ZTlTt V3n HT.M.-HaTU-
sasgr*—
K ZM- EN SCIISTJUZXS!
INGEZONDEN.
VISSCHEBIJ-BERiCHTEN.
SPAANSCHE VISIOENEN
EN DROOMEN.
NACHTKASTJE
2€£T eenvoudige kwestie gold daar in die
wijziging opgesloten ligt de geheele organi
satie van den nieuwen Rijksluchtvaartdienst
waaronder ook de diensten van andere de
partementen zullen vallen. Daar ontwikkelde
hij ernstige bezwaren tegen onder betoog,
dat zoo iels in ieder geval bi] afzonderlijk
wetsontwerp had moeten geschieden
Van alle kanten daagden ondersteuners
van zijn verzet op en toen zelfs de Voor
zitter van de Commissie van Rapporteurs,
de heer Veraart (R.K.) bezwaar had
tegen de gedragslijn van minister Van de
Vfgle. nam deze de post terug ten einde
haar later bij afzonderlijk ontwerp in te
dienen.
Toen kwam de afdeeling ..Spoorwegen"
aan de orde De heer Krijger (C.Hheeft
daarbij twee punten ter sprake gebracht
welke van inderdaad groot algemeen belang
zijn Vooreerst de person en tarieven op de
spoorwegen. Die zijn nog steeds te hoog en
de beste uitweg om aan dit kwaad te ont
komen ligt in bezuiniging op de exploitatie,
waartoe* de electrische tractie een belang
rijken stoot kan geven Die9 kwam de heer
Krijger bij den minister aandringen op elec-
'rificatie van ons spoorwegnet waar ook
maar eenieszins mogelijk Vooral de 'aneven
op lange trajecten hebben dringend ver
laging van noode
fn de tweede plaats drong de spreker er
bij den minister op aan een einde te maken
ian den te hemel schreienden toestand van
ien overgang over de spoor bi] het station
'e Leiden. (Men zie hiervoor het laatste
Blad).
Ook andere spoorwegovergangen zijn ter
jprake gekomen, doch de minister heeft
gisteravond geen gelegenheid gehad dit punt
te bespreken, zoodat we voor ziin antwoord
tot Dirsdagvond geduld moeten oefenen.
De heer Bakker (C.H.) verzocht den
•rünister te willen bevorderen dat hef spoor
wegpersoneel een halve maand €*xtra-sata-
ris ontvangt
De heer Van Braambeek CS. D A P.) ver
raste de Kamer met een motie waarin ver
zocht werd zoo spoedig mogelijk te bevorde
ren dat er weer contact kome tussehen de
Ver van weTkgevers op tramweggebied en
de vakverenigingen.
We hebben gisteravond ook nog geluis
terd naar de vertoogen van de heeren
Duvmaer van Twist (A R.) en Zandt
fS. G P.) ten gunste van Zondagsrust en
Zondagsheiliging maar praktisch resultaat
hadden deze nie* De heer Zandt kwam met
een motie aanzetten doch zii was de Kamer
wat te kras. zoodat zii niet een9 werd onder
steund om in behandeling te komen I
Tn dm laten avond is de minister van
Waterstaat nog aan het woord gekomen,
doch nadat hii enkele woord°n had gezegd,
werd de vergadering we^en9 het ver gevor
derde uur tot hedenmiddag verdaagd.
RECLAME.
PREDIKBEURTEN.
VOOR ZONDAG 9 DECEMBER.
BODEGRAVEN.
Evang. Lutli. Kerk. Voorm 10 uur, ds.
Ph. Makkink van Leiden.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm hal ft i en de
heer Mullernam 5.50. ds. Pott.
Geref. Kerk: Voorm. half tien (H.A.) en
nam. 6 uur (H.A. en Dankz.ds. Dam.
Geref. Gem Voorm. half tien en nam.
aur, preek'ezen.
BOSKOOP.
Kemonsti Geret G:m.Voorm hailelf,
de heer D. L. Rook. Herv. piop. te Rijs
wijk.
Ned.-Herv Keik. Voorm 10 uur, ds.
Bloemhof ean Hiliegersberg.
Evangelisatie Dwars-NieuwstraatVoorm
halftien, de heer Lijklema van Waddmx-
veen, nam 6 uur, ds. Van der Eist, van
Reeuwijk
Salvaton Voorm. halftien en nam 6 uur,
ds Koolhaas van Utrecht.
Geref. Kerk Voorm. 10 en nam. 6 uur,
ds. Petersen.
Chr Gerei Kerk: Voorm 10 en nam. 6
uur, ds. De Smit
KATWIJK-AA N-ZEE.
Ned -Herv. Kerk (Oude en Nieuwe
Kerk) Nam 6 uur, dankstond voot de
hanngvisscherij
Geref. Kerk Voorm 10 en nam. 6 uur,
ds. H Ph. Lngwersen.
KOUDEKERK.
Ned Herv Kerk Voorm halftien en
nam halfzeven, ds. Odé.
Geref. Kerk Voorm halftien en nam.
halfzeven, ds Hasper6.
LEIDERDORP.
Ned Herv Kerk Vocm 10 uur (BeU.
H D.en nam halfzeven ds H Mondt
Qpref.Kerk Voorm halftien en nam
halfzeven, ds J. J Dijk
NOORD WT.TK-E INNEN.
Ned. Herv Kerk Voorm 10 uur en nam.
halfzes. ds Van Haaften
NOORDW7JKEREOUT.
Ned Herv Kerk - Voorm. 10 uur (H. D
Is. P. Hofstede
RIJNSBURG.
Ned Herv. Kerk Voorm halftien en
nam 5 uur, ds A. Altena.
SASSENHEIM.
Ned Herv Keik Voorm 10 en nam. 5
uur ds Kri.kamp
Geref Kerk- Voorm halftien en nam 5
uur ds R.xirdrt van l'ijnje (Fr.)
Chr Geref Gem. Voorm 10 en nam. 5
yur, leesdienst
VAL^EN^URG
Ned Herv Kegk Voorm 10 uur. ds
Benmnides; nam halfzeven, dr. van Wijn
aarden.
VOORHOUT.
Ned Herv Kerk: Voorm 10 uur, ds. F.
G. H. Nicolai.
WADDINXVEEN.
Ned. Herv. Kerk: Voorm halftien, leen
dienst nam 6 uur. ds. Voorsteegb van
Gouda
Geref. Kerk Voorm halftien en nam
halfzes. d-s W Veder.
Chr. Afg Gem Voorm halftien en nam.
6 uur, leendienst
ZOETER WOUDE.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm. 10 uur, ds.
Luuring van Hazerswoude.
8
NED HERV KERK.
Drietallen te 's Gravenhage (vacature-
ds. A. J. A Vermeer) (in alfabetische volg
orde): G. v. Ramshorst te Brammen; A. K.
Straatsma te Zandvoort: G. B. Westenburg
te Feyenoord; (vacature dr Joh. de Groot,
in alfabetische volgorde): A. Altena te
Rijnsburg. R. Dijkstra te Amsterdam: L.
D Poot te Haarlem.
Beroepen te Hoogeveen (vac. ds. Ameide)
J A. van Nie te Zetten c.a.; te Parrega
c.a.: J van Woerden te Marken-, te Oud-
woude en Westergeest- J. H. Schuurmans
Stekhoven te Spijkenisse.
Bedankt voor Enter: J. E. Klomp te En
ter.
Aangenomen naar Londen: J. van Dorp
te Enschedé.
(Buiten verantwourdeinkheid (ter Redactie)
Copie van a> ol niet gepiaalMt «lukken
wordt niet teruggegeven
AFKEURENSWAARDIG
rich ling naar de Haarl T de
reehf ''enlallen melen daarv^éeh °el
heMinT6 "'elrijders met behoorlijk* .nil-
beid in dezelfde richting reden Hoewel rf»
Kena uit het geven van snerpende Huil
signalen de twee voor zich rijdende wiel
W L.idT' "'aS' e" verm°ede!ijk bekend
met straatwantoestandenreed hij
üe twJ ,VerSnelHn? en snelheid op
wieiriid ra „Znh fIi"k ^tspoedende
wielrijders in. Deze waren lot op een en-
leien meter ingehaald door de tram juist
voor den Morschsingel. Indien nu lot over-
niH f!mp nog een voerluig of wiel-
p/an had" Morschsingel komend, het
plan had over Ie steken, zouden de twee
'l wielrijders, gelijk hun
hebben om h Snelheid ^rminderd
van den T 1 V0"luie °l den wielrijder
van den Morschsingel aan hun rechterhand
d-h y°fTdran? °P 1,01 liniispunl Ie geven Op'
Weet. dat deze ^ivwlrijders01* krachtens de
nieuwe Motor- en Rijwielwet en het Rog],..
wan in"d i°P i 'inker weehel" mogen
wee"dat dé/ 'i eU? wa^nvoerder die
ringel i t f w,elr'Jd«s bi) den Morsch
singel mogelijkerwijze zullen moeten stil
houden: een wagenvoerder die weet dat
het voetpad naast de tram nog niet in rij
weg herschapen is; één die weet, dat in het
Sranééanhei'n( lef nstelling me' bijvoorbeeld
Spanje, het land waar men somtijds het
schil-'"i, een ?lel, alleen zonder electrische
schok kan ontsteken door de vingers met
den-lec°Me|,a^ 'e bedekken- ™ar waar toch
de riechtste tramwagen voorzien is van de
doelmatige automatische houten schop die
den onge'ukkige opschept van de schurende
straat, in het Nederland de tramwagens
voorzien z„n van baanschuivers. soms mei
openingen tussehen straat en houten rand
zoo groot dat een kinderhoofd en onderdoor
kan, zóu n wagenvoerder zal rekening hou
den met hel in Leiden steeds op de hoofd
straten met trams aanwezige levensgevaar
voor zijn medemenschen Een wagenvoerder
die weet dat daar de kanten naast de rech
ter rail. tengevolge van Leidens ophoo"-
zie.;te zoo rond zijn als een bierton, en op
dien dag zoo glad als een aal. pleegt een
met te vergeven roekeloosheid door met
een versnelling en een snelheid als op 5
December om 16 45 op wielrijders in te
rijden Op het laatste moment toen toch het
gevaarlijke van zijn daad scheen door te
«ringen werd geremd Het gelukte ondanks
het tune natte slik op rails en wielen De
sloom sloeg van wielkransen en remblok-
ken Maar als het remmen nu niet gelukt
was? Beseft gij uw roekeloosheid, wagen
voerder? Beroep u niet op artikel elf van
hel trarruvglement Dal is te gek- steeds
is er in Leidens straten een tram in aan
tocht dan zou men op Leidens tot spoor-
wegdijken opgehoogde hoofdstraten niet
meer kunnen gaan of rijden Ook zegt het
reglement uifdrukkelijk' Sne'heid vermin
de rem hn belemmering Die twee wielrijders
zouden hir.ncn ben tellen bij Bo. rhaave van
de rails gegaan zijn.
J. JESSE.
Naschrift van de Redactie.
Al kunnen wij hel geh.ele stuk niet volko
men toejuichen wel zijn wij het wat betreft
een toestand op den Stationsweg volkomen
met den eeschten inzender eens: de toestand
ter plaatse is levensgevaarlijk en derhalve
onhoudbaar Vooral de wielrijders mogen
iedere keer dat zij deze gevaarlijke plek
gerasseerd zijn verlicht adem halen want
h-t IV vooral voor hen een gevaarvoile on
derneming tussehen de talrijke rijdende en
stilstaande trams auto? en motorfietsen
vei'ig hel e nde der straal te bereiken On
getwijfeld is het een grooter kunststuk zulks
te doen >n de richting Station Blauwpoorls-
hrug dan "ngekeerd maar toch evert ook
dit voor minhedrevenen in het wielrijden
grnntr moeliikhtden op Ho. vaak gebeurt
het n.el, dat op hel smalle gedeelte van den
Stationsweg tussehen den Rijnsburgersingel
en de 9tallen van Van Gend en Loos elkaar
twee tramtreinen passeeren terwijl op het
rechtergedeelte van den weg voor Heck's
lunchroom een lange rij auto's zijn neer
gezet De wielrijders die dan in de richting
naar het station gaan moeten terdege uit
kijken ol zij nog vóór de tram uit Den Haag
de rij auto's kunnen passeeren en geregeld
ziet meD hen dan ook angstig omzien naar
de tram. welke achler hen komt en welks
bestuurder terecht onophoudelijk signalen
geelt. De roenschen raken dan den kluts
kwijt weten niet meer. wat ze doen moeten
en in de meeste gevallen trachten ze dan
toch nog de auto's voorbij te rijden. Wij zijn
er meermalen getuige van geweest dat de
trambestuurder plotseling uit alle macht
moest remmen om een aanrijding Ie voorko
men en het heeft steeds onze verwondering
gewekt, dat hier niet meer ongelukken ge
beuren En nu weten wij heel goed, dal
theoretisch de wielrijders veel beter ev^n
kunnen afstappen en wachten tot de tram
is gepasseerd maar daarmede is de kwaal
niet verholoen en in de prsklijk geschiedt
dit toch niet
Bij regenachtig weer. wanneer de straat-
steenen glad en vet door het straatvuil zijn,
eischt hel schier bovenmensehclijke inspan
ning om ongedeerd dit gedeelte in omge
keerde richting af te leggen, vooral ook.
zooals inzender terecht opmerkt, doordat
het smalle paadje tussehen de rechterrail en
den trottoirband onberijdbaar is tengevolge
van de sterke ronding van het straatopper
vlak. En wanneer dan uit de tegenoverge
stelde richting etn tram komt aanrijden,
terwijl men achter zich een heetgehakerden
chauffeur doorloopend signalen hoort geven,
blijft er haast geen andere uitweg dan het
voo* de voetgangers bestemde trottoir waar
van dan ook in dergelijke gevallen een veel
vuldig gebruik of liever misbruik gemaakt
wordt.
Zoolang niet de radicale verbetering,
waartoe kortgeleden den Raad voorstellen
bereikten, die echter zijn uitgesteld, is aan
gebracht. zal men toch goed doen door én
het verbod tot plaatsen van auto's op dit
smalle gedeelle stipt te handhavm. èn te
zorgen, dat de straat behoorlijk vlak ligt.
èn de trams te dwingen op dit gedeelte niet
met grooter snelheid te rijden, dan de nor
male gang van een wielrijder. Want anders
zullen ernstige ongelukken niet uitblijven.
DE EFN-KWAF.TIEItTJES BOND.
Geachte Relactie.
Mogen wij voor het laatst in het jaar 1928
nog eens uw gastvrijheid inroepen om uw
lozers en lezeressen een kleine rekening
en verantwoording te geven van onze V e r-
kooping, 20 N'ovem er j.l. gehou'en in de
Groote Nutsza.il aan het S.ecnzchuur?
Do opbrengst fce'neg ruim f. 530,—waar
van het be. tuur f.500,— beschikbaar stelde
voor vier inrichtingen van Verwaarloosde
Kinderen van ver cf.iilende godd'enstige
richting en van enkele Vereenigin'-en voor
Kinderverzorging te dezer stede, te weten:
„Voordorp" van de Ned. Herv. Diac. f. 125
„Tot Steun" van de Vrijz. Herv. f. 100
Aan de Zusters Carme.ite;scn Oude Vest f. .10
Asn de Marguerite van Cortona
Stichting Haagiveg l. 50
Aan Jeruel Kindervoeding f. 50
Aan Jeruel Ziekenverzorging f. 50
Aan de Bewaarplaats voor kleine
k.nderen a. i Langebrug t 75
Tezamenf. 500
We willen naar aan'.ciling van eon vrien
delijk schrijven ian me.rou.v C. Ebrdmaju
de dol onder den titel „Mooi werk", in uw
Blad van j.l. Donderdag er uwe leaers eD
lezeressen even op altent maken, dat onze
Bond, ofschoon o .gericht ten hnize van de
toenmajge prei.eate van de Ver. van huis
vrouwen a d Leidon, niets te mnken heeft
ni6t deze vereeniging en geheel zelfstan
dig werkt. Ieder kan onzen Bond steunen
door één kwartiertje per dag te werken aan
eei of ander handwerk, dat in November van
eik jaar verkocht wordt ten bate .an het
Verwaarloosde Kind. Wij hopen, dat velen
ons het komende jaar weer willen UelpeD om
onze „Verkoopiog" in Nov. 1929 tot een
succee te maken.
Hartelijk dank aan allen, die het in 1928
deden! U, geachte Redzct.e, oazen vriende
lijken dank om nw b.ad steeds weer voor
onzen oproep ter beschikking te stellen.
Het bestuur:
N. VAN SILLEVOLDT, Morschsingel 8,
Pr63id3n töu
J. MANDERS, Bilderdijkstraat 4,
Vice-Presidente.
A. VERKOREN, Pr. Hendriklaan 14,
Oegstgeest, Secre.a esse.
M. DEN OUDEN, Turfmarkt 4.
Penningmeester esse.
IJMUIDEN, 7 Dec. 1928.
VISCHPR1JZEN.
79 Tarbot per K.G. i. 1.60—0.58. 6028
Tongen f. 2.546—1.25. 10 Griet per kist van
50 K G. f 65—28. Groote Scüol f. 31—25.
9 Aliddelschoi f. 37—30. 21 Zetechol f. 42
30. 3G9 Kieine Schol f. 30—9. 19 Schar f. 19
4.70. 15 Roggen per 20 stuks f 2510. 38
Vleeten per stuk f. 2.50- 0.88. 2 Groote
Schelvisch p kist van 50 K.G. f. 74. 4 Mid
del Schelv t. 68. 18 Kleinmiddel Schelv.
f. 45—42.6C 35 Kleine Schelv. f 31—22. 10
Kabeljauw per kist van 125 K.G. f. 9678.
71 Gullen pei kist van 60 K.G. f. 29—17. 4
Lengen pei stuk 2.50. 72 Wijting per kist
van 50 K.G f. 10 50—5.
Aangekomen 9 stoomtrawlers:
IJM 129. met f 2552; 1JM 327, met f. 2717;
IJM 110. met f. 2745: IJM 27, met f. 2527;
IJM 21. met f. 4258- IJM 65. met f. 2172;
IJM 40. met f. 2669: IJM 28, met f 4195;
IJM 42. met f. 2798 eD de logger KW 178,
met f 152* besomra ng
En m de haringhaven de loggers KW
79 met 85. KW 124. met 48 KW 127. met
124 KW 141 met 172: KW 8. met 25 KW
138. met 16 KW 68 met 70 kantjes pekel
haring voor Katwijk.
Door
MARCUS EoRENPREIS.
Toledo is vermoedelijk één van de oudste
sleden. De oorsprong van deze stad is m
hel duister gehuld, hel volk heelt nog lan-
tasüsche legenden aangaande het ontslaan
van de stad. „De meest gematigden plaat
sen hel ougeubhk van de stichting vöórden
zondvloed spot 'thêophile Gaulier, die du-
zelig werd, toen hij in zijn levendige schU-
dering van Spanje (1840) poogde te ver -
len wanneer iotedo gesticht was. Hij had
er gelijk in, dat het de gematigden zijn. die
het ontstaan van de stad stellen vóór den
zondvloed. Uude Toledanen vertehen een
legende, volgens welke Toledo, Gods lieve
lingsstad, in werkelijkheid moest gesticht
Zijn vóór de schepping der wereld. ten
andere overlevering weet te vermelden dat
de stad gesticht werd doorJodendienaUe
verwoesting van Jeruzalem in 6bb voor
Christus, met den Babylomschen koning
tvebukadnezar over de Pyreneeen waren
gekomen De stad kreeg toen den he-
breeuwschen naam lolcouth (Gen. 6 1 en
25 19). wat beieekent: geslachten
Eén ding is zeker, deze stad heett van
den beginne aan op bijzonder intieme wijze
te maken gehad met godsdienstige vragen
en is alle eeuwen door een tooneel geweest
waar religicuse hartstochten zich bot
vierden Godsuiensllwis.cn waren aani de
'orde van den dag op deze heet gloeiende
rotsen, dikwijls met een heiligheid, waarvan
geen voorbeeld was. Soms waren het po -
tieke machtsvragen, voor welke de reli
gieuss hartstochten in beweging kwamen.
Maar in oen grond van de zaak giug he
toch in al dezen strijd om de hoo„ste
waaruen der menschlieid.
Met den blik teruggewend ga ik door
deze kale steenmassa's en doorleef de
horoieke geschiedenis van deze stad aan
welke we allen tot op zekere hoogte deel
hebben Zij is overwegend godsdienstge
schiedenis. hier streden h^dendornen
Christendom. Arianen met ha holieken,
Wesl-Golhen met Arabieren, de Islam uit
het Zuiden met het Christendom uit het
Noorden, de Katholieke kerk met het J°den-
dom. Ongeveer 200 jaar vóór Christus wordt
loletum - volgens Livius yer0J«rddppg
den proconsul Marcus tulvius en wordt
veranderd in een Romeinsch municipium.
Vier honderd jaren later richt luer ke'zer
Decius een soort van inquisilietr.bunaal
ttgen het Christendom op.
Daarna komen de West-Gohlen. B«u™e°
door hebben hier geweldadige twisten
plaats tussehen Arianen en Atbanasianen
over de belijdenis en de liturgie. Reccared
neeint in 589 openlijk de Katholieke bè!iijde-
nis aan De bisschoppen houden hier be
langrijke kerkvergaderingen Op dit dom
plein waarop ik nu sta. werden •n den naam
van God Ariaansche priesters gekweld met
dezellde wilde verstoktheid, waa™ede
duizend jaar later de .beulen van Torque-
mada op deze plaats Muzelmannen en
Joden pijnigden Met de overwinnende
Mooren doet een mildere geest zijn
zu brengen iets van het zonnige Zuiden
met zich. dat voortaan Kastiliens bergen
omstraalt Gedurende haast vier
(712—1085) lichten vrijheid en verdraag
zaamheid over Toledo's strenge kaalheid
Rondom het Moorsche Puerta delI S°1 hang
een mildere lucht dan rondom het Katho
lieke Arco de la Sangre de Cristo. Deze
trotse he gedenkteekentn uit een etorinachti-
gen tijd £him-n nog voortdurend in gevecht-
s'pllinc tegenover elkaar te staan Ze k a
gen aan. ze verdedigen, ze oordcelen en ze
verwerpen. De Mooren lieten hen die de
Schrift hadden" in vrede. Hun khaheven en
hun emirs respecteerden de godrfienistig
vrijheid zoowel van de Katholieken ale van
de Joden. De Katholieken mochten zes ker
ken behouden voor hun godsdienstoefenin
gen In dien tijd is hier de zoogenaamde
Mozarabische liturgie ontslaan, in taal en
riten onder Moorschen invloed staande, en
deze is in de Mozarabische kapel van de
kathedraal van Toledo gebleven lot op den
huidigen dag.
De Joden mochten synagogen bouwen.
Volgens geloofwaardige berichten hadden ze
hier in den lijd der Mooren acht bedehuizen
De veelzijdige kultureele arbeid werd
buiten de religicuse verschillen gehouden.
Wetenschap en litteratuur «roeien, op het
vrije veld. dat ligt tussehen de verschillende
conressies Toledo en Cordoba zijn sedert
de tiende eeuw geestelijke wereldcentra,
waarheen Westersche onderzoekers komen
om mathematiek en medicijnen te bestu-
deeren. In Toledo ontstaan in dien tijd ver
taalscholen. die gedurende de volgende
eeuwen, onder vreedzame samenwerking
van Arabieren en Joden, hel Westen bekend
maken met Grieksche filosofie en medicij
nen Met de overwinning van Allons vt
over khalif Yahia verdwijnen de Mooren
voor altoos uit Kaslilié. Den 25sten Mei
1085 houdt Alfons. begeleid door den egen-
darischen Cid Campeador en Kastdiéns
granden. zijn intocht in de vesting Alcózar.
Deze dag die nog altoos in Toledo a s natio
naal leest gevierd wordt, beteekent de be
slissende overwinning van het Christendom
in Spanje over den Islam Van dien tijd af
is Toledo de voorpost van het Katholicisme
tegen den Islam, zooals het gedurende de
vier voorafgaande eeuwen de meest vooruit
geschoven wachtpost was van het Anda-
lusische Moorenrijk tegen het M esten.
Toledo wordt Spanjcs kroon «c°r0"a de
Espana V luz de todo el mundo (de kroon
van Spanje en het licht der heele wereld
Toledo's aartsbisschop wordt de primaat
van Spanje en de feitelijke beheerscher van
het land De kerkelijke macht overf-haduwt
de wereldlijke
Dit alles verhindert intussihan niet dat
de uitoefening van den godsdienst vrij
blijlt De verovering van Toledo beteekent
volstrekt niet. dat de toestand voor de niel-
christ. godsdienstgemeensehappen slechter
wordt De Mozsrahieren mogen hun met
Muzelmansrhe elempnten vermengde kul-
tus behouden De Joden cenLten zelfs in
bijzondere mate de gunst van Allons. Ge-
RECLAME.
mag Lalceroi nooit mankee-
ren, omdat 't zoo verzachtend
is, als ge 's nachts met zoo'n
droog kriebelig gevoel in de
keel wakker wordt.
Met Ldkerol blijft ge ook iedere keel-
verkoudheid de baas.
60 ets. per doos. Bij alle Apothekers en
Drogisten. 2919
durende de regeering van de Kastiliaansche
koningen, van de elide tot de veertiende
eeuw, is Toledo een bloeiend Joodsch cen
trum, waarheen de onder de Almuhaden
massa's henen stroomen. De Kastiliaan
sche koningen van Alfons den zesden af tot
Peter den wreeden toe doen alles, wat zij
kunnen om den geest der godsdienstige
verdraagzaamheid, die voor hun land zulke
gezegende vruchten afwierp, hoog te hou
den. Alfons zelf noemt zich „soberano de
gente de dos religiones" (de heerscher van
het volk met twee godsdiensten). Alfon9
VIII omringt zich met Joodsche raadslie
den en benoemt den vromen en geleerden
Jehoeda Hanassi Ibn-Ezra tot een soort van
vizier (1129). Maar de Spaansche Kerk
wordt steeds meer een strijdorganisatie, die
liefde predikt en haat zaait. In het begin
van de vijftiende eeuw spoort de sedertdien
heilig verklaarde Vincentius Ferrer met
zijn predikaties in het klooster Santiago del
Arrabal (tegenwoordig één van de beziens
waardigheden der stad) aan tot geweldda
den tegen Mohammedanen en Joden beiden,
en op een goeden dag trekt de heilige man
aan het hoofd van de opgehitste scharen
ten strijde tegen Toledos Juderia In het
jaar 1475 wordt de inquisitie ingevoerd. De
Dominicaan Torquemada wordt benoemd
tot grootinquisiteur met eigenlijk onbe
grensde volmacht. In hetzelfde jaar houdt
hij met toestemming van koningin Isabella
zijn eerste autodafé in Toledo. De rotsen
van Toledo worden nu rood gekleurd van
vuur en bloed. Mooren en Joden verlaten in
massa's de stad om een toevlucht te zoeken
in Andalusië. Het tevoren gelukkige Toledo,
waar welstand heerschte en de kuituur
bloeide, wordt nu, van zijn bewoners be
roofd, een arme stad. Alle arbeid staat stil;
slechts monniken en nonnen sluipen door
de stille stad, die op een kerkhof gelijkt.
Het heldendicht heeft een tragisch einde
gekregen.
3.
Heel gloeit een Afrikaansche zon over de
woestijnachtige 9tad, al9 wij. late bezoekers
van Toledo, de laatste dagen van Mei over
de kleine rondge9lepen stcenen uit den
Moorentijd vermoedelijk reeds betreden
door Jehoeda Halevi. Cervantes en Greco
rondloopen om de doode en levende beziens
waardigheden te bezoeken. De weg. die nu
eens stiigt en dan weer daalt voert van de
stadspoort Alcénlara naar het gewone eind
station van de toeristen. Pa9eo del Transito.
Bij het gaan vraag ik me af wat in deze
dood9lille. en toch levende stad meer be
zienswaard is. de fantastische onw-rkelijke
paleizen, di ze vestingen, bruggen, stads
poorten. kerken kloosters, synagogen
welsprekende gedenkteekenen van een be-
wegelijken omhoogstrevenden tijd: of het
grolesko stadsbeeld met deze ongeloofelijk
smalle straatjes, waar geen wagen kan pas
seeren en met deze ongp pro por [ion eerde,
haast vensterlooze huizen die ge'ijk vijandige
vestingwerken tegenover elkaar staan: of
eindelijk dit levende mengelmoes van men-
schen muilezels, met hun luie djiivers. van
zingende schoenpoetsers rookende kleine
jongens, nieuwtjes vertellende waschvrou-
wen. allen nietsdoende en zorgeloos, hun
dagen verslapende in een droomerie dolce-
far-niente Laat ons maar rechtuit gaan
zonder een gids lastig te vallen Alles is hier
waard dat men het in oogenschouw neemt
en er over nadenkt.
We staan vóór de machtige CA n ia ra poort,
waar de vreemdeling door een inseriplie ge
waarschuwd wordt En esla ciudad ss
delende la mendicidad y la hlasphimia" fin
dpze s'ad is het verboden te bedelen en te
vloeken).
Losse nummers van ons Blad zijn
behalve aan ons bureau
ook verenigbaar bii de
Firma A. HIT-L^N. Breestraat 154,
Firma A. HILLEN. Stationswee,
J. J. RIJSBERGEN. Siearenhandel
Heerenstraat 2,
Fa. A. SOMF^WTL Azn-Hoo^ew. 24
Firma A. T. H. WITTENBURG,
Haarlemmerstraat 2,
A. M. VAN ZWICHT,
Kiosk Prineessekade,
en bii
JOH. HOGERVOPST. Haa-l.str. 128
en des Zaterdags bii
A. H. v. d. VOOREN, H. Rijndijk 74.
3—2
