AGENDA.
KERK- EN SCH00LNIEUWS.
RADIO-PROGRAMMA
BUITENLAND.
Donderdag.
Academie (klein-auditorium): Wetensch.
voordracht over het Katholicisme van prof.
Verhaar. 8 uur nam.
Leidsche Volkshuis, 2de Piano-avond Rie
Batenburg (Liszt). 8 1 li uur.
Nutszaal: Ned. Chr. Vrouwenbond. Lezing
met lichtb. over „Evangelisatie onder de
mijnwerkers door ds. van Maanen van Ter-
winselen. 8 uur nam.
Prediker: Spr. ds. J. P. Paauwe. Halfacht
nam.
Stadszaal: Filmvertoonlng „Melawan ge-
lap". 8 uur nam.
Volksgebouw: Revolutie-herdenking. 8uur
nam.
Vrildap.
Harmonie: Selskip Frysldu. Spr. de heer
Y. C. Schuitmaker. 8 uur nam.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 12 Nov. a.s.
tot en met Zondag 18 Nov. waargenomen
door de apotheek van den heer M. Boekwijt,
Vischmarkt 8, telefoon 552.
den verkeerden kant op te loopen, dan geeft
men 2 aangehouden stooten of 10 klok
slagen.
Een sloom(motor)vaartuig, dal opgeloopen
wordt, geeft, als opgeloopen kan worden 2
korte stooten, wanneer het zelf naar bak
boord uitwijkt (het normale geval dus) en
één stoot als het verplicht is naar stuur
boord uit te wijken.
Een vaartuig, dat niet opgeloopen kan
worden, geeft dit te kennen door 7 korte
stooten of 7 klokslagen.
Men neme vooral in acht, dat:
1 korte sloot beteekent: „li wijk naar
stuurboord uit"
2 korte stooten beteekenen: „Ik wijk naar
bakboord uit"
3 korte stooten beteekenen: „Ik sla volle
kracht achteruit."
4 korte stooten beteekenen: „Gij moet uit
wijken, ik kan niet manoeuvreeren."
Bij het nemen van engten, bruggen en
bochten, bij aanlegplaatsen en bij opdraaien
dient de grootst mogelijke voorzichtigheid
in acht te worden genomen.
Voor een voor stroom drijvend vaartuig
moet elk ander varend vaartuig uitwijken,
hoewel het eerste zooveel mogelijk ruimte
moet laten.
Het algemeene aandaebtssein (b.v. wan
neer men bij boohten of bruggen geen uit
zicht heeft, kortom wanneer men de aan
dacht moet trekken ter voorkoming van on
gevallen)) is één aangehouden stool
Het luiden van de scheepsklok en een
aangehouden stoot met den misthoorn of
een anderen signaalhoorn zijn noodseinen.
Het geven van andere dan de van Rijks
wege reglementair bepaalde geluidseinen is
verboden.
Van de voorschriften omtrent de vaart,
uitwijken en ankeren moet worden afge
weken, voor zoover de eischen van goede
zeemanschap, onder bijzondere omstandig
heden dit vorderen.
Een exemplaar van het Binnenaanva-
ringsreglement moet aan boord van elk
vaartuig aanwezig zijn.
Een korte stoot is een geluidsignaal van
ongeveer 1 seconde duur; een lange stoot
is een geluidsignaal van ongeveer 46
seconden dutir; een aangehouden sloot is
een geluidsignaal van 10 of meer seconden
duur,
FROPAGANDA-AVOND
NEDERL. CHR. RADIOVEREENIGING.
In de Oosterkerk.
Ds. Bouwman opende de bijeenkomst die
vrij goed bezocht was, met te laten zingen
Ps 68: 15 en ging vervolgens voor in gebed.
Hij sprak een kort openingswoord, wees
daarin op het groole belang dat de Christe
lijke volksgroep heeft bij den omroep met
den bijbel en deelde mede dat mr. Van der
Deure, voorz. van de Ned. Chr. Radio-
vereeniging een uiteenzetting van dit belang
zou geven.
De Chr. Zangyereeniging „Hosanna" zong
daarop onder leiding van mej. Tilly Leening
een stichtelijk tied en vervolgens nam mr.
Van der Deure het woord. In een gloedvolle
rede die tot titel droeg „Het hart des volks
was om te werken", heeft hij uiteengezet
de sland van den omroep, zooals die op dit
oogenblik is, in het bijzonder in verhouding
tot de Chr. omroepgroepen. Hij betoogde
hoe noodzakelijk het was dat alle pro-
te9tantsche Christenen den Chr. Omroep
steunen.
Nadat „Hosanna" andermaal eenige lie
deren ten gehoore had gebracht, sprak ds.
Bouwman een slotwoord, waarin hij mr.
Van dor Deure bedankte voor zijn rede en
daarop werd door ds. Meeter met dank
zegging gesloten. Tenslotte zongen de aan
wezigen in de Oosterkerk het Luthertied.
OUDERAVOND
O. L. 8. VROUWENKERKSTEEG A.
Gisteravond kwamen de ouders der leerlin
gen van de O.L.S. aan de Vrouwenkerksteeg
A in een ouderavond bijeen, welke weer
druk bezocht was. Als voornaamste punt
stond op de agenda een inleiding, te houden
door den heer D. Bosma over het onderwerp:
„Het bandhaven van de orde op school, in
huis en op straat". In een betoog van ruim
een our toonde de spreker de noodzakelijk
heid aan van het bestaan van een goede orde,
zoowei bj) het leeren, en in het huisgezin als
bij het verkeer op den openbaren weg. Hier
bij werd vooral gewezen op de verschillen
de gevaren .waaraan speciaal de kinderen
bloot staan bij het gaan naar en van school
Na de pauze, waarin onder het genot van
een kopje thee geluisterd werd naar een num
mertje radiomuziek, werd een korte bespre
king gehouden over het te vieren Sint-Nioo-
laasleesl Daarna bleven sommige ouders met
het personeel nog een oogenblik naar Hil
versum luisteren en om half elf was ook de
ouderavond ten eindes
NED. ARB. REISVEREENIGING
DE NATUURVRIENDEN.
De afd. Leiden van de Ned. Arb. Reisver-
eeniging „De Natuurvrienden" bloeit Het
ledental stijgt gestadig, en dit jaar wa9 de
deelname aan de plaatselijke uitstapjes en
aan de door het Hoofdbestuur uitgeschre
ven, zoowel binnen- en buitenlandsche rei
zen, zeer bevredigend. Men i3 nu weer aan
het winterprogramma bezig, het volgende
vermeldend:
Maandag 19 Nov.: Lezing met lichtbeel
den door het lid van het Hoofdbestuur de
heer W. F. C. Kercher uit Utrecht over het
onderwerp: „Met de N.A.R.V. naar Brussel,
Belgische Ardenne en de Grot van Hann".
12 December: Lezing met lichtbeelden
door de heer N. Tinbergen uit Den Haag
over „Onze Duinvogels";
28 Januari 1929: Lezing met lichtbeelden
en filmvertooning door de heer H. Gerisch
uit Rotterdam over het schoonste gedeelte
uit Duitschland.
25 Februari: Lezing met lichtbeelden en
filmvertooning over Oostenrijk door de heer
H. G. Tulp uit Utrecht, directeur van het
Oostenrijksche Propagandabureau voor Ne
derland.
18 Maart: Lezing met lichtbeelden door
het lid van de N.A.R.V. de heer W. Bartels
te Haarlem over de „Hoogtoer in Zwitser
land" volbracht door een groep N.A.R.V.-
leden.
Verder slaan voor dezen winter nog een
aantal bezoeken aan plaatselijke instellin
gen op het programma, waarvoor de toe
stemming reeds is verkregen.
Daartoe uitgenoodigd door het Medizi-
nisch Naturwiesenschaftlich Gescllschaft te
Münster in Westfalen, heeft prof. dr. J. H.
Zaayer alhier, dezer dagen een voordracht
gehouden over „Altes und Neues auf dem
Gebiete der Oesophagus und Thoraxchirur-
gie an der Chirurgischen Klinik in Leiden".
De agent van politie lsfe klasse H. Th.
Blink en de agent van politie 2de klasse
H. A. Stadlander alhier, zijn benoemd tot
agent van politie te Bloemendaal, met in
gang van 1 Januari 1929.
Manden met bloemen, geluks- en an
dere telegrammen werden hedenmorgen
vroeg reeds in groote getale aangebracht in
de zaak van den heer P. J. van der Zanden
aan de Breestraat hoek Diefsteeg, die heden
een halve eeuw bestaat. Reeds lang voor
één uur, het uur waarop de winkel werd ge
sloten, omdat men in intiemen kring het
heuglijke feit wilde vieren, was de fraaie,
nieuwe schoenenzaak herschapen in een
tuin vol met prachtige kleurrijke bloemen
en achter den bloemenschat kon men nau
welijks meer de doozen met schoenen in de
siellingen ontdekken. Vijftig jaar bestaat de
zaak, die door den vader van den tegen-
wooidigen eigenaar op uiterst bescheiden
schaal men heeft dat kunnen lezen in
ons blad van 2 Augustus j.l. werd be
gonnen in de Diefsteeg. Niet allo vijftig jaar
heeft de tegenwoordige eigenaar zijn krach
ten aan de zaak kunnen geven. Maar vele
jaren reeds staat hij aan haar hoofd en
leidde hij haar met toewijding en energie.
Dit feest, dat heden o.a. met een receptie
in de „Harmonie" gevierd wordt, is dus
wel in de eerste plaats zijn feest.
Men heeft in ons verslag van de vergade
ring der Kamer van Koophandel van giste
ren kunnen lezen, dat den heer Van der
Zanden, lid van dio Kamer, de eerste me
daille welke door deze Kamer wordt uitge
reikt, in zilver, is toegekend. En gisteravond
is hij in een feestelijke bijeenkomst van
de Neutrale Middenstandsvereeniging. even
eens op hartelijke wijze gehuldigd. En ook
daar werd hem een stoffelijk huldeblijk
aangeboden. Ook onze gelukwensehen 1
Hedenavond wordt in de Stadsgehoor
zaal voor de laatste maal de zendingsfilm
Melawan Gelap vertoond. Ook de vertoo
ning van de film gisteravond werd dooT een
zeer talrijk publiek bijgewoond.
Gisteravond had de eerste bijeenkomst
vaD het seizoen plaats van de vereeniging
„Dante Alighieri", afd. Ledden, ten huize van
de secretaresse mevr. Felix Driessen
Herckenrath. Als spreker trad op de heer
Architetto prof. Comm. Ambrogio Annoni,
die door den heer Silvio Barbieri aan de le
den werd voorgesteld bp afwezigheid van den
voorzitter prof. Byvanck. Spreker had tot
onderwerp gekozen „Ravenna monumentale
per il sesto centinario di Dante" en wist door
zijn hoogst interessante voordracht opgeluis
terd met lichtbeelden, de talrijke aanwezigen
ten zeerste te boeien, daar hij zijn onder
werp volkomen meester was en zelfs in één
der oude basilieken van Ravenna muurscnil-
dermgen heeft ontdekt die tot nu toe nog niet
te voorschjjn waren gekomen en die betrek
king hebben op den grooten Poëet. E!en warm
applaus volgde op deze boeiende improvi
satie ,die met groote kennis en enthousiasme
werd voorgedragen.
Zondag 18 November zal het, bij velen
goed bekende Haarlemsch Dameskoor, on
der leiding van raej. Ida Pijzei een concert
geven in het Leidsche Volkshuis. Apothe-
kersdijk. We zullen bovendien het voor
recht hebben als solisten te hooren mevr.
Van TienhovenKauwling, alt en mevr.
Daniëls, piano Het programma is voor een
groot deel gewijd aan den grooten Schubert
(gestorven 19 Nov. 1828). (Voor toegang zie
advertentie).
In de volgende week (Dinsdag 20 en
Woensdag 21 Nov.) houdt de Wereldbiblio
theek een tentoonstelling harer boeken in
het Leidsche Volkshuis. De heer Winterink
houdt hierbij een inleidende voordracht met
lichtbeelden. De tentoonstelling is gratis, op
uitnoodiging, toegankelijk. (Voor uitnoodi-
gingskaarten zie advertentie).
Door commissarissen der Stedelijke
Fabrieken van Gas en Electriciteit alhier
is aanbesteed: het bouwen van een over
dekte opslagplaats enz." Ingeschreven was
aldus: Jac. van Riet f. 12.630; Th. Barten
112.000; H. Korswagen en Zoon f. 11.995;
Fa. De Later en Meijers f. 11.500; Fa. A. v.
Dort f. 10.839; Fa. Marcelis en Heemskerk
f. 10.794; Fa. J. Zitman en Zonen f. 10.500;
C. v. d. Lelie en A. J. Kantebeen f. 9900.
De afdeeling Leiden van de S. D. A. P.
heeft een bijeenkomst uitgeschreven op
Woensdag 21 November in bet Volksgebouw
aan de Heerengracht, waarin de heer M.
Vrijenhoek, wethouder van Den Haag. het
onderwerp „Gemeentelijk Grondbedrijf en
het Erfpachtstelsel" zal bespreken. Tot deze
bijeenkomst zijn behalve besturen van Wo-
ninghouwvereenigingen o.m. ook het college
van B. en W. en de leden van den gemeen
teraad uitgenoodigd.
Morgenavond zal de bekende Friesche
schrijver Y. C. Schuitemaker voor de Ver
eeniging van Leidsche Friezen (Selskip
Frysl&n) in de Oranjezalen van „De Har
monie" spreken over zijn tooneelwerken.
Bij de Arbeidsbeurs stonden op 14
November 1928 ingeschreven 699 werkzoe
kenden. Op denzelfden datum van het jaar
1927 bedroeg het aantal ingeschrevenen 817.
PREDIKBEURTEN.
VOOR VRIJDAG 16 NOVEMBER.
BODEGRAVEN.
Geref. Gem.: nam. 7 uur ds. Barth van
VI aardingen.
SASSENHEIM.
Chr. Geref. Gem.: nam. 7 uur ds. W.
Bijleveld van Haarlem.
VALKENBURG.
Ned. Herv. Kerk: nam. 7 uur, de heer
Kammeijer van Amsterdam.
8
NED. HERV. KERK.
Zestal: te Scheemda: Joh. Aalberse te
Wapserveen; J. Boomstra te Gieten; M. v.
Leeuwen te Winschoten; J. N. Sevenster te
Oldehove; W. P. Stratingh te Jorweid en P.
Vlieg te Grijpskerk. (Ds. Sevenster nam in
middels een beroep naar Bergum (Fr.) aan).
Drietal; te Rotterdam: dr. F. W. A, Korff
te Heemstede; W. S. van Leeuwen te Vel-
sen en A. K. Straatsma te Zandvoort.
Beroepen te Schelluinen en te Neder-
Langebroek D. Plantinga te Linsehoten.
Aangenomen naar Zwolle (voor jeugd- en
wijkwerk) A. M. Knoltnerus, cand. te Gro
ningen.
Bedankt voor de Lage Vuursche D. Plan
tinga te Linsehoten.
CHR GEREF KERK.
Beroepen te Hoogeveen: (als 2den miss.
predikant van Celebes): C .v .d. Zaal, te
Deventer.
DOOPSGEZ. GEM.
Beroepen te Amersfoort: T. O. Hylkema
te Giethoorn.
ALGEMEENE SYNODALE COMMISSIE
DER NED. HERV. KERK.
II.
Besproken worden de voorloopige maat
regelen ten aanzien van de in art. 11 van
het reglement op de kosten van bestuur
voorgeschreven herziening van de tabel van
den omslag. Deze quotisatie zal niet eischen
een wijziging in het eindcijfer, doch de ker
kelijke besturen zullen hebben te bevorde
ren, welke gemeenten voor vermeerdering
of vermindering in aanmerking komen. De
op de quotisatie betrekking hebbende circu
laire zal in het begin van 1929 in het offi
cieel orgaan worden opgenomen.
Besloten wordt voor de kerkelijke hoog-
lceraren de gelegenheid te openen, de boe
kenlijsten van de kerkelijke bibliotheken
aan de verschillende universiteiten, zoo
noodig, te doen herdrukken.
Het advies van den quaestor-generaal, die
gedurende een gedeelte van deze zitting te
genwoordig is, wordt ingewonnen met be
trekking tot eenige te verleenen subsidies.
Eenige opmerkingen over het verslag van
de persoonlijke kerkvisitatie in Gelderland
(opgenomen in de Handelingen van 1928)
zullen worden beantwoord met de noodige
inlichting.
Een aanbeveling van eenige personen
vanwege de commissie voor de ontoerei
kende pensioenen wordt in handen gesteld
van de commissie voor de toelagen uit de
fondsen aan personen.
Besproken wordt het verslag van den heer
Sanders over het 3e kwartaal van zijn ar
beid te Duisburg. Op 3 April 1929 zal het
feit worden herdacht, dat de heer Kooyman
25 jaar geleden tot den arbeid onder de
Prolestantsche Nederlanders in Duitschland
werd ingeleid. Het werk toen begonnen
heeft in den loop der jaren menige goede
vrucht opgeleverd en terecht mag aan dien
herinneringsdag de aandacht worden ge
wijd.
De Ring Zuidhorn heeft een cassatiever
zoek ingediend van een beslissing in hoo-
ger beroep van het Provinciaal Kerkbestuur
van Groningen, betrekking hebbende op de
uitkeering van vacaturegelden aan den
ring. Het cassatieverzoek wordt afgewezen.
Een verzoek van een predikant, werk
zaam in een Evangelisch-Luthersche ge
meente in West-Indië. om lid te worden van
de Alg. Synodale Weduwen- en Weezen-
beurs, zal bij de Alg. Synode worden over
gebracht.
Een brief van een classicaal bestuur be
treffende de stukken, welke voor het ver
krijgen van emiritaat noodig zijn, zal met
de noodige inlichting worden beantwoord.
GITTEN.
Het zendingsbureau te Oegstgeesl ontving
van N. N. te' Oosterbeek f. 1000 en van
N. S. A. in den Haag eveneens f. 1000.
VOOR VRIJDAG 16 NOVEMBER.
Hilverenm, 1071 M. 12.30—2.00:
Lunchmuziek door het Boris Lenski-Trio
6.007.15: Dinermuziek door het Boris
Lenski-Trio 7.157.45: Schippersles
8.058.50: Solistenconcerl. C. v. Leeuwen-
Boomkamp; cello, A. v. d. Horst, piano
8.509.35: Nutslezing door dr. N. B. Ten
Haeff: De Vereenigde Staten 9.309.50
(Vervolg) Solistenconcert 9.50: Concert
door het Omroep-oritest. Populair program
ma 10.15: Persber.
Hulzen, 340,9 M. Na 6 uur 1870 M.
12.301.30: Lunchmuziek door het KRO-
Trio 3.004.00: Vrouwenuurtje door
Mej. D. Twaalfhoven. KRO. 4.005.00:
NCRV. Gramofoonmuziek 5.006.45:
NCRV. Concert. Mevr. J. Hekket-v. Eysden,
sopraan, L. Abrelli,viool, F. Uyttenboo-
gaard, orgel en piano 7.007.30: KRO.
Paedagogie door dr. J. v. Dael 7.40:
VPRO. Spr. prof. dr. H. T. de Graaf: De
dwaas in de literatuur (2) 8.45: VPRO.
Schubert-cyclus. G. v. 't SantJonsson,
sopraan, T. Goddard-Lingbeek, sopraan, C.
Caslendijk en S. Geslerkamp, mezzo- sopr.,
J. v. d Rosière-v. Emmerik, alt, H. Schouw
man, piano 9.35: VPRO. Spr. R. A O.
Cort v. d. Linden: Frans Schubert.
Daventry, 1600 M. 10.35: Kerkdienst
11.20: Gramofoonmuziek 12.20: So-
natenconcert (piano-viool) 12.50: Orgel
concert 1.202.20: Orkestconcert
2.50: Lezing 3.15: Muziek 3.20: Le
zing 3.40: Muziek 3.45: Voorlezing
4.00: Muziek 4.05' Muziek voor scholen
4 50: Orkestconcert 5.35: Kinder
uurtje 6 20: Lezing 6.35: Nieuwsber.
6.50: Muziek 7.05: Liederen v. Sehu-
bert voor sopraan 7.20: Bioscooppraatje
7.35: Muziek 7.45: Lezing 805:
Vaudeville 8.20: Deensch nationaal pro
gramma 8.50: Celloconcert door Suggia
9.20: Nieuwsber. 9.35: Theatercause
rie 9.50: Nieuwsber 9.55 „Tom Jones"
radiolooneel met muziek van Taylor en
German 11.20: Een verrassing 11 35
12.20: Dansmuziek.
Parijs „Radio-Paris", 1750 M. 12 50
2.10: Orkeslconcert 4.055.05: Orkest-
concert 8.5011.20: Symphonieeoncert.
Daarna „Romeo Juliette", van Gounod.
Orkest, koor en solisten o. 1. v. Hr. Defosse.
Langenberg, 469 M. 11.30: Mechani
sche muziek 12.251.50: Orkestconcert
4.205.00: Concert. Koor van een meis
jesklasse 5.055.50: Orkestconcert
7.25: Lichte muziek, Werag-orkest 8.20:
„Het Duitsehe Volkslied" (3) 8.50: Ver
volg- Lichte muziek. Daarna tot 11.20 Dans
muziek.
KSnigswusterhansen, 1250 M. (Zeesen),
1700 M. c. a. 11.204 20: Lezingen
420520: Orkestconcert 5.207.05:
Lezingen 7.20: Schubert en zijn werk.
Causerie en het Schubert-kwarlet 8.20:
Lezing - 8 50: Concert voor pisfio en or
kest Op. 38. Toch.
Hamburg, 395 M. 3-35: Literaire cau
serie 5.20: Orkestconcert 6.20: Orkest-
concert 7.20: „Olav Trygvason", Grieg
(Drama van Björnstjerne Björnson), soli,
koor en orkest. Daarna walsmuziek 9,50
11. J0: Her-uilz. v. Buitenl. stations.
Brussel, 509 M. 5 20: Dansmuziek
6.55: Trioconcert 7.20: Gramofoonmu
ziek 8.35: Orkestconcert.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De schadevergoedlngskwestie.
Poincaré ontving gisteren opnieuw den
Duitschen gezant von Hoesch. Beweerd
wordt, dat deze besprekingen loopen over
de vraag, welke de preciese bevoegdheden
der deskundigen zullen zijn. De commissie
zou begin December bijeenkomen.
Het is zeker, dat ook Amerika aan de
schadevergoedingsconferentie zal deelne
men. Van Amerikaansche zijde is namelijk
de belofte ontvangen, dat men een toehoor
der zal zenden.
En Parker Gilbert heeft gisteren een be
zoek bij Stresemann gebracht.
DUITSCHLAND.
De kwestie van den Pantser-
kruiser Het conflict in de
metaalindustrie.
Het „Berliner Tageblatt" meldt: In den
Kabinetsraaa is besloten dat iedere minister,
die tevens lid van den Rjjksdag is, volkomen
vrjj zal zjjn b(j de stemming over het sociaal
democratische voorste] nopens het niet afbou
wen van den pantserkruiser.
D.w.z. dat alle soc. dem. ministers dus
voor het voorstel zullen stemmen.
Het feil, dat, alhoewel tot nu tot slerhts
negen millioen door den Rjjksdag voor dit
werk werd uitgetrokken, toch reeds voor 32
millioen mark aan materiaal voor het bouwen
van hel pantserschip is besteld, heeft ia vele
kringen heel wat opschudding verwekt en dit
feit zaï natuunjjk een te.angrgke rol spe.ea in
het debat. Voor zoover bekend zullen de so
ciaal democraten en communisten eensgezind
voor het sociaal-democratische voorstel stem
men wat het Centrum zal doen is njg onze
ker, de bedreiging van Groener ontslag te
zullen nemen indien het voorstel wordt aan
vaard heeft op deze partjj een vrjj sterken
indruk gemaakt. Stegerwald heeft reeds te
kennen gegeven, dat volgens zqn meeniog
de fractie thans tegen diende te stemmen en
net is te verwachten dat de overgroote meer
derheid zijner partijgenoten zijn raad zullen
volgen. De Diütsch nationalen en de afgevaar
digden van de Duitsehe volkspartij stemmen
zeker tegen; bij de democraten en bij de
economische partij schijnen de meeningan
verdeeld. Intusschen gelooven deze beide par
tijen in geen geval, dat de kwestie van den
pantserkruiser aanleiding tot een kabinet»-
trisis zou geven.
De economische partij besloot volgend
voorstel inzake den pantserkruiser in te die
nen De Rijksdag moge besluiten de regee
ring te verzoeken: le. zonder verwijl een
vlootprogram op te stellen op langen ter
mijn, dat alle rechten, die het verdrag vaa
Versailles aan Duitschland voor de uitros.
ting van zijn vloot laat, ten volle uitbuit; itt
program moet zoo gesteld zijn, dat bet oude
scheepsmateriaal, dat reeds gedeeltelijk een
gevaar oplevert voor de bemanning, spoedig
buiten dienst gesteld kan worden; 2e. een
wetsontwerp in te dienen, dat de middelen
verzekert voor een program op langen ter
mijn, zooa'.s hierboveD uiteengezet, ónder aan.
wending van het werk, dat tot nog toe be.
steco is aan de vervanging van schepen en de
werkzaamheden hiertoe uit te stellen, tot het
vaststaat, dat de achter de regeering staande
partijen toestemmen in de voltooiing van da
vervangingsbouw binnen het kader van het
gebeele bouwprogram; 3e. den buitenland-
scber. regeeringen officieel mede te deelen,
dat alle maatregelen der Duitsehe rege»
ring, ie binnen het kader van het verdrng
van Versailles, het behoud van de verdedi
gingsmogelijkheden van Duitschland ten doel
hebben, herzien zullen worden, zoodra de in
het verdrag van Versailles voorgeschreven al-
gemeene ontwapening intreedt.
Bij de voortzetting van de debatten over
de uitsluiting in het Roergebied in den
Rijksdag, verklaarde de nationaal-sociaüst
Wagner, dat zijn partij de eischen der ar-
bciders volkomen billijk acht; de levens
standaard van den Duitschen arbeider is
tot een ondraaglijk peil naar beneden ge-
drukt.
Spr. wilde de uitgesloten arbeiders scha
deloos stellen uit de opbrengst van de Da-
wes-contributies en als dat nog niet vol,
doende mocht zijn door een extra-belasting
op het vermogen der bank- en beursvorsten.
Zoolang de werkgevers in het Roergebied
met de internationale groot-kapitalisten
verbonden zijn, zullen zij de nationaal-
socialisten tegenover zich vinden.
Döbrich, van de Christelijke Boerenpartij
erkende de noodzakelijkheid van een gere
geld arbitrage-stelsel, maar zou in de prak
tijk wel eenige veranderingen aangebracht
willen zien.
Nadat nog eenige sprekers van de kleine
partijen het woord genomen hadden was
het debat hierover ten einde.
Bij de stemming, die daarna plaats had,
werden de communistische motie van
wantrouwen in de regeering en het com
munistische voorstel tot afschaffing van
de arbitrage verworpen, tegen de stemme»
van de communisten en de natianaal-
socialisten. Alle overige voorstellen betref
fende het loonconflict werden naar ds
sociaal-politieke commissie verwezen.
Minister Wisselt heeft zich daarop direct
naar het uitsluitingsgebied begeven. Morgen
is hij echter reeds terug.
De bij den regeeringspresident Berge-
mann met vertegenwoordigers van hel
werkgeversverbond der N.-W.-groep en van
de vakvereenigingen aangeknoopte onder
handelingen hebben tot nog toe geen resul
taat opgeleverd, dat een bruikbare basis
oplevert. De onderhandelingen worden ech
ter nog voortgezet.
De werkgevers in de Bergische TJzerin-
dustrie hebben na vruchteloos gebleven on
derhandelingen over een nieuwe loonschaal
hun werklieden tegen 30 dezer opgezegd.
Deze maatregel zal ongeveer 35000 arbei
ders. in 300 bedrijven werkzaam, treffen
FRANKRIJK.
Een échec voor Caillaus.
Het optreden van Caitlaux heeft bij zijn
geestverwanten in den Senaat een veèl
slechteren indruk gemaakt dan in de Kamer
Zij lieten hem daarom vallen bij de ver
nieuwing van de financieele Senaatscom
missie. Het gebruik wil, dat de oude leden
automatisch woTden herkozen. Dat die ge
woonte ten opzichte van Caitlaux verbro
ken werd, is een ernstig votum van wan
trouwen, Caillaus zelf trekt bet zich erg
aan. In deze omstandigheden wordt een
scheuring van die groep onvermijdelijk. P'
Senaatsgroep die aan de radicale Kamer
fractie beantwoordt, heet democratische
linkerzijde. Enkele harer leden scheiden
zich daarvan af, om een autonome fractie
te vormen. Een 150-tal is overgebleven.
Van hen gaven er maar 46 bun stem aan
Caillaux voor de financieele oommissie; die
voorstemmers kunnen zich nu op hun beun
tot een groep aaneen sluiten, die het pro
gramma van de radicale partij onvoorwaar
delijk onderschrijft.
Door een en ander schijnt splitsing in de
partij onvermijdbaar te worden.-
ENGELAND.
Het adres van antwoord op
de troonrede aangenomen.
De debatten over buitenlandsche zaken
werden gisteravond in het Lagerhuis be
sloten met een rede van den eersten Ion
der admiraliteit, Bridgeman, die een korte
uiteenzetting gat van de vooruilzicMe»
der onderhandelingen inzake de maritiem'
ontwapening Spreker uitte zijn teleurstel
ling over het feit, dat iedere goedbedoeld'
poging om te geraken tot een oplossing va»
dit zeer netelige probleem steeds de mee"'
onredelijke verdachtmakingen uitlokt. Enge
land echter zal er naar blijven strevea
op iedere geschikte wijze in deze kwest»
tot overeenstemming te komen. Het M'
tuurlijk verlangen der volkeren gaat
naar bezuiniging en zal niet nalaten I'»'
slotte resultaat le hebben.
Aan het slot van zijn rede zeide spr-
„Wij zijn bereid ieder plan in overweg'»'
te nemen, dat in staat is de beperking o"
bewapening te bevorderen."
In antwoord op het amendement, oo.v
Labour voorgesteld, waarin gewezen «jj
op het ontbreken in de troonrede van e14
zinspeling op beveiliging der industrie^»'
vooral van de ijzer- en staalindustrie
anlwoorde Worthington Evans, dat de P"-
mier indertijd beloofd had. dat het
ringsprogram geen algemeen tarief z°u
vatten Die belofte is nauwkeurig verf»
en zal ook in de toekomst worden naP"
leefd.
Zinspelend op de gevolgen van safeg»»''
ding wees de minister op uitbreiding
- 2-1