69^ JAARGANG
WOENSDAG 8 AUGUSTUS 1928
No. 20982
OAQBLAO VOOR LEIOEN EN OMSTREKEN.
STADSNIEUWS.
félï .1 I
De Olympische Spelen.
Het voornaamste nieuws 1
van heden.
BUITENLAND.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 CU. per regel voor advertentiën uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertentiën 85 Cts. per regeL Kleine Advertentiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden '12.35, per week 0.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn. per week „0.18
Franco per post 2.35 4- portokosten.
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
DE F1NANC1EELE TOESTAND VAN LEIDEN
OVER 1927.
Bi] den gewonen dienst waren de ont
vangsten over 't jaar 1927 f. 8.427.847.02*/»,
de uitgaven f. 8.058.642.261/s. Het batig slot
bedraagt dus f. 369.204.76.
Bij den kapitaaldienst waren de ontvang
sten over het jaar 1927 f. 5.373.318.731/2
de uitgaven 1.6.440.451.06. Nadeelig slot al
dus f 1.067.132.321/».
Winst leverde op volgende bedrijven:
Sted. Lichtlabr. afd. Gas f. 325.478.047»;
Sted. Lichtfabrieken afdeeling Electnciteit
f. 469.648.49; Openb. Slachthuis f. 50.000;
de gestichten Endegeest" c.a. f. 100.000.
Totaal f 94-5.126.53Vs.
Verlies leverde op de Gem. Reinigings- en
Ontsmettingsdienst, n.l. Gemeente-Reiniging
f. 180.493 05. ontsmettingsdienst f. 4067.091/*,
vuilverbranding f. 44.156.12Va. Totaal dus
f. 228.716.27.
EEN OUDE KWESTIE OPNIEUW BIJ DEN
RAAD AANHANGIG GEMAAKT.
Door de heeren H. Liglvoet en J. v. d.
Hoeven, respectievelijk voorzitter en secre
taris der afdeeling Leiden van den Neder-
landseh'en Bond van Personeel in Over
heidsdienst is een adres bij den Raad inge
diend waarin zij er aan herinneren, dat er
in den Raad, na indiening van hun ver
zoekschrift d.d. 8 October 1927, herhaalde
lijk besprekigen hebben plaats gevonden
(o.a. in de zittingen van 27 October 1927;
2 April 1928 en 18 Juni 19281 over den
diensttijd van een aantal werklieden in
dienst der gemeente, doorgebracht vóór 1
Juli 1922, welken diensttijd dezen wenschen
in te koopen bij den Pensioenraad.'waaraan
ovenwei beletselen in den weg worden ge
legd, omdat deze personen geen verklaring
bij den Pensioenraad kunnen overleggen,
welke aan de bepalingen van de wet vol
doet;
dat adressanten na gehouden bespreking
met den bij deze zaak betrokken wethouder
een verklaring van het College van B. en
W. hebben ontvangen ten name van één
der hierbij betrokken werklieden;
dat adressanten deze verklaring aan het
oordeel van den Pensioenraad hebben voor
gelegd;
dat de Pensioenraad adressanten heeft
doen weten, dat genoemde verklaring niet
voor inkoop kan dienen;
dat adressanten de betrokken werklieden
daardoor zeer ernstig benadeeld achten;
redenen, waarom adressanten den Raad
beleefd doch zeer dringend verzoeken B.
en W. te willen uitnoodigen alsnog een ver
klaring ten behoeve van bedoelde werklie
den te willen afgeven, welke voldoet aan de
bepalingen der Pensioenwet, opdat betrok
kenen alsnog in de gelegenheid worden ge
steld meerbedoelden diensttijd voor pensioen
geldig te maken.
In een memorie van toelichting wordt nog
gezegd:
De verklaring, welke adressanten van B.
en W. hebben ontvangen, gesteld ten name
van één der belanghebbenden en welke zij
aan den Pensioenraad hebben voorgelegd,
luidt als volgt:
„Burgemeester en Wethouders der ge
meente Leiden verklaren dat blijkens de
administratie der Stedelijke Fabrieken
van Gas en Electriciteit J. de Wolf, gebo
ren 30 November 1892, van 15 December
1919 tot en met 30 Juni 1922 bij die fa
brieken uitsluitend in lossen dienst en
derhalve niet in tijdelijken dienst, als
bedoeld in artikel 40, le lid sub c van de
Pensioenwet 1922 is werkzaam geweest."
Deze verklaring is, naar adressanten mee-
nen, in strijd met de feiten, gelijk adressan
ten in de toelichting bij hun verzoekschrift
van 8 October 1927 hebben uiteengezet.^
Waar het College van B. en W. in boven
vermelde verklaring spreekt van „uitslui
tend in lossen dienst en derhalve niet in
tijdelijken dienst", daar wijzen adressanten
er nogmaals op. dat destijds in verband met
de verbouwing der gasfabriek het verleenen
van vaste aanstellingen is opgeschort en
dat na de verbouwing zou worden nagegaan,
welke personen voor een vaste aanstelling
in aanmerking zouden komen.
Sindsdien zijn de personen, om wie het
hier gaat, in dienst gebleven en kwalijk mag
in zulke omstandigheden worden beweerd,
dat het dienstverband van die personen het
uitgesproken karakter van „lossen" dienst
had. doch veeleer is hier, naar adressanten
beleefd doen opmerken, sprake van het na
laten van een maatregel, waarvan de hierbij
betrokken werklieden de dupe zouden wor
den. doordat zij hun. uitzicht cp pensioen
verliezen
Ten onrechte stellen B. en W volgens
adressanten zich, blijkens de notulen der
raadszitting van 2 April 1928, op het stand
punt, dat zij in strijd met de waarheid zou
den handelen, indien zij een verklaring af
gaven. waarbij inkoop van mcergenoemden
diensttijd mogelijk zou zijn Het karakter
van den diensttijd vóór 1 Juli 1922, waar
voor inkoop wordt gevraagd, is van zooda-
nigen aard, dat deze diensttijd naar geest en
strekking der wet pensioengeldig moet kun
nen worden gemaakt
De feiten al? zoodanig geven aanleiding tot
dezelfde opvatting, slechts de letter der be
treffende bepaling legt beletselen in den weg
om tot inkoop le geraken
Adressanten zijn van oordeel, dat der
waarheid geenszins geweld zou worden aan
gedaan. indien het College van R en W
alsnog een verklaring zou afgeven, welke
past in het kader van de wet, om den in
koop mogelijk te maken, wijl zulk een ver
klaring naar de vaste overtuiging van adres
santen geheel in overeenstemming zou zijn
met de feiten, terwijl de thans afgegeven
verklaring als in strijd met de werkelijke
feiten moet worden geacht.
Adressanten vinden ten slotte aanleiding
een dringend beroep op den Raad te doen
en B. en W. te willen uitnoodigen alsnog
een verklaring aan belanghebbenden te doen
uitreiken, waarbij de mogelijkheid tot in
koop van diensttijd door belanghebbenden
wordt opengesteld
TERAARDEBESTELLING VAN HET STOF
FELIJK OVERSCHOT VAN DEN HEER
C. G. VAN HEUVEN
Hedenmorgen om 12 uur werd op de
Begraafplaats aan de Groenesteeg in alle
eenvoud ter aarde besteld het stoffelijk over
schot van den heer C. G. van Heuven die
j.l. Zaterdagmiddag le Den Haag op den
Laan van Meerdervoort bij het oversteken
der straat door een juist passeerende tram
werd gegrepen en in zorgwekkenden toe
stand werd opgenomen en naar het Zieken
huis aan de Zuidwal werd vervoerd, waar
hij aan de bekomen verwondingen kort daar
op is overleden. Onder de aanwezigen was
de patroon van den overledene, den heer
J. J. Groen, directeur der N V. Boek- Cou
rant en Handelsdrukkerii Nadat de kist in
de groeve was •neergelaten, waarop zich een
palmtak bevond, trad de heer Groen naar
voren, die in het kort den overledene als
een trouwen en eerlijken medewerker schet
ste. Spr. las voor een brief, van een klant,
welke gericht was aan de firma, waarin
deze de nauwgezetheid en eerlijkheid en het
plichtsbesef van den overledene scherD naar
j voren deed komen.
De nagedachtenis zal dan ook bij spr. in
dankbare herinnering blijven voortleven.
Een schoonzoon van den ontslapene, rich-
te ook nog eenige woorden van afscheid tot
Foto W. Bleuzé, Lelden.
Het echtpaar Sasburg—Pon, sinds vele jaren wonende in de St. Jorissleeg 12 en
bekende en reziene bewoners van die Steeg, viert heden zijn gouden bruiloft.
Men zie onder Laatste Stadsnieuws.
zijn geliefden Vader. De zoon van de over
ledene dankte namens zijn moeder alle aan
wezigen door de betoonde belangstelling.
Hierna werden levende bloemen in het
graf gestrooid en verliet men diep ontroerd
den doodenakker.
LOKAAL RIJKSTELEFOONNET LEIDEN.
Opgaaf van nieuwe aansluitingen in de
maand Juli 1928.
1718 N v. d. Akker.Miening E 41. Zoe-
terwoude.
1792: W Eigeman, Julianalaan 1. Oegst-
geest
1716 B. Fekkes, Geversstraat 6365,
Oegstgeest.
1278' „Ulustra". Chemigraf. Kunstinr.,.
Gerril Doustraat 14
549: C T Kiebert. Meezenstraat 14
1016 B. H J. Lans. Thorbeckestraat 1.
1804: A H. v. Leeuwen, A??°r.de!ftstraat
6. Oegstgeest
1387- L. Tandheelk. Vereeniging, Noord
einde 54a.
2630- F. Ligienberg, W. Singel 33.
2334' B. Lubach. de Kempenaerstraat 2,
Oegstgeest.
524: A. Lucas. W. Rozenstraat 36.
1853 R J. Meyer Joh. de Wittstraat 50.
1161- Mil Geneesk, Dienst. Morschweg 1.
1824: N V. Oosthoek en Zn.. Hooge Rijn
dijk. Zoeterwoude
495- Openb Leeszaal Reuvens, Bree-
straat 27.
344: Schijndels Schoenenmagazijn N. V.
Oswald Cie. Noordeinde.
UITVINDER ZOEKT GELD.
Gedurende eenige dagen zal men door de
straten van onze stad een eigenaardig voer
tuig op luchtbanden kunnen zien rijden,
waarmede de beer G. A. Hut uit Amsterdam
het land doortrekt. Dit voertuig hoe vreemd
het er ook uitziet is niets bijzonders, berust
op geen speciale uitvinding ook. Het eenige
doel van de reis van den Amsterdammer
is belangstelling te wekken voor een uit
vinding die hij. volgens zijn zeggen heeft
gedaan van een nieuw snorl vliegtuig dat
zonder motor en met menschelijken kracht
zou kunnen worden voortbewogen. Proeven
met een model met een romplengte van 90
c.M. zouden, aldus verzekerde de heer Hut
ons vanmorgen, bewezen hebben dat zijn
uitvinding waarvoor hij een bedrag van
f. 940.noodig beeft, voor verwezenlijking
vatbaar is
Hef eenig doel van zijn reis en zijn be
zoek aan onze stad nu is, niet zooals men
onwillekeurig zou denken, dit bedrag door
verschillende kleine giften bijeen le zame
len. doch om een persoon te vinden die
zich voor hef geheeje benoodigde bedrag
wil interesseeren.
Of de uitvinder dien persoon bier vinden
zal?
ONGELUK OP HET STATION.
Toen gistermiddag omstreeks zes uur de
arbeider-rangeerder J. v. O bij het rangee
ren van een rijdend treindeel afsprong, viel
hij en verwondde zich vrij ernstig. Terstond
werd de Eerste Hulpdienst gewaarschuwd
die den man verbond en zijn overbrenging
naar het Academisch Ziekenhuis gelastte.
De man bleek een halsvvond en een vrij
ernstige scheurwond boven een der oogen
te hebben bekomen.
Heden slaagde voor het examen Hoog-
duilsch M. O. acte A. mej. S. Hannivoort
alhier.
Mej. J. Pilon slaagde voor het examen
Fransch L.O
De heer \V. F. A. Eikerbout slaagde
voor de acte Engelsch L.O.
Dc Stel 152 bevat o.a. de gewijzigde
statuten der N.V. Hollandsche Constructie
werkplaatsen alhier.
Van de varkensmarkt is gisteren onbe
heerd achtergebleven een vet varken. Inlich
tingen zijn te bekomen bij den Commissaris
van Politie.
De heer G. adjunct-directeur van de
Leidsche broodfabriek, alhier heeft aangifte
gedaan bij de politie, dat^jongens die zich
door inklimming wederrechtelijk toegang
verschaffen tot de fabriek, herhaaldelijk
koek ten nadeele van de Vennootschap ont
vreemden.
I Een stadgenoot is in het Olympisch
1 Stadion te Amsterdam 100 marken, 800
Noorsche en 120 Deensche kronen ontrold.
Dagprogramma.
VOOR DONDERDAG 9 AUGUSTUS.
Zwemmen: 10 uur voorm.12 uur 'smidd.:
schoonspringen voor dames (series); 400
M. vrije slag heeren (halve beslissing);
100 M rugzwemmen heeren (halve be
slissing), waterpolo; 2 uur nam.5 uur
nam 200 M. schoolslag dames (halve
beslissing): schoonspringen heeren (be
slissing); 200 M. schoolslag heeren (be
slissing); waterpolo
Gymnastiek: 9 uur voorm.12 uur 'smidd.
en 2 uur nam.5 uur nam. (dames en
heeren).
Boksen: 9 uur voorm.12 uur 'smidd.; 2
uur nam.6 uur nam. en 8 uur nam.
11 uur nam
Schermen: 9 uur voorm.7 uur nam.: lan-
denwedstrijd sabel.
Zeilen: 10 uur voorm.5 uur nam.
Ruitersport (Hilversum): 9 uur voorm.12
uur 'smidd.; 1.30 uur nam.5.30 uur
nam.
Duitschland, Engeland en Frankrijk bin
nen, waarin deze verzoeken oro op de
agenda van de a.s. Volkenbondsvergade
ring de vraag om den in 1926 toegepasten
regel van directe herkiesbaarheidsverkla-
ring voor niet-permanente leden bij uitzon
dering ook iü 1928 tee te passen te plaat
sen, hetgeen natuurlijk met het oog op
Spanje verzocht is.
De Lithausche regeering zal zich met
het voorstel van Polen aecoord verklaren
om de nieuwe Poolsch-Lithausehe bespre
kingen te Genève te houden, onmiddellijk
voor de a.s. zitting van den Raad van den
Volkenbond.
Woldemaras zon van plan zijn zich naar
Parijs te begeven op het tijdstip, waarop
daar bet verdrag van Kellogg wordt onder
teekend. De Lithausche minister-president
zou dan van de gelegenheid gebruik maken
om zich in verbinding te stellen met dc
aldaar vertoevende ministers van buiten-
landsche zaken. Het ligt waarschijnlijk in
zijn bedoeling ook Zaleski te ontmoeten,
met wien hii nog voor de onderhandelin
gen te Genève het een en ander wil be
spreken.
RELGIE.
Crisis in de textielindustrie.
Te Eecloo en Waarschoot, een belangrijk
centrum van de textielindustrie in het
Noordwesten van Oost-Vlaanderen nabij de
Nederlandsche grens is in acht weverijen
een uitsluiting afgekondigd. Ruim 1000 ar
beiders worden door dpzen maatregel getrof
fen. Gevree-:d wordt, dat ook andere fabri
kanten zich bij de beweging zullen aan
sluiten.
FRANKRITK.
Communisten-vonnissen.
Twaalf van de te Ivrv gearresteerde com
munisten zijn reeds voor den rechter ver
schenen. Zij kregen straffen varieerende
lusschen 6 dagen en 2 maanden hechtenis.
ENGELAND.
Chamberlain tijdelijk vervangen.
De stranding der Dauntless
Socialisten en communisten.
Officieel wordt bekend* gemaakt, dat de
koning de benoeming van lord Cushendun
tot plaatsvervangend minister van buiten-
BINNENLAND.
De financieele cijfers der gemeente Leiden
over 1927. (Stadsnieuws, le Blad.
Bezoek van aartshertog Albrecht van Hon-
garije aan Leiden. (Laatste Berichten,
le Blad).
De klachten over de rijksklinieken te
Utrecht. (Binnenland. 2e Blad).
De memorie van Antwoord op het wets
ontwerp tot wijziging der arbeidswet 1919.
(Binnenland. 2e Blad).
Overleden is de R.-K. drankbestrijder mgr.
dr. Ariëns. (Kerk en School, 2e Blad).
Een Olympische zwemdag zonder beslis
singen; Arne Borg wint weer. (Sport 3e BI.).
Duitschland en Hongarije in de finale
van het waterpolo-tournooi. (Sport, 3e Blad).
Gandin (Frankrijk) Olympisch kampioen
op degen. (Sport, 3e Blad).
Noorwegen reeds Olympisch kampioen in
de zesmeterklasse. (Sport, 3e Blad).
De Deen Hansen wint den wielerwedstrijd
op den weg. (Sport, 3e Blad).
(Men zie vervolg Olymp. Spelen, le Blad).
BUITENLAND.
Chamberlain wordt tijdelijk als minister
van bnitenl. zaken vervangen door lord
Cnshendnn. (Buiten! te Blad).
Nienwe Poolsch-Lithansche onderhande
lingen te Genève. (Buitenl., le Blad).
De geheele bemanning der gezonken Ita-
liaansche duikboot is overleden. (Buitenl.,
le Blad).
Engelsch-Chineesche overeenkomst over
de gebeurtenissen te Nanking. (Tel., le Blad).
landsche zaken ter tijdelijke vervanging van
sir Austen Chamberlain heeft goedgekeurd.
De geneesheeren hebben Chamberlain
voorgeschreven, dat hij van zijn officieele
werkzaamheden voorloopig moet afzien.
Cushendun zal Chamberlain ook vervangen
als hoofd van de Engelsche delegatie op de
a.s. vergadering van den raad van den Vol
kenbond en van de vergadering van den
Volkenbond zelf.
Lord Cushendun, de vroegere Ronald Mac
Neill, was vroeger onderstaatssecretaris voor
buitenlandsche zaken en heeft in den laat-
sten tijd Engeland bij den volkenbond ver
tegenwoordigd.
Kapilein ter zee K. MacPherson, de com
mandant van de kruiser Dauntless, die den
2en Juli in de haven van Halifax is ge
strand, is door den zeekrijgsraad te Ports
mouth veroordeeld lot ontheffing van zijn
commando, vergezeld van een ernstige be
risping. Men verweet hem, dat hij door ach
teloosheid of verkeerd manoeuvreeren nor
zaak van de stranding is geweest.
Foto W. Bleuzé. Lelden.
I
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Spanje en de Volkenbond
Polen en Lithanen.
De groot mogendheden hebbeD opnieuw
blijk gegeven van hun wensch om Spanje
ter wille te zijn door het hoewel het een
niet-permanenten zetel in den Raad zal
krijgen, direct na de periode van drie jaar
I herkiesbaar te stellen. Er kwamen op het
Volkenbondssecretariaat telegrammen van I
.\a de ontploffing cn brand in de Kunstvuurwerkfabriek van de firma Kat bleef van de
houten lrwvis niet veel meer dan wat smeulende resten over. Het gebouwtje werd in
minder dan geen tijd met den grond gelijk gemaakt