69ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag 2 Januari 1929
Tweede Blad
No. 21104
BINNENLAND.
HET VLIEGWEZEN IN INDIE.
INDRUKKEN VAN GENERAAL SNIJDERS.
Na zijn terugkeer uit onze Oost heeft ge
neraal Snijders verteld van zijn indrukken
over het vtiegwezen in Indië, en hij meende
daarbij de conclusie te mogen trekken dat
het Indische luchtverkeer een goede toe
komst heeft. De Kon. Ned. Ind. Luchtvaart-
Maatschappij komt op den dienst Batavia
Bandoeng reeds ruimte tekort waardoor
reeds meermalen passagiers moesten wor
den afgewezen, of een tweede en een derde
vliegtuig moest worden ingelegd. De vaste
dienst bestaat uit één toestel heen en één
terug, maar die blijkt reeds onvoldoende.
De toestellen op de lijn BataviaSemarang
(vice-versa) zijn niet zoo goed bezet, maar
men moet daarbij bedenken, dat een lucht-
verbinding BataviaSemarang op zichzelf
ook niet zooveel commercieel en ander be
lang heeft als een verbinding Batavia
Bandoeng, terwijl zij bovendien, als lucht
lijn langs de Noordelijke kust van Java,
gedacht is als onderdeel van de fijn naar
Soerabaja. Zij kon zoover echter niet ter
stond worden doorgetrokken, omdat het
vliegveld in Soerabaja voor het burger lucht
verkeer is afgekeurd Dat het enkele stukje
BataviaSemarang van de ontworpen lijn
BataviaSoerabaja dus op zichzelf niet
rendabel is behoeft niet te verwonderen
Waarom het echter geëxploiteerd? Omdat
het toch een zoodanige verbetering brengt
dat men thans van Batavia naar Soerabaja
kan reizen in één dag zonder ergens te be
hoeven overnachten hetgeen anders noodig
is omdat de spoorwegverbinding Batavia
Soerabaja 28 urenvraagl en er 's nachts
niet wordl doorgereden De luchtweg, ge
combineerd mei den spoorweg, eischt nu
Slechts één dag. Het post- en goederenver
voer op deze" luchtlijn is voorloopig echter
zeer gering. Zoodra de uitbreidingen komen,
zullen ook het goederen- en passagiers
vervoer toenemen, precies als in Nederland,
waar het publiek hoe langer hoe meer de
voordeelen van het snellere vervoer gaat
beseffen De bloemenzendingen uit Boskoop,
de aardbeienzendingen uit Beverwijk en de
zendingen primeurs uit Parijs hebben zien
gehandhaafd en zijn toegenomen, toen er
eenmaal een proef mee was genomen.
Bovendien heeft Indiê het voordeel voor het
Indische vliegwezen van zijn verre afstan
den, waardoor groote mogelijkheden worden
geschapen. Men denkt hier in Nederland
nooit aan die afstanden Men geeft een pakje
mee voor kennissen, die misschien veertien
dagen reizen weg wonen van dengeen, die
het meekrijgt Indië beslaat een oppervlakte
van 2/3 van Europa en broers kunnen 20
jaren in Indië werken zonder in de mogelijk
heid te zijn geweest elkaar te zien. Pas als
die afstanden door een volledig luchtnet
zijn overbrugd, zullen de eorme voordeelen
ervan worden gevoeld en gewaardeerd.
Nienwe plannen.
De eerste uitbreiding zal, naar we hopen
reeds dit jaar. worden gevonden in de rich
ting BataviaPalembangSingaporeMe-
dan. een lijn, waarop gunstige bedrijfsre
sultaten worden verwacht. Het verkeer Ba
taviaSingapore is betrekkelijk druk en de
luchtverbinding zal er zeker een deel van
krijgen, als zij geopend wordt Het verkeer
MedanBatavia is op het oogenblik betrek
kelijk gering maar niet omdat er geen be-
hoeftp aan verbinding beslaat, maar omdat
zij zooveel tijd vraagt Daarom juist zal
een luchtverbinding naar Medan óók goede
resultaten hebben. Deze luchtverbinding
zal voorloopig ook een aansluiting op de
mailhooten kunnen geven waardoor één of
twee dazen kunnen worden bespaard.
Hoe de verdere uitbreiding zal gaan, dat
is nog moeilijk te zeggen. Vermoedelijk zal
echter een van de eerste lijnen in de toe
komst ook SoerabajaMakassar zijn, mis
schien zelfs doorgetrokken naar Balik-
Papan het groote etablissement van de
B. P. M. En verder komt in aanmerking een
verbinding BataviaAustralië, vermoedelijk
door Ned.-Indië tot een van de Soenda-
eilanden onderhouden en verder door Au
stralië. Het verkeer tusschen ons Indië en
Australië neemt zoodanig toe, dat de K P.M.
tegenwoordig twee schepen laat varen, waar
zij vroeger met één kon volstaan. Het ge
bruik van Australische producten in Indië
(boter, conserven) neemt zeer toe.
Spreker hoopt verder dat wij in 1930 een
geregelden dienst tusschen Nederland en
Indië zullen krijgen van tenminste éénmaal
in de veertien dagen, ja zelfs van eenmaat
per week.
De K.N1I.L.M. heelt een kapitaal van vijf
millioen, wel niet volgestort, maar dan toch
verzekerd, terwijl de Staat gedurende vijl
jnren.een subsidie van een millioen gulden
geelt. De Staat zorgt bovendien voor de
vliegvelden en de grondorganisatie. Een
commissie heeft bereids over het vliegveld
te Soerabaja voorstellen gedaan, welke met
bekwamen spoed behandeld zullen worden.
De afstand BataviaBandoeng wordt in
drie kwartier afgelegd, die van Batavia naar
Semarang in ongeveer vijf uren De passa
giers betalen op de eerste lijn 1. 15. wal
goedkoop is. op de tweede f. 72.50 wat duur
wordt gevonden
Aan de oprichting van een eigen vlieg-
luigenfabriek zal wel nooit gedacht kunnen
worden, omdat het afzetgebied in Indië
daarvoor te klein is Maar men kan in Indië
goede reserves aan machines en onderdee-
len maken en bovendien rekenen op de
volledige medewerking van den voortreffe
lijk ineerirhten militairen luchtvaartdienst
te Bandoeng. i
HULDIGING KONINGIN-MOEDER.
Een nationale feestviering.
Dank zij de medewerking van verschil-
.ltnde zijden, zal bij de herdenking van het
gouden feest van H.M. de Koningin-Moeder
te Den Haag. op Donderdag 10 Januari
a.s. gebruik worden gemaakt van de nieuw
ste middelen om een zoo groot mogelijken
kring daarbij te betrekken.
Door middel van geluidversterkers, ge
plaatst ip den toren van de Groote Kerk,
zal in den loop van den dag telkens pas
sende muziek ten gehoore worden gebracht,
terwijl des avonds nummers van de muziek
uitvoering in de kerk, welke zich daartoe
leenen, zullen worden uitgezonden.
Behalve te 's-Gravenhage. zullen in meer
dan 100 verschillende plaatsen in alle
deelen van het land (ook te Leiden) samen
komsten plaats hebben in kerken of andere
gebouwen. Het comité heeft een dertigdui
zend programma's ter beschikking gesteld.
Ten slotte zal, dank zij de radio-Indië,
de muziekuitvoering kunnen worden ge
volgd in de Oost en in de West, dus fei
telijk over de geheele wereld.
Deze uitzending, welke in Indië op
hoogen prijs zal worden gesteld, geeft wel
reden tot buitengewone voldoening! Ook
voor Europa is deze van beteekenis, daar
anders de ontvangst voor de meeste landen
niet voldoende sterk is. Mogen de Neder
landers in andere werelddeelen en in de
verschillende Europeesche landen in grooten
getale den lOen Januari de nationale ge
beurtenis meeleven Hel is de eerste maal,
dat bij een nationale feestviering een zoo
groote kring kan worden betrokken De
muziekuitvoering vangt aan te 20.30 uur.
VERDRAG MET BELGIË.
Betreffende de territoriale
rechterlijke bevoegdheid.
In de memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer aangaande het wetsontwerp
tot voorziening ter uitvoering van het ver
drag met België betreffende de territorial*
rechterlijke bevoegdheid enz. zegt de regee
ring:
Aan de van-waarde-verklaring van geleg
de beslagen zijn beschouwingen gewijd in
de Memorie van Antwoord op het Voorloo
pig Verslag inzake het wetsontwerp tot
goedkeuring van het verdrag. De wensche-
lijke bepaling is opgenomen in een nieuw
artikel 8. Dit artikel legt vast, dat de be
voegdheid van den Nederlandschen rechter
te dezen blijft gelijk zij was Slechts is een
voorbehoud moeten worden gemaakt voor
art. 7 jo art. 9 van het verdrag, omdat in
dat geval de Nederlandsche rechter bevoegd
wordt, ook al zoude hij volgens het ge-
meene Nederlandsche recht niet bevoegd
zijn geweest. In een nieuw art. 7 wordt
zekerheidshalve vastgelegd dat executie
geschillen worden berecht door den rechter
van het land, waar de ten uitvoerlegging
plaats vindt. Aldus is ook de Belgische op
vatting.
De memorie gaat vergezeld van een notS
van wijziging.
ACTIE DER LIBERALE RADIO-AMATEURS
Een schrijven aan de
omroepvereenigingen.
Op Oudejaarsdag heeft de vereeniging
van liberale radio-amateurs den volgenden
open brief tot den K.R.O., de N.C.R.V. en
de V.A.R.A. gericht:
„Bij dezen hebben wij de eer te uwer
kennis te bi<.ngen, dat de vereeniging van
liberale radio-amateurs (V.L.R.A.) zich d.d.
18 December 1928 opnieuw tot den minis
ter van Waterstaat gewend beeft met het
verzoek, haar voorloopig ten spoedigste de
beschikking te geven over eenige zeoduyen,
totdat na de instelling van den Radio Raad
een definitieve regeling zal zijn getroffen.
Onze vereenigiDg heeft deze hernieuwde
aaDvrage gedaan op grond van het feit. dat
bij den bnidigeD toestand het liberale volks
Jeel nog steeds uitgeschakeld is vsd den
radio-omroep, hoewel het thans, evenals de
DE ZITTING DER PAN-AMERIKAANSCIIE CONFERENTIE te Washington, waar de arbitrage-aanvrage van Bolivia en Paraguay
behandeld werd. V. 1. n. r. zittend: Foster, vertegenwoordiger van Chili; Gurgel de Ameral, Braziliaansche gezant in de V. S.;
Maurtua, vertegenwoordiger van Pi»; Hughes; Ferrara, Cubaansch gezant in de V. S.; staand: Eoal, secretaris van Hughes en
Cohen, lolk.
DE TRADITIONEELE WEDSTRIJD OUD-INTERNATIONALS
tegen H.F.C. werd gisteren op het H.F.C.-terrein aan de Span
jaardslaan te Haarlem gespeeld Een spelmoment uit deze match,
die de „Good Old'' met niet minder dan 107 wist te winnen.-
NIEUWJAAR BIJ DE KONINKLIJKE FAMILIE. Gistermorgen brachten H. M. de
Koningin en H. K. H. Prinses Juliana ter gelegenheid van Nieuwjaar een bezoek
aan H. M. de Koningin-Moeder De Koningin treedt het Paleis aan het Lange
Voorhout binnen.
OUD-MINISTER Dr. J. Th. DE VISSER,
hield Maandag j.l. op verzoek van de re
geering een raïio-telefonische toespraak tol
de bewoners van Oost- en West-Indië. Zit
tend: oud-minister De Visser; staande: minis
ter v. d. Vegte.
