UIT DE RIJNSTREEK.
LAND- EN TUINBOUW.
p«7 pupi: STMTSMiirwmc
KUNST EN LETTEREN.
ALPHEN.
Afscheid van ds. E. J. Wientjes
van de Géref. Gemeente te Oudshoorn.
In een overvolle kerk nam ds. E. J. Wien
tjes Zondagavond afscheid van de Geref.
Gemeente van Oudshoom. Onder de aan
wezigen merkten wij o.m. op onzen burge
meester dr. H. J. Lovink, verschillende
ambtgenoot en van de classis, ds. Bosch,
ds. Nauta van Wotlbrugge, consulent, en
verder verschillende ambtgenooten uit de
omliggende plaatsen. De scheidende leeraar
koos voor zijn afscheidsrede de tekstwoor
den Efeze 3 vers 1619 daarbij als hoofd
gedachte houdende ..Paulus bede om ver
sterking met kracht in den inwendigen
mensch". Na de behandeling van zijn tekst
hield spreker vervolgens verschillende toe
spraken tot burgemeester en wethouders
der gemeente, de classis, kerkeraad, di
verse vereenigïngen, koster, diens echtge-
noote en eindelijk tot de gemeenteleden.
Spreker eindigde hierna mef dankzegging",
waarna de heer 3. G. Baart namens den
kerkeraad en gemeenteleden met welgeko
zen woorden den scheidenden leeraar toe
sprak voor hetgeen deze in de gemeente had
verricht, daarbij tevens verziekende aan
de gemeente om hun scheidenden herder
toe te zingen psalm 134 vers 1. Vervolgens
kregen nog het woord ds. Ubbink van Ze
venhoven namens de classis, ds. Nauta als
consulent en eindelijk ds. Bosch als leeraar
van de meest naburige gemeente, welke te
vens nog verzocht den leeraar toe te zin
gen psalm 1244. Als 9lot sprak ds. Wien-
tjes nog eenige woorden van dank voor al
hetgeen hem was toegesproken.
Het tien-jarig dochtertje van den schil
der H. G. werd gisterenmiddag half vijf,
vlak voor de Chr. School aan Gouwsluis,
doordat zij plotseling den weg overstak
door een passagiersauto gemerkt H 44107
overreden. Het kind dat haar rechterbeen
brak werd per auto naar haar woning ver
voerd waar zij door dr. P. de Gr. werd be
handeld.
ALKEMADE.
Burgerlijke Stand.
Geboren: Maria Theresia, d. van L. J. van
der Meer en J. E. Hoogeveen. Adrianus Her-
manus, z. van P. L. Verdel en M. P. van
Ruiten. Joanne Jacoba, d. van J. W.
Hoogenboom en van G. Schoo. Cornel is
Johannes, z. van G. van den Berg en H.
Koeleman.
Gehuwd: Hermanus Johannes Gerardus
Coster jm. 21 j. en Maria van Diemen jd.
22 jaar.
Gevestigd: J. Wolvers uit Rijnzater
woude. Th. W. M. Schaffers uit Nue-
nen. K. Verweij en echtgenoote uit Al
phen a. d. Rijn. J. C. Zoetemelk en gezin
uit Apeldoorn. A. A. Waasdorp uit Wou-
brugge. A. J. den Hollander uit Zoetermeer.
E. Medema en gezin uit Haarlemmer
meer. M van Diemen uit Leiden. A.
Kempkes uit Rheinberg (Dlnd.). Th. J.
Dolle 'Uit Leiden. J. Weerepas uit Satn-
beek, J. C. van der Poel uit Zoeter-
woude M. Dykgraaf uit Zandvoort. N.
J Hoogenboom en gezin van Woubrugge.
J. Groen in 't Woud van Steenbergen.
Th. W. Matthyssen van Wormerveer. M.
J. M. Blokland van Abcoude-Baambrugge.
J. P. van der Zwet en echtgenoote van
Gilze-Ryen. K. A. Hoeher van Dussel-
dorf (Did.).
Vertrokken: J. A. de Boer naar Haarlem
mermeer. J de Jong naar Leiden. M. C.
Blaas naar Amsterdam. A. A. van Keste-
ren naar Woerden. G. J. M. van Ryn
naar Molières (Fra.). N. H. Hermans en
echtgenoote naar Noordwijk. M. F. Turk
naar Baexem G. J. de Jong en echtge
noote naar Alphen aan den Rijn. P. W.
van Steyn en gezin naar Zevenhoven. J.
J. Lidlage en gezin naar Haarlemmermeer.
Th. van Heek naar Zoeterwoude. F.
van der Wereld en gezin naar Voorhout.
P. M. M. van den Broek naar Stompwijk.
M. C. Helleman naar Zoeterwoude. C.
f. Hoogenboom en echtgenoote naar Wou
brugge. M. van Diemen naar Rijnsburg.
In den loop der maand October zijn
ter Secretarie aangegeven de volgende slach
tingen: Bedrijfsslachfingen: 26 koeien, 20
varkens en 1 kalf. Huisslachtingen: 7 var
kens. Noodslachtingen: 1 koe, 6 varkens, 7
schapen en 1 big. Ingevoerd werd 718 K.G.
vleesch. Aan keurloon werd ontvangen
f. 341.50.
BODEGRAVEN.
Jubileum van den heer Chr. Müller.
De Ned. Herv. Gemeente heeft met haar
godsdienstonderwijzer, den heer Chr. Müller
j en zijn familie enkele vreugdevolle dagen
doorleefd. De herdenking van diens 25-jarig
ambtsjubileum in Bodegraven heeft doen
blijken hoezeer de jubilaris de harten zijner
gemeenteleden heeft veroverd. Dat bleek al
bit de drukbezochte receptie en uit het
groote bedrag, dat zonder moeite door enkele
Jongeren werd bijeengezameld en waarvoor
namens kerkeraad en gemeente een keurig
salonameublement kon worden aangeboden.
»rie eenvoudigen houden zich echter ver
Van een meer of minder officieel© receptie,
zoodat de overgroote opkomst Zondagavond
Jer gelegenheid van de gedachtenisrede van
den jubilaris eigenlijk de huldiging bij uit-
i oemendheid was.
Stampvol was de kerk toen z eerw. den
kansel beklom. Na votum en zingen zegt
jubilaris dat het eigenlijk meer met zijn
j jarakler was overeengekomen om dezen
stilzwijgend te passeeren Echter is hij
I °°k dankbaar nu te mogen vertellen Wat
^od 25 jaar lang voor Bidegraven is ge-
!.eest. Na gebed spreekt z.eërw. over Psalm
I ,7; 12, „Ik zal de dagen des Heeren geden-
I ei)- ja ik zal gedenken Uwe woorden van
oudsher".
Zeerw vertelt nu dat het van kind af
'in begeerte is geweest te mogen arbeiden
f. Koninkrijk Nu hij achter al deze
QD*en riaat ziet hij echter des te heler hoe
I od het zoo heef' geleid dal hij zijn begeerte
t C 31 October 1887 werd hij
or wijlen ds. Lammerink van Woerden
ingeleid tot zijn dienstwerk fe Zevenhoven;
14 jaar mocht hij daar werken totdat hij ge
roepen werd naar Voorst. Daar duurde zijn
arbeid slechts kort, hoewel beide gemeenten
voor hem aangename herinneringen hebben
nagelaten. Toen kwam de roeping naar Bode
graven. toentertijd de gemeente van ds. Ver-
hoeff. Vijf en twintig lange jaren heeft hij
in die gemeente mogen arbeiden. Vele pre
dikanten zijn in dien tijd gekomen en ge
gaan. Van ds. Verhoeff, die reeds lang de
eeuwige ru9le inging, ondervond z.eerw.
veel liefde. Diens opvolger ds. Hellemans
mocht slechts kort arbeiden en toen gipc
zijn zon onder voordat de dag omwas. Na
dien kwamen ds. van Dorp, ds. KyftenbeJt
en ds. Leenmans, aan wie spr. aangename
herinneringen heeTt. Met den tegenwoordi-
gen predikant d9. Pott, mocht spr. nu al
weer vier jaar prettig samen'werken. Spr.
moet belijden van veel ontrouw, doch is be
moedigd in God en dankbaar dat hij 25 jaar
in Bodpgraven mocht getuigen van de be
houdenis voor den grootsten zondaar.
Veel lief en leed heeft de jubilaris doorge
maakt Hij stond aan zeer vele ziekbedden,
mocht velen op hun doodsbed wijzen op
Christus en aan de graven van talloos velen
heeft hij gestaan Moeilijke tijden heeft hij
doorgemaakt, maar steeds was God aan zijn
zijde en ook voor de toekomst weet hij zich
veilig in Zijn hand. Hij dankt de gemeente
van Bodegraven voor de liefde, die hij steeds
ondervond en die vooral in de laatste dagen
overstelpend was. Tenslotte richt spr. zich
tot ds Pott. de kerkeraad. de kerkvoogdij,
koster, organist en tot allen die in Gods
Koninkrijk arbeiden. Hij dankt hen en
hoopt nog lang met hen te mogen samen
werken. Hij beveelt de gemeente God aan
opdat ze moge toebereid zijn tegen den dag
van Christus komst, die spoedig daar
kan zijn.
Na dankgebed en zingwi sprak d? Pött
den jubilaris hartelijk namens de gemeente
toe, waarnamen jubilaris werd toegezongen
„De Heer zal Lf steeds gadeslaan". Zicht
baar ontroerd dankte de jubilaris, waarna
het kerkgebouw werd verlaten.
Tot ouderlingen der Gereformeerde
Kerk zijn door den kerkeraad benoemd de
heeren G. Kramer, H. Schouten en Jan
Veerman: tot diakenen de heeren Joh. de
Jong en K. J. Kooij Czn.
Tot leerares aan de Chr. Naaischool,
alltier is benoemd mej. C. A. G. Vermeu
len te Vianen.
Tot bestuursleden van de vereen. Het
Groene Kruis te Bodegraven-Zwammerdam,
werden gekozen de heeren J. v. <L Giesen
en N. van Niekerk, alhier. In de commissie
voor het Ziekenhuis werden gekozen mevr.
var. Dobben de Bruyn en mevr. A. Beyen
alhier en tot lid van de commissie voor de
Wijkverpleging de heer H. J. v. d. Poll.
De heer Oldemans heeft zijn bedrei
ging in de laatste raadsvergadering om de
heeren in een publieke vergadering eens in
Let zonnetje te zetten uitgevoerd en zal vol
gende week niet alleen zpn eigen bonding
verdedigen, maar speciaal de heeren Jonge-
ueel (C.H.), Baan Batelaan (A.R.) en J.
Beyen (Lib.), volgens het programma aan
vallen.
BOSKOOP.
Zondagavond brak er in dc hout
zagerij van de gebr. Nijhof aan de Zuidkdde
brand uit in de zaagsclschuur. De voorraad
zaagsel was een klomp vuur. De brandweer
was dadelijk ter plaatse met de motor
spuit en een slangenwegen, die spoedig een
groote hoeveelheid water in de schuur
wierpen, zoodat de brand, die zich zeer
ernstig liet aanzien, vooral met het oog
op de houtloodsen met houtvoorraad spoedig
gebluscht was. Assurantie dekt de schade.
Naar wij vernemen waren er in den
middag kinderen nabij de zaagselschuur
aan het spelen geweest met lucifers.
Op Vrijdag 30 November a.s. zal in
de Geref. Kerk de Zendingsfilm „Java
Soemba" vertoond worden.
Ged. Staten van Zuid-Holland hebben
met vernietiging van twee besluiten van
den raad der gemeente Boskoop besloten,
dat aan 't K.K. kerkbestuur van de parochie
van den H. Joannes den Dooper aldaar ten
behoeve van zijn scholen voor gewoon la
ger onderwijs en voor uitgebreid lager
onderwijs en voor uitgebreid lager onderwijs
aan de Reijer9koop no. 16 alsnog medewer
king moet worden verleend bij de aanschaf
fing van leermiddelen.
LEIDERDORP.
Burgerlijke Stand.
Geboren: Aaltje, d. van Joh. Borreman
en A. Mol.
Getrouwd: G. J. van Leeuwen en J. M.
den Hollander.
LEIMUIDEN.
Jaarvergadering Leesgezelschap Leimniden,
Oudewetering, Rijnzaterwoude.
Maandagavond hield het leesgezelschap
Leimuiden e.o. in het café van den heer
J. C. van Graas zijn algemeene vergadering.
De voorzitter de heer C. P. v. d. Broek,
opende de vergadering en richtte een woord
van welkom tot de aanwezigen. Het wa
ren op een enkele uitzondering na. weer
de oude getrouwen die opgekomen waren.
Daarna gaf hij het woord aan den secre
taris, den heer J. W. de Ren, voor het
lezen der notulen.
Deze werden door de vergadering onver
anderd goedgekeurd. Het blijkt dat de pen
ningmeester de heer A. van Laan, aan de
beurt van aftreden is. Met algemeene stem
men wordt hij herbenoemd. De heer van
Laan laat zich deze herbenoeming welge
vallen
De rekening dienst 1927 werd daarna
door de heeren Witvliet en Jurfyens on
derzocht en in orde bevonden
De inkomsten bedroegen f. 359.10 en de
uitgaven f. 238.87. Goedslöt alzoo f 120.23.
De heeren v. d. Broek en de Ren brengen
enkele grieven der lezer? uit Rijnzater
woude onder de aandacht der aanwezige
leden. Besloten wordt een dubhél Stél exem
plaren van „Het Leven", „Panorama", „De
Wereldkroniek". „Builen" en „de Prins"
te laten circuleeren.
Door deze maatregel zal de lectuur niet
zoo achteraan komen.
Het tijdschrift „Illustration" zal komen
te vervallen; een of ander Duilsch tijd
schrift zal daarvoor in de plaats treden.
De begrooting 1929 wordt daarna in ont
vangst en uitgaaf vastgesteld op f. 485
In de romanlectuur zal verbetering wor
den gebracht. Een bedrag ad f. 100 19 hier
dan ook voor uitgetrokken. Aan den heer
de Ren wordt opgedragen hieraan zijn aan
dacht te schenken.
Vervolgens had de boekverkoop plaat9.
Deze had een geanimeerd verloop en bracht
f 7.90 op Daarna kwam de gratis verlo
ting aan de orde Alle aanwezige leden,
behalve de heer Los, gingen met een
prijsje naar huis. Te ongeveer 10 uur sloot
de voorzitter deze gezellige vergadering
Heden is het 25 jaar geleden dat de
heer A. v. Loon benoemd werd lot lid van
d^ „Commissie tot wering van Schoolver
zuim". De heer A. van Loon die thans
secretaris dier commissie is heeft zich doen
kennen als een ijverig lid Steeds heeft hij
gedaan wat hij kon om het schoolverzuim
tot een minimum te bepprken. Naar wij
vernemen zal hedenavond de Commissie
ten huize van den' jubilaris, dit 25-jarig
feest vieren.
Raadsagenda.
De Raad dezer gemeente vergadert
Woensdag 7 November a.s. des vöorm. te
10 uur.
Agenda: 1. Notulen. 2. Ingekomen
stukken. 3. Praeadvies op het verzoek
van de Ver. tot bevordering van een hygië
nische mefkwirining te Amsterdam, om een
geldelijke bijdrage. 4. Voorstel tot gun
ning van het maken van een riool van ge
wapend beton in den Nieuwenweg.
De heer R van der Weert beroepen
predikant bij de Ger. Kerk alhier zal op 16
Dec. a.s zijn intrede in deze gemeente doèn.
Gedurende de maand October werden
ter secretaris dezer gemeente ingevolge de
Vleeschkëuringswel aangegeven;
Voor noodslachting 4 varkens. 2 lamme
ren, 4 schapen, 1 koe, 1 graskalf en 1 big.
Afgekeurd werden 2 varke'nS. 2 schapen en
1 graskalf. Voor bedrijfsslachling 5 koeien
en 1 varken en voor huisslachting 1 varken.
Ingevoerd werd 110 K.G. ruridvleesch. In
totaal werd f. 65 75 aan keurloon on'van
gen.
Burgerlijke Stand.
Overleden: Johannes Verkuil 92 j.
Ondertrouwd: C. van Wielingen 2t j. en
Johanna Elizabeth Pieneman 27 j.
Gevestigd: M. Kroon uit Alphen aan den
Rijn. A van Dijk uit Rijnzaterwoude
T van der Breggen en gezin uit Haarlem
mermeer P. van Wienngen uit Bodegra
ven. Gerrit Bergshoeff uit Rijnzaler-
woude. J. C. Mollers en gezin, uit Haar
lemmermeer H. F. J. Mooren en gezin
uit Woubrugge. A. vtfn der Mik. uit Uit
hoorn. P. Tomeij uit Antwerpen. C. J.
Hoogervorst uit Ter Aar.
Vertrokken: naar Katwijk W van der
Mey. Naar Haarlemmermeer: J. A. Vis
ser. Naar Heemslede: W. G. Kiebert en
gezin Naar Wassenaar: F. J. van Velzen.
Naar Ter Aar: C. A. van Zwieten.
Naar Rijnzaterwoude: Th .T. van Iperen.
Naar Hilversum: J. P. Koolhaas. naar
Poetinchem: M. S. Heenk goh T/ïfeVer.
Naar Leiden: P. Tomeij. Naar Uithoorn:
A. Treur en gezin.
In aansluiting op een vorig bericht
vernemen wij dat de bazar van de Christe
lijke Meisjesvereeniging zal gehouden wor
den op 27 28 en 29 November a.s in de
pastorie der Ned. Herv. Gemeente.
ROELOFARENDSVEEN.
Filmavonden.
Zondagavond had in Café Bakker alhier
de eerste der vier opvoeringen van de film
„Bernadetle plaats. De zaal was zeer goed
bezet. Begonnen werd met een journaal,
terwijl overigens voor de pauze verschil
lende kleinere films werden vertoond, o.a.
van den feestelijken intocht van Z P H
Mgr. J. P J Aengenent te Delft. O werd
nog een komische film vertoond, waarhij
de lachspieren der aanwezigen danig in
beweging kwamen. Na de pauze had de
vertooning plaats van de hoofdfilm „Ber-
nadette" (Een mirakel van Lourdes). De
film is verdeeld in twee groote deelen In
het eerste gedeelte worden de lotgevallen
van het eenvoudige molenaarsdochterlje
Bernadette en ook haar Zaligverklaring be
handeld. In het tweede gedeelte ziet men
de geschiedenis van den ongeloovigen
schrijver Pierre Moabreuil, die wordt over
gehaald een bezoek aan Lourdes te brengen
en tenslotte zich daar bekeert. Deze film
is rijk aan ontroerende momenten en we
kunnen een ieder aanraden een der vol
gende avonden een bezoek aan Café Bakker
te brengen.
In den nacht van Zondag op Maandag
is uit de schuur nabij de woning van den
chef-gemeenteveldwachter alhier, diens rij
wiel ontvreemd. Van den dader geen spoor.
WADDINXVEEN.
Ter-aarde-bestelling stoffelijk overschot
dr. J. Bruins Slot.
Gistermorgen 12 uur had onder zeer
groote belangstelling de teraardebestelling
plaats van dr. J. 'Bruins Slot.
Eerst werd het woord gevoerd, door een
zwager van den overledene, die schetste
wat de familie verloor. Hierna nam burge
meester Troost het woord, teekende in har
telijke woorden de verdiensten van den
overledene en dankte hem voor wat deze
voor de gemeente Waddinxveen was ge
weest. De heer Van Lange deed uitkomen
wat dr. Bruins Slot voor de T B C.-vereeni-
ging had gedaan. Een collega herdacht herj
als een bekwaam geneesheer.
De oudste zoon van den overledene be
dankte hierna voor de zeer groote belang
stelling in deze droeve dagen betoond en
voor de laatste eer zijn vader bewezen
Een 24-tal kransen dekte de baar.
Burgerlijke Stand.
Geboren- Conielis Lt*< «nardus Johannes,
Z. v. A. Kleiweg en G A A Streng.
Sjoukje Cornelia, D. v. C. JV. in 't Hout en
C. Jansen Maria Johanna, D. v. J. Th.
Schutte en C. M. Scherders. Jacob,
Z. v. A. Bont en N. Swart.
In de Geref. Kerk zijn gekozen tot
ouderling de heeren M. van den Berg en
J. van Rijswijk, tot diaken de heer J. Berg
hoef.
Gevonden: Een grijze regenjas, e€ i
sleutel en een gymnastiekschoen. Inlichtin
gen fcr secretarie.
WOUBRUGGE.
Raadsagenda.
Vergadering van den Raad op Woensdag
7 November 1928. Voorin. 9.30. Agenda:
1. Opening 2. Notulen. 3. Ingekomen
stukken 4 Vaststelling begrooting electn-
cileitsbedrijf 1929. 5. Idem voor waterlei
dingsbedrijf. 6. Idem gemeenlebegrooting.
7 Wijziging belieersverordening gemeente
eleclriciteitsbedrijf. 8. Verbetering voetpad
overzetveer Paddegat. 9. Comptabele rege
ling.
PLUIMVEE.
KOUVATTEN.
Niet altijd ontkomen onze hoenders aan
ongesteldheden. Een kleine fout in hun
huisvesting kan al dadelijk minder aange
name gevolgen hebben. Wij bedoelen hier
die aandoening der luchtwegen, die men
in het dagclijksch leven bestempelt met
den naam van kouvatten. Deze ongesteld
heid kan volstrekt niet worden toegeschre
ven aan het voeder noch aan den drank,
welke men zijn dieren voorzet en wij willen
het er meteen maar direct op laten vol
gen, dat deze aandoening onmogelijk ge
nezen kan worden door het toedienen van
de een of andere stof, die eerst irt de
krop en vandaar in maag en ingewanden
dus in de spijsvertering-OTganen terecht
komt. Het ie er mee als met een verkond-
heid bij ons menschen, waarbij het een
dwaasheid is te gaan meeneü. dat een aan
doening der luchtwegen, dus van neus,
keel en longen, door het slikken van aller
lei siropen en zoetigheden genezing zou
kunnen aanbrengen, maar die integendeel
nog de maag vap streek brengen. De vor
ming van slijm is eigenlijk reed's een begin
van genezing e»n deze zal dus bevorderd
worden als wij krachtig medewerken, die
slijradeelen door de aangetaste vliezen af
gezonderd te helpen opruimen. Tonnen dan
onze hoenders door kopschudden, moeilijk
ademhalen, niezen, waterachtige oogen en
vöchtigen neus dat zij door tocht, door
vochtigen bodem, door onzuivere lucht in
het nachthok, door te snelle overgangen
van temperatuur des morgens bij het ver
laten van het te warme nachthok naar de
onbeschutte ren, in één woord door de een
of andere uitwendige oorzaak, wat men
noemt kou hebben gevat, dan is het onze
taak zoo spoedig mogelijk in te grijpen.
Begin uit de linnenkast te vragen een of
ander terzijde gelegd afgedragen stuk on
dergoed, zooals in elke ordelijke huishou
ding steeds in een partijtje voorhanden is.
Speciaal iets van dun katoen, dun linnen
bijv. afgedankte zakdoekeD enz. en een
flink stuk ook want meerdere malen per
dag moet hiermee het dier, als ware bet
een klein kind, geholpen worden de neus
gaten en de mondholte droog te maken.
Mochten bovendien reeds door de opge
hoopte vochten de kop en de oogen vooral
gezwollen zijn, dan zal men ook deze dee
len met 'n sponsje met lauw geworden ge
kookt water moeten reinigen, telkens weer
versch. Daarbij komt dan nog een matig
warm plaatsje, zonnig en licht, liefst m
een tentoonstellingskooi Verder een pas
send diëet, bestaande uit zachtvoer met
wat vleeschmeel, ook karnemelkpoeder enz.
en als graanvoer wat gebroken mni's, hen
nepzaad en havergort. Dat zijn allemaal
krachtstoffen. die ook met levertraan enz.
sterk kunnen meehelpen de lichaamskracht
te verhoogen. Ons verstand zegt ons dat.
we gerust de volksmiddeltjes als feneeriek,
peper, gemberwortel enz. kunnen achter
wege laten. Om de keel te verfriseehen
zou men door het water een spoor van ka-
liumpermanganaat of 'n mespuntje tannine
kunnen voegen, ook om de zwelling te min
deren Het toepassen ven rle*e behande
ling zal de aandoening der luchtwegen vrij
spoedig döen wijken er. kwaadaardiger
ziekten afwenden.
HET PSYCHOPATH ENREGLEMENT. (II).
De verpleging van in dit reglement be
doelde psychopathen kan builen de Rijks-
asylen op tweeërlei wijze geschieden. Zij
kan zijn onder de hoede van het Rijksasyl,
maar ze kan ook in particuliere zorg ge
schieden. Een gezin, dat in aanmerking
komen wil voor de uitbesteding van een
psychopaath onder toezicht van het Rijks
asyl, moet aan verschillende eischen om
trent de woning, den gezondheidstoestand
en het raorcele pijl voldoen. Ook aan deze
verpleging wórden, evenals aan die in het
Rijksasyl zelf, allerlei voorschriften ver
bonden betreffende den lichamelijken, gees
telijken, intellectueelen en godsdienstigen
toestand van den verpleegde. Ook hier
wordt weder het verrichten van arbeid
noodzakelijk geoordeeld en het onderricht
o.a. in de praktijk van den landbouw en
de veeteelt. Een en ander geschiedt volgens
de voorwaarden van een contract, dat met
den minister gesloten wordt en onder toe
zicht van den geneesheer-directeur.
Ook is de verpleging in particuliere zorg
mogelijk Deze kan opgedragen worden aan
rechtspersonen of natuurlijke personen tot
wier bemoeiing duurzame verpleging van
personen inct gebrekkige ontwikkeling en
ziekelijke storing der geestvtrmogens ken-
Iijk geacht kan worden te behöoren. Het
spreekt vanzelf, dat gestichten, welke voor
opneming van psychopathen in aanmerking
willen komen, aan zeer strenge eiscben
moeten voldoen Ook kier weder wordt de
eisch gesteld, dat dc verpleging zooveel mo-
gelijk zat geschieden in een gesticht of m
een gezin, dat waarborg geeft voor een ver
zorging overeenkomstig de godsdienstige
gezindte, waartoe de verpleegde behoort.
Aan gestichten worden, mutatis mutandis,
wat de gebouwen en het personeel betreft,
dezeirde eischen gesteld, welke we zoo juist
opsomden met betrekking tot de gerinnen,
waarin de verpleging onder toezicht van het
Rijksasyl zal geschieden. De verdere voor
schriften omtrent de verpleging, de rechten
en de verplichtingen der verpleegden en der
directie loopen zooveel mogelijk in dit deel
van het reglement evenwijdig met de voor
schriften dienaangaande voor de Rijks
asylen. Aan gezinnen, welke zich bereid
verklaard hebben en aangenomen zijn voor
duurzame verpleging van psychopathen,
worden natuurlijk ook eischen gesteld, ter-
wijls levens dan aangewezen wordt iemand
voor het houden van het onmiddellijk toe
zicht (directeur van het gesticht, dat don
verpleegde uitbesteedde, of de geneesheer
der plaats enz. enz.), wanneer althans de
uitbesteedt niet is een natuurlijk persoon.
Dat deze verpleging verder beschermd is
door verschillende voorschriften, spreekt
vanzelf.
De tweede afdeeling van het reglement
regelt den toestand der voorwaardelijk ter
beschikking gestelden en voorwaardelijk uit
de verpleging ontslagenen. Deelen we daar
van de groote trekken mede. Bepaald wordt
dat alles vermeden moet worden, wat de
betrokkenen buiten noodzaak zou kunnen
beperken in hun vrijheid of maatschappelijk
zou kunnen benadeelen.
Aan rechtspersonen of natuurlijke personen
alsmede aan bijzondere ambtenaren kan
opdracht gegeven worden tot het verieenen
van hulp en steun bij de naleving van bij
zondere voorwaarden. Deze bijzondere amb
tenaren krijgen hun instructie van don mi
nister van Justitie. Nu we hier weder dezen
minister noemen, hebben we gelegenheid te
wijzen op het feit, dat dit reglement sterk
centraliseerend is. De minister van Justitie
is het, in wiens persoon feitelijk alle draden
samenkomen, waarvan natuurlijk het ge
volg is, dat hier voor zijn ambtenaren een
breed' arbeidsveld uitgestippeld werd. Of het
dit merken we in dit verband mede op
gewenscht is de directie op te dragen aan
een geneesheer, is een vraag, waarop men
met evenveel recht als de minister haar be
vestigend beantwoordde, een ontkennend
antwoord geven kan. Het wil ons voor
komen, dat het een te zware taak is voor
één man. vooral wanneer het asyl op volle
sterkte komt. zoowel voor den goeden gang
van zaken m het gesticht als voor dc me
dische en psychiatrische verzorging, voor
alles de verantwoordelijke persoon te wezen.
Verder daarop in te gaan ligt hier buiten
ons bestek.
Het spreekt vanzelf, dat de voorwaarden,
waaronder een verpleegde ontslagen kan
worden of een ter beschikking gestelde,
wanneer dit noodig blijkt, kunnen worden
gewijzigd; dat geheel nieuwe voorwaarden
kunnen worden opgelegd; dat het voorwaar
delijk ontslag kan woTden geschorst of in
getrokken.
De Staat ziet zich dus een geheel nieuw
gebied aangewezen voor zijn bemoeienissen,
n.l. de psychopathenzorg. Het heeft lang
geduurd eer aan den daartoe uitgeoefenden
aandrang werd toegegeven. Een algemeen
toezicht op de geheele psychopathenzorg
wordt uitgeoefend door een algemeenen raad
van toezicht, bijstand en advies, gelijk we
dien ook hebben voor het Rijks-, Gevange
nis-. Tucht- en Opvoedingswezen. Deze
raad draagt den naam van „Algemeene
Kaad voor Psychopathenzorg". Degenen,
welke in dezen raad werden benoemd, zagen
hun namen reeds in de Staatscourant Im
mers de Psychopathenwetten en het Psy-
„hopathenrcglement traden den eersten No
vember reeds in werking. Deze raad wordt
gevestigd te Den Haag en bestaat uit ten
hoogste twaalf leden, die door de Kroon
worden benoemd en ontslagen. De benoe
ming geschiedt voor vijf jaar. De voorzitter
wordt door de Kroon aangewezen. Door den
minister aan te wijzen ambtenaren hebben
voorts zitting in den raad. Deze mogen aan
de beraadslagingen deelnemen en een raad
gevende stem uitbrengen. Het verhandelde
in den raad mag zonder toestemming van
den minister niet gepubliceerd worden. De
raad dient den minister uit eigen beweging
of op verzoek van bericht en advies met be
trekking tot alle onderwerpen, de psycho
pathenzorg rakende. De minister wint het
gevoelen van den raad steeds in, o.a. voor
hel nemen van een beslissing in zake voor
waardelijk of onvoorwaardelijk ontslag uit
de verpleging.
We meenen in bovenstaande de groote
hoofdzaken uit het uitgebreide psychopa
th en reglement te hebben medegedeeld.
TIJDSCHRIFTEN.
.ASTRA".
„Astra" begint in zijn Novembernummer
een nieuw spannend serieverhaal: „Vreemde
Compagnons", door E. Phillips Oppenheim,
naast dan van Agatha Christie, „De Man die
nummer 4 was". Frans Hulleman geelt een
beschouwing over den bekenden tooneelman
Ko Arnoldi, terwijl Kees van Bruggen de
lezers leert ..Reizen met Gepeizen". Harry
Furtb babbelt over Josephine Baker, die hij
bij haar bezoek in ons land geïnterviewd
heett; de zanger G. Dumont over Cabaret-
kunst van vroeger en nu. Verder bevat deze
aflevering bijdragen van Emmy van Lok
horst, E. van Lidth de Jeude, Leo Lauer,
John Galsworthy. Ralph Springer, en een
goed verzorgde filmrubriek. Bij de portret
ten o a. Jo van Ainmere-KOIIer. oud-minister
Treub. de Hertogin van York en het zan
gersduo Tholen en Van Lier. Voorts vele
mode- en filmfoto's,
3-2