NIEUWJAARS-ADVERTENTIËN
BERICHT.
69sle JAARGANG
MAANDAG 24 DECEMBER 1928
No. 21099
OFFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
MAANDAG 31 DECEMBER a.s.
NIEUWJAARS-WENSCHEN
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts. per regel voor advertent.cn uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertentiên 35 Cts. per regeL Kleine Advertentiên uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdag? en Zaterdags 50 Cis. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cis. porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT^
Voor Leiden per 3 maanden 3.35. per weet:
Buiten Leiden, waar agenien gevestigd zijn, per weet 0.1S
Franco per post 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
Dinsdag 25 en Woensdag 26 dezer
(Kerstdagen) verschijnt het „Leidsch
Dagblad" niet en zijn onze bureaux
gesloten. De kleine advertenties
zullen Donderdag 27 dezer opge
nomen worden.
DE DIRECTIE.
KOSTELOOZE
GENEES- EN HEELKUNDIGE HULP.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen (er kennis van hen, die zich daar
toe hebben aangemeld, dat de kaarten ter
bekoming van kostelooze genees- en heel
kundige hulp, gedurende het jaar 1929, moe
ten worden afgehaald in het Elisabelhshof
aan de Oude Vest en wel op Woensdag 2
Januari 1929 van des voormiddags halt elf
tot twaalf uur en van des namiddags half
twee tot vier uur.
AUG. L. REIMERINGER,
Welh.lo.-Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 24- December 1928. 4-242
TENTOONSTELLING IN DE „LAKENHAL".
Portretten van 1800 tot 1850.
Op initiatief van den directeur van het
Stedelijk Museum „De Lakenhal" werd
c-enigen tijd geleden een comité gevormd,
bestaande uit de heeren mr. A. v. d. Sande
Bakhuyzen, burgemeester, eere-voorzitter,
mr. dr. J. C. O vervoorde, voorzitter, A. Coert,
adj. directeur van „De Lakenhal"; J. J. C.
Bijleveld, dr. J. J de Gelder, directeur van
's Rijks Prentenkabinet, allen te Leiden,
prof. dr. W. Martin, directeur van het Kon.
Kabinet van Schilderijen Mauritshuis te
's-Gravenhage en mr A. Staring te Wasse
naar teneinde in De Lakenhal een tentoon
stelling te organiseeren van portretten uit
den tijd, loopende van circa 1800 tot 1850.
Hoewel deze periode toen men zich bij
voorkeur toelegde op portretschilderen, niet
'bijzonder roemrijk wordt geacht te zijn, is
bier toch veel keurig werk van bekende en
minder bekende schilders bijeengebracht,
voor deze gelegenheid door particulieren en
uit museumverzamelingen afgestaan. Groot
en klein zijn er niet minder dan 176 doe
ken, die al de tenloonstcllingzalen vullen.
Zaterdagnamiddag is de tentoonstelling in
tegenwoordigheid van de comité-leden, de
commissie van „De Lakenhal" een aantal
inzenders en andere genoodigden waaronder
de oud-burgemeester van Leiden, jhr De
Gijselaar. de garnizoenscommandant, luit.-
kolonel jhr D. Molerus, prof. dr. J. A. J.
Barge, L. Reimeringer. ir. A G. Bosman en
eenige dames.
Mr A. van de Sande Bakhuyzen heette
als voorzitter van de Commissie van h^t
Stedelijk Museum de aanwezigen welkom
en sprak er zijn voldoening over uit dat zoo-
velen gebruik hadden gemankt om de ope
ning dezer tentoonstelling bij te wonen. De
Lakenhal heeft behoefte aan de belangstel
ling der burgerij. In den laatslen tijd valt
daarop niet te roemen. De vele vereenigin-
gen on kunstgebied staan te veel los van
elkander. Dit zou anders zijn wanneer de
Lakenhal als het centrum werd beschouwd
van dc kunstuitingen hier ter stede. Spr.
zou hel op prijs stellen als de Leidsche be
volking de commissie van de Lakenhal eens
de richting wilde aangeven voor liet houden
van tentoonstellingen, zooals zij die be
geert en waarvoor zij belangstelling ver
wacht De commissie zal dan daar zeker
rekening mee houden. Over de beteekenis
dezer tentoonstelling zal spr. niet veel zeg
gen. De heer Overvoorde. daartoe meer be-
vopgd. heeft zich bereid verklaard daarom
trent cenicp med°deelingen te doen Hij be
sloot daarom met een woord van dank aan
het Comité voor bet organiseeren dezer ten
toonstelling en aan de inzenders voor het
afstaan hunner doeken waarna hij de ten
toonstelling gpopend verklaarde.
De heer Overvoorde. die nu het woord
verkreeg, zeltp uileen dot de geëxposeerde
portretten in de °ersle plaats van histo
risch belang zijn Zij geven voor het mee-
rendeel weer personen uit de gegoede bur
gerij dier dagen. Men kan er de physio-
MÉ
SÉ
Ook dit jaar stellen wij weder de
gelegenheid open, in ons blad van
te plaatsen, tegen den prijs van
75 Cent van 1 tot 5 regels
Elke regel meer 15 Cent 1^=1
Tot Zaterdag 29 December as des middags 12 uur-kunnen deze
Advertentiên worden aangeboden; bij latere aanbieding wordt de
gewone advertentieprijs berekend. DE DIRECTIE.
WOiWlViPWi
noma en de kleederdrachlen van de men-
schen uit dien tijd uit leeren kennen.
De schilderkunst van 1800 tot 1850, lig
gende tusschen den tijd van na bloei der
schilderschool van onze groote meesters en
den opbloei van de nieuwe Haagche school
neemt wel een bescheiden standpunt in,
maar ten onrechte beschouwt men deze
periode veelal als een woestijn in de schil
derkunst met slechts hier en daar als in
een oase iets goeds voorkomt. In dit ver
band wees spr. op een uitspraak van Wurz-
bach, die Broere een theoloog-dilettant
noemde, terwijl hier portretten van dezen
geestelijke aanwezig zijn, die terecht be
wondering wekken. O. a. vestigde spr. de
aandacht op no 1-1 der catalogus, een
13-jarig kindermeisje van den schilder, dat
aan de oud-Italiaansche school doet den
ken.
Het is de groote verdienste van prof.
Brom. uit Nijmegen op dezen schilder, die
eerst in Ha geveld en naderhand le War
mond werkzaam was, de aandacht te heb
ben gevestigd.
Voorts wees hij op Howard Hodges (nos.
4252). Krüseman (5 doeken). Nicolaas
Reneman, waarvan een zevental portretten
zijn geëxposeerd en vele anderen. Zij weer
spreken de bewering dat deze periode een
tijdperk van verval in dc schilderkunst zou
zijn geweest.
De heer Overvoorde besloot zijn van ken
nis van zaken getuigende rede met er zijn
voldoening uil le spreken dat een aantal
stukken uit deze expositie afkomstig zijn
uit familiebezit van Leidsche burgers.
Na deze ook met bijval begroette rede
werden ververschingen aangeboden, waar
voor mevrouw Overvoorde en mevrouw
Coert zorgden.
Daarna werd de tentoonstelling die tot 20
Januari geopend blijft, bezichtigd
Wij bevelen haar met nadruk voor een
bezoek aan. Niet alleen voor kunstkenners,
maar ook voor kunstliefhebbers valt er le
genieten.
KAMEREÏESKRING „LEIDEN"
DER STAATKUNDIG GEREF. PARTIJ.
Zaterdag j.l. hield de Kamerkring „Lei
den" der S G. P. een propaganda-vergade-
ring in de groote benedenzaal in „Het Nuls
gebouw" aan het Steenschuur. Als sprekers
traden op de heer Kuyck. partij-secretaris
der S. G. P.. en de heer ir. Van Dis van
Zeist De heer D. v. Leeuwen van Alphen
a. d. Rijn opende de vergadering met het
laten zingen van Ps. 89 7 en gebed en
las vervolgens Jes. 31
In zijn kort openingswoord wees de voor
zitter op het hoofdpunt van onzen politieken
strijd n.l. art. 36 der Nederl. Geloofsbelij
denis
De Chr. Geref. hebben in hun Synodale
vergadering in 1928 te Apeldoorn dit art.
in zijn geheel gehandhaafd. Echter in de
politiek, als diezelfde Chr. Geref. in anti
revolutionaire wateren varen, zouden ze dit
artikel noodwendig moeten verminken, of
geen goede A.-R. zijn. De voorz. sprak den
wensch uit, dat de Heere onder de Chr Ge
ref. moge werken, opdat hun oogen voor
deze dubbelzinnige houding opengaan.
De heer E. Kuyck, hierna het woord ver
krijgende, sprak over de wortel der coalitie
en stelde aanstonds tegen Ongeloof en devo
lutie, het Evangelie.
Wij willen, aldus spreker, van onzen Slaat
niet maken een „Theocratie", gelijk in Is
raël, doch een Bibliocratie Een Staat, waar
in het Woord van God de hoogste macht
wordt toegekend. Immers als God de Heere
onder een volk zal wonen, zal dat volk te
buigen hebben voor de wetten en ordinan
tiën van dien God. De verhouding tusschen
Kerk cn Staat zal niet gescheiden moeten
zijn, doch een verhouding zooals Calvijn het
ons leerde, als van ziel en lichaam, d.w.z.
nauw aan elkander verbonden.
Groen van Prinsterer zegt in zijn geschrif
ten: 't Bijgeloof is in den regel door onge
loof vergezeld. Daardoor is ook onze hou
ding lot Rome bepaald. Omdat Rome dc
kiem van het ongeloof in zich droeg, heeft
ze de revolutie voorbereid. Wie hebben de
liberalen geholpen den Bijbel van de Open
bare School le verwijderen? De R.-K. Want
dat Woord van God was de belemmering
om hun doel te bereiken. De jeugd daarom
voortaan opgevoed buiten de kennis van
Gods Woord. Aan den klauw kent men den
leeuw, aan deze taklick Rome. In den
schoolstrijd hebben dc R.-K. met de overige
rechtschc Staatspartijen niet een doel, doch
een belang, zooals spr. in een pakkend
slotwoord nader uiteenzette.
Nadat in de pauze Ps. 81 13 gezongen
was, verkreeg de heer Van Dis 't woord om
te spreken over „De resultaten der coalitie".
Spr. stelde aan zijn gehoor do vraag: „Vóór
of tegen de Coalitie?" Hij beantwoordt deze
vraag met stellig en onvoorwaardelijk:
tegen. Ook Groen was cr tegen. Wat men
van A.-R zijde ook moge beweren met cita
ten uit Groen's geschriften, meestal onvol
ledig weergegeven, zcide spr. Groen was
tegen ccn coalitie, zooals wij die in
de laatste jaren kenden, wat spr. nader uit
eenzette. Groen wilde wel met niet Ullra-
montaansche R.-K. samenwerken, doch zul
ke Roomschen kwamen in zijn tijd, zooals
als thans, weinig in ons land voor.
Rome stelt nog heden ten dage de Refor
matie en de Revolutie op één lijn. Hoe zou
den wij met zulk een richting kunnen mee
gaan, riep spr. uit.
In het begin van zijn politieke loopbaan
was dr. A. Kuyper ook legen zoo'n coalitie,
wat spreker uit de „Heraut" van 1871 aan
toonden echter na 1888 zwaaide dr. Kuyper,
belust op macht, om en noemde de coalitie
een plicht voor den Calvinist. Hoe is het
mogelijk, zuchtte spr
Ook de Chr.-IIistorischen weken van de
oude paden af. Hun voorzitter, dr. De Vis
ser, is ethisch Zij vinden Gods Woord wel
in den Bijbel, doch noemen niet den Bijbel
„Gods Woord" en glijden langs de helling
af naar het modernisme.
Ook de Vrije Universiteit kan spr.s sym
pathie niet meer wegdragen, gezien de uit
latingen van prof. Zevenbergen en prof. Bui
tendijk. De laatste keurde zelfs het komedie
spelen door de studenten der Vrije Univer
siteit niet af, als zij daarbij maar in de
Calvinistische lijn bleven.
Prof. H. H. Kuyper kon zelfs het dansen
in besloten kring niet afkeuren.
En als men beweert, dat men wel in bond
genootschap met Rome moet optrekken, wil
men iets bereiken, dan wijst spr. daartegen
over op de tijdelijke opheffing van de vacci-
natiedwang als vrucht van dit Kabinet, d.at
geen coalitiekabinet is. Spr. eindigde met
den wensch, dat veler oogen voor de gevaren
der coalitie mogen opengaan en openblijven.
En hij bidt*den Heere, dat Hij bij de eerst
volgende verkiezingen moge geven, dat velen
zich van het politieke monsterverbond zul
len afkeeren en liever, dan in de coalitie
schijnnoverwinningen (e behalen, als Groen
van Prinsterer met Gods hulp hun kracht
vinden.
Nadat de voorziller den beiden sprekers
den dank der vergadering bad overgebracht,
sloot de heer Kuyck doze goed bezochte
vergadering met gebed.
ZUID-HOLLANDSCBE IJSBOND.
Naar een afdeelinq Leiden.
I)e Zuid-Hol landslip IJsbond had tegen
Zaterdagmiddag een propaganda-vergade-
ring in café-restaurant Zomerlust uitge
schreven, welke ten doel had de sinds jaren
slapendo Leidsche afdeeling nieuw leven
in te blazen.
't Was jammer, dat er van het toenma
lige bestuur der Leidsche afdeeling me
mand aanwezig was, om te kunnen vertel
len, hoe het eigenlijk in de laatste jaren ge
weest was met het ijstoerisme op de wateren
in Leiden en omgeving. Doch, eerlijk ge
zegd zou zulks ook weer ten eenen male
overbodig zijn geweest, omdat ieder ijssport-
en schaatsenliefhebber uit eigen ervaring
weet, dat er behalve door de Leidsche IJs
club voor haar eigen leden hoegenaamd
niets in Leiden gedaan wordt gedurende de
slechts korte ïjsperiode. Daarom is het ook
hoog noodig, dat in de groote lakschheid te
dezen opzichte verbetering komt. Dat dit
geen ijdel beweren is, wil ieder op ons
woord zeker wel van ons aannemen.
Iedereen toch kan welen, dat er in den
gezclligen ijstijd in Leiden en naaste om
geving hoegenaamd niets wordt gedaan, om
het toerisme op de schaats te bevorderen,
om te zorgen, dat de ijswegen rond Leiden
in goeden toestand verkeeren, om te zorgen
vooral, dat degenen, die tochtjes op do
gladde ijzers maken, veilig kunnen rijden.
Als we hierboven spreken van de om
geving van Leiden, dan zonderen we daar
bij natuurlijk uit het district Warmond, dat
dank zij de ijverige bemoeiingen van den
heer TI. Schöivinck, uitstekend werk ver
richt. Doch door het te Leiden, Oegstgeest,
Rijnsburg, Valkenburg en Katwijk ontbreken
van een afdeeling van den Zuid-Holland-
schen IJsbond, wordt er ook niets gedaan
om te zorgen voor een goede verbinding van
Den Haag naar de omstreken van War
mond, dat thans zoo langzamerhand ook des
winters een sportcentrum is geworden.
Daarom is het noodig, dat er weer een
Leidsche afdeeling kome en één, die haar
taak ten volle verstaat.
De vergadering nu, die Zaterdagmiddag
onder leiding van den heer W. H. J. Dicke,
secretaris-penningmeester van den Z. H. IJ.,
gehouden werd, heeft het beoogde doel nog
niet ten volle kunnen bereiken. Wel werden
de verschillende middelen, die lot het ge-
wenschte resultaat moeten leiden, in dén
breede besproken.
Daarbij werd er met nadruk op gewezen,
dat de veiligheid van het verkeer op het ijs
gerekend mag worden op de belangstelling
vooral ook van gemeente- en polderbestu
ren, van ijsclubs en vereenigingen voor
Vreemdelingenverkeer. Van do daadwerke
lijke belangstelling van de schaatstoeristen
zelf mag men zich toch buiten allen twtffel
verzekerd achten, omdat het in de eerste
plaats hun belangen zijn, die men in den
bond behartigt door hun vrijen en ongehin-
derden doortocht op alle banen van aange
sloten vereenigingen te verzekeren, terwijl
men bovendien bezig is met onderhandelin
gen voor een verzekering tegen voorkomen
de ongevallen op alle ijswegen. Voor een
contributie van slechts één gulden (mini
mum) per jaar is het lidmaatschap daarom
zeker reeds aan te bevelen.
Het bestuur van den Z. H. IJ. zal zich
zoo spoedig mogelijk met enkele personen
hier ter stede in verbinding stellen, om al
dus te trachten meer houvast te verkrijgen
bij de hoognoodige propaganda, die thans
zoo stevig mogelijk za! worden doorge
voerd. Wanneer men dan dezer dagen op
nieuw ren beroep doel op medewerking, re
kent het bestuur van den Z II. IJ. op zeer
veler steun.
HANDELSREGISTER VAN DE KAMER
VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN
VOOR RIJNLAND TE LEIDEN.
Nieuwe inschrijving: Gebrs. van Luiing,
A 130 Woubrugge, Aannemers van bouw-,
hei -en grondwerken. Eigenaar: E. van Lu
iing. le Woubrugge. Mede-eigenaars: W. v.
Luiing te Woubrugge, J. v. Luiing, te Rijn-
sa lerwoude.
Wijziging: J. G. van Egmond, Wijk A 67,
Hazerswoude, Scheepsmakerij. Uitgetreden
eigenaar: J. G. van Egmond, le Hazers
woude. Nieuwe eigenaar: G. C. van Egmond
te Hazerswoude. Wijziging handelsnaam,
thans: G. C. van Egmond
GEMEENTE WERKLIEDEN VEREENIGING
„RECHT EN PLICHT".
Afd. van den Alg. Bond van
Overheidspersoneel.
Zaterdagavond hield deze vereeniging
een propaganda-feestavond in de concert
zaal „TUnion". De zaal was uitstekend
bezet.
De voorzitter de heer J. Prevo opende de
bijeenkomst met hartelijke woorden van
welkom aan alle aanwezigen, in het bijzon
der aan den heer J. v. d .Knaap, bonds
voorzitter, en het eerelid den heer J. B.
Bleijé. Spr. uitte den wensch dat in de toe
komst ook de ledenvergaderingen zoo goed
bezocht mogen zijn Hij bracht dank aan
The Danza Band die onder leiding van den
heer Van Wijk medewerking verleende en
aan de leden van het Leidsche Klucht- en
Revuegezelschap onder leiding van den heer
C Groenendijk, dat eveneens*een deel van
het programma voor den avond zou verzor
gen.
Het speet spr. dat de hdenvergaderingen
BINNENLAND.
De Tweede Kamer over het Kellogg-ver-
diag. (Binnenland, 2de Blad).
Een nieuw verzoek van den Eiberalen
Radio-Omroep tot het beschikbaarstellen
van zenduren. (Binnenland, 2de Blad).
Nieuwe salariszen bij het leger? (Binnen
land, 2de Blad).
Een televisie-demonstratie te Amsterdam;
teleurstellende resultaten. (Binnenland, 2de
Blad).
BUITENLAND.
De herstelkwestie. (Buitenl., 1ste Blad).
Nog steeds krijgsbedrijf in Afghanistan.
(Buitenl., 1ste Blad).
Dr. Simons gaat heen. (Buitenl., 1ste
Blad).
Algsmeeoe ontstemming over den aanslag
op FachoL (Buitenl., 1ste Blad).
De Engelsche Koning bijna bniten gevaar.
(Telegrammen., 1ste Blad).
Groote Brand te New-York. (Telegrammen
lsle Blad).
niet steeds even druk bezocht zijn als deze
bijeenkomst, waar toch daar de belangen
van de leden behartigd worden en drukte
er zijn leedwezen over uit, dat eenige leden
van de brandweer de vereeniging verlaten
hebben en zich anders hebben georgani
seerd. Het getuigt niet van groote dankbaar
heid, gezien wat de laatste jaren voor hen
is bereikt. Overigens gaan we. hoewel lang
zaam, in ledental vooruit. Ten slotte
wenscht spr. allen een genoeglijken avond
toe.
De heer v. d. Knaap hield vervolgens zijn
propagandarede en zette op duidelijke wijze
uiteen waarom we neutraal of liever alge
meen georganiseerd moeten zijn De bijzon
dere organisaties sluiten zich op in een
engen kring. Bij de Christelijken is geen
plaats voor Katholieken of Modernen, bij de
anderen is dit precies eender, terwijl bij
den Algemeenen Bond op de vergaderingen
principe of politiek niet wordt aangeroerd
en men buiten deze nog overvloed van tijd
heelt dezen uit te leven. Spr. deed ook een
beroep op de vrouwen en spoorde haar aan
om toch hun mannen te bewegen lid (e
worden van deze organisatie. Hij besloot
zijn gloedvolle rede met een aansporing zich
op le geven als lid van deze afdeeling.
Beide sprekers viel een hartelijk applaus
ten deel.
Mej. Korenhoff en de heeren van Heuzen,
Ravensbergen en Groenendijk hebben daar
na de aanwezigen nog eenige uren prettig
beziggehouden, waarna een gezellig dansje
den geslaagden feestavond besloot.Een col
lecte voor „Schoolkindervoeding" bracht
f. 10.52 op.
Voor het examen der H. C. V.. costu
mier» slaagden de dames M den Hoed en
M. Spierenburg; voor coupeuse de dames F.
Salomons en L. Verborst (Leimuiden); voor
leerares mej. C. Sanders, alhier.
Aan de Leidsche Mode-Vakschool zijn
geslaagd voor costumière de dames Th. II.
Nijpels. I. Plomp, A. v. Zundert; voor cou
peuse mej. A. W. Alkemade.
Voor het sneiheid9diploma Pont-
maehineschrijven is geslaagd mej. E. M.
Sluis en voor het praktijk-diploma de dames
C. M. de Lange, P. E. Hoogeboom cn 11 1.
C. van der Blij, allen alhier.
Reeds gedurende eenigen tijd besion-
den cr plannen tot de oprichting van een
schaakafdeeling van de Leidsche 11. B. S.
Vereeniging de Trekvogels.
Ongeveer een week geleden werd de al-
deelinz opgericht en mocht zich direel in de
aleemeene populariteit verheugen, hetgeen
bleek uit het groote aantal deelnemers.
Zoo werd Zaterdag j 1 de eerste schaak
avond gehouden in 't Nutsgebouw. Onder
leiding van dr Brouwer werd omstreeks
halfacht begonnen. Na een prettig samen
zijn ging iedereen omstreeks tien uur vol
daan huiswaarls.
De werkman, werkzaam op de Kon.
Ned. Grofsmederij, die na den werktijd nog
eenigrn tijd op Zaterdagavond aan het go-