIE m
MET 2 L.O. (L0ND< I
Door vel** luisteraars in Engeland
merkt dat de ontvangst van L°n
rende de laatste 2 weken gestw'W
Men vermoedt dat deze storing
oorzaakl door het zendstation >D
op een golflengte van 354 Meter
valt met te verwonderen dat meD
station storing ondervindt daar h0
in golflengte tusschen Londen
s'echts 4 Meter bedraagt Er
het'in werking treden van de nl0|^
lengten regeling meerdere kla'r.
interferentie vernomen Ondani
bruik van een standaard H'"*
strekt door de Union de Rad'"''
Genève wijken de golflengten van
roepstatmns dikwijls af van
golflengten.
