b'9sle Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 29 September 1928
Tweede Blad
No. 21027
BINNENLAND.
De begrooting voor de Posterijen,
Telegrafie en Telefonie.
DE GROOTE VOORUITGANG IN HET
RADIO-VERKEER.
Een wetsontwerp is ingedined tot rege
ling van de inkomsten en uilgaven van de
Posterijen, de Telegrafie en Telefonie voor
het dienstjaar 1929. Aan de Memorie van
Toelichting ontleenen we, dat er voor het
eerst in tot uitging komt de aanwezigheid
van den 17 April geïnstalleerden Postraad,
doordat voor vacatiegelden, bezoldiging van
den secretaris enz. f. 10.000 is uitgetrokken.
De reorganisatie van de controle, op den
aanmaak van postwaarden enz te Haarlem
is voltrokken. Het toezicht op het beheer
van den controleur is. voor alle Rijksadmi
nistratie. gelegd in handen van den direc
teur-generaal. De door de reorganisatie ver
kregen besparing komt niet afzonderlijk in
de begrooting tot uiting en zal zich eerst
volledig doen kennen, wanneer de nieuwe
huisvesting der bureelen een feit zal zijn
geworden.
Eenerzijds bedoelt de reorganisatie, waar
in het bedrijf zich nog steeds bevindt, vooral
versobering, hergroepeering en vereenvoudi
ging van de hulpmiddelen, personeel en ma
terieel. Op dit gebied werd in 1928 voort
gegaan in de richting die in de Memorie
van Toelichting op de ontwerp-Begrooting
1928 werd aangegeven.
Anderzijds heeft de bedrijfsleiding met de
nieuwe middelen der techniek telkens ont
staande nieuwe verkeerseischen te beverdi-
gen en daarvoor passende organisatievormen
op fe bouwen. Fen eigenaardig verschijnsel
is hier dat de techniek, die er uiteraard op
uit is verkeersbehoeffen te bevredigen, op
zijn beurt nok weer zulke behoeften wakker
roept. Hier is vooral gedacht aan de toe
passing der radio; radiotelefonie heeldfelc-
grafie. televisie enz en der mechanische
telpfonie.
Belaneriike onderdeeler -Vr reorganisatie,
te nrelen* hef vraagstuk der kan foor vorm en
en dat der rangbêvordennv van P. T. en
T-personeel, zullen in 1928 of begin 1929
«ïijp zijn voor een beslissing, evenals het
vraagstuk van titulatuur van het hoogere
en middelbare P. T. en T.-personeel.
Het is bezwaarlijk thans reeds de gelde
lijke inkomsten van bepaalde maatregelen te
ramen.
Onder leiding van den heer J. W. Lucas
is nagegaan of de boekhouding op de post
en telegraafkantoren, mede uit een oogount
van interne controle, practisch op de meest
economische wijze is geregeld en tevens het
financieel beheer dier kantoren en over
wogen of het wenschelijk en noodzakelijk
moet worden geacht op de groote kantoren
hef instituut van kassiers in te voeren.
Hét rapport en eenige desbetreffende
voorstellen zijn in studie.
De bedrijfsuitkomsten hebben het moge
lijk gemaakt op den weg der tariefsverla
ging voort te gaan.
1 Febr. is de verlaging van verschillende
tarieven o.a. werd het locale port weder
om ingevoerd van kracht geworden. Des
wege n wordt een verminderde inkomst van
f. 2.462 000 per jaar verwacht, hetgeen
evenwel niet belet de ontvangsten der Poste
rijen voor 1929 nog f. 766 895 hooger te
ramen dan voor 1928 Het streven blijft in
middels op verdere tariefsverlaging gericht.
De ruimere bekendheid gegeven aan de
mogelijkheid van bezorging van reclame-
biljetten en drukwerken huis aan huis heeft
reeds tot verheugende resultaten geleid,
hetgeen uit de volgende cijfers blijkt: 1927
opbrengst van Meiuit. Dec. f. 110.000 of
over een vol jaar gerekend f. 150.000;
voor 1928 mag verwacht worden f. 180.000.
1929 geraamd f.200 000.
Het belang der luchtpost doet zich al
lengs duidelijker kennen. Op den voorgrond
staat thans wel de hoop op de inrichting
van een geregelden luchtpostdienst op Ned -
Indië. In de eerste plaats zal post worden
vervoerd met de vier voor Indië bestemde
vliegtuigen, welke met geregelde tusschen-
poozen naar het Oosten zullen vertrekken.
Vervolgens zal gebruik worden gemaakt van
de 12 .vluchten .welke in aansluiting van
deze vier zullen, plaats hebben. Dd zal een
stijging van vervoerkosten met zich bren
gen, waar tegenover staan de verhoogde ont
vangsten uit luchtrecht hetwelk aanvanke
lijk is bepaald op f; 0 75 per 20 gram voor
brieven en f. 0.40 per briefkaart.
Het gebruik der lijntelegrafie beweegt zich
in het algemeen in dalende lijn, in het
binnenland ten koste van de telefoon; voor
het buiten Europeesch verkeer ten koste van
de radio-telegrafie, voor het Europeesch ver
keer van beide. De te verwachten hoogere
opbrengt van het radioverkeer maakt het
mogelijk de totale opbrengst wegens 't over
brengen van de telegrammen te stellen op
f. 6.700 000 of f 200.000 hooger dan voor *28
De draadtelegrafie zal zich moeten toe
leggen op vermindering van exploitatiekos
ten, materieel en personeel, ook door de
toepassing van nieuwe technische vindingen
Aan een en ander zal dienstig zijn: a.
de doorwerking over het geheele land van
het ingevoerde doorverbindingsstelsel; b. het
ondergronds brengen van de telegraafgelei-
dingen voor binnenlandsch en buitenlandsch
verkeer.
Onderhandelingen deswege zijn of zullen
worden geopend met België en Frankrijk;
c. de ingevoerde wisselstroomtelegrafie met
Duitschland Het zal wellicht mogelijk zijn
tnegevolge van deze invoering het aantal
verbindingen met Duitschland le beperken;
hierdoor zullen onderhoudskosten worden
bespaard.
Ook uit geldelijk oogpunt is de ontwikke
ling van het radioverkeer van het grootste
belang, voornamelijk omdat voor gewissel
de telegrammen aan tusschenliggende landen
geen transittaksen behoeven te worden af
gestaan. Het belang van het radioverkeei
voor de inkomsten van het bedrjjf kan blij
ken uif het fedt, dat wegens ontvangsten uit
Europeesch verkeer en ontvangsten uit bui-
ten-Europeesch verkeer voor 1927 resp.
f. 39.000 en L 1.118.000 en voor 1928 naar
verwachting resp. L 119.000 en f. 1.575.00Q.
meer kan (zal kunnen) worden geboekt dan
wanneer dit verkeer per draad zou zijn (wor
den) afgewikkeld.
Het radioverkeer met alle overzeesche
gebiedsdeelen is sedert 1 Juli, toen het ra
dioverkeer met Curasao werd geopend, een
feit.
Technische vervolmaking van het verkeer
met Ned.-Indiê heeft de voortdurende aan
dacht.
De exploitatie der verbinding stemt over
het geheel tot tevredenheid. Ten einde de
verbinding ook in de richting naar Neder
land tot volle ontwikkeling te kunnen doen
komen, doet zich de wenschelgkheid gevoe
len, dat van Nederlandsche zijde spoedig een
station wordt beschikbaar gesteld en dat
ook in den Nederlandschen morgen (Indi-
schen middag en vooravond) voldoende sterk
in Indië ontvangen wordt.
Wat de radioverbinding met Amerika be
treft, wordt de vestiging van een zeer goede,
snelle verbinding naar New-York beoogd.
De vraag of hiertoe van een beam gebruik
ware te maken, maakt een punt van over
weging uit.
BI de beoordeeling hiervan zaf de waarde
van den machinezender te Kootwijk, nadat
eenige verbeteringen, waartoe besloten is,
zullen zijn tot stand gekomen, een belang
rijke factor uitmaken.
Het voornemen bestaat om, zoodra voor
Noord-Amerika een bevredigende toestand
zaj zijn verkregen, rechtstreeks radiover
keer te gaan openen met Zuid-Amerika (Rio
de Janeiro en Buenos-Aires). Indien hier
voor de machinezender te Kootwijk niet be
schikbaar of niet geëigend is, hetgeen thans
nog niet is te voorzien, zal een kortegolf-
verbinding tot stand worden gebracht.
Wa* het Europeesch verkeer betreft, wordt
radioverkeer onderhouden met Denemarken,
Oostenrijk, Noorwegen, Tsjecho-Slowakije en
Zwitserland; openen van radioverkeer met:
Zweden, Italië, Portugal, Spanje, Finland
en Griekenland is in voorbereiding of over
weging.
Me' het oog op de voorgenomen verdere
uitbreiding van het radioverkeer met Euro-
peesche landen, waarvoor een derde zender
zal worden opgesteld, zal bijplaatsing van
na; r scnattïng een vijftal opvanginrichtin
gen op de ontvangcentrale en eventueel ont
vangapparaten op de bedrijfscentrale te Am
sterdam noodig zjjn.
Hel radioverkeer heeft zich thans dermate
uitgebreid, dat de ontvangcentrale te Meyen-
dell t kleir werd om nieuwe ontvangtoestel
len bij te plaatsen. Daarom is overgegaan
tct dei bouw van een nieuwe ontvangcentrale
te Noordwijkerhout, lie geheel op de hoogte
staat van de hedendaagsche eischen en die
voldoende ruimte voor uitbreiding biedt. Zij
zaï waarschijnlijk in October 1928 in ge
bruik kunnen worden genomen.
Het radioverkeer met schepen van het Ne
derlandsche kuststation Scheveningen Haven
op lange ongedempte golven, waarvoor thana
de 5 K.W. zender aldaar geheel beschikbaar
is, heeft nu ten volle gelegenheid zich ver
der te ontwikkelen.
Ook het overige radioverkeer met sche
pen, zoowel dat op 600 en 800 M. als
dat op de korte golf, is voorshands voldoende
verzorgd.
Do in 1929 te treffen voorzieningen zullen
een kapitaaluitgave vereischen van f561.500
waaronder zijn begrepen de kosten van voor
zieningen voor het radiotelefoon verkeer.
DE BURGEMEESTERSKWESTIE
TE ROTTEDAM.
Een terechtwijzing.
Een der medewerkers van De (a.r.) Rot
terdammer lucht in dat blad zijn harl over
de moties van den gemeenteraad in zake de
burgemeestersbenoeming. Aan het artikel
ontleenen wij het 9lot:
,,De critiek, door het Rotterdamsche ge
meentebestuur op de jongste burgemeesters
benoeming uitgebracht, critiek zonder meer,
al was zij dan ook gekleed in den zachten
vorm eener motie, die „betreurde", kwam
te ongelegener tijd en te ongelegener plaats.
Afgedacht hiervan, dat de leden van het
gemeentebestuur zich individueel of in groe
pen tot den minister hadden kunnen wen
den. stond hun ook het recht van petitie
vrij. Van der Pot in zijn bewerking van
OppenheimGemeenterecht, zegt. en zijn
woorden hebben voor Rotterdamsche ooren
den klank eener zachte ironie: „Een aan
beveling is m. i slechts dan op haar plaats
waar een bepaald persoon om zijn kunde
en karakter een door alle perlijen gewenscht
andidaat is. maar voor zulk een uitzonde
ringsgeval kan dan het petitie-recht dienst
doen."
Men stelle zich de Rotterdamsche gemeen
teraadszitting voor. waariü deze petitie ter
sprake kwam en waarin men den bepaal
den persoon mopst aanwijzen, „een door
alle partijen gewenscht candidaat." Nu het
indienen van zulk een petitie ol ook maar
het afleggen van bezoekeD op den rechten
tijd is verzuimd heeft het geen zin met
„esprit d'esoalier" onder aan de trap, waar
van men meent hardhandig afgeworpen te
zijn. te staar mopperen
Ook is de Rotterdamsche gemeenteraad
voor zulk een ..betreurende' afkeuring met
de gps- hikte plaats De minister, onder
wiens verantwoordelijkheid de geïncrimi
neerde benoeming geschiedde, is verant-
DE AFDEEL1NG AMSTERDAM van de Nederl. Vereen, van
Staatsburgeressen herdacht Woensdag en Donderdag op feeste
lijke wijze de invoering van het vrouwenkiesrecht (1918). Het
bondsbestuuT v.l.n.r.Mevr*. B. van ItallieVan Embden, Mevr.
W. Bakker-Nort, Mevr. Cohen T ervaert-Israëls, Mej. Rosa Manus
Mej. Mr. N. Goedhart, Mevr. Dr. Aletta Jacobs en Mej. C. S. Groot
GISTEREN bracht de Minister van Waterstaat, de heer v. d.
Vegte, een bezoek aan Naaldwijk, daartoe uitgenoodigd door de
,Ver. v. Westl. Belangen. De voorzitter van de Poeldijksche veiling
(geheel rechts) biedt Zijne Excellentie een mand met fruit aan.
NOG EENS DE NATIONALE LANDSTORMDAG TE 's-GRAVENHAGE.
Drie belangstellende toeschouwers op de officieele tribune van het ter-
■ein Houtrust: v. 1. n. r.: oud-minister Treub, jhr. v. Karnebeek en Mgr.
Nolens. „Waarover spraken zij, die drie...?"
HET KAMPIOENSCHAP VAN NEDERLAND VOOR WATER
POLO werd dit seizoen veroverd door de Haagsche Zwem- en
Polo Club. Het zevental waterratten: onder v. 1. n. r.. J. v. Tilburg
H. Hankes, Drielsma, G. Stam. Boven :v. 1. n. r.: R. Kremer, H.
Hankes Drielsma, A. Schoutens. Aan den top D. Coelingh.
EEN NIEUWE VEERPONT. Deze week is te Schoonhoven een nieuwe
motoipont over de Lek in het bedrijf gesteld welke zeer goed voldoet
en in een lang gevoelde behoefte voorziet.
DE HEER KUPERS, die den heer
Stenhuis als Voorzitter van het
Ned. Verbond van Vakvereenigingen
is opgevolgd.
HEVIGE EXPLOSIE TE MELIL LA (Marokko). In het fort Cabre-
rizas ontplofte dezer dagen een groote hoeveelheid kruit, waar
door 40 personen om het leven kwamen §n 200 gewond werden.
Het fort Cabrerizas
