DE MARATHONLOOP.
69*te Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 6 Augustus 1928
Derde Blad
No. 20980
Waarop heel Holland
tevergeefs heeft gewacht.
ATHLETIEK.
(Van onzen eigen medewerker)'.
Te ruim 3 uur gistermiddag verzamelden
ongeveer tachtig athleten zich in het Sta
dion voor de Marathontribune, allen gereed
voor den titanenkamp over ruim 42 K.M.
De Nederlandsche eer zal verdedigd wor
den door zes athleten, n.l. T. Sprong, H.
Landheer, W. F. van der Sleen, J. Ver
meulen, C. Groeneweg en P. van Leenen.
Onder groot gejuich loopt het peleton een
ronde door het Stadion, de eenarmige Zuid-
Afrikaan M. J. Steytler voorop. Het is een
moment om niet te vergeten. Tachtig athle
ten een fille van wel 100 Meter vormend!
Het gejuich der duizenden volgt hen, terwijl
zij, een bontkleurig geheel vormend, de
arena verlaten. Merkwaardig is wel, dat
van de prijswinnaars van Parijs (1924) vier
athleten aan den start verschijnen, te we
ten: de tweede aankomende in Parijs, de
Italiaan Bertini, no. drie de Amerikaan de
Mar, no. vijf de Engelschman Ferns en no.
zes de athleet Plaza uit Chili. Alleen de
winnaar: de Fin Stenroos en de vierde
prijswinnaar Halonen zijn niet aanwezig.
Finland is een natie, die zich de luxe kan
veroorloven elke vier jaren een aantal
nieuwe Marathonkrachten te zenden. Het
koele land der duizend meren heeft nu een
maal meer goede lange afstandloopers dan
de rest van de wereld te zamen.
Thans de wedloop. In een groote sight
seeing car hebben wij hem gevolgd en het
komt ons voor dat de regeling langs den
weg overal uitstekend genoemd mag wor
den. Niet alleen op het van Tuyllplein, maar
vrijwel overal langs den weg, voornamelijk
echter binnen de grenzen van de Hoofdstad
maar ook aan het Kalfje en in Ouderkerk
hadden zich in dikke hagen duizenden en
nog eens duizenden menschen opgesteld om
de loopers te zien passeeren. De weg zelf
was overal perfect vrij gehouden. Om elf
minuten over drie hoorden wij het start
schot binnen de Stadionmuren vallen. Een
oogenblikje later kwamen de loopers met
een flink gangetje door de Marathonpoort
naar buiten gestoven, door de menigte toe
gejuicht, nagestaard met ontzag of wel met
medelijden, al naar gelang men geneigd is
over een Marathonrace van ruim 42 Kilo
meter te denken.
Voort ging het, langs den Olympiadeweg,
en de Apollolaan door plan Zuid en daar,
via de Noorder Amstellaan, den Amsteldijk
op in de richting van het Kalfje. Overal
staat het zwart van menschen om de circa
80 loopers, welke dien reuzentaak hebben
aangedurfd voor de eer van hun landen,
even te kunnen aanschouwen.
Intusschen zijn die moedigen bij hun
komst op den Amsteldijk al niet meer bij
een. Het veld heeft zich reeds zoodanig uit
gerekt, dat tusschen de eersten en de laat-
sten een verschil ligt van circa 700 a 800
Meter. Of de snelheid van circa 20 K.M. per
uur de staartgroep nu reeds te machtig is
dan wel of hier tactische overwegingen in
het spel zijn, vermogen wij nog niet te
zeggen, maar zeker is, dat er zich langza
merhand groepen vormen welke op onder
linge afstanden van 100 tot 200 Meter, met
daartusschen enkele „eenzamen" uit elkaar
liggen. Bij de middelste groep bevinden zich
de meesten met Oranjepantalons aan. Dat
zijn de Hollanders, die er nu een rustigen
gang in hebben. Onder hen noteeren wij
Vermeulen, Groeneweg, Landheer en Van
der Steen en het doet ons Hollandsche hart
goed te hooren hoe zij hier en daar door
bet publiek luide worden aangemoedigd.
Dit neemt niet weg, dat de onderlinge af
standen tusschen de 5 groepen, die zich
thans reeds gevormd hebben, zienderoogen
groeien en wanneer wij bij het Kalfje er
even een vaartje inzetten om alle deelne
mers te zien passeeren tot het opnemen der
volgorde, noteeren wij een hoofdgroep van
dertien, bestaande uit:
Wandrer (Duitschland), Isuda (Japan),
Yumada (Japan), Martilainen, Rastas Laak-
sonen, Kuokka en Sipila allen Finland, de
Belg Linsen, de Amerikaan Joie Ray en
nog enkele anderen, die wij niet zoo snel
kunnen onderscheiden.
De tweede groote groep volgt nu pas op
een 500 Meter en hierbij ontdekken wij van
onze landgenooten nog slechts Landheer.
De andere Hollanders liggen reeds een
stuk achter, doch zijn toch nog niet de al-
lerlaatsten.
Vast staat eohter dat de voorsten op de
laatslen zeker reeds twee kilometer voor
liggen. En dat op een afstand van nog maar
87» K.M. welke tot dit punt zijn afgelegd.
Het heeft weinig doel de achterblijvers
nu verder nog geregeld in het oog te houden.
Het gaat immers om de overwinning. En wij
besluiten dan ook de leiders weer op te zoe
ken en te zien hoe zij het maken. Intusschen
zij nog opgemerkt dat die afstand van 87»
K.M. om 3.30 was afgelegd dus in 27 min.
tijd.
Toen wij Ouderkerk passeerden om 3.52
uur (de 3 K.M. was tot hier toe afgelegd in
41 minuten) de strak9 genoemde hoofdgroep
nog volledig bijeen. Voorop gaan de beide
Japanners Isuda en Yuamada, die als een
schaduw door den Amerikaan Ray gevolgd
worden. Enkele meters daarachter volgen de
overigen van het hoofdpeleton. Toch zien
wij spoedig ook die hoofdgroep slinken. De
Fin Sipila met nog een landgenoot wiens
nummer niet klopt met de officieele opgave,
zakken langzamerhand af, ondanks het feit
dat de pace iets matiger wordt en thaps va
rieert van 16 tot 17 K.M. per uur. Bij de
Nesserlaan (16.2 K.M.) groeit het hoofdpe
leton weer met twee man aan doordat de
Canadees Bricker met een landgenoot wiens
nummer ook al niet klopt met het program
ma, zich daarbij voegt. Even verder echtet
een belangrijk moment. De Japanners ver
snellen het tempo weer en slechts Marti
lainen, Laaksonen en Joie Ray volgen. De
overigen blijven achter en verliezen wel
dra eenige honderden meters terrein. We
naderen nu langzamerhand het keerpunt,
dat aangegeven staat Amsteldijk-Zuid. Op
dat punt is bijna de helft van de race, nl.
20.8 K.M. afgelegd. Onze auto kan hier niet
verder, omdat de wegen zich daartoe niet
leenen en ons rest dus niets anders dan te
keeren om ongeveer 8 K.M. later, op wel
ken afstand wij de loopers dus niet kunnen
volgen, hen weer bij de Nesserlaan op den
terugweg af te wachten. Intusschen maken
wij van dat oogenblik gebruik om het pas
seeren van alle deelnemere af te wachten.
Het heeft geen zin al hun namen hier te
vermelden. Wij volstaan daarom met op te
merken, dat het verschil tusschen den eer
sten en de laatsten thans ongeveer 27* a 3
K.M. was geworden. De Hollanders, thans
nog slechts 3 in getal, behoorden weliswaar
niet tot de laatsten, maar waren toch zeker
2 K.M. achter de leiders. Bij de telling bleek
dat ook reeds verschillende loopers den
strijd hadden gestaakt.
Als we de loopers op den terugweg op den
hoek van de Nesserlaan weer opvangen,
blijkt dat daar nog steeds aan het hoofd
gaan de beide Japanners, gevolgd door Rav,
Laaksonen en Bricker. Toch is de volgende
groep op dit oogenblik niet verder dan 150
Meter achter, maar het schijnt, op een af
stand gezien, dat dit niet de loopers zijn
welke voordien zich bij de leiders hadden
bevonden. Eenige honderden meters daar
achter zagen wij een robusten jongeling in
het wit, dien we voordien ook nauwelijks
opgemerkt hadden en achter hem kwam
weer een klein tenger kereltje met bruine
gelaatskleur en kroeshaar, dat op dat oogen
blik vrijwel niemands aandacht had gehad.
Deze twee laatstgenoemden bleken de
Chileen Plaza te zijn en het kleine tengere
ventje in blauw, de Franschman El Ouafi,
een geboren Algerijn. Veel aandacht schonk
men echter zelfs op dat oogenblik aan dit
tweetal nog niet. Wat zouden zij ook willen
met een Joie Ray, een Martinlainen en twee
van die kranige Japansche telgangers voor
zich.Terloops nemen wij de leiders eens
wat nauwkeuriger op en zien dat de Fin
en de Canadees er nog vrij frisch uitzien. De
Japanners echter loopen zwaar, hoewel men
aan hun gezichten niet zou zeggen, dat zij
erg vermoeid zijn. Den Amerikaan Ray ech
ter, die kletsnat is, is het aan te zien, dat
het gewicht van de circa 35 K.M., welke
thans achter hem liggen, zwaar op hem
drukt. Martilainen is blijkbaar van meening,
dat een kleine hartversterking hem goed zal
doen en hij stopt aan een tafeltje, waar hij
haastig eenige vruchten en een kop thee tot
zich neemt. De beide Japanners hebben zich
intusschen van de drie overigen losgemaakt
en het verschil beloopt weldra een 50 meter.
Zoo naderen we geleidelijk den nieuwen
Wandelweg, het laatste gedeelte van het ge
weldige parcours en daar, op het midden
ongeveer van dien Nieuwen Wandelweg
speelt zich, voor velen onverwacht, de
groote sensatie van den strijd af. Tot enkele
minuten voordien dacht men algemeen dat
de Japanner Yamada, die de leiding had met
een dertig meter voorsprong op Joie Ray, zou
winnen. Hoogstens had men ook den Fin
Martilainen, die in derde positie lag, nog een
kans gegeven. Maar wat was dat? Daar
schiet plotseling het kleine tengere kereltje,
de Fransche Algerijn, El Ouafi, in ongedacht
tempo vooruit. Hij passeert den Fin, vervol
gens ook Ray en een oogenblik later schiet
hij ook langs den leidenden Yamada heen,
om in een minimum van tijd een voorsprong
van circa 100 Meter te nemen. Dit was ech
ter niet de eenige sensatie. Op een 50
meter achter den Franschman volgt de stoere
Chileen Plaza en thans wordt het duidelijk
hoe uitermate tactisch, hoe welberekend dit
tweetal de course heeft geloopen. Er valt
niet meer aan te twijfelen, de strijd voor
de eerste en tweede plaats zal gaan tusschen
deze twee en deze twee alleen. Weg zijn de
kansen van den kranigen Japanner, die bijna
40 K.M. lang op zoo schitterende wijze de
leiding had gehad; weg zijn de kansen van
den befaamden Joie Ray; weg zijn de kan
sen ook der in den Marathon zoo gevreesde
Finnen. Onze auto zet een spurtje in en we
zwaaien van den Nieuwen Wandelweg den
Amstelveensche-Weg op, om op de laatste
tientallen meters den strijd, die een zoo
emotievol einde man. te volgen, een strijd,
waarvoor ook duizenden, die langs den weg
geschaard stonden, zich hadden opgemaakt,
en die niet ophielden de kranige loopers in
het voorbijgaan zoo enthousiast mogelijk toe
te juichen. Van een eigenlijken strijd op die
laatste meters van de race is feitelijk geen
sprake geweest. De Franschman, die nog
volkomen frisch scheen, was en bleef voor.
Hij won zelfs nog op zijn Chileenschen
rivaal en toen hij om 5.44 uur, dus na 2.33
uur, door de Marathonpoort het stadion
binnenschoot om zijn laatste halve ronde tot
de finishlijn te loopen, barstte het gejubel
in het Stadion uit duizenden kelen omhoog
als een hulde voor den triomphator van de
meest klassieke race, welke de wereld kent.
Een goede 50 meter na hem volgde als
tweede de Chileen Plaza en als een bewijs,
met welk een grootsch tempo dit tweetal het
laatste gedeelte van de race van den Nieu
wen Wandelweg tot het Stadion, dus hoog
stens 1 K.M. had afgelegd, moge dienen dat
Martilainen, de Fin, als derde binnenkwam
met een achterstand van circa 2 minuten.
Dan volgde op ongeveer 50 M. No. 4 de
Japanner Yamada en eerst 200 meter na
hem kwam de Amerikaan Joie Ray binnen,
met vrij groote onderlinge afstanden gevolgd
door Isuda, Koski, Ferris, Michelson, Bricker
en anderen.
Voor de weinigen, <£e het vergund was
deze Marathonrace te volgen, zal zij altijd
onvergetelijk blijven.
De volledige uitslag is als volgt:
1. El Ouafi (Frankrijk), tijd 2 uur 32 min.
57 sec.; 2. Plaza (Chili); 3. Martellin (Fin
land); 4. Yamada (Japan); 5. Ray
(Amerika); 6. Isuda (Japan); 7. Korholin
Kosti (Finland); 8. Ferris (Engeland); 9.
Michelson (Amerika); 10. Bricker (Canada);
11. Wood (Engeland); 12. Laaksonen (Fin
land); 13. Payne (Engeland); 14. Rastas
(Finland); 15. Sipila (Finland); 16. Krof
(Tsjecho-Slowakije).
De Nederlander H. Landheer kwam als
27e binnen in den tijd van 2 uur 52 minuten.
De tweede Nederlander kwam te 6.25 uur
binnen, namelijk J. Vermeulen. Een minuut
later arriveerde P. van Leenen en te half
zeven W. van der Steen.
Bij het sluiten vande Marathonpoort ont
braken nog Sprong en Groeneweg.
HET ROOD WIT EN BLAUW AAN DEN
OLYMPISCHEN MAST... EEN ILLUSIE!
Het athletiektournooi is ten eindel Zonder
eenige plechtigheid is het hoofdbestanddeel
van het Olympisch festijn gisternamiddag
uitgeluid en het zijn thans andere sporten,
die de volle aandacht voor zich opeischenl
Acht dagen lang heeft de athletiek het
Olympisch gebeuren overheerscht en wan
neer wij thans den blik terugslaan dan kan
met voldoening worden geconstateerd dat de
regeling voortreffelijk is geweest en dat de
publieke belangstelling aan de verwach
tingen heeft voldaan. Bovendien is dit tour-
nooi rijk geweest aan verrassingen. De
Yankees, en al wie hen als sportgoden ver
heerlijkten, hebben geenszins die resultaten
behaald, welke men van de athleten uit het
groote land der Nieuwe Wereld meende
tegemoet te kunnen zien. Ongetwijfeld heb
ben zij uitstekend werk geleverd, maar in
ieder nummer, op iederen afstand, was er
bijna altijd weer één uit een ander kamp
die een nóg betere prestatie wist te verrich
ten: Lowe, de Engelschman, op de 800 M.;
de Canadees Williams op de 100 en de
200 M., Lord Burghley in den hordenloop
En zóó heeft het geduurd tot op dezen laat
sten dag voordat de hardloopers de „Stars
en Stripes" aan den middelsten Olympischen
mast hebben weten te brengen! De 4 x
100 M. estafette voor heeren bracht hun een
éclatante zege en ook op de 4 x 400 M. esta
fette werd tenslotte de overwinning behaald,
hoezeer de Yanks dan ook door Duitschland
werden bedreigd.
Duitschland.1
Ja, ook hier een teleurstelling; want even
min als Amerika heeft het machtige sport-
leger der Duitschers, wier supporters bij
duizenden in onze hoofdstad vertoeven, aan
de in hen gestelde verwachtingen voldaan.
Veel meer zijn de successen gekomen van de
zijde van Engeland en haar Dominions, van
Canada en Zuid-Afrika. De zonen van het
oude Albion hebben op schitterende wijze
de ietwat tanende sporteer van hun land tot
nieuwe glorie gebracht en aldus ten over
vloede nog eens gedemonstreerd hoe moei
lijk en hoe gevaarlijk het is op athletiek-
gebied bij voorbaat reeds den buit te ver-
deelenYankees en Duitschers hebben
dat tot hun schade ondervonden!
Oók Hólland! Gedachten aan een reeks
van Olympische overwinningen waren ons
vreemd, maar heel ons sportminnende volk
heeft toch in de waan verkeerd en het
werd daarin door de verklaringen der leiders
versterkt dat in ieder geval ons rood wit
en blauw eenige malen aan den middelsten
mast zou komen en dat de duizenden vreem
delingen staande zouden luisteren naar ons
mooie Wilhelmus, eerbiediglijk en vol ont
zag voor de groote prestaties van ons kleine
volk!
HélaasI Het athletiektournooi is ten einde
en de Hollandsche oogst had nauwelijks
kleiner kunnen zijn. Met is minder dan in
1920 te Antwerpen, minder ook dan in 1924
te Parijs, het is, in 't kort gezegd, een schrij
nende teleurstelling en daarenboven een
ernstige les voor al dezulken, die zoo gaarne
met onze athletische vaardigheid te koop
gann loopen.
Zeker 25000 landgenooten, ongerekend de
vele buitenlanders, die het Stadion bevolkten
hebben gistermiddag weer reikhalzend uitge
zien naar 't oogenblik, waarop eindelijk eens
een zege zou worden behaald; hèt oogen
blik der Ceremonie prolocolaire Olympique,
waarbij de duizenden van hun zitplaatsen
zouden rijzen om te luisteren naar oms
volkslied en om te kijken naar onze vlag,
die langzaam maar statig omhoog zou gaan
aan den mast, totdat zij tenslotte haar
breede banen zou ontplooien in de zachte
etreeling van den wind
Dèn wij weten het zeker zou er
ontroering zijn geweest in het Stadion en
als één man zou men hebben meegezongen
uit volle borst, om aldu9 uiting te
geven aan die enorme spanning, welke
sportief Holland tot op dèt moment had
beroerd 1
Een tijdlang heeft het er naar uit gezien
dat dit oogenblik zou komen. Mej. Gysolf
vertegenwoordigde ons land bij het hoog
springen voor dames en zij plaatste zich
niet enkel in de finale's doch bracht 't tot
de laatste drie.
De laatste drie!
Ho'e fe! hebben deze drie sporlmeisjes ge
kampt om .den Olympischen titel en hoe
lang en hoe sterk heeft het publiek met haar
meegeleefd! Alle drie overtroffen zij het
oude wereldrecord van miss Green en pas
daarna toen de lat op 1.58 M. lag is
de scheiding gekomen. Met was de Cana-
deesche miss Catherwood, die dezen af
stand (en later zelfs 1.59 M.) haalde; de
twee anderen sprongen M en bleven dus
heneden het nog zoo jonge record van mej.
Gysolf, dat 1.57 6/10 M. bedraagt.
In die periode was het angstig stil in het
Stadion en het klonk als een benauwende
gil toen mej. Gysolf de lat van de staanders
wierp!
Waaroh heel Holland wacht....: de
Olympische zege.... Zij was thans zoo
heel dicht in ons bereik geweest. Maar
wéér is er een illusie vernietigd, wéér is de
teleurstelling vergroot!
Mej. Gvsolf heeft zich uitstekend geweerd
en door 't behalen van den 2e prijs schitte-
rend werk gedaan, maar 't is niet meer vol
doende geweest om op dezen laatsten dag
van het athletiektournooi aan de énormq
spanning tegemoet te komen.
Zooals de zaken thans staan kan Hol
land in het internationale koor der athlei-
ten slechts een heel onbeduidend rolletje
vervullen. Laat ons voortaan bescheiden,
zijn, heel bescheiden; misschien dat dan
na hard en bovenal na eendrachtiglijk wer
ken bij een volgende Olympiade zich het
feit zal voltrekken waarop ditmaal heel
Holland zonder succes heeft gewacht: dö
vaderlandsche vlag aan den Olympischen
mast!
Vooralsnog is het beter de mogelijkheden
daartoe aan onze vertegenwoordigers en
vertegenwoordigsters in andere* sporten dan'
athletiek over te latenl Misschien dat efl
dan nog eenmaal reden tot juichen zal zijn,
HET EINDE VAN DIT TOURNOOL i 1
Amerika wint de eetaJettenommen toot
heeren.
Zaterdagmiddag hebben de wedstrijden
in het Stadion in stroomenden regen plaat#
gevonden. Desondanks waren er nog onge
veer 12.000 toeschouwers aanwezig.
Begonnen werd met de
4 X ïoo Meter estafette vooï
heeren.
Het Olympisch record etaat op naam
van Amerika met 41 seconden; Neder-
landsch record 42.8 sec. (Haarlem). De
beste ploegen uit iedere serie komen in de
finale. Nederland neemt niet deel om haar;
loopers te sparen voor de estafette oveij
4 x 400 Meter. De uitslagen zijn
lste serie: 1. Canada, 42.2 sec.; 2. En
geland.
2de serie: 1. Frankrijk, 41.8 sec.; 2<
Duitschland.
3de serie: Amerika, 41.2 sec.; 2. Hon
garije, dat echter gediskwalificeerd wordt*;
waardoor Zwitserland in de finale komt.
Oda (Japan) won het Olympisch kampioen*
schap hink-stap-sprong,
