69,ïe Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 27 December 1928
Tweede Blad
No. 21100
BINNENLAND.
GEMENGD NIEUWS.
DE JAARLIJKSCIIE KERSTREDE van den palilieken leider der S.D.A.P., Ir. J. W.
Albarda, werd Eersten Kerstdag in het Concertgebouw te Amsterdam uitgesproken, en
draadloos verspreid. Een overzicht der stampvolle zaal.
DE HEER J. J. WINTERM ANS te Eind
hoven, die benoemd is tot inspecteur van
het Landbouw-onderwijs, als opvolger van
Dr. K. v. d. Zonde.
Links:
Maandag J.T. verlirf jhr. Ruys da Beereri.
brouck het R.K. Ziekenhuis aan het West-
einde te Den Haag. Hij heeft de Kerstda
gen doorgebracht bij familie in Gelderland.
Jhr. Ruys de Beerenbrouck met zijn vrouw
verlaten het ziekenhuis.
Maandagmorgen had te Sillard de begrafenis plaats der slachtoffers der ramp in de
Staatsmijn „Maurits" op Vrijdag. Sittard's geestelijkheid zegende d» met bloemen
gedekte lijkbaren,
OP HET FEYENOORD-TERREIN te Rotterdam werd Dinsdag de voetbalwedstrijd
Feyenoord-West. Elftal gespeeld, die in gelijke score (33) eindigde. Een spelmoment,
HULDIGING DER KONINGIN-MOEDER,
Door de burgerij van Amsterdam.
Te Amsterdam zijn in de raadszaal op
uitnoodiging van den burgemeester bijeen
gekomen vertegenwoordigers uit verschil
lende kringen der burgerij. De burgemees-
Ier zeide, dat deze samenkomst ten doel
had tot een hulde te komen aan H. M. de
Koningin-Moeder ter gelegenheid, dat zij
voor vijftig jaren voor het eerst in Amster
dam kwam.
Een werkcomité werd benoemd waarvan
(roorzitter werd de heer mr. G. Vissering.
Op voorstel van mr. Vissering werd de
burgemeester benoemd lot eere-voorzilter.
De huldiging zal plaats hebben tijdens het
gewone jaarlijksche bezoek van het Vorste
lijk Huis. Op het voorloopig programma
Btaat een ontvangst in de Nieuwe Kerk door
de vertegenwoordigers van alle lagen der
burgerij. Het Gemeentebestuur was van
plan een gale-avond aan te bieden in de
Stadsschouwburg, voorts een gala-avond in
het Concertgebouw en een serie volksfees
ten in het nieuwe Stadion.
Voorts deelde de burgemeester nog mede,
Hat in een onderhoud met H.M. de Koningin-
Moeder H.M. hem had meegedeeld, dat hel
Haar aangenaam zou zijn als spreker haar
tolk zou zijn door mee te deelen het zeer te
fwaardeeren, wanneer zij in de hoofdstad zou
Worden gehuldigd.
Daarna droeg de bijeenkomst een huis
houdelijk karakter.
DE KERSTVLUCHT NAAR INDIË.
Zaterdag te Batavia?
Het Persbureau Vaz Dias meldt: De beman-
mW van de PJL-A.E.N. seinde gisteren aan
'K.L.M. uit Akyab, dat zjj daar te 15.35 uur
TOD geland. Gistermorgen te 7.05 uur werd
nit Allahabad vertrokken «o na een vlucht
van 4 uur en 15 minuten werd Calcutta be
reikt. Van daar zijn zij, nia Blechts 25 mi
nuten te hebben gerust, naar Akyab ver
trekken, dat, geljjk gezegd, te 15.35 uur
werd bereikt Verwacht wordt^ dat zij heden
Bangkok zullen bereiken. Vermoedelijk, wordt
flus morgen naar Medan gevlogen, zoodat
Be P.H.-A.E.N. Zaterdag te Batavia kan zijn.
DE KERSTREDE VAN Ir. ALBARDA.
De politieke toestand van ons land.
Te Amsterdam heeft de heer ir. Albarda
Kerstrede uitgesproken, waarin hij er aan
herinnerde dat het straks tien jaar geleden
zal zgn dat men tot ontwapening besloot,
zonder dat men in die iaren een stap ver
tier is gekomen.
Spr. vraagt of 1929 hierin verandering
kan brengen. Wellicht dat de stembus in
Engeland een wijziging kan geven. De ver
wachtingen zijn zeer gespannen of de arbei
derspartij aldaar een overwinning zal be
halen. De invloed van de Bngelsche socia-
Bstën kan op da internationale verhoudingen
grooten invloed hebben. Nederland heeft daar
op weinig invloed, maar we moeten, zei spr.,
streven naar de nationale ontwapening. Ne-
derland kan een voorbeeld geven. Toch zou
ons land niet het eenig ontwapende land zijn.
In dit verband wgst spr. op Duitschland en
Oostenrijk, die ontwapend zgn. De redenee
ring, dat wanneer ons land ontwapende, het
zou worden bedreigd door oorlogsgevaren,
kan spr. niet onderschrijven. Om neutraal
te blijven moet worden afgeschaft het oor-
lcgsinstituut zelf. De vraag of met de af
schaffing van het militairisme onze nationale
onafhankelijkheid ook wordt afgescljaft, moet
spr. ontkennen. Men doet slechts afstand
van wapengeweld. Onze natiohale onafhan
kelijkheid kan beter worden verdedigd met
geestelijke en zedelijke middelen. Als voor
beeld noemt spr. het ontwapende Duitsch
land, toers de Franschen het Ruhrgebied gin
gen bezetten. Door geestelijke middelen is
Frankrijk toen gedwongen geweest zich te
rug te trekken. Dat was de zegepraal van
het Recht. Aan het einde van het eerste
deel van spr.'s rede meTkte deze op, te
strijden voor den „Vrede op aarde".
Vervolgens zette spr. uiteen dat de Euro-
peesche kapitalistenmacht aan het dalen is
tegenover die der Amerikanen. De econo
mische macht van deze kapitalisten groeit
echter. In dit verband wijst spr. op de uit
sluiting in d'e metaalindistrie in Duitsch-
land, waar een tiental menschen duizenden
de straat opdreven. Hun macht wordt aan
gewend ten eigen bate. Nooit heeft men
tegenover zulke tegenstellingen gestaan als
tegenwoordig. Spr. komt dan tot ons land
op politiek gebied. De tijd is voorbij dat er
een liberale of een rechtsche regeering al
leen kan komen. De coalitie is in elkaar
gezakt. De Chr. Historischen zijn wat stug
om weer toe te treden. De Katholieken heb
ben al een drietal wenschen laten vallen om
weer tot samengaan van de rechtsche par
tgen te geraken. Toch is naar spr.'s uit
eenzetting de meerderheid der rechtsche par
tgen niet zeeir groot. Het was in 1921
slechts 4 pet. Wanneer de wind blijft door
waaien, wordt deze kleine meerderheid weg
gevaagd. Door de rechtsche partgen werd
steeds beweerd dat de Socialisten anti-Chris-
telrjk zgn. Deze bewering wordt al minder
gehoord. Men heeft reügieuse socialisten ge-
kregen.
Spr. zet uiteen dat in den beginne de
socialisten tot zich getrokken hebben alle
vrijzinnigen onder de arbeiders. Nu gaat de
S.D.A.P. do geloovige arbeiders tot zich
trekken. Spr. gelooft dat dit de laatste pha
se is van den overwinningstocht. Ook af-
sphntering dient men onder het oog tes
zien. Ih dit geval wijst spr. op Limburg en
c-p het Communisme. De felle strgd van
het Communisme zal niet onderschat moeten
worden. Bij de aanstaande verkiezingen zal
mer fel t-e strijden hebben. Spr. wekte
ten slotte op, zich aan te sluiten, allen ou
derlingen strijdt o steken en gezamenlijk
op te trekken om te worden de grootste
partjj ia Nederland.
S. O. S.-TELEGRAMMEN.
Samenwerking tnsschen Rijkst el eg realdien sl
en Omroepvereenigingen.
Het komt voor dat telegrammen, waar
van de inhoud bijzonder dringend is, bijv.
waarbij iemand aan een sterfbed geroepen
wordt, aangeboden worden op een tijd, dat
hel kantoor van bestemming gesloten is,
zoodat het bericht den geadresseerde niet
tijdig kan bereiken.
De Telegraafadministratie is daarom in
overleg getreden met de omroeporganisa
ties, ten einde een regeling te fretten om
het in voorkomende gevallen voor de aan
bieders mogelijk fe maken door versprei
ding van het bericht via de omroepzen-
ders, alsnog den geadresseerde te bereiken.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
het eventueel totstandkomen van een der
gelijke regeling niet beoogt wijziging te
brengen in het bij de omroepvereenigingen
reeds bestaande gebruik van uitzending
van S.O.S.-berichten, bestemd voor per
sonen, waarvan het juiste adres niet be
kend is.
KON. NED. MIDDENSTANDSBOND.
De heer S. F. Lips treedl af.
Naar wij vernemen, aldus het „Hbld.",
heett de heer S. P. Lips, lid van het dage-
lijksch bestuur van den Koninklijken Ne-
deilandschen Middenstandsbond, met het
oog op zijn drukke werkzaamheden, als zoo
danig ontslag genomen, zoodat hij tegelij
kertijd aftreedt als penningmeester van den
Bond en van de perscommissie van het
orgaan. De heer Lips heeft tevens zijn zetel
in den Middenstandsraad ter beschikking
gesteld en bedankt als voorzitter van het
landelijk comité van actie tegen de zakelijke
bedrijfsbelasting.
Na het aftreden van den heer L. Bern. J.
Gorris als ondervoorzitter verleden jaar, is
dit een tweede zware slag voor den Kon.
Ned. Middenstandsbond, omdat de heer
Lips zich in weinige jaren had doen kennen
als een krachtige persoonlijkheid met veel
pushing power, een man met een zeer zelf
standig, scherpzinnig oordeel. In de krin
gen van den Bond wordt zijn altreden dan
ook zeer ernstig betreurd, maar hij was er
niet meer van te weerhouden.
NED. CHR. REISVEREENIGING.
Te Haarlem is de aigemeene vergadering
van de Nederl. Christelijke Reisvereeniging
gehouden
Medegedeeld werd, dat hel verenigings
gebouw te Amsterdam te klein wordt. De
aideeling Rotterdam overwoog, het nieuwe
gebouw in Utrecht te plaatsen. In de vol
gende vergadering, die fe Zwolle gehouden
zal worden, zal het hoofdbestuur met een
I voorstel komen.
De aftredende hoofdbestuursleden, de
heeren Van Deursen, H. v. d. Tol en M. J.
M. Breibaart, werden herkozen.
Een voorstel van de afd. Haarlem om Kef
volgend jaar jeugdreizen te prganiseeren,
werd na eenige discussie verworpen met
10271 stemmen.
Op voorstel van de aid. Haarlem werd be
sloten, den secretaris van het hoofdbestuur
en den secretaris van de commissie van rei
zen een kosteloos reisje naar Spitsbergen
aan te bieden.
NEDERLANDSCHE VEREENIGING VOOR
PSYCHIATRIE EN NEUROLOGIE.
De Nederl. vereeniging voor psychiatrie
en neurologie heeft haar jaarlijksche verga
dering gehouden te Utrecht, onder leiding
van prof. K. II. Bouman te Amsterdam.
Den eersten dag werd een huishoudelijke
vergadering gehouden. Als bestuurslid werd
herkozen dr. N. Francken (Zutphen), tot le
den van de examencommissie werden geko
zen mej. E. v. d. Wal ((Apeldoorn), dr. J.
Janssens (Vught) en dr. H. Borgerhoff Muller
(Oegstgeesl). Tot leden van de beoordeelings-
commissie voor de Ramaer-medaille wer
den gekozen prof. Ariens Kappers te Am
sterdam, prof. Bouman te Amsterdam, prof.
Brouwer le Amsterdam, dr. Dusser de Ba-
renne le Utrecht, prof. Jelgersma te Leideu,
prof. Wiersma (e Groningen en prof.
Winkler te Utrecht.
De voorstellen tot wijziging van het
examenreglement werden zonder discussie
aangenomen.
Vervolgens sprak dr. C. Korlenhorst te
Vught over de uitvoering van de Psycho-
pathenwet en dr. D. Wiersma te Leiden
over onderzoek en behandeling van de cri
mineels psychopathen. Op beide redevoerin
gen volgde een levendige discussie.
Den tweeden dag werd een wetenschap
pelijke voordrachten-vergadering gehouden,
die geheel gewijd was aan hel probleem
van de psychosen van den involutie leeftijd.
Als inleiders traden op prof. L. Bouman ie
Utrecht, prof. K. H. Bouman te Amsterdam,
prof. L. v. d. Horst te Amsterdam en dr. E.
A. Carp te Oegsfgeest, die het vraagstuk
achtereenvolgens belichtten van den kant
der kliniek, van de pathologische anatomie,
van de psycho-pathologische zijde en van
de psycho-analyse.
Alle redevoeringen werden foegejuicht en
gaven aanleiding tot gedachtenwisseling.
Het S.D.A.P.-Eerste Kamerlid, mr. M.
Mendels, is Dinsdag, 10 jaar geworden.
Naar „Het Vliegveld" mededeelt is de
heer D. Manassen, le Amsterdam, benoemd
tot hoofdredacteur van dal tijdschrift.
Gistermorgen 6 uur is in den ouderdom
van 64 jaar overleden de heer P. Doorn,
burgemeester van Zwijndrecht.
De overledene was secretaris-penning
meester van de VereenigiDg van Burgemees.
ters en Secretarissen van Calvinistische
wereld- en levensbeschouwing „Groen van
Prinsteren"; lid van het hoofdbestuur van
den Bond tegen het schenden van Godg
Heiligen Naam. Pe beer Poorn was .voorts
lid der Gewestelijke Landstorm-commissie,
eere-voorzilter van de Zwijndrechtsche Bur
gerwacht.
De overledene was seder 1917 burgemees
ter der gemeente Zwijndrecht, voordien
vervulde hij de betrekking van gemeente
secretaris van bet Hof van Delft en van
Hoogeveen en burgemeester van Ambt
Almelo.
UIT NED. OOST-INDIE.
GROOTE BRAND.
AMBOINA, 2i Dec. (Aneta.) Bij een
brand in de negorij Oma op het eiland Ha-
roekoe zijn 122 huizen afgebrand, waar
onder de school, de kerk en de woning van
den regent. Eén persoon werd zwaargewond.
Het gouvernemenlsvaarluig Fomalhaut is
met geneesmiddelen en levensmiddelen der
waarts vertrokken.
ERNSTIG ONGEVAL AAN HET
ZUIDERBAD TE AMSTERDAM.
Een montenr gedood.
Achter het ketelhnis van het Zuiderbad
aan de Hobbemakade te Amsterdam be
vindt zich een betonnen ruimte, waarin ra
diatoren zijn Opgesteld. Deze radiatoren
zijn ongeveer een viertal jaren geleden af
gekeurd en buiten gebruik gesteld. Zij dien
den ter verwarming van het douchewater-
Gistermorgen was het technisch personeel
van de badinrichting met zijn chef, den
heer J. Berk, in deze ruimte gegaan Om het
schoon te maken. Met emmers weTd da
modder naar buiten gebracht, nadat dezs
modder met een z.g. „oud wijf" op een hoop
was geveegd. Deze modder bevond ricK
hoofdzakelijk onder de vier radiatoren, die
tesamen ongeveer zeven meter lang zijn en
een gewicht bezitten van 2500 K.G. De ra
diatoren stonden op een ijzeren raam,
waaronder zes ijzeren steunsels waren met
een hoogte van ongeveer anderhalven mm
ter. Gebukt moest dus onder de radiatoren
gewerkt worden. Vermoedelijk heeft men bjf
het schoonmaken gestooten tegen een van'
deze steunen, die zo'ö krachtig doftr d«
roest waren aangetasf, dat zij door dezs
aanraking inzakten. De vracht ijzer kwam
naar beneden en de chef van de technischs
afdeeling kon niet meer wegkomen. Hij
kwam onder het 2500 K.G. wegend ijzer to
liggen. De andere vijf mannen konden zicK
tijdig in veiligheid stellen. De brandweer,
die baar hoofdwacht naast het Zuiderbad
heeft, werd ter hulp geroepen. Dadelijk
werden pogingen aangewend om de radia
toren op te heffen, maar bij het opvijzelen
brak zij steeds af. Na ongeveer anderhalf
uur gelukte het tenslotte het lichaam onder
het ijzer vandaan te halen. Langdurig is
n»g door den ,G. D. gepoogd do levensgees-
