DE FRAAISTE DIVANDEKKEN
KNIP UIT!
Nette Jongen
Meisjes
WAALS
Het Beste
LAGER
TULLE
BEDSPREIEN
f. 3.90.
HASSELMAN PANDER - LEIDEN
OOK VOOR U
Dat is een Zaak die zeker is,
SIMON DE WIT
Donkersteeg 11 jg
WIJ leveren U
HET BESTE uit
HEDEN GEOPEND
BREISTERS.
TE HUUR
C. KORT
B. DE KONING
Flink Werkmeisje
Schrijfmachines.
KEUKENMEISJE.
GENEESKUNDIGE BRIEVEN.
DIVANS van f. 19.75 af.
en moot.
geschenk
-tc
is Goedkooper!
Neemt pioef met de volgende artikelen
NIEUWE OOGST
s
m&mkï
GEVRAAGDeen
Nouveauté's
Garen en Band
Aankomende
Verkoopsters.
EEN HUIS
voor prijzen
dan WAAR 00K
Het Leidsche
Wollen Dekenhuis
Ter overname aangeboden;
VERKOOPSTERS.
LOOPJONGEN
vanaf
BEDDENMAGAZIJN
BREESTRAAT 121,
Hedenavond Lezing
R0ZEKRUISERS-
GEN00TSCHAP
LEZING
A. V. O.
In Mei van dit jaar kon ik reeds een
en ander vermelden omtrent de plannen
voor een le houden congres en tentoonstel
ling over „Arbeid en Arbeidsmethoden voor
Onvolwaardige Arbeidskrachten", kortweg
uitgedrukt door de letters A. V. O. Mijn toen
uitgesproken vermoeden, dat er nog wel
eens aanleiding zou zijn om op dit onder
werp terug te komen, is juist gebleken, nu
het congres achter den rug is en de ten
toonstelling reeds tot het verleden behoort.
Het congres heeft de stoutste verwach
tingen overtroffen. Terwijl misschien nog
meer gehoopt dan verwacht werd, dat zich
wel 600 leden zouden aanmelden, zijn er
ongeveer 800 gekomen; daarbij gerekend de
dameskaarlen en de bezoekers voor één
dag, komen wij tot een getal van ongeveer
1200. Dit getal is op zichzelf welsprekend.
Het bewijst, dat het behandelde vraagstuk
zeer groote belangstelling heeft in alle
kringen der samenleving. En niet minder
dan door dit getal is dat bewijs geleverd
door de gehouden debatten.
Een eerste plaats mag worden inge
ruimd voor een woord van hulde aan de
uitstekende organisatie. Alle referaten waren
geruimen tijd te voren, keurig gedrukt, in
het bezit der leden. Ten getale van 58 vor
men zij een bundel van een decimeter dikte.
Ieder lid kon dus goed beslagen ten ijs
komen. Ook de organisatie der zittingen was
keurig verzorgd. Bij zulk een gelegenheid
blijkt nog eens duidelijk, welk een kostelijk
bezit voor Amsterdam het Koloniaal Insti
tuut is. Wel kan men betreuren, dat er 3, 4,
ja soms 5 sectievergaderingen tegelijkertijd
gehouden werden. Maar ook aan den duur
van een congres zijn grenzen gesteld en
bij de veelheid der onderwerpen en sprekers
heeft het zeker niet anders gekund. Maar
toch was het dikwijls jammer, dat men,
door een sectie te bezoeken, niet in staat
was, de behandeling van andere onderwer
pen. waarin men ook veel belang stelde, bij
tc wonen. Alleen van de besprekingen in
de plenaire zittingen kon ieder genieten.
Het woord „genieten" is werkelijk niet
misplaatst. Het debat stond in den regel op
hoog peil. De meeste sprekers beheerschten
het onderwerp voldoende en de overheer-
schende loon bewees, dat men zich bewust
was. een ernstig, zeer gewichtig vraagstuk
van algemeen maatschappelijk belang te be
handelen. Daaraan is het waarschijnlijk toe
te schrijven, dat wel soms de politiek of
andere bepaalde overtuiging om den hoek
kwam gluren, maar alle scherpte werd ver
meden en de begeerte tot algemeene samen
werking trad duidelijk aan den dag.
Een uitvoerig verslag is niet mogelijk en
.dit zou ook te veel ruimte vergen. Maar
naast bovenstaande algemeen overzicht zijn
toch enkele onderwerpen de moeite waard
om er even bij stil te staan.
Eerst nog in algemeene trekken de be-
teckenis van het vraagstuk.
Het woord „onvolwaardige arbeidskracht"
vond niet algemeene instemming. Maar het
is moeilijk in één ander woord goed uit le
drukken, wat men bedoelt. De beteekenis
van het vraagstuk hangt ongetwijfeld samen
met de ontwikkeling der maatschappij en
vooral van het economisch leven van den
laatsten tijd. De productie moet zoo hoog
mogelijk worden opgevoerd. Doch daarbij
moet, meer dan vroeger, rekening gehouden
met de eischen dergenen, die bij die pro
ductie werkzaam zijn. Er zijn beperkingen
gekomen ten aanzien van de keuze der ar
beiders (kinder- en vrouwenarbeid, keurin
gen), van werktijd, van het te betalen
loon enz. Voor het bedrijf is het derhalve
noodzakelijk, dat de gevraagde arbeid ten
volle geleverd wordt. Wie aan dien eisch
niet kan voldoen, heeft daardoor de grootste
moeite, een voor hem passende betrekking
of plaatsing in een bedrijf te vinden.
De nood, welke hiervan het gevolg is,
kan moeielijk scherper worden uitgedrukt
dan door de plaat van Ramaekers, voor de
tentoonstelling geteekend, waarop van uit
een straat een groote massa menschen poogt,
door de poort te dringen, welke deze straat
afsluit met het bovenschrift: „7000 men
schen vragen om loonenden arbeid". Hier
mee worden bedoeld lijders aan tuberculo
se, die door behandeling en nazorg zoover
gekomen z\jn, dat zij zonder bezwaar een ze
kere hoeveelheid arbeid mogen verrichten,
maar aan wie het niet gelukt een passen
de betrekking te vinden. Op een tweede plaat
wordt aangegeven, hoe het gevolg is: öf
leegloopen met armoede en moreelen ach
teruitgang, öf werk te moeten doen, dat
boven zijn krachten gaat, zoodat de ziek
te wel spoedig weer het hoofd zal opste
ken. Als derde mogelijkheid zien wjj een
zocdanigen lijder geplaatst voor een werk,
dat voor hem geschikt is, waarbjj hjj vol
doende in zjjn onderhoud kan voorzien, terwijl
geluk en gezondheid zijn deel zijn.
Voor dezen laatste vinden sommigen bet
woord „onvolwaardige" niet juist, in elk
geval minder prettig klinkend. Eigenljjk zou
den wij moeten spreken van „niet in alle op
zichten volwaardig". Maar dan kunnen wij
weer vragen: Zijn we dat niet allemaal?
Bijna ieder heeft wel in een of ander opzicht
eenige tekortkoming, wat nfet verhindert,
dat hü in andere opzichten misschien ver
boven anderen uitsteekt. Dat blijkt uit de
lijsten, door dr. Hans Wiirtz opgemaakt van
beroemde personen uit de geschiedenis, die
alle een of andere lichamelijke of geeste
lijke afwijking hadden. Dat blijkt evenzeer
uit een statistiek betreffende een der groot
ste Nederlandsche bedrijven, waaruit wij zien,
dal daar een paar honderd arbeiders behoor
lijk hun werk doen, niettegenstaande zij
ieder voor zich een bepaalde afwijking ver-
toonen. Waarom zou dan ook iemand met
slechts één been niet een goed horlogemaker
kunnen zijn? Waarom een doofstomme niet
fraaie handwerken kunnen maken?
Het komt er daarom op aan, in de eer-
sje plaats om iemand met een bepaald ge
brek geschikt te maken voor een beroep.
Msar daarop volgt de veel moeilijker vraag:
hoe men hem dan aan werk kan helpen.
Over dit alles is in verschillende toon
aarden gesproken. De bestaande bezwaren
zijn uiteengezet, hoe er veel bestaat en ge
beurt, dat niet goed is, werd duidelijk be
licht, maar om precies te zeggen, hoe het
nu wel moet, dat ging niet zoo gemakke
lijk. Van .groot belang was de medewerking
van buitenlanders, waardoor wij een inzicht
kregen in de reeds in andere landen ge
troffen maatregelen. Bij de naties, die be
trokken waren in den grooten oorlog en
waar dus de oorlogsinvaliden in grooten
getale geholpen moesten worden, zjjn uit
den aard der zaak ervaringen opgedaan,
waaruit ook in vredestijd veel te leeren valt
Zoo verplicht in Duitschland een wet de
werkgevers om een bepaald percentage vaa
■hun arbeiders te recruteeren uit de zwag
verminkten, dat zijn zij, wier arbeidsge.
scbiktheid op minder dan 50 pet wordt ge-
taxeerd. Over het algemeen bleek menni?t
veel voor wettelijke maatregelen te gev<&
len en men wilde hiertoe slechts als laatste
redmiddel overgaan.
Wel niemand zal vernacht hebben, dat dit
congres de oplossing zou brengen. Het wsj
dan ook meer als orienteerend bedoeld. Is
dit opzicht is het zeker geslaagd. De om.
vang en beteekenis van het vraagstuk is
zonder twijfel meer algemeen bekend ge
worden en ieder gevoelt dat er iets gebeu
ren moet. Van verschillende kanten werd
de wensch uitgesproken, dat een staatscoav
missie zou worden ing^teld om het vraag,
stuk grondig te onderzoeken. Tot zekere
hoogte was dit mosterd na den maaltijd. lm.
iners ,de Minister van Arbeid, Handel en Nij
verheid heeft bij de opening van het con-
gr es reeds medegedeeld, dat het zjjn plan is,
een zoodanige commissie te benoemen. Zon-
der twjjfel zal deze commissie bjj de volvoe
ring van haar taak veel profijt kunnen trek
ken van de op het congres gehouden bespre-
kingen. En niet minder van hetgeen de
tentoonstelling heeft geleerd, waarover ik
in een volgenden brief nog een en ander wil
vertellen.
H. A. S.
ONZE TELEFOONNUMMERS
DIRECTIE en ADMINISTRATIE
2500 (op 2 lijnen)
REDACTIE 1507
bij
bewaren wij de Foto's en
Vergrootingen, welke heden
opgegeven worden
PRIMA WERK
g LAGEN PRIJS
BLIJVEND WERK
Wij leveren de meest
moderne producten
der Fotografie
Stuur deze advertentie in enveloppe,
I1/* ets. zegel opplakken en
U ontvangt gratis proefles. Taal met
rekenen, Talen, Boekh., Schoon
schrijven, Steno, enz. Prijs pl.m. 65 ct. p. md. Cursus Zelfontwik
keling, Bosb. Toussaintstr. 46 LD, Amsterdam. Onderstreep het
verlangde. Enveloppe open laten, alléén afz. achterop vermelden.
565
Lfj
16 ct. p. pond Ui
Prima Blauwe rozijnen
Noord Hollandsche Grauwe Erwten
17 ct. p. pond
Engelsche Toffees11 ct. p. ons
Chocolade Hagelslag 27Vi ct. p. half pond
Dadels10 ct. p. pond Ifi
Soda (grof of fijn naar verkiezing) 5
4 pond voor 8 cent ij-
Vonlcvrije lucifers67; ct. p. pak
Simon de Wit's huishoudzeep 'Tl
S stukken voor 21 cent
Simon de Wit's zeeppoeder 3 pak voor 19 ct.
Bovenstaande Reclame zal nog voortduren
tot en met aanstaande Zaterdag
yj Gemberkoeken19 ct. p. stuk
Simon de Wit's Reclame Speculaas
16 ct. p. half pond !Jfi
Nieuwe Abrikozen, extra grof 42 ct. p. pond
Nieuwe Schijfjesappelen 50 ct. p.pond
Nieuwe stukjes appelen 52 ct. p. pond yfi
Luxe glazen potten appelstroop 30 ct. p. pot \ïi
Heerlijk Paardenrookvleesch 10 ct. p. ons yj
gevraagd, dat netjes kan wer
ken, v. g. g. v. Salaris f. 35.-
per maand. Brieven Bur. v. d.
Blad onder No. 597.
voor de Personen-lift
en eenige
voor de Paktafel. 592
Aanbiedingen v. d. Werfstraat.
Voor onze afdeeling
en
is plaatsing voor twee
Alleen nette burger
meisjes komen in
aanmerking.
Br. Bur. van dit Blad
onder No. 611.
Ie hnnr oi te koop gevraagd:
of gedeelte hiervan, omtrek
Kort-Rapenburg. Breeslraat, j
Apothekersdijk, geschikt om
tot kantoor te worden inge
richt Brieven met uitvoerige
inlichtingen Bur. van dit BI.
onder No. 4748a.
Diverse schrijfmachines aan
geboden voor f. 35.f. 50.
f. 60.- en f. 80.-, alle prima en
voorzien van nieuwste verbe
teringen. Tevens een
Smith Premier met Wahl-
apparaat (optel- en aftrek-
inrichting) als fonkelnieuw k
f. 225.-. Kost momenteel f. 770.
VAN DIJK, Gasstraat No. 42
(Maresingel). 4776a
Prima Leidsche Wollen c cc
Dekens 7 15. 6.45, 3 03
Extra groote 2-pers. 7 qc
10.95, 9 65, 8.65. 1.33
Prima Leidsche Wollen
Fant. Dekens QIC
11.45. 9.95, 8.95. Ö.I3
Extra groote 2-pers. in nc
15.65 13.25. 'C.Ö3
Gestikte dekens, extra
ruiling
7.45 6.95.
zware vulling fj gQ
Satinet Dekens, prima 0 gg
vulling 8.85, 7,95.
Molton Dekens. n cc
0.98, 0.88, 0.76 U D0
roote maat
1.57H, 1.37,
Extra groote maat -j -j y
Haarlemmerstraat
hoek Donkerst. 2-4-6.
OPGERICHT 1875.
het Filiaal van ,,Het Kappershuis"
a. d. 6ijnsburgerweg No. 175, Leiden
Uitsluitend Damessalon. Ondulatie
Marcel", Watergolf, Haarverven,
Manicure's, enz.
Specialiteit Blijvende Haargolving
zonder electriciteit.
U kunt vanaf heden bespreken!
Telefoon 689.
Beleefd aanbevelend,
J. RIJNBENDE.
1 één-persoons houten ledikant
met spiraal matras, bed en
deken; 1 Waschtafeltje met
Wascbstel. Billijken prijs.
Brieven Bur. van dit Blad
onder No. 4765a.
BEENENBREISTERS gevraagd
voor fijn en grof werk.
G. MOLKENBOER
(Firma OVERDÜIN)
Haarlemmerstraat No. 16.
.587
Bovenhuis Prinsessekade
Direct te aanvaarden. Geschikt
voor 2 of 3 personen 584
Inlichtingen WONINGGIDS,
Boommarkt No. 11 (94 uur),
Telef. 231.
Gevraagd, voor de a s. St.-
Nicolaas-drukte, eenige flinke
Tevens nog een nette
circa 16 jaar. 4772a
Aanmelden: Botermarkt 10.
583
559
recht tegenover het Stadhuis.
Gevraagd 15 Nov. te Wasse
naar, Keukenmeisje, goed kun
nende koken, ook de fijnere
keuken. Loon f. 40.of meer
al naar bekwaamheid.
Aanmelden Zondagochtend
11 Nov. op de Duinhoeve, bui
tenplaats Groot Haesebroek,
tramhalte Wildrust of schrif
telijk. 551
Leidsch Drankw. Comité
van Prof. H. T. DE GRAAF
8 nnr - Nutszaal.
Onderwerp: 4759a
„Drankbestrijding en
Reclasseering".
TOEGANG VRIJ.
op Woensdag 7 Nov. a.s. des
avonds 8 uur in de Groote
Nutszaal te Leiden.
Spreker: de heer J. LEENE
uit Haarlem.
Onderwerp: ..Occult we-
enschappelijk Christendom,
de Leer der Rozekruisers"
Toegang: VRIJ. 495
Commissarissen der Stede
lijke Fabrieken van Gas en
Electriciteit te Leiden, zUn
voornemens op Dinsdag 13 No
vember 1928 ten kantore van
voornoemde fabrieken 605
AAN TE BESTEDEN:
Het maken van een over
dekte opslagruimte, tevenJ
terreinafslniting aan de 3dfl
Binnenvestgracht.
Bestek en teekening z')fl
heen den prijs van f. 1 50 ver
krijgbaar ten kantore der
1 rhtfabrieken, alwaar zij
ter inzage liggen en dagelijks
tusschen 9 en 12 uur v.m- 'D'
lichtingen zijn te bekomen.
4-J
