69ste .JAARGANG
DINSDAG 8 JANUARI 1929
No. 21109
STADSNIEUWS.
HULDEBLIJK AAN H. M. DE KONINGIN-MOEDER
VAN DE NEDERLANDSCHE VROUWEN.
BINNENLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
80 Cts. per regel voor advertent.en uit LeideD en plaatsen waar
agentschappen van one Blad geveetigd lijn Voor alle andere
adverteolièn 86 Cis per regel Kleine AdvertenliPn uitsluitend
bü vooruitbetaling Woensdne« en Zaterdags 60 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30
Incasso volgen? postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts porto te betalen Bewlisnummer 5 Cta
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANTS
Voor Leiden per 3 maanden /2 35. per week 0 18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn. per week „018
Franco per post 2 35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
HET JUBILEUM VAN KONINGIN EMMA.
Vanwege het bestuur der Leidsche Chr.
Oranjevereeniging is heden aan H.M. de
Koningin-Moeder een telegram van den
volgenden inhoud verzonden:
„De Leidsche Christelijke Oranjevereeni
ging, nwer Majesleits Komst, tot ons
Oranjehuis, en ons volk. dankbaar geden
kend, wenschl Uwe Majesteit, en de Ko-
pinklijke Familie, met het gouden jubileum
daarvan hartelijk geluk. \Vij prijzen Gods
naar de Kostelijke schat, in Uwe Majesteit
ons geschonken, en zoo lang gelaten. Wij
danken Hem, dat Hij ons in Uwe Majesteit
gaf de Gemalin van den Koning, de moeder
van de Koningin, de Grootmoeder der Prin
ses, de Opvoedster der Oranjetelgen, de
Regentes van hel land. de Weldoenster der
ellendigen. Wij smeeken Hem, dat wij Uwe
Majesteit nog vele jaren mogen behouden,
rijk gezegend, in het midden van Uw volk,
zóó gezegend, dat het ten tijde van Uwer
Majesleits levensavond licht moge zijn".
HANDELSREGISTER KAMER VAN
KOOPHANDEL EN FABRIEKEN
VOOR RIJNLAND.
Nieuwe Inschrijving: A. Dorrepaal, Haar
lemmervaart 21, Oegstgeest, handel in 2e
hands auto's.' Eigenaar A. Dorrepaal te
Oegstgeest C. A. Wagenaar, Hoorn 158,
Alphen aan den Rijn, Handel in Zuivel
producten; Eigenaar C. A. Wagenaar te
Alphen aan den Rijn.
Wijziging: N.V. Warnaar's Bloembollen-
kweekerij en -Handel, Hoofdstraat 87, Sas-
senheim-. Uittreden Directeur J. M. van
Hoorn te Sassenhctim: N. V. tot Exploitatie
van Sigaren-Magazijnen v./h. P. J. A. de
Nijs. Hoogewoerd 11, Leiden, Wijziging
aaakadros thans Hillegom, Rijksstraatweg
No. 15-, ,,N.V. Filiaal Kalkfabriék voorheen
van Dijk en Co., Leiden", Havenkade.
Leiden, vervaardigen van en handel in
bouwmaterialen. Nieuwe Procuratie- C. J
Blanken te Leiden; Th J van den Bosch,
Dorpstraat Wijk A, No. 264. Nieuwkoop.
Uittreden Eigenaar; Th. J. van den Bosch,
overlrrien. Wijziging handelsnaam thans-
Wed. Th .1. van den Bosch, Nieuwe Eige
naar: Wed. Th. J. van den Bosch-Beumer.
INSTITUUT VOOR
ARBEIDERSONTWIKKELING.
Voor de Leidsche afdeeling van dit in
stituut trad gisteravond op de heer F. v.
d. Goes te Laren. Door een misverstand
was als onderwerp aangekondigd „het we
zen ran het kapitalisme". Waar de spreker
dit onderwerp twee jaar geleden behandeld
had, zou hij nu niet in herhaling treden,
Baar spreken over: „De stand van het vre
desvraagstuk".
De heer v. d. Goes betoogde, dat bij eet
verdrag raD Versailles niets is verzuimd
om bet oorlogsgevaar te bestendigen.
Duitschland is groot onrecht aangedaan.
Stukkeu van zjjn. grondgebied eti zjjn kolo
niën zjjn het ontnomen. Sedert 1918 zijn
nig nieuwe tegenst. 1 ingto 0i gekomen. Sp. e-
ker wjjst op de wrijving tusseben Italië en
Frankrijk en op die tusschen Italië en de
vroegere Balkanstaten.
Het grootste gevaar voor den vrede houdt
echter de voortdurende bewapening en de
uitbreiding daarvan in. De lessen van den
wereldoorlog niet tellende, nemen de regie
ringen nog steeds het standpunt in, dat
een krachtige bewapening een waarborg is
voor den vrede.
Wat de Volkenbond voor ontwapening heeft
gedaan is niet positief, maar negatief. Spre
ker toont dit aan door te wijzen op de
afspraken tusschen Frankrijk en Engeland
betreffende de leger- en vlootsterkte. Toen
deze afspraken wereldkundig werden, heb
ben ze ontstemming en beroering gewekt met
n3me in Amerika en daardoor de spanning
doen toenemen.
Ook wijst de beer v. d. Goes op het Kel-
lcggpact, dat den oorlog wil uitbannen, maar
daarvan verdedigingsoor.ogen uits.uit In de
zitting van het parlement der Vereenigde
Staten van N. Amerika, waarin het Kelbgg-
pact zou worden goedgekeurd, kwam met
een het voorstel in bespreking om 15 nieu
we groote oorlogsschepen te bouwen. Spre
ker wees er met nadruk op, dat waar blijk
baar de regeeringen elkander zoo weinig
vertrouwen, er voor de arbeidersklasse alle
reden bestaat critisch en wantrouwend te-
genoveT de besprekingen te Genève, de ont
wapening betreffende, te staan. Spreker ge
looft niet aan een oorlog in de naaste toe
komst. Het geslacht, dat den wereldoorlog
heeft meegemaakt, zal zich daar krachtig
genoeg tegen verzetten. Maar als dit ge
slacht is uitgestorven? Wat dan, als de
krankzinnige bewapening doorgaat? Een ca
tastrophe kan dan niet uitblijven. Spreker
hoopte daarom op toenemende versterking
van de moderne arbeidersbewering, daarde-
ae alleen in. staat zal blijken den vrede te
verzekeren.
Ten slotte stond de spreker stil bij de
taak van de kleine landen in deze. Waar
deze aan den wedstrijd in bewapening niet
mee kunnen doen uit financieels overwe
gingen, daar kunnen zij het voorbeeld van
ontwapening gemakkelijker geven dan een
groot land. Vandaar dat de socialistische
partijeD 'm Zwitserland, Noorwegen, Zweden,
Denemarken en ons land nationale ontwa
pening voorstaan. Krachtig wekte spreker
op deze actie te steunen.
Na de vraag van een der aanwezigen be-
antwoord te hebben, welk belang de arbei
ders hebben hij nationale zelfstandigheid,
sloot de voorzitter de vergadering met ten
woord van dank aan den spreker voor zijn
zakelijk en duidel'Jk betoog.
VERZENDING VAN GEDISTILLEERD
ONDER HET ETIKET WIJN.
Door den wijnhandelaar v. d. B. alhier
werden dezer dagen eenige manden verzon
den aan een firma te Ter Apel die blijkens
Tot de geschenken aan H M. de Koningin-Moeder behoort een Deventer handgeknoopt
tapijt, vervaardigd voor een der zalen van het Paleis Soestdijk door de Koninklijke
Vereenigde Tapijtfabrieken te Rotterdam. Dit tapijt, geweven volgens een speciaal
ontwerp in den Empire-stijl met rood fond toon op toon en crème rand met guir
landes, heeft een lengte van 15 Meter en een breedte van 6 Meter. Het bevat ongeveer
6 millioen wolnoppen, welke met de hand door rappe tapijtweefsters op de schering
geknoopt zijn; het weegt SCO Kilo en is 40 m.M dik, hetgeen eenig begrip geeft van
het waardevolle weefsel. Als bijzonderheid zij nog vermeld, dat hij het verven der
wollen garen het eulaniseerproces is toe gepast, zoodat de vijand der wol „de mot"
op dit tapijt geen vat meer kan hebben.
aanwijzigingen flesschen wijn bevatten.
De Rijksbelastingambtenaren te Ter Apel
vertrouwden de zaak niet en namen de
mandeD in beslag Het bleek dat een aan
tal flesschen onder het etiket wijn. gevuld
waren met cognac brandewijn, jenever en
andere sterke dranken. De aangehouden
dranken werden verbeurd verklaard en te
gen dp firma van der B die verdacht wordt
bij herhaling deze overtreding te hebben
gepleegd, proces-verbaal opgemaakt.
Bij den gemeentelijken dienst voor
Sociale Zaken zijn met 1 januari 1929 be
vorderd-
B. G. H. Melok tot commies 2e klasse;
C. R L. Oostveen tot klerk te klasse; L.
II. Janssen tot klerk 2e klasse: terwijl de
tijdelijke aanstelling van mej. L. A P.
Eskens werd veranderd in een vaste aan
stelling.
Geslaagd zijn voor het examen Neder-
landsehe Handelscorrespondentie, afgeno
men vanwege de Vereeniging van Leeraren
in Talen en Handelscorrespondentie te Am
sterdam. de heeren J. Bens?! en E. Koore
man, beiden alhier.
Naar wij vernemen heeft de heer G.
F Hemerik bedankt als penningmeester
van de Woningbouwvereeniging „Ons Be
lang," zulks wegens minder goede samen
werking met het bestuur.
De eerstvolgende vergadering van den
Gemeenteraad zal zeer waarschijnlijk plaats
hebben op Maandag 21 Jan. 1929 a s.
Bjj de aanbesteding van den bouw van
een sehakelhuis voor de Electriciteilsfabriek
der S. F. van (J. en E. alhier, hebben B. en
W. goedgevonden, dat overeenkomstig de
5 eischen van den aaunemersbond, geen borgen
i zullen worden verlangd en dat de arbitraga-
1 bepalingen zullen worden aanvaard. Hiermede
is een begin gemaakt met de afschaffing van
het verplichtend stellen van de borgstelling
enz., die voortaan algemeen door B. en W.
van Leiden zal worden opgeheven.
De Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor Rijnland vergadert op Maandag 14
Januari 1929, 's middags 2.30, in het ge
bouw der Kamer, Stationsweg 43.
Agenda:
1. Opening Nieuwjaarsrede.
2. Notulen.
3. Verkiezing voorzitter.
-fi Verkiezing onder-voorzitter door de
afdeelingen.
5. Verkiezing van leden voor de Com
missie voor Vervoer, Post en Telegrafie af
treden: N. C. F. van Ginkel, L. C. Jongen
burger, P. A. Wernink, H. van Zonneveld,
C. G. j. Alkemade Sr. en W. van der Laan.
Voorzitter: jhr. C. G. Roëll.
6. Verkiezing van leden voor de Com
missie voor het Handelsregister aftreden:
voorzitter C. G. J. Alkemade Sr., W. van
der Laan, J. van der Steen, W. A_ Wouter-
lood en P. J. van der Zanden.
7. Verkiezing van leden voor de Com
missie voor de Financiën aftréden: D. ten
Cate Brouwer, P. Boot Sr., G. J. M. J. Mol-
kenboer en mr. P. G. Knibbe.
8. Verkiezing van leden voor de Com
missie voor het Verslag aftreden: Voorzit
ter: D ten Cate Brouwer; P. Boot Sr., G. J.
M. J. Molkenboer, jhr. C. C. Roëll en mr.
P. G. Knibbe.
9. Verkiezing van leden voor de Com
missie tot onderzoek der geloofsbrieven af
treden: Voorzitter: P. Boot Sr., leden: W.
A. Wouterlood, L. C. Jongenburger, C. G. J.
Alkemade Sr. en J. van der Steen; secre
taris- mr. Knibbe.
10 Ingekomen stukken.
11. Mededeelingen.
12. Vaststelling datum nieuwe verkiezing
13. Vaststelling van een adres inzake Za
kelijke Bedrijfsbelasting.
14. Bespreking districlsbelangen.
15. Rondvraag.
16. Huishoudelijke vergadering.
17. Sluiting.
Evenals vorige jaren heeft het bestuur
van „Nut en Vermaak" een carnavalscou
rant uitgegeven onder redactie van den
ijverigen secretaris, den heer Nelck. De in
houd is voornamelijk gewijd aan het car
navalsfeest op 9 Februari a.s. en bestaat
voorts uit tal van verhaaltjes, rijmen en
j anecdotes, welke het geheel tot een lezens-
1 waardig blad maken. Een rebus om fraaie
I prijzen ontbreekt al evenmin. Het blad wordt
gratis verspreid.
De muzikale omgang van het „Man
nenkoor „Kunst en Vriendschap" met
eefiige deputaties van andere zangvereeni-
gingen en met de muziek van „De Post
gisteravond gehouden is een succes gewor
den. Na afloop bleef men in de concertzaal
L'Umon nog geruimen tijd in de beste
stemming bijeen Langs den geheelen weg
dien gevolgd werd was groote belangstel
ling van het publiek.
De Commissaris van Politie alhier
verzoekt inlichtingen omtrent de herkomst
v&b de voUeads rijwielen, welke do ver
schillende data aan zijn bureau wervi»,
gedeponeerd:
In Juli 1925, een oud heerenrijwiel molt
dubbele remmen, freewheel, terugtraprem,
zwarte velgen en banden.
in October 1926, een heerenrijwiel met
dubbele remmen, freewheel, bruin zadel,
zadeldekjo, pedalen, banden en bagage
drager;
in Maart 1927, een oud genummerd
heerenrijwiel, voorzien van freewheel en
tcruglraprem. velgen en banden;
in Mei 1927 een heerenrijwiel, voorzien
van freewheel, terugtraprem, gemerkte ach
terhand. bagagedrager;
in Mei 1927 een oud heerenrijwiel, voor
zien van freewheel, terugtraprem, gemerkt»
banden, bagagedrager;
in Augustus 1928 een zeer oud genum
merd heerenrijwiel, voorzien van zwarte
velgen, gemerkte handen, bagagedrager; en
in November 1928 een zeer oud heeren-
rijwiel, voorzien van freewheel, velgrem,
Terry-zadel. gemerkte banden, bagagedrager,
lantaarn.
Vrijdag komt Ae heer Verkruysen in
het Leidsche Volkshuis een voordracht hon
den over „Het schoone Japan", toegelicht
met films en lichtbeelden. Wie de voor
drachten over Parijs bijwoonde, zal zich on
getwijfeld verheugen den heer Verkruysen
nog eeiu te kunnen hooren. Zijn kunstzinni
ge en boeiende voordrachten zijn in Leiden
reeds vermaard. Ditmaal zjjn ook 13—18
jarige jongens en meisjes welkom.
Voor verdere bijzonderheden zie men de
advertentie voorkomend in dit blad.
BINNENLAND.
De hiildicing van H. M. de Koningin-
Moeder. (3e Blad).
Nogmaals het telefoonverkeer met Indië;
reeds tal van gesprekken aangevraagd. (Bin
nenland. 1ste Blad.)
Te Utrecht zijn drie broertjes door het ija
gezakt en verdronken. (Gemengd. 3e Blad.)
Broedermoord te Gnlpen. (Gemengd, 3c
Blad.)
Een roofoverval te Hersel (N.-B.); een
man on vrouw mishandeld. (Laatste Be
richten, lste Blad.)
BUITENLAND.
De instelling van de dictatuur in Zuid-
Slavië. (Buitenland, lste Blad.)
De Qnestion Mark ia gedaald na ruim
150 uren in de Incht te rijn geweest. (Bui-
tetnlandsch Gemengd, 3e Blad.)
Weer een aardbeving in Chili. (Buitenl.
Gem. 2e en Tel. Ie Blad).
HET TELEFOONVERKEER MET INDIfi.
Koninklijke enderscheidingen.
Naar aanleiding van de gisteren vermelde
redevoeringen ter opening van het tele
foonverkeer met Indië kan nog worden
medegedeeld dat de speeches, met uitzon
dering van de tweede van den gouverneur-
generaal die dikwijls moeilijk te volgen
was, goed verstaanbaar waren.
Na afloop had in een aangrenzend lo
kaal een korte samenkomst plaats, waarbij
ververschingen werden aangeboden en
waarbij de minister van Waterstaat mede
deelde, dat het H.M. de Koningin behaagd
had ir. Boetje te benoemen tot ridder in
de Orde van den Nedcrlandsche Leeuw.
De minister legde er den nadruk op. dat
in deze onderscheiding te zien was een
blijk van waardeering van den geheelen
technischen dienst hier te lande, die aan
de tot standkoming van de radio-telefo
nische verhouding heeft gearbeid.
Spr. bracht nog een dronk uit op den
heer dr. ir. Kooraans, hoofdingenieur, chef
van het laboratorium der Telegrafie, aan j
wien hij tevens den dank overbracht ran
het bedrijf.
Aan het slot zijner radio-telefonische re
devoering met Indië heeft minister Konings
berger nog medegedeeld, dat H.M. de Ko
ningin benoemd heeft tot officier in de
Orde van Oranje Nassau ir. A. J. H. van
Leeuwen, hoofdingenieur le klasse, hoofd
van den Radiodienst in Ned.-Jndië.
Naar gemeld wordt, waren tot gisteren
morgen half 12 reeds li uitgaande en 12
inkomende gesprekken voor den radiolele-
foondienst met Indië aangevraagd.
HET JUBILEUM VAN DE FIRMA WILTON.
Een dznk bezochte receptie.
De directie van de N.V. Wilton's Machi.
nefabriek en Scheepswerf to Rotterdam is
ter gelegenheid van het vijf en zeventig
jarig bestaan van de N.V in het hoofdkan
toor aan den Westkousdijk gisteren op
waardige wijze gehuldigd.
Gisterochtend is er in eigen kring ge
huldigd. Een uit het personeel samengesteld
mannenkoor heeft een feestcantate ten ge-
hoore gebracht, \oor welke uitvoering de
heer ir. J. H. Wilton heeft dank gezegd.
Namens den raad van commissarissen
heeft daarop dr Kröller woorden van hulde
gesproken en een staande klok aangeboden.
Namens het technisch en administratief
personeel heeft ir. G. de Vries, hoofdinge
nieur van de afdeeling werktuigbouw, een
wandversiering voor het privé kantoor aan
geboden, en de heer Bouman uit naam van
de bazen, krassen en voorlieden acht ge
brandschilderde ramen, welke den scheeps
bouw en de machine fabricage uitbeelden.
Tenslotte heeft de heer Van de Woude
namens de arbeiders gesproken.
De heer J. H. Wilton zeide allo sprekers
dank.
In het met tallooze bloemstukken ver
sierde privé-kantoor beeft de directie gis
termiddag gerecipieerd Onder hen die
lukwenschen kwamen aanbieden bevonden
zicb de heer Heringa, die namens den mi
nister van Handel, Arbeid en Nijverheid
mededeelde, beer it. H. Wilton is
benoemd tot ridder in de orde van den
derland6chen Leeuw.
Voort-s hebben nog van hun belangstelling
doen blijkeD mr. P. Droogloever Fortuyn
burgemeester van Rotterdam, mr. M. Sme
ding, gemeentesecretaris, kolonel J. de
Wilde, namens het departement van defen
sie, de heeren C. Fock, hoofd inspecteur
voor de scheepvaart, A. Wolkammer, in
specteur voor de scheepvaart, R. T. Mu-
schart, rij ksh a ven meest et, C. C. A. Last,
inspecteur van den arbeid, mr. S. J. L.
van Lier, secretaris van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken, terwijl ook ver
tegenwoordigd was de Kamer van Koophan
del van de Beneden Maas.
Tijdens de receptie heeft de heer J. Schilt,
huis, namens de Maatschappij voor Nijver
heid de directie van de jubileerende N V*
de legpenning van de Maatschappij aange
boden, waarna de beer J H H. Verloop,
voorzitter van deD Metaalbond, uit naam
van de leden van dien bond heeft aange
boden een schilderij te doeD schilderen van
den beer J H Wilton, van welk schilderij
spr. hoopte dat het een p'aatsje in do
directiekamer zou mogen vinden.
Onder de tallooze telegrammen met ge-
lukwenschen. was een telegram van minis
ter Koningsbergen.
MINISTER KAN IN DRENTHE.
De minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw, mr. J. B. Kan. die gisteren
vergazeld van den heer Meijer de Vries,
Rijksinspecteur voor de werkverschaffing
tft algemeenen dienst een bezoek bracht
SR) de terreinen van de stichting „Drenthe
Vooruit" werd te Zwolle ontvangen door
den Zeereerw. Deken van der Waarden,
geestelijk adviseur van den Aartsdiocosanen
R K. Boeren- en Tuindersbond. baron van
Voorst tot Voorst, voorzitter en Ruyter
secretaris van dien bond
Te Erica woonde de minister een demon
stratie van 'n fraise-machine bij en bezich
tigde tevens de aldaar gelegen ontginningen
van de stichting.
Ook te Barger-Oosierveen en te Klazina-
veen werden verschillende terreinen in
oogenschouw genomen, terwijl de minister
verder met het bestuur der stichting ver
schillende maatregelen overwoog, welke
door bemiddeling der stichting zouden kun
nen worden genomen om werkloosheid te
voorkomen en den verderen opbouw van
Drenthe te bevorderen.
MEERDERE GOEDKOOPE TREINEN
OOK NAAR HET BUITENLAND.
Dit jaar zal de Nederlandsche Spoor
wegen nog meer uitbreiding aan goedkoope
treinen geven en behalve in binnenlandsch
verkeer, ook goedkoope treinen naar het
buitenland laten loopen.
HALTECHEFS DER NEDERLANDSCHE
SPOORWEGEN.
Te Utrecht hield de Ned. Ver. van Spoor-
en Tramwegpersoneel in het N V. buis te
Utrecht een bijzondere vergadering voor
haar leden haltecbefs bij de Ned. Spoorwe
gen, die druk bezocht was.
Hoofdschote1 was de beraadslaging om
trent de te lage loonwaardeering voor deze
ambtenaren.
Voor hun plaatsing in loonschaal 8 bij d.»
eerstvolgende herziening van het reglement
DieoifcvoftrwMtdtoft ui werden «e-
