69ste JAARGANG
VRIJDAG 2 NOVEMBER 1928
No. 21055
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
SO Cts. per regel voor advertentlén alt Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd lijn. Voor alle andere
advertentiên 35 Cts. per regeL Kleine AdvertentiSn uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque» en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANTj
Voor Leiden per 3 maanden 2.35. per week 0.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post 2.35 portokosten.
lit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
DRIE ZILVEREN JUBILEA.
De heer G. Verver.
Niet minder dan drie stadgenoolen vieren
heden den dag waarop zij voor een kwart
eeuw geleden in dienstbetrekking kwamen.
Twee jubilarissen behooren tot het perso
neel der gemeente, de derde 19 thans in
dienst bij de firma G. J. Eggink aan de
Breestraat alhier. Het is de heer G. Ver
ver, die heden vijf-en-twintig jaar geleden
Lij de toenmalige firma Gebr. Eggink in
dienst kwam. Toen in 1926 door over
lijden van een firmant de zaak gesplitst
werd, ging bij mee naar de Breestraat 35
en bleef bij den heer C. J. Eggink in be
trekking.
Hedenmorgen bij zijn komst in de zaak
is de heer Verver door zijn patroon harte
lijk gelukgewenscht en geroemd om zijn
goede plichtsbetrachting. Ook namens zijn
moeder wenschte de heer Eggink den ju
bilaris geluk, en hij deed zijn felicitaties
vergezeld gaan van de aanbieding van
een geschenk onder couvert. Het oudsle
lid van het personeel sloot zich bij de
overige gelukwenschen namens de kame
raden aan en bood eveneens een geschenk
aan. Het verdere gedeelte van den dag
bracht de jubilaris in huiselijken kring
door.
heer De Lange met de zijnen weer per auto
naaj zijn woning terugebracht. waar in den
loop van den dag nog velen hem de hand
kwamen drukken.
De heer Joh. de Lange.
In de Piet Heinstraat 9 vierde men het
I jubileum van den heer Joh. de Lange, die
J heden 25 jaar aan het Openbaar Slacht-
I huis alhier was verbonden. Aanvankelijk
I als waker, later als stalknecht. Als zoo-
I danig heeft hij groote bekendheid verwor-
v&n in den loop der jaren onder de tal-
rijke geregelde bezoekers van 't Slachthuis.
Met zijn familie is de jubilaris heden
morgen van huis gehaald en naar het kan
door van het Slachthuis gebracht, waar hij
"not de zijnen op het bureau van den direc
teur werd ontvangen. Dr. Stuurman heeft
hem daar toegesproken en geprezen voor de
iwijze waarop hij steeds heeft gewerkt.
R Namens het gemeentebestuur bood dr
ISluurman den jubilaris een geschenk in
1 enveloppe aan en als een geschenk van
I directeur en ambtenaren vereerde spr. hem
|een fraaie lamp Namens het verdere per
soneel sprak vervolgens nog de heer Hop,
ai(j een theekast kwam aanbieden en de
iKelukwenschen van het personeel overbracht
Juok waren er bloemen voor den jubilaris, die
|per getroffen dankte voor de vriendelijke
^oorden van den directeur en van den heer
en voor de geschenken. Daarop werd de
DE HEER W. VERVER.
De tweede jubilaris, die heden het feit
herdenkt dat hij een kwart eeuw in dienst
der gemeente is, is de heer W. Verver, brug
wachter le klaèse. Na hedenmorgen ten
Sladhuize door den wethouder den heer Aug.
L. Reimeringer te zijn gelukgewenscht en
van hem een geschenk onder couvert te
hebben ontvangen, werd de jubilaris in dén
ramiddag in het Waaggebouw door den
directeur van Markt- en Havendienst den
heer L. A. Mennes en door het personeel met
zijn jubileum gefeliciteerd. Namens het ge-
heele personeel werd hem een gouien hor
loge) aangeboden.
BEGROOTING DIENST 1929
VAN RIJNLAND.
Dijkgraaf en Hoogheemraden van het
Hoogheemraadschap „Rijnland", hebben de
vereemgdo vergadering de ontwerp-begroo-
ting van het dienstjaar 1929 aangeboden.
Zij sluit in ontvangsten en uitgaven op oen
bedrag van f. 764.891,99V2, terwijl voor de
post .Onvoorziene uitgaven" is uitgetrok-
kent ot een bedrag van f. 24789,49. De op
brengst van het bundergeld is geraamd op
L 345613,57.
De kosten van huishoudelijk beheer zjjn
geraamd op f. 104.533 en voor openbare
werken werd uitgetrokken f.322.635.
In de vereenigde vergadering op Woens
dag 28 November zal de openbare behan
deling van de begrooting plaats hebben.
ORDE VAN DE STER
„UW KONINKRIJK KOME".
Voor een bijna geheel gevulde zaal hield
gisteravond de heer Hoogewerff, uit Rotter
dam, over bovenstaand onderwerp een voor
dracht.
Nadat de secretaresse van de groep Leiden
van de Orde van de Ster de bijeenkomst
geopend had. zette zij in enkele woorden uil
een, dat de leden van de Orde, die vroeger
den naam droeg van „Orde van de Ster in
het Oosten", verwachtten, hoopten of ge
loofden, dat een groot Wereldleeraar zou
verschijnen. Nu de leden overtuigd zijn, dat
die Leeraar thans in hun midden is, is de
naam gewijzigd en luidt thans „Orde van
de Ster". Na deze inleiding gaf zij 't woord
aan den heer Hoogewerff.
Spreker zeide dan, dat de Orde van de
Ster zich ten doel stelt allen bijeen te bren
gen, die gelooven in de tegenwoordigheid
van een groot Leeraar. leder der leden mag
caaromlrent zijn eigen meening en overtui
ging hebben. Men heeft vaak deze aanwe
zigheid vastgekoppeld aan een persoon en
wel aan den persoon van den jongen Hindoe
ICrishnamurti. Dit heeft veel verzet onder
vonden, vooral in Christelijke kringen, waar
het onmogelijk geacht wordt, dat wederom
zulk een Leeraar zou verschijnen en dikwijls
heeft het aanleiding gegeven tot vrij scherpe
discussie over den persoon van Krishna-
murti. Van heel groot belang is het dus, hoe
Krishnamurli zelf zich tegenover deze zaak
stelt en men heeft dan ook niet geschroomd
deze vraag aan hem voor te leggen. Het ant
woord, dat bevredigend is of niet, al naar
liet standpunt van dengene, die vraagt, luid
de: „Het doet er niets toe, wie of wat ik
hen. Wie deze vraag stelt, ziet naar den
buitenkant, naar het onwerkelijke en ziet
daardoor niet het Leven. Wat er wel toe doet
is: Ik heb gevonden het Leven, de Waar
heid. de levende Waarheid, die achter alle
verschijnselen ligt en daarmede ben ik één.
Ik ben overtuigd, dat dit het eenige is om
u te bevrijden uit de wereld der verschijn
selen, de wereld der vormen, de wereld van
het lijden".
Voor velen is dit antwoord een teleurstel
ling. Is hij de Leeraar, wat zal hij doen, hoe
zal het met hem gaan ziedaar vragen, die
bij velen oprijzen. Wanneer men echter ge
zien heeft, dat het alleen de levende Waar
heid is, waar het op aankomt, dat zoovele
menschen steeds gevangen gehouden worden
door de verschijnselen en den vorm en daar
door het Leven vergeten, dan is dit het
eenige, juiste antwoord. Wie of wat deze
persoon dus is, komt er niet op aan. De
opvatting, dat, om lid van de Orde van de
Ster te zijn, men moet gelooven in Krish
namurli, is dus eenigszins het geval. Het
gaat niet om den persoon, het ^gaat om het
Leven, om de Waarheid.
De vraag is dan: Hoe kunnen we ge
looven in de aanwezigheid van een Wereld-
Leeraar zonder die te verbinden aan een
bepaalden persoon. En het antwoord is:
Door waar te nemen de uitingen en de
verschijnselen en te trachten te onderschei
den, wat zich uit in het verschijnsel.
Hoe kennen we den storm? In het val
len van takken, het neervallen der schoor-
steenen, het gehuil van den schoorsteen
en de opgezweepte wateren. Hoe kennen
we de Lente? Aan de knoppen der boomen,
de ontluikende bloemen, de insecten en
de vogels die ontwaken en tot nieuw
leven gewekt worden. Wanneer we be
paalde verschijnselen waarnemen, weten
we, dat er een kracht is, die deze ver
schijnselen te voorschijn roept en veroor
zaakt.
Wanneer we acht geven op bepaalde
verschijnselen in den laatsten tijd, dan
zien we, dat er een kracht is die den
mensch in een bepaalde richting drijft.
Daartegenover slaan weer andere, zooals
verwildering, achteruitgang der moraliteit.
Doch hoewel die verschijnselen verschil
len, is in het wezen der zaak niet zulk
een groot verschil. Vooral in de jongeren
uit zich de drang veel meer dan vroeger,
zich van zijn kracht bewust te worden,
zoekende - te zijn, strevende om te kennen
het Leven, de Waarheid, die achter de
verschijnselen ligt en daarmee in contact
te komen.
In vele kringen echter, wordt het woord
„leven" gebruikt voor het tegendeel van
wat we er onder moeien verstaan; zoo
ook met het woord „waarheid". Velen
blijven hangen aan het woord of aan de
voorstelling; velen is het niet mogelijk te
zien, te zoeken en door te dringen tot de
kern der dingen, omdat wij nog niet ont
wikkeld hebben datgerfe, wat noodig is om
die werkelijkheid te ervaren. Maar toch
zien we, dat overal pogingen zijn van
enkelingen, van genootschappen en geeste
lijke vereenigingen, meer dan vroeger, om
beven zichzelf uit te komen, om God te
vinden. Niet in een enkel land, maar in
alle landen, bij jong en oud, rijk en arm,
geleerd en eenvoudig.
Wanneer we dit zien, kunnen we ons
niet onttrekken aan de overtuiging, dat er
moet zijn een Wereld-Leeraar, die de
menschen leidt Deze gedachte, dat een
Groote Kracht aanwezig is leeft in vele
personen, in breede kringen, overal waar
de mensch er vatbaar voor is en zich niet
afsluit door zijn eigen beperkingen. Die
Universeele Kracht werk ook in zeer sterke
mate in Krishnamurti. Velen die met hem
in contact gekomen zijn, voelen dat dit
Leven in hem aanwezig is en naar buiten
uitstraalt. Die Kracht, dit Leven i9 het,
dien ons losmaakt van de verschijnselen,
welke ons gevangen houden en verblinden.
Ieder groot Leeraar heeft ondervonden,
dat men aan den buitenkant, aan de woor
den bleef hangen. Zegt de Christelijke Kerk
zelf niet: „De letter doodt, maar de Geest
doet leven". En van Eeden zegt: de mensch
denkt niet in begrippen, maar in woorden.
We moeten de woorden niet op zichzelf
beschouwen, maar doordringen tot de le
vende gedachte van dengene die de woor
den heeft gesproken.
Achter alle verschijnselen is er één
Eenheid. Wie in de duizenden bloemen en
insecten niet één Lente kan zien, kan ook
niet zien, dat er Eén levende Werkelijk
heid is, die zich openbaart in millioenen
verschijnselen, waaruit alle menschen
voortkomen, waardoor er een Broederschap
der Menschheid bestaat. Wie dit niet ziet,
ttiaar nog gekneld zit in de woorden en
verschijnselen, is daarom niet uitgelaten,
maar hem moet de weg gewezen worden
naar die Eenheid, die Kracht, welke alle
verschijnselen tot aanzijn brengt.
De Órde van de Ster beweert niet, dat
alleen in de Orde, of alleen in Krishna
murli die levende Werkelijkheid te vinden
is. Hij -zelf wijst elke autoriteit af maar
tracht de menschen te wekken, dat zij
zullen zoeken en verlangen naar den Eene,
naar dat Werkelijke. Tracht u niet af te
leiden en het zoeken in 'u te dooden, door
alleen weer te zien naar de verschijnselen,
doch zoek het Eene Leven, dat ook in ons
allen leeft; tracht één te worden met het
Eene Groote Universeele Leven, dan zul
len we weten, wat bedoeld wordt met de
woorden: „Uw Koninkrijk Kome". Dan zal
het geheele uiterlijke leven beïnvloed wor
den door het besef van dit Eene Leven,
en door die Kracht de geheele menschheid
wakker roepen tot de vervulling van den
wensch- „Uw Koninkrijk K^me"
Verschillende personen, die aan het eind
vragen stelen werden door spreker uit-
voerig beantwoord.
WETENSCHAPPELIJKE VOORDRACHTEN
OVER HET KATHOLICISME?
Gisteravond hield prof. J. P. Verhaar
(Warmond) in het Klein-Auditorium der
Leidsche Universiteit (Rapenburg 73) zijn
tweede voordracht over „Der menschheid
zondeval". Spr. had zijn lezing in drie dee-
len gesplitst.
In het eerste deel behandelde hij den ge
luksstaat der eerste menschen in het para
dijs vóór den zondeval. Vooreerst in de
natuurlijk orde: God schiep den mensch
naar zijn beeld en gelijkenis, begiftigde hem
niet een helder verstand en vrijen wil,
schonk hem een onsterfelijke ziel, en
plaatst hem in een paradijs van volkomen
natuurlijke vreugde. Bovendien schonk God
den mensch verschillende buitennatuurlijke
privilege's: de mensch was vrij van de
zondige begeerlijkheid, vrij van den licha-
melijken dood, vrij ook van alle lijden. Ten
slotte verhief God den mensch in de boven
natuurlijke orde, door hem aan te nemen
als zijn eigen kind en hem te bestemmen
voor de eeuwige zaligheid. Zoo was de
mensch een wonder van goddelijke schep-
pingsschoonheid.
In het tweede deel behandelde spr. den in
Genesis meegedeelden zondeval. Na eerst
scherp de historische omstandigheden,
waarin deze val plaats vond te hebben uit
eengezet, gaf spr. een uitvoerige analyse
van het psychologisch zondeproces in Adam
en Eva. Door listig geformuleerde vragen
en beweringen bracht de duivel den eersten
mensch tot een innerlijke zonde van hoog
moed des geestes en tot een momenteelen
geloofstwijfel; daardoor werd de harmonie
tusschen het hooger en lager streefvermogen
verbroken en kwamen beiden eerst Eva,
dan Adam door de zinnelijke begeerlijk
heid gemakkelijk tot de zonde van onge
hoorzaamheid tegen God.
In het dedrde deel werden de gevolgen
van de eerste zonde besproken. Vooreerst
de persoonlijke gevolgen voor Adam en Eva:
zij verloren het kindschap Gods, zij zoudsr»
voortaan onderhevig zijn aan de zondige
begeerlijkheid en aan lichamelijk lijden en
sterven, bovendien werd het paradijs voor
hen gesloten en werd de arbeid harde
levenswet. Vervolgens was Adam door God
gesteld tot stamvader van het menschen-
geslacht .en was zijn zonde een' 2onde der
gansche menschheid (erfzonde). Daardoor
worden sindsdien alle menschen geboren
in erfzonde, is hun verstand verduisterd,
hun wil ten kwade geneigd, moeten allen
sterven en is het Jijden universeel. Hierdoor
wordt een volledige explicatie gegeven van
het probleem van het kwaad in de wereld,
waarvan in de volgende voordrachten de
door God gegeven oplossing zal worden be
handeld.
De volgende voordracht op 15 Nov. be
handelt de „Messiaansche verwachtingen".
TUINIERS- EN BLOEMISTENVEREEN.
„DOOR EENDRACHT VERBONDEN."
In de buitengew. vergadering van boven
genoemde vereen. gisteravond in de groote
concertzaal van café ,,L' Union", werden
de prijzen uitgereikt behaald in de gedu
rende dezen zomer gehouden wedstrijden.
De voorzitter M. Galjaard sprak een woord
van welkom tot de vele aanwezigen, inzon
derheid aan de leden der jury, de heeren E.
Th. Witte, Jan Kriest Jzn. en Joh. Jonker,
hel bestuur der afd. Leiden van den Bond
van oud-leerlingen der Tuinbouwwintercur-
sussen alsmede tot het bestuur voor Maat
schappelijk werk uit de Woningbouwveree-
mging „De Eendracht".
Hierna kreeg de heer Witte het woord om
do prijzen uit te reiken; allereerst hield hij
echter een rede waarin hij wees op het
grocte belang van deze wedstrijden, want
hoe meer de liefde voor bloemen en planten
worat bevorderd, hoe meer men gaandeweg
zal waardeeren het vele aangename dat voor
al goed aangelegde tuinen aan de omgeving
schenken. Hierna ging hij over tot het uit
reiken der prgzen.
Allereerst die behaald zijn bij den Wed
strijd in het kweeken in potten. Hiervan
zijn de winnaars reeds genoemd bjj het uit
reiken van het diploma voor de collec
tieve inzeriding van de school Schuttersveld
P, hoofd de heer Zeelenberg. In diens plaats
was gekomen de heer P. J. Hoogendam.
Nadat de heer Witte had gewezen op het
groote nut van het bijbrengen van liefde
voor bloemen bij de jeugd, vond spr. hier
bij gelegenheid om de groote verdiensten
van den heer Hoogendam in het licht te
stellen bij de vereeniging „School enWerk-
tuinen", waarvan de heer Hoogendam se
cretaris is.
De prijzen voor den wedstrijd in het aan
leggen en onderhouden van tuinen, werden
behaald door Afd. liefhebbers:
P. Verhagen, 1ste prijs, met 81 pnt,
J. Vermond, 2de prijs, met 74 pnt, J.
Ph. v. d. Bosch, 3de prijs, met 72 pnt,
C. J. Smit 4de prijs, met 68 pnt.
Afd. Vaklieden:
H. Koome, 1ste prijs, met 90 pnt. Deze
ontving den wisselbeker plus zilveren me
daille, geschonken door den heer J. Ph. v.
d. Bosch. J. v. d. Berg, 2de prijs, met 69
BINNENLAND.
Ingediend is een wetsontwerp inzake de
olectriciteitsvoorziening. (Binnenl., 2e BI.)
De sterkte van den varkensstapel. (Land
en Tuinbouw, 2e Blad.)
De samenstelling van het Belgische voet
balelftal voor den wedstrijd tegen Neder
land. (Sport, 3e Blad.)
BUITENLAND.
Het schadevergoedingsvraagstnk In onder
linge behandeling. (Buitenland, le Blad.)
De strijd in de Duitsche metaal-industrie.
(Buitenland en Telegrammen, le Blad.)
Turkije voert het Latij'nsche alfabet in.
(Buitenland, le Blad.)
De huldiging der Zeppelin-bemanning.
(Buitenland, le Blad.)
pnt., C. Streefland, 3de prijs, met 65 put.
Nadat nog het woord hadden gevoerd
de heer Metscher namens de Eendracht en
de heeren Jonker en Kriest, welke hunne
volle medewerking toezegden bij volgende
gelegenheden, bleef men nog eenigen tijd
gezellig bijeen onder genot van zeer goede
muziek, waarvoor de violist de heer Har
tin g, zjjn diensten belangeloos had aan
geboden.
OPRICHTING VAN DE BUURT- EN
SPEELTUINVEREENIGING
.HAAG WEGKW ARTIER".
In het Haagwegkwartier heeft zich een
commissie gevormd, met het doel om tot
de oprichting van een Buurt- en Speeltuin
ver eeniging te geraken. Het doel der ver
eeniging omvat o.m.: het organiseeren van
vacantie-kicderfeesten, St. Nico aasfe s'.en en
tuinfeesten en het verkrijgen van een be
hoorlijk afgesloten goed verzorgd speelter
rein met spelmateriaal
Verder stelt de commissie zich voor sa
menkomsten van kinderen te houden, waar
liefde voor huisvlijt, zang en muziek zal
worden aangekweekt.
Dinsdag 6 Nov. a.s. heeft de commissie
m Huize Feenstra aan het Rapenburg een
vergadering uitgeschreven om tot de defini
tieve oprichting van de nieuwe Buurt- en
Speeltuinvereniging Uaagwegkwar.i.r te ge-,
raken.
PROPAGANDA-FEESTAVOND.
Van de Vrouwen Propaganda Commissie
der S.D.A.P. afd. Leiden.
In de uitstekend gevulde groote gehoor
zaal, heeft mevrouw BragaarDe Does gis
teravond om acht uur de propaganda-feest-
avond der Vrouwen-Propaganda-commissie
van de plaatselijke afd. der S.D.A.P. ge
opend, met een kort woord, waarin zij haar
vreugde uitsprak over de groote opkomst.
Zij sprak de hoop uit, dat men vooral zou
zijn gekomen om de spreekster te hooren
en niet in do eerste plaats voot het vroo-
lijke gedeelte van het programma, na de
pauze. Spr. bracht dank aan het afd.be
stuur der S.D.A.P. voor zijn tegenwoor
digheid en dankte ook Stien de Zeeuw en
Sim Broekhuizen evenals het trio Beurze-
Van der Woerd voor hun medewerking.
Daarna werd de „Internationale" ge
speeld en gezongen en terstond daarop,
betrad het Lid van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal, mevrouw Suze Groene-
weg, het podium, tot bet houden van haar
rede.
Er is mij wel eens gevraagd, zoo ving
spr. aan, of de vrouw werkelijk een bij
zondere taak heeft te vervullen in den
strijd voor den vrede.
Bij de beantwoording van die vraag, be
hoeft men niet met den mond vol panden
te staan. Met een wedervraag, met te vra
gen n.l. of men wel acht slaat op do groe
pen vrouwen, moeders en ongehuwden die
meegaan in de optochten en betoogingen
der partij, is het antwoord gegeven. Im
mers, dragen die vrouwen niet mede ba
nieren cn vanen, waarin zij schrijven dat
zij het beschouwen als smaad en hoon,
als er oorlog gevoerd zou worden voor
haar. Vervuld zijn zij, met een heilig be-
geeren om een eigen aandeel te hebben in
den strijd tegeD de oorlogen.
Met citaten van socialistische en van
andere schrijfsters, die eveneens 6terk so
ciaal voelden, herinnerde mevr. Suze Groe-
neweg aan het verlangen van de vrouwen,
dat culmineert in de leuze: „De wapens
neer."
Blijf af van het jonge leven, van de
